Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
18 articles on this Page
0 FWG Y GVV EITHI4U.
0 FWG Y GVV EITHI4U. COLOFN I'R GLOWYR. [GAN AP IvAsram.] O DDRWG I WAETH. Owaetliygu yn fawr y mao y rhagolygon y dyddiau hyn. Yr oedd y sefyllfa yn ddigon drwg i>an y methodd eynrvchiolwyr y meistri a'r gweithwyr av y Scale dd'od i iryd-ddeallt wriaeth yr wythnos ddiweddaf i adm wyddu y Sliding Scale, ac yr ymwa- hanasant hob ddyfod i unrhyw benderfyniad o gwbllwn jxTthynas i'r modd yr oedd y cyflogau i'w vheoleiddio yn y dyfodol. Nid yw y partion wedi vmgyfurfod or hyny, nac unrhyw drefniiidau ychwaith w('m eu gwneyd i dd'od a'r ddwyblaid at ou gilvdd. Trefnwyd fod i'r gweithwyr gyfarfod ddydd Uun, y 30-un eyfisol, lie yr liysbynid hwy gan aelodau y Scale o fethiant yr ymdrafod- aeth,-fod y Bieistri yn hawlio i tafon y ?i l i 71 )- ca,? t ?CtJp gad ei g08twng 0 i 7? y cant, a'r gweithwyr, ar y Haw arall, yn hawlio codi y safon i 10 y cant. _u_.m. y »EIrRI y,s BYOWTlI KIIYIIYlIIIIU:-i. Ond, yn y cvfaiuser, wele y newydcll cjffrous yn vm?bio drwy y wlad fod y .,ill16 wNli cy?Mfod JTI Nghacrdydd ddydd Mercher diweddaf, a'u bod yno wedi penderfynu rlioddi rhybuddion i'r boll wcithwyr ar y laf o Chwefror i derinu cytundebau Yn mhen y mis YNt)T h)"Il yw y bvdd i mil o bobl yn Aeheudir Cymru a Mvnwy gael eu taflu allan o waith ar y laf o Chwefror os na lwyddu- cyn hyny i ddod i derfynisd boddhaol. Rhaid cyfaddef mai ychydig oedd niter y rhai a ddisgwylient y IlIlasni y meistri yn mabwysiadu cwrs eithafol fel hyn; ond er hyn i gyd, b-i i rai brophwydn mai i hyny y deuai pethuu. Afresymol, lueddent, yd oedd di^gwyl y gwnai y meistri barbau i dalu y cyflogau presenol tin yr oedd pris- oedd y glo yn dal i fyned yn iN, Yi oedd y Scale wedi terfynu gyda mis Rhagfyr ond pe bai y Scale mewn grym, buasai y cyflogau yn gostwng yn naturiol odditani yn yr wythnos gvntaf yn Chwefror. Ond. yn absenoldeb y Seal< yr unig ffordd y gall y meistri sicrhau gostyngiud oedd trwy roddi IniB o rybudd i derfvnu'r cytundebau prwenol; a dyna'r cwrs, y inae yn awr yn *nlw a fabwyi('dir g,mddyut y mis nesaf 'er a? allan ? faint o ostyngiad fuasai yn ddyledus ddechreu Chwefror, pe bai y Scale tnewn grym: hysbysir fod y meistri wedi cael gwneya archwiliad annibynol i'w cyfrifon, ac fod adroddiad yr rchwiliwr yn dangos **ostyngi»d dyledus o 1 y cant, yr hwn, pe y rhoddid ef mewn grym, a daflai y cyflogau lawr i 173 v cant uwddaw y safon. neu, mewn geiriau l'reill, 40 y cant yn is nar pwynt uwcbaf a gjThwddwyd yn ystod y ddwy flyiici i ddiweddaf BETII VH Y GWEITlIWYl: I Cwynir yn gyfTredinol fod y meistri. drwy fabwysiadu cwrs eithafol fel hyn, wedi ym- ddwyn yn drahaus ar anfoneddigaidd. Dis- gwylid V buasai iddynt beth bYllag fod 3 n ddigon t??nf'ddigMdd. cj*n rhoddi rhybudd- ion, i hys?ysu MTirychiolwyr y gweithwyr fOi yn Th? li?l i,?d3-it (lfyn am o-,t?-ngiad. Gan fod y Scale we-li fTaelu. disgwyliai llawer y buasai SN-r William T. Lewis a'i gydgrnghorwvr wedi awgrymu rhj-w ddull arall 0 reoIeiSdio y cyflogau mewn modd heddychlawn; ond, ni sibrydasant air o'r fath. "At ynawT," fel y sylwodd un o aelckiaii y S ale wrthyf y dydd o'r blaen, "wele y uieistri yn hawlio gostjaigiad yn y cyflogau, at Yl1 ceisio ein gorfodi i'w roddi drwy ddul y Uawddryll wrth ein penau. Nid dyna yw y ffordd i osgoi brwydr, beth bynig. Y mae !>raidd yn fuan eto i allu rhagweled ]•! gwrs a fab- wysiedir gan y gweithwyr, ond y mae yn sier na fydd i'r bygythia 1 presenol hwyluso dim ar y gw irJirediadau yn y grahadlodd ddydd L1UI, Xid yw 3-n annhebvg y bydd idz4t wrf' >1 caniatau i'w rycbiolw j-mdrafod y mhellach a'r Illeistri tra ybyad y rhrbti-Mi' n llyn mewn grym. Fe gofir IIW dyna f-1 y g?cithrel,Id y iierchenogion yn mis Ma,: tl, 1891, pan y rhoddwyd mis rybudd i. 'mt hwy i hawlio codiad o 10p y cant. !;ii.iid i chwi dynu y rhybuddion yn ol," llr f; y meistri y pryd hyny, "onide ni chyfirfv Iwn a chwi. Rhaid i ni wrthod eich cyfarf. tra y deliwch y llawddryll yn ein gwyneb." Pwy wyr na fydd i'r glowyr yn »«T r. Mi ati^biad- cyffelyb CYFARKOD OLOWYR BEDWAS. I Nos Fer>( r cynhahwyd cyfarfod cyttrea- inol o fwnyr N-n y Royal Oak, Bedwas, o dan lywyddiaeth Mr Morgan Edmunds, pryd y derbyniwyd adroddiad llawn o'r cais aflwyddianus a wnavd i adnewyddu cytun- deb y Slidii <; Scale. Pcnderfynwyd fod Mr Henry Richards i gj-nrychioli glowyr Bryn- gwyn yn Y gjTihadledd ddyfodolynNgù ter- dydd, uc f"d iddo gael pob awdurd->d i hl..idJeisi" id y gwelai oreu.
