Tarian Y Gweithiwr

q:—-—> Papyr Taf YN ■ -II Rhatach nag eribeSl YN'. • SWYDDFR :O.N I

YR WYTHNOS. Dydd Iau diwaddaf, bu farw dyn o'* euw John Bishop mewn canlyniad i -gwymp syrthio arno yaaglofay National» Bhondda Pach. Ar yr un amser hefyd > 'iiiweidiwyd bachganyn, a dywadir id do yafcau farw yn fuan wedi cyrhaedd ei teoawylfod yn Ynyshir. Cawn mai fcrodor o g ymydogaeth Aberystwyth oedd Bishop. Yn Maacheatev, dydd Iau diweddaf, oafadd crydd o'r eaw Charles Blanch- Sold ei drosglwyddo i sefyJl ei brawf ar y cyhuddiad o lofruddio ei wraig. Ar noson yr 21ain o Awab, yr oedd y gwr m't wrai& yn feddw, a. thrywanwyd y fenyw gan ei gwr a chyllell. Cafwyd hi yn gwasdu ac yn ma.rw ar yr heol gam. rai o'i chyrnydogiou. 0 Dydd Iau, aeth dan ymwelydd o Xcandaia i ymdrochi i Lyn Killarney. Dvehwelodd un o honynt yn y cwch yn ddyogel, ond suddodd y llall-Mr. Harding, fel na welwyd ef mwy. Darfa i bysgodwraig o'r enw Ginnelly, drywauu menyw arall o'r enw O'Brian Baewa cweryl ya Wastport dydd Mercher diweddaf, gan achosi ei marwolaeth. I maa Ginnelly wedi ei chymeryd i fyny. Cawn fod rhieni yn gadael eu plant yn myoad ar gynydd yn Macclesfield, oWegyd ceir fod yno 52 o blant yn y fcloty, y rhai a adawyd gan eu rhieni. Hysbysir fod y tenor enwog Sigoor Gavorre wedi priodi yr wythnos ddi- weddaf yn Yspaen a merch maar ei diet enedigol. Y mae'y foneddiges wedi dyfod a ffortiwn fawr i'w gwr, ac y mae yn eithaf posibl y gwna Sigaor <Javarre, mewn caulyniad i'r fath lwe, furbed ei gorn gwynt yn hollol. Bu Syr Willoughby Jones, barwnig, farw yn ei breswylfod, Granmer Hall, Norfolk, y dydd o'r blaen. Bu am bath ftmser yn A.S. dros Cheltenham. Dydd Gwener diweddaf, bu farw y eyhoeddwr enwog, Mr Henry George Bohn, gyat o York Street, Cogent Gr.rden, Llundain. Yr oedd yn 89 mlwydd oed. Bwriwyd morfil i'r lan ar draeth Kerry, yr hwa oedd yn mesur 63 o droedfeddi ohyd a30troadfaddogwmpas ei ganol. YnoladroddiadyDrysorfa Ddiolchiad- ol, perthynol i'r Wesbyaid, yr hwn sydd nawydd gaeJLei gyho.^ddi, y cyfaaswm a gasgiwyd er pan y deehreuwyd y dry- «orfa yn 1878 ydyw 297.518p. 3s. 4c. Yn Mhrawalys Leeds, cafodd Lindsay, y twyllwr clerigol, ei ddadfrydu gan y | Barnwr Mathews i 14 mlynadd o lafur penydiol. Y mae y term hwn yn awr Wedi ei I-Pihau i bum' mlynedd. Y mae Mr. Bradlaugh^wedi trefnu i fyned ar daith ddarlithy'ddol i'r Uuol Dalaathau yn ystod misoedd yr Hydrer, fally ni bydd iddo aflonyddu dim ar y Cyffredin yn yr eisteddiad ya Hydref a Tachwedd, ond bydd yn ol yn Llun- dain erbyn eisteddiad 1885. Agorir Prif Yagol Gogledd Cymru yn 0 0 y drydedd wythnos yn Hydref; ac y mae Arglwydd Derby wedi ei wahodd i draddodi yr araeth agoriadol. Y mae n Dawer o ymgeiswyr am dderbyniad yn barod. a Pan yr oedd rhai labrwyr yn cloddio yn Corporation Street, Birmingham, y dydd o'r blaen, deuwyd o hyd i ysger- bwd dyn wedi ei gladdu dim oad tair troedfedd o dan wyneb y ddaear, a hyny heb yr uu arch, a thwll bwled ya ei benglog. Prydnawn dydd Gwaner diweddaf, yn nglofa T-rimsaran, cyfarfyddodd dyn ieuanc o'r enw John Griffiths a'i ddiwedd y° dra disymwth, tra wrth ei waith, £ gwymp o'r top syrthio arno. Yr -oead y traacedig yn 27 oed, ac yn byw Gottage, Mynydd Pembrey. rud oedd wedi bod yn briod ond am ddau ns. Dydd Sadwrn diweldaf, yn y Cymer, <3wm Rhondda, bu farw un William Ashton yn dra disymwth o clefvd v g&lon. Yr oedd yn 60 oed. Ar ddyfodiftd y gerbydres i Rugby fcoreu dydd Sul, cafodd un Thomas Ashby, pan yn ceisio neidio ar un o'r cerbydau cyn arosiad y tren, ei ladd yn y fan. Cyn bod y breain Tawhaio a'i ben- defigion yn gadael Lloegr, cawsant _eu anrhegu gan y Gymdeithas Feiblaidd Gartrefol a Thramoraidd a phobo gopi o'r Beibl yn yr iaith Mooraidd. Dydd Gwener, bu farw Miss Amelia inewn caulyaiad i niweidiau a dderbyniodd trwy syrthiad lamp paraffin ,yn, ei hystafell wely, yn nhy perthynas iddi- Mrs. Aneurin Williams, Tre- wiliiam, lie yr oedd ar ymweliad. Gy- aaerodd ei gwiag nos dan, a chafodd ei Jfoggi yn ddirfawr.

