READ ARTICLES (3)
News
■■ » i A- CWRDD DOSBARTH CAERDYDD A'R CYLCI-I Cjnaliwjd yr uchod yn Weston Hill, Barri y 23ain o Hydref, Daeth cynrychiolaeth gref yn nghyd o wahanol eglwysi'I' Adrair. Am ddau yn y prydnawn eisteddodd y Pwyllgorau:—Dirwest, Yr Ysgol S:d, a'r Cenadaethau. Am 3 agorwyd y Gynadledd trwy fawl a gweddi, y Llywydd am y Hwyddyn, y Parch. Wn-1. Harris, yn y Docs, Gaerdydd, yn y gadair. Cafwyd ples- er mawr i wrando adroddiad cryno, byw, a gobeithiol .y Pwyllgor Dirwestol. Brawd yn ei Ie yw Mr. Prichard o'r Taberliacl. Y mae yn ysgrifenydd dirwestol brwd, cyd- wybodol, llawn yni, a thaor i gymhell ymroddiad gyda'r achos. Llawenyohai'r gynadledd yn fawr glywed adroddiadau njor galonog'ol ar y mater hwn o wahanol eg- lwysi'r cylch; a chymeradwywyd yn Avreosog drefniadau a chynlluniau dosth a medrus y PAvyllgor ar gyfer y dyfodol. Yna cafwyd adroddiad manwl a llawn Pwyllg'or yr Ysgol Sid ar y gweithri'diadau yn y gorphenol. Yr oedd y Pwyllgor a'r Gynadledd yn gofidio fod cynifer o ysgol- ion yr Adran yn peidio mabwysiadu Maes Llafur Undeb Bedyddwyr Cymru. Teimlid y dylesid treblu niter yr yingeiswyr yn yr Arlioliad ar unwalth I)etl iawn, iawn, yw'r cylch pAVysig hwn o fod i fyny a'r hyn ddisgwylid oddiwrtho yn yr Arlioliad blyn- yddol. Gobeithiai'r Gynadledd y buas&i ymdrecliio.il yr arweinwyr i gael gwelb'aut ar y pen hwn, yn cael eu coroni a llwydd- iant mawr. Pwyllgor y Cenadaethau.—Cyfyng-wyd gweithrediadau y Pwyllgor JIAVII bron yn hollol i amgylchiadau. Achosion Llancarfan, Aberddawen, Moul- ton, a Weston Hill.Achosion ag y mae'r Cwrdd Adranol wedi eu noddi yn helaeth iawn yn y blynyddoedd diweddaf. Yr oedd yn amIwg fod y Gynadledd yn teimlo dyddordeb dwi'n yn y Genadaeth Gartrefol, ac yn awyddus i gymeryd rhan deilwng yn y gwaith 0 osod yr eglwysi gweiniaid ar eu traed. Ar ol gorphen gyda. gwsithrediadau y pwyllgorau, galwodd y Cadeirydd sylw at bresenoldeb y Parch. G. Llechidon Williams yn y cwrdd, a dadganodd yn ei ddull hapus a charedig' lawenydd y Gynadledd Avrth ddeall fod y brawd rhagorol hwn wedi dych- welyd i'w hen faes, lie y gweithiodd yn galed am flynyddoedd, ac y bu yn ofl'erynol i gycliAvyn dwy, eglwys newydd, sef yr eglwys Seisnaeg gryfaf yn y dref, ac eg- lwys Salem, Barri Doc; gan roi qymhorth gylweddol mewn adnoddau a gwasanaetli ar gyclnvyniad oglwysi eraill yn y cylch. W rth gynyg yn ff LirfioJ, Ein horl gyda llaAvoiiydd yn derbyn Mr. Williams yn aelod o'r cwrdd adranol hwn, ac yn cyfarwyddo ein hysgrifenydd i'w gyfhvyno- fel aelod au- rhydeddus o'r Gymanfa." Sylwodd y Parch. M. Isaac fod Mr. W. wedi ymsefydlu yn Philadelphia pan nad oedd ond T 25 o aelodau yno, ar gychAvyniad yr ajituriaeth 0 Avueyd llongboT-th yn Barri, ei fod wedi gweled y dref fawr brcsenol yn cael ei hadeiladu bron bob ty, a'i fod cyn ymadael wedi gweled 8 achbs i'r Bedyddwyr wedieu hychwaneg'u at yr hen eglwys, yr lion sydd yn giant oed y flwyddyn nesaf. Eiliwyd y pellderfyniad gan Mr. Thos. Waltor diaeon 0 eglwys henaf y dref, yn wresog iawn. Pel brawd yn gwybod beth sydd wedi ei wneyd yn Barri, cefnogai y Parch. Charles Davies bob gair a ddy- wedwyd; a phasiodd y Gynadledd y pen- derfyniad yn unfrydol a brwdfrydig. Cynygiodd y Parch. Charles Davies, Ein bod fel Cynadledd yn toimlo yn olidiu am ymadawiad