Papur Pawb

YSTRYW Y WEDDW y anwyl Arthur, mor dda genyf eich gweled, med tai Mrs Lawrence, gan liJilji estyn ailan ei dwyJaw i ioneddwr ta. oddeutu deg ar liugain oed, yr hwn oedd newydd ddytod i mewn i'r ty. Yr ydych yn garedig iawn i ddod i mewn i edrydh am danaf. Eisltedd- wch i lruwr, a. dywedwch wtfthyf pa le yr ydych wedi. bod, a sut yr ydych wedi ym- daraw er's llawer dydd." Eisteddodd Arthur Perkins ar gadair yn ymyi bwrdd bychan, ac edrychai fel ar dori ei galon. Mrs Lawrence (yr lion oedd weddw teu- anc, ac a goilasiai. ei gwr oddeutu bIwydidyn yn ol) oedd un o"i ffriladiau goreu. Pedair biynedd yn ol, cyn iddi hi briodi hen foneddwr cyifoetfliog o'r enw Lawrence, yr oedd si ar led (ac nid heb sail, ychwatth), fod Arthur Perkins a Miss George yn "caru." Yr oedd Arthur y pryd hwn yn lieuanc, ac heb ryw ragolygon disglaer iawn o'i flaen. Oherwydd hyny, aberthodid Miss George ei serch ar allor Mammon a phriododd yr hen Lawrence, yr hwn a feddafc gyfo,eth mawr, ond yr oeckl yn ddigon hen i fod yn daid iddi. Oddeutu tair blynedd ar ol eu priodas, bu yr hen Lawrence farw oherwydd meddwdod a glytthineb, gan aeliaeleieiddo oil i'w weddw ieuanc. Ar ei dychwleliad gartref, ar ol bod ymatth yn Ffrainc i fwrw ei hiraeth, a dhael dillad tfaeiynol, anfonodd -nodyn i geisio gan Mr Perkins i ddod ar YIlIwÙad a hi i'w chartref prydiferth ger Merthyr. Djaeth yntau airj. unwaith; iac adniewyddwyd y gydnabydd-* iaeith; ond ni chrybwyllwyd gair am y "gar- w-t,a,&Llh" fu riiyngddynt gynt. "A gymerwch cfhwi gwpanaid o de, Mt Berkins 1" "Na wnaf, diolch i chwi, heno," meddfaf Arbhur. "Y mae genyf rywbeth eisieu siarad a ohwi yn ei gylch." "O," meddai Mrs Lamre-nee, gan ddal y lamp yn ei llaw, "dyna fachgen drwg wedi syrthio mewn oa-rlad, mjae'n debyg? Pwy ydyw hi, a piia faith un ydyw ? Meddyllaiis fod rhywbeth allan o le, ariioch pan ddaeth- ooh i fewn. Y mae cenad i chwi i ysimocio, ois carwoh." Taniodd Arthur ei. cigar, ac ysmociodid mewn cliistawrwydd am enyd. "Edrychwoh yma," meddai o'r diwedd. "Da chwi, petd- iwch chrwerthinrum fy mihen, obl,egid, yr wyf yn wir ddifrifol y tro hwn." Gwenai Mrs Lawrence yn awgrymiadol. Yr oedd wedi clywed pethau tebyg o'r blaen. "A ydych chwi yn adnabod yr Olivers ?" gofvnai Arthur, yn swta. "Ai poiM Glyn Vtlla ydych yn feddwl?" meddai. Mrs Lawrence. "Ydwyf, yr wyf yn eu hadnabod yn dda. Yn sicr, nid ydych mewn cariad ag Emilly! Beth! y mae hi yn ddeuddeg ar liugain y man lleiaf." Gwridodd Arthur. "N ai, (nid Emily, ond oyfnither iddi, o'r enw Maud Oliver. Y mae yn aros gyda hwy dros wyliau yr haf." Gwasgai Mils Lawrance ei dannedd, gan gJimaÎntel: saomi'ant, ond meddiannodd ei hun. a dywedodd, "0, yr wyf yn ei hadnabod. Bu'm yn "ros yn yr un gwe,sby a hi, pan yn aros ar lain y mor yn Porthoawl. Pa le y gwelsoch. dhwii hi 1" "Yn Nghaerdydd y gwelais i hi gynfcaf. Yr oeddmn yn arois gyda chyfaill i mi; ac yr oedd «f a hiithau yn gydnabyddus. Yr wyf wedi ei gweled yjA -<unl ar ol hyny." "0," meddai Mrs Lawrence edlwaith. Edrydhodd Arthur ami. "Be' sy'n bod ? At nid ydych yn ei ihroffi 1" "Fy anfwyil Arthur," meddai Mrs Law- rence, yn oeraidd, "yr ydydh yn eitliafol heno. Beth ar y ddaear sydd yn rhwystr i mi ei hoffi ? Os ydych yn myned yn groes mor sydyn a hyn, yr wyf yn meddwl y byddai yn well i chwi aros i ffwrdd nes y deuwch ym. well i'dh tymher." "Nh chymsraswn lawer am eich bltno, Mrs Lawrence. Os, dywedaiis ddim i'dh clwyfo,: y mae yn ddrwglÎiawn genyf." "Na liidiwdh," meddai Mrs Lawrence. "Pohpelth yn dda. Deuwch Cw gweled yn fuan eito. liydd arnaf awydd gwybod sUlj y bydd Elich carwriaeth yn dod yn y blaen. Eihaid i mi eich gadael yn awr, yr wyf yrn. myned i'r qyngherdd heno. Pa bryd y deu- wch e'to,dydd 11au 1" "Ie, dydd Iau," ateibaa Mr Perkins. "Ofn- af ify mod yn ifaich amodli; end yr ydiycli Imor garedig bob amser fel yr wyf yn cym- eryd fy rhyddid i ddod." "Y mae i chwi groesaw oalon," meddai, gan wenu yn fwynaidd. "Cofiwich ddydd Iau." Ond ni dda-eth Arthur Perkins y dydd Iau neaaf na'r dydd Iau canlyniol nac ych- waiHh am ttawer o wytlinosau i ddod. Teimiliai Mrs Lawrence yn galed ar y de- dhreu, yna ym dditg, ac yna yn wirioneddol eiddigus. Taimlat. yn chwith am fod genetli ieuanc fel yna wedi «i diisodli. Hiraethai am gwm- ni Arthur, a theimlai yn wir unïg. Ysgrifenodd ato unweith neu ddwy i geisio garnddo i ddyfod i'w gweiled, ond ini chafodd air o atebiad. Aeth mis heibio heb ?. Artlliur ddod ym agos, end cafodd nodyn byr yn hysbysu ei fod o dan ymrwymiad i briodi. Darllenodd y nodyn drwodd yn ofalus ddwywadth, ac yna taflodd ef i"r tan, ac ed- rychai yn bictiwr o anobaith. Y prydnawn 'canlynol ni chaniateid a neb ddod i'w hystaf- ell. Yr oedd yn bryisur yn ysgrifenu. Ychydig foreuau ar ol hyn, wrth edrych dros ei Uythyrau, syilwodd ar un llythyr wedi ei gyfeirio a-ti mewn llawysgrif adnabyddu/s. Gwenai ychydig wrth edrycli arno; a thaRat: ef yn ol a blaen (fel y ohwareua cath a lly- goden) cyn ei agor. O'r diwedd, cafodd Li, chywreinrwydd y trechaf ami, ac agorodd ef, ac fel y darllenai, ei. gynnwys dyfnhaodd y wen ar ei gwyneb. Cymerodd bapur gwyn yn ei llaw, ac ys- giifelnodd arn,o,. "Denweh jjpnia p;rydlna:w3| heddyw i de." Yna, cyfeiriodd ef i Arthur Perkins, Yisw., 18, Brynderiv-strcet, ac an- 'fonodd ei morwyn ag ef i swyddfa'r pellebyr. Cymerodd Mrs Lawrence fwy nag arferol o oLaJ i ymwisgo y prydnawn hwrnv, a medd- y't-odd Mr Perkins pan ddaieth ef i mewn i'r parlwr, y noson hono, ei bod yn edrych yn well nag y gwelsai efe hi ertoed. "Mor ddrwg ydyw genyf am dan- och, Arthur anwyl," meddai. "Sut y bu ? Dyweelwch wrthyf," a rhoddodd. ei llaw yn dyner ar ei ysgwydd1. "Diolch i chwi am eich cydymdeimlad," meddai. "Gwyddwn y buasech yn garedig t UT.. Yr wyf wedi cael wyttonos ryfedd. "Fel y dywedais wrthycli yn fy llythyr, y mae y cyfan drosodd. N i ohaf fyned i'w gweled o gwbl, ac ni cliaf air o eglurhad, or ymhoCi ac ymholi. Dyma i gyd o eglurhad. a gefais," meddai, ac estynodd iddi lythyr plygedig. Edrychodd Mrs Lawrence yn fanwl arno fel y oymierai y llythyr 0'1 law. "DarUenwoh ef allan," meddai. "Anwyl Mr Perkins,—Diamheu genyf na fyddwch yn syrnu llawer pan ddywedaf wrth- ycli fou polb gohebiiaeth i derfynu rhyngom ar unwiaith. O dan yr amgylchiadau, byddaf yneidhyfrirf yin sarhad os gwnewch unrhyw ymgais i isiarad a mi, 1018 digwydd i ni gyf- arfod yn rliywle. Os oes rywjBaintt o an- rhydedd yn perfehyn i chwi, li wnewch un ymgais i'm gweiled mag i ysgrifenu ataf mwy- ach. Ois gwnewch ysgrifenu, anfonir each lliylthyifau yn oil heb 'eu ihiagoryd.—MamU Oliver." RihüddoddMrs Lawrence oohenaid o rydd- had pan ddiweddodd ddarll,en y llythyr. "Arthur anrvvyl," meddai, gan edrycli yn dyner arno. "Y fath lythyr aSswydus o greulon. A ddarfu i chwi ysgrifenu at £ 1" "Do, anfonais, ddwywaitli, ond anfonwyci 'hwynt yn oil heb eu hagor." "Betlh y mae hyn oN yn ei. olygu," meddai yn anesimwyth. "Po fwyaf a feddyliaf am y peth tywvfllaf yn y byd yr ymddengyis pehhau. Oynnorthwyiwch fi, Mag, teiimlaf mor unig a digalon." Dynia y tro cynitaf iddo ei galw wrth ei henw, er cyn iddi briodi. Ni sylwarl efe ei' fod yn gwneyd yn awr yohwaith. Cuddiodd et. wyneib yuei ddwylaw, iac ocheneidtai j:n ddwys. Safai Mrs Lawrence yn ei ymyl, a thynai ei llaw yn dyner drwy ei walltt. "Dywedwch ti mi Arthur," mieddai., "a ydych yn ei charu yn fawr iawn. Os dy- wedaf fy "meddwi am datni, a wnewcli cihwi d'digio wrthyf f' "Ewch yn ml a em," meddai. "Yr ydych vn adnabod y Milwrilad Wilson. Y mae efe yn gyfoethog iawn, lawer cyfoeth- ocach na chwi." "Ydwyf. yn ei adnabod yn iawn, ond both am hyny?" "Wel, yr ydych yn gweiled. Y mae efe yno. Efe ydyw ffafrclrdyn y teulu yn awr. Ai. nid yw yn boiaibl, Arthur, fod Maud yn wchelgeiisiiol 1"" "Dywedwch wrthyf ar unwaith, Mag, betli ydych yn feddwl ?" meddai Arthur yn wyllt, ac yniddangosai yn gynliyrfus iawn. "Gadawn ar liyna yn awr; y mae y pwnc yn boearus. Deuwch i gael cwpanaid o de." "Yr wyf wedi bod vn angharedig iawn i chwi, yn ddiweddar, Mag," meddar., yn edi- feir,iol. "Na sonlwchi am hyny, Arthur anwyl," meddai. "Y mae yn ddrwg iawn genyf eich bod yn cael eich trin fel hyn," a phlyg- odd i Uaiwr a ohusanodd ef. "Wyddoch ohwi beith, Arthur, y mae yr liolll lythyrau cam a anfonasoch i mi gynt genyf eto. Af i'w cyrcliu o'r llofft, a dar- llenwn hwynt drosodd gyda'n gilydd." Rhedodd i'r Ian i'r llofft i chwilio am yr hen lythyrau. Wedi eu oael at eu gilydd |