PENCHWIBAN KWYDlTciWALL- GOFDDYN. Neidiodd un Bernard Mc'Donald i Xawr i bwll yn Springfield, Glasgow, yr hwn oedd yn chwech gwrhyd arhugain oddyfnder. Ac yn rhyfedd i'w fynegu, m chafodd ei ladd, ond cafwyd cryn anhawsdra i'w gael allan oddiyno. Wedi ei gael allan aeth mor afreolus a ffyrnig fel yr oedd yn ofynol cael pedwar o ddynion i'w ddal. Ar ol ei sicrhau a iheffynau symudwyd ef. I

DAEGANFYDDIAD HYNOD YN LLUNDAIN. MEKCH FECHAN WEDI EI LjDOFBUDDIO. Daeth helynt creulon i'r amlwg yn Llundain ddydd Mercher diweddaf, manylion yr hwn sydd fel y canlyn:— 0 flaen y Terrace a ffurfia Clarendon Gardens, Maida-vale, y mae darn o dir wedi ei orchuddio a choed bychain cangen-ddalenog. Yn y boreu, pan yr oedd gwasanaethferch o'r enw Edith Poole, yr hon oedd yn ngwasanaeth un o'r teuluoedd yn y Terrace, yn croesi y 'tir hwn ar neges, gwelodd gornal bwadel o dan un o'r llwyni, oddiwrth yr hwn y deuai arortl cryf ac anhyfryd. Yn dy- chwelvd, hysbysodd ei meistres o'r hyn a welodd, ac anfonwyd ar unwaith at yr heddgeidwad. Wedi iddo gvrhaedd ac agor y lliain/ cafwyd mai corfl merch fechan oedd ynddo, heb un cerpyn am dano, ac wedi ei blygu i fyny fel ag i ymddangos mor annhebyg i gorff ag oedd modd. Yr oedd y coesaa wedi eu plygu ar y corff, a'r pen wedi hyny wedi ei blygu ar y fynwes, a'r oil wedi eu cylymu yn fa.nwl a thyn â. llinyn, Yr oadd yn amlwg fod yr holl waith wedi ei wneud yn ystyrbwyll ac ham- ddenol. Dywedid ar y cyntaf fod y ferch fechan wedi ei threisio cyn ei llofruddio. Hysbysai y meddyg fod y corff yn dangos arwyddion amlwg fod y ferch wedi cael pob chwareuteg o ran cynaliaeth a thyhant. Wedi i'r meldygon wneud ymchwil- iad maawl ar y corff, dywedeat nad oadd unrhyw drais wedi cymeryd lie, ac er fod pob arwyddion yn arddangoEt ei fod wedi arfer cael pob ymgeledd a chwareuteg, eto pan y ba farw, nad oedd un groayn o ymborth yn yr ys- tumog, trwy yr hyn y deallid nad oedd wedi caal tamaid am rai dyddiau cyn iddifarw. Barneathefydeibodychydig droi wyth oed, talcen uchel a llydan. a llygaid llawn. Yr oedd pob arwyddion yn arddangos nad oedd y ferch yn parthyn i'r dosbarth iselef, trwy ei bod yn Un, iach, a hollol dianaf. Fod llof- ruddiaeth o ryw fath wedi ei gyflawni Did oes amheuaeth,. ac y mae yn sicr fod mwy na dau wedi bod a llaw yn yr helynt a throsglwyddiad y corff i'r man lie y cafwyd ef. r 4

