Tarian Y Gweithiwr

:0:— Papyr YN > Rhatach nagerrfrecl. '-j YN. SWYDDPATR BARL&EL :o;

YR WYTHNOS. Y mae Mr. Thomas Stevens, y bicyclist Seisnig enwog, newydd orphen ei daith 0 3,500 o filldiroedd dros gyfandir Amer- ica. Hysbysir fod Henadur Whitcombe, o Portsmouth, wedi rhoddi 3,000p. i Dy- wysog Oymru er sefydlu Portsmouth Scholarship yn yr Athrofa Gerddorol Freninol. Y mae 2,000p. o'r arian hyn yn dyfod allan o logell Mr. Whitcombe -ei hun, a'r gweddill wedi ei danysgrifio. Dywedodd Tywygog Cymru ei fod yn hyderu y buasai trefydd ereill yn dilyn eaiampi Portsmouth. Ceir 75 000 o bersonau yn gwisgo y Bhuban Glis yn Awstralia a Tasmania. Dydd Mawrth, yr wythnos ddiweddaf, cafodd Peter Oassidy, 54 mlwydd oed, ei ddienyddio yn L'erpwl am ladd ei wraig yn Bootle ddau fis yn ol. Berry Oedd y dienyddiwr, a chyflawnodd ei waith gyda buandra a sicrwydd. Cynaliwyd amryw o gyfarfodydd di- wygiadol ac arddangosiadol o deimlad y eyhoodd mewn gwahanol ranau o'r cfeyrnas yn ystod yr wythnosddiweddaf. 1-2.3 Bhoddodd gwraig i lafurwr tlawd yn gweithio yn ngweithiau nwy Carlisle, o'r enw Lenon, enedigaeth i bedair o fetched dydd Sadwrn diweddaf. Y mae y &Mma'rmerchedyn dyfod yn eu blaenau yn rhagorol. DyddMercher, yr wythnos ddiweddaf, mygwyd pedwar-ar-ddeg i farwolaeth pan wrth eu gwaith yn ngenau camlas tanddaearol mewn lie o'r enw Soissous, yn Ffrainc. Creodd y dygwyddiad gyffro mawr drwy y gymydogaeth. Y dydd o'r blaen bu farw Mr Josiah BUershaw, eeidwaid Gorsaf Heddgeid- wadol Athol-street, L'erpwl, o'r cholera. Boreu dydd Iau diweddaf, yn Treorci, bu farw yn dra disymwth Daniel Bichards, prif beirianydd glofaTylacocb. Wadi cyrhaedd ei breswylfa, gorweddodd ftr yr esmwythfainc, a bu farw mewn ychydig fynydau. Yr oedd wedi bod yn achwyn cyn cyrhaedd y ty, a bernir mai o glefyd y galon y bu farw. Dydd Mawrth diweddaf, derbyniodd hifcchwr o'r enw Heary Russell y fath niweidiau yn ngi||a y Qymer, Ehoudda, trwy i'r trams ddyfod i gyffyrddiad ag el. feI y bu farw y dydd canlynol. Dywed bryshysbysiad o Penzance, Cornwall, yr hwn a dderbyniwyd yno oddiwrth sefydlwyr yn Nebraska, fod Gernywiad o'r enw Wilson, o herwydd elddigedd at Gernywiad arall o'r enw Burbank, wedi cymeryd gaiael ynddo, ? thrwy ddylanwad a chynorthwy ereill, wedi ei rwymo ar gefn ceffyl gwyllt. Cafwyd ef mewn saith niwrnod rhyw 200 milldir oddiyno. Dydd Mercher diweddaf, darfu i Mr 0. C. Smith, Wolverhampton, yr hwn a dreulia lawer o'i amser yn Aberystwyth, XOddi pleserdaith ar y mor i dlodion ilotdy y lie (dros 60 mewn nifer), ac wedi hyny, de rhagorol iddynt ar y fcraeth. Wedi te, rhoddwyd iddynt Xtwythau, tybaco, a snuff. Wedi canu emynau, &c., aeth y tlodion oil yn eu holau yn Uawen, wedi mwynhau pryd- nawn hapus. Y mae yn cael ei hysbysu fod achos neu ddau o'r cholera wedi tori allan yn yr Iwerddon, yr hwn y dywed y medd- ygon ei fod o'r fath waethaf. Dydd Gwener diweddaf, yn yr afon Teifi, ger Llandyssul, boddodd bachgen o'r eaw Evan Evans, mab Mr David Evans, Cross Hands, tra yn* ymdrochi. Y dydd o'r blaen, aeth menyw o'r enw Jane Jones, yn byw yn Pontesbury, gor yr Amwythig, at dy bychan gwoddw o'r enw Morgan, yr hon oedd yn ddeil- iad i Mr Jones, i geisio y rhent, yr hwn yr oedd y weddw yn anabl i'w dalu. Trwy na chafodd hi y rhent, gosododd dAn yn y ty, ac o'r braidd y gallodd Hrs. Morgans a'i dau wyr ddianc. Tarawyd hen wr o'r enw John Walsh, .66 oed, a sunstroke yn Aberafon dydd Iau diweddaf, yr hwn a fu farw mewn oddeutu tair awr. Dywed y newyddiaduron o Adelaide Awstralia, fod yao un Mr, Wood yn gallu gwella anhwylderau yn mhlith y £ obl & chyffyrddiad ei law. Nid yn unig y mae Mr. Wood yn gallu meddygin- laethu y corff, ond y mae canoedd hefyd yn dyfod yn grefyddwyr trwy ei athraw- laethau a'i wyrthiau. Yr oedd hyd yn nod y meirw yn dyfod i fywyd, y cloffion yn eerdded, y byddariaid yn clywed, a'r mudaniaid yn siarad. Boreu dydd Sul diweddaf boddodd dyn ieuanc, 23 mlwydd oed, o'r enw James Field, pan yn ymdrochi yn nghronf* ddwfr Eggbaston. Yr oedd yn preswylio yn Brooksfield, Bir- mingham, ac yn bwriadu priodi yn mhen ychydig ddyddiau. Nos Wener diweddaf, pan yr oedd merch fechan o'r enw Edwards yn chwareu gyda chymdeithion yn Glaumor Foundry, Llanelli, syrthiodd i dderbynfa dwfr ae a foddwyd. Nos Sadwrn, yn Nghaerdydd, derbyn- iodd dyn a adnabyddid wrth yr enw Bristol Jack niweidiau difrifol drwy iddo syrthio o dan dram car yn ei feddw- dod. Y dydd o'r blun boddodd bachgenyn o'r enw Thomas Williams, 13 mlwydd oed, wrth ymdrochi mewn llyn a elwir Paddy's Pond, Rhymni. Yn groes i ddysgwyliad, ni siaradodd Mr. Parnell, A.S., yn un o'r cyfarfodydd cenedlaethol a gynaliwyd drwy yr Iwerddon dydd Sul diweddaf. Yn Carrick-cn-Suir, Iwerddon, dydd Llun diweddaf, darfu i ddyn o'r enw Carty lofruddio ei wraig mewn dull creulon, trwy ei churo & phren trwm. Drwgdybiaeth yn nghylch ei ffyddlondeb oedd yr achos. Dydd Llun diweddaf yn Plymouth, cymerodd angladd Samuel Small, brenin y Shipsiwns le. Ganwyd ef yn Jersey, ac yr oedd yn berchen ar gryn lawer o feddianau yno. Yr oedd y frawdoliaeth wedi ymgasglu ynjlluoedd i'r angladd. Ar ddymuniad ei wraig—y Frenhines-ey- merwyd y corff i gapel Ymneillduol, a chladdwyd ef yn mynwent yr Eglwys.