Troedyraur. __- I
Troedyraur. I BW*d: Y- iL.- -CynWuwyd cyfaifod o r bwrdd hwn ddydd Mawitli, pryd yr oeddyn breeenol,—y Parch R. J. Uoy 'd (yu y gd-r), Mrip. Davi. s, Clawddmelyn (ir-gadeiirdd); I Hezekiah ,Tam. Cwmbarre J. Lloyd Daries, lIrdrswl; Tlioulas Krans, Troedyr- air Farm: J -Iin Jones, Wttrwe; J. Grilfiths. I Birilip; W. R. Jones, Dyffrynoeri; Howell Morris. Pantvbwla: John Jones, Brynmanal; a John Thorr.as, Brithdir. Patiwyd fod yr ysgrifenycLI i anfon at arolygwr yr ysgolion igaelgwybi laeth fwymanwl ganddo erbyn y cyf&rfod M saf pa both a olygai sydd yn angenrheidiol wueyd yn nglyn ag ysgoldy Capel CjTi.jii.—Cynygiwyd gun Mr T. Evans, Troedyraur, ae e?liwyl gan Ir J. Gnltith., Birdh ip, f./I y cynygiad a ba»iwvd yn y cyf- arfod o'r M?n gtn y bwrdd yn caw ei wrthod ar y ;ir nad oedd rhybudd o'r cyn- ygiad wedi :>i roddi yn l lfaenorol, ac hefyd fod tal o l5 owI!t yn nglyn ag ef. T cynyg- iad oedd iJd yr ysp,;f dl I luafon cofnod- iad o wcithrt diadtu y bwrdd i gael ei gy- hfiedii er luantais y tretlidalwyr. Atebwyd kwy trwy ddweyd fod yr un hawl gan y cyf- arfod o'rbl !■ n i I)asio iiwm » 15 swllt o god- iad yn nguyfl >g yr y^grifonydd, a^oedd gan y cyfarfol cyn hyny i 1Ja.io y swin 0 5P i ysgolfeistr ?.ronge«t. Yn ngwyn"b hyn eygiwyr1 ;rn MT .J, JonM, Brj-nmanal, ao eiliwyd gan Mr II, JHMI* Cwmbano, fod rhybydd r tvnygiad i'w inddi ar yr aY"I({(¡ erbyn y cyfarfod nevif. Daeth cai. oddi- wrth Miss Olirer, ysgr,lfei,tres y llnH, « u gael rodiad yn nghvflog ei chwaor, yr hon tyddy i«-athrawes iidi, o'r swin o lip 121 i 20P. Pasiwyd fod y mater i fod dan ystyr- iaeth hyd y cyfarfod IlI''I&f,-Daeth Ilythyr oddiwrth gyfreithwyi Syr M. O M. Lloyd, Bronwydd, yn ngliylch tir ysgoldy y Bryn: hawlir ganddynt log yn ol 5p y cant am werth y tir 1 an y daeth i feddiant y bwrdd, yr hyn yn ol btm y bwrdd Iydd y* afres- ymol gan ?u Dod Wedi talu y ?WM o 108 y flwyddj-n i'r tenant fel gwerth blynyddol y tir er pan yr adeilaèwyd yr yigoldy arno cr. an mlynedd ar ddeg yn ol. yr hyn delerau y cytunwyd arnynt y pryd hwnw, pryd yr oedd 8yr M. Lloyd ei hun yn gadeirydd y bwrld. Pasiwyd fod y Parch R. J. Lloyd i fyned i siarad a Syr Martieno Lloyd cyn y cyfarfod nesaf ynnglyn a'r mater. Deroyn- iwyd rheitr oddiwrth j-sgolfeistri y pedair ,gol. ac env; au y rhai gwaethaf am fynychu I yrysgolyn N-sto(I y chwarter cliweddaf, *Lc Yr oeddynt yn dangos fod y presenoldeb yn y pedair ysgol yn ddrwg iawn. Cynygiwyd gan Mr W, R. J ones, Dyffryn Ceri. ac oiliwyd gan Mr H. James, Cwmbarre, a phasiwyd fod gorchymyn yn cael ei anfon irieniy plant gwaethaf o bob ysgol i ddyfod i'r bwrdd nesaf. Cynygiwyd gan Mr J. LI. Caries, Hendraws, ac eiliwyd gan Mr W. R. Jones, Dytfrynoori, a phasiwydfod cant o dafleni a cnyfrif holl dreuliauy bwrdd an y flwyddyn ddiweddaf i gael eu har- j <
DAMWJLLV ANGEUOL IN MAU :COLWYN.…
DAMWJLLV ANGEUOL IN MAU COLWYN. DMfu i Lewis Davies, cariwr, Bau Colwyn, j Yfthyru ei gert wag ar hyd ffordd Conwy ddyd fMMawrth X'g'o eiatedd ar ochr y gert. Nid oedd y bwrdd ar yr ochr yn ei Ie; a 18yrthiodd ar ei ben i'r ffordd. Codwyd ef i fyny mewn cyflwr o Miymwybodo!rwydd. a chanw^ ef adref, He y bu farw foreu Mor- cher. Y mae yn gadael ar ei ol wraig a thri o blant. I u
) AKOLVOYDD, Y DOSBARTH i…
) AKOLVOYDD, Y DOSBARTH i CYNTAF t Ddydd Mercher, yn Lichfield, cafodd TF, rancis Br»1k*y, Bprrv Hill-house, ei wYliio am deithio ar y rheilfforJd heb docyn, ac hefyd am ro'i enw a chyfeiriad ffugiol. Ar | Ionawr y 9fed aeth y diffynydd i Oreaf Tamworth, a chan gyineryd arno fod yn un swyddogion y Cwmni, efe a ofynodd am ga '1 archwilio y llyfrsu. Efo a gymerodd docyn o'r lljt'r, llanwodd of i fewn, ac ysgnfenodd ar ei draws-" Arolygydd, y dosb&rth cyntaf." Yn Lichfield rhoes j* tocyn i fyny, a phan holwj-d ef, ofe a atebodd Pobpeth yn lawn, Myfi yw F. N. Neele, Barton Hotel; nai G. P. Neele." Dadleu- wyd dros yr ochr amddiffj-nol nad oedd yr hyn a fwnaethai y diffynydd ond mewn ysmaldod. Rhoes y fame ddirwy a chost- yn dyfod i fyny i 7p.
I CYFARFOD MISOL DYFFRVN !…
CYFARFOD MISOL DYFFRVN CONWY. Cynhaliwyd y cyfarfod hwn yn Nhal-y- bont, ddyddiau Mercher ac lau diweddaf. Llywydd, Mr J. Roberts, Colwyn Bay. Cafwyd anerchiad priodol gan y cynlvwydd wrth adael j- gadair, Cvflwynwyd iddo ddiiilchgarwcb cynhes y cyfarfod Rhodd- wyd adroddiad cysurus am sefyllfa yr achos yn y lie, gan y swyddogi jn, tie am yr hyn a wnaed gydag adeiladu y capel newydd destlus sydd yao, a'r haelioni mawr a amlygwyd ac a amlygir tuag at dalu am dano. Cyfranogwyd o'r ordinhad swper yr Arglwydd. Trefnwyd i gad ymwe ad &'r c?lwyai, ac i alw sylw at yr addoliad t,eal umddy ,r pwymgrwydd fod cYBondeb gyda hyny; dirwest a phurdeb, ac ym- ofyn beth a wneir er lij'rwyddo hyn, &c. Gwnaed sylwadau coffadwriaethol parchus am y diweddar Mr John Price, Pandy Tudur, a phender!?mwyd fod llythyr o gyd- ymdeimlad yn cael ei anfon at ei weddw, 8C at amryw eraill sydd mewn profedigaethau a chystuddiau. Y Cyfarfod Misol nesaf i'w gynal yn Xghonwy, Chwefror 22 a'r 23: y mater i gael trafodaeth arno,—Cym- deithas grefyddol y bobl ieuaiuo-" The j Christian Endeavour." Darllenwyd cy- hoeddiad y Parch R. H. Morgan, M.A., gyda chasgliad yr Athrofa. Derbyniwyd adroddiad y Pwyllgor Dirwestol, a obadam- hawyd y penderfyniadau canlynol: -1. Ein bod yn llawenhiau oherwydd fód Mr J. Herbert Roberts, A.S., yn bwriadu dwyn i mewn i Dy y Cyffredin, y Senedd-dymor nesaf, fesur er diwygio Deddf Cau y Ttuornau ar y Sabboth yn Nghymru, gan hyderu y bydd i'r mesur gael ei wneyd yn ddeddf mor fuan ag y byddo modd; 2. Ein bod yn mawr gymeradwyo y raesur o ataliad lleol i Gymru a fwriedir ei ddwyn o flaon y 8enedd y flwyddyn hon eto gan Mr Bowen Rowlands, A.S., a chan fod Cymru yn addfed i'r fath fesur ein bod yn hyderu y gwelir of yn fuan yn Ddeddf Seneddol; fod copi o'r penderfyniadau hyn yn cael ei %I Lf,)n i'n haelodau Seneddol Cymreig, ac i arwein- w) r y pleidiau politiuaidd; 3. Ein bod yn rhoddi anogaeth galonog ar fod ein chwiorydd, o fewn cylch y cyfarfod Misol, yn sefydlu canghenau ynghlyn a Chymdeithas Ddirweetol Merchad y byd, j amean pa un ydyw meithrin yn ioysg y merch ff dlon eb isot-rwydd a phurdeb I 4, Ein bod yn cymell ar fod gwin anfeddwol yn cael ei ddefnyddio yn Swper yr Ar- glwydd, yn gymaivt a bod y gwin Alcohol- aidd a ddefnyddir mewn rhai eglwysi yn dramgwydd i gydwybodau tyner; 5, Ein bod yn llawenhau oherwydd yr ymdrechion a wneir mewn alllryw fanau yr wythnosau hyn, o fewn cylch y Cyfarfod Misol, o blaid DirweRt, ac yn rhoddi anogaeth diter ar fod yr ymdrechion hyn yn p»rha«, ac yn myned yn fwy cyffredinol, ac ynghlyn a hyn, ein bod yn dymuno ar ein cyfeillion yn mhob ardal i wylio ar bob cyfleusdrn er ceisio llei- hau nifer y tafarnau trwy apelio at yr j-nadon ar yr adeg briodol i hyny; 6, Ein bod ) n cynyg fod y pwjdlgor o hyn allan yn cael ei alw Pwyllgor Dirwestol a Phur- deb fel y mae Pwyllgor Dirwestol y Gym- deithasfa yn cael ei alw.—Yn yr odfaton cyhoeddus pregethwyd gan y Parchn T. Parry, Colwyn Bay W. Roberts, Llanrwst; 0, Evans, Colwyn Bay; J. Williams, ato a T. M. Jones, Penmachno.