Y FFRANCOD YN CHINA. inae gweithrediadau y Ffrancod yn China, yn cynyddu yn hynod gyflym. Y y Llyngesydd Courbat hyd y nod yn w"l1 na'i air. £ ^jilIodd y Llynges- ydd Coarbat ya ngwrs wythnos amrai o fuddugoliaethau. Y mae ei arweiniad o'r uicwosgyrch can belled wedi cael ei nodwaddu a pharodrwydd ac egni di- flino. Ar ol diaystriad arfdy Foochow dydd Sal wythnos i'r diweddaf, cafodd y Llyagesydd ei hun mewn dalfa. Br cyrhaedd genau yr afon, yr oedd yn ofynol iddo i fyasd heibio amddiffyn- faydd Mingan a Kiapai, ond buasai y llywyddion ya sicr o'i rwystro pe yn bosibl. Bu ymladd brwd iawn yn Mingan— maG. cul a bas ar yr afon, anhawdd ei mordwyo, ond dystawyd magnelau Min- gan dydd Mawrth, Awst 26ain. Yn un o'i hysbysiadau, y rhai a ymddengya yn gynlluniau (models) o fyrdra a chynwys- fawredd, desgrifiai y Llyngesydd Oonrbet y canlyniadau yn y geiriau canlynol:— Y mae y gweithrediadau yn erbyn amddiffynfeydd Mingan wedi dybenu, a holl leoedd yr hyrdd-beirianau wedi eu dinystrio, a'u magnelau wedi eu gwneud yn ddiddefnydd. Yr wyf fi wedi malu yr holl fagnelau o wneuthur- iad Bwropeaidd a gun-cotton." Y mae yn arnlwg fod yn rhaid fod y Llyngesydd Courbat wedi glanio rhai o'i ddynion yn Mingan. Ond modd bynag, nid yr amean mwyaf pwysig oedd meddianu satlaoedd ar y lan, ond i ddinystrio yr amidiffynfa nesaf i lawr yr afon. Dechreuodd yr ymosodiad ar Kinpai' dydd Mercher, ac vmddengys fod rhan o'r lie, o leiaf, wedi cael ei chwythu o gwmpas clustiau yr amddiffynwyr dranoeth. Yn y fel hyn, y mae y cwrs i fyny yr afon Min bron yn glir, ac ni raid i'r swyddog Ffrengig nesaf fyddo yn hwylio i fyny yr afon ofni uarhyw wrthwynebiad; oblegyd yr ydym yn tybied fod y Llyngesydd Courbet wedi gwneud ei waith mor llwyr yn Mingan a Kinpai ag y gwnaeth ag arfdy Foo- chow mewn geiriau ereill, ei fod wedi dinystrio yr holl stores milwroi. Yr arfdy hwn o eiddo Foochow ydoedd canolfan cyfleawad talaeth Fuh-Kien ni?-Wn neillduol, yn gystal ag i Onina Ddeheuol yn gyffredinol; ac nis gallwn lai na chasglu, can belled ag y maeafynoamddiuyufeyddafonawi a'r helynt, fod y dalaeth yn holiol ddiam- ddiffyn.

PRIF YSGOL DEHBUDIR CYMRU. Y mae Mr. Henry Richard, yr aelod seneddol drosfwrdeIsdrefi Martnyr Tyd- fil, wedi anrhegu Frif Yagol Deheudir Cymru a Valpy's Latin Classics,' yn cyawys 165 o gyfrolau, yr hwn fydd yn ychwanegiad gwerthfawr i'r lyfyrgell. Y mae Mr. Henry Richard yn is-lywydd y coleg. Os dilynir esiampl y Bhydd- fwydwr byd-enwog uchod gan foneddwyr lluosog cyfoethog y Dywysogaeth, nid hir y bydd cyn dyfod ya ail i Raid ychan. ,1("

DOWLAIS-DAMW AIN. Boreu dydd Gwener diweddaf cym- erodd damwain ofidus arall le yn mhwll Bedlinog, rhyw saith milldir o Ddowlais, i lowr ieuanc o'r enw John Davies, 17 mlwydd oed, ac yn byw yn Nhwyny- rodya. Yr oedd yn gorphwys yn y gwaith, pan y darfu i gwymp mawr syrthio arno gyda'r fath nerth fel y cafodd ei niweidio yn ofnadwy. Y mae y niweidiau a dderbynodd gymaint, fel yr ofnir am ei adferiad.

ABERDAR—ARDDANGOSFA FLODAU. Cynaliwyd yr arddangosfa gyntaf dan nawdd Cymdeithas Arddwriaethol Aber- dar dydd Iau diweddaf yn Nghae'r Ynyq, yr hwn a roddwyd yn rhad ac am ddim at wasanaeth y pwyllgor i gynal y cyfryw gan Mr. Daniel Rees, Glandar. Bwriedid ar y cyntaf ei chynal yn mharc ysblenydd Abernant, ond rhyw fodd, nis medrai y boneddwr haelfrydig, Mr. James Lewis, Plasdraw, weled ei ffordd yn glir i gydsynio&'r cais. Befydlwyd y gymdeithas uchod ychydig amser yn ol trwy i Dr. Evan Jones alw cyfarfod i'r perwyl, yr hwn oedd y pryd hwnw yn Uchel Gwnstabl, ac yn fuan wedi hyny ffarfiwyd pwyllgor, yr hwn sydd wedi diwyd weithio oddiar hyny hyd adeg ei chynaliad, ac wedi llwyddo i gasglu Ilawer o arian, fel y gallent gynal y cyntaf cyn diwedd y tymhor eleni, yr hon sydd i fod yn flaenffrwyth o'r rhai blynyddol sydd i ganlyn. Yr oedd yr hin ar y cyfan yn ffafriol, a gwelid banerau yn croesi yr heolydd ac arwyddeiriau, &c. pwrpasol arnynt, yn aehyd a banerau o bob math yn chwifio o rffenestri. Arddangoswyd llawer iawn o ffrwythau a blodau, ac yn ol yr hyn a welsom ac a glywsom, nid oes ei gwell wedi bod hyd yn hyn yn y Deheudir. Hyderir y bydd iddi droi ychydig elw, fel y calonogir y pwyllgor a'r aelodau i ymdrechu eto y nwyddyn ddyfodol.

