Y Dydd

LLANFACHRETH, MEIRION. Nos Lun, y 13eg cyfisol, bu y Parch A. Mat- thews yn darlithio ar Patagonia, yn Siloh. Llywydd, Mr G. Price. Cafwyd darlith onest ac eglur, ar yr anfanteision a'r ymdrech a gaf- odd y gwladfawyr cyntefig yn y wladf*, ac mor rhagorol y maent wedi cael eu gwobrwyo a'r rha,folygon ni illduol o dda sydd y no vn bresen- ol. Y mae Mr Matthews yn brofiadol o'r oil y ddywedodd- Y mae yn un o'r gwladfawyr cyntif 25 mlynedd yn ol yr eeth yno. Dy- wedai am y manteision sydd yn y wladfa Gym- reig i wneud bywiolaeth gysm us ac hefyd go- beithiai na wnni v Cymry yn nghanol y llwydd- iant tymhorol ddim anghofio eu crefydd, ac y cadwenthen arferion crefyddol Oymru yn fyw, fel i fod yn oleuni i oleuo deheubar th America, ac yn gnewyllyn Oristionogaeth lie y mae j Pabyddiaeth, ofergoeliaeth, a Ipbaganiaeth mor gryf. Gobeithiwn yn fawr ruai felly y bydd; a phan elwir ein gwlad yn Mhrydaio yn 'Gymru ) fechan dlawd,' gallwu. bwyntio at y iVlaafa Gymreig fel yn fawr gyfoethog, a chrefyddol, a lie nad oes 'Rhyfel y Degwm' o'i mewn. Diamheu y cymera llawer gyfleusdra i failed yno gyda Mr Matthews yn mis Mawrth. Nos Fercher canlynol, cynaliwyd Cyfarfod Dirwestotbywiog a dyddorol yn yr un lie, dan arweinyddiaeth deheuig y Parch John Evans, bugail y Methodistiaid. Ovmerwyd r^anynddo gan Mri G. Evans, G. Sriffiths, E. Evans, a H. Roberts, a'r l,hai ieuangach canlynol;—Richard Pugh, John Evans, Humphrey Evans, William Jones, Thomas Hughes, Edward Jo'ses, Jane I Maggie, Lizzie, a Rees Pugh, a chanodd y tri olaf yn swynul ac yn darawiadol iawn, yn enwedig ar y geirian, Ieuenctyd, clywch.' Ym- geisiodd saith yn y g stadleuaeth areithio difyf- yr ar 'Ddirwest.' Gwobrwywyd Maggie a Lizz e Pugh. ( J P.

CYNGHUAIR hHVDDFRYDOL GOGLEDD CYMRU. Cynaliwyd cyfarfod o Bwyligor Gweithiol y Cynghrair uchod yn y Clwb Rhyddfrydol, Dref newydd, dvdd Mawrth diwaddaf. Mr A. C Owen, ^U. H" yn y gadair.

YM:REOLAETH I GYMRU. Yr oedd gwahoddiad wedi ei dderbyn fod yn fcvesenoi mewn cynadledd o gynrychiolwy Cym- deithaa Ymreolaerh i Ysgotlaud a't- dda Gy nghrairCymreig a fwriedid ei chyml ynLlundaiu yn niwedd Chwefror i drafod pa fodd y gtll y ddwy wlad gydweitbio er sicrhau Ymreolieth iddynt eu hunain. Ar gynygind y cadeirydd, wedi ei ei eilio gan Mr W. J. Parry, Bethesda, penderfynwyd yn unfrydol, 'Gan fod y Oy- ngrair hwn bobamser wedi plei iia yr eg wyddor o lywodraethiad Ueol, a llywodraethiad Cymru yn unol a syniadau Cymreig, fod y Pwyligor Gweithiol yn barnu eu bod yn gweithredu yn unol a'r egwyddor hono trwy uno yn y gynad- ledd a fwriedir ei chynal.' PeLderfynwyd yn mhellach fod aymudiad ar i holl aelodau y Pwyllgor Gweithiol roddi eu presenoldeb yn y Gynadledd pan y gelwr hi. Oynygiwyd gan Mr Parrv, eiliwyd gan Mr J. E. Powell, Gwrecsham, n phenderfynwyd fod yr a; lodau a fyddont yn bresenol yo y Gynadledd i roddi adroddiad i'r Pwyllgor Gweithiol, a bod y mater wedi hyny i gael ei ddwyn o flaen y Cymdeithasau Etholiadol (Constituency), a Lleol.

