Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
30 articles on this Page
....... Rhagar w yddion.
Rhagar w yddion. Auwyd k henatnt una -1 dyuu 0 danaf, a'm dlfa; Swn bUn ya fy mben sy'n bla—yn ddlhedd, Hwy yn y dlwedd a'm handwya. Wtiketbarre, Pa. D. L. RIOHARDS.
Y Dderwen.
Y Dderwen. Am ryw flsoedd yn mru y teseo-bydd i Daw'a Impyn bach addien; Bt yn el bryd dyt yn bren Henalol, ddurol, dderwen. Maentwrog, G. C. GBBALLT, ..11
Y Fellten.
Y Fellten. Tmwylltiol delthla mellten-heb balldod, Bolltawg, danllyd elfen; Ymle ta ar cbwlmlol aden, Ardrem ein lor dramwya nen. Ucmfachraeth, G. C. MAOHBAETH MON.
Synwyr Cyffredin,
Synwyr Cyffredin, lbaddugol yn Nghytarlod Llenyddol Glen Lyon, Tachwedd 29, 1888.] Arweinydd ter y werin-ill swynlon, Yw synwyr cyOredln; Bhodd yr lor yw'n radd o rin, A bri einioea y bronln. Synwyr yr holl synwyrau,-anellydd Siiiolwr rhwng pleldlau; Synwyr gwalth. dall iatth, a dl-au Hwa a gelr y syawyr gorau. Nanticoke, Pa, T. CLLCENIN EVANS.
Y Gwydryn Cyntaf.
Y Gwydryn Cyntaf. Tl nl wyddost nad hwn heddyw-a fydd Yn foddion dy ddystry w; Denladol, hudol ydyw, Gwylla'l swyo-peryglus yw. 0 law dlalol od ya—dt unwaltb, Dyanlan wenwynl; Du och enald a cbynl, A dlwedd tost ddaw 1 tJ. W. R. E. 111'"
Ar Ymadawlad Tri Chymro I…
Ar Ymadawlad Tri Chymro I Ymweled a Chymru. William B, sy'n hwyl morlo-a Lewis, Laven ddau wir Gymro; Yr lacb dalth yn faith na fo, A nerth heulwen wrth hwyllo. I elglon Melrlon am el as—en Evan Hefyd S'n un pwrpas; I'w coddi myn fun addas, Wlr grot mewn synwyr a gras. Yn Ardudwy'n draln dedwYdd-en gweled Oetr gwyllau ysbleoydd; Y croesaw rolr yn tawr fydd Ar Irrnlau'r der Falrlonydd. CornUa, Neb, THOMAS 0. DAVIES. It'"
Ar Briodas William ac Ida…
Ar Briodas William ac Ida Roberts. Wet. William, tl gest Ida, I fod yn wraig yn slwr, A chafodd Ida dlthau I tod yn ff yddion wr; A mlnau roes y cwlwm Br gwneyd y ddau yn un; ic ntd oes all el ddatod Ond angeu da el hun. Bu William yn dra "odus Gael Ida lddo'n wraig, GotalaJo dda am dano, Ooglula lddo'l salg; Bu Ida yn ffortanas Oael William lddlln wr; Gafalu en 111 arlan, A defnydd salg yn slwr, Mae Ida'n torch rlaweddcl, A glanwedd lawn el nod; A William yn un gwrol, Ae heinif ar et dro'd; Dan fendltb Duw hwy Iwyddant, Tra yma yn y byd; Ac ar ol gado'r ddaear. T net to'u cartrel clyd. Muchakinock, lao. DEWI HYNWY.
Brydferth Od (Beautiful Snow).…
Brydferth Od (Beautiful Snow). IT eyflalthiad baddugol yn Eisteddfod y Wydd. grog, 1878.] O! fel mae'r 61. y prydferth 311 Yn llenwl'r eanglyd dan y rbod; A dros yr heol a nenaa'r tal. Dros b»nau'r bobl a gwrdd yn chwal; Ohwlfla, dawnsla, ymhoewa'n ohwlm, Y prydferth 3d, ..eb ddryga dim; Bed 1 gusana y feinwen gu, elynaln cbwareus ar wefusau'r Uu; Y prydferth M o'r nefoedd dderch, Pur fel yr angel, tyner fel serch. 01 yr 81, y calnwyn o i t Pob gwanaf cbwardd pan o'r net yn dod; Gwyllt droellant mewn dlgrlfwch cun, Gan boenus cbwareo gylch pob un; Bsgyn, dlsgyn, wed'yn 11am, Oyflwrdd 1.'1' wyneb, gwna'r Ilygad yn mam. A chyfarthlad lion, y own, gyda natd, Ymgelslabt I glploJr crisialog bald; 1Iae'r dret yn fyw, all chalon yn dan, I groesawu dyfodiad yr elra glftn. Y nwyfus dorf, yn fawr a min. Gyfarcbant eu gllydd & cherdd a cbftn; Pel gwrelcblon tmllyd llasg gelr sydd Yn ddysglaer elllad, yna yn gudd; Selnlant, slglant, cyrcbant l'w nod, Dros grawen Utbrlg y prydtei th 31, Od sydd mor bur pan syrtb o'r nen, Useln end el ddod yn el fantell wen, I'w sathru, 80'1 fathru, dan draed y myrdd, Yn un & budreddi a llald y flyrdd. Sum lnaa yn bur tel yr 3d, ond yn awr Fel yntau syrtbials o'r net l'r lIawr; Syrthlals l'r heol I'm sathru tel torn, Syrtblals i'm gwawdlo, I'm curo'n ffrom; Or"tu, tvngu, ofnl y glyn, Gwerthu fy enald I rywun a'l pryn; Hasnacbu mewn cvwllydd, er gwarth fy rhyw; Yn otnt y marw-tlielddl0 y byw: 01 Dduw trugarog. a syrthlats fel hyn, A flnau fum gynt fel yr elra'n wyn? Bum unwaltb mor brydferth a'r elra pur, Fy llyr&ld yn berlog, fy Dgbalon heb gur; Oerld it unwalth am deLT-ch tud, Gwenlelthlent, celBlent ft am swynlon prld; Bhlalnt. ceralnt, hawlrralnt tymp, Oollals yr oil, a'm Duw. n fy nghwymp; Y truan dystadlaf, wrth grwydro'n mlaen, Dry ymaith rhag oyflwrdd o honoJr yataen; O'r oil sydd uwoh neu o'm cylch yn bod, 'Does un peth mor bur ag yw'r calnwyn Od. Mor rhytedd 1 ml, fod yr elraJn ymdrol I ddlagyn ar drvan, heb unman I ffol; Mor rhytedd a tyddat, pan gauo yr hwyr, Wel'd elra'n dyryau fy synwyr yn llwyr; Hewygu, rhynu, trenltuJn ddl-grl, BhJ ddrwg I weddlo, thy wan I rol cri I'w chlywed yn heol y ddlnas fawr, Sy'n ynfyd el nwyd, wrth l'r o 1 ddod t lawr; I farw mewn gwae, heb enw, beb nod, Mewn gwely, dan gwrlld o'r prydferth od. Dlgymorth ac aflan, fel o I yn y llald, Nac of na, bechadur, Orlst blyga l'th raid; Zr achub yr enald a gollwrd mewn gwae, I fwynlant a bywyd el godl y mae; Grlddfan, gwaedu, trengu I ti, Y bu'r oroesboelledlg ar Oat tart; II elrlau trugarog ynt orlawn o awyn: ..JOes trugaredd i mi, a wr^ndy ty nghwyn?" 01 Dduw. yn y ffrwd lIfodd gynt ar y bryn, Golch a, byddaf wynach na'r Blra Gwyn I Trtffynm, G. C. JOSEPHUS,
Y Bagall Sion Oaradog.
