Y Genedl Gymreig

Yn mhestrof bychan Milton, llal nas* niain mill- I dir o Boston, mae yr hen dy vn sofyil, yn yr hwn l y fTjrpbenodd Benjamin Orebore, tua'r flwyddyu f ) y berdoneg 8,O:at a watd erioed »a Amel- t iøA.

Anhwyldbk&v Y Gwddf.—Poen a Oychdar-ROglai; Be anesnawythder, yn achosi peswch Be yn niweida, y llais. At yr anhwylderau hyn di fnyddir EPD'ai Glycerine Jujubes. Ynei gyffyrddiad S'r chwar. eneu, y foment y cynhyrfir hwynt i sngno, y mae y Glycerine yn gweithredu yn hynod effeithiol er ta-had. Gwerthir et yn unig mewn blychau 7lc a Is lie, wedi eu harwyddo "James Epps & (ib., Homceopathie Chemists, London. "-IAy thyr a dderbyniwyd: "Foueddigion.-Byddai yn ddy- ddorol genycb, efallai, wybod fy mod, ar ol plawf helaeth o'r Glycerine Jujubes, wedi cael allan eu bod o fudd neUldnel (gyda ch» northwy meddygol neu heb bynT) mewa pob achos brcno anhyidmu y gwddf. Y maeM yn olirio ac yn meddlÙnau y I Ù,_id.- Vr eiddoch yn ffyddlawn, Gohdow HOL". I..B O P.E., Senior Phymoiaa of the Municipal Throat and Ear Infirmary." alt. K&. V'S TK?PIU«S> "8peciii in Ntnraliria, face ache. 9i-. ls-lU put.,ge Id. Kara Stockport Prioawyd cawr a chawrea yu Pittsburgh y drdd o'r blaen, o'r enwau Patrick William O'Brien (Gwyddel) a Christiana D. Dun-t (Ellmynes). Yr oedd gunddyut deisen bslodasol yn naw troedfedd o amgylchedd a thair troedfeid 9 drweh. Mesura y p*r dedw?dd cydthyn?dd?nt bymthe?tMeJfedt: y thair modie?d.

0 GYLCH YR AELWYD. j "RHWYMA.U OYFEILLGAEW CH." HANESYN OWIEIONEDDOL. [WKBI III Gttimthc O'E GBOBG.] Beth amser yn ol cymerodd y ddrama daraw. iadol a ganlyn le yn mhrif-ddmas Twrci, yr hon a'n badtfofia ni am chwedlau haneayddjt adlla. brddas yr hofi amter—sefeiddo Orestes aPvIadee, a Damon a Pythias :-Yn y flwyddyn 1848, pan oedd Itali yn dechreu ar ymdrech anobeithiol yn erbyn el gormeswyr, darfu i ddau Italiad ieuano, Charles Tian, yr hwn yn ddiweddar a orphenasai ei efrydiaeth i'r broffeswriaeth feddygol, ac Alriso Udenius, godi arfau, ac yn liawn awyddfryd sethaut i mown i rougau y Fyddin Gene llaethol. Daeth y ddwy galon dyner hyn yn fuan yn rhwym y naill i'r Hall yn maes y f rwydr, a thodd- odd y ddwy i'w gilydd yn uuiongyrchol, fel y ffurflent un euaid mewn dan gorph. Fel y gwyddys, gormeswyr Itali yr amser hwnw oedd yr uchaf, ac yr oedd yn angenrheidiol i lawer 0 wlad- garwyr Italaidd ymostwng i alltudia^th wirfoddol mewn trefn i ddianc rhag rhaff y dienyddwr a'r catcharau tywylL eg yr oedd y gormes a ffyaal ar y pryd yn Itali yn agoryd iddynt. Yn mhlith y thai a ddiaugaaarit o dir digroesaw yr Ital ydoedd Charles Tian ao Alviso Udenius. Darfu i r ddau hyn, yn ffyddlon i'r llw a roddasant i'w gilydd-sof byw a marw yn ngbyd-adael Itali a myned i Patras, yn mha le y eefydlaaant am ychydig amser, ac o ba le yn mhen encyd yr aethant i Gaercystenyn. Yr oedd gan Tian chwaer yn Itali, yr lioa a brysurodd i gyfarfod et brawd, yr hwn a ganfu yn byw dan yr un t5 a'i gyfaill, gan gyfranogi gydag ef o gyfnewidiadau anwastad ffawd. Decnreuodd chwaer Tian yn fuan gyfranogi o deimla iau ei brawd, 8e yn mhea yohydig amser llanwodd perarogl cariad pill ei chalon ieuano at Udenius, yr hwn a'i haddolai yn hollol. Oanfu Tian gyda boddhad gynydd y taimlad hwn yn y ddwy galon oeddynt fwyal an- wyl eanddo el, ac yn ddloed ymg/segrodd at hunauyn ddyfaltuagat gwblhau euddedwyddweh. Yr oedd pobpath y pryd hwnw yn gwenn ar UdemuB,ythwn.ya; Hawn 0 obeitnton.ay?iaer. oedd yn oymeryd yn ei law gwpan dedwvdawch mewn t'. .i.,hodi at ei wefusau. dOde briodas a Signorina Tiau wedi cael ei hysbyau, pan y darfu i ffawd eiddigeddua, ar ol tattu cip- olwg malelsddrw ar ddodwyddwch dau berson, daraw y briodaaferch ieuanc ag afiecbyd tost, gan ei chiplo o'r bywyd hwn. Gyda chalon doredig ymdafiodd Udenius ei hnnan ar areb ei gariadferch, a buasal wedi ei dilyn i'r bedd pe na alwasal llais cyfeillgarwch arno yn ol. Yno, gerbron corph mawr Signorina Tian, ail-adroddodd y ddau ddyn iouane y Uw a wnaethant yn Itali, ac felly gwnaethant rwymau eu cyfeillgarwch yn fwy tya nag erioed. Baeth y naill yn igysgod gwirioa- eddol o'r llall; cysgasant dan yr un grong- lwyd, rhanasant yr un bara, a chynhal- ient ofidiau eu gilydd. Ehedodd blyn- yddau heibio tel liyn, ao yr oedd Tian yn awr yn gelfyddydwr enwog, ya enill bri yn feunyddiol yn mhlith trigolion Oaarcystenyn, a llawer o lancesau yn chwenychu ei gael yn briod. Wadi iddo am amser maith osgoi maglau priodas, rhwydwyd ef o'r diwedd, ond heb effeithio dim at y cyfeillgarwch a fodolai rhyngddo ef ac Udenius, yr hwn oedd eto yn cael y; lie mwyaf yn ei galon. Yr oedd Tian ar fedr priodi, ond ar yr amod fod i'w gyfaill Udenius gael aros dan yr un gronglwyd ag ef ac wrth ei ochr. Oydsyniodd y briodaaferch a'r telerau, a chymerodd y briodas le. Am Udenius, ystyriai ef fod meddwl am briodi ar ol marwolaeth el anwylyd yn drosedd dirfawr. Priodas ddedwdd ydoedd eiddo Tian bu iddo wyth o blunt, a'r rhai hyn yn gysur nid yn UBig i Tian, ondhefyd i Udenius, yrhwn a elwid ganddynt yn ewythr, ao arferai yntau gerdded allan gyda hwynt a chymeryd gofal ohonynt gyda serch tadol. Yr oedd y cyntaf-anedig o'r plant hyn, gwyryf hardd ddeunaw mlwydd fled, yn catu gydag Italiad ieuano. Oymeradwyai ei mham ei dewis- iad, ac i gwblhau dedwyddweh y forwynig, nid oedd ond cydsyniad y tid yn angenrheidiol. Ond gaa ei fod ef yn cemtod y gwt ieuano yn segura, ae yn tybio nad ydoedd mewn gwirionedd yn cara ei ferch, ond yn awyddus i sicrhau el harian, gwrthododd roddi ei gydayniad i'r briodas hyd nea y gwelai efe y carwr ieuanc yn prod ei serch Jrwy ymafael mewn rhyw alwedigaeth. Aeth Tian mor bell alt isisrad i'r dyn ieuanc, a chyng- horodd