Aberbanc. Cersdicion.I
Aberbanc. Cersdicion. I YMDREOUFA ABEDIO.—Cynhaliwyd ym- drechfa aredig cylchoedd Aberbanc dydd Marcher diweddaf ar gae pcrthynol i Mrs Jones, Ffynonfair, ger Bronwydd. Cafwyd tywyd 1 a hin ddymuiol. Llywvd 1 y gyin- deithas ydyw Syr Marte nc Lloyd, Bron- wydd; ysgrifenydd, Mr David Davies, Maengwyn; trysorydd, Mr David Davies, T.?h- Cyfyngwyd yr mdrechfa(ag eithrio y prifwobrwyon), i'r plwyfi canljrnol: -Bangor, Henllan, Llandyfriog, Llanfair- treflygen, Llanfairorllwyn, Llandyssul, Pantdefaid, Llangunllo, Llangeler, a Troed- yraur. Gwobrwywyd y rhai canlynol:— Dosbarth cyntaf, y wobr flaenaf, .William Jones, Croesgwenllian, Llanwenog; 2, Evan Jones, Foel, Cenarth ?, John Rees, Dder- wen go'd' 6 'iinpsaint; 4, O. Davies, Llanddarog? Llandeiio. Dosbarth ail, y wobr Naenaf, David James, Bronwydd: 2, Tom Jones, Blaenant; 3, John Jones, pwuylklilru Dosbarth 3/dd/y wobr gyntaf, Owen James, Pencnyce; 2, John Griffiths, Blaencerdinfach; 3, Johnny Griffiths, Haweu Hall, 4, John Jones, Blaenllan; 5, Risey Jones, Rhyppin; 6, John Williams, Pantdaniel. Dosbarth 4ydd. Risey Jones, Ffynonfair; hefyd rhoddwyd gwobrwyon gan y llywydd, i'r pr goreu o geffylau fyddai yn aredig ar y cae goreu, eiddo Mr Johnny Evans, PenraUtfachnog; ail oreu Mr Daniel Bees, Pengelli; hefyd rhoddwyd gwobrwyon gan gyfrwywyr (saddlers) CaskUnewyddt am pår goreu ohamess mwyaf ?nw&dd goren. eiddo Mr J. »«-. £ ■• °??hno?- .'? ?M. eKMo M D. Rees, Pengelli. ?. ??li pedairU.t. o gl.wdd S rhanwyd y rh?ii, DavW W?tkiiw Ciymmtv 'loh" Davies, Dwmbwr. Eto_ypirgoreu o hosanau -roreti Eli7.beth J-nes. Maesg«>n, ail oreu "M»rv Lewis, M.esgwyn. Eto, am hosna i gwaith m-ichin., goreu. Catherine ReT (^wlane; ail -i, Aune Jones, Ff rt-ffi i Eto, gwaitii machine (lound), eoreu Mi« Daws, Waenwthan. Hefyd rhoddwyd gwobrwVolI i'r Ifamwyr sydd yn dal can erw ac uchdt am Y Ilef, Y'ld sydd "11 cael en ffermio oreu; gOTen, gydag uchel radwyaetti Mr David Davieg, Tower- I rhanwyd 3? ail wobr rhwng Mr Enoch Jones Blaenant, a Mr Evan Jone. Ptnl^ Llan?ymul- Paaiodd pob 5 hoUol boddychol drwy'r d dI yu my g y can ?' dd ed r'ch dw 'dyfodyughy A chredwn i.(I ?? d dd,-Idu,? i'r pwyll- gor?e? gwaith yn trefnu digon olun,ae h Fba?. ?nsrh?ol?ynghydag? yn bendant caniatau i neb i ddyfod i  diodydd meddwol ar y He *° ffwbl• Gobeithio y gwnaiff pob rwyUgor gymeryd esiampl oddiwrth y pwyllgor hwn. Y mae yn haeddu cael ei efelycilu. CAPEL Y WI(i OKR  ddodwyd d"Uth }i y He g«! <liw?daf ar "G?y?HirMthog.gM Hwfa Mom. Digon yw dyweyd fod y He yn orlawn, a'r darlithydd yn ei hwyliau goreu. De?lwn fod elw da wedi ei ?suthurodd._ wrth y ddarlith tuag at glirio y ddyled sydd ?o. wedi ?eil?du ty'r capel ynghyd r veatry room.
I CYNGHOR SIROL MON.
I CYNGHOR SIROL MON. Cynhaliwyd cyfarfod chwarteroljy Cynghor uchod yn Llangefni, ddydd lau, yr Henadur Samuel Hughes yn y gadair. AELOD NEWYDD. Cyflwynodd y Cynghorwr J. R. Hughes, Coeden, y Cynghorwr J. Edmunds, Cemaes Fawr, yr aelod nuwydd dros Llanbadrig, i'r Cynghor. rRiODAi AFLOD. j MrJohn Hughes, Frondeg, a gynygiodd fod y Cynghor yn Uongyfarch yn galonog yr Henadur Fraser ar yr amgylchiad hapus o'i ail ymuniad mewn gUn briodas (chwerthin uchel). CYNILDEB Y CYNGROR. Y Cynghorwr Hugh Thomas a ddywedai fod yn blcser mawr ganddo allu hysbysu fod j cyfrifon y sir mewn cyflwr tra boddhaol a llwyddianus, Er fod ydrethmor isel a dwy feiniog yn y bunt, byddai ganddynt ar ddiwedd y flwyddyn weddill o 2000p mewn llaw. Y PWYLLGOR AUIANOL I Yn adroddiad y Pwyllgor Arianol, hys- bysid y bydd i Colonel Luard, arolygydd Bwrdd y Llywodraeth Leol, fod yn bresenol yn Nhaergybi, ddydd Mawrth, i wneyd ym- chwiliad i gais y Cynghor am ganiatad i fenthyca 3000p tuag at adeiladu swyddfa heddgeidwadol newydd yn y dref hono. DEDDF Y DALIADAIT BYCHAIN, 1892. Yn udroddiad y pwyllgor a benodwyd o dan y ddeddf uchdd, hysbysid nad oes, gan belled ag y gwyddent hwy yn bresenol, ddim digon 0 ofyn am ddaliadau byehain, ag i'w wneyd yn ddymunol i roddi y ddeddf mewn grym yn awr.—Cynygiodd y Cynghorwr Hugh Thomas, ac eiliodd y Cynghorwr John Hughes, eu boi yn cymeryd mantais ar y ddeddf pan y codai yr angen am hyny. -Sylwodd Dr Roland Williams fod rhati o'r etifeddiaethau goreu i gael ei gwerth 1 yn fuan, ac yr oedd y tcnantiaid wed; jael rhybudd y byddai raid iddynt gynyg i wn ysgrifen am eu ffermydd cyn yay l o Chwefror, ac i dalu y deposit rnonru yr (leg hono os am brynu eu ffermydd cyn yr arwerthiant. Cynygiai ef welliant fod pwyllgor yn cael ei benodi i wneyd ymchwil- iad ar ol y 3ydd o Chwefror pwy fydd wedi prynu eu lleoedd, ac am ba brisiau, er gweled a all y Cynghor fenthyca arian iddynt.—Y Cynghorwr D. Rees a ddywedai ei fod ef mewn cydymdaimlad a'r hyn a ddywedwyd eisoes. Os buasai Dr R. Williams yn cybmo, buasai ef yn cynyg fod y Cynghor yn awdardodi y pwyllgor i weithredu yn ol darpariaethau y ddeddf, a sicrhau tir i'r rhai oedd wedi anfon i fewn geisiadau i'r clerc.— OytunaiDrR. Williams & hyn,-Hysbysai y clerc mai dau gais oedd wadi eu derbyn 0 Lanynghenedl, ond fod amryw enwau wedi eu rhoddi gan yr aelod dros y dosbarth.- Gofynai yr Henadur Cadben W. H. Owen faint o arian a allai y Cynghor roddi allan mewn un flvryddyn ?—Atebodd y clerc mai o 18,000p i 20,000p, ond nis gallant roddi ychwaneg o arian allan hyd nes y byddai peth o'r rhai hyny wedi eu had-dalu.— Pleidllisiwyd, a chafwyd mwyafrif mawr dros welliant Mr Bees. GKOC.u' LIC.WCBS, I Cynygiodd y Cynghorwr D.RUBS,ac niliadd I y Cynghorwr G. J. ROBBRTS, U.H., fod penderfyniad yn eael ei fabwyaiadu o blaid diddymu trwydded y Grocers. Sylwodd y clerc fod yr ynadon lie yr oedd ef yii glerc I iddynt yn dra awyddus yn ddiweddar i wrthod trwydded o'r fath, ond nas gallent ( wneyd hyny. Pasiwyd y penderfyniad yn j unfrvdol. I KAETHYDDIAETU A TURBTHIANT. I I Cynygiai y Cynghorwr LEWIS HUGHES fod cy?wr difrifol amtethyddiMth yn bre- Ienol yn gy?ryw ag Iydd yn galw am irdd- had diymdroi oddiwrth y beichiau anghyflawn o drethiant arno gan y safon bresenol o drethiant UeoL Y Cynghorwr RICHARD HCOHBS (Cefn Mawr) wrth eilio y cynygiad, a sylwai nad oedd dim ag y dylent gymeryd mwy 0 ddyddordeb ynddo na'r cWe@tiwn hwn. Paham y dylai y trethiant gael ei gyfjTigu i amaethyddiaeth ?—Cefnogwyd y cynygiad yn mhellach gan y CjTighorwr OWEN MORRIS, a'r Cynghorwr T. FORCE* ef 3-n iinfry d o l EVANS, U.H., a phasiwj-d ef j-n unfrydol. YR ADEILADAU BIROL. I Awdurdodwyd rhoddi sel y Cynghor wrth y Duplicate Conveyanre am y tir i wneyd adeiladau sirol yn Llangefni.—Cynygiodd yr Henadur T. W. JONES fod diolchgarwch I gwresocaf y Cynghor yn cael ei gyflwyno i j Syr Riohard Buckeley am ei haelfrydedd yn rhoddi y tir.