NEWYDDION AMBYWIABTHOL. Tybir i'r enw Britain (yn Gymraeg Prydain) ddyfod o'r gair Baratanach," neu "Bratanach," Yr hyn c,'i gy:deithu yw Gwlad y Tin. Rhif seiri rhyddion y byd ydyw 14,160,543. Bhif y merched sydd yn gweithio yn swyddfeydd pellebrol y Llywodraeth yw 100. Y mae rhagor na hyny yn gweithio mewn swyddfeydd cyffelyb dan gwmniau cyhoeddus. Y fenyw ryfeddaf ddiweddaraf yw y ferch hono sydd newydd gyrhaedd Efrog Newydd o Germani. Y mae ganddi doraeth dda o farf, ac nid yw ond chwech oed. Nifer yr ymwelwyr A'r Arddangosfa Iechyd am yr wythnos o'r blaen oeddynt 161,853. Cyfanrif er yr agoriad ydynt 1,654.460. Y dydd o'r blaen aethpwyd a 1,500 o Arabiaid heolydd dinas Edinburgh am dro i'r wlad. Cafwyd modd i wneud hyny oddiwrth drysorfa o yn agos i gan' punt a flurfiwyd gan yr Edinburgh Courant. Y mae General Booth yn gwadu iod Byddin yr Iechiadwriaeth ynmyned yn llai. Nid yw Lloegr yn prynu nwyddau tramor gymaint ag y bu. Yn ystod y saith mis diweddaf yr oedd swm y pryn- iadau yn llaio 18 miliwn nag oeddynt y saith mis cyferbyniol y Uynedd. Y mae 410.43 y fil o drigolion Switz erland ya byw drwy weithio ar y tir. i Er prawf o gynydd dirwestiaeth yn Y sgotlaad, dywedirfod tri allan o bob padwar o'r gweinidogion yn Ilwyrym- atalwyr. Drwy fwyafrif o bump y mae gwar- cheidwaid Banbury wedi penderfynu paidio rhoddi deddf buch-frechiadmewn grym. Yn ystod Gorphenaf daethpwyd a 541 801 o dynelli o lo i Lundain ar y rheilflyrdd, a 290,571 mewn llongau. Y ma.e Cynghor Dinasol Dublin wedi penderfynu agor y Ilyfrgallau &'r yatafell- oedd darllen bob Sul o un o'r gloch hyd naw yn yr hwyr. Dengys adroddiad swyddogol y Gym- deithas Wyddonol fod 110 o ddaear- grynfiiau wedi cymeryd lie yn ystod y flwyddyn ddiweddaf. Drwy y mesur a basiwyd yn ddi- weddar yn Senedd Efrainc, deddfwrir na.d oes yr un o aelodau y teuluoedd hyny fuont unwaith yn gwisgo coron y wlad i gael ei wneud yn Arlywydd y wlad. Dywed y Lancet, papyr newydd y meddygon, fod bodolaeth gwallgofdai preifat, a sefyllfa y gyfraith mewn perthynas i'r cyfryw, yn warth i Pryd- ain Fawr. Y mae gan Llundain heddgeidwad am bob 62 o dai, ac am bob 440 o'r trig- olion. Dywedir fod sturgeon a ddaliwyd yn ddiweddar yn afon Pitt, British Colum- bia, yn 11 troedfedd o hyd, ac yn pwyso 732 pwys. Yn Belfast, y dydd o'r blaen, terfynwyd y gyfraith am gabldraeth, a ddygwyd gan Mr George Bolton yn erbyn y National Newspaper and Publishing Company, a pherchenogion yr United Ireland, drwy i'r rheithwyr ddyfarnu 500p. o iawn i'r achwynyda. Ymae cwmni y Cunard wedi derbyn hysbysiad o New York, yn rhoddi ar ddeall fod eu hagerlong Georgon wedi cyrhaedd New York mewn byrach amser nag un agerlong yn flaenorol, set chwe' diwmod, naw awr, a 42 o fynydau.