CYFARFOD MISOL GLOW YR Y RHONDDA. Cynaliwyd cyfarfod misol arferol cy- nrychiolwyr doaharth y Rhondda yn y Windsor Hotel, Ton, Ystrad, dydd Linn diwaddaf, pryd y cynrychiolwyd y glo- feydd caulynol --Rhoadda Junction, Great Western, Hafod, Coedcae, Cymer, Ynyshir, National (Tyldrstown), Mardy, Penygraig, Peu;hiwfer, Cwm Clydach, Llwynpia, Lefel y Dinas, JTynewjrdd, Wyndham, Deep Duffryn, Farnhill, Gelli, Dinas Pit, Ffalda' Abergorci, Biaanycwra, Lady Margaret, Bute, a Bodringallt. Penderfynwyd fod Mr. W. Abraham, y goruchwyliwr, i dalu ymweliad a Glofa y Raondda Junation mewn cy- sylltiad a'r annealldwriaeth sydd yn y lofa hono. Gosododd Mr. Walter H. Morgan, cyfreithiwr, Pontypridd, o flaen y cyfar- fod y pwysigrwydd o gael arddangosiad mawr Rhyddfrydol dydd Iau nesaf, mewn cysylltiad a Mesur yr Etholfraint Sirol a Thy yr Arglwyddi. Yna rhodd- wyd y penderfyniad canlynol o flaen y cyfarfod:—"Fod y cyfarfod hwn yn cymeradwyo, gyda chydsyniad y meistri, fod i weithwyr pob glofa i wneuthur y cyfryw barotoadau a'u galluoga i gael yr amser angenrheidiol i fod yn bresenol mewn un o'r ddau gyfarfod a gyneSir dydd Iaa nesaf, er ystyried Mesur yr Etholfraint Sirol, ac ymddygiad Ty yr Arglwyddi at y cyfryw." Wedi hyny, penderfynwyd fod i'r holl lofeydd atal gweithio y diwrnod hwnw. Yna daeth aunealldwriaeth glofeydd Ty'nybedw a'r Galli o dan sylw. Dar- llenwyd llythyr a dderbymwyd oddi- wrth ysgrifenydd pwyllgor gweithiol y Galli a Thy'nybedw, yn hysbysu fod y Mri. Cory a'i Frodyr, percheaogion y glofeydd, wedi crybwyU y byddai yn dda ganddynt gael cydgyfarfod a uhy- nrychiolwyr y ddwy lofa dydd Iau nesaf. Ar ol ychydig ddadieu, cymer- adwyodd y cynrychiolwyr y cwrs hwn. Gadawyd cwestiwn y cyflafareddiad mewn gor-ddysgwyliad pryderus. Tuag at gynorthwyo gweithwyr y Galli a Thy'nybedw, y rhai a faont allan ar strike am bum' wythnos, pen- derfynodd y cynrychiolwyr yn unfrydol fod treth o Is. yr aelod i gael ei gosod bob pythefnos.

UNDEB MEISTRI GLO SWYDD FYNWY A DEHEUDIR CYMRU. Cynaliwyd cyfarfod o Fwrdd y Gym- deithas hon yn Nghaerdydd dydd Sad- wrn diweddaf. Llywyddwyd gan Mr. R. Cory, ac yr oeld yn bresenol Mri. W. Thomas, Bryn Awel, R. Bedlington, E. M. Hann, a W. W. Wood, &c. Prif bwnc y cyfarfod oedd ystyried yr an- nealldwriaeth sydd rhwng gweithwyr y wythen saith, Dyffrya Canol, Aberdar, a'u meistri. Yr oedd y gweithwyr wedi bod yn gweithio o dan fis o rybudd, yr hwn a derfyaai y diwrnod hwnw. Yr oedd ymchwiliad wedi cael ei wneud i helynt yr annealdwriaeth gan Mr. W. Thomas, ar ran y gymdeithas, yr hwn a gyfarfyddodd a Mr. Hann ar ran y cwmni, a Mr. David Morgan, goruch- wyliwr, ar ran y gweithwyr. Canlyniad yr ymholiad oedd, fod y gweithwyr wedi cytuno i fyned yn miaen a gweithio am bymthegnos yn hwy ar yr hen delerau, er rhoddi amser i'r gymdeithas ystyried y pwnc yn mhellach. Wedi cryn siarad ar y pwnc, penderfynwyd .-j; ar fod i Mr. Thomas ail gyfarfod a chynrychiolwyr y gweithwyr a'r swydd- ogion glofaol, er gwneud ymchwiliadau pellach. Y mae yn ymddangos fod a fyno yr annealldwriaeth a phris toriad glo y wythen saith troedfedd, ac nad bes ond ychydig o weithwyr yn cael eu heffeithio. U uig orchwyl arall y bwrdd ydoedd derbyn glofa Llantwit i'r Undeb.