—Eiliwyd y cynygia 1 gan y I Cynghorwr G. J. Roberts. P.H., aphasiwyd II ef yn unfrydol. ADDY80 GANOLRADDOL. I Gofynai y Cyaghorwr HUGH THOMAS, i gadeirydd y Cyd-bwyllgor Addysg, pa bryd y gellid disgwyl i'r ddeddf ddyfod i rym ym Mon.Atebai y Cynghorwr RICHARD HUOHES (Cefn Mawr), mai yr oil a allai ef ddyweyd ydoedd mai nid ar y pwyllgor yr oedd y bai am yr oediad, ond ar Ddirprwy- wyr yr Elusenau.—Eglurodd y clerc fod anghydwelediad rhwng y pwyllgor a'r Dirprwywyr o berthynas i rai o ddaipar- iaethau y cynllun. TOLLAU Y RHMUTTRDD. I Gofynai yr Hen&dur W. R. JONBS i gad- eirydd pwyllgor tollau cludiad ar y rheil- ffyrdd a oedd y pwyllgor wedi gwneyd rhyw wrthdystiad yn erbyn y tollau sydd wedi eu codi ddechreu y mis prosenoI.-Hygbys- wyd nad oedd y pwyllgorwedi ei ail-benodi, ac felly nas gaUai gyfarfod.-Gwnaeth y Cynghorwr Mr Lewis Hughes gynygiad o blaid adfer yr hen dollau gyda golwg ar gludo yd a chynyrchion eraill i'r marchnad- oedd Seisnig, yn neillduol felly i Gaer, Lerpwl, a Manchester, ac fod copi o'r penderfyniad yn cael ei anfon i Mr Hen- shaw.—Eiliwyd y cynygiad gan y Cyng- horwr Richard Roberts, a phasiwyd ef yn unfrydol. ETHOLIADAU A'R TAFARNDAI. I Y Cynghorwr LEWIS MORRIS a gynygiai I "Fody Cynghor, yn ngvrymob y ffeithiau a ddadlenwyd yn vstoc. gwrandawiad deis- obau etholiadol yn ddiweddar, yn dymuno pwysoary Lly wodra<ith y pwysigrwydd o ddyfod a mesur JTI mlaen yn fuan i gau yr holl dafarndai ar ddyddiau etholiadau. Eiliwyd y cynygiad gan y Cynghorwr R. P. Jones, a phasiwyd ef. GWELLA DliDDF Y MAN-DYDDYNOD. I Yr Henadur T. W! JONES a gynygiai "Fod y Cyi^fior, wedi ystyried gwahanol admnau a d irpariaethau Deddf y Man- Dyddynod, wedi ei sTgyhœddi a'r anhaws- tIer 0 gallo y Ddp-ddf allan heb ei gwella trwy ioddi galluoedd gorfodol ynddi, a mwy o allu i fenthyca, ac y byddai y gwelliantau hvn o les i'r tirfeddiannwr a'r tenant."— Eiliwyd y cynygisd gan y Cynghorwr Lewis Hughes; ond wedi peth dadleu, collwyd y cynygiad trwy fwyafrif o bump. RHEOLAETH TB REDDOBIDWAID. I I Cynygiodd y Cynghorwr Lewis Hughes, I Fod y Llywodraeth yn cael ei gwahodd i wneyd i ffwrdd i'r Cyd-BwyUgor Hedd- geidwadol o dan y Ddeddf Llywodraeth Leol, ac i roddi hoU reolaeth yr heddgeid- waid yn nwylaw y Cynghor Sirol."—Eiliwyd y cynygiad gan y Cynghorwr John Lloyd, ategwyd ef gan yr Henadur T. W. Jones, a phasiwyd iiI. T BBAWDLYSOHDD. I Galwodd y Cynghorwr Hugh Thomas sylw at benderfyniad a basiwyd gan y Brawdlys Chwarterol o blaid symud criminal ImsiiiCM yr A88izes i 8Îr Gaernarfon. Cynyg- iai ef eu bod yn gwrthdystio yn bendant yn orbyn hyn.-Eiliwyd y cynygiad gan y Cynghorwr Dr Roland Williams, a phasiwyd ef yn unfrydol.
[No title]
ICaniatodd Arglwydd Anoaster ostyngiad I ) o 20 y cant ar ardrethi ystad Gwydir.
I COLOFN BEIRNI1DAETH
I COLOFN BEIRNI1DAETH I UXDEB LLENYDDOL DEINIOLEX, NADOLIG, 1892. IPRYDDFST GOFFADWRIAETNOL L'B DI- t JWEDDAR DR ROWLANDS, I (Parhad.) Hiraeth.-Cans y bardd hwn yn wir; dyner, coeth, a swynol. Cyfyd ni i dir uwch mewn awenyddiaeth na marwnadau cyffredin. Nid yw feithed a llawer o'r eerddi ereill, eithr y mae ei llinellau oil fel afalau aur mewn gwaith arian cerfiedig." Darllena y gan yn felus odiaeth, a themtia ni i ddifynu wrth fyned yn mlaen. Cyfarch y bardd ei awen mewn modd tyner iawn:— Cana, f'awen, odlau hiraeth, Hiraeth calon dan ei chlwy'; Caned creill am y gwobrau By'n iacbau eu clwyfau hwy; Gr:;darin:ed1ê:ilr Oedd mor bur a'r gwlithos gUn: Dyro imi 'i ddwyfol burdeb, Ac anadla anfarwoldeb I bob llinell yn dy gan. Rhaid i ni ddyweyd nad ydym yn hoffi y penill ar tudalen 3, lie y darlunia y bardd y duwiesau yn plethu enfys o rinweddau i'w harddangos yn ffurfafen bywyd pnr yr un anwyl y can am dano. Gwir ei fod yn benill awenyddol; ond, i'n teimlad ni, ymae allan o le mewn cau fel hon, oherwydd ei fod, gallwn ddyweyd, yn rhy baganaidd. Os gwel y gerdd hon byth oleu dydd-fel y gobeithiwn y gWIl-awgrymwn i'r bardd beidio a mynychu yr ymadrodd "hed-lwyni Duw sydd ganddo mewn dau benill nesaf at eu gilydd tua diwldd y gan. Ond er gwyched y gerdd hou nid ydyw yn medlu ar deithi pryddest goffadwriaethol, canys nid ydyw ond prin gyffwrdd a gwahanol nod- waddion y gwrthddrych. Pe galareb a ofynid buasai hon yn ddibetrus ar y blaen; ond yn ol y rheolau a osodasom i lawr yn y dechreu y mae'n idrwg genym ddyweyd ei bod, i bob pwrpas ac amcan fel pryddest- goffa, o'r tuallan i facs y gystadleuaeth. Deigryn.-Cin faith sydd ganddo ef, yn dangos cydnabyddiaeth helaeth a'r gwrth- ddrych ac yn nodi allan ei brif linellau gyda llawer o yni a deheurwydd. Y mae ei gynllun braidd yn ddyeithr. Mewn nifer o benillion rhagarweiniol ymdaith yr awdwr' 'yn fyfyriol fud," yg dywed, at ddydd a man gened- igaeth y gwrthddrych, a chyferfydd y fwrthddrych yno A hen fardd profedig, a dyry holl gorph y gerdd a'rhanesynngenau y bardd hwn, gan ymgilio ei hunan i wrando yn unig. Yr ydym yn moddwl fod rhai o'r beirdd Cymreig wedi gwnayd peth tebyg o'r blaen; ond gan mai cerdd goffat ac nid arwrgerdd, ydyw y bryddest hon, yr ydym yn methu gweled rhyw fantais neillduol o'r cynllun hwn. Eithr mater 0 chwaeth yn hollol yw hyn, "ac nid tvdym yn IIi nodi fel diffyg yn y g1n 0 pb, Y mM llawer o ryw fath o rwysgfawredd yn perthyn i'r gin hon, a theimlir wrth ei darllen fod ynddi lawer o yni a nerth; ond y mae yn hynod o dywyll ac aneglur mewn amryw fanau. Hefyd, ymae "Deigryn" wedi «yrthio i'r gwall o dra mynychu yr un meddyliau, yr un desgrifiadau, yr un ymadroddion, a'r un geiriau. Aneglurder ac ail-adroddiadau ydyw diffygiop penaf y gan. Arfera yr awdwr y gair "swyn" ddegau o weithiau yn nghorph y gardd. Y mat y geiriau llavm a mud yn cael eu harfer ganddo drosodd a throgd yn mhob p*nill am rai tudalenau. Ail-edrydd ci ihunan lawer gwaith; gweler, er enghraifht. ei ddesgrif- iad o ymddangosiad personol y gwrthddrych ar tudal. 8, a hefyd ar 14. Pan yn darlunio Dr Rowlands fel gwyddonydd, anianydd, a fferyllydd, ceir ef yu defnyddio braidd yr un .e7dyli. d, yn hollol. Un o'r penillion tl saf ao egluraf yn y gan ydyw ei ddesgriflad o'r Doctor yn ei homier o Nodau :— Ei fynwes eang oedd yn Uawi? 0 Fad at y biodau, A dail y maes a feddant ddawn I swyno ei deimladau: Fe blygai 'i Unian hyd y Uawr I ?y,u'n wyneb blodyn, A gwenai'n wyl a Uon am awr Yn mhlith y dail a'r ihedyn. Tybiasom unwaith fod rhywbeth tarawiadol yn ei benill diweddaf; ond y mae yr ancg- lurder a'r tywyllwch sydd yn ei nodweddu yn rhanau craill ei gcrdd wedi ei dilyn hyd ei odlau diweddaf. Prin y gwyddom, or craffu, pa beth y mae yn ei feddwl. Cynwyø y penill sibrydion yr hen fardd profedig wrth ymgilio o'r golwg, yn welw syn," ys dywed Deigryn." Fel ton y mor yn golchi'r Ian Ar nawnddydd yn Mehefln, Y daw adgoflon hiraeth, gan Ail enyn swyn ein eyfrin Y don ddycliwola yn ei hoi I fynwe. tragwyddoldeb, Ae eilwaith daw yn fyw o'i gol, I olchi glan marwoldeb. Tybied yr ydym mai y prif syniad ynddo ydyw fod hiraeth yn myned ac yn dychwel, yr hyn sydd houol wir ac yn syniad tlwg a b.rdT.]. Ond paham ar nawnddydd yn Mehefln"? Pa beth yw "swyn ein cyfrin ? Onid swyn ein cyfrinach a olyga Y mae y penill hwn mor nodweddiadol o gorff y gerdd, fel yr ydym yn aros amo er dangos teithi a nodweddiad rhanau helaeth o'r gan hon. Tarewir chwi ar yr olwg gyn- taf fod yma farddoniaeth uchelryw; ond erbyn craffu a manylu, a darllen oilwaith, y mae y tywyllwch a'r aneglurder, a'r ail- adroddiadau mynych, yn cymeryd ymaith swyn eyfrin y gerdd i raddau mawr. Cwynofydd yw yr unig un sydd genym e to i 8ylwi smo, (Vur ba,.1¡art,)
