Y Gwladgarwr

I FFRAINC. Y mae yr Yrnerawdwr a'r Ymerodres wedi cwbl- bau eu taitb trwy JJydaw. Addawodd yr Ymer- awdwr adgyweirio arnryw Eglwysi enwog a welodd mewn cyflwr o ddadfeiliad ar ei daitb. With iddo fyned < t Eglwys St. Ann d'Auray, canodd y plaut 4 Domine, Salvnm r<lC;' yr oedd yr Esg-ob a'r Otfeir- iaid yuo. a henditbiasant yr Ymerawdwr. Y otan a tljywedodd:—'Syr, yr wyf yn cael fy llwytho gan deimlud dwys o lierwydd y geiriau a gyfarchasoch i i mi. Y mae dyddian yn mha rai y dylai Penad- oron roddi esiampl i'w deiiiaid; y mae dyddiau Lefyd yn mba rai y dylent ddylyn esiamplau rhai ereill; i'r perwyl bwnw, gan ddylyn defod benafol y wlad, y daelbnm i yma heddyw i weddio Daw am iddo genadu i mi amcan fy hoil ymdrechion, fy boll obeithion, sef, dedwyddwcb y genedl ag yr appwynt- iodd efe fi i'w llywodraetbu. Y mae yn ddedwydd genyf Jgael fy neibyn gan Brelad mor bybarcb, a liyderaf y bydd rub gweddiau alw am fendith Ddwy- fol arnaf.' Yo ystod un o'i theithiau trwy Bois de Vincennes, yn 1858, darfu i'r Ymerodres svlwi ar ddelw o'r Forwyn Fendigaid mewn pared gerllaw yr ysoyty milwrol. Gyn gynted ag y cafodd ei Mawrhydi obaitb dyfod yu fam, hi a wnaetb adduned, os byddai i Ragluniaetb ei benditbio hi a mab, y byddai iddi gyfodi Capel ar y Ilecyn hvMiw. Hi a gadwodd yr ttdduncd, ac ar y 15fed o A wsf, fe agorwyd y Capt-1 gyda rhwysg mawr. Y mae y ddelw a fu yn achly- sur i'r adduned, wedi ei symud a'i dodi yn y Capel, ac o tani y mae yr ysgrifeu a ganlyn Yr Ymer- odres Eugeine, mewn tLiith trwy y Bois de Vinceri- lIes, wedi mrned heibio i dddw o'r Forwyn, a wnaeth adduned, os byddai i Dduw ei benditbio a mab, y cyfodai hi Gapel i'w anrhydedd Ef. Gor- pbenvyd y Capel hwu yn 1858.' Y mae llong yn cael ei hadeiladu yn awr yn Cher- bonrg,—math o long ryfel, yr hon sydd i gael ei bad- t iladu ar gynllun hollol newydd, ac, os bydd y cyn- Hun yn llwyddianus, adeiliadir ereill yr uu fath a hi, a bydd yn rhaid i'r gyfundraetb ryfel bresenol gael < i llvvyr gyfnewid cyn y gellir byth sefyll yn erbyn ymosodiadau y llongau byn. Yr Ymera\vdwr ei bun yw y dyfeisiwr. Y mae Count, Persigny newydd draddodi araeib »aitb, yn yr hon y ceisia ddaugos mcf ddedwydd a llwyddiauus ydyw Ffrainc yn awr. Dylynir ef gan amryw newyddiaduron sydd yn byw ar ffladro yr Ymerodraeth, a chyboeddir erthyglau hyawdl, yn y rhai yr ymffrostir yn rbyddid, diwylliant, a cbynydd cymdeifbasol Ffrainc. Oud tra y mae y flFladrwyr yn ysgrifenu felly, y mae Ffraiuc druan yn parbau mor ddiraddiol ag erioed. Y mae hi yn gaeth yn ngefynau cyfuudraeth warthus yr beddgeidwaid— eto yn cael ei llywodraetbu gan ddeddfau sydd yn wawd ar synwyr cyffredin a dyuoliaetb. Y mae pobl yn paihau i gael eu llusgo o'u tai a'u lhichio i garcb- arau—o"r carcharau i'r 'hulks;' ac o'r 'bulks' i drefedigaeth gospawl, a byny heb na phrawf na cbondemniad !—bron beb gyhuddiad Digon yw iddynt achw) n yu erbynnnrbywswyddogaeth neu awdurdod, neu gael eu drwgdybio o fod yn perthyn i ryw gymdeithas ddii^el, neu gael eu bystyried yn 'beryglus' gan y Llywodraetb. Pan ddelo ryw ddyn antfodus i'r tudalen yma yn ei banes, gall gau llyfr oi fywyd am amser. A m rai blynyddoedd wedyn, efe a fydd megis wedi ei gau mewn bedd. Y mae gan obebydd y I Daily Telegraph banesion yn profi gwirionedd byn. Flynyddau yn ol, cafodd dyn parchus ac uehel, yr hwn oedd Werinwr, ei ddal am fod a wuelai, yn ubyb y swyddogion gwladol, a ryw fradwriaeth dychymygol. Dedfrydwyd ef i bedair blvnedd o garchariad. Daetlv y pedair blynedd i ben ychydig ddyddiau yn ol; ond, yn lie rtiyddbau v carcharor, alUudiwyd efi Algeria, lie y caiff ei gadw eto amser maith, yn ol pob tebyg. Yr unig reswm a allai ef gael dros byny oed i, fod yr beddgeidwaid yn ei ystyried yn ddyn peryglus. Ond y gwir, reswm oedd, ddarfod iddo uuwaith fod yn ysgrifenydd i Ledru Rollinv Dywedir y bydd i'r Ymerawdwr ymweled a'r Frcnhincs Victoria cyn diwedd yr haf, fel math o gydnabyddiaeth am ei hymweliad hi a Cher- bourg. Prawf arall o ryddid Ffrainc. Wedi i Prefect y Sarthe wahardd gwerthiad Beiblau Protestan- aidd yn ei randir swyddogol ef, penderfynodd aw- durdodau Maubenge na chelai Protestaniaid gyd- gyfarfod i addoli. Dydd Sabboth, wythnos i'r diweddaf, scf Awst 22ain, 1858-nid 1658, fel y gallai rhai dybio-fe garcharwyd deg o Brotes- taniaid yn y dref uchod, am iddynt gyfarfod yn yr un man i addoli Duw. Y mae yr Offeiriaid yn cefnogi Louis Napoleon. Ydynt, ond ni wnant Invy hyny am ddim. Rhaid gadael iddynt ormesu ar Brotestaniaeth, neu hwy droant yn er- erbyn yr Ymerawdwr.

