Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
CYNGKHES LLAFUR. - I
CYNGKHES LLAFUR. I Yr wythnos ddiweddaf cynhaliwyd i Cyngrhes Fiynyddol Liatur yn Birming- ham. Y Llywydd ydoedd Mr Harry Gosling, ac yn dilyn wele rhai pigion o'i araith agoriadol. Yr oedd y gweithwyr wedi rhoi popeth a feddant heddyw i amddiffyn eu gwlad, a hawliant ran helaethach o ffrwyth a chynyrch y wlad yn y dyfodol. Yr oeddynt wedi galw ar y Llywodraeth i gymeryd drosoJd y mwjafeydd, y ffyrdd haearn, y fasnach forawl, ac i reoli r ystorfeydd mawrion i gadw pethau wedi eu rhewi, yr ydfanoedd, ynghyda'u cynnwys, i rhoddi terfyn ar yr anturwyr oedd wedi gwneud cymaint i godipris- iau bwyd yn ystod y rhyfel. #. Cymerai y cyfrifoldeb llawnaf dros ddweyd fod llawer o'r clod am gyflen- wad digonol o gad-ddarpar yn ddyledus i Mr Arthur Henderson, am y gwaith a'r gwasanaeth a roddodd yn ddirwg- nach. Yr oedd ar hyn o bryd yn Gyf- arwyddwr Llafur i'r Llywodraeth, ond ni fyddent yn fodloii hyd nes y byddai'r Llywodraeth wedi addef rhesymeg an- atebadwy eu hachos yn hawlio creu Gweinidqg Llafur. Byddai'r problemau ar ol y rhyfel mor aruthrol o ran nod- wedd fel y byddai Gweinidog Llafur yn hollol orfodol. Ynglyn a diwygiadau y dyfodol, megis codi pensiwn yr hen, &c., gofynnai'r pesimistiaid o ba le'r oedd yr arian i ddod. Os oedd y genedl wedi llwyddo i fyned ymlaen gyda 5,000,000 o ddynion heb fod-gyda'u galwedigaeth a'u goruch- wylion cynhyrchiol, beth ellid wneud pan fyddai llafur y dynion hyn yn cael ei ddefnyddio at amcanion ag elw yn dod oddiwrthynt ? Nid oedd cyfoeth y gen- edl i gael ei fynegi mewn £ s. d. Yr oedd gwir gyfoeth y genedl i gael ei fyn egi mewn termau o egni adnoddau a I chynhyrch ei meibion a'i merched. Nid oeddynt i gael eu digaloni yn y dyfodol gydag unrhyw geisiadau a ystyrient yn l angenrheidiol ar y tir o economiaeth I gyfyngedig. Gwyddent yn awr yn llawer gwell nag o'r blaen fod yna ddig- on, a pheth i'w hepgor. Pan fyddai i'r Llywodraeth, ar ol i heddwch ddod oddiamgylch, leihau yn sydyn ei thaliadau aruthrol, ac atal ei barchebion arferth am bob math o ang- enrheidiau dirnadwy, pan ddadgorfforid miliynau o filwyr bron yr un pryd, ac y rhyddheid dwy neu dair miliwn o weith- wyr cad-ddarpar, yr oedd yn sicr y byddai tyrfaoedd o ddynion a merched yn chwilio am sefyllfaoedd newyddion. Os na wneid darpariadau ymlaen llaw, gwel yr Undebau Llafur eu cronfeydd yn cael eu difa'n gyflym, a'u haelodau wrth y miloedd allan o waith. Byddai hynny y foment bruddaf o berygl di- ,wydiannol. Nid oedd i'w dybio y metbai 'meistri weled y cyfle i ostwng safon y cyflog. Yr oedd rhai eisoes yn edrych ymlaen yn foddhaus am ostyngiadau mawr mewn cyflogau. Rhaid i Undebwyr Llafur wneud yn wybyddus nad ydynt yn ceisio rhyfel ddiwydiannol, ond nad ydynt yn bwr- iadu cymeryd yn dawel ynghanol gor- foledd heddwch unrhyw ymosodiad pellach ar eu safle a'u cyflogau. Parthed addysg y wlad, yr oedd toll- iadau eithafolamryw ohonynt yn ddi- alw am danynt-wedi cael eu gwneud i'n cynllun o addysg elfennol. Rhaid oecid i'r Gynhadledd ddatgan mewn tel- erau clir a phendant nad allai dim llai safon uchel a fodolai cyn y rhyfel eu bodloni pan gyhoeddid heddwch. Yn wir, yr oedd anghenraid cenedlaethol wedi profi'n fwy nag erioed fod ymen- ydd, gwybodaeth, a hunan-ddisgyblaeth ) yn llawer pwysicach nag hyd yn oed ) effeithiolrwydd corfforol. Yr oedd araith y Llywydd yn un gref iawn, rhesymol iawn, ac yn ol pob ar- wydd yn adlewyrchu ysbryd, a phen- derfyniad a delfrydau y Gyngrhes.