ef i afael mewn rhyw waith, gan addaw ei gefnogaeth iddo, a dywedodd wrtho os anufuddhai ei orehymyn nad allai ef roddi ei ferch iddo mewn priodaa. Modd bynag, ni thalodd y gwr ieuanc sylw o gwbl i gvnghor Tian, ond aeth rhagddo yn ei Iwybr dioglyd, a thrwy hyny gorfododd Tian i ddadgan ei anghymeradwyaeth mwyaf i'r undeb bwriadedig. Pan glywedd Misa Tian sylwadau anghymeradwyol ei thad, gafaelodd y prudd-glwyf ynddi, yr hyn a wnaeth ei serchacaf dad yn bryd- ems iawn yn ei chylch, a meddyliodd y gallasai ei hiachau drwy ei symud o olwg ei charwr. Gan hyny cymerodd hi i Itali,lle yr aroaasant am yn agos i bedwar mis, yn y gobaith o weled tawelwch yn dychwelyd i galon ei ferch. Yn anifodus, ni wnaetn y daith na'r aroaiad yn Itali ddwyn cyfnewidiad yn ngbyflwr y forwynig, oblegid daethai yn fwy pruddglwyfas bob dydd. Ni ddarfu i gollwr ei ferch ddianc rhag llygad gwyliadwrus Tian, yr hwn, gan ei fod yn ofni trychiKeb anwelladwy, a brysurodd yn ol i Gaersyatenyn, ao addawodd iddi ei gydayniad i briodi gydVr jzwr a gtirai. Yn llawn gorfoledd, hwyliodd Miss Tian gyda'i thad am Gaercystenyn, gan greu dychymygion 0 wyn. fydedigrwydd yn el meddwl bywiog a ehyffrous. Oyda chalon gnredlg y syllai at draethellau eur- aidd Gaercystenyn unwaith eto, ac yr oedd yn llawn dedwyddyd wrth feddwl am gael gweled wyneb ei hanwyiyd drachefn, ac o gael ei huno ig ef mewn priodas. O! eneth anuedwydd i Ychydig a wyddal fod gagendor anhyffordd wedi ei osod rhynjrddi hi a'r dyn a garal, oblegid yr oedd wedi priodi merch ieuanc arall yn ystod pad- war mis ei haroslad yn Itali. Gorthrechwyd hi gan y newyddion hyn, ciliai y wgn ar ei gwefusau hawddgar, byth I ddychwelyd mwy hyd y dydd y daeth angeu i hawlio yr eneth auffodus fel ei eiddo el hun. Achosodd marwolaeth ei ferch boen dirfawr i Tian, oblegid ystyriai mat eta ydoedd achosydd el marwolaeth. Yr unig ryddhad a gawsai ydoedd wrth allor cyfeillgarwch drwy ym- weliad ag yatafell Udenius, a thywallt yno loesion ei gydwybod. Myfl," meddai wrth ludenius, I. myfla laddodd fy merch fy hun. Myfl ydoedd ei dienyddwr. PI) bllqawn wedi sydeynio a'i phri- odas o'r blaen, buaswn wedi ei harbed rhag angeu, ac yn He galara o'i cholli'yn awr,' llawenyohaswn oherwydd ei phriodas." Coisiodd Udenius gysaro ei ofid a, chvdymdeimlad. Erallai y bussat geiriau cysurlawn Udenius yn cael ryw ddylanwad arno pe na chadwasai cwynioa ei wraig el glwyfau yn bar- bans yn agored. Arferai ei briod fyned at fedd- rod ei mherch yn dyddiol, gan alaru uwch ei ben drwy gydol y dydd, a phan y dychwelai adret ya yr hwyr torai allan I wylo drachefn, gan gyhuddo 01 phriod o fod vn achos ei matwolaeth. Fel hyn y dygwyd Tian ychydig yn sgosach at allor oyf- eillgarwch, lie y cawsai ychydig o gysur. Yn ystod ei giniaw, a phan nad oedd ei gyfaill wrth ei ochr (oblegid ysgrifenydd mewn ariandy yn Nghaercyatenyn ydoedd ef), aeth i westty ei gyf. aill mewn train i giniawa gydag ef, as hefyd er mwyn dianc thag y cyhuddiadau oedd yn ei aros ef gartref. Yr oedd y rhai a arferent fynychu y gwestty yn en hadnibod hwy wrth yr enw y rhai anwahanadwy." O'r diwedd, tybiodd Udenius, yr hwn, o barch i'w gofld a osgoai rhag ymyryd rhwng y tai a'r fam, mai iawn ynddo ef ydoedd gosod gerbron Mrs Tian mor annoeth ydoedd cadw vn agored friwiau ei phriod drwy ei gyhudde mor erenlon. Heblaw hyny, asnddiffynodd ym- ddygiad el gyfaill dtwyosod o'i blaen anwadalwch v dyn ieuane, yr hwn oedd yn amddifad o amynedd i aros am prfnod o bedwar mis, ond a brysurodd i roddi ei g&lou ar arall. A hyn tybiodd Mrs Tiaa fod Udenius wedi per. swadlo ei gwr i dori ymrwymlad priodsaot ei morh, ao yn llawn digter defnyddiodd y fath eliau Uymlon tuagat Udeuiua nes gwneyd iddo adael ei thy a myned 1 letya i un arall. Ar ym. adawiad Uclanilig gafaelodd anobaith yn Tian. Wedi ymdrechu yn ei erbyn am amryw ddyddjau, tdmlodd fod ei nerth yn annigonol i'w alluogi ef i fcioli heb gael ei gyfaill dan I ei gronglwyd. Un Hibolh ymbiliodd ar ei wraig i ganjataa i'w (rt'aill gael djcHwelyd diaohefn i'r ty, eithr gwrth- .d,lid vn bendant. Hytbygodd os na ehaniatai hi i'w gyfaill ddychwelyd, y bnasai yn fuan yn rhoddi terfyn ar ei lywyd helbulna. Ond parhai ei briod yn ddisyfl. Pa feddyliau a nflonyddai ei ben cythryblas ar y nos Sal hwnw, wedi methu o'i gyfryngwriaeth Iryda'i wraig yn nglyn a dychwel- lad Udenius, sydd ausicr; pnd clybawycl ergyd llnwddryll yn ei ystafell oddeutu deg o'r gloch y boreu dllynol, a chafwjrd Tian yn gorwadd ynurw, gan ddal jn ei law y llawddryU 8 phi nn y lladd- odd ei hun. Ar y lUw arall, gan fod Udenius yn analluoK i oddef y gwahaniad maith hwn oddi wrth ei gyfaill, diystrroddddigter Mrs Tian yn el erbyn ef, ac yn anwybodM o'r trychicebmawToeddwedi t y'meryd He yn nhy ei ?ytMii. efe "aeth yno am ddeg i?r gloch foreu Llun. Wrth aa?than at y ty, spnw?d ef wrth weled cyffro anarferol, a got?nodd yr ne?os. Daeth 1 newydd i UdeniM M talWolIL Yr oedd analluog i yngan galr, a daeth ei wynebpryd mor welw ag angen, ac wedi rhoddi y ffarwel olaf i'w gyfaill gadiwodd y ty yn y cyflwr mwyaf oyftrous. At ol cyrhaedd el swyddfa gwnaeth ewyllys. yr hon a ddechreuai gyda r geir- iau—" Greulon Ffawd, nid yw fy nghyfaill ftydd. lawn Charles mwyach yn fyw, nis gallaf ei oroeal Wedi hyny cymerodd yr ewyllys, yr hon a wnaethai plant ei gyfaill yn ctifeddion, i dy Tian, ae ychwanegodd y geiriau canlynol wrthi yn frysiog, Boed I Dduw fetdithioplant fy nRhyfaill anuedwydd. e madden iddo ef a micaa." YDa CTmeTodd lawddryll, nc Mth allan. OyfeModd ei cMnMK i vab?tty Ffrengi s-; yma safodd a c?ti ayau y II?wddryU o'i logell, taniodd ef i w enau, a bn farw yn uniongyrchol fel ei gyfaill Tian.