Y STRIKE YN NGLOFEYDD TY'NYBEDW A'R GELLI. Y mae y gweithwyr a arfexent weithio yn y glofeydd hyn yn parhau allan, ac yn parhau hefyd yn benderfynol i wrth- wynebo. amcan y meistri yn gostwng eu cyflogau trwy newid safon y prisiau yn y cyfryw lofeydd. Y mae pwyllgor y dosbarth wedi cyhoeddi y cylchlythyr canlYllol u Gydweithwyr,—Y mae oddeutu 200 o weithwyr yn parhau yn segur o'r rhai a wrthwynebant y gostyngiad o ddwy bunt yn y cant yn eu cyflogau, trwy y tpyfnewidiad a gynygid gan y meistri yn y standard, yn nglofeydd Gelli a Thy'n- ybsdw. Yn gweled fod cymaintf o feistri y dosbarth yn awr yn tala yn ol yr hen safon; nad yw gweithwyr y glo- feydd hyn wedi bod hyd yma o dan lyw- odraeth pwyllgor y Sliding Scale; ac nad ydynt yn awr ond yn unig yn gweithredu cynawnder trwy wrthod myned o dan gontract arall, yr hwn na rydd iddynt yr un tal am eu llafur ag a dderbynient yn flaenorol, y mae pwyllgor y dosbarth wedi penderfynu rhoddi y pwnc o flaen y cyfarfod misol, a bod i'r apel hwn gael ei wneud ar eu rhan yn y cyfamser, sef, fod pob gweithiwr a bachgen, ac hefyd gyfeillion ereill o fewn a tha allan i'r dosbarth, sydd yn teimto dyddordeb yn yr helynt, danysgrifio yn wirfoddol i gynorthwyo y gweithwyr hyn i sefyll yn erbyn gostyngiad yn eu cyflogau. Yr ydym hefyd yn anog ar fod i'r pwyllgorau glofaol i gael eu galw er ystyried y mater, ac aafon eu barn arno i'r cyfarfod misol, ac hefyd i wneud parotoadau er gwneud y casgliad yn fuan ac effeithiol."

BUDDUGOLIAETH Y CADFRIDOG GOUDON. Dywed bryshysbysiad o Cairo, dydd- iedig dydd Sadwrn diweddaf, fod mas- naclawr yno wedi derbyn cenadwri yn Kartoum, yn ei hysbysu fod gallu o rhwng pump a chwe' mil o wrthryfel wyr wedi ymosod ar Karboum ar y lOfed o Awst, ac i'r Cadfridog Gordon fyned & gallu i'w cyfariod, a'u gorchfygu. Lladdwyd 1,800 o'r gwrthryfelwyr, & ffodd y gweddill. Yr oedd yr arwein- ydd gwrtihryfelgar, yn nghyda Sheikh, yn mhlibh y lladdedigion. Catodd y fuddugoliaeth effaitb. ragorol ar yr am- ddiffynlu.

Trecynon (Aberdare) Double Prize Drawing, IN aid of Mr. Wm. jaujos, son of Abraham Jaiaes, Carme1, 57. Hirwaia Road, Tre. cynonv Aberdare, who has bean disabled tiliia last tarae yeirs, will take plsoe at the G-adiyg Baptist Vestry (kindly lea. for the occasion;, un Moaaay, Dec. 1st, 1884. First incize J610 ill Cash. Tickets may be had of the Secretary, D. Qrtfliiinj, 62, viiilya Street, Aberdare. Tfaa*ucer, Ate. S. Jones, 103, Cemetery Roaj, Treoyuoa, Abaxdfure. AH coauturparts to be returned on or bafore Novemit>ar 54*2 «d, 1884. Cyfrinfa "Rhys Ap Tewdwr," xiiiu 9d, Urtia y urwir Aiifreaiaid, a gy- nehr yn y Teiegrapa Ian, Atnanfora. Dymanir hytibyaa aelodau y Gyfriofa uchod y bydd yr ocymdaith eleni yn oy mecyd. tie ac aulydd Sadwrn, Mddi 6fad, 1884. Great Musical Festival at Merthyr.