Y Bagall Sion Oaradog. Bu llawer bugall dewr el fron Yn troecilo brynlau Oymru, Drwy lawer storm ar bwya el ffon Dros ffrydlau dv fr yn Ilamu; 'Boedd gotal am y detald man Yn agos at eu calon, A byddent welthlau'n selnlo can I foddi hen gwerylon. Caed bugall unwalth yn Ty hen OJr enw Sloo Osradog, „ Fu neb mwy holt a'i ddldwyll wen N &'r bugatl tel cymydog; Meddlanal ddefald yn y cwm Yn pori wrth gralg ddaneddog; Daeth roellt yn gwau, taranat'n drwm, Ond dewr oeda Slon Oaradog. Aeth Slon drwy'r melit, y gwlaw a'r gwynt, I edrych am y detald, Ac wed'yn daeth yn ol ar hynt I'w fwthyn tach beudlgald; 'Boedd ganddo anwyl wra!g a phlant Yn gwlwm am el galon, Ac or cael croesaw twy na chant, Ymladdal ag helbulon. Bu'n fugall da l'w deulu mad I'w calw rbag angenlon, Bu'n noidydd pur l'w anwyl w.ad Biiag Hid a brad gelynlon; I Bu'n ftyddlawn was l'w Argtwydd Dduw rrwy ofnau ac ameuon, Trwy ffydd yn lesu bu et byw Nee cyraedd at el goron. Btthfsda, G. O. GWILTM LLYFRWY.
Qwyl Fawr y DJolcli yn Hyde…
Qwyl Fawr y DJolcli yn Hyde Park, Pa. HYDE PARK, PA., Taoh. 30.—Ddoe ydoedd ddydd o feriaith i ganoedd o eneidiaa, aef Dydd Dioicbgarwoh, yn ol oyboeddiad Ar- lywydd y wlad. Syniad awgrynaiadol iawn ydyw fod awdnrdodaa y wiad fawr hon yn o/boeddi dydd i ddioloh i'r Brenin Mawr am ei amryfal ddaioni toag at feibion a meroh- ed dyuion. Ymunodd eglwys Oymreig y ddinas hon fel arferol i gynal eu oyfurfod- ydd gweddiau gyda'u gilydd, a da genym bysbjsa fod yr amoan wedi ei gyraedd eleni fel yn y blynyddau sydd wedi myned heib- io. Oafwyd oynnlleidfaoedd mawriou, ao arwyddion fod Daw yn foddlawn i amoan y oyrddan. Yn y bore am baser awr wedi deg cynal- iwyd y oyfarfod cyntaf yn y Tabernaol—oyf- arfod llnosog iawn, a llawn bywyd addol- iadol. Trftddodwyd yr anerohiad gan y Paroh. R. F. Jones (M. C.), ao ymadawyd gan fawr ganmol Dnw am ei wenau mewn addoliad. Am 3 o'r glooh yn y prydnawn ail gyfarfyddwyd yn ughapel y M. 0.; gor. lanwyd yr adeilad, a theimlid mai hawdd oedd diolch wrth yr orsedd—oyfarfod llawn o arwyddion fod y nefoedd yn gwenn. Tra. ddodwyd yr anerohiad yn y oyfarfod hwn gan y Patob. D. P. Jones, Tabernasl. Am 8 o'r gloch yn yr hwyr oafwyd gwiedd onod- wedd wahanol—oyngerdd yn oael ei wneydi fyny o ddoniau goreu ein oanedl yn y ddit- as, a hyny yn Mears Hall. Amoan y oyngerdd a'r oasgUadan a wnaed ya y oyrddan eraill yn ystod y dydd ydoedd cyaorthwyo y sefydliadan da hyny sydd yn ein dinas, sef yr Hospital a'r Home of the FrieDdless, sefydliadau sydd wedi profi en hunain yn fendith i'r ddinas laweroedd o weithiau yn ystod y blynyddaa. Llywydd- wyd y oyngerdd gan y Paroh. J. W. Wil- liams D. D. (B.), yn deilwog o hono ei hnn. Tmddengys fod llwyddiant wedi ooroni yr amoan yn ei holl gysylltiadau, a diameu fod yr boll weithrediadan yn ihoddi gwedd ddy- mnnol ar dneddiadan orefyddol ein oenedl yn y ddinas. Dylai yr undeb da sydd yn bodoli ihwng gwahacol eglwysi Oymreig yn ein dinasgaol ei werthfawrogi, oblegid y mae ganddo ei waith, a'r cyfryw waith yn fantais i lwydd- iant teyrnas y Gwaredwr yn y byd. Y mae oael oyfarfodydd o'r fath a gafwyd yma eleni ao yn y blynyddan eraill yn awohn teimlad. an da, ao yn rhoddi mantais i gydweithredn o blaid y da heb fod o dan faner neb ond baner y groes. Dylai ein oantorioo hefyd yn ddiwahan gael gair da. Yr oedd ein oann oynolleidfaol yn rhagorol yn y cyrddan gweddiau, a diamea fod liawer o'r bywiog- rwydd oedd yn nodwedda ein oyrddan i'w briodoli i'r fiurf ardderohog o addoli trwy gann mawl. Yn y oyngerdd eafwyd oann nad oes ei fath yn ami i'w gl ywed. Gohebl/dd.
Ashley, Luzerne Co., Pa.