y brawd rhagorol y Parch. OVTOII Jones, gynt o Salem, Barri Doc, o'n plith; ond yn llawenhau ei fod yn myned i faes cangach, ac yn hyder:n y bydd mor ddedwydd yn ei faes neAvydd. (Tydu, Myn- wy,) ag a fu yn yr hen." Derhyniwyfl y penclerfyniad hwn gan y Gynadledd gyda arAvyddion 0 barch dilodryw i Mr. 0. J. 1 ■ y r- Wedi gorphen trwy weddi gan y Cadeirydd, cyfranogodd y lluaws eyurych- lohvyr o ddarpariadau helaeth y frawdol- iaeth ar Weston Hili, a chafwyd ciAvrdd pvegethu yn yr hwyr, pryd y gAvasanaeth- Avyd gan y Parchn. E. Llwchwr Jones, Salem, Caerdydd, a Briniev T. Pt-iberts, Pontfaen. Nodiad.Gofidiai'r gynulleidfa yn faAvr fod amgylchiadau wedi lluddias v brawd niAvyn o Ainoii i fod ar y lhvyfan yr hwyr. Ysg. o
News
CYFARFOD JIWBILI GWEINIDOGAETH Y PARCH. j. W. MAURICE, TABOR, DINAS CROSS, PENFRO. Cyiialiwyd y cyfarfod uchod vn Tabor nos Fa wIth a dydd Mercher, Taehwedd y 2Gain a r 27ain, 1912, ac yr oedd yn gyfar- fod nodedig ar la,Aver cyfrif; ond yn benaf am ei fod yn nodi adeg noswylio un o'r pregethwyr galluocaf a goraf, ac un o'r gweinidogion mwyaf ymroddgar a hylIordd- ii-iwy,,af yjiai-?odicIg-'a,r t livll'o-i- d.- u,s ar ol eyfii.,o,(l iiia,i Bedyddiedig am laAvn haner caa' m ly i d Deohreuodd Mr. Maurice oi weinillogweth yn Bethel a Salem, Caio, y Sul cvntaf yn Medi, 1862, a rhoddodd i fyny ofal eglAvys Tabor, Dinas. ar yr 8fed o Fedi, 1912; felly estyna, e'i weinidogueth—ei fugeiliaeth-- yn hytrach, dros haner 'ca,.n' inlyuRdd a dau Sabbath. Cyfnod mor hirfaith a cled- wydd yn ei htines fel y gull efe Iforddio edrych yn ol gyda llawenydd arno, ac ym- falcluo yn yr Arglwydd iddo allu bod fel hyn yn fugail eglwys am dymhor ineithach na'r un fu yn goialu am eghvys, na'r un sydd neu a fit yn y Nileiiiido,o,aieth yn Sir Benfro. Cadeirydd y cyfarfod ydoedd y Parch. Dan Davies, A bergAvauii, brawd a g'odAvyd yn yr un eghvys a Mr. Maurice, yn Hermon Llanfyrnach, a gAvnaeth ei waith yn fedrus a llAvyddianus dros ben. Siarad-Avyd g-an y Parchn. T. E. Grave 11, Ysg., Cym. ySir; J. Jones, gweiiiidog Hermon, Llanfyruach; D. P. David (S.), AbergAvaun; J. S. Davies. Goedwig; J. Ll. Morris" Jabez; J. R. Evans Trefdraeth; Glynfab Williams, Rheithor y pIwyf; J. Evans (A.), Gedeon; D. Morgans (M.C.), Tylien; J. Gilbert Jones, Llangloff- a,li,. D. W. Phillips, Llandudoch; S. G. BoAven, Penuel; J. D. Hughes, Blaenywaun; J. Williams, Aberteifi; a'r Mri. J. Reynolds, diacon hynaf Tabor; a Phillip Rees, diaeon ieuengaf Tabor a Thrysorydd' Cymanfa Pen- fro. Yn y cyfarfod rhyfeddol h Wn dygwyd y tystiolaethau uchelaf i'n brawd a.r gyfrif ei aHu, ei gyrhaeddiou mewn gv\ahanol gylchoedd 0 Avasanaeth. Tystiolaeth pawb ydoedd ei fod yn gymeriad amlochrog ac eithriadol gryf, a'i ddylanwad yn un mawr a phAvysig er lies yr achos mawr a chym- deithas yn gylfredinol, ao ar gyfrif hyn yn ddiau yr anrlydedd uyd a'r anrliydedd uchaf y galJasai enwad y Bedyddwyr roddi iddo drwy ei ethol yn 'Llyw;ydd yr Undeb' rai blynyddoedd yn ol. Mafe'r ffaitli iddo dreul- io yr 28 mlyncdld ar liugain olaf o'i oes 'yn mynydd Tabor,' heb i gwinvAl, ond OAvmAvl gwyn cymeradwyaeth ymgasglu ar ei gopa yn d weyd fod ei n brawd yn gymei- iad cryf iawn, ac yn meddu lie dwfn ac auAvyl iawn yn meddyliau a serchiadau saint y Ddinas.' Pregethvvyd nos EaAvrth