PROGRAMME. 1. Chorus-For Mate Voices; not less than 30 iu number. P&rty to reader bast The Monks Much,' from Dr. Parry's Blodwen. Firat Prixe, .G20. Second Priae, J65. 2. Qaartett—' The Spinning Wheel,' from Martha, Fiotow. First Prise, XA. Sawad Prize, X2, 3. Duett—Tenor and Soprano; Com petitors to ohoose their own piece. First Prize £ 2 Seoond Prize, J61. 4 Tenor Solo—Competitors to ohoose their own piece. First Priza, X2. Second Prize, JBl. 5. Hebt Comic Singing—Competitor to select a song. In or oat of oharacter. Firet Prize, Jit. Second Prize, £ 1 Competitors xuay siug in Eugiith or Welsh. G Ca'net Sola—For Amatears, Best rendering of I Jeucy JoDes.' (Wright & Raana's arraageineut^ aoct a second piece to be f-el«oted by tua Competitor. First Prize, £ 5 Secoai Prize, £ 2. Third Prize, Prize, jes Secoai Prize, a. Third Prize, ti. 7. Piccolo Playiag—Compeiifcorgtoselect their owa pitoe. Ficst Prize, 10s. Second Prize, 10s. A.DJ ODICATORS Boa Morlais and Eos Dar. Should the weather bo anfavoar&bie, the compenitious will be in the Uriii Hail. Entries to be made not tater than Sept. 13th. CoEupecuioofc to eommeoce at I. bO. Adnaiseiou;—Ras«rved Enclosare. Is.; Field Side. Sd. For fartbeur particalars appiyto the Sec., Mr Dan Thorn as* Malaw.