Ashley, Luzerne Co., Pa. ASHLEY, PA Rbag. 5—Mae Festival Ash- ley yn mhlith y pethau a fn felllawer o bethan pwysig eraill yr oesan. Gwnaeth pawb en rhan yn ganmoladwy, a haeddant oaroh danddyblyg. Y ohwiorydd a wasac- aethdsant wrth y byrddau oeddynt: Mre. Morgans, Mrs. Owens, Mrs. Hugh Jones, Mrs. E. D. Williams, Mrs. Pritohard, Mrs. Evans, Miss Sarah Williams, Mrs. Richards, Miss Annie Lloyd, Mrs. Jones, Mrs. Oloss, Mis Thomas, Mrs. B. Jones, Mrs. Davies, Mrs. Thomas Owens, Mrs. Wm. Jones, Mrs. Evan Jones, ao eraill ar aohlysnron o bwys. igrwydd neilldnol. Oogyddesan yr oysters oeddynt Mrs. Roberta a Mrs. Thomas; y te- ferwesan, Mrs. Hngh Jones a Mrs. Williams, Torwyd y cig yn y dull mwyaf clasnrol gan Edward Davies ao A. M. Owens. Torwr y bara odd Wm. Williams, a gwesgarai Ellis D. Williams y tafellan toredig yn y modd mwyaf hwylua. Gosodwyd y brawd Jabez Williams yn arolygwr oyffredinol gweithred- iadan moesol y gwyddfodolion. Ystyiir y g sodiad hwn yn nn hapns, gan fod y brawd yn ami yn dod i gyffyrddiad a moeseg noh- anianol Polanders. Da genym alln dwyn tystiolaeth i'r brawd alln ymgynal dan dun- elli anrhydedd ei swydd heb ymgodi. Y policemen moesol ao ysbrydol oeddynt Owen Evans a Wm. P. Owen. Y nos-wyliedyddion Rwxth-ladronaidd oeddynt E. Hnghes, H. Hnghes, W. Williams ao Evan Williams. Darfn i rai o'r brodyr ateb oydwybod i'r gwaith, ao eraill a syrthiasant i drwmgwsg. Nid gwix i bobl Ashley deimlo daeargryn y noswaith grybwylledig, oanys y mae rhai yn oadw i fyny yr hen arfeiiad hapns o ohwyrnn wrth gysgn. Gwerthwyd y melus- ion gan Evan Hughes, Owen Owens,a L'zzie Williams. Yr arwerthwr oyffredinol a ther- fynol oedd W. Morgans, yr hwn a ddylifai allan ffrydlifoedd o hyawdledd i organmol ei nwyddau. Penodwyd personau cyfaddas hefyd i gasgla y tioedi. Off oes rhywnn heb ei enwi maddened, a derbynied wobr oyd" wybod mewn dinodedd. Bu amryw ardal- oedd yn bur garedig wrthym, ao eraill fel hwy en hnnain. "A newidia yr Ethiop ei groen, neu y llewpard ei fryohni ?" felly ehwithan a gynefinwyd a pheidio prynn tioedi, a ellwoh yn amgen. Ni a dalwn i ohwi, boys. Nis gallwn lai nag enwi Warrior Run fel lie a fn yn garedig iawn wrthym. Daw Sugar Notoh yn nesaf. Da genym bysbysn fod y brawd Robert Pritohard yn gwella. Oydymdeimlir ag ef yn fawr. Derbyniwyd barddoniaeth Ladinaidd o Andenried yn anrheg yn ddiweddar. Mae y byd yn troi. Mae y oor yn parotoi ar gyfer yr Eisteddfod. Mae y owrdd egwydd- ori wedi deobreu. Oofied y beohgyn am ddyfod iddo.-Seber. ..u
X Rhondda Glee Party yn Aetnaville,…
X Rhondda Glee Party yn Aetnaville, Ohio AKTHAVTLLK, 0., Taoh. 26.-Nid rhyw lawer o ddanteithion meddyliol ydym yn gael yn y lie byohan hyn; ond yn awr y mae genyf i'oh hysbysu ein bod wedi oael y fraint o gael dysglaid o ddanteithion o'r melus bethan hyny sydd yn nodedig o dda yn hen wlad ein tadan, set oanu da, oanys ymwel- odd y Rhondda Glee Party a ni yn dra syd- yn nos Lun, y 39eg o'r mis hwn. Oawsom gyngerdd da, mwy a gwell o lawer nag oedd neb yn ei feddwl, a ohafodd pawb en bodd- loni i'r pen pellaf. Gan fod llawer ya gweithio y nos, fel na ohawsant y fraint oJu olywed, y mae symodiad ar droed i'w oael yma eto ar en dyohweliad o'r gorllewin. Oanodd Mits Bronwen Morlais a Mrs. Llin- os Dar Stephens yn dda odiaeth: ac yn wiT, yr oil o'r boys. Tystiolaeth Oapt. Ingsbrigb, Americanwr, oedd: "The best I ever heard." Ar en gwaith yn ymadael ddydd Mawrth ar fwrdd yr Andes darfu iddynt droi i fewn i'r felin. Safodd pob olwyn. a ohawsom ddau ddarn ganddynt yn y fan hono fel ffarwel. 'Does neb fel y Oymry am ganu, Mae en oanu yn synn y byd, A ohanu i gyd sy' ar en meddvt l, A ohanu sy'n denn en bryd. -D. L. Davies.
Dathliad yn Oakland, Calif,
Dathliad yn Oakland, Calif, OAKLAND, Rhag. 1.—Ar yr 21ain o Daoh- wedd dathlwyd ugeinfed flwyddyn briodas- 01 Mr. a Mr s. W. S. Jones (Uwilym Machno). Llanwyd eu ty yn orlawn o'r Oymry mwyaf gwladgaro?. Oymerwyd y gadair gan Mr. O. R. Morgdi,, Llywydd Oymdeithas y Cymro* dorion, yr hwn, mewn anerohiad byr, a eg. lurodd natnr a dyben y cynntiiad, ao ar ran Oymry Oakland a gyflwynodd i'r teuln china set ysblennld. Yva oafwyd anerohiadan gan Mri. B. Jones, J. M. Davies, D. Hashes (Ialydd), H. Hughes, J. Merville James, E. J. Edwards, ao eraill. Wedi hyny gwledd odidog i'r oorff. Terfynwyd trwy gann "Hsn Wlad fy Nhadan."— Un arall o'r Boys.
[No title]
—Dafnyddiwoh Haii's Vegetable Hair Renewer a byid i'ch gwalit brith teaou dwebu a ohryfaan, a dyfod i'w liw naturiol hardd fel yn nyddiau ienenotid.
"RHYDD I BOB MEDDWL El FABN…
"RHYDD I BOB MEDDWL El FABN AO I BOB BARN El LLAFAR." Y Cymraeg Goreu. MBI. GOL Osfais byfrydwoh aughyffred- in wrth ddarllen erthygl eich gohebydd medrns John Elias Jones ar "Y Gymraeg fel iaith masnaoh," ao eiddo J. J. E. ar "Deidiau y Mor." Dywedai John E. JOLes "mai yn Lleyn, Sir Gaernarfon, y ceir y Oymraeg goren yn Nghymru." Ni ddywed- odd weil gwir yn ei fywyd; yr wyf finau yn dweyd felly er's Uawer blwyddyn, ond cid ydyw hyny yma nao sow. Eto hwyraoh mm gwell i ni ein dau beidio cymeryd Oym. raeg Sir Gaernarfon yn safoa perfieith- rwydd. Yn awr, a ydyw dull J. J. E. o ysgrifenn y gair "teidian" yn gywii? Arferem ni yn Pwllheli, haner can' mlynedd yn ol, pan yn siarad am drai a llanw y mor, adweyd "teitfiau." W. G. ROBBBTS. Turin, N. Y. [Llygriad o'r Saesneg yw "teid" (tide). Y dall priodol i'w luosogi yw "teidiau.GOL ]
Sut y Treulir Dydd Dlolchgarwch.