I GWYLIO Y-PRIFWEINIDOG. I BYGYTHIOM YR II ANOROHF" I Nos Lun !diwedda? cyrhaeddodd Mr Aplin, prif- ysarifetiydd heddgeidwaid air Fflint, i orsif Queen's Ferry, am penarlig, yn cael ei ddilyn gan ddau heddgeidwad; ac yn )le aros 1 gerdded y filidir a hanner i'r casteU, a roddodd archeb mewn gweatty gerilaw ar i gerbyd gael ei barotoi yn ddiood ac aed yn mlaen I Benarlag gyda ch'flym^e* mawr. Gyda'r tren nesaf, daeth pump ereill o heddgeidwaid, pa rat oedd wedi ymuuo a'r tita yn yr amrywiol oraafoedd ar Ffordd Haiarn Caer a Ohaergybi, tra y cyrhaeddodd prif-gwnstabl sir Fflint (Mr Peter Brown), i Queen's Ferry gyda r trSi olaf oedd yn aros yno, a gyrodd i Bonarlig. Darfu i'r prif-gwnet»bl yma, yn cael ei gynorth- wyo gan yr heddgeidwad dirgelaidd Withers, osod ei ddynion oamgylch y casteU a'r holl fyuedfeydd yno. Y mae pob person fyddo yn dynesu at y castell. os na bydd yn adnabyddus, yu myned o dan arholiad manwl. Yr oedd y sibrydou mwyaf cytfrous yn cael en lledaenu ya mhentref Penarl ig, forau ddydd Mawrth. Yr oedd y Prif-weinidog weligyru o'r caatell wedi iddi fyned yn nos, yn ea ii ei ddilyn gan yr heddgeidwaid, a hysbysid fod y perygl mor lawr fel y barnwyd yn angen. rhiidiol newid preswylfod Mr Gladstone. Ac yr oeldy fEiith na ddarfu i'r Prif-weinidog ddy- chwelyd i'r castell yr un noson yn peri i lawer gredu 10 ifryvv adroddiid. Oad nid oedd y Prif-weinidog, y mae'n ymddangos, ond wedi myned ar ymweliad am y\ noaon a Mr J. Snott Bankes, cadeirydd Brawdlys Chwatterol Sir Fflint, ynJSoughton Hall; a pbendertvnodd yn y diwedd aros yno droi 1 os. Boreu ddydd Mawrtb, dychwelodd Mr Gladstone i BenarlSg mewn cetbyd agored, yrhyn a achoa- odd lawer o foddhad i'r pentrefwyr, y rhai oedd yn frawychus iawn am ai: ddiogelweh. Dilynwyd y Pri -weinidog mewn cerbyd wall gan Inspector Aplin a'r Heddgeidwad Wright, ac yr oedd y ddau wedi all harfogi a llawddiylliau. fel, yn wir, y mae yr holl heddgeidwaid a wysiwyd mor sydyn i Gastel! Penarlag. V ma1) yr heddgeidwaid yn deall fod y rhagocheliadau hyn yn cael eu dwyn oddi amgyloh mewn canlyniad i hyabyarwydd cyffroua a bellebrwyd gan yr awdurdodau yn scotlan t x ara at swyttaogion yr nead yn sir k-tiint, i'r perwyl fod mintai o Imincibles wedi cyrhaedd Llundain, o New York, a'u bod wedi amlygu eu bwrid o daraw yn galed ar y Prif-weinidog, neu nn o'n dynion cyhoeddus, mewn ffordd o ddial am ddienyddiad O'Donnell. Bydd Prif-gwnatabl air Fflint yn aros yn barhaus yn Mhenarlag yn ystod ymwelied yr Ysgrifenydd Cartrefol a Phenarlag. Bydd y boneddwr gwir anrhydeddus yn aros yn y castell hyd ddydd Llun. Yr oedd y dychryn a achoswyd trwy ymweliad sydyn nifer luosog o heddgeidwaid yn Nghastell Penarlag nos Lun wedi tawelu yn y pentref erbyn barea dd ?-id Merche!, er fod yna Su,,dd at gredu fod yr awduTdodau yn aieddu rhyw hysbytrwydd cyffrous. Oad nid ydyw gwylladwriaeth yr hedd- geidwaid mewnun modd wedi lleihau. Nld oes dim Uai na pump o heddgeidwaid a rhingvll oamgylch y castell, tra y mae yr heddgeidwad dirgelaidd, Withers, o Scotland Yard, yn talu ym, welladau mynych S'r pare, ac yn eadw gwyliadwr- iaeth fanwl ar y pentref. Nid ydyw Mr Gladstone ei hun yn coleldu yr ofn lleiaf, nc y mae yn myned i mewn ac allan fel o'r blaen. Ond y mae yr hedd- geidwaid yn llawer mwy pryderus; a phan yr aeth y boneddwr gwir anrhydeddus i'r gweddïau boreuol ddydd Mercher, dilynid ef yn ol ac yn mlaen gan ddau swyddog. Y mae Mr a Mrs Horace Seymour yn parhm i aros yn y castell,lie y Cyrhaeddodd yr Yagrifenydd Cartrefol (Syr W. Harcourt), Cang- hellydd y Drysorfa (Gwir Anrhydeddus H. C. Ohilders), Mrs Childers, ac Arglwydd Giosyeaor, nos Fercher. Dywed telegfam o New York, ddydd Mawrth, fel y canlynCynhaliodd cant a hauner 0 ddyn. amit aid Gwyddelig-gyfarfod neithiwr]i amlygu ell syniadati ar ddienyddiad O'Donnell. Ymgynull. asant yn ol cyfarwyddyd y Frawdoliaeth Flen- iaidd, ac yr oeddynt yr enghreiphc)waethaf|o'r dos- barth. Pasiwyd penderfyniadau rn condemnio y pryaurdeb anweddus ya y dienyddiad, ymddyg- iad y Bamwr Denman, a'r dirmyg a d-ftwyd ar y Weinyddiaeth Americanaidd wrth wrthod arbed- iad iddo. Traddodwyd areithiau o'r nodwedd fwyaf terfyaglyd. Dywedai un Robert Blizzard, Am bob O'Donnell a lofruddiwyd.bydded i gant o awyddogion Trydelnig farw. Yr arogldarth mwyaf cyaegredig i'r nefoedd fyddai mwg Llundain losgedig."

