Seren Cymru

BEDYDDIADAU. Llwydcoed.—Mai lleg, 3. Mae yma ereill etto yn aros am yr un fraint. HeolyfeUn. —Chwefror 2il, 3; Mawrth 2il, 3; Mawrth 30aln, 7; Ebrill 27ain, 1. Mae yr achos goreu yn Uwyddo yma, a'r gwirionedd yn ffynu. Rhwydd hynt iddo. Felinfoel.-Fel y canlyn y mae ein derbyniadau trwy fedydd oddiar pan y danfonasom atoch o'r blaen —Medi ISfed, 1861, 4 HydreflSeg, 5 Rbagfyr8fed 3; Chwefror 2il, 1862, 4; Mawrth 2il, 10; Ebrill 30ain, 6 Mai 27ain, 4. Gweinyddwyd yr oil gan y Parch. M. Roberts, ein gweinidog.—D. T.

.1. r'i 1 = ABERDAR. MAEN COFFADWRIABTHOL YKYSLWYD. Prydnawn dydd lau, Mai 29ain, cawd cyfarfod dyddorol iawn, iawn, yn yr Ynyslwyd, lie rhyw banner milltir o Gapel Calfaria, lie y gweinidogaetha Mr. Price. Am cbwech o'r gloch ffurfiwyd gorym. daith yn ymyl y capel, ac awd i lawr yn drefnus, ac fel llu banerog, y cor yn adsain moliant oln blaen yr holl ffordd. Wedi cyrliaedd y fan, caw- som bob peth yn barod. Esgynlawr gyfleus i'r ar- eitbwyr, ac ychydig o gyfeillion ymweliadol, gyda theulu parchus yr Ynyslwyd. Wedicanutdn gyff- redinol, ac anerch gorsedd gras gan y Parch. D. Adams, Aberdar, agorwyd y cyfarfod gan Mr. Price, yr hwn a gyfeiriai yn ol hanher can mlynedd, pan godwyd y capel bach cyntaf gan y Bedyddwyr yn Aberdar. Pryd hyny nid oedd ond saith neu wyth o Fedyddwyr yn y plwyf; ond y mae hwn yn gwneyd un ar bumtheg o gapeli wedi deillio o'r bycban gynt, tra y mae yr wyth aelod wedi cyn- nyddu i 2,561 yn y plwyf, a deiliaid yr ysgol Sul yn rbifo 3,282! Mae gan y Bedyddwyr yma yn awr gapeli ac eiddo perthynol iddynt ag sydd yn wertn Jl0,940. O'r Arglwydd y mae hyn, a rhyfj|dd yw yn ein golwg ni. Y fath gynnydd o fewn cof rbai yn y cyfarfod. Wedi cael ton ar- dderchog gan y cor, daeth Miss Davies o'r Ynys- lwyd, or.wyres i Griffith Davies, Ysw., yr hwn banner can mlynedd yn ol a roddodd y tir i adeil- adu y capel cyntaf (mae hwn y pedwerydd ar yr ystad gan y Bedyddwyr), yn mlaen er gosod i lawr y maen coffadwriaethol. Cynnorthwyid hi yn hyn gan Griffith Davies, Ysw., ei tbad, a chan Mr. David Morgan, a Mr. Abraham Davies, yr adeiladwyr. Aeth Miss Davies trwy y gwaith yn gampus dros ben. Daeth y Parch. Thomas Nich- olas yn mlaen wedi hyny, a thraddododd anerchiad hynodo bwrpasol; dilynwydefgany Parch. J. Owen, mewn araeth fer a tliarawiadol. Canwyd 44 Duw a ddaeth o Teman yn gampus. Ar hyn aeth ein hen gymmydog anwyl, Mr. Evans, Castellnedd, yn mlaen, a rhoddodd i ni mewn ychydig eiriau hanes crefydd yn Aberdar a'r cylchoedd er pan daeth ef yma ugain mlynedd yn ol. Yr oedd efe yn llawen- hau i feddwl mai ffrwyth cariad, undeb, a heddwch oedd holl gapeli newyddlon Aberdar—dim un wedi ei godi fel effaith annghydfod; ond yr oil wedi eu codi yn unig i'r gwir ddyben o helaethu acho* y Gwaredwr. Cawsom yn nesaf anercbiad barddonol gan Mr. Humphrey James, un o bregethwyr ieuainc yr eglwys a gorphenwyd y cwbl trwy ganu un ae oil yr oen bennill, "0 Sion, dinas Duw, Meithrinfa plant y uef." Mae eglwys Calfaria wedi cael yr anrhydedd o fod yn llawen fam plant, a da genym feddwl ei bod hi a'i holl blant mewn undeb cariadlawn &'u gilydd. Mae yn yr anturiaeth o godi dau gapel yn awr, a'r ddau o fewn tri chwarter milltir i'r fam eglwys; ond trwy ffyddlondeb daw trwy y baich etto. Duw yn rhwydd iddi. r t