Sut y Treulir Dydd Dlolchgarwch. MBI. GOL.: Y mae Dydd Diolohgarwoh wedi myned heibio am eleni eto, ao wedi ei dreulio mewn gwahanol ffyrdd, yn oyfateb i ogwydd a nodweddion meddyliol gwahanol ddosbarthiadan mewn oymdeithas. Hwyr- aoh y gellir dweyd fod pawb yn oymeryd eu lie yn rhywle yn mysg un o dri dosbarth. Gwneir un dosbarth i fyny o oferwyr. Hwyrach y gellid rhann y rhai hyn i wahan. ol ddosbaithiadau llai, oblegid nid yr un nodwedd sydd ar oferedd pawb o'r dcsbarth llaosog hwn, eto oydgyfarfyddant mewn amryw bethan, ond nid ydym am nodi end an path He y mae holl oferwyr y byd ya cydgwrdd aJu gilydd mewn undeb agos, sef mewn angof o Dduw. Nid yw Uywodraeth y wlad fawr hon yn oydnabod yn amlyoach mewn unrbyw ddull na modd, fodolaetil Daw a'i lywodraeth yn mreniniaeth dynion, nag y gwneir yn neilldusd y dydd ardder ohog hwn. Ond y mae holl oferwyr ein gwlad yn anymwybyddu prif syniad y dydd, sef perthynas Daw a'r byd, a'i ddaioni fel ffynonell ein holl drugareddau. Fel yr yd ym wedi awgrymu, nid yr un ffurf sydd ar ofeiedd pawb. Porthi blysian iselaf eu nat ur ydyw nod uobaf rhai; treulir y dydd mewn oyfeddaoh a meddwdod. Treulir y dydd gan eraill i gario eu gynau ar eu hye gwyddau a dylyn own ar hyd y ooedwig- oodd. Treulir y dydd gan eraill i orlwytho eu hnnain a bwydydd a diodydd i ormod- edd, fel y gellid yn ddigon priodol ddweyd mai eu hunig Ddnw hwy yw eu bol. Hwyraoh tod dosbaith arall yn ein plith nad ydyw yn briodol eu galw yn oferwyi; eto nid oes yr un prawf yn cael ei roddi yn eu hymddygiadau en bod yn rhoddi dim lie o gwbl yn eu meddyliau i Dduw; ao felly yn gwbl amddifad o bob teimlad diolchgar. Mae y dosbarth hwn yn ymddangos fel yn rhy falch ao hunanol i gydnabod na Daw na dyn am ddim Bydd ganddynt-y maent fel pe wedi eu dallu gan "dduw y byd hwn." Ond y mae dosbarth arall o ddinasyddion, llawer gwell-dosbarth uwoh mewn yatyr foesol a chrefyddol, yr hwn ydyw asgwrn oafn a chryfder y wlad-dosbarth sydd yn ufuddhau i orohymyn yr awdurdodau gwladol, trwy fyned i wahanol leoedd o add- oliad i gydnabod Duw am ei ddaioni. Da genym allu teimlo wedi y owbi fod y dos- barth hwn yn dra lluoeog, yn fwy felly nag y meddylir yn ami. Oafodd gwahanol gap- elau y dref hon eu llanw yn dda a chynull. eidfaoedd mawrion a pharohns, ao ni fu v genedl Gymreig yn ol i neb. Ymgynullodd y Bedyddwyr i'w haddoldy ddwywaith, sef y prydnawn a'r hwyr. Llanwyd addoldy y T. O. dair gwaith, sef y bore, y prydnawn, a'r hwyr; a gellid meddwl fod graddau hel- aeth o ysbryd diolohgar wedi meddianu y bobl, a dygwyd y teimlad hwn i ymarferiad prydferth iawn trwy wneyd oasgliad ar gy- fer tlodion y oyloh, yr hyn sydd yn un o el fenan gwreiddiol a dwyfol yr wyl gysegred- ig hon. HEBSEWB. WilJcesbarre, Pa.
Fettutn yn Bllno Oymry Chicago.
Fettutn yn Bllno Oymry Chicago. Mm. Got,: Ni byddaf yn rhyw ysgrifenn yn ami iawn i'oh papyr, ond yr wyf am wneyd y tro hwn. Y mae yma rai pethau ag sydd yn ein blino ni dipyn yma; a rhai annymunol iawn ydynt hefyd: 1. Y sefyllian sydd yn bod o gwmpas y capel. wrth fyned a dod i foddion gras. Fe ddylai y rhai sydd yn mynychu y oapel, ao yn enwedig y rhai sydd mewn oed, wybod digon i beidio tori y Sabboth mor fuan ag y bydd eu troed tn allan i ddrws yr addoldy. Y maent ar ffordd pawb, a byddant wedi orowdio y side walk nes y bydd yn anmhos- ibl o'r bron i neb basio. Y mae yn edrych yn beth hyll ao aDnymunol iawn, ao yn tafln anfri ar ein moesoldeb fel Oymry a ohenedl grefyddol. 2. Y sel gibddall sydd mewn rhai am lusgo enwadaeth i mewn i bob oyloh, byd yn nod i gyfarfodydd yr amoenir en cynal ar linell- an hollol genedlaethol. Dywedodd Dafydd Rhisiart mewn gohebiaeth, fod oymdeithas ddadlenol wedi oael ei sefydlu yma mewn oysylltiad a ohapel y T. 0. Bydded hysbys i Dafydd Rhisiart, a phawb arall, mai oym- deithas yw hon i bob Oymro a Ohymraes o fewn ein dinas, ao nad ydyw yn perthyn yn neilldnol i un enwad. 3. Oeisio rhoddi hergwd i bob sefydliad daionus a gynelir yn ein plith; ein oyfarfod ydd dirwestol er engraifft. Andras o beth oedd ymosod drwy y wasg ar yr areithiwr goreu mewn oyfarfod diweddar. Efallai fod y gohebydd yn un o'r brodyr ag oedd yn meddwl oael areithio ei hunan, ond a gaw- sai ei siomi. Yr eiddooh, METHODIST. Chicago, lll.
Eisteddfod Fawr y Gorllewin,…
Eisteddfod Fawr y Gorllewin, 1889. MBI. GoL.: Wedi oael cyd-ddealltwriaeth gyda'r oyfeUlion yn Raoine a Milwaukee o barthed oynal Eisteddfod Gadeiriol yn Chi- oago y flwyddyn nesaf, nid hir y byddys oyn ffUohio y rhestr testynau i bob rhan o'r wlad. Da genym alia dweyd fod y Daily Inter. Ocean yn ymddangos yn gefnogol i'r mndiad, aa yr ydym bron yn sior y oeir pob oefnogaeth gan yr holl newyddiaduron er aill yn y ddinas. Gawn fod yma weithio dystaw eisoes, ond teimla y cyfeillion yn Chicago ormod o baroh i Gymry Wisoonsin i roddi oam rhy fawr ar unwaith, gan na fynant ar un oyfrif ei ohynal yn groes i ew- yllys a dymuniadau y WisooDsiDiaid. Ond os oes ooel i'w rhoddi ar air y fran, mae yn ymddangos eu bod yn eithaf boddlawn dros ei obynal yn Chicago. Ao os feUy y bydd, gellir dweyd yn ngwyneb yr anfanteision, en bod yn oael eu gorbwyso gan y manteis too. Dywedir fod oais wedi ei wneyd rai blynyddau yn ol i gynal Eisteddfod yma, a'i fod wedi troi yn fethiant, Na feddyiier am yr amgylohiad hwnw, mae ein manteision beddyw un llawer iawn rhagorach nag oedd yn ngafael y Oymry yr adeg hono, fetiyawn yn mlaen yn wrol a phenderfynol. Eibyn hyn mae y mwyn awen fardd Lewys Glyn Dyfi yma; y lienor coeth a'r dwfn-ddyagedig y Parob. G. Griffiths gyda ui; a'r hynafgwr p wyl log a pharohns Dr. Harries. Esgusoder ei am beidio cyfeirio at yr oil o'r He. onon, cerddorion a beiidd ar hyn o bryd. Ond wrth fyned heibio, nid anmhriodolorybwyll fod yma ddynion ag adnoddau digon oryfion i gario yr anturiaeth yn mlaen yn hollol lwyddianus. Gall wn enwi rhai yn nghyloh ein hadna- byddið y g>il!esem dybied fyddent yn debyg o fod yn weithwyr fffddlon ao yn gymwynaswyr caredig i'r Eisteddfod, sef Mr. Howell, oefnder i'r hjbaroh Arohddia- I con Griffiths, Oastellnedd; Mr. Jones, ys. grifeoydd cyfrinaohol; Tom Owen; Charlie Harries; D. R. Jones, yr oU yn dal swyddau pwysig yn firm fawr Marshall, Field a'i Gwmni; Llwydfab, Ap Mawrtb, Ben. Phil- lips, O. Jet. kins, R. Parry, foreman i'r Lake Shore R. B.; W. O. Davies, foreman i'r 0. M. & St. P. R. R Bismarc, E. J. Roberts, J. Angel Richards, D. Vychan Thomas, Row- land Evans, R. 0 Trefor Jones, gyda liu- aws erüil1 nad ydym wedi dod i gyanabydd- iaeth gyda hwynt, ao felly heb en henwau wrth law. Wrth gwrs, bydd yn ofyuol oael oynrychiolw$r o leoedd eraill ydynt yn oy meryd dyddordeb yn y mudiad, a dysgwylir iddynt hwythau wneyd eu rhan yn eu oylch- oedd eu hnnain. Gadawer i'r syniad o en- wadaeth fod yn hollol farw yn ngiyn a hi, a bydded ei gwir amoan o lesoli y Oymry gael ei ddal yn barhaus o flaen y llygaid. Pwy bynag a apwyntir yn ysgrifwyr, dealler na fydd hyny yn brawf fod yr Eisteddfod yn perthyn yn agosaoh i'r enwadau y peithyn- ant hwy iddynt, oblegid hyny. Yn Eistedd- fod Racine y byddwn yn oyhoeddi yr E s. teddfod yn ffurfiol, ao hwyraoh y bydd rhywun yn dweyd: Eisteddfod fawr Chicago Am eighteen eighty nine, A welir yma'n eglur, Ei hargraff ar y sign; Boed perffaith lwyddiant iddi, Mewn lien, a ohan, ao art; Bydd hyny'n siwr o'i dylyn Ond oym'ryd y right chart. Cam yn yr iawn gyfeiriad hefyd fydd oyf. yngu y dull o sillafu geiriau i un math yn unig, yna gallwn ddweyd, yo un peth, ein bod yn oael y blaen ar yr Eisteddfodau yn Nghymru. Gwyddom fod yr Ellmynaeg, y Ffranoaeg, a rhai "aegion" eraill yn oael lie mawr yn masDaoh y wlad, ao am hyny buddiol fyddai cael oystadleuon mewn oyf- ieithu ynddynt, er cefnogi ao anog y Oymry ieuaino i'w ba&tndio. J. ELIAS JONES. Chicago, lfl.