COKGL YR AWEN.I ?%????f Y'r,.…
COKGL YR AWEN. ?%????f Y' r,. AWEN. ? YSBRYD Y CRIST. I Nid rhyfel yw calon efengyl Duw, Oleuodd dywyllwch byd, Nid rhwygo calonnau yw ysbryd y Crist, Ond cyfannu dynoliaeth ynghyd. Oes raid i genhadaeth Gwaredwr Roi ffordd i draohwant dyn, A rhuddo daear ag afon o waed, Nes gwannu'r Gv aredwr ei hun ? Egwyddor y Groes yw caru,- Pob cenedl wnaed gan Dduw 0 un gwaed," trwy'r cydfyd maith, A hawliau i ddynion fyw. Lleddwch eich brodyr heddvw," Medd archiad diawliaid y fall, Yn nhrachwant y rhaiu nid yw ond ffug I garu y naill a'r llall. Eglwys y Crist, pie yr ydwyt, Oes eto yn dy gol Rhyw ronyn bach o gariad y Crist I ennill dy safle'n ol ? Cerddaist yn ol ganrifau— Yn ol i'r tywyllwch pelf, Aros heddyw a cherdd ymlaen, A chais y delfrydau gwell. Cerdda ymlaen i'r goleu, Ynghamrau bywyd i'r byd, Chwifia dy faner yn eofn Yn erbyn pob trachwant o hyd. Hola am wlad y goleuni Sydd ymlaen o hyd i ffydd,— Hola am wlad nad oes yno nos, Gwlad sydd yn fythol ddydd. Eglwys y Crist bydd ffyddlon. Bydd wrol i godi dy lef, Cais ysbryd y ddaear heddyw Yn unrhyw ag ysbryd y nef; Na oddef dy arwain heddyw Gan arwyr y bidog a'r cledd, Llefara wrth galon y cyfnod Fod Crist yn Dywysog Hedd. Bethesda. T. JONES HUGHES. I
CYFARCHIAD YMADAWOL I
CYFARCHIAD YMADAWOL I Ddarllenwyd yng nghyfarfod ym- adawol y Parch. Evan Isaac, Treorci. Ifan Isaac, fynwesaf,—a diliau Ei delyn fawrygaf; Ei fri o hyd fawrhaf, Yn ei lwydd gorfoleddaf. Nod hwn yw gwneud daioni,—a noddi Llenyddiaeth drwy'r blwyddi; A thra'r lloer yn llathru'r Hi Ifan Isaac fyn oesi. Manwl chwiliodd emynau--emyn- wyr Mwynion gwlad y bryniau, A saif yr oes i fawrhau Ei fuddiolaf feddyliau. Ton. MILWYN.
.CLYDWYN, ,.1
CLYDWYN, .1 Cyntafanedig Mr a Mrs R. E. Rob- erts, Ffestiniog, Cyfaill i'r Awenydd. Clod i'w byd fo Clydwyn bach,- pwy ond ef Pen dyn eich cyfeillach Gwelais ei lun, eilun iach, A llawenydd y llinach. Mae nodded rhai mwyn iddo—edyn hoff Taid a nain sy' drosto Ac a'u haddyg-cu eiddo Rhiaint teg a'u mawrhant 0.1 GWILYM DEUDRAETH.
EOS BACH I
EOS BACH I (Plentyn Owen Williams, un o eos- Mon). Hyd i'r llwch cyn ei dair llawn— chwai wywodd Eich eos bach rhadlawn Llesteiriwyd y llais tiriawn, Ni cha'dd nos i'w chwyddo'n iawn. GWILYM DEUDRAETH. I
Advertising
"¡' O'f1 II Y LLYFRFA,, 11 m wt m if Y Maes Llafur. YN AWR YN BAROD. Esboniad y Parch. T. Isfryn Hughes ar Epistolau Paul at y PHILIP lAID, a PHILEMON. Pris DAU SWLLT. Pan yr ymuna Dosbarth neu yr Ysgol yn gyffredinol i archebu dwsin, ac anfon blaendal, rhoddir hwy yn ol 1/6 yr un. Gwyrthiau yr Arglwydd lesu Grist, Gan y Parch. J Maelor Hughes. Pris PEDAIR CEINIOG. Os archebir dwsin o'r uchod, gyda blaendal, rhoddir hwy am 3/4. Gofyniadau y Maes Llafur Yn cynnwys y Safonau a threfn yr Arholiadau. Pris CEINIOG. Rhoddir 100 am 5/ a 50 am 3/- ond anfon tdl gydalr archeb. Anfoner yr Archebion a'r Taliadau i'r Parch. P. JONES-ROBERTS. BOOKROOM, BANGOR. Cases at Rwymo. Ceir Cases llian hardd at rwymo "Hanes Wesleyaeth Gymreig" am swllt, post free. Cases llian destlus at rwymo Yr Eurgrawn am 10 ceiniog; Y Winllan am 8- ceiniog. DETHOLIAD o EMYNAU. YN AWR YN BAROD. Cynwysa dros 200 0 Emynau Detholedig, ac adranau ar gyfor y Cynhauaf, yr Ysgol Sul, Bedydd Plant, Dirwest, ac ychydig E-mynau Saesneg. CASGLIAD DIGURO. Pris, Pedair Ceiniog, mewn Ilian ys- twyth. Trwy y Post, 5 ceiniog. Dwsin am 4/ post free. Haner cant am 15/ carriage paid. Cant am 30/ carriage paid. Testamentau i'r Milwyr. Testament mewn Ilian Khaki, Ceiniog yr un, post free am ddwy geiniog. Dwsin am 1/6. Testament bach hardd, gilt cdges, mewn llian Khaki prydferth. Aiff i beced y wasgod. Prisiau, 9c. yr un 10c. post free. Dwsin am 9/6. Gwnay rhai hyn anrheg ddymunol i'r Milwyr Cymreig. Rheolau y Trefn- yddion Wesleyaidd Argraffiad Newydd, yn llyfryn destlus, o'r Rheolau ddylai fod yn llaw pob aelod Wesleyaidd. Mae'r Rheolau hyd Gynhadledd 1913 oil yn,yr argraffiad hwn. Pris, Ceiniog a dimai y copi; 100 am 6/6; 50 am 3/3 post free. "Hanes Wesleyaeth Gymreig" GAN Y Parch. Hugh Jones, D.D. Pedair Cyfrol Hardd, 6s. 6c. yr un Rhoddwch eich enw i'r dosbarthwr ar unwaith. D b LI A m Ceir y cyfan drwy ein Dosbarthwyr LSeol. m ? YR OLL YN POST FREE. S I Anfonwch am ein CATALOGUE NEWYDD. || B Pob Arqhebion a Thaliadau i'w hanfon i:— ? ? P. JONES'ROBERTS, | 1 Bookroom, Bangor. p I I Ig, I ew 1>1; ArgrafEwyd dros y Cyhoeddwyr gan Lewis Davies, Swyddfa'r Gwyliedydd New. ydd," Blaenau Ffestiniog.