DYGWYDDIAD ANGEUOL HYNOD GER FOREST OF DEAN. Prydnawn dydd Sadwrn diweddaf cyfarfyddodd dyn ieuanc o lowr, o'r enw Craddock, yn byw yn Whitecroft, a marwolaeth druenus. Yr oedd y tranc- edig yn edrych am ddefaid perthynol i gyfaill o lowr, y rhai a gafodd efe mewa hen lefel lo nad yw yn cael ei defnyddio yn bresenol. Erbyn iddo fyned i mewn cafodd fod y creaduriaid wedi marw. Daeth & rhai o honynt allan i enau y pwll, ac aeth yn ei ol i geisio un arall, ond a orchfygwyd gan y tagnwy oedd yn y lie, fel y bu yn analluog i ddychwel- yd. Cyrhaeddodd amryw yn fuan i'r 11e, gan wneud ymdrech i ddyfod o hyd i'w cyfaill, ond a fethasant gan y nwy oodd wedi ei ladd ef Penderfynodd un fyned hyd at y trancedig ond cael rhaft am ef ganol, ac i'w gyfeillion ei lusgo allan os dygwyddai iddo syrthio. Modd byfiag, cyn iddo gyrhaedd y trancedig syrthiodd yntau, a chafodd ei lusgo allan, a thrwy lawer o drafferth yr ad lerwyd ef.

BAETHU AMAETHWR A'I ORDDERCHWRAIG Canol nos nos Iau diweddaf, yn Llandysil, Sir Drefaldwyn, cyffrowyd y trigolion yn fawr trwy glywed dau ergyd yn cael eu gollwng o ddryll, a gwaedd- iadau o Fwrdwr' yn canlyn, yr oil o'r hyn a gymerodd le yn nhy menyw o'r enw Llywarch. Y mae yn ymddangos fod gwr y fenyw hon mewn alltudiaeth penydiol am ladrata defaid, tra y mae hithau wedi enyn digofaint y gymydog- aeth trwy ei hymwneud anghyfreithlon ag amaethwr yn y lie. Y noson hon yr oedd y ddau yn y gwely yn nghyd, pryd y gollyngwyd ergyd atynt drwy y ffenestr, ac aeth amryw o'r shots i'r matras yr oeddynt yn gorwedd arno. Gollyngwyd ergyd hefyd trwy ffenestr y gegin. Cyffrowyd y ddau yn fawr, y rhai a waeddent yn ddychrynedig. Y mae yr heddgeidwaid hyd yn hyn heb ddyfod o hyd i'r troseddwyr. Y mae yr amaethwr yn tynu yn mlaen mewn oed, tra y mae gan y fenyw chwech o blant.

MARWOLAETH Y PARCH. W. 8ELWYN DAVIES. Y mae yn ddrwg genym ei fod wedi dyfod i'n rhan yr wythnos hon i gofnodi marwolaeth y gwr da hwn. Yr oedd yn fugail egl wys y Methodistiaid Calfinaidd yn Crug-glas, Abertawe. Bu farw yn Peterstone am chwech o'r gloch pryd- nawn dydd Sul diweddaf. Yr oedd Mr Davies wedi bod yn wan ei iechyd am gryn dymor, a dydd Sadwrn diweddaf, symudodd i gyfnewid awyr o Abertawe i Peterstone. Nid oedd neb yn meddwl fod ei ddiwedd mor agos.