"Canu Mawr" Cincinnati.
"Canu Mawr" Cincinnati. MBI. GOL Yn y DBYCH am Taoh. 22, ym. ddangosodd nodyn o'r lie hwn, gan "Wydd- grog," yn dweyd fod y bro Ameiioan Society wedi penderfynu cael "Oyfarfod mawr o gann a darlithio," &o. Ni ddywed pa bryd y bydd hyny yn cymeryd lie, pa un ai eleni, ynta y flwyddyn nesaf, neu yn mhen deng mlynedd. Mae yn debyg mai at yr Eisteddfod y oyfeiria, yr hon a gynelir y Nadolig nesaf. Ai tybed fod yr "Eistedd fod fawreddog" wedi cael ei throi yn dipyn o gyfarfod caDU? Greayn fod yr hen ohwaer wedi marw mor fuan. Yn lie oael ei chrose- awu y Nadolig, fel yr oeddym yn dysgwyl, yr ydym yo myned, yn ol barn Mr. W., i ganu requiem er ooffadwriaeth am dani! Oeisia gyhuddo "loan o Feirion" am ddweyd yn y DRYOR fod y gwobrwyon a gynygir yn yr Eisteddfod yn gywilyddns o fyahain. Os dywedais rywbeth nad yw wir- ionedd, paham na buasai yr "Wydd' yn un- iawni y oamwri ? Neu, os gwir a ddywed- wyd, paham y mae yn olegar trwy y DBYOH? Ofer yw dysgwyl i feirdd a lienor ion o nod ddod allan ar faes yr Eisteddfod, oni bydd i ni roddi gwobrwyon teilwng ao anrhydedd- us. Nid oariad at gystadlu yn unig sydd yn tynu ein oewri allan i'r maes oystadlauol. Oil ydyw "Wyddgrug" mor genedJgarol ag y myn i ni gredu ei fod, pahsm na bnasai yn dangos ei genedlgarwoh am unwaith yn ei ddydd, trwy roddi gwobrwyon anrhydeddus, fel y gallem ddysgwyl am Eisteddfod lew- yrobus, ao yntan yn aelod hefyd o'r Gym- deithat? Mae yr Eisteddfod druan ar drengu, ao y mae "W." wedi proffwydo y bydd wedi ei chladda oyn y Nadolig! Felly gellir dweyd uwoh ei phen, "mewn noswaith y bu ao mewn noswaith y darfu." Y peohod anfaddeuol a wneuthym yn fy ysgrif yn y DBYOB oedd, peidio dwyn enw anfarwol Mr. W. i fewn gydag enwogion Cincinnati! Rhyfedd fel mae rhai poblaoh am wisgo y V fawr wrth bobpeth yn nglyn a hwy eu hnnain. Gan fod yn wybyddus i ni pwy yw Mr. Wyddgrug, yr wyf yn oynyg ein bod fel Oymry Oinoinnati yn ei urddo ef ddydd yr Eisteddfod yn Dr. V. V., h. y., Doctor fi fawr. lOAN o FEIBION. Cincinnati, 0.
Clywedion o Slatington, Pa.
Clywedion o Slatington, Pa. Olywais fod oerddorion Slatington ar ol gweled yr hysbysiad yn y DBYOR, fod oerdd- orion Bangor am eu gorohfygu, wedi ffromi yn aruthr, ao yn dechreu ymwylltiaw, a malu eu pitchffyroh, wrth geisio oael y oaD- torion clcstdrwm yma ddyfod mewn milldil i'w lie, ao mewn amser. Mae yma ddau gor ynymbarotoi, un oor oymysg o Gymry a Dutoh, a'r Hall yn gor Oymreig. Olywais fod un o honynt wedi anfon i Boston am piano i geisio gorohfygn y Ban- goriaid, gan nad allent gael neb i diwnio yr un sydd ganddynt, i ganu yn ol fel sydd ar- nynt hwy eisieu; a oblywais fod nn arall wedi anfon i Sheffield, Lloegr, am pitchfork er oael rhyw swn i gyohwyn. Felly, look out Jeri Wyn. Olywais fod y daearegwyr yn treiddio i mewn i'r bryniaa hyn am ea hansoddan, a dywedir fod rhai o honynt wedi oanfod llaw- er o bethan, ao yn eu plith y maent wedi canfod lleohfeini Bangor a Ohapman, ar yr oohr yma i'r Lehigh. Y maent yn awr yn tynu allan fap i ddangos i'r beirniad yn mha le y maent yn gorwedd yma, ao fe ddywedir yn mhellaoh eu bod am ddeohrea eu hagor, Sydag elw i'r Eisteddfod; ar ol hyny mi fydd yma ddigon o waith i holl chwarelwyr y byd. Olywais fod 'Rhen Gilgwyn yn pryddeBta bob mynyd, dydd a nos, nes y mae ya dyoh- rynu ei wraig druan a'i deulu wrth gwyno bob nos. Yr oeddynt un noswaith yn tybio ei fod yn wael iawn, ao yn hwylio i gyohwyn am feddyg i Slatington, oni bai iddynt gofio am y bwgan; felly bn raid gwrando arno yn owynfan trwy y nosweithian. Olywais hefyd fod 'Rhen Hwmphra wedi myned i ooheneidio yn lie owyno, ao o her- wydd hyny wedi taftu y owbl dros y domen yn Franklin, a tbroi at y ddamwaln, nes y gwaeddodd nerth ei ben un noswaith fod damwain, nes dyobrynu el wraig a'i blant, fel y oodasant o'u gwelyau gan feddwl fod tan yn rhywle. Erbyn iddynt fyned yn eu holau, oanfyddasant mai oeisio englynu yr oedd Then Hwmphra druan erbyn yr Eis. teddfod. Y mae eu teulaoedd druain wedi penderfynu rhoddi rhyw bair oysgawl idd. ynt, fel y gallant gyagu tipyn i orphen y flwyddyn yma, a dymanact ar y pwyllgorau Eisteddfodol beidio rhoddi testynau mor ddychrynllyd a ohwynfanus rhagllaw. GLYWBDOG,
Politics yn Sir Fillmore,…