gan y Parchn. J. Ll. Morris, Jabez, a J. Jones, Llanfyrn- ach. Boreu a 110s Fercher gan y Parchn. J. D. Hughes, BlaenyAvaun; J. Williams, Aberteifi; J. Gilbert Jones, Llangloffan, ac S. G. Bowen, Penuel. Tystiolaeth un g-afodd y fantais i'Av gAvrandb;, ac sydd. yn abl i ffurfio barn, ac yn meddu liawl i'AV mynegi yw: "Cafodd cynulleidfaoedd lawer yfraint o Avrando y brodyr liy;n yn ami yn dadrys dirgelion y Gair gan "ddwyn allan bethau newydd a hen," yn ami, ond beiddiaf ddy- weyd na Avranda\odd nob Invyut yn well -t.. 1- nac yn liwdl o'r blaen. Cafwyd un O'r gAvleddoedd brasaf--y frasaf huliwyd yn Tabor erioed, mi wn, I Dduw bo'r dioleh am y brodyr, ac i'r brodyr am eu pregethau gorchestol a grymus." Diau yr oedd Duw yn anilwg iawn trwy'r cwrdd. Bwriada yr eghvys gyflwyno i Mr. Maur- ice dysteb deilwng, wedi ei cliodi ganddi hi a chyfeillioin ereill, a.r yr 20fed 0 Ion. 1913, a tliaer ddymunir ar bawb, yn eg- hvysi ac unigotlion, i brysuro danfon eu rhoddion i Capt. T. Jones, Ysw., Y.H., Glanteg, neu i Mr. D. Thomas, yr ysg., West End, Dinas Cross, rhag colli 0 honynt y cyllc euraicld Invn o anrhydeddu eu hunain wrth anrhydeddu till a anrhydeddodd ei hunan a'i enwad mor fawr, wrth anrhydeddu DUAV a gAvasanaethu ei genedlaeth a'i geuedl cyhyd. Fel y rhan fwyaf o'r gwyr mawr grymus,' a wnaethant eu liol ar y byd ni chydnabyddwyd ef mewn ystyr arianol, ond yn gymharol brin, a chydnabydda pob un y dylai gnvr Duw' o ymroddiad diflino fel y g-wr hwii gael es- niAvythfyd yn niwedd ei Oies faith, a thor- eithiog o weithredoedd da. Hyn sydd ff aith 11a fu Mr. Maurice erioed yn ol 0 gyimvyn- asu pa wh ar a fedrai ar bob adeg, ac am hYllY ein eymhelliad ydyw:CynorthAvy- ed y rhai a gynortliAvyjAvyd cif cynorthwywr.' Carreg o'r Mur.
News
0 GORSEDD GRAS Hyfryded. yclyw- testy 11 Fy nghan i blei-ityii D-tiiir, Sef gorsedd gras lie mae y gwir Ymgeledd dynolryw; Lie mae y gnvir g-redadyn Dan bwys y ddaear hon Yn ceisio nerth i gario'r baich Ac esmwythad i'w fron. Ceir 11awer i hen Gristiion Yn dlawd o betbau'r bvd, Cymylau dUOill go fid prudd Yn duo'i nen i gyd; Ond etc er mewn adfyd, Wrth droi at orsedd gras, Mao'n colli goliig ar y byel, A'i amgylchiaidau cas. Mae'r cysur a'r ymgeledd, Sydd iddo ef yn hon, Yn gwynu'r daith o'i llaen a dwyn, Llawenydd pur i'w fron; Ac er mai ang-hyfiawnder Sydd iddo'n hyn o ran, Boddlona ar gyliawilder sydd Yn hon i'w enaid gnvan. Yn gydradd mae'r ddynoliaeth, Wrth orsedd gras i gyd, Y mawrion, uchel, dyn i lawr, A'r egwan gwyd o hyd; 'RliAvn sydd a gogtyiibovictdriN,-N,(Ifl Yn harddu i fywyd ef, Cyfoethog beunycld yw a maAvr, Wrtli orsedd gras y Nef. Pa orsedd sydd yn gyflawn A diogel, tnegys hon, Rhydd nerth i'r hen bererin bliii I sefyll gry-in y, don; Ac i hlant y tywyllwch Truga.redd ynddi sydd, A llewyreh i oleuo'r ffordd I hyfryd AVLAD y dydd. Ym mywyd Paul y Cristion Cawn wel'd ei maAvredd hi, Pan oedd yn gaeth Avrth gadwyn gref Rhwng muriau'r car char da; Er yno meAvn caethiAved, Yn ngoleu'r Orsedd gtin- Mewn rhyddid fry yn ngwyddfod D.uw, Canfyddai Paul ei hun. Ei gemau yw sancteidrwydd A phurdeb ar bob pryd, A'i theyrnwialen cariad yw, I blant yr anial fyd; Cyflawnder i ddi wallu, Sydd ynrldi ar bob a.wr, Angenion pawb a geisia ddod 0 fewJl ei thieyrnas fawr. Gelli, Penfro. John Lewis.