Caergybi. I
Caergybi. I CYMDEITHAS LENYDDOL HYFRYDLE.—Yn nghyfarfod y gymdeithas uchod nosFercher, y Parch W. R. Jones yn llywyddu, cafwyd dadl ar A ydyw chwareuon a chwareudai yn haeddu cefnogaeth ?" Agorwyd y ddadl ar yr ochr gadarnhaol gan 1111' R. H. Wil- liams, yr hwn a gefnogid gan yr Henadur W. R. Jones, Mri W. Roberts (guard), Richard Parry (Newry Street), 0. J. Wil- liams, J. R. Edwards (Printer), a Robert Jones, Agorwyd y ddadl ar yr ochr nacaol gan Mr J. N. Thomas (Trefignaeth), a chef- nogid ef gan y Mri Rowland Jones, Richard Williams (Thomas Street), J. Humphreys, Richard Davies, ac Eliezer Williams. Yn yr ymraniad cafwyd mwyafrif o bump yn erbyn; ac yna cafwyd sylwadau buddiol gau y llywydd ar y mater. DAMWAIN I LONG.—Yn ystod ystorm nos Fercher, rhedodd yr ysgwner Surah, por- thynol i Fowey, ar y Clippera Rocks, ac aeth y bywydfad i'w chynorthwyo. Cymer- wyd y dwylaw, pump mewn nifer i'r Sailors Home" Tynoddyr ager-fywydfad y llong yn ddiogel i'r porthladd. STEWARD LLONG MEWN TRWBL. -Yn Llys yr Ynadon, ddydd Mercher, cyhuddid John Jones, steward ar fwrdd yr agerlong Sham- rock, o ladrata 18 os 6c o gaban y cadben. Amddiffynid gan Mr E. G. Roberts. Rhwym- wyd y diffynydd yn y swm o C30 a dau feichiau mewn JE15 yr un, i ddyfod i fyny i dderbyn dedfryd os gelwid arno.
INORTH AND SOUTH WALES BANK,…
NORTH AND SOUTH WALES BANK, LIMITED. I a Cynaliwyd cyfarfod blynyddol (yr eilfed ar bymtheg a deugajn) 0 ?yfrand ?yr cilf6d banc hwn yn y Law Association Rooms, Cook street, Lerpwl, ddydd Mawrth, Ion. 24ain. Llywyddwyd gan Mr Thomas Brocklebank, Y.H., ac yr oedd nifer lluosog o'r meddiannwyr yn bresenol. Wedi i adroddiad y cjrfarwyddwjr gael ei ddarllen, Y CADEIRYDD a gynygiodd fod yr ad- roddiad yn caol ei fabwysiadu. Wedi eyf- eirio at absenoldeb y cadeirydd (Mr George Rae) ac at farwolaeth ddiymwth yr is- gadciIJ'dd (Ir Nicol), dywedodd: Chwi welwch fod cyfanswm yr enillion tua X7000 yn Uai na'r flwyddyn flaenorol, ond cyfMr am y gwahaniaoth gan y gostjmgiad yn mhris arian ar filiau bancwyr o'r dosbarth cyntaf, yr hwn oedd ar gyfartaledd yn £1 9s 5c y cant y llynedd o'i gydmaru a £ 2 10s y cant yn y flwyddyn 1891. Ar yr un pryd, mae ychwanegiad o £ AS00 wedi cymeryd lie yn y treuliau, yrhan fwyaf ohono yn ychwanegiad at gyflogau y swyddogion, Gan fod nifer y swyddogion yn awr yn 341, mae ychwanegiadau unigol o hyd yn nod symiau bychain yn gwneud cyfanswm lied fawr. Efallai y bydd yn ddyddorol gan ein cyfranddalwyr a'n cyfeillion yn y Dywj-sogaoth i mi nodi rhai ffeithiau mewn perthynas i genedlaetholdeb ein swyddogion. Allan o gyfanrif o 341, mae 240 yn Gymry, 95 yn Saeson, a 6 yn Ysgotiaid. Allan o 54 o oruchwylwyr yn Lerpwl, Gogledd Cymru, a'r siroedd canlynol, mae 40 yn Gymry, 11 yn Saeson, a 3 yn Ysgotiaid; a gwelir felly fod yr elfen Gymreig yn hynod amlwg yn Ilywodraeth we tr?oyl y Bane. Dengys y deposits, hofyd, gynydd o £400tOOOt ond nid yw hwn o nodwedd barhaus, ac y mae yn debyg nad erys yr arian gyda ni yn hir. A chaniatau hyn, mae genym ychwanegiad cyffredinol boddhaus at y swm oedd genym wydd yn ol. Ar ol talu y dividend a'r oonus aneioi o 10 y cam, yr yaym yn cano yn mlaen tua £ 1,000 llai na'r Hynedd. Y" felly, wrth ystyried dylanwadau ba.,?ydd.l anffafriol y fwyddyu, pa rai a deimhryd Uym gan rai 0 fanciau Uun- dain, y cytunwch a'r cyf"rw ?'lwyr fod ffrwyth gweithrediadau y Cwyddyn yn dra boddhaol. Mewn perthynas i'r sefyufa gyffredinol, mae ein hymrwymiadau i'r cyhoedd yn £ 7,692,000, ar gyfer pa rai mae genym yn arian mewn Haw ae wrth alwad, neu mewn cnntols £ 2,780,000, neu 36 y cant, ac os ychwanegir at hyn filiwn a cant, ae 08 llau y Trysorlys a biliau bancwyr, stocks yr India a rheilffyrdd, a dyogelion eraill ellir eu gwertbn ar un- d yo T'i L 2 hadno da u 'a, d rychioli 55 neu 56 y cant o'n holl ym- rwymiadau (cymerad wyaeth). Mr R. NICHOLSON, Y.H.: Yr wyf fl yn gwneyd yr enillion bron yn 10,000p llai; ond rhaid coflo fod y flwyddyn flacuorol yn un eithriadol— yr oedd'yr'elw yn 102,000p, swm mwy, yr wyf yn meddwl, nag a fu erioed. Y peth nesaf a welaf yn yr adroddiad wrth ei ddarllen yn frysiog yw y cynydd mawr mewn deposits. Ymddengys i mi ychydig yn fwy na'r hyn a ddywedodd y cadeirydd. Yr wyf yn ei gael yn 405,429p, yr hyn sydd yn gynydd dirfawr. Ond dywedodd y Cad- eirydd am ran o'r cynydd hwn nad yw yn un parhaus, m y bydd, yn ol pob tebyg, yn cae l ei dynu allan eto. Ar yr un prya, y mae genym yn awr 7,420,000 mewn deposits, ac y mae defnyddio y fath swm yn golygu cyfrifoldeb aruthrol, nid yn unig ar ein Cad- eirydd, gyda'r hwn y mae Ilywyddiaeth y se?ydHad wedi Moo bron er ei gychwyniad, ond hefyd ar yr holl gyfarwyddwyr (clywch, clyweh). 0 dan yr amgylohiadau presenol, pan mae yr elw yn llai nag o'r blaen, yr ydym yn gallu trosglddo swm mor fawr i'r cyfnf nesaf, gobeithio na rwystrir liwynt i ddefnyddio yr arian fel ag i barhau i dalu 15 y cant "Jl y dyfodol (clyweh, clywch). Pasiwyd y penderfyniad yn unfrydol. Mr J. B. HARiaiaos a gynygiodd fod Mr William Watson a Mr Thomas Brocklebank yn cael eu hail hethol yn gyfarwyddwyr y Banc. Mr JonN GIVEN a eiliodd y cynygiad, yr hwn a basiwyd yn unfrydol. Mr EDWARD PAULLtl Y.H., a gynygiai "Fod diolchgarwCh y cyfranddalwyr yn cael ei gyflwyno i gyfarwyddwyr y Bane fim eu gwasanaeth gwerthfawr, abed y swm o 3500p yn caol ei dalu iddynt, fel cydna- byddiaeth am y flwyddyu bresenol." Tcimlai hi yn anrhydedd gael cynyg y pen- derfyniad hwn am y tro cyntaf. Pa fodd y llwyddodd y cyfarwyddwyr yn ystod y flwyddyn ddiweddaf-yn ngwjrneb pris isel arian a marweidd-dra masnachol y cfywsant g/naaint am dano ac y teimlasant gan lleicd oddiwrtho-i gynyrchu ffrwyth mor f oddhaol, oedd y n ddirgelwch anolrheiniadwy. Teimlai fel rhyw fath o ysbryd daionus yn gwobrwyo personau teilwng gydag ychydig filoedd o bunau am eu gwasanaeth gwerth- fawr-(chwerthin)-a chredai y byddai yn gymaint o bleser i'r Cyfranddalwyr gario y penderfyniad pi unfrydol ag oedd iddo ef ei gynyg (cymeradwyaeth). Mr WILLIAM AARON a eiliodd y pender- fyniad, yr hwn a basiwyd yn unfrydol. Mr R. SHAW a gynygiodd fod Mri HAR- MOOD BANNER a'i FAB yn cael eu hethol yn e ael eu hethol yn archwilwyr am y flwyadyn