BONEDDIGES 0 GAERFYRDDIN AR GOLL. Y mae Mrs. Barrett, gweddw y di weddar Mr. Bees Barrett, yr hwn a fu yn arolygydd flyrdd y sir am flynyddau lawer, ar goll. Dyoddefai yn ddiweddar oddiwrth iselder ysbryd, asiaradai mewn modd diystyr am fyned ymaith. Erfyn- iodd ar ei chyfeillion i gymeryd gofal o'i phlant, y rhai ydynt yn dri, ac i beidio dweyd dim wrthynt pe byddai rhyw- beth yn dygwydd. Yn foreu iawn dydd Iau diweddaf aeth ymaith yn ei gwisg gyffredin, a gadawodd ar fwrdd yr ystafelldairo deisienau, tair oddimeuau, a phocedaid o felusion. Y mae yn bump troedfedd a chwech modfedd o daldra, yn tueddu i fod yn dew, pryd a gwallt goleu, a llygaid gleision. Ei hoedran yw 40 mlwydd oed. Yn ddiweddarach, yr ydym yn cael fod y foneidiges wedi ei chael yn Aber- tawe, ac wedi ei hanfon gartref oddiyno.

PLENTYN A DAU DRWYN. Yn ddiweddar, rhoddodd gwraig i labrwr yn East Yorkshire enedigaeth i ferch a dau drwyn—y naill uwchlaw y llall. Ymgynghorwyd A meddyg, a chafwyd y plentyn wedi ei symud i glafdy er tori un o'r trwynau ymaith, yr hyn sydd yn awr yn cymeryd lie.

LLOFRUDDIAETH GER ABER- DEEN. Y mae saith o bersonau wedi eu cy- meryd i fyny yn Aberdeen, dan y cy- huddiad o fod a llaw yn llofruddiaeth John Stewart, ar yr heol fawr rhyw bum' milldir o Aberdeen, tua chanol nos nos badwrn diweddaf. Cafwyd y dyn boreu dydd Sul diweddaf, a Ilafn cyllell yn ei ben, a bu farw boreu dydd Llun.

OYMANFA Y METHODISTIAID YN NGHAERNARFON. Diwrnod i'w gofio fydd dydd Iau di- weddaf-dydd olaf y Gymanfa yn Nghaernarfon. Dywedir fod y babell am ddeg o'r gloch yn cynwys rhyw 8,000 o bobl, pryd y pregethwyd gan y Parch. T. Rees, Cefncoedcymer, a'r Parch. Owen Thomas. Yr oedd yn amlwg fod dylanwadau crefyddol cryf- ion yn cael eu teimlo pan yr oedd Mr Bees yn pregethu, y rhai cyn diwedd yr oedfa a dorasant allan yn hollol aflyw- odraethus. Gorfu ar Mr Thomas roddi heibio pregethu, gan fod gwaeddiadau y gynulleidfa yn ei foddi, a thra yn canu Gwaed y groes, &c." ar y diwedd, yr oedd y diolchiadau o wahanol ranau y babell yn uwch na chanu y lluaws.

TAD YN LLOFRUDDIO EI BLENTYN. Yn Bray, swydd Wicklow, dydd Sadwrn diweddaf, cyhuddwyd James Fitz8imons, tramp, o lofruddio eiblentyn. Haerir ei fod wedi cymeryd ymaith y pientyn oddiwrth ei wraig, gan ei foddi o dan amgylchiadau echrydus yn yr afon Daryle, yn yr hwn le y deuwyd o hyd iddo yn mhen tri mis wedi hyny.

Y RHYFEL RHWNG FFRAINO A CHINA. LLWYB DDINYSTRIAD Y LLYNGES Chine- AlDD. LLONGAU BnYPEL Ffbainc WEDI EU COLLI, &c. Y mae yr annealldwriaeth sydd wedi bodyn bodoli rhwng Ffrainc a China bellach wedi tori allan yn rhyfel gweith- redol. Dechreuwyd y rhyfel ddydd. Sadwrn diweddaf, trwy ymosodi&d r- "wr dinystriol ar arfdy Foochow gan y Uyngeswr Courbet. Dechreuwyd y tanbeleniad am ddau o'r gloch yn y prydnawn, a diwedd- odd am wyth. Ni atebodd ond un magnelfaidin y Ffrancod. Suddwyd saith o longau y Chineaid, ond llwydd- odd dwy i ddianc. Mynegir na dder- byniodd llynges y Ffrancod un niwed. 0 Pekin yr ydym yn cael ar ddeall fod llywodraethwyr Kwang-Si a Yunnan wedi derbyn archebion i fyned "u gallu- oedd milwrol i Tonquin. Y mae yr adran gyntaf o'r rhyfel yn druenus—yr holl lynges Chineaidd oedd yn ddiweddar ar y Min, gyda'r eithriad o ddwy long, wedi eu difodi. Nid oedd neb o honynt yn eael y fantais o roddi eu hunain na'u harfau i fyny, ond dy- wedir fod y Ffrancod yn tanio arnynt am oriau wedi i'w gynau ddystewi. Yr oedd gan y Ffrancod wyth o ryfel-longau trymion, fel nad oedd Uongau bychain y Chineaid ond fel chwareabethau o'u blaenau. Ni chadwodd y llestri Chine- aidd i danio ond am ychydig fynydau, a neidiai y milwyr dros y byrddau i'r mor. Nid oedd yr oil yn deilwng o'r enw 'ymladdfa,1 ond 'cyflafan.' a Cadwodd y Ffrancod i danio ar yr ad- eiladau, milwrdai, a'r pentrefi, hyd bump o'r glooh, er fod pob gwrthwyn. ebiad wedi ei roddi i fyny am oddeutu tri. Yr oedd yr olvgfa ar yr afon, fel yr elai y meirw a'r clwyfedig i lawr, yn druenus, ac achubwyd rhai o'r olaf gan y Saeson. Suddodd un Hong Ffrengig, a niweid- iwyd dwy ereill.