HANES YR EGLWYS GRISTIONOGOL: Y PWYS O'l ASTUDIO. [GUT DB. Edwards, BALA,) Yn Saiiiwn Cerwen gwnaeth Dr Edwards y sylwadan a ganlyn, er danjtoa y pwyaigrwydd o astudio hanes yr eglwya:— Nid wyf yn meddwl y cewch lawer o flas ar y peth y ceisiaf ei ddyweyd; ond gobeithio y bydd i chwi gael adeiladaeth, ac y bydd sylwadau fel hyn yn cael argraph i bed i chwi ddarllen hanes gwaith Mab Duw a'r deyrnaa uad yw o'r byd hwn Peth angenrheidiol iawn i bregethwr ydyw bod yn gyfarwrld mown hanes- isettl-hanesiseth y byd yn gyffredinol, yn enw- edig y prif deymatosid, megys teyrnas Rhufain. Ya un peth, y maent yn ddifyr i'w darllen. Mae yn anhawdd i chwi gael llyfr, ar ol i chwi ddechreu arno, a fydd yn llanw eich meddwl a mwy o hyfrydwch na na. Rhuft%in-iia hanesyr oil o'r teyrnasoedd, orao hyny. Oad bydd yn anhawdd i ni esgeuluso hanes y deyrnas hon-Teyrnes yr Arglwydd Iestt Grist, Teynas N'efoedd, teL., mae Ete yn ei galw. Teyrnasoedd y byd ydyw y lleill; ond dyma Dayrnas Nefoodd. Dyma y ddinas y mae Awatin yn son am dani. Fe ysgrifenodd efe lyfr ar Ddinas Dow, ao y mae yn bosibl mai gwel- ed Rhufain yn adfeilio, so yn cael ei rhanu a'i hanrheithio yr oedd, ac fe gododd hyn ei feddwl at Ddinas nad oedd berygl iddi ayrthio byth, ond sydd yn sicr o fynel rhagddi mewn gogoniant hyd y diwedd, Ysgrifenodd efe lyfr ar byn, ac un o'r llefrau mwyaf nodedig a ysgrifenodd y gwr mawr hwnw ydoedd. Mae hanss yr eglwys yn sicr o lanw meddwl dyn, yn enwedig pregethwr yr Efengyl, a meddyliau a syniadaunewyd lion. Wrth ei ddnrllen, byddwoh yn cymdeithasu &'r prif ddynion a fu yn y byd erioed. Nid oes dim rbyf. edd fod rhai ohonom yn methu gadael ein llyfrgell os byddwu wedi gafael yn llyfrau Awstin neu rhai ereili o'r hen awdwyr, ao yn cymdeithasu â meddyliau felly. Yr ydym yn myned i fyd llal mewn cjmhariaeth wrth ddyfod i helyotion y byd hwn o gymdeithas y dyni'i a gododd Daw i wneyd gwaith mor fawr, i noncroyn yr ym- dreoh yn etbyn byd, cnawd, a dia'Ot. 1 n anuibyDol ar en hynaflaeth, cymerweh lyfrau yr hen awdwyr Oristionogol yaddint ea hnnain, mae yn anhawdd gwybod pa le y cewch ddim gweithiau mwy buddiol i'w darllen. Yr ydych yn sior o gael adeiladaeth ysbrydol ynddynt. uewoa y pynciau goreu yn cael en trin mewn modd doniol iawn, a chewch waled yn fuan nad oes dim llawer 0 newydd-deb yn y byd yma yn awr. Mae gwedd newvdd vn cael ei gosod ar bethdu yn y byd y dyddiau hyn; ond yr un h6ti byuoiau sydd yn yr eglwys drwy yr oesoedd. A'r bga gyfeillornndau hefyd sydd yma. Mae llawer yn barod i dderbyn puthaa newydd, ond pe buasent wedi darllen hanes yr eglwys, gallaaentl weled fod y pethan hyn weii eu trin er's canrifoedd gan ddynbn oedd yn addas i'w trin, canya yr cedd dynion mawr yn y dyddiau hyny, pa beth bynag eydd yn awr. Yr oeddynt yn ddynion a gododd Duw at eu hamser i ateb cyfeiliornadau yr oes bono. Arbedai lawer o drafferth i chwi i fod yn gydnabyddua yn hines y pethau hyn, yn lie bod yn gorfod cymeryd trafferth i ddarllen pob path newydd. Yr hen gyf- eiliornadau hyny y bn y tadau yn dadleu yn on cylch. ag oeddynt wedi eu lladd gan awdwyr y Brif Eglwys, ydyw llawer o bcthau sydd yn codi yn ein dyddiau ni. Cewch destynatt pr gethau ynddo hefyd, yn lie y pregethau man, gwael, sydd yn dyroa auan yn awr. uewuu lh-mm gwreiddiol, a dyna un fautais fawr. Yr oeddynt hwy yn ysgrifenu pethau gwreiddiol. Yr oeddyut I yn ysgrifenu pethau oeddyntwetti coatio llafur iidynt, ac y mae ryw freshness yn pertbyn i'w Hysgrifeniadau hwy. Y pethau sydd yn cael eu hysijrifenu yn awr y maent yn myned yn hen, ond y mae y rhai hya yn pathau yn newydd. Oyfeiriais o'r blaen at Awstin, ac nid efe vdoedd yr unig ddyn a gododd Duw i'w eglwye. Byddai yn dda i chwi fod yn gydnabyddua & gwaith y,gwr hwnw. Athanasius, er mwyn dyfod i gydnabydd- iaeth fwy manwl a'r athrawiaeth am Berson yr Arglwydd Iesu Griat-oaaolbwynt yr holl Vs- grythyrau. Nid Hawer o bregethu sydd yn y dyddlau hyn aT Berson yr Arglwydd lesu. Nid oes dim yn werth i'w bregethu o gwbl 6S gadewlr allan y pwnc yma. Dyma sylfaeny cwbl—Person Crist. Mae yma faes helaeth tawn, ac fe fu Atha- n!\8 us yn Hymladd drosto yn llaw Daw, yn ddi- ambon. Duw a'i cododd, a Duw a'i nerthodd, pan yr oedd holl rym ymherawdwyr y byd yn el erbyn. Yr oedd "Athanasius yn erbyn y byd" wedi myned yn ddiarheb ar y pryd, ac fe goncrodd y byd. Dynion fel yna a fu yn y byd yma, a rny- fedd y fath waith a gyflawnwyd gafiddyut. Ar y pryd hwnw fe godwyd y pwno yma yn brif bwnc. Oyna oedd y pwne yn mhob man. Owynai un fod dynion annysgedig yn myned i benderfynu pethau fel hyn. Mynai hwnw iddynt adael cwestiynau felly. Ond dyna oedd ya cael ymddyddan am dauo yn yr efail, yn slop Y crydd, a phob man. Gau nad beth am yr ysbryd yr oeddynt hwy ynddo, yr oedd yn amlwg fod hwn wedlcodl awydd ymchwiltad yn y bobl. Dywedaf air am Awstin eto. Darllenwch ei lyfrau ef. Darllenwch el Retractions. Yr oedd Awstin yn ddyn digon mawr i addef ei fod wedi cyfeilllornl. Nid oea dim yn dangos tod dyn yn un mawr, neu o yabryd mawr, yn fwy na'l fod yn cydnabod el fod ya cyfeiiiorni, pan y bydd wedi gwneyd hyny. Ond uwchlaw y owbl, darllenwch el Confmian—nn o'r llyfrau rhyfeddat. Yr oedd hyd yn nod Arglwydd BAron, yr Anff/ddiwr, yn darilei2 nwnw er mwyn yr ysbryd a'r ddawn oedd ynddo. Mae dau beth i'w weled yn y llyfr hwnw. Un peth ydyw y profiad. Mae yn Uawn o brofiad dyn duwiol, proflad ysbryd- ol. Yr oedd wedi cyrhaodd rhyw agosrwydd at Dduw nad oes ond ychydig wedi cyrhaedd ei gyffelyb. Hoblaw hyny, y mae ynddo fater. Ohwi gewch lon'd eioh deall o fater. Oewch lawer 10 bsnnodau yma a thraw fydd yn gofyn i chwi roddi holl ymaciferthton eich meddwl ar waith i'w ddeall; eto, y maent yn bethau i'w deall. Mae Uawer yn ysgrifenu pethau nad oea neb yn eu deall, na'r awdwyr eu hunaln ychwaith; ond yr oedd efe yn en deail, ac fe ddoweh chwithau i'w deall, end i chwi aros uweh en pen. Dyna lie yr ydym ni yn ei cholli, nid ydym yn aros gyda y pethau; yr ydym yn myned at ryw bethau sydd yn haws i'w deall. Ond y mae y rhai hyn yn werth safyll nwoh ou pen, ac wrth Befell, y mae y meddwl yn cael ei agor, ac wrth a.