bresenol, ac yn derbyn cydnabyddiaeth o 200 gini. Y Llyngesydd JONES-PARRY a eiliodd y penderfyniad, a phasiwydyn unfrydol. Mr HUGH B. PRICE, Y.H., agynygiodd, "Fod diolchgarwch y cyfranddalwyr yn cacl ei gyflwyno 1 ornchwylwyr a swyddogion ereill y banc." Yr oedd wedi sylwi bob amser, a hyny gyda phleser, fod y fath ben- derfyniad, nid yn unig yn cael cydsyniad y cyfarfod, ond ei fod yn cario gydag ef deim- lad cynes y cyfranddalwyr. Credai mai y prif reswm am hyn oedd fod cyfranddalwyr y bane bron yn gyffredinol, fel j dylent fod, yn gwsmeriaid hefyd. Deucnt i gyffyrddiad a'r swyddogion; gwelent eu hymroddiad selog i'w dyledswyddau; ac yn awr fel hyn yr oedd yn bleser ganddynt diangos eu cymeradwyaeth ohono. Yr oedd un am- gylchiad yn nglyn I'r flwyddyn ddiweddaf yn galw am ychydig eiriau, sef y ffaith fod eu prif oruchwyliwr yn Lerpwl, Mr Meredith Jones, wedi cwblhau haner canrif o wasan- aeth yn y banc (cymeradwyaeth). Mr EDWARD RAE a eiliodd. Mentrai ddweyd yn mhresenoldeb Mr Jones nad oedd yno un cyfranddalwr nad allai deimlo yn falch 0 wasanaeth mor hir, mor ddefn- yddiol, ac mor anrhydeddus ag eiddo Mr Meredith Jones. Mr Nicholson Jones, fel un o'r cyfran- ddalwyr hynaf yn bresenol, a ategai y cyn- ygiad. Cariwyd y penderfjrniad yn unfrydol. Mr R. MEREDITH JONES a ddiolchodd ar ei ran ei hun a'i gydawyddogion. Yr oedd- ynt bob amser wedi ymdrechu, hyd y gall- ent, ac yr oedd yn hyfryd gan bob un ohonynt weled eu hymdrechion yn cael eu cydaabod fel hyn, Mr W. E. Williams (Corwen) a gynyg- iodd bleidlais o ddiolchgarwch i'r cadeirydd. -Mr John Cromer a eiliodd, a phasiwyd gyda chymeradwyaeth.
Advertising
"•MTV- A- CUP OF DELICIOUS 1" '-to -( j, l?  t\i:Î l:' '?- M A ii "A'' T TE R.. 'r i :4, it: ,¡ ,f¡ &, Will Remind you of the CHOICE CHINA TEAS of THIRTY YEARS AGO. You can give no greater treat to j|j|| yourself or your friends than a cup M of Mazawattee Tea. It is all that Tea should be, and is undoubtedly the finest in the world. There is probably no extravagance greater than that of drinking inferior and low-priced Tea. Better by far drink one cup of really fine Tea than a gallon of common, which is at once an insult to your palate and a source of serious injury to your digestion. SOLD ONLY BY LEADING GROCERS THiJUCHOUT THE UNITED KINGDOM. Mazawattee Tea Company, 49 & 51, Eastcheap, London, E.C., AGENTS.-THOMAS LEWIS & Co., .15 HIGH STREET, and RATHBONE PLACE BANGOR, I
I YR ALCANWYtt A'U SUIUD-IADAU.
I YR ALCANWYtt A'U SUIUD- IADAU. I [GAN UN OHONYNT.] I t XZI9TXI YN GOFYN GOSTVTFQIAD. Mae canoedd o alcanwyr parchus yn purhau i deimlo yn fawr oddiwrth gyfyng- dra y fasnach alcan yn bresenol. Er fod llawer iawn o weitbiau alcan wedi eychwyn yn ystod y misoedd diweddaf, yr ydym )"11 rhwyw o gydnabod fod y dewrion goreu eto ar faes y frwydr. Yn mhlith y gweithiau sydd yn segur yn bresenol mae tri yn ymladd brwydr Alcania, sef, gwrthod goetyngiad yn eu cyflogau, tra ar yr un pryd yn dioddef caledi er yn deuddeg mis. Dyma ydyw sefyllfa gweithwyr Pen- clawdd. Cynygia y meistr yn birhaus iddynt gael gweithio os derbyniant ostyngiad neiUduol yn y cyflog. Y mae cynygion tebyg wedi eu rhoddi hefyd gan feistri gweithiau alcan y Foxhole a Llan- gennect. Yn ngwyneb yr amgylchiadau presenol y mae yn sobr ar Alcania. Tra mae y gweithwyr uchod yn haner newynu dros iawnderau y fasnach, mae canoedd wedi bod yn ddifater iawn mewn cysylltiad a chyfranu at eu cynhaliaeth. Yr ydym er hyny yn credu fod eithafnod y difaterweh yma wedi ei gyraedd, a'r canlyniad yw fod y pren yn add fed i giel ei dori i lawr, a da genym ddeall fod ein swyddogion yn Uwyddo yn hyn o waith yn bresenol. Mae holl weithwyr Alcania yn agor eu llygaid i'r ffeithiau yma, ac yn dechreu cyfranu yn dda iawn at eu cydweithwyr. Bydd yn dda gan bawb glywed fod yr ysbryd cyfranu yn dechreu gwella yn adranau Pontardulais a Llanelli; melinwyr pa rai sydd wedi bod yn hynod o ddifater er's dwy flynedd, Cvch- wynodd y Burry a'r Old Lodge yr wytnnos hon. SEFYLLFA Y FASNACH. Gellir dyweyd fod argoehon y fasnach ychydig yn well yr wythnos yma nag y mae wedi bod er's^llawer o ainwr. Mae y galw braidd yn dawel, ond y prisiau yn tueddll i godi; ond y rhagolwg mwyaf Uewyrchm ydyw fod yr Americaniaid yn gwangaloni i ?rdwa. 11 cynyrch wythnosol yn Ueihfm, tra mae y galw yn rhwym o gynyddu yn y gwanwyn presenol. Gofynwyd i Cleveland yn ddiweddar a oedd yn bwriadu gwneyd ymaith a'r tariff os cai sesiwn neillduol yn Mis Mawrth nesaf. Atebodd yntauI ba beth y gel wir scsi wn neillduol ond at hyny ?" Fel yma y mae agwedd y fasnach )"11 gwella, yn gymaint ag fod y ffeithiau hyn yn calon. ogi masnachwyr Cymreig, ac yn gwangaloni alcanwyr America. Er fod y famach wedi myned trwy jQTfyngder anarferol o fawr yn ystod y flwyddjm ddiweddaf, gellir dyweyd ei bod weithiau yn dechreu adferyd i'w chynefinol sefyllfa.
CYFUNDEB GOOLEDDOL IIOR-,…
CYFUNDEB GOOLEDDOL IIOR-, GANWG. Cynhaliodd yr Annibynwyr perthynol i'r eyfundeb uehod eu cyfarfod chwarterol ddyddiau LIIW a Mawrth diweddaf, yn y Nelson, ger Treharris. Pregethwyd nos Lun gan y Parchn J. Sulgwyn Davies, Aber- dar, ac R. Thomas, Penrhiwceibr. Amhaner awr wedi deg boreu Mawrth cafwyd cyn- hadledd o dan lywyddiaeth y Parch J. Davies, Abercwmboy, y cadeirydd am y flwyddyn. Cafwyd adroddiad o'r hyn bamodd pwyllgor yr Ysgol Sul perthynol i'r pedwar cyfundeb, gan y Parch J. Grawys ones, Aberdar,-Mae y cyfarfod nesaf i fod yn Ynysybwl. Mae y Parch J. Evans, Nelson, i bregethu yn y cyfarfod hwnw ar Wroldeb CrefyddoL"- Dygodd y Parch O. Jones, Mountain Ash, Mr D. Harris i sylw fel brawd teilwng o gefnogaeth, a'r Lwn sydd a'i wyneb ar y maes cenhadol.r-Pasiwyd em bod yn llawenhau yn y ffaith fod dirwest 7edi 'l cymaint o sylw gan y Weinydd- iaeth yn ddiweddar. Galwyd sylw at Drysorfa y Gweddwon, gydag anogaeth daer i gofio am dani yn ein cyfraniadau.—Dyg- wyd achos y Deri i sylw fel un teilwng o gymorth ychwanegol tuagat y ddyled drom sydd yn gorphwys arno.—Yna darllenwyd papur rhagorol gan y Parch R. Thomas, Penrhiwceibr, ar Lie Crist yn y Weinidog- seth." Cafwyd gair gan Penar," Pentre, a Jones, gweinidog newydd Bethesda a Merthyr.—Am ddau, cyfeillach grefyddol. Pwnc yr ymddiddan oedd "Ffrwyth yr Ysbryd," sylfaenedig ar Galatiaid v. 22-26. Cymerwyd rhan gan y Parchn Edmunds, Hirwain; Davies, Aberdar; Hughes, YIlYS- gain; Davies, Cwmbach. Cafwyd anerch- iadan gwir feistrolgar ac anogaethol gan y brodT oil. Terfjnwyd trwy weddi gan Mr Jones, Adulam, Merthyr. Am chwech, pregethwyd gan y Parchn B. D. Davies, Merthyr Vale, a D. Griffiths, Cwmdar, ar y pwnc, sef Y pechod sydd barod i'n ham- gylchu." Yr oedd y frawdoliaeth yn y Nelson a'i gweinidog wedi darparu yn hel- aeth ar gyfer y diaithriaid, ac yn haeddu anmoliseth uchel am eu c*re li^rwydd ang chydmarol-J, H. D.