CYNYG LLOFRUDDIO TEULU CYMREIG. HUNANLADDIAD MAM. Dydd Sadwrn, cynaliwyd trengholiad yn y Trallwm, sir Drefaldwyn, ar gorff Elizabeth Adams, gwraig Thos. Ac^ams, saer. Dywedai Thomas Lewis fod yr ymadawedig yn ferch iddo, a'i bod yn 30 mlwydd oed. Fod ganddi saith o blant—yr henaf yn saith mlwydd oed, a'r ieuengaf yn bum' mis oed. Tua phump o'r gloch dydd Mercher, yr oedd yn eistedd wrth y tan, a'r plentyn yn eibreichiau. Y dydd blaenorol, nad oedd mor iached ag arfer, ac yn lied isel ei hys- bry<3» ajchwynaifod rhywbath yneiphen. Dywedai Richard Jones, labrwr yn ngwasanaeth y Shropshire Union Rail- ways a'r Canal Company, ei fod yn gweithio dydd Mercher yn Brithdir, ac oddeutu cnwech o'r gloch yn yr hwyr ei iod wedi gweled dwy ferch a bachgen ytranion uwchlaw y bont. Yr oeddent yn nghanol y gamias ar eu cefnau. Fod oedd George Lloyd, yr hwn sydd yn gweithio o dan yr un cwmn gydag ef. Neidiodd y tyst i'r gamlas, a 11 wydd odd i gael dau o'r plant allan, a neidiodd ei gydweithiwr i mewn, a chafodd y trydydd allan. Nid oedd y plant wedi marw, ac adferwyd y tri. Dywedwyd wrtho wedi hyny fod yr ymadawedig, Elizabeth Adams, argoll. Wedi elywed hyny aeth i chwilio am dani, a daeth o hyd i'w chorff yn y gamlas mewn pump troedfedd o ddwfr. Ymddengys fod y ddynes, druan, yn teimlo rhywbeth ohwithig yn ei phen, a dywedai wrth gy- n^doges iddi ei fod bron a'i gyru hi yn ^Sllgof, a'i bod wedi treio pob peth i'w symud, ond y cyfan wedi methu.

GWBAIG YN MYN'D YMAITH GYDA'R GWAS. Y mae menyw ieuanc 25 oed, gwraig i to-berchenog ac amaethwr, ac yn ferch i dafarnwr cyfrifol yn Eckington, wedi achosi cryn gynhwrf yn y lie, trwy fyned ymaith gyda dyn ieuanc oedd yn ngwasanaeth ei gwr. Y mae y dyn ieu- anc wedi bod yn ngwasanaeth y teulu am gryn amser, a'i gwr wedi sylwi fod cryn gyfeillgarwch rhyngddynt. Ychyd- ig ddyddiau yn tol, talwyd y gwa3 ymaith, a gadawodd am bentref yn swydd Nottingham. Aeth ei gynfeistres ar ei ol, a llwyddodd i ddyfod o hyd iddo. Aeth y dyn i'w gartref i geisio ei arian, ac aeth y ddau ymaith yn nghyd. Y mae y fam wedi gadael dau blentyn i ofal ei gwr.

MORIAH, LIAVYDCOED. Cynaliwyd cylchwyl flynyddol y capel uchod ar y dyddiau Sul a Llun diweddaf, pryd y pre- gethwyd gan y Parchn Principal Edwards, Aberystwyth; J. Rees Davies, Troedyrhiw; W. Jones, Treforris; a. P. J. Walters, Cwm- twrch. Cafwyd cyfarfodydd da yn mhob ystyr, a chasglwyd dros 31p. Y mae golwg obeithiol ar yr eglwys yn Moriah a'r Arglwydd yn feun- yddiol yn ychwanegu at ei nifer.