Y PWYLLGOR GWEITHIOL A CSWEST- IWN Y DEGWM. Galnydsylwat sylwadau mewn amryw o'r newyddiaduron Cymreig, ac hefyd y Times, a phapyrau Seisonig eraill mewn perthynas i weithrediad y Pwyllgor Gweith iol mewn cys- ylltiad â, eh westi wn y degwm. Teimid fod llawer o'r hyn a ddywedwyd yn gamddarluniad 0 8efyllfa y Pwyllgor ar y uiater, a phenodwyd ar bwyllgor i dynu allan ddatganiad ar ran y Pwyllgor Gweithiol mewn atebiad i'r sylwadau camarweirtiol hyn.

CYFARFODYDD DADGYSYLLTIAD YN LLOEGR. Hyabysodd yr Ysgrifenydd fod trefniadau wed eu gwneud i gynrychiolwyrCyrnreig anerch cyfar fod Cymdeithas RhyddhadOrcfydd yn Birmin^- ham(Mr Osborne Morgan, A. S),ac yu Manchester --Proff Ellis Edwards, M.A, ond fo y cyfar- fod yn Manchester wedi ei ohirio.

RHYDDFREINIAD CAPELAU PRYDLES- OL AC YSGOLION. Yn absenoIdeb y Parch T. J. Wheldon, B. A. Blaen a u Ffesiinioy, yr hwn oedd wedi rhoddi rbybudd o gyuygiad ar y mater llchod, pender- fynwyd at gynygiad Mr John Jones, Llanfyllii), yn cael ei eilio gan Mr T. Pairj Jones, Drof- newydd, 'Yo ogymaint a bod PwylLor Sened d 01 D liadau Trefol yn eu hadroddind yn cymer- adwyo yn unfrydol fod hawl i ryddhau eglwyai a chapelau yn cael ei roddi I sectau crefyddol o bob enwad,y maey PwyUgor hwn o'r farn y dy id dwyn gerbrou y Senedd y tymhor nesaf feaur i hwyluso y gwaith o droi y prydlesi presenol i Rydd-ddaliadau, ac i alluogi yr oil o'r enwadau yn y dyfodol i sicrhau tir rhydd-idaliadol i'w hadeiladu ai deleraa rhesymol, a bod yr un breintiau yn caei eu hestyn i ysgolion.

CYFFREDINOL. Rhoddwyd cyfarwyddyd i Bwyllgor Arnoan ion cyffredinol i gynyg trafnu am 8iaradwyr i gyfarfodydd yn Ngogledd Cymru y Cynghrair i dalu y costau traiaelio. Hysbvsodd y Cadeir- ydd fod y personau yr ytnddiriedwyd y gwaith iddynt y). parotoi y DaJgaoiJd a benderiynwy I arno yn y cyfarfod diweddaf "r Dd-idgysylltiad gyda goiwg ar gael y cwestiwn gerbron, a llaia y wlad arno yn yr etholiad cyffredinol nesaf. De- wiswyd Mr Parry yn aelod o Bwyllgor Cyffred- inol y Cyngbrair Rhyddfrydol Cenedlaethol. Cynelir y cyfarfod neaaf yn Rhyl.

Y mae gwirionedd fel dadun, a'r dull o' ddweyd ffram sydd yn gosod y darlun alian yn dda.

A CARD. — AN IMPORTANT DISCOVERY is announced in the 'Paris Figaro,' of valuabo f remedy for nervous debility, physical exhaul. tion and kindred complaints. The discovery was made by.a missionary in Old Mexico. He saved him from a miserable existence and pre- nature decay. The Rev, Joseph Holmes, Bloomsbury Mansion, Bioomsbury Square, London W.C., will send the description frew of charge on receipt of a self addressed stamped envelope Mention this paper