PWYLLGOR Y GOFFADWRIAETH." Yn ol gosodiad cyfarfod Aberdar, cynnaliwyd cyfarfod o'r Pwyllgor uchod yn y Tabernacl, Caer- dydd, y 14eg o Fai, 1862, y Parch. N. Thomas yn y gadair. Y mae y Pwyllgor yn dymuno galw sylw difrifol at y penderfyniadau canlynol, ar y rhai y cytunwyd yn unfrydol Cynnygiwyd gan LJ. Jenkins, Ysw., Maesy- cwmmwr, ac eiliwyd gan y Parch. T.Lewis,Rumni. I. Fod y Parch. E. Evans, Dowlsis, a'r Parch. E. Thomas, Casnewydd, yn cael eu hychwanegu at y Pwyllgor Gweithiol. Cynnygiwyd gan y Parch. J. Rowlands, Cwm- afon, ac eiliwyd gan y Parch. T. Price, Aberdar, II. Fod B. Evans, Ysw., Cidigill, ac Asa J. Evans, Ysw., cyfreithiwr, Aberteifi, yc cael eu hychwanegu at y Pwyllgor Cyffredinol. Cynnygiwyd gan y Parch. B. Evans, Castell- nedd, ac eiliwyd gan y Parch. J. Emlyn Jones, A.C., Caerdydd, III. Fod y Pwyllgor Gweithiol yn parchus appelio at Gynnadleddau y gwahanol Gymmanfa- oedd enwadol trwy y dywysogaeth i'w cynnorthwyo i gario allan yr amean mawr o gasglu y ^2,000 at y dybenion pwysig a nodir yn y cylchlythyrau ag ydynt wedi eu danfon at yr eglwysi, ac y bydd y Pwyllgor yn wir ddiolehgar i'w brodyr trwy Gymru a Lloegr am awgrymiadau o'r modd goreu i gael yr amcanion i ben. Cynnygiwyd gan y Parch. T. Price, ac eiliwyd gan W. Jones, Ysw., Caerfyrddin, IV. Fod y Pwyllgor yn deisyf ar y brodyr can- lynol i osod yr achos o flaen y gwahanol Gynnad- leddau, sef, yn Mynwy, Parch. E. Thomas, Cas- newydd Sir Benfro, Parch. W. Owen, Felinganol; Caerfyrddin, Parch. J. R. Morgan (Lleurwg), Llanelli; Morganwg, Parch. N. Thomas, cadeirydd y Pwyllgor; Yr Hen Gymmanfa, Parchn. D. B. Edwards a J. W. Evans, Aberhonddu; Mon, Parch. E. Thomas, Casnewydd; Dinbych, Dr. Prichard, Llangollen; Caernarfon, J. G. Owen, Rbyl. Cynnygiwyd gan y Parch. T. Price, ac eiliwyd gan y Parch. J. Rowlands, V. Gan fod y Pwyllgor yn canfod yn eglur nad yw yn ddichonadwy i'r ysgrifenyddion gyflawnu y gorchwylion perthynol i'r gweithrediadau pwysig hyn, ystyriant yn angenrheidiol i ddewis gorchwyl- iwr (agent) pennodol a chyfaddas at y gwaith, yr hwn, dan gyfarwyddyd y Pwyllgor, a fyddai yn alluog i ddwyn i weithrediad yr boll benderfyn- iadau, rboddi cyfarwyddiadau gyda golwg ar ddar- lithio a chasglu, <iwyn y casgliadau i Jaw y Trysor- ydd, a theithio mor bell ag y bydd yn alluadwy a rheidiol. Wedi dwys ystyried y mater hyn, cytun- wyd yn unfrydol i ofyn gan Mr. Llewelyn Jenkins i argymmeryd y gorchwyl hwn; ac y mae yn dda genym hysbysu ei fod wedi cydsynio a cliais y Pwyllgor. N. THOMAS, Cadeirydd, D. MORGAN, "j J. R. MORGAN, I- Ysgrifenyddion. B. EVANS, J O.Y.—Y mae y Pwyllgor yn teimlo yn ddioleh- gar i eglwys y Tabernacl am ei cbaredigrwydd yn darparu ciniaw iddynt yn rhad.