Y mae yn cael ei hysbysu fod dyn o'r enw Morgan wedi marw o rywbeth tebyg i'r cholera yn Ystrad Rhondda dydd Llun diweddaf. Ni fu ei afiechyd ond byr, ac y mae yr amgylchiad wedi croa cryn arswyd yu y gymydogaeth. Cynyrchodd un wenynfa yn Texas 6,000 o bwysi o fel y tymhor hwn.

MR. DYFED LEWYS (EOS DYFED), YSTALYFERA, VIA SWANSEA, Begs to announce that ho will, for hisboti- days ia Wales, be open to acoept engage- oents up until SejA 2041884, except oo the following dafiea Blaiaa .Angaat 30th. LlauoadttO SeiipC 4th. Pesmaea Uawc 1. Sfcb. Rbyl „ 6th. Glasgow „ Livexpooi ]L"to"W

DADSEFYDjLIAD YN NGHYMRU I NID oea yr on cwestiwn yn tynu cymaint o sylw y dyddiau hyn ag y mae yr uchod yn el wneud drwy hyd a Red y wlad Siaradir ao ysgrifenir llawer amo gan bob dosbarth o drigolion y Dywysogaeth. Y mae dwy blaid bwvsig yn edrych ar y cwestiwn o wahanol safieoedd; un blaid dros ddadsefydliad, a'r blaid arail yn erbyn. Ttaddodir areithiau hyawdl a gaDuog gan atweinyddion y ddwy blaid yn eu cyfarfod. ydd oyhoeddus a gynelir yn mhob owr o'r wlad, a nodweddir y cyfarfodydd hyn gan fywiogrwydd a brwdfrydedd neilldaol. Ym. ddangosa erthyglau gallnog a ohryfion ar y mater yn y papyrau dyddiol ac wythnoeol; fel wrth ystyried hyn oil, amlwg yw nas gellir cyhuddo un o'r ddwy blaid o'a bod yn ddifirygiol mewn s61, egni, dyfalbarhad, a brwdfrydedd. Y mae yr ymdrech wedi deohreu o ddifrif; ymddangosa y ddwy blaid ar faes y frwydr y naiU mor wrol a phenderfynol a'r llall, cyflwynant eu rhes- ymau dros so yn erbyn, gan rhoddi digon o brawf o'u hymroddiad i'r achos yr ymladd- ant drosto, ao amlwg yw nad oes un o'r ddwy blaid yn ddiffytuj mewn cyfryngau i gario y gwaith yn mlaer. Pa is y terfyna pethau ? Beth a ddaw o'r owbl yn y pen draw ? Niø gwnawn ymgymeryd a phen derfynu. Pa blaid sydd iawn neu pa blaid sydd heb fod yn iawn, nid ydym yn bwriada roddi ein barn, oblegyd nid ein hamoan yn yr ysgrif hon yw ymdrin aIr cwestiwn o ddad. sefydliad yr Eglwya Wladol yn Nghvmru yn gymaint ag ymdrin 4'r cwestiwn o ddad- sefydliad pob clefyd ao afiechyd sydd yn nglyn 6,'t corff dynol. Beth bynag a ddichon rod ein barn o barth ddadsefydliad yr Eglwys WIadol yn Nghymru, nid yw ond o ychydig bwys yn awr tra y cyflwynwn ein sylw at y cwestiwn pwyøig o ddadfefydliad yr holl Rlefydan hyny ydynt wedi ymleda mor gyffredmol, a sefydlu en hunain yn ngbyiff y mwyafrif o breswylwyr y wlad hon yn ogystal a gwledydd ereill. Olywsom y sylw yn cael ei wneud mai plannigin tramor yw yr Eglwys Sefydledig yn Nghymru. Pa un ai dyna ydyw al peidio ni'm dawr, ond yr ydym yn met o hyn, a dywedwn yn ddibryder, mai ein barn a'n orediniaeth ddiysgog yw mai planhigioc tramor ydyw yr boU glefydau sydd yn blino oyrff dynol, ac nad oes iddynt y oysgod lleiaf o hawl i un math o le yn nghyfansoddiad nn dyn na dynes sydd ar wyneb y belen ddaearol. Nid yn unig nid oes ganddynt hawl, ond tra y oaniateir iddyno ac y goddefir hwynt i aros yn nghyfansoddiadau dynion, dinystriant a di. fA.ant bob cysur a dedwyddwoh y dylai pob dyn a dynes eu mwynhau yn y bywyd yma. Y maent yn niweidiol i lwyddiant y byd yn gyffredinol, oblegyd tra v oaniata trigolion ein byd i'w cyrff fod yn arigleoedd