-or. y maent yn agor eich meddwl chwithau hetyd. Dyma y llyfrau i chwi eu darllen. Un peth oedd yn peri i mi wneyd y sylwadau hyn ydyw, fod ne I ofni nad llawer sydd ar ot gadael yr Athrofa yn myned yn mlaen i ddarUen llyfrau gwir dda. Maept yn darllen papyrau newyddion bob dydd, ac yr wyf fiuau yn euog o hyny. Ond ni chymerwn y byd ag aros yn y fan yna, nac ychwaith gyda'r pethau o dan enw pregethau sydd yn dyfod alhn o'r wasg yn Lloegr yn barhaus. Da fteuyt weled fod Dr Hughes yn ein helpu ninau hefyd gyda hyn, ao yr wyf yn gobeithio y bydd y llyfr y mae wedi ei gyhoeddi, nid yn unig yn glid iddo ef fel awdwr, ond yn fendith i'r Cymry. Ycbvdig sydd wedi ei ystpifenu ar hanes yr eglwys. Gwnaeth Mr Jones, Diubych, wasanaeth mawr drwy ysgrifenu Hanes y Merthyron, ac wrth son am hanes y merthyron, y mae hyn yn dyfad i fy meddwl. Darllenwch Manet y Merthyron (Fox's Jfirtyro?oyy), er codi eioh hysbryd i weled i'r sylwidd sydd mewn crefydd, ac i ddal eich hunain 0 ft ien y bobl hyn a in farw diob eu crefydd. O! y mao araoixk gywilydd wrth ddarllen hanes y merthyron, ond byddaf yn meddwl pe bnasai yr amser hwnw yn dyfod, y buasem ninau yn barod i wneyd fel y gwnaethant hwy. Datllenwch lawer ar hanes y merthyron, er mwyn i cbwi weled beth yw crefydd broftadol- profiad dynion oedd yn teimlo eu bod yn wynebu angen. Darfu i mi gael y fraint o gael fv nwyn i fyny mown tenlu lIe yr oedd Hanes y Merthyron, ac os oefais fendith i iy enaid erioed, ccttia hyny wrth ddarllen hanes John Bradford. Efallal fod yma rat nad ydyut yn gwybod fod y fath ddyn wedi bod; ond y mae ei lythyrau ar gael yn lied gyflawn. Yr ydych chwithau yn elwr o gael golenni ar athrawiaeth a gWrloneddau mawrion crefydd wrth ddarllen hanes dynion mawr felly.

Y DADGYS YLLTIAD: NODIAD U. 'm rhan j, oredtf mai y Rraesgad sanoteMdiat etall nndyn elbregethu yn f dyddiaujiiyn ydyw croes-' gad y. erbyn goddef i deyrnas neu lywodraeth dymborol ymyryd mewn un modd a materion eglwyatg neu ysbrydol. Yr wyf, mewn geiriau ereill, yn dadgan yn fEafr Dadgyaylltiad Eglwya LoegT, beth bynag a to 7" draol can belled ag y mae Eglwya koegr yn sefydliad itwiadol. Oredat toi yr angyllou wedi el gadael: pa wedd, mn hyny, y gallwn nlfod yn ymarhoaa i adael ty a woaed yn wir anijhylannedil gan y Wladwriaeth J A wna ein gwaddolladaa bydol y galled 8D1 breaencl- deb yr angylion i lyny i ni ■"—Parch T. W. Mossman B.A., Vioer. Ni wnaeth y Deon Edwards, nos Ian diweddaf, ddim niwed i neb ond iddo ei hun; yr oedd tair awr o aiarad uchel, egnnl, er nad oedd yn ddim ond tiared, yn fwy nag y caniata ei nerth et ar hyn o bryd. Gan y bydd sylwadau helaeth arno mewn lie arall, nid oes angen i ni aros gydilg ef yn y fan hon. Yr oedd Mr Edwards wedi dyweyd yn Mangor, dro yn ol, ir-ai tafod yaiipan oedd ganddo; eithr ci feddyliodd neb o'r Dadgysylttwyr, cyn y cyfarfod nos Iau, fod yn ei fryd i gymeryd man- tais ar yr achlysur i wahodd y cyhoedd i'r Guild Hall i diim amgen na gweled enghraipht 0 hyd yr amser y gallal efe ddal i lefaru. Yn sicr, ni thra- ddodwy 1 yn Nghymru erioed o'r blaen araeth llawnach o haeriadau, twyll-reaymeg, a hyt sarou ffeithiau hanesyddol. Rhwydd gydnabyddwn fod y Deon yn ddawnus a meirra,eithr y truanaf o båwb ydyw eglwys yr Arglwydd leau a chrefydd ysbrydol, os nad ellir dwyn yn mlaen rhywbeth amgen i ategu el ffmfiau cyhoeddus nag a gaed gan bencampwr Esgobyddiaeth. Oxfodl v Dadgysylltiad le amlwg, a sylw mawr, yn y Gymdeithasfa yn N4borwen yr wythnos ddi weddaf. Ymddengys mai yr arweinwyr," fel y (feilw un o'n cyfoesolion y tri wyr parchus Dr Edwards, Dr Thomas, a Dr Hughes sydd yn atal y Gymdeithasfa i yru yn ebwym ar hyd ffordd fawr y Dadgysylltiad. Y mae y rank and file yn danllyd o blaid y mudiad, eithr ofna yr arweinwyr nad yw yr II amser" priodol wedi d'ed i gymeryd y cwestiwn i fyny. Dr Hughes, er's tro bellach, sydd yn gofilm am dignity y Gymdeithasfa; bu yn ffyddlon i hyn yna y waith hon eto ofnai yn fawr rhag i yabryd y Dadgysylltiad dolli ar eu hurddas. Ar yr un pryd. y mae yn ffaith fod y tri Doctor yn gredinwvr diysgog yn yr athrawiaeth: 8C ym- gymerodd Dr Edwardi, mewn atebiad i gais o Gyfarfpd Misol Dyfifryn Clwyd, yn nghylch pa beth oeddynt i'w wneyd yn yr amgylchiadau presenol, a chynyg y penderfyniad a Ranlyn "Mewnttebiadigtiao Gyfarfod Mfsol Dyffryn OIwyd, dymnna y Gymdeithasfa hon gardarnhau y penderfyniad a wnaethpwyd yn Mangor gyda golwg ar Ddadgysylltlad yr Eglwys a'r Wladwr- iaeth, yn nghyda Dadwaddoliad yr Eglwys Sefydtedig yn Nghymru, ac yr ydym yn anog ei haelodan a'i gr.randawyr i weithredu yn ol y pen- derfyniad hwnw, hefyd trwy anfon deisebau i'r Senefid mewn undeb ag enwadau ereill yn mhlaid mesnr er pic-hau hyny, pa bryd y bynag y dygir yr achos gerbron." Nid oes dadl|nad yw yr hen enwad parebns yn credu yn gryf yn noethiaeb y mudiad ar yr un pryd, tybiwn ninau, fel yr Amieroiid, mai doetb, er cadw draw bobpeth a all darfa arhedd- web yr enwad, ydyw pleidio Dadeyeylltiad o aafle grefyddol. FodundeberefyddaGwladwziaethyn andwyol i yebrydolrwydd crefydd sydd ffaith a deimlir gan ddynion goreu y gwledydd, a phan y bo enwadau crefyddol yn tafia eu dylanwad o blaid yseani rrefydd a Gwladwriaeth, angearhaid yw iddynt ddeall y tir priodol iddynt hwy i sefyll arno. Nid oes dim yn amlycach nit bod y clerigwyr wedi