DADSEFYQ^LIAD YN NSHYMBUI Nro oes yr uq cwestiwn yn tynu oymaint o sylw y dyddiau byn ag y mae yr nchod yn ei wneud drwy hyd a lied y wlad Siaradir ao ysgrifenir llawer arno gan bob dosbarth o drigolion y Dywysogaeth. T mae dwy blaid bwysig yn edrych ar y cwestiwn o wahanol safleoedd; un blaid dros ddadsofydliad, a'r blaid arall yn erbyn. Traddodir areithiau byawdl a galluog gan arweinyddion y ddwy blaid yn en cyfarfod- ydd eyhoeddus a gynelir yn mhob owr o'r wlad, a nodweddir y oyfarfodydd hyn gan fywiogrwydd a brwafrydedd neilldaol. Ym- ddangosa erthyglau galluog a ehryfion ar y mates yn y papyrau dyddiol ac wythnosol; fel wrth ystyried hyn oil, amIwg yw nas gellir evhaddo an o'r ddwy blaid o'a bod yn ddiffygiol mewn sel, egni, dyfalbarhad, ea a brwdfrydedd. Y mae yr ymdrech wedi deohreu o ddifrif; ymddaneosa y ddwy blaid ar faes y frwydi y naill mor wrol a phenderfynol a'r Hall, oyflwynant ea rhes- ymau dros ao yn erbyn, gan rhoddi digon o brawf o'u hymroddiad i'z achos yr ymladd- ant drosto, ao amlwg yw nad oes un o'r ddwy blaid yn ddiffygiol mewn cyfryngau i gano y gwaith yn mlaes. Pa le y teHyna pethau ? Beth a ddaw o'r cwbl yn y pen draw? Nis gwnawn ymgymeryd a phen- derfynn. Pa blaid sydd iawn neu pa blaid ayda heb fod yn iawn, nid ydym yn bwriadu roddi ein barn, oblegyd nid ein hamoan yn yr ysgrif hon yw ymdrin a'r cwestiwn o ddad. sefydliad yr Eglwys Wladol yn Ngbymru yn gymaint ag ymdrin "r oweatiwn oddad sefydliad pob olefyd ao afieohyd sydd yn ngiyn a'r corff dynol. Beth bynag a ddichoc fod oin barn o barth ddadaefydliad yr Eglwys Wladol yn Nghymrn, nid yw ond o yonydig bwys yn awr tra y cyflwynvfn oin sylw at y oweatiwn pwysig o adadtefydliad yr holl glefydau hyny ydynt wedi ymledu mor gyffredinol, a sefydiu eo hunain yn nghyrff y mwyafrif o breswylwyr y wlad hon yn ogystal a gwledydd ereilL CiywBOm y sylw yn cael ei wnend mai planhigin tramor yw yr Eglwys Safydledig yn Nghymrn. Pa un ai dyna ydyw a^ peidio ni'm dawr, ond yr ydym yn sicr o hyn, a dywedwn yn ddibryder, mai ein barn a'n credihiaeth ddiysgog yw mai plauhiglcm tramor ydyw yr boll glefydau sydd yD blinb cyrff dynol, ac nad oes iddynt y oyagod lleiaf o bawl i un math o le yn nghyfansoddiad on dyn na dynes sydd ar wyneb y belen ddaearol. Nid yn unig nid oes ganddynt bawl, ond tra y oaniateir idayub ao y goddefir hwynt i aros yn Bgnyfansoddiadan dynion, dinystriact a di- f&ant bob eysur a dedwyddwoh y dylai pob dyn a dynes eu mwynhau yn y bywyd yma. Y maent yn niweidiol i lwyddiant y byd yn ftyffredinol, oblegyd tra y oaniata trigolion ein byd i'w cyrff fod yn drigleoedd clefydau o wahanol fathau, ni bydd yuddynt galoo at waith ao 08 oaniateir i btthau fyned yo miaen yn y fath sefyllfa heb ymyraeth a hwyct, y caalyniad nttturioi a ellw ddysgwyi fydd ilwyr ddmyefciad y dynol Wyneb y ddaear, gan ms gattwn wadu y naith fawr a phwystg hon: fod yn rhaid i nn o ddau beth gymeryd lie, dad sefydliad y teulu dynol oddiar wyneb y ddaear, neu ynte ddadsefydUad pob olelyd o gyfansoddiadau dynol. Gofynwn pa un gaiff fod ? A oes rhyw un yn barod i ateb ? Y mae y cwestiwn yn ofnadwy o bwysig; mor bwysig ya wir, mor ddifrifol, fel y teimlwn ei bod yn llawn bryd i feddygon- proffeawyr dy^edig y byd-i ddeffroi, agor eu llygaid, a pheidio colli amser cyn galw sylw pawb yn y modd mwyaf difrifol at hyn, ao anog y byd & Uef uchel—mor uohel nes byddo eu Ueisiau yn gyloh o gwmpas y ddakear-i ddeffroi ao ymysgwyd oddiwrth ddylanwad marweiddiol y clefydau dinystr- iol hyny ag ydynt mor gyffredinol, a dyfod allan fel un gwr i wnend defnydd buan a phriodol o'r cyfryngac effeithiol hyny sydd wedi eu darganfod gan un o ddarganfydd wyr blaenaf a gallnooaf yr oeeoedd ar gyfer dadsefydlu y clefydau heintna. difaol, a dinystriol hyny sydd yn gwneud y fath alanas, a'r fath ddifrod trwy ddarostwng a gwaat&dhau i'r llwch feibion a merched dynion. Yn awr, dichon y bydd rhai cyfeillion wedi darllen y sylwadau blaenorol, yn teimlo yn awyddus am wybod beth ydyw y cyfryngau a ellid yn hyderus ac yn ddibryder eu oymeradwyo i'w defnyddio mewn trefn i byrwyddo dadsefydliad clefydau ac afiechyd o'r oyfansoddiad dynol. Well gyfeillion, y mae yn hyfrydwch genym ddweyd wrth yeb, o'r holl gyfrjngau y mae y byd erioed wedi llwyddo i'w darganfod ar gyfer yr amoan teilwng hwn, nid oes dim eto wedi ei ddarganfod a ddichon neu a rbagora JAr HUGHES' BLOOD PILLS. Gwyddoch fod y cyfansoddiad yn myned o nan cyf- newidiad parhaus—y gronynau henaf yn cael eu symud ymaith, a gronynau newydd yn cael eu gosod yn eu lie yn gyson. Y mae y gwaith bwn yn cael ei gario yn i mlaen drwy gyfrwng y gwaed, a thrwy gylchrediad rheolaidd y gwaed y oynelir bywyd yn y corff, o ganlyniad y mae o'r pwys mwyaf fod y gwaed yn bur ac yn iach ar gyfer oyfiawni ei waith yneffeithiol. Wei, yn awr, ynte, os ydych yn bared ao yn foddlon, fel y mae yn ddiaxnleu eich bod, i fyned i mewn am ddadeefydliad pob afitchyd o'ch cyfansoddiadaa, fel y byddo i chwi fod yn allaog i fwynhau eich rhan ddylegus o gysuron bywyd, peidiwoh oolli amser cyn pwrcasu blychaid o HUGHES' BLOOD PILLS. Byddwch ya ofalaa i fynu gwelfed eich bod yn eu oaol a'r trade tt ark, set llun oalon, ar y blwch, ao enw y perchonog wedi ei yesrifenn ar stoma y Liywodroeth, oblegyd nid oes dim yn ddidwyll heb hyny. Wedi i chwi en cael, dilynwcb y cyfarwyddiadau a roddir gyda pbob blwch, a chwi a rbyfeddwch at y bnandra gyda pha un yr adoewyddweh eioh nerth oorfforol a meddyliol, a theimlwn yn sicr o hyn, unwaith y rhoddwoh gynyg teg i'r feddyginiaeth rhyfeddot bon, o hyny allan chwi a fyddwch yn sicr o gadw blychaid or pius yn eich ty, ao ni fyddwch yn ol o'u cymeradwyo i ddyoddefwyr o'cli cwmpas.

