Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Anrhegu Dr. Phillip James,…
Anrhegu Dr. Phillip James, Llwynpia. Nos Fercher, Tachwedd 23ain, ydoedd yr adeg apwyntiedig gan gyfeillion Llwynpia a'r cylchoedd cymydogaethol i ddangos eu parch a'u hedmygedd tuag at Dr. Phillip James. Er na bu arosiad Mr. James yn ein plith ond cymharol fyr, eto, yr oedd wedi dyfod yn boblogaidd a pharchus gan bob dosbarth. Daeth yma i wasanaethu dan nawdd Dr. H. N. Davies, Porth, ac yr oedd, cyn pen ychydig amser, wedi gwneyd lie dwfn iddo ei hun yn serchiadau pob cyleh o gymdeithas. Rhoddodd brofion digonol o'i allu a'i fedrus- rwydd meddygol mewn amryw achosion pwysig tra yn ein mysg. Gwyddem, o ran hyny, fod Mr. James wedi derbyn yr addysg feddygol oreu. Y mae, drwy ddiwydrwydd a dyfalbarhad diflino, wedi graddio yn uchel iawn yn mysg ei frodvr meddygol, er nad yw eto ond dyn ieuanc. Mae gwybodaeth fedd- ygol y Dr. wedi ei chyfuno hefyd a natur ddynol noble. Medda ar galon eang a thos- turiol, yn ogystal a phen goleu. Felly, mae ynddo bobpeth ellid ddymuno mewn meddyg wedi cydgyfarfod, ac ni fu yn ol o roddi yr holl elfenau hyn mewn llawn waith yn ystod ei arosiad yn Llwynpia. Gwasanaethodd yn ufudd a ffyddlon. Yr oedd yn frawd ar bob amgylchiad, nos a dydd. Ymwelai a'r tlawd a'r cyfoethog, a theimlai fod iddo roesaw gwresog i'r bwthyn iselaf, yn gystal a'r palas goreu yn y lie. Yn wir, yr oedd wedi dyfod mor boblogaidd, nes y teimlid mai efe oedd dyn y werin. Daeth y galwadau am dano mor ami, nes trymhau ei waith i'r fath radd- au, fel nas gallai ddal odditano. Felly, pen- derfynodd adael Llwynpia am Dyddewi, sir Benfro. Wedi deall hyn, rhaid oedd i'r teimladau da oedd yn ffynu yn y lie gael dan- gos eu hunain tuag ato ef a'i briod hawddgar, aT eu hymadawiad. Gwnawd hyny gyda brwd- frydedd ac ewyllysgarwch mawr, ac ar y noson crybwylledig, ymgynullodd tyrfa luosog yn nghyd i Bethania, capel y Methodistiaia, i ddatgan eu parch tuag atynt, ac i gyflwyno y llysteb. Cymerwyd y gadair ar yr achlysur gan Dr. C. J. Jones, sef ei gydfeddyg yn Llwynpia. Lluddiwyd y Parch. J. R. Jones i lywyddu gan afiechyd, a darllenwyd llythyr oddiwrtho, yn datgan ei barch a'i ddymun- iadau da i'r Dr. a'i briod. Cymerwyd arwein- yddiaeth y cyfarfod gan Mr. W. Williams (Gwrtydd), Tonypandy. Gwasanaethwyd wrth yr organ gan Mr. Jacob Richards, Llwynpia. Dr. Jones, wrth agor y cyfarfod, a ddywedai fod yn dda ganddo lywyddu y cyfarfod, a'i fod ef a Dr. James wedi byw a chydweithio yn hapus ac heddychol drwy yr holl amser. Mr. Williams, yr arweinydd, a ddywedai fod y dysteb i'r Dr. mor bur a gloew a dyfroedd y ffynon—pawb yn rhoi eu harian mor rhydd a'r ffynon yn rhoi ei dyfroedd. Yna, cafwyd c&n gan Mr. David Evans, Llwynpia. Can- odd "Hen wlad y Menyg Gwynion" yn gampus. Anerchiad gan Sergeant Price, Tonypandy. Siaradodd yn uchel am y Dr., a gofidiai am ein colled. Can, Sweet Home," gan Miss Maggie Price, Trealaw. Darllenwyd can o glod i'r Dr. gan Mr. D. J. Rees, Trealaw, a dilynwyd ef gan y Parch. D. Thomas, Trealaw, yr hwn a roddodd anerchiad byr a phwrpasol. Cafwyd araeth Seisnig gan Mr. Hopkin Knill, builder, Pandy. Canodd Mr. Josuah Lloyd, Pandy, Baner Rhyddid yn dda iawn. Yna, galwyd ar Dr. Price, Treorci, i