dvchryn yn anghyffredin yn. yr olwg ary mndial preaenol yn ffafr Dadgysylltiad. Oyn i'r YmnL,li,lditwyr ymyagwyd dim o'r broa, y Qaan) hwy yn llawn llafur. yn dechreu cadaishaa ao am. ddifityn. Oylchdaenir min bamphledau yn mhob ardal ar gwestiwn y degwm, a phynciau cyffrfyb- (Jorwedd hanner dwsln o'n blaen yn awr. Wrtn reswu, y maent yn llawn o haeriadau disail a thwyll-resymu cywilyddus. Coir enghraipht o r un ysbryd pryderus yn y Han, a chyicbgronau Toii iidd. Llenwir y blaenaf ysgrifeniadau ar y mater, er cadw y mwgwd ovhyd ag y gellir ar lygaid y trueiniaid hyny aydd yn edrych ar v oy- boeddiad fel awdurdod i'w gredu ac nid i W amheu. Yr oedd y cyhoedd wedi dechreu ymholl pa le yr oedd ffrwyth Cynadiedd y Dadgysylltiad yn Nghaernarfon. Ymadawyd oddi yno heb drefnu dim ar gyfer gwaith y tymhor. Gyda bod y dys- tawrwydd yn cael ei deimlo yn feichus, wele gylchlythyr Cymdeithas Rhyddhad Crefydd i law, gyda chynUun ymarferol i gario yn mlaen y cyn. hyrfistd. Trefnir er cael pwyllgorau lleol yn mhob rhan o'r wlad lie nad ydyni, yn nghyda dau grazhor Oymreig. Gwneir y rhai hyn i fyny o aelodau oynghor cyffredinet y gymdeithas yn Llundain, ac o gynrychiolwyr y pwyllgorau lleol. Cynhelir cyfarfodydd cyhoeddus a darlithiau yn mbob man y byddo hyny yn ymarferol; cyhoeddir y papyrau a ddarllenwydvn Nghynadieddau Abar. tawe a Ohaernarfon, yn nehyda swrn helaeth o lenyddiaeth arall, yn ddalenau a pamphledau, Cymraeg a Saesoneg, modd y gellir gwasgaru gwybodaeth ar y oweatiwn yn bell ac aros-o balas y boneddwr i fwthvn diatadlaf y tlawd a'r am- ddifad Codir croufa o 3000p,drwy danysgrifladau taenedig dros dair blynedd o amser, er oyfarfod a'r treuliau a rhoddi efleithiolrwydd i'r gweithred- iadau. Ac yn olaf, cymhellir deehreu ar y gwaith o ffarflo deisebau allan o law, gan y dichon i Mr Dillwyn sicrhau noawaith yn gynar ar y Senedd. dymhor. Goruchwylwyr Gogledd Oymru j dynt: -0. R Jones, Llanfyllin, dros Maldwyn a Moir. ion; a'r Parchn J. Eiddon Jones, LIanrug, dros Fou ac Arfon; Peter Williams, Abergele, dros Din- bych a Flint. Ps wybodaeth byuag a flo yn eisieu, oeir y cyfryw ganddynt hwy, Ymddengys mai drwy gyfrwysdra a chynllwyn y bwriada yr Eglwyswyr gario yn mlaen y frwydr a'r Dadgyeylltwyr. Pobpeth a rydd dyn am e: einioes," ac ar sail yr egwyddor hono y mae y clerigwyr ar fedr gweithredu. Rhaid fod ofn a phryder mawr yn eu mysg am ganlytiiadau yr ym- drechfa agoshaol cyn y gallasent gyfansoddi a chylchdaenu y cylchlythyr a ganlyn. Bydded i areithwyr Ymtieillduolei ddarllen yu bwyllog, a threfnu i gyfa fod 11 chynllwyn, hanner dwain, mwyneu lai, yn mhob cyfarfod Dadgysylltiad :— 1. Ysgrifenwch i gywiro anrhyw haeriadau anghywir yn nghylch yr Eglwys a wneir yn y wasg leol. Oad byddweh yn sicr o'ch ffeithiau yn gynt- af; oblegid os dymcliwelir chwi, byddweh yn gwneyd mwy 0 dGrwg nag 0 dda. Gellwch oagoi y perygl drwy geisio cynghor gan un fyddo yn deall. 2. Ymdrecliwch 1 fod yn bresenol yn nghyfar- fodydd Cymdeithas Rhyddhad Crefydd, ac yn nghyfarfodydd y Church Association (sef cyfarfod- ydd yr Eglwyswyr Efeugylaidd), a gynhelir yn eich cymydogaeth. 3. Parotowch oich mater yn mlaen llaw. 4. Cedwch yn fanwl o fewn y rheolau a osodir i lawr gan y cadeirydd, fel y galloch fod mewn trefn" hyd y diwecid. 5. Pa le bynag y caniatefr —a chwithau yn teimlo eich bod yn iddigon galluog i ymgymeryd a'r dasg —gofynweh am gan Iatad i roddi atebiad i'r dar- lithydd ac i gynyg gwalliant. 6. Yn mhob amgylchiad, osnadellwch gymeryd rhan yn yr hyn fydd yn myned yn mlaen, ysrif. enwch nodladan, beth bynag, o'r pethau cryfion a osoda v darlithydd gerbron y gwrandawyr. 7. Wedi iddo derfynu ei ddarlith, ac eistedd i lawr, codwchi fyny yn uniongyrchol. Nawnewch araeth ond gofynweh am ganiatod i holi y dar- lithydd,ao i ofyn am "bennod ac adnod" ganddo i brofi y cyhuddiadau a wnaeth efe yn erbyn yr Eglwys. 8. Gwnewch hyny yn nghyleh unrhyw eirlau amheus, neu amwys, a ddefnyddia ef); meeys, "Sefydliad," "Eglwya Wladol," Cydraddo:deb Crefyddol," &o. 9. Os gwrthoda y darlithydd, nen os metha efe ateb eich gofynion, cynygiweh benderfyniad i'r perwyl nad ydyw efe yn teilyngu erediiiiaeth, gan nad ydyw wedi profl ei haeriadau. Ond yr ydvm yn chwanegu na ddylai un dya ymgymeryd a'r ddyledawydd hon oø na bydd efe. yn meddu tymher dda. Dichon na bydd dyn yn' gwybod nad ydyw yn ddigon medrua fit y gwaith neu nad ydyw yn ddigon dysgedig. Ond cnaml y bydd efeyn anwybodus ar hyn-pa un a fydd ei dymber yn oer neu ye boeth. Ac os nad all efe fod yn berffaith oer, byddai yn well iddo dewl; oherwydd yr amcan ydvw gosod y darlithydd fel y .:d/:erSdc:f:,rh::d 1; hollol gamsyniol. Ao nia gellir gwneyd hyn ond drwy fod yn berffaith hunan-feddiannol, 110 yn barod i'w ateb, a pharod i gymeryd mantais arno. Felly: Syrthio ar eiriau amheus neu amwys," a chymeryd uantais drwy gynllwyn a hunan. feddiant ar y darlithydd, aie

PBtusAir AC ElfAINT Hollotvav. —Gwerthfawr • each nag anr.—Yr aflechydon a fodolant yn ystod yr haf a'r (rwanwyn ydynt y rhyddglwyf, gwaedlif, feven, EVr English cholera, pa rhai sydd yn neillduol beryglus i blant a phobl ieuanc. Ynyrachosion tost hyn, lie naa gallesid dal meddygmiaethau tu- fewnol, bydd i'r esmwythad mwyaf ddilyn drwy rwbio Hollaway's Soothint/ Ointment dros y bol. Bydd yn otynfl i'r rhwbiad fod yn ami 80 yn gyft ym i sicrhau treiddiad Jrhan fawr o'r enain- 1 unqneut). Mae Tr enaint hwn ynlliniaru y gweith- rediad (peristaltie) cynhyrfledig. ac esmwytba y boen yn fnan. Atalia gyfog a'r bolgno. Ftn y bydd ffrwythauneu blanigion ynachosi yr aftechyi, byddai yn briodol symud ymaeth yr holl sylwedd annrheoliedig o'r coluddfon drwy gymeryd dogn resymol o Holloway's Pills cyn defnyddio yr enaint.