IGWRTHWYNEBU TROSGLWYDD. IADiTRWYDDED…
I GWRTHWYNEBU TROSGLWYDD. IADiTRWYDDED TAFARNDY YN RON. Yn LIye Ynadol Caergybi ddydd Mercher, o flaun General Hughes, y Parch J. Richards, Col Marshall, Mr T. Forcer Evans, Mr J. M. Pritchard, a Mr W. H. Edwards, gwrth- wynebid trosglwyddiad trwydded y Sheep InnrPencarnisiog. Yr oedd y gwrthwyn- ebiad wedi ei ddeohreu gan bwyllgor lleol, y rhai a wnaethant gais at y Cydbwyllgor Heddgeidwadol; ac yr oedd oddeutu dwsin neu ychwanego ffermwjrr cyfrifol wedi dyfod i'r llys. Hefya yr oedd deiseb wedi ei gwneyd a'i harwyddo gan oddeutu cant o bersonau, ac enw rheithior y plwyf (Canon Williams) yn uchaf, ond nis gellid rhoddi y ddeiseb i fewn fel tystiolaeth. Gwnaid cais gan Mr E. G. Roberts, Caer- gybi, am drosglwyddiad y drwydded, ar ran Hugh Hughes, Bryntirion, Aber, brawd yr hwn oedd yn dal y drwydded, ac oedd wedi marw. Gwrthwynebid y trosglwyddiad gan Mr R. E. Pritchard, Caergybi, ar ran Mr William Prytherch, C.S., Bodfeddan, a Mr Robert Jones, Ty Newydd. Dywedai Mr Roberts wrth wneyd y cais fod y ty wedi ei adeiladu era tua 70 mlynedd, ac yn meddiant yr un teulu er hyny. Nid oedd cymaint ag un cwyn wedi ei wneyd i'r heddgeidwaid yn ei erbyn, ac yr oedd yn un o'r rhai a gaffai eu rheoli oreu yn y sir. Yr 'oedd yr ymgcisydd presenol yn un o y?m- criad rhagorol, fel ag y tystid mewn llyth- yrau oddiwrth reithior Aber, a Mr Thomas Roberts, Aber. Yr oedd y ty yn un hynod gyfleus ar groesffordd. Gwrthwynebid gan Mr Pritchard ar y tir fod y ty yn rhy ago8 i le o addoliad gan fod capel y Wesleyaid yr ochr arall i'r ffordd, ac yr oedd meddwon wedi bod yn myned i'r capel i greu cynhwrf ar adeg addol?ad nid oedd yr adeilad yn un priodol; nid oedd yno accomodation i ddyn nac anifail j yr oedd yn anhawdd i'r heddgeidwaid edrych ar ei ol yn briodol; ae nid oedd angen y ty yn y gymydogaeth. Rhoddwyd tystiolaath o blaid y gwrth- wynebiadau gan y ddau wrthwynebydd, a chan Mri 0. Williams (Ty Llwyd), John Jones (Meidref), a'r heddgeidwad W. Jones. Yr oedd yr ynadon yn Thanol; t-i dros ganiatau y trosglwyddiad a thri yn erbyn; <M felly bydd raid gwrandaw yr achol o newydd eto.
[No title]
Fe wneir achwyniad cyffredinol fod y rhan fwyaf o cocoas yn anrheuliadwy; ogvmaint ag bod y broffeswriaeth feddygol wedi dangos yno ddiweddar fod yr alkalies a ddefnyddir yn rhy ami gan wneuthurwyr tramor, yn nghyd- da mater bras, yn ffurfio sylwedd sebond- aidd sydd yn Zynod o berygIU8 i iechyd. Gyd& golwg ar cocoa" a wneir gyda goM, megis eidd Mr Cadbury, nid yw y gwrth- wjmebiadau hyn ya bodo72Wf'wrth- Review,
j MARCHNADOEDI).
j MARCHNADOEDI). YD. LzRpwt? Ddydd Mawrth.—Yr oedd ?emth ? vn wfydlog, a gwnaed bum," lied dda, am lawn brisiau. Ar&f y gv^erthai blawd tramor, ond 1 prisiau heb newid; ychydig o alw am flawd car- frefol, oud y prisiau yr un fath a dydd Owener. Indrawn-yr Americanaidd cymy?edfg yn dal heb newid; 1 crwn bychan Ic yn uwch Haidd yn sefydlog. Araf v gwerthai cir?h,, 1;1..d ceire? ,ERPWL' Ddydd Gwener.-Gwenith gwvn yn dawel, ac heb gy-biemdiad gwenith Califforma, 6s 41c i 6s 5Jc; eto gwanwyn, 6s Xc i U 4c; eto gauaf 5s 10c i tiI, Ceirch yn dawel ac heb gvfnewidiad: gwyn, 2s 8c i 2s9Jc; mohn, 2s 2c I 28 4c; du, 2s Ic i 2B 3c. Got n V,Jian am indrawn goreu cjmysg, 4s 7c i 4s 7Jc; River Plate, 4s 6c i 4s Gte. Blawd yn dawel, am yr un pri*iau. MAKCHESTEit, Dydd Iau.—Nifer pur dda yn rese?ol, ond y gofyn yn fychan. ?wemth Seisnig, 6<; y chwarier yn uwen; eto tramor, |c y cental yn is. ELwd yn ddifywyd, yr hen bnsiau. Mwy 0 ofyn am geirch. CAERDYDD, Ddydd S?dwrn.—Ych.di? JN t'?' senol yn y {Mchnad heddyw. Gwenith Se?nij;, 6c i 18 y chwarter yn uwch; eto trimor, 6c v chwarteryn uwch. Indrawn 6c octi.ch, 6o; haidd at falu 3c yn uwch. CAEKLOYW, Ddydd Sad?.-Lla.?r? 0 wenith Seisnig, a'r prisiau yr un fath. Haidd at falu Se ?'li?:uw h. a cheirch yr un fath. POUTFAIS, Ddydd Mawrth.—Mwy 0 fywiog- rwydd yu y iarchuad heddyw. Gwcnjth 3s 4c i 3. 9?: haiad, 3- 3? i 3. 9?; ?eir?h, 28 2? i 2. 4? y bwsiel. GW AIlt A GWELLT. LLUJTOAIS, Ddydd Iau.— Cyflenwad gweddol, a'r fasnach yn dawel. Prisiau: Gwair goreu, 7,5s i 112s; eto, ad-raddol, 60si 7f>s; glofer goreu, 80s i Has: eto, ail-mddol, 708 i 75s gwellt, 2a i 44s y llwyth. ANIFEILIAID. I SALFOED, Ddydd Mawrth.-wy I) gynsnwaa o wartheg, a'r fasnach yn well am brisiau di- I weddar. Llai o ddefaid, masnach yn araf, atr prisiau yn erbyn y prjrowyr. Lioi yn dawel. Prisiau; Gwartheg, 4te 1 üte y pwys; aelaia, Sic i Ste; Iloi, 5Jc I He, Yn y farchnad: Gwartheg, 3527; defaid, 10,341; lloi, 114. LLUNDAIX,Ddydd Iau.—Masnach mewn gwartheg yn araf ia?, a'r prisiau yn is. Defaid a 110! yn warthn yn arif Prisiau; (iwwtheg 2o 4?c i 49 6e; 5.f.id, 3. 4, i 5- 4,?; 1101, 3a Oc i 58 Oc vr wyth bwys. Y y farchnad; Gwarth.? 4,jr; defaid, 2400; lloi, 30. BLUNINGHLX, Ddydd Iau.—Cyflenwad mawr; masnach yn dawel. Prisiau: Gwarthe. 4z?c i 6fe y pwys defaid 6c i 8a y pwys. Moch at fu?, 1()P,'8'?yi' 'N 10? y'r ugain pwys; eto at bore, 118 Oc i lis 60 hychd, 9a 2e. BRISTor? Ddydd Iau.—Cyflenwad helaeth 0 anifeiliaid tewion, ond gwe?tW&.t araf—60s V 'a.p* rai L,?mfol u o 50s i 58?, rai o 7-r 'Iwerdaon. Cyllenwad Ued dda o d :efaii, U?dnod, 71c i He; mam?giaid, 5ic y pwys; moch at faewn, lis yr ugain pwys; pyre, I s. 3c i lis 6c. CAERLLEON, Civ d Iau. — Mwy o gyienwad hedw, ond ychydig o bryn yr Prisiau: Buchod godro, Mp i Mp g.=w eyaoion, )tp i 18p; .wv..g4 9p i I herrof, 7p i 9p; ¡àal:ld: 51'\61" GWEECSAM, Llun.—Yr oedd yma fwy o A? yn y f?chnad heddyw, a gwnawd namwh dda. :r b:t"6J: y :a;wute i8t; veal, 6ic i 7Jc. Moch at faewn o ys be I lus be y canpwys, a buchol godro yu cyrhaedd i fyny i 18p 10s yr un. tu-Brix, Ddydd Iau.—M«7 o gyflenwad o wartheg, a g..tygdd y p?i.iu 2.. LW 0 ddefai, a gwerthid hwy yn rhwyddaeh. Pruiau Gwartheg, 47« 5c i 54s 6c y can' pwy* defaid, 4e i 7c y pwys; och, 40. i 51s y can' pwys. Y? y ?cb??' Gwartheg, 2631; d?fid, 4419. CAEBDYDD (Boath), Ddydd Mawrth. Cyten. wad pur fawr 0 wartheg. Prisiau Gwartheg goreu, 58 0c i 60s; eto aU-faddot, MeOc, !eug;:ac ;28 i Aoø 0c y :wd;;t; 6d. goreu, 7ic; mamogiaid, 5ic i 6c: moch at wn, g._u ?7ir ,? et. Ils 3e; 10s i 10s 6c; etc at bore, 108 6c i lis 3c; hychod, 88 9c i 9s Oc yr ugain pwys. ø CIGOEDD. LLmmAng, Ddydd Iau, Cyflenwad gwedd- ol heddyw, a'r fasnach yu bur farwaidd. Pris- iau Beeft 2s Oc i 38 10c; prime Scotch, eto, 3s 10c i 4s Oc; mutton, 2s Oc i 4s 4c; cig llo, 3s Oc i 4s 6c pore mawr, 3s 8c I 48 6c etc, bychan, 4s Sc i 58 yr wyth bwys. t GWLAN. BRADroED, Ddydd Iau.-Yr oedd ton y iarchuad wedi gwella llawer heddyw, a phris y gwlan yn bur gadarn. Edafedd yn braidd yn dawel, er fod y gwehyddion yu brysur. YMENYN. COM, Ddydd Iau.-Ordinmy -s; Firsts, 124s w?nds, H?: thirds, 91a; fourths, 6%. Kegs Mild, 1098 Fourths, 65a. Mild-cured firkins: Superfine, -s; fine, 127s; mild, 112s: Mild, _s. cYn y farchnad;, 70 tir latin, 2 kegs, a 16 mild. BAWOOB, Dydll Gwener.—Ymcnyu ffres, Is 5c y pWYSj wyaut 10 am Is; beef, 7c i 8c ypwys; muttout ge I 10c; lamb, 9c 110c; veal, 6c i 7c; pore, 8c i 9ic; fowls, 3s i 4s Oc y cwpI. PwLtHKM, Ddydd Mercher.-Ceircht 16s Oc v peg; haidd, lis i 0s ymeyn ffres, Is lc i IF,wys; wyau tramor,, SsiUsyr 120 *y au :JZš am 6t; a;"=n'20 i 219 yr d70 eTi nod, 2a 6c' 3. 6c y ewpl; beef, 5c i 7c mutton, 8c i 9c v pwys ci.T llo, 4c i 8? pm, 7c i Sd vmenyn nallt, i Is 2c. ABERYSTWYTH, Ddydd Uun.-Gwenith, Ó8 6c 16s y 65 py.; hidd, 4s Oc i 4s 3c; ceirch gwyn newydd, ?s0c i3s6c; du hen, 3s i 3a 3, y b,??iel wyau, 10 am Is; ymenyn: hallt, 1. ? 1. lc; fresh, Is 2c i 1. 3? y p?ys; dofednod, 39 6? i 4s 6c y cwpl; cywion, 3s 6c i 4?; hwy&id, 4. O? i 5? Od; pyttwe, 2. G? y canpwys; ryd I.. i 7 s: t.rk?y?, 5-, 79. ?'D????dyd??Ma?r??-GvMuth, 9s Oc i ? 0c vr hob: haidd, 7s i9s Oc yr hob; oeirch, 5s 6c i 7s 0c yr hob. Pytatw, 7s i 0s. Ymenyn ffres, Is 3Jci Is 5c v pwys eto, yllestri bach, 182ci Is 3c ypwys: eto, mawr, Is Ie i Is lie y pwys; ieir, o 3s 6c 14s Oc y ewpl; hwyaid, o 4s Oe i 4s 3c y cwpl) wvau. 9 i 10 am 18, Blawd œireh, 2)c y pwys. ?au. 'o 6c i 9c y pwys; vml, Oc i Oc y pwys; mutton, o 6c i 8c y pwys; lamb, Oc i Oc y pwys; pore, o 6c i 8c y pwys. Gwyddau, 7c i 8c y pwys. Gwerthai ffa am lis yr hob. RnuTHYN.-]Ddydd Llun.-Gw(,mth, 9s i 9s 60 yr hob; hidd, 8. Oc ilOs; ceirch, 6s Oc i ;78 Oc ymenyn ffres, Is 4c 10s Oc y pwyr, wyau, 10 am 18; dofednod, 3s 6c i 4s 6c y ewpl hwyaid, 4s i 58 Oc y cwpl; ymenyn llestri, 14c i 15c y Lx..umWST.-Ddydd Mawrth, Ionawr 16eg.— PrMiau: Haidd, 10s i 108 6c yr H7 pwyd; c?i??h, 7- Oc i So 6c yr 105 pwys ymenyn SrM, Is 3c i 18 4c y pwys; wyau, 9 i le0 nyu ffres, àfdudÔs 43c r '28 y ewpl hwyaid, Os Oc i 08 Oc perchvll, 158 i 20s yr un blawd ceireh, 00< 00 i 00 y 252 pwys; pytatw, o 3s Oc yr 112 pwys moch temon, 41? y p?p, 1'6, td:i Isu.-Gwenith coch newydd, 48 i 48 6c y 75 pwys; hen geirch, 38 4c i 4s 6c y 4o pwys; ymenyn, Is 4c i Is 5c y pwys; beef, 5c i ge mutton, 6c i 9c; pore, 7c i 0c; eig 110, 7c i 9c cig oen, 9c i Oc; dofednod, 3s 3ci 5s Oc y ewpl; hwyaid, 586c Y cwpl gwyddaUt lOe i 00s y pwys; wyau, 8 i 10 am swllt, CBOESOSWAXLT, Dydd Mercher.—Gwenith gwr- (newydd), 4. 2c i 4- 6c; e-h eto, 3s 10c i 4s 2c =(hen), 158 3c i 18% ;J: newydd, 128 i 148; haidd at fmgn, 148 i 17s. Ymenyn, 18 k i 5c. Biff, 6c i 7c mutton, 7c i 9c: cig llo, 7c i 2e; pore, 6c i 8c y pwys. Dofednod, 4s i 5s; hwyaid, 58 i 6a Y cwpl: gwyddau, 6s 6c i 7s lie T uu. Wyau, 9 I 10 am øwllt, LIANOEFXI.— Ddydd Tau. Ceirch, 14a i 158 Oc y peg; pytatws, 58 i 6s y sach; ymenyn ffres, Is 4e y pwys; wyau, 12 i U am I a gwyddau, Os i Os yr un; hwyaid, 5s i 6s Oc y cwpl; dofednod, 2s 6c i 3s 6c y rwpl; beef, 7c i 80 y pwys; mutton, 8c i 9c y pwys; cig oen, 8c i IOc y pwys cig llo, 7c i 8e y pwys; pore, 6c i 7c j pwys; moch tewion, 4 Jc i 4fc y pwys perchyll, 20s i 25s y pen.
CANOLBRIS YR YD.
CANOLBRIS YR YD. Cyhoeddwyd yr adroddiad canlyfiol gan Fwrdd Masnach yn dangos y swm a werthwyd a chy. fartaledd prisiau Prydeinig, am yr wythnos yn diweddu Ionawr 21, 1893, yn unol a 45 a 46 Victoria, cap. 37 :— | y a??aa j I werthwyd. | C<moIbM. I Qro. B-* 1 s. o. Gwenith 1 ,9,069 7 1 M? Haidd I 150,850 7 I 21 7 HC,?aii.dd h 1 18:459 7 J 1^17 1° Dengys y ttM canl,-ol yr adroddud MI -Ir ? IS92:- cyfdrbymol yn y btynydd.«M, e .t?Mx9 ?t tM2:— T Bwm a werthwyd. ouolbria. _???r???? Elidd.,?oilit im ,g' 31 1 108,073 JO 1 ?hH' 1801 IM 73,997 7 ?(1))7?S,404793 4 71 1 1t?07L'3 ]J 6 2 30 u 1 322 6 2 6 S 17 ISK Me ??:?? ?S«u '<' -? 7.?o 66 I 40,506 4 84 10 39 6