CWRDD CHWARTER DOSPARTH ISAF SWYDD GAERFYRDDIN. Cynnaliwyd y cyfarfod uchod yn Llanstephan ar y Mawrth a'r Mercher, yr 20fed a'r 21ain o Fai. Am 6, y dydd cyntaf, gweddiodd Mr. Evans, o Goleg Caerfyrddin a phregetbodd y Parch. John Lloyd, Caerfyrddin. Ar ol hyn corffolwyd yr eglwys gan y Parch. H. W. Jones, yn cynnwys51 o aelodau. Wedi darllen y llytbyr o gais am ollyng- dod, a'r llytbyr o atebiad iddo, wedi ei arwyddo gan y diaconiaid, gosodwyd y cyfammod eglwysig ger eu bron, ac annogwyd hwynt i fod yn fFyddlon i'w gadw, ac fod eu Uwyddiant yn ymddibynu ar hyn i raddau pell. Wedi hyn, cafwyd pregeth gan y Parch. John Davies, Llandyssil. Dydd Mercher, am 10, gweddiodd y Parch. D. Davies, Bwlch- newydd; a phregethodd y Parchedigion Thomas Richards, Felinwen, a H. W. Jones, Caerfyrddin. Am 2, gweddiodd y Parch. M. Griffiths; a phre- gethodd y Parchedigion D. Williams, Salem, a D. Davies, Bwlchnewydd. Yn yr hwyr, y Parchedig- ion Daniel Davies, Login, ac M. Griffiths, Pont- brenllwyd. Codwyd stage er mwyn pregethu allan ond o herwydd y cawodydd trymion, cafwyd ben- thyg addoldy y Trefnyddion Calfinaidd, i ba rai y dychwelwyd diolcbgarwch am y gymmwynas. Am 9, dydd Mercher, cynnaliwyd cynnadledd, pryd y penderfynwyd ar y pethau canlynol 1. Cymmeradwywyd achos y Flacied fel un teil- wng i gael casglu drwy y Gymmanfa y flwyddyn hon tuag at leihau dyled eu baddoldy newydd. 2. Derbyniwyd llythyr oddiwrth Seion, St. Clears » yn arwyddo dymuniad i gael ei hadferyd yn ol fel cynt, ac yr ydym ni, fel cwrdd trimisol, yn llawen. hau yn ngwyneb yr hysbysiad, ac yn ei chefnogi i wneuthur cais yn y Gymmanfa am y flwyddyn hou am aelodiaeth. 3. Derbyniasom lythyr parchus o gymmeradwy. aeth i'r Parch. John Lloyd, gynt o Lanhiddel, oddiwrth y Parch. Timothy Thomas, Bassaleg, yagrifenydd Cymmanta Mynwy, a derbyniwyd ef i'n hundeb gyda gwresogrwydd. 4. Fod y lie y cynnelir y cwrdd chwarter nesat i gael ei benodi yn Nghymmanfa Hebron. D. WILLIAMS, Cofiadvr.

ydym yn hyderus gredu y gwnant, yn ol v cyfarwydd- iadau roddwyd iddynt, byddant o fawr gymhorth i ddal breichiau'r gweinidog, yn wasanaeth i'r eglwys, ac yn addurn i achos Iesu Grist. Ac ar ol hyn pregethwyd i'r gynnnlleidfa mewn modd hynod o effeithiol gan y Parch. B. Watkina, Maesyberllan. Cawsom gyfarfod wrth ein bodd, a diau nad annghofir mo hono yn fuan. Mae yr achos yma yn bresenol yn gwisgo agwedd tra chysurus.—D. OLIVER EDWARDS. CYMMANFA BBDYDDWYU MOItGANWG. — Cynnelir y Gymmanfa hon aleni wythnos yn ddiwedd. arach nag arferol, yn ol penderfyniad ycwrdd chwarter, ar gais eglwys Bethania, Castellnedd, sef ar y Mercher alr Ian, y 25ain a'r 26ain o Fehefin, yn lie y Mawrth a'r Mercher blaenorol, o berwydd fod amgylchiadau perthynol i'r dref yn galw am hyny. Dros y cwrdd chwarter,—BENJAMIN EVANS.