Politics yn Sir Fillmore, Minn. MBI. GOL.: Yn wleidyddol gallwn ddweyd fod oalon oymdeithas yma yn ouro yn ei lie unwaith yn rhagor. Gyda phriodoldeb y gallwn ddweyd: A bu tawelwoh mawr, ar ol ymrysonfa galed. Mae yma luaws wrth gwrs, yn oerdded yn ben isel trwy y gelan edd, Gwnaeth ystrywiau a diohellion y Demooratiaid fwy o les nag o niwed. Pan ddeohreuodd y Minneaotiaid feddwl fod ar- ian yn prynu golygwyr a'u papyrau at was anaeth hen blaid Jeff. Davis, oynyrfwyd holl gyiohoedd oymdeithas bur, a chaed buddugoliaeth fendigedig. Aeth y rhaff dair oaino oedd wedi ei gwau o lwoh oarth i gadw arwr Pea Ridge o'r Ty Gwyn-y Democrat iaid, Plaid y Bobl, a'r Drydedd, yn fethiant hollol. Oipiwyd pob awydd o bwys gan y Gwetinwyr yn ein Talaeth. Etholwyd Evan R. Morris, brawd y Paroh. O. R. Morris, i Senedd y Dalaeth, gyda mwyafrif gogonedd. us. Yr oedti mwyafrif Dunell am y Gyd gyngorfa yn 900 yn y Sir hon yn unig; o ran hyny caed bnddngoliaeth ardderchog yn yr oil o'r TAbtethau nniawngred. Yr oeddym ni fel hen filwyr fa yn ymladd plaid Cleveland am dair blynedd, a gwell, yn deisyfu gweled y dydd In gwawrio i ni gael dangos ein condemniad ar waith un fu yn ymffrostio yn ei vetoes, a'i iaith ddiradd- iol ac isel am danom trwy y blynyddau. Yn ei mis y delir hi. Edryohir ar yr hen filwyr bellach yn ngoleani en gwasacaeth i'w gwlad. Oa Dakota a fu yn euro wrth ddrws y Ty Gwyn gyda'i dinasyddion uwohraddol; ie, a'r oil o'r Tiriogaethan gogledd orllewin- I ol, ddrws agored o led y pen l fwynhau holl ragorfreintiau y wladwriaeth; ao ni fydd raid i'r Solid South ofni y cant nemawr gam. Oa y pwlpnd well chware tsg bellach am dair blynedd neu well, oddiar law ei gared- igion. Amlwg fod liuaws o barobedigion wedi pendroni ar wleidyddiaetb. Yr oedd. ym ni y ffordd hon yn methu dyfalu faint o Waharddiaeth oedd i'w gael with gynffona i Grover Cleveland. Hir oes i Harrison a Morton. j. H. ROBEBTS. Bristol, Minn. tL
Eisteddfod Slatington, Pa,
Eisteddfod Slatington, Pa, SLATINGTON, PA., Rhag. 4—Mae yn ddrwg genym fel pwyllgor yr Eisteddfod fod yr amryfusedd wedi dygwydd gyda'r darn cor meibion, sef "Owag o Owsg." Y oopy Am. ericanaidd yn B flat, yn ol fel y mae yn oael ei arfer mewn manau eraill oedd y pwyllgor yn ei feddwl ar y deohren; ao yr ydym yn deall mai yn ol hwnw mae Slatingtoniaid, Bangoriaid a Wind Gapiaid yn meddwl oys- tadlu; ond gan na hysbyswyd, mae rhyddid oystadiu ar y Hall, ond iddynt ddyfod a ohopi i'r beirniad. Hefyd, ymddengys fod gwall wedi bodoli yn rhywle gyda'r awdur. iaeth y Pedwarawd, yr hwn sydd yn eiddo Dr. Parry, ac nid G. Gwent. Beirniad yr adroddiadau, &3., so arwein- ydd yr Eisteddfod fydd y Parch. O. Waldo James; a ohwi a wyddoch na raid iddo ef wrth ganmoliaeth, mi fydd ef ys sior o Janw y owbl a csodir yn ei law hyd yr ymylon. Dysgwylir Mr. Thomas Peters o Wind Gap ganu gyda'r tanau, ao mae yn ganwr heb ei ail, ao wedi enill yn mhtif Eisteddfod Cym- ru, oddiar y prif Eosiaid yno. Yr ydym yn sior, yn ol y rhagolygon presenol, y bydd hon yn un o'r Eisteddfodan goreu a gynelir y tymor hwn trwy y wlad, 60 y caifE pawb wledd ao addyag dda ond dyfod yma. Fally gwahoddwn bawb i dd.fod; ni cS\h neb ei siomi, ond y rhai fydd yn oolli wrth gys tadln, a oha y rhai hyny ohware teg ao add- ysg gan ein beirniaid galluog.—H. Parry, Ysg.
|PI EDMOUT, MISSOURI.
PI EDMOUT, MISSOURI. Y "Paving Cutters Union"—Y Bachgen-fas- nachwr-Cyfarfod Xmadftwoi PIKDMONT, Mo Rhag. 4-Mynyeh y dy- wedir fod y wlad hon yn "free country," ao mai rhyddid yw yr arwyddair sydd yn gosod nrddss ar bob gwlad a'i thrigolion; ond mae yma lawer o fathru aryr egwyddor hon. Bu feUy yr wythncs ddiweddaf, yn hanes ysgrifonydd y llicfcliats bynjachan fy mod yn aelod o'r Gutters Union of Amerioa," barawyf mai doeth iyddui an- fon ychydig eiriau ar y pen hwn i'r DRYCR, o herwydd fod llawer, a bceibi, yn analluog i ddarllen dim & all ymddangos yn mhapyr misol ein Oymdeithas. Bum yn gweithio yn un gwaith am tua blwyddyn a haner, a chymerais bob gofal a allwn o'm henillion tra yno, a gresyn na fyddai mwy yn gwneyd yr un modd. Ond daeth fy nhymor i ben; derbyniais y G. B. Rhoddai y prif oruoh. wyliwr ddau reawm i mi am hyny—a dyn rhyw resymol iawn yw ef hefyd: (1) Am na fuaewn yn gwario mwy yn y store. (2) Am gyfieithu rhyngddo a dau Gymro. Syndod y dylanwad mae ambell ornchwyliwr yn gael ar ei weithwyr. Gan ein bod wedi ym- ffurfio yn Gymdeithas, dylem ar bob oyfrif sefyll i fyny dios ein hlawnderau; onide gwell fyddai bod hebddi o gwbl. Mae llaw- er yn hysbys ddigon o rai o'r urdd wedi derbyn anfri cyffolyb o'r blaen, heb neb yn dweyd dim er oeisio rhoddi teifyn ar ym- ddygiad o'r fath yma, a dyma y rheswm mawr drcs i mi geisio dwyn y