clrfydau o wabanol fathau, ni bydd ynddyst gsloo at waith ac os caniateir i bet ban fyrw yn mlaen yn y iath sefyllla £ hwynt, y canlyniadnaturiol a ajftddysgwy] fydd llwyr ddinyttriad y Hfenln dyiooi oddiar wyneb y ddaear, gan nas gallwn wadu y ffaith fawr a phwystg hon: foe) yn rhaid i un o ddau beth gymeryd m, dad sefydliad y tealu dynol oddiar wyneb y ddaear, nea ynte ddadsefydliad olefyd o gyfansoddiadau dynol. (rofynwh pa un giiff fod ? A oes rhyw nn yn bazod i atd) ? Y mae y owestiwn yn ofnadwy o bwymg; mor bwyaig yn wir, mor ddifrifol, fel y tcimlwn ei bod yn llawn bryd i feddygoa- proffe swyr dysgedig y t«rd—i ddeffroi, agor eu Uygaid, a pheidio oolli amser cyn ffldw sylw pawb yn y modd mwyaf hyn, ao anog y byd a lief uche1-mor uohel nes byddo en Ueisian yn gylch o gwtimas y ddaear—i ddeffroi ac ymysgwyd odmwrtb ddylanwad marweiddiol y clefydan dinystr iol hyny ag ydynt mor gyffredmol, a dyfod allan fel un gwr i wneud defnydd buan a phriodol o'r cyfryngac effeithiol hyny sydd weè i eu darganfod gan un o ddarganfydd wyr blaenaf a gaQnooaf yr oesoedd ar dadsefydln y clefydan heintas difaol, a dinystriol hyny sydd yn gwneud y fatb alanas, a'r fath ddifrod trwy ddaroetwng a gwastadhau i'r llwch feibion a merched dynion. Yn awr, dichon y bydd rhai cyfeillion wedi darllen y sylwadau blaenorol, yn teimlo yn awyddus am wybod beth ydyw y cyfryngau a ellid yn hyderus ao yn ddibryder en cymeradwyo i'w defnyddio mewn trefn i hyrwyddo dadsefydliad clefydau ac afiechyd o'r oyfansoddiad dynol. Wel, gyfeillion, y mae yn hyfrydwch genym ddweyd wrth ych, o'r holl gyfrjngau y mae y byd erioed wedi llwyddo i'w darganfod ar gyfer yr amean teilwog hwn, nid oes dim eto wedi ei ddarganfod a ddicbon neu a xiiagora ar HUG-HE S' BLOOD PILLS. Gwyddocb fod y cyfansoddiad yn myned o nan oJf. newidiad parhaus-y gronynan henaf yn cael eu symud ymaith, a gronynau newydd yn cael eu gosod yn eu lie yn gyson. Y mae y gwaith hwn yn cael el gario yn mlaen drwy gyfrwng y gwaed, a thrwy gylchrediad rheoUidd y gwaed y cynelir bywyd yn y oorff, o ganlyniad y mae o'r pwys mwyaf fod y gwaed yn bur ac yn iaob ar gyfer cyfiawni ei waith yneffeühio1. Wei, yn awr, ynte, os ydychyn barod so yn foddlou, fel y mae yn ddiambeu eieb bod, i fyaed i mewn am ddadsefydliad pob afiechyd o'ch oyfacsoddiadau, fel y bydao i chwi fod yn alluog i fwynhan cich rhan ddyle^ns o gysoron bywyd, pwdiwflte colli amser cya pwrcasu blyohaid o HU0HES' BLOOD PILLS. Byddwch yn ofalus i fynu gweL d eich bod yn eu eael a'r trademark, set llun calon, ar y blwcb, ac enw y perchenog wedi ei yegrifenu ac ttamp y Llywodr»eth, oblegyd nid oes dim yn ddidwyll heb hyny. Wedi i chwi en.oaei, dtlynwch y cyfarwyddiadau a roddir gyda phob blwoh, a chwi a rhyfeddweh at y buandra gyda pha un yr adnewydd'wch each nerth oocfforol a meddyliol, a meimtwn yn sicr o hyn, nnwaith y rhoddwoh gynyg teg i'r fedoyginiaeth rhyfeddol bon, o hyny allan chwi a fyddwch yn bier o gadw blychaid o'r piUs yn eich ty, aa ni fyddwch yn ol o'u cymeradwyo i ddyeddefwyr o'ch owmpas. Ar werth gan bob fferyllydd am 18.. lie. 28. Dc., a 4s. 60.; neu drwy y post Mala. 80. 2s. 11c, a 4s. 9o.i oddiwrth y poraboaog,-—