AWSTRIA. Rhoddodd yr Ymerodres enedigaeth i Dywysog ac etifedd, a bu llawenydd mawr ar yr achlysur. Bedyddiwyd y baban ar yr 22ain, a chafodd ei enwi yn Iludolphe Francis Charles Joseph. Mae y Vienne Gazette yn wallgof gan awydd ffladro y Tywysog Ymerodrol, ac yn dymuno iddo fod yn bobpeth sydd dda, a pherffaith, a goruwch-ddynol. Fendigaid Rudolphe, os gelli di gyflawni y filfed ran o'r hyn a ddymuna y Gazette, byddi y Ty- wysog goreu a gafodd Europ crioed. Ond os methi di a gwneyd dim mwy na rhyw ddyn meidrol arall, na thralloda, anwyl Arch-ddug. Yn mhen yr awr ar ol dy farwolaeth, ti gei ryw filadrwr arall, yr hwn, pa both bynag a fu dy gy- meriad a'th weithredoedd, a wna ei oreu i osod dy enw yn mysg is-dduwiau y blaned ddaearol. Cyhoeddwyd dyfarniad Ymerodrol, i erchi rboi 400 florins (tua £ 40) i bob plentyn, trwy holl Awstria, a anwyd ar yr un diwrnod ag y gamvyd y Tywysog Ymerodrol.

PRWSSIA. Mae y Prwssiaid, yn ddi eithriad, wedi dangos y parch mwyaf trylwyr, a'r croesaw mwyaf gwres- og, i'r Frenhines Victoria, ar ei thaith trwy eu gwlad. Cadwyd gwyliau, rhoddwyd gwleddoedd, cynaliwyd cyfarfodydd, darllenwyd a thraddod- wyd cyfarchiadau, taniwyd magnelau, a clilaer- oleu^ryd trefydd a dinasocdd-oll i groesawi mam Ercnhines ddyfodol Prwssia ar ei hymweliad a'i