mater i sylw. Nid lleBiant personol sydd genyf mewn gol- wg, ond yn bytrach annibyniaeth yr holl aelodau yn ngwyneb pob ymgais i'w gorth- rymu yn ddisohos. Mae masnachwyr y lie hwn yn gwneyd darpariadau niawrion er ail adeilftdu y dref a ddinyetriwyd yn ddiweddar trwy dan. Yn eu plith mae Oymro ieuanc gobeithiol, sef Willie Roberts, 14 oed. baohgen Mr. John a Margaret Roberts, Lianatlbaiarn, G. O. Ai tybed fod masnaohydd ienengaeh yn y Talaetbau Unedig, os oes, carem glywed. Er dangoB mor ddisylw yw ei ymddangosiad, galwodd trafaeliwr o Chicago yn ei store, a ohan na welai neb ond y baobgen ieuano yn barod i wasanaethu arno, gotynai i fonedd- wr ddygwyddai fod if two ar y pryd, "Where is the storekeeper ?' a phwyntiai yntau at y byohan. 'I mean the manager?' Derbyc- iodd atsbiad cvfCalyb yr ail waith, ao er ei syndod gorfu iddo ymostwng at y bachgen am arohebion.—Ebed. FIEDMONT, Mo., Rhag. 5.-Nos Sadwrn, yn nhy John W. Roberts, oynaliwyd oyfar- fod ar ymadawiad Robert Williams, Hugh Haghes, William Jones, David Davies, Richard Thomas, a'r hen hanesydd enwog Richard Williams ('Refail), y rhai oeddynt yn cychwyn am yr Hen Wlad. Llywydd- wyd gan Mr. Hugh Hughes, ae aed trwy y program oanlynol: Ton gynulleidfaol; solo, Hugh Williams (Llety); deuawd, John 114.. a Griffith Haghes (Lafan Eilydd); hanesion Oymreig, R. Williams; solo, John M. Haghes; araeth fyrfyfyr, dan feirniadaeth J. W. Roborts, goren, Griffith Davies, test/n, "Ousan;" oann "Llongau Madog," J. M. Hughes, a'r eor yn uno yn y cydgan; "Y Ddafad Golledig," y Mulligan Glee Olub dan arveiniad D. J. Rowlands; Oywydd, "Y Rhew," Hogh Williams; deuawd, 3. M. Grif- fith Hughes; "Ymweliad Oyntaf y Frenines a Ohymru," R. Williams; can, "Hen Wlad fy Nhadau;" Llafan Eilydd, a'r oor ya uno yn y oydgan. Terfynwyd trwy ganu "Dan dy fendith wrth ymadael." Baaswn i yn hoffi oael cyfarfod o'r fath bob wythnos neu bythefuos yn ystod y gauaf yma. A wna Cymry Piedmont yetyried y path? Y mae yma gantorion da, a phabam nad ellir oael oyfarfod? Ydwyf, gan ddysgwyl gweled Oymry Piedmont yn oynal oyfarfod eto cyn hir.- Un o'r lie. tU"
------------Ir Eos.
Ir Eos. Lwyd Eosl wyt nos fron-yslg-bynclawl Bencerdd lIeddt, toddedlg; Haf nodau nef-auedig Sy'n dy lais, Handel y wig! OABNELIAN.
Cymry Kansas City, Mo.
Cymry Kansas City, Mo. KANSAS OITY, Rbag. 4.-Dydd Diolohgar- woh oynaliwyd oyfarfod misol cyntaf ein "Oambritn Literary Sooiety," newydd-sef- ydledig, yn ystafell yr aohos orefyddol Oym- reig ar 12th Street, o dan lyw>ddiaeth oad- eirydd y Gymdeithas, Mr. T. O. Jones, Ar- olygydd y Kaw River Land Co. Yr oedd y lie yn oiiawn, a obafwyd oyfarfod rhagorol yn mhob yetyr. Wedi deobreu drwy ganu a ohyfiwyniad priodol o offrwm diolohgar- woh mewn gweddi gan ein gweinidog, y PdlOh. Thos. H. Jones, darllenwyd beirn- iadaeth neu adolygiad ar weithrediadau y oyfarfod blaenorol gan Gwilym Jones; a phenodwyd Mr. Thomas Jones, oyfreithwr, i g) flawni yr nnrbyw wasanaeth yn y oyfar- fod nesaf. Wedi hyny traddododd y cid- eirydd anerohiad rhagorol; a ohafwyd can, "Merob y Melinydd," gan Mrs. Griffith, gynt o Utioa, N. Y., dinaa y DBYCH. Dyma y waith gyntaf i ni glywed Mrs. Griffith yn oann, a diamen y byddwn ar ei gofyn yn fynych yn y dyfodol. Dylynwyd hi ar yr offeryn gan Mrs. Gough, an arall o dalent- au Utioa, sydd yn debyg o fod yn gaffaeliad mawr yn y oyloh Oymreig yn Kansas City. Wfdi hyny darlienodd Mis3 Eltis a Mr. O. J. Owen bob ei ran o'n oyhoeddiad newydd- iadurol, yr Evening Herald, yr hwn sydd dan nawdd y Gymdeitnas, 80 yn gyforiog o len- yddiaeth chwaethns a newyddion cymerad- wy. Dylynwyd gyda ohan gan Miss Lizzie Jones (meroh Mr. D. O. Jones, Emporia), a set darlleniad gan Gwilym Jones; ao aed at brif waith y owrdd, sef y ddadl ar "Pa un ai Wt shington ai Lincoln wnaeth fwyaf o leB i Amerioa ?" Siaradwyd dros Washing- ton gan Miss B. Jones a Mr. Howell Jones, a thros Lincoln gan Mri. Robert T. Owen a W. Chapman; ao ar y diwedd datganodd y beirniaid peuodedig, y Mri. O. J. Owen. W. P. Hughes a Gwilym Jones, fod y Washing- toniaid wedi oael y goreu yn y ddadl. "A ddylid oael Home Rule i Gymrn" fydd mater dadl y oyfarfod nesef, a dysgwylir owrdd dyddorol. Diweddwyd y oyfarfod hwn drwy ganu "Hen WJad fy Nbadau," Mr. John T. Jones (Penfftiddoedd) yn arwain. Mae un- deb a ohydweithrediad i raddau boddhaol iawn yn nodwedda y oyloh Oymreig yma er's tro bellaoh, a hir y parbao yw dymun- iad oywir. Gw-Uym Jones. 11.1.
Alliance, Stark Co., Ohio.