MR. JACOB HUGHES, Medical and Cheaioai Laboratory* Beaaztli, Cardiff. QUININE BITTERS Grwiiym Evans. ,j. 'f." Y MAE hwn yn gyocysg cs a ffodus dros ben. Cvawyaa* Saparilla, Saffron, Laveadfsr, T%i lion, Gentian, & Burdock, sef yr Q.'C darpariadau a nodasom, ya y fetfe 0;7-, modedd fel ag i siethan c yd ss&ith llwyddianus ar yr oil o elfousa gar y cyffairiau, er cyrhae<id a dyq;el- y dybenion daionus mewa goIwg wrW ei gyfansoddi. CyfaddeSr gall brif ygon y dydd fod Qaioiae Mr Gwilym Svans y cydgyna ysgiS&d hapus sydd hyd yma wedi m qj;- cyffeiriau nchod. EU GWEErHRHBX&IJ. J} Y maent yn cynorthwyo traul 147=- borth, yn gwellhau a hwyly,3u y rediad, yn cryfhau y gian a'r cyhtxxx, ac yn puro a ffrwytklooi y gwaeC r mae y cymysglyn hwn ya ^»foa«r cyffredinol, ac yn lanhaydd Nertha y rhanau eiddiI ya y cyfangodd- iad, ac o herwydd hyny y rhai agored i anwydon a'u ca^lyriiadaEi^ Y maent yn adnerthu ac vn adfywiotswx y cyfansoddiad a'r tymberau. ac ar hyny y maant wedi enill iddyu& ell.. hunain y gym^radwyaeth uc. ac gyfer pob math o wendidau a fcefylila isel, nychlyd, a marwatdi y corff. r Pan yn galw sylw at y canlynol, dymuoem adgofio y dariliydi^. eu bod oU yn dyfod oddiwl1¡h cyfrifol yn ngwahauol gylchoOOd ICJ&- deithas, yn dyfod fewy SerjItWyr (chemists) adnabyddus y rhan a,¡::¡1..û q, honynt, o bob rhaa o'r wi&d. yn cyfeiriadau ac enwau y ."q preswylfod, ac yn tystioliftfiih a y fettuic yn hawdd brofi eu Sirwwr anfon at y personam eu hensm. gellir dweyd fel hy» am la^ver Q tivsfc*! iolaethau ereill. Ni- oss oi ddiwrnod yn Luired hasbia Lei f.c¡f par- chenog y Outers hyn yn dorbyn adwyaeth&u i'w heiSeitbiolrw^ S, *Eoss TaofaTOtld Gareclig Syr,—Y* wyf J. vz&xi ewa: cyfle i wneud: prawf tag Q;L.viiiW5^ Bitters cyfiaBsorfdedug cjWL wyf yn gallu tyatia od<h&x a tbystiolaethau amryw, yr wyf we ii cymer««iwyo t yn n olvlu yr elfmtaa, y atr. rhlawnJdau a tmwiivnzh Mdyssfe, Yr.t l fiwyddyii 1876, m'aiii gy-Ufl4 tzvva wa- wyth miQ, ac y mM casi o eSTeifehifi-u v tudd hwuw wedi aros gyda ¥li feyd Bn yn acbo-t. o fMychi-jc i vrt tfdy&yl a'f lloffc ar hyd y gusisiwo i'r ilamr rhK Bu y cof, y aelod yn gwneud gwaifth, v Bitters gwneswi llawer iawa er vymnd, oil. y cof vn Uawer gwsii, mate, js yr, iach a cbrj fiow, tra rt-aa. y orm.. awydd am t'wyd, ac va m&wv f dreulio yr hyn a dvkirfeys?; fr pyJla. amser pan yt ys 'fsesr'jfhla ys i mi. ottd yn awrgal'tof ystatisytem fel yn y dydiiiau 6dl y y? llyfcliyr hwu, Midi yss #'Wr mano o galon ItS alD..a"Tf:Ç"Jd&ra i dd'Q.]. Yr e-iti-dacs,?, sv: ya sbsr- sercbog,— eo. Tmjsr*s Macesdec.3' 4 Llwynpt*, 21 ,>; Anwyl Syr.—^edScIywed jsaa QUWiDtt m&M. prmmig j arnynt B-usu rat mieo-a M ya .f mhoeni gan c^re*5kaolg ohwaeth at jfftto hrydiau] poeo v&vwMd an, yn co<ci y«* y liver. Ouvi ty etK^t; wedi oael yw. stwr-wis* iaeh fy « tof-mxtz fy Vfttwryd OK y teimlais te^ hon wyf y tazti ttvvj vieA-z. dwpaciaotb yn fy ngoarfc-tii i fa&tfeu f llicq Zma hr"n; yfrsz. eich gosod ritvAi-y t Y defnydd a <3 teajTatu Pyiameiafi £ chwi bob llwyAfc 5 "artibjaotiKiSba 43zk Ye Vft J. EL salacFAZRD All fisrST. G&n fod amrywiol a &kv?sd" c Quinine ivw C84 we&-& T* Quinine, Qaitsice Was-e, Qmimm Ma- ture, &c., y mae Lill,4 yKEofjrwwyr Quinine Bitters ICr. Mws&ss cael eu twytkJ a'r peS^si £ s y w&c&i, mwyaf dideimlad Wrth geisio hxm ma yr nid d%on yw M byis^ Pofeslaid Bitters," RtfefausS nac yehwaifch Y «$:< £ gofaler gofyn aca H quw.*Qo Bit-tcsm Mc. Gwilym Evans,- -.e G* tk* '[N.NW ye Gwilym Evans, ysgrifenn ar y bob potel, twyU a Mugmdt efe, y potelaa yw 2a. 8c. ok. veewmi Mychau, 12s. 6e. yr vm*. Oynwysa potelaa 6c. ;« a rhai 2s. 9c., felly gall y in. wrtix gvmeryd 5 '7