AI werth gan bob fferyllydd am Is. lie. 2s. 90., a 4s. 60.; neu drwy y post am Is. be. 1 go. lie, a 4s. 9o., oddiwrth y peacheu.og.- I MR. JACOB HUGHES, Medioal and Chemioal Laboratory. PeDuUa. OuctiiL ,11 4- 7, ,L QUININE BITTEliS -ø" Gwflym ,.¡j > Y MAE hwn yji. a ffodus dros ben. OynwyW Q&ww, Saparilla, Safficoa, lion, Gentian, a Burdock, j&if yr 9! darpariadau a oodasoai, ya y modedd fel ag i sicihau Ilwyddianus ar yr oil o elfeaiaa is^K. gar y cyffairiau, er cyrha^di y dybenion daioaus mown zolwgWs&x ei gyfansoddi. Cyfaddefir g&n ygon y dydd fod. Qafama Gwilym Evans y clykjxuyl ta-io. hapus sydd hyd YIDa, WW. Vr eyffeiiiau uchad. e:' r^»r sq GWBmrR^mA.rr. Y maent yn cynor^iwyo teml borth, yn gwellhau a hwylysu y rediad, yn cryfhau y gtau ">'r sMpqw* ac yn puro a £ &rwythlooi y T mae y cymysglyn hwa ya cyffredinol, ac yn lanhayd'd' Nertha y rhanaa «idd|l iad, ac o herwydd hyny y rh^i ^r«e I agored i anwydoa a'u X maent yn adnerfehu ac yn adfyWkw-s^ cyfansoddiad a'r tycaherau, m 'jsi'ps £ hyny y maent wedi eoiU hunain y gym«adwyaefch sac gyfer pob math o weadid&u & isel, nychlyd, a marwaidd y qorm, pan yn galw sylw at y tyuioi&&-Aaa canlynol, dymauem adgpfio.y eu bod oil yn dyfod oddiwiAk iskr cyfrifol yn ngwahaix>i gykhoedd. deithas, yn dyfod trwy ..fBt&sZfajc: (chemists) adnabyddus y rhan a nonynt, o bob rhan o'r.whud, cyfeiriadau ac enwiva y preswylfod, ac y» yn hawdd brofi au anfoo at y pemonau ea Nix gellir dweyd felhyn am lawer- iolaetbau ereili..Mid os ddiwrnod Yû luyi^ed heifoso teh chenog y listers hyn yn iei:àpt" sas adwyaethau i'w heSeithiolm^ i ^4, Boss Cottage Tackw«<&i rfC* d Garei^ SJT,—Yr.wyf CW1.' cytte i wneud pcawf t* 86 flitters cyfaHsodctedig gsnycls ye; wyf ya galia tystio odbdiac a thy«uolae4haa ryw ifr; yr wyf weai cymsa-Mwyo y m feeni yn Ida yr dtfea.&c, j rbiuweudau a hawiiwoh Mdyritc la y flwyddya 1876, ce:alft gyetadsl t-vmsi am, wyth mis, sc y mae ritai o ele;,ktaao j m&~ sudd, hwaw wadi aom gyda mi hyd hasn't, Bu yn aehos 0 ^dye^tya i mi a,'t, lloffe ar, hyd y gafiiass i'r flawc rb ag -11%j- Ba y cot, y cyifo, a'r aelosSdu 5 e gwueud eu gwaiishs oad mae y gwneod iuwK <?!; hya. on y cof yn llawer gwell, mm gr yrm iach & chryflov, tra y Yîi: awydd am iwyd, 8IC ya gyaoefehiry max** if drenlio yr hyn a <kh>.zbymg i'r VMs. amser pau yt, ted(I 44 yr YM iwdk i mi, ond. yn aw* gatiaf Ta^rilmvs g-A fel yn y dj'ddffi,fi llythyr hwn. Nid oes gmyt yn &m: mmto o Mwyabdwrjai i cim i. eich gwladt a- .cb c&ya St mm. ,i rtmsz i AiW. Yr frafc sercliy^,— "Xiffifla&dat ^istca, Bajvfeiat. Hy<«saf mm. b-wyl Syr,— Qniniuu S*gdecwterjacKff araynfc. «««. -yn. ,f.)7 mhoeni gws tvjtoMfk&u: uitfy-g ohwaeth at Cll.;nta;. itse&tee. yv&'xgxk, m brychae au, yn w liver. Oa>.i t Jdl wedi cael iSwyv- ¡'!K:h&IX. ««00^,3^. iach ty >v, hj teimiais r" et4 wz « hoawyf y t:Jotl'At tiwr6, scwy darpana«fith Macr yn fy i mxSao, y eich goeod ax tAxyAjod. t yr defnydd a o beayttfe, chwi bob liwyM i Yr eiiMacki J. B. Jetuis, GCFAIsEQ iAST K'ZJE. Gan fod amrywioi a 43 Quinine i'w <$ £ Quinine, Qmrnssh .Sfe- ture, &c., y suo rliu ym^ynw^t: (1f,¡¡; Quinine Bitters Mr. Qwiiyxti cael eu twytio a r pe-ilM&wi h,-n }w. y fet mwyal dideimlad a Wrth geisio hw* fan yr nid digon yw gofyn Ibl hyn, 4" Bitters," •« 'BoitiitM <et nac ychwaith Y qat-niua gofaler gofya can 11 tirwilym Evans," tcc»n fy.(&i Gwilym Evaous. F.CLS-tM. £ '*&r m ysgrifeau ar Stamp y bob patel, twyU a yiyRtm y potelau yw 2s. 9c. i -U. blychau, 12s, 00" yr sive Cynwyaapoteba4*. ic. m mai 28. 9c.r pit y 1a.. wrth gjiutfry^;