Alliance, Stark Co., Ohio. ALLIANCE, 0., Rhag. 3.—Yn ddiweddar oawsom ninan yma y fraint o glywed y Rhondda Glee Society, ao mae pawb a'a olywodd yn oydweled a'r hyn ysgrifenodd Meurig Aman yn y DBYCH yohydig amser yn ol; yn wir y maent yn werth eu gwrandaw. Gwnaeth y Oymro T. R. Morgan, Ysw., yn fawr o'r parti; heblaw oaniatau i'l brass band sydd ganddo i'w cynorthwyo i gynal eu oyngerdd; rhoddodd swm da o arian iddynt, a gwnaeth iddynt addaw dod yn ol yn mhen ohweoh wythnos. Pan hysbysodd Mr. Morgan hyny oddiar y llwyfan derbyn. iwyd ef gyda banllefau o gymeradwyaeth. Tystiolaeth llawer sydd yn alluog i farnu ydyw, fod yn rhy anbawdd oael parti o'r un nifer i ganu yn well. Dymanwn bob llwyddiant iddynt, a dymnnwn eu otywed eto yn fuan. Bu ohwiorydd eglwys y Presbyteriaid Oymreig, yr wythnos ddiweddaf, yn oynal Turkey Sapper, yr hwn drodd allan yn llwyddianus iawn. Oliriodd y gwragedd tua $130, a'r hwn swm y bwriadant wneyd am ryw welliantau o fewn ao allan i'r oapel, a hyny oyn amser y Oyfarfod Dosbarth, yr hwn sydd i fod ar y 3ydd Sabboth yn Ion- awr. Y mae yn dda genyf fod gwedd mor lew- yrchus ar y ddau aohes Oymreig yn ein din- as, ao yn wir nid oes prinder pregethwyr yma ohwaith. Heblaw y Parohn. Jones a Thomas, y mae dau bregethwr ieuaino yn myfyrio yn Mount Union, sef y MrL Bob- erts a Griffiths, pa rai sydd yn gymeradwy iawn. Y mae amryw eraill o Gymry yn Mount Union yn myfyrio, ond nid wyf yn gwybod ond enw un o honynt, sef Mr. D. R. Williams, Youngstown,y oyfaill Mr. Grif- fiths uohod, ao er nad yw Williams yn breg- ethwr, y mae yn fab i ns, sef yr Hybaroh John M. Williams, Youngstown. Bu yma lawenydd annesgrifiadwy mewn oanlyniad i'r etholiad. Yr ydym ni yn oredu fod y DBYCB wedi gwneyd gwaith anmhris- iadwy i'r blaid Werinol yn ystod y misoedd diweddaf. Hyderwn y oa ein Harlywydd dy- fodol fywvd ao iechyd i ddangos ei egwydd- orion i'r byd, ac i'w gweithio allan er llwyddiant y wlad sydd wedi galw arno i'w llywodraethu. Dywedodd "Puritan" yn y DBYOH yohydig yn ol, fod ogeinian o dai Oymry wedi eu gwerthu dan forthwyl y Sirydd. Oredwyf mai ei gamarwain a gafodd "Puritan." O'r holl dai a werthwyd yma yn ystod y panic, dim ond un aeth dan forthwyl y Sirydd. Gohebydd. H'"
PAN FYDDO BlCB YSGYFAINT ALLAN…
PAN FYDDO BlCB YSGYFAINT ALLAN 0 DBBFN defnyddiwoh Dr. Jayne's Sanative Pills, ao adferir ohwi; oewoh ymwared buan oddi- wrth arwyddion peryglus. -Nos Fawrth yr wythnos ddiweddaf lladdodd Anna May Moore, geneth ddennaw oed yn Antwerp, N. Y., ei hnn am i'w rhieni ei dwrdio am iddi aros allan yn hwyr i ys- glerio. -Mae James A. Williams o'r Eagle Hotel, Hoboken, N. J., dan gyhuddiad o gadw ty anmhriodol.
| Anrheg I Bregethwr IenaiM,
Anrheg I Bregethwr IenaiM, GBANVILLB, N. Y., Rhag. 3.—Yn ddiwedd ar, dangosodd oynnlleidfaoedd y M. 0. yn West Pawlet, Granville a South Poultney, eu teimlad da tuag at y pregethwr ieuane Mr. Peter Gray Evans, yr hwn sydd yn awr ar ei ail flwyddyn yn athrofa dduwinyddol Princeton, trwy wneyd anrheg iddo o tua $63. Llefara hyn yn dda am y brawd ieu- ano a'r oynnlleidfaoedd. Bu ef yn yr ar- daloedd hyn amryw o flynyddoedd, ao yma y oodwyd ef yn bregethwr; felly nid ddy. eithrddyn neu newydd-ddyfodiad a anrhyd- eddwyd ganddynt, ond no o honynt hwy en hunain, fel y gellir dweyd ei fod yn broff- wyd mewn anrhydedd yn ei wlad ei hun. Mae yn ddyn ieuano addfwyn, ainol a gos- tyngedig, ao felly yn hawdd iawn ei hoffi; a hyderwn yn gryf fod iddo ddyfodol dya- glaer fel pregethwr. Hefyd, mae y oynnlleidfaoedd yn yr aoh. os hwn wedi rhoddi esiampl dda i gynull- eidfaoedd cyloh ein Gymanfa. Rhaid oyd- nabod mai yohydig o gynorthwy sylweddol a roddodd ein Oymanfa hyd yma i'r preg- ethwyr ieutiao, yn eu hymdreoh am addysg er oymwyso eu hanain i'r weinidogaeth. Gan hyny, pa ryfedd fod llawer o honynt yn troi at y Presbyteriaid, pa rai sydd mor ofalus am eu pregethwyr ieuaino yn y oyf- wng hwn. Clod i Gymanfa Wisconsin am ei Ghronfa Addysg. Ni baasai ond peth byohan i ninau yn nghylch ein Oymanfa wneyd 50o. y flwyddyn ar gyfer pob aelod eglwyBig at addysg; pe gwneid hyny gellid estyn oynorthwy sylweddol i'n pregethwyr ieuaino sydd yn y gwahanol yegolion. Gob- eithiwn y bydd i'r teimlad da ddangos wyd genym ni yma taag at y brawd ieuano Mr. Peter Gray Evans, ddyfnhau ei seroh taag atom a thuag at ei genedl, ao y bydd i rag- lnniaeth ganiataa iddo oes faith i wasan- aethu ei enwad ai genedl, yn fiyddlawn 80 effeithicl, yn efengyl Orist. Llwyddiant iddo yw gwir ddymaniad ein oalon—"Yr Ar- glwydd Iesu Grist a fyddo gyda'th ysbryd di.Edward Roberts. °' ..n..
Cwrdd legol Proepoct, N. ¥.
Cwrdd legol Proepoct, N. ¥. Y Sul o'r blaen, oynaliwyd y oyfarfod uohod, pryd y oafwyd oynryohiolaeth o'r nifer luosooaf o ysgolion y dosbarth Ad- roddwyd y benod gyntaf o 1 loan gan nifer 0 blant yn rhagorol; a boddhawyd pawb yn ngwaith y plant yn ateb y Rhodd Mam a'r Rhodd Tad. Ar ddeohrea oyfarfod pryd- nawn adroddwyd Salm gan Miss Jennie Humphrey, wyres i'r diweddar Baroh. Evan Morris, yn hynod o ganmoladwy. Holwyd yr ysgol yn y prydnawn gan y Parch. E G. Williams oddiwrth y rhan gyntaf o'r 6ed benod o Matthew. Yr oedd yr ateb yn dda, ond buasai yohydig mwy o barodrwydd yn foddhaol. Darlienodd yr ysgrifenydd gryn- odeb o waith ysgolion y dosbarth er y oyfar- fod o'r blaen, ond nid ymddengys fod fawr o gynydd mewn rhif na gweithgarweh. Llyw- yddwyd yn ddeheuig gan L. N. Jones, ao o dan ei arweiniad ef y mae y or-bu. Canwyd y daman hyn: "Oa yw angelion glan." "Milwr Bach," "Ai difater genyt ein colli ni ?" ao "Mae pob peth yn dda," yn nghyd ag eraill, yn anrhydedd i'r arweinydd a'r oantorion. Da genym alia dweyd fod y oanu yn Prospect yn parhau yn ei ogomant. —Ffarmwr (Joch. [Paham na faasai yr ysgrifenydd yn anfon yr hanes hwn bum' wythnos yn gynt?— GOL. Y DBYCH,] u.
[No title]
-Yn He y oarthbeiriau cryfioc, ffiaidd a ystyrid unwaith mor anhebgorol, defsyddir yn awr feddyglynau rhyddhaol tyceraoh ao eto mwy effeithiol; dyna yr nohes fod oym- alnt 0 alw am Belenj Ayer. Mae meddygon yn mhob man yn en cymeradwyo at rwym- add, diffyg treuiiad ac anhwylderau yr afu.