Derbyniodd Bulwor amhawl-yserif oargraphiad rhad o'i weithiau 150.000 o ddoleri; talwyd sym- lau mawrion iddo heblaw pan en cthoeddwyd gyn- taf. Am Endymim Arglwyd Beaconsfleld talwyd 50,000 o ddoleri, a derbyniodd Marryatt 100,000 o ddoleri am un o'i nofelau.

CYHOEDDIADAU SABBOTHOL. I EHAOFTB SOAEf. I BETHESDA. KETHODI9TUID. r.Ianlleohid ..John Roberts. Tslhan. Beshel. Ty'n y raaes.K. J. Williams, Ffestiniog. Hermon a Pen y trrocs.Jobn loves, Brynteg. "eM1'.¡e:n.R,,1t Roberts, Lerpwi. Rbl.llJJ! nhyhY8. Gerlau.. Hnffh Jones, JUanllechid. Oameddi..W, Jones. Poithdiaonrii;. Bryntieg ,.0»en Mathl, Carneddi, Peatir.J. Williams, Dwyraia. WESLSTAID. 8hHoh..Boren, O. Eyans,Rhiwlas; hwyr, D. O. Jones Slloam .Borefi, J. R. Owen, Biloam ;hwyr, OwenKyans, Bhiwlaw. Salem 'Rachnb ..Am drtan. O. Evans, Ehiwlasj hwyr, W. raviee, Glafinfryn. Ehiwlaa.. Boreu, D 0 Jones, Siloam hwyr. D. Joaee (Dewl Mawith). Sow..Am (Nau. ;w. Jones (Dewi Mawrth) bwyr, .T H. Owen, miosm. PenieLÍnow;.u.m.o. JODes, Snoam; hwyr, 01hr1od Kweddi. Gorph",yh,R"Tcn, D 10""s (D-wi M-wrth) bwyr, Morris Williams, Gorphwyefa. BEDTDDWTB.T; TabernaoI.T. P. Uayies, y gweinideg. ANNXBTinrTBa Amanv vynydd LlandW..Am ddau a ohwech, W GrtffltM y gwelnidoB. BethmMt..Bwu. W-OnNtha. y gwei,,Vlog. BethlebLem Horeu H. Stepbmw v wag. ::r.;n %uu'bŠe: ohw?el G?bi?.-Ain ddau a chwecht H. W. Fam ygwelnidog. CAERNARFON. KSTHOMSrlAIB. ^Foria^W. Rowlands, Oefn y waen. E ?wedi.W E. Williams, P(mttr. "itoh.Qrmtb:R')berta. C'tmeddt. Cmtle square (deianig) 0. Edwarda3JL„ y gwetnHot. LNNMYSNTI16 Salem Boreu. -Jones, Oolwjm hwyr, E. H. Evans, y srwft'ldog. Pendret Boreu. E. Berber Evans, Salem hwrr — Junes. Oolwjn. BBBrDDWTB. Caarsalem—O. Davies, y gwelnidog, WBSLITAM. Ebenwer..Borea, Thomas Uugbfjs, Pen y gross; hWlr, J. Hughja, y gweinidog. FWJLILHBU. ANrriBTKWKB. Pealan.O. Jones, y gwc-intiog. BBDYDDWTB. T)tbemMt.J. Thomas, y gweinidog. WBSLETAID. Sdon Athysbys. FUOSOROSSE8. MEinODISTI,U3). Ebeneaer.Anhysbya. AWNLBTNwVa. Salem,James Davies. DRDYnDWTJ!. Tyddyn Sion J. Thomas. FFESTINIOG. Y MRTHODIIITIAID. Bethania..Am ddeg, T. J. Wheldon, B A • am hweeh, U. T. Willi,»ms. Tabernael.Am ddfg, O. T Williams; am chweeb. T. J. Wheldon, B.A. Assembly-roon: Am ddeg a chwech, Ji. Morgan Jones English Chapel..Am ddeg a ckwcch, J. Erncaf: Jones Rbiw..Am ddeu a chwech, John Jones Rhoa Tal-y-weunydd..Am ddau, John Jone« Bethel, ddeg a chwech, Samuel Oweu. Cwmortliin,. Am àdu, Samuel Owen. we?lbvaid. S'lvh (Llan).. Am ddeg a chwech,. William Hoberts, Ebentzsr (B.aonau)..Aa dieg a chwach, J. P. Roberts, ,Haeau. Tan-y-grisian.Am ddau, J. P. Roberts; am chweeh, Cyfayfod Uwcddi. Y JiEr.YDDWYli. Solon.A m ddeg a chweeh, E. Patty, gweinidog. Sa'rfis (lilan)..E, Parlv. Calfaria.Am ddeg, D. Philligs, Athrofa. Moriah.. Amddeg achwoch, D. Phillips, Athrofa. Salem (Albtuaill) Am ddeg a chweeh, B. Humphreys, Harlech.

(Sm?ijja?N,  a P.?04.uau, a (gig"Codir tdl 0 siclit am bob englun nCf4 benill a gyhodidir yn y golo/n hon, a swllt y lliwtt am bob hysbysiad o nitur yr un canlynol "Dvmunir ar i'r papyrau Americanaidd Qofnodi yr uchid." Gellir anfon y tdl nwen postage etamt>3. GKNEDIflACTH Grffflth-RI1"1rlvr 1.5. "n 5. Honsrh O-oon. Cacrileon, piiod Mr T-ioans Williams Urifiitba* ar fab. Jonea-Rhagt-vr 17, priod Mr E. U. Jouús, postteistr. Abermaw, ar fercb. Parry-Rhagfyr 4. yn T. Cocb.Cagtlo PtrP€t.Caeruarfr>n» priod H. "any, M.B. (Lond.), L.BC.P. (Lond), M.RO.I: (I!:ng.). ar fab. PRIODABAU. nll()h..n--Whlte-Rh..vr 20, yn LUnrwst. (ran v Parch T. O. Evins. Mr Jnmes Buchan a MIs itar^arot Potersou White, Gwydr. Booker—Pratt— Khatffyr 16, yn vr EsIwyaftermaTiaiiid, jRoushnw ctreet, L'rpwl, Conrad Booker, BremeD All Amy Laura Pratt, mleh y diweddar Mr W. Pratt, F.B.C.S. CiSnjj), Drefuowytld, sir ldrefallwyH. Davies—Koberts—Rhaflrfyr 1:), yn Caoel Bethel. Tal- saraau,i,'an 7 Parch EH** Jones,yn caelei gyuorthwva IlRn y Parch Mr Wiiliams (A). Maontwrog, ilr Thomas D%vies, F'lchc,¡wen, Talswnima, a Mias Elizabeth Roberts, Penlan, Maentwrag. Jonea—Oavies—Rbagfyr 19,yn Nahaj>el v Metbodi^tiaid OalflnaidJ, Cynwyd. fiany Parci H. Imi., LI..owm. yn mhresniioldeb Mr II. W;llom8, cofres^rvdd.Mr O?, 3. ff,?ryllydd. Ap.th;?,.i, fiiil, i7i.n- rwst a 51.,y A. lMvies. Penlanfawr.^er C. Jonea—Lewia—Rha»fyr 18, yn Nh.pAI Dinas, Llan- gefni. gau v Parch Jani*s Donne. Mr Richard Jooo., Tan'rallt, Liaufechell, a Miss A.. L??i,,Llwy.d,.i., Oeidio. Jone.-Rooerto-Rongfyr 27, yn Ncjhapel Pendre, Caer* narfon, gan Mr Daniel Thomas, Mr John R. Jones, ra C.rmel, 4 Miss ELeu itoberts, UreenAeld- terrace, J1ün Jones—Hughes—Eha^fyr 22 yn Nehapnl Pendre', CJaer* norIon. lIall Hr Daniel Thoinns, Mr Ellis Jones, Frcn- deg, Oarmel. Ii Miss Ellon Jane Hughea, Ccedmor-ter- Morgan-Hoone t—Rhaorfvr 22 yn NghRpol Maengwyn, Mueh"nIl"th, gan y Parch John liugbeff, M.A., ya cael ci gynorthwyo gnn y Parch John WiIltamo, J^anbrynmair, Edward, rrnb hynnf Mr Edward ){or¡¡. a Martha, tnorch Mp John Bennett—y ddas o Maengwvn fttreet, Machynlleth. Owcns-lrobertR-Rba:(lyr 21, yn N^happl Dinaa, Llan. gefiii, gan Parcb Jame- Doun, Mr Owen 0W6U8, Coryg y bleldliau, a Misi Anne Robarts, Pea y boac, Auilwcb Parry—Hu»hoa—Rba«fyr 20, t-y drwyddel, yn Ngbapel y Methodietiaid C"lfi:¡aidd,Netner/Hd road, Lerpwi, gan y P.r?h H.gh J"nes, y gweini l^. Y- c'.e! 'i gvnorthwyo gan y PMca D. R. (i,ildtM. Rhuddlan, braw«s-yn nghyfraith y briod,ofereb, John, ail fab Mr Thomas P,.r,?, (lw7ndy,IJaa'lwro& Onemarfon. a Mary Tano (^olUe). mercb iou"ll.Ild I diweddar Mr Robert Hughes, a Uiladydd. Lerpwi. Roberts—Roberts—Rhagfyr 21, yn 8wvdlVr Cofros- trydd, O"em,foD, an Mr Jhni1 Tho*nas. ccfires- trydd. Mr Griffith Roberts. Frougoih, Tal-y-aaro,i Miss Mary Roberts—WiUiams—Rhagfyr 10, trwv d,.?ddi,7- fiwyddfa'r Cofre-*tryd(l Clayton 6(i?re, lAtrpwl Mr ohn Roberts, St. Doming(rVale, a Mii.,?a?e??, lj.m" H"bron Mon. Williams—Owen—Rhagfyr 19, yn Eglwys Gymreig St Dewi, firownlow Hill. Lerpwi, gany P»rch«lHme* Davies, Mr John Willi-tms. prif .w,d,Ioll y barque Os3una,ek Mary Jane, merch y Cadben James Oarth, ger Bangor. Williams—Daviee—Rha?fyr 21, yn Nghapel Dinw* Llangefni, gan y Paroh James I)onne, Mr Ri=ud LWl,i, lpi Pencel, a RW Grace Davies Amlwch Wi.lmms—'onev-Rhagfyr 21, yn Nghapel Vlnaø, JMngefni. gan y Parch James Dosne, Mr William WiJiiamn, Llwydlarth EobAUm Margaret Jon^> B.I,.tr?eb. Lla.erch y lIan MARWOLAETHAU. D*vie«—Rhagfyr 13, yn 62 mlwydd oed, Mrs JAM Davies. t.tY.. Evaus—Rbaorfyr ig yn 2' mlwy(M oed, Catherim- Ev??Rybd*is?eydd, Mr John Rvaus, Pea y beat, T.1 r Ev.na-Rh.ey? 14. yn 14 wythnoe ond, MIb?thL Ann, pleotyn Mr ]?war4 EvaDs, BrynmeIYD, Uartt6 Fbi., Griffith—Rhagfyr 17, yn 7 imlydd oed, RiebrA ,m U(iTi tl?l GtifBth, 24, Bangor street. Caernarfon. Hu^bes—Rhapfyr 15, yn 46. Rupert lane, Lerpwi, JIIIJ mlwydd oed, Mr David Hughes. Hushea-Kburfyr l?. ? Mbenarlag, Mr John HnRbe% 2.Vill, Salisbury road, Gwreesam. B.-a 15 mlyned 1 yn drafaeiiwr gyda'r Moistii W.W!lliaœ& t o, Le?p?l. H ghe. Rh,?$,fyr 16. v? 11, West street, Wellfngton A?o. RQy), 8.-b, ..vwl briod Mr Joseph Hughea. py^godwr, yn 28 mlwydd oen. Jones—Rbagfyr 16, yn ei phreswylfod, 8, Clyde suet, Rock .Ferry, yn 75 mlwvdd oed, Mary, gwedd-i y diweddar Mr Evan Jouoa, diweddar o Henry strtot, Birkenhead. Jones—RhngfyrS, arol maith gvptadd, yn 18 mlwydd ac 8 mis oed. Ellen, merch David ac Ellen Jonei, Mt""¡fwyu, Portb,¡luorWjg. Jones-Rhagfyr 10, YR Sbocktach, elr Gaerlloon, tb.8? mlwvdd lIelJ, Mr JlJhn Jones, mab hynaf y diweddar Barch haac Jones, i.atglya. v J'ones-RhMf, 19. yn B., Victoria road, Highrr Tranraore, yn t *ulwydd 00a, tir David Joaoo, gyat o'r B 111. Jones-Ithagfyr 18, yn Maes y llan, Rhuyn. yn & mlwydd oed, Mr John Jones. Jon«>s—Rhagfyr 15, yn 15. Nevada street, Beetle, ytt4S. rolwydd 0* Mr» Jane Vau^han Jones, gynt o (iaer- narfon Bu y wraig addfwyn a chaiedi# hou farw yQ ddisymwtk o gIetyd y galon. Mnrris-Rhagfyr 18, yn el breswvlfod. Beech Leifb* Victoria Park. Wavertree, yn 70 udwydd zed, blr William Moriifl, eytrelthlwr, Lerpwi. Owens-Rhagfyr 18, yn nhy.1 mhab yn ?u?,frdth, Mr Th J.:II' LJ"Ralun, Jane owon tfwedfl^ diweddar Mr Owen Owens, Bryn, ZryxO;elwl, Y. .yd -11. Pric?l?hagfyr 17, Yu Lvmm, eirclaorlle?n YD eio .1?yd,i < ;ei. Harriet merch y diweddar :ri;1ù :'rl!t y a V'¡Ir fecban, sir Drefaldwyn, 11-b,rt?-Eb.gf 15. yn 23, Evckeld street. W De. bv RtreeL, Lerpwi, yn4i ml »ycM cfe.l, Mr  ll&ly aJbertø. T.?imUr ..Led ?i 4 ?Z baw adwa..a..1. j .¡ Argrephir MOURNING OARDS 0 I bob math yn rhad, yu ddeitas. ac ar fyr rybudd yn liwyddfa t Gknedl," Caernarfon.

Cemetery Steam WorkS. DISOKWIC-ST. (Sistd Lira), CAEBNABPOX. ■pOBERT WILLIAMS a ddymnnahy??' .L? tod ?auddo bob amser ar law bob MTywt M'* GERYG PKMAU (ITALIAN Mt\BBLSJ), ClhTlAU BeiDDAO, XOCLTMT&,iTSt MARBLE LEDUJSa TOMB3, CURBINGS. AivGLIlSEY SLABS, Zv, ArerRphwyd a ch?hoeddwyd yn S.yd YD Gymdg. New Sarbour, C.mf, 9-11 W. Daviee & 00., a ? ?yhoeddtr b,?fy(1,9- 8,.i i, & &m. C-tio -tro?t, L..p. i ar < j < mhojR?n?ay B-kt.11 y.Ngh,? '?.n, Bon' Cant u (Id?b,,?rthwyr ya N?yai'"tSr)U& Mwch^ter, IJ?.,jWA. DY D Kb»giyriw,iaM.