ddweyd gair yn Seisnig.. Yr oedd efe yn hollol adnabyddus a'r Dr., a chafodd ef yn gyfaill ffyddlon a chywir bob amser. Mr. Evan Richards, Trealaw, a ofid- iai yn fawr am ymadawiad Mr. James. Prof- odd ef yn feddyg trylwyr a ffyddlon, pan ymwelodd afiechyd a'i deulu. Ar ei ol ef, canodd Miss Mills Merch y Melinydd yn swynol a hapus. Yn nesaf, galwyd ar Mr. David Evans, Caerdydd, i anerch y cyfarfod, yr hyn a wnaeth mor athrylithgar ac arafaidd ag erioed. Yr oedd ef yno i ddiolch i'r pwyll- gor, ac i bawb am eu hymdrech o blaid y dysteb, ac am eu parch mawr i'r Dr. Siarad- odd yn uchel am Mr. James, gan ei anog i fyned rbagddo, ac i haeddu parhad o'r un anrhydedd. Cododd araeth Mr. Evans y cyfarfod i hwyl gampus. Dr. Evan Davies (mab Dr. H. N. Davies, Porth), a ddilynodd Mr. Evans, gydag ychydig eiriau yn Seisnig. Yr oedd Mr. James yn hen gyfaill iddo ef, ac yn gyd-efrydydd iddo am flynyddau. Gwyddai yn dda am ei alluoedd meddygol. Nid oedd dim ond afiechyd allai atal ei dad rhag bod yn bresenol i ffarwelio a'r Dr. Cafwyd can eto gan Mr. D. Evans, sef I Bias Gogerddan." Yna, awd at brif waith y cyfarfod. Galwyd ar Mr. John Rees, Tre- alaw, fel un o ddiaconiaid hynaf eglwys Bethania, i gyflwyno y dysteb. Siaradodd Mr. Rees am y Dr. fel meddyg, dyn, a Christion. Cododd Mr. James, a derbyn- iodd yr anrheg yn nghanol banllefau o gy- meradwyaeth. Yr oedd y dysteb yn cynwys 54p., case of instruments gwerth 9p., a llyfr gwerth gini. Diolchodd y Dr. yn gynes a diymhongar. Gyda theimladau drylliog y siaradodd ychydig eiriau llwythog a thodd- edig. Wedi cael y gan hwylus, Dyna'r dyn a aiff a hi," gan Mr. Joshua Lloyd, cafwyd anerchiad yn llawn o synwyr a theimlad gan weinidog y lie, sef y Parch. Rhys Morgan. Dangosodd adnabyddiaeth drylwyr o'r Dr; Siaradodd to the point. Sylwodd ar ddynoliaeth fine, caredigrwydd, a diwydrwydd y Dr., heblaw am ei allu medd- ygol. Teimlai braidd yn eiddigeddus at ei boblogrwydd. Aent i'r un tai-y Dr. yn gofalu am eu cyrff, ac yntau am eu heneidiau. Cyfeiriodd hefyd yn effeithiol at y cyfuniad hapus wnaeth y Dr. yn y cysylltiad priod- asol. Yr oedd wedi cael gwraig yn Mrs. James (sef merch Dr. ldris Davies, Heol- fach) oedd yn meddu llawer o debygolrwydd iddo ei hun. Boneddiges nodedig am ei rhinwedd a'i moes. Dymunodd hir oes a llwyddiant mawr iddynt i wasanaethu eu gwlad a'u Duw. Canodd Miss Miles Y 'Deryn pur," a chafwyd gair gan y Parch. H. W. Hughes (Arwystl), yr hwn a derfyn- odd ei anerchiad drwy adrodd englyn i'r Dr. Rhedai y ddwy linell olaf fel hyn Iechyd ddaw-daw bob dydd, 0 gilfach ei law gelfydd." Tynodd hyn y rhaglen i derfyniad. Cafwyd cyfarfod anrhydeddus yn mhob ystyr, heb ddim lol. Hwyrach y dylwn grybwyll fod Mrs. Dr. James yn bresenol, yn nghyd a mam y Dr., yr hon sydd bellach yn Mrs. David Evans, Caerdydd. Gwelais hefyd y Dr. Washington David yno, yr hwn sydd wedi cymeryd lie Dr. James yn Llwynpia, yn nghyd ag amryw foneddigion a boneddigesau ereill o urddas. Teg ydyw hysbysu fod clod nid bychan yn ddyledus i Mr. R. Lewis, Tonypandy, fel ysgrifenydd y mudiad. Wedi talu y diolchiadau arferol, canwyd emyn i ddiweddu y cyfarfod. Iechyd a llwyddiant i'r Dr. a'i briod hawddgar yn eu cartref newydd yw dymuniad GOHEBYDD.
BYR EBION 0 L'ERPWL.
BYR EBION 0 L'ERPWL. Y TYWYDD MAWR. Garw, oer, a thymestlog ydyw yr hin, a chorwyntoedd ysgythrog yn ysgubo pethau gyda. grymusder o gylch y glanau. Amryw longau wedi eu chwythu i'r lan, a lluaws o forwyr wedi eu claddu mewn dyfrllyd fedd. Mae yr agerlongau trosforawl a gludant ym- fudwyr o wahanol borthladdoedd Prydeinig wedi cael y ffawd o fyned a dychwelyd mewn diogelwch, fel nad oes un trychineb wedi dal neb teithwyr ar For y Werydd. Odid nad oes llawer yn ofni a phryderu am ddiogelwch cyfeillion a pherthynasau adawsant Gymru o fewn corff y mis. Hwyrach y bydd gair fel hyn yn dderbyniol, er tawelu y meddyliau a gythryblir rhwng bryniau Cymru am ddiogel- wch mordeithwyr. Pan y bydd Dafydd Jones yn cythru, nid yw y palasau nofiadwy yn ddim amgen na phlyf ar gefn y dyfnder mawr. YR IWERDDON. Hynod o gythryblus y pery pethau yn y chwaer ynys o hyd. Dim gwerth yn cael ei osod ar fywyd na meddianau, a'r blaid a berthyn i'r Cynghrair Tirol yn ymddwyn yn benrydd a gwallgof. Beth bynag a wneir gan y Llywodraeth iddynt, nid ydynt fodd- lawn a sibrydir mewn rhai cylehoedd y bydd yn rhaid gosod yr ynys o dan gyfraith filwrol, am na fyn y dosbarth anystyrbwyll o'r bobl ymfoddloni ar ddim llai, meddir, na chael llywodraeth iddynt eu hunain, heb unrhyw ymyriad oddiwrth yr awdurdodau yn Llun- dain. Mae yr amryfal bleidiau gwleidyddol yn gwneyd miri mawr, ond bydd i'r neb a edrycho yn bwyllog i'r achos weled ar un- waith nad y sawl a orthrymir sydd yn cadw yr helynt, ond y penboethiaid hyny sydd yn gwneyd elw o'r cythrwfl a'r cynhyrfiadau an- nymunol. Mae yr annymunoldeb yn gost- fawr i'r wlad, oblegyd nid oes wythnos yn myned heibio na welir degau a chanoedd o feirchfilwyr ac adranau o wahanol gatrodau o filwyr traed yn myned a dyfod trwy y ddinas, a'r cwbl yn cael ei achosi gan blaid o anfodd- ogion, nad ydynt ond megys dyrnaid bychan o boblogaeth yr ynys. Mae yn L'erpwl fas- nachwyr yn mwynhau rhagorfreintiau dinasol fel dinasyddion ereill, ond dygant sel arbenig dros y cynhyrfwyr, a mawrygant y gweith- redoedd dieflig a gyflawnir ar wibdeithiau nosawl creaduriaid ar lun dynion wedi ym- werthu i bob anwiredd a drygioni. Dywed ambell un fod iddynt hawl ar gydymdeimlad y wlad os felly, mae gan bob lleidr a llofrudd yr unrhyw hawl yn yr un cymerfad. Beth bynag am deilyngdod y Gwyddel, y mae yn sicr nad yw difa meddianau drwy dan, dis- trywio anifeiliaid, a llofruddio yn ddiachos y diniwed, yn weithredoedd teilwng o edmygedd neb. DIWYGIADAU GWLEIDYDDOL. Mae y byd yn myned yn mlaen mewn ystyr boliticaidd, a'r hyn a elwir yn Junior Clubs yn dyfod i fodolaeth mewn amrywiol fanau. Nid wyf yn meddwl y deillia llawer o ddaioni oddiwrth gynulliadau bechgynos dibrofiad a diwybodaeth lawer ohonynt. Mae llawer yn melldithio y tafarndai, ond mae lie i ofni y bydd i'r clybiau rhagsoniedig gynyrchu mwy o ddrwg nag o ddaioni yn mhlith dosbarth lluosog o bobl ieuainc y trefydd a'r dinas- oedd. Mae llawer i'w ddweyd ar hyn, a bydd i mi gymeryd rhyw hirnos gauaf i wneyd sylwadau manylach ar y ddau glwb sydd wedi cael bodolaeth o fewn muriau y ddinas. Mae llwybr canol yn fwy sicr na'r eithafol ar y naill ochr fel y llall.—Yn frysiog yreiddoch, CYMRO GWYLLT.
[No title]
YN ol Ehrenberg, gall modfedd yagwar o ddwfr gynwys 800,000,000,000 o fan-bryfaid I YR ystafell fwyaf yn y byd, o dan un tO, ac heb gynalbyst, sydd yn St. Petersburg. Yn y dydd, defnyddir hi at arddangosiadau milwrol ac yn y nca fet dawnsle. Cymera ugain roil o ganwyllau i'w goleuo. Dyna le i Eisteddfod GenedIaethol f
Llawer mewn Ychydig.
Llawer mewn Ychydig. Bu farw merch ieuanc, deng mlwydd oed, yn Shoreditch, oherwydd yr ofn a gawsai pan yn darllen proffwydoliaethau yr hen wrach Shipton, am ddiwedd y byd yn 1881. GWNAETH un lanci-Mr. Walter-y swm o 70,000p. trwy wystlo ar redegfeydd ceffylau y flwyddyn hon. Y mae ei lwyddiant rhyfedd wedi cyffroi natur ddrwg rhai o'r anffodusion Prydeinig. Y MAE gan Mr. Bradlaugh frawd yn Aws- tralia, yr hwn sydd yn Efengylwr yno. Bu yn gweddio yn gyhoeddus am wellhadcrefydd- ol ei frawd, yn nghanol bloeddiadau o Hear, hear," "Hush," a chymeradwyaeth y dorf. TRADDODWYD darlith ar Arlywydd Gar- field nos Fawrth, Tach. 22ain, yn Nghapel Als, Llanelli, gan y gweinidog, y Parch. T. Johns. Ymddengys fod y ddarlith hon o'i eiddo yr oreu a dnaddododd erioed. Y mae yr hanesyddol yn ddwfn ynddi. Cafwyd cynulliad lluosog. Yr elw at y Band of Hope. YCHYDIG ddyddiau yn ol, cychwynodd llong ryfel ei Mawrhydi, yr Espiegle, o Plymouth am Awstralia. Yn mhen dau ddiwrnod, daliwyd hi gan ystorm, yr hon a barhaodd yn ddilaesu am dri diwrnod. Cafodd ddiangfa gyfyng iawn, a phenderfynodd y cadben hwylio i Queenstown, yr hwn le a gyrhaedd- odd yn ddiogel. MAE yn hyfrydwch genym hysbysu fod Meistri Owen, Sons, & Co., Limited, perchenogion Willow's Wire Works, ger Merthyr Tydfil, wedi dechreu ar eu gwaith newydd oddiar y 7fed o Dachwedd, ac y maent yn dyfod yn y blaen yn llwyddianus. Mae yno ddegau wedi eu eyflogi gan y Cwmni eisoes, a bydd eisieu llawer eto o weithwyr. PRYDNAWN a hwyr y Sul diweddaf, cynal- iodd Ysgol Sabothol y Gadlys, Aberdar, ei chyfarfodydd chwarterol, dan lywyddiaeth y Parch. Evans, y gweinidog. Cafwyd adrodd- iadau gan Thomas, M. A. James, J. E. Jones, a J. Thomas cafwyd areithiau gan y gwein- idog ac Abel Evans a chanodd y cor ma.wr a'r cor bach. Yr oeddynt yn gyfarfodydd boddhaus iawn. Y DIWEDDAR DR. KENEALY.—Ar ddydd Mercher, gwerthwyd ymaith ran fawr o nwyddau y diweddar wr enwog uchod, yn ei dy- yn Tavistock-square, Llundain. Gwerth- wyd ei bianos, ei ddodrefn, ac oddeutu 150 o ddarluniau gan y dynion enwocaf. Aeth ysgrifau eysylltiedig a'r prawf Tichbornaidd, a rhai photographs o'r prawf, am brisoedd da. Gwerthwyd, hefyd, ei lyfrgell o 4,000 o gyfrolau. CYMERODD damwain ofnadwy Ie, dydd Sul, yn nglofa perthynol i Arglwydd Dudley, yn Himley, ger Sedgeley. Disgynodd dau sinker, o'r enwau Gould a Griffiths, i'r pwll, a thra yn dychwelyd, trwy ryw anffawd neu gilydd, syrthiodd Griffiths i waelod y shaft. Yr oedd ei weddillion mor friwiedig, fel yr oedd yn rhaid casglu hwynt at eu gilydd mewn cwdyn. Llwyddodd Gould i ddiano trwy afaelu yn yr ochrau. YN nghyfres yr arholiadau yn y Brif-ysgol, Llundain, yr. wythnos ddiweddaf, yr oedd yn Ilawen genym weled enw ein cyd-drefwr ieuanc, Mr. Phillip Rhys Griffiths, mab hynaf Mr. Evan Griffiths, surveyor, Poplars, Aberdar. Daeth allan a'i M.B. yn y dos- barth blaenaf, yr hyn a rydd hawl iddo fod flwyddyn gyfan yn mlaen tuag at gwblhau ei efrydiaeth, ar gyfer ymgynyg at y raddfa uchaf, sef M.D., yr hyn, yn ddiau, sydd yn ei olwg er cyrhaedd tuag ato. Enillodd ei M.R.C S. y Nadolig diweddaf. Rhwydd hynt iddo, ac hir oes hefyd i wasanaethu ei genedl yw gwir ddymuniad-Otudydd. Nos Fawrth, yr 22ain o Dachwedd, cynal- iwyd cyfarfod gan Gyfrinfa Gwawr," o Wir Iforiaid, yn y Blaengwawr Inn, Aberaman, Aberdar, dan lywyddiaeth Mr. Rees Evans, Cwmaman, er cyflwyno anrheg oddiwrth y gyfrinfa i Mr. Frederick Griffiths, o'i ddarlun, yn nghyd ag anerchiad, fel cydnabyddiaeth fechan am ei ffyddlondeb i'r gyfrinfa. Yr oedd yr anerchiad wedi ei gyfansoddi a'i ysgrifenu gain Brythonfryn, yr hwn hefyd a'i darllenodd. Cafwyd amryw areithiau a chan- iadau yn y cyfarfod gan y brodyr Gwilym Cynon, John Lake, Dan Hughes, D. Griffiths, ysgrifenydd y. dosbarth, i'r Hen Frytaniaid D. Jenkins, Musical Hall; Wilkinson, Cwm- aman ac yr oedd yr areithiau yn uchel ganmol y brawd a anrhegid, a'r caneuon yn dyddanu y cyfarfod. Cafwyd eyfarfod dydd- orol iawn.-Gohebydd.
[No title]
DB. DE JONGH'S LIGHT-BROWN COD LIVER OIL. -ITS UNEQUALLED EFFICACY IN CONSUMPTION AND WASTING DISEASES.—Dr. Henry Hanks, author of Consumption its Treatment and Curability," writes The superior efficacy of Dr. de Jongh's Light-Brown Cod Liver Oil over the Pale Cod Oil has proved, in my experience, unequivocal. Patients who have persisted for several months in the use of the latter, with scarcely any perceptible improvement, have, after a brief trial of Dr. de Jongh's Light-Brown Cod Liver Oil, acquired such fatness, and those distressing symptoms accompanying emaciation have so rapidly subsided, that I have been induced to confide in its reputed remedial powers, and consequent^ to advise its substitution for the Pale Cod Liver Oil." Benjamin Clarke, Esq., M.R.C.S., F.L.S., author of "Notes and Suggestions on Cod Liver Oil and its Uses," writes The effect of the Pale Oil on the circulation is so feebly marked as not to be per- ceptible so that in some cases of extreme debility, the patient, from the slowness of its actioz, is in danger of sinking from exhaustion, or the disease, as in consumption, may become incurable from protraction. My inference agrees with the remark that Dr. de Jongh's Light-Brown Oil effects a cure in half the time that the Pale Oil does." Dr. de Jongh's Light Brown Cod Liver Oil is sold only in capsuled imperial half-pints, 2s. 6d. pints, 4s. 9d. quarts, 9a. by all chemists. Sole Consignees, Ansar,. Harford and Co., 77, Strand, London.
CYFADDEFIADAU LEFROY.
CYFADDEFIADAU LEFROY. LLOFRUDD MR. GOLD A LIEUT. ROPER. HELYNTION CYFFROAWL. Yn ystod yr wythnos ddiweddaf, y mae cyfreithiwr y llofrudd Lefroy, Mr. Dutton, wedi bod yn gweithio &'i holl egni i geisio profi ac egluro y gosodiad mai allan o'i syn- wyrau yr oedd, ac y mae, Lefroy. Y mae ei ymdrechion wedi bod yn foddion i ddwyn Lefroy i gyfaddef ei euogrwydd o lofrudd- iaeth arall, sef Lieutenant Roper, a lied debyg fod gan yr adyn law mewn llofrudd- iaethau ereill, heb gyfrif ty-doriadau nifeiriol. Canlyniad hyn oil yw ei osod ef ar biriacl uwchaf y llofruddion yn ystod y ganrif bre- senol—sefyllfa ogoneddus yn ngolwg yr iselaf o ddynolryw yn unig. Tra yn olrhain hanes Lefroy yn ystod y blynyddau diweddaf, tarawyd sylw Mr. Dut- ton gan ei ymddygiad anesboniadwy yn Southend, yn nh:9' ei chwaer. Tra y bu yno, yr oedd yn arddangos pob arwyddion o an- sefydlogrwydd ei feddwl, ac fel pe byddai rhyw faich trwm ar ei gydwybod. Dargan- fyddwyd corff Lieutenant Roper, wedi ei saethu drwy ei galon, wrth waelod grisiau y barracks yn Chatham, a'r holl arian oedd yn ei ystafell wedi eu dwyn ymaith. Cymerodd hyn le ar yr lleg o Chwefror diweddaf, ac ar y diwrnod cyn hyny, ymddengys i Lefroy adael ty- ei gefnder yn Wallington, a threulio ychydig ddyddiau yn Southend, yn nhy ei chwaer. Yn ystod yr amser y bu yno, ofnai yn barhaus nad oedd y drysau ar glo, a bod rhywun yn ei ddilyn, ac yr oedd ei ymddyg- iad o'r fath hynotaf. Ei brif ddyddordeb oedd darllen hanesion am lofruddiaethau. Sicrhaodd yr ymddygiad hwn ei goffadwriaeth ar feddwl ei chwaer, a thra yn adrodd hyny wrth Mr. Dutton, gwelodd ef ar unwaith y cyd-darawiad rhwng ei hadroddiad a, hanes llofruddiaeth Mr. Roper. Pan ymwelodd nesaf a Lefroy, cyhuddodd ef o lofruddio Roper. Ymdrechodd yntau ar y cyntaf i os- goi y cyhuddiad; ond o'r diwedd, cyfaddef- odd ei euogrwydd o'r weithred. Y noson hono, pan yn ei gell, dechreuodd Lefroy wylltu, ac ymddygai fel pe allan o'i synwyr- au. Galwodd am gaplan y carchar, ac chyf- addefodd wrtho ef ei lofruddiaeth o Mr. Gold ar y rheilffordd, ac hefyd Mr. Roper yn Chatham. Yn nghylch Mr. Gold, dywedai iddo ef (Lefroy) fyned i gerbyd arall, ac er na saethodd at y person oedd yn y cerbyd hwnw, yr oedd amcanion drwg yn ei feddwl. (Cafodd y person hwnw-credir mai Mr. Woods, o Hassock's Gate, ydoedd—ddiangfa gyfyng o'i fywyd.) Aeth i'r un cerbyd a Mr. Gold yn ngorsaf Croydon, ac yn fuan, dechreuodd yr ymladdfa angeuol, canlyniad yr hon sydd yn bur hysbys i bawb. Y mae Lefroy wedi cyfaddef hefyd ei fod wedi tori i mewn i d £ un Cadben Simmons, pan oedd y boneddwr hwnw yn treulio y prydnawn yn nh £ ei gefnder, ar awgrymiad Lefroy ei hun. Rhoddodd brawf hefyd ar effeithiau gwenwyn, ac y mae profion di- amheuol ei fod yn cario botelaid o prussic acid yn ei logell er's hir amser. Adrodda Mrs. Clayton (ei gyfnither) iddi ddarganfod rhai o'i ddillad ag olion gwaed arnynt, a bod Lefroy yn arfer defnyddio acids i glirio ymaith frychau oddiar ei ddillad. Diwrnod apwyntiedig ei ddienyddiad yw dydd Mawrth, Tachwedd 29ain, a bryshys- bysiad o Lewes, nos Lun, a ddengys fod pob peth yn barod at ygorchwyl annymunol, ac fod Marwood yn bresenol. Deisebir at yr Ys- grifenydd, Cartrefol i atal y dienyddiad, er rhoddi mantais i Lefroy gyfaddef ychwaneg o'r helyntion cysylltiedig &'i fileinwaith, gan y byddai hyny yn foddion i symud ymaith bob drwgdybiaeth oddiwrth bersonau di-euog ereill. Nid yw ei chwedl am Roper yn cael credin- iaeth gan yr awdurdodau milwrol, gan eu bod o'r meddwl ei fod yn barod i ddweyd unpeth er pellhau y gosb ddyledus iddo am ei uffern- waith.
Cyfrifeb Crefyddol o Lanelli.
Cyfrifeb Crefyddol o Lanelli. Nos Sul, Tachwedd 20fed, cyfrifwyd yr addolwyr yn y gwahanol eglwysi a chapeli yn nhref Llanelli, a chyhoeddwyd y ffigyrau yn y Llanelli and County Guardian am yr wyth- nos ganlynol. Y mae yr arferiad hwn yn un ag sydd wedi tynu cryn lawer o sylw yn mysg y Saeson, yn enwedig pan y deallwyd nad oedd mewn rhai manau, ar gyfartaledd, mwy na tua 10 o bob cant o'r boblogaeth yn mynychu lleoedd o addoliad. Dyma y cyf- rifiad cyntaf a wnawd yn Neheudir Cymru, a da genym fod y returns wedi profi mor fodd- haol, er y credwn fod lie eto am wellhad. Un elfen na ystyrwyd yn y gwahanol gyfrif- iadau sydd wedi cymeryd lie yn Lloegr, ond sydd yn hawlio sylw yn Nghymru, yw yr Ysgol Sul. Gwnawd y cyfrifiad dan sylw yn yr hwyr, a cheir y nifer a ddarfu bresenoli eu hunain yn yr eglwysi a'r capeli yn y daflen ganlynol, yn nghyd & nifer yr eisteddleoedd sydd gan y gwahanol enwadau, a'r average at. tendance yn yr Y sgolion Sabothol Nifer Presenol Presenol yr eistedd- yn y yn yr leoedd.. gwasanaetli. Ysgol SnI Bedyddwyr 5550 2829 1907 Cynulleidfaolwyr 5600 2655 1567 Meth. Calfinaidd 4200 1152 i08tf Meth. Wesleyaidd. 1460 324 303 Seintiau QY Dyddiau diweddaf 130 48 18F Cyfanswm An'gbyd — ffurfiol 16940 7071 4881 Eglwys Sefydledig. 3100 1233 806 Pabyddion 250 110 72 Prifgyfajiswm 20290 8414 5759 Poblogaeth Llanelli, yn ol y census di- diweddaf, oedd 20,000, a phan y cyfrifwn Cyfanswm mynychwyr yr eglwysi a'r capeli 8414 Haner yr Ysgolion Sul 2,879 11,293 Cawn fod 56f y cant o'r holl boblogaeth yn ymarferyd a moddiou gras.
Newyddion Diweddaraf. --,
Newyddion Diweddaraf. CAFWYD Dr E. Y. Steele, prif meddyg Abergafeni, yn farw yn ei wely, boreu dydd Llun, oddiwrth effeithiau cymeryd gormod o ryw feddyginiaoth a berodd gwsg. Perchid ef yn fawr. CAFODD aelod o'r Salvation Army .yn y Rhondda ei ddirwyo i'r swm o 10s, yn hedd-lys Pentre, am ladrata talp o Ip, o Lofa y Pentre, yn pwyso 35 pwys. Ar y rubbish cafodd y telpyn, meddai efe. EISTEDDFOD GENEDLAETHOL DiNBycii. -Un o'r testynau yn yr Eisteddfod fydd marwnad ar ol Syr Hugh Owen. Y mae y pwyllgor yr Eisteddfod yn bwriadu trosglwyddo haner yr elw a ddeilliai i Gymdeithas Genedlaethol yr Eisteddfod. DIENYDDIAD YN PRESTON.—Dydd Llun, dienyddiwyd J. A. Simpson (am lofruddio ei gariad ar ddydd ei phriodas) yn Pres- ton. Marwood oedd y dienyddwr. Cerdd- odd i'w ffawd yn ddiysgog Ni chan- iatawyd gohebwyr i weled y dienyddiad. MR. DILLWYN, A.S., YN NHREFORIS.— Nos Lun, traddododd Mr. Dillwyn ei araeth flynyddol i'w etholwyr yn y Tar- bernacl, Treforis, prydyllywyddwydgan Faer newydd Abertawe (Mr. Davies). Traethodd ar yr Ysgrif Dirol, a'i barod- rwydd i hyrwyddo Dadgysylltiad. Yr oedd y cynulliad yn gymharol dda. PRAWF GUITEAu.-Mae prawf y brad- lofrudd hwn yn myned yn mlaen o hyd yn Philadelphia. Dydd Sadwrn, bu yn taflu ei lysnafedd at y Parch. H. Ward Beecher. Prif bwnc ei ddiffynydd yw profi ei fod allan o'i synwyrau-casgliad ag sydd yn bur amlwg, pe ystyriwn ei ymddygiad rhyfedd yn ystod ei brawf. DYGWYDDIAD OFNADWY YN BIRMING- HAM.—Nos Sul, cymerodd dygwyddiad; hynod Ie, yn Birmingham, i weddw a'i dau blentyn. Yn yr hwyr, cafwyd Mrs Jackson mewn cyflwr anymwybodol oddiwrth effeithiau gwenwyn, a'i dwy ferch, naw a saith mlwydd oed, mewn cyffelyb sefyllfa, wrth ei hochr. Cymer- wyd hi a'r plant i'rysbytdy, llebuont feirw mewn ychydig amser. Credir y darfti iddi roddi y gwenwyn i'r plant yn gyntaf, ac yna cymeryd yr un peth ei hunan.
Ymfudiaeth. '">
Ymfudiaeth. > YSWYDDFA YMFUDOL GrYMREIGr. G-oruchwyliwr Cyffredinol a Chynrychiol- ydd Trwyddedig- y gwahanol gwmniau agerawl a, fordwyant o Lynlleifiad i wahanol wledydd y byd. Manylion a chyfarwyddyd i'w cael drwy anfom llythyr fel y canlyn :-N. M JONES (Cymro Gwyllt), Passenger Broker, 28, Union-street., Liverpool. Amser hwyliad y gwahanol agerlongau, a phria- oedd y cludiad yn y trydydd dosbarth Llinell Inman-yn wythnosol, pris, 6p. 6s. White Star „ „ 6p. 6s. Y National Line „ 6p. Os. Llinell y Cunard i Boston, dydd Mercher; a'r Sadwrn i Efrog Newydd; pris y cludiad, 6p. 68.. Llinell Allan, yn morio i wahanol borthladddedd, megys Halifax, Boston, Baltimore, Portland, a Montreal; pris y cludiad, 6p. 6s. lie canol, 8p. 8s. Llinell y Guion yn morio bob dydd Sadwrn am Efrog Newydd pris, 6p. 6s.; lie canol, 8p. 8pu Llinell y Dominion i wahanol borthladdoedd, fel yr Allan Line, gydag ychwanegu New Orleans, gan droi i mewn i Galveston o Texas; pris, 6p. 6s. Llinell agerawl Lamport & Holt yn wythnosol i Buenos Ayres, a phorthladdoedd ereill. Y pris i Buenos Ayres—lOp. i berson unigol; ac uwichlaw hyny, fel y canlyn :— Cwmni uwchlaw 6 a than 10 9p. 10s. Cwmni uwchlaw 10 a than 15 9p. An. Cwmni uwchlaw 15 a than 20 8p. IDs. Cwmni dros 20 a than 40 8p. Ok, Cludiad plant yn amrywio yn ol yr oedran. Dyma, y porthladd lie y glania teithwyr fyddant yn myned i Patagonia ond cofied y darllenydd fod, y llywodraeth Argentaidd yn anfon pobl i wahan- ol barthau o'r wlad yn rhad o Buenos Aytês, yr un fath ag y danfonir hwynt i'r Wladfa Gymreig. Baraed pob ymfudwr drosto ei hun am y. wlad oreu i fyned iddi, ac na fydded i neb fod mor ddwl a chymeryd ei arwain yn fyrbwyll gerfydd ei drwyn, heb yn gyntaf bwyso y mater cyn chwalii cartref. Mae yn elw a chynaliaeth i mi gyfar- wyddo ymfudwyr; ond ni charwn fod yn eaog o gamarwain a thwyllo neb er mwyn ychydig geiniogau. Gallai ddweyd hyn, fod genyf y Cymreig helaethaf yn L'erpwl, a digon o le cystir- us i letya ymfudwyr yn ddidrafferth. Byddái yu, ddoeth i ymfudwyr ffurfio minteioedd bychain, er myned gyda'u gilydd, He bynag y byddontf wedi meddwl am ymfndo, yr hyn fyddai yn jFpstur ychwanegol iddynt ar y daith drosforawi. Oofied ymofynwyr y cyfeiriad :— CnlBo GWYLLT, American Eagle, 28, Union-sfreet, Lirgfpto^
IOAN ARE ON WEDI MAR W I
tarddn oddiar anwyd ysgafn, gan gredu y byddai i'w gorff hardd, lluniaidd, urddasol, a chadarn hefyd (fel y tybiai pawb), yn nghyd a'i dymer bwyllog, ei feddwl tawelfryd, ei arferion rheolssidd, a'i gysuron teuluaidd a chymdeithasol,-y byddai i hyn oil, yn fuan, -ei Iwyr adferu i'w gynefin iechyd; ond fel arall y mynodd yr lor, a thewi a raid i ni, heb allu dim ond datgan galar enaid archoll- edig am golli eymydog a chydwiadwr nas gwelsom erioed ei onestach, na'i foneddig- eiddiach, na'i ffyddlonach i'w argyhoeddiadau, na'i burach fel cyfaill, fel dyn, fel penteulu, ac fel un o ragorolion y ddaear. Dyma golled genedlaethol arall. Pan oeddym newydd ddadgan ein gofid am golli ohonom y bendigaid Syr Hugh Owen, wele un o'i gyfeillion anwylaf, un o'i gydweithwyr yn mhob achos da, yn enwedig achos addysg yn Nghymru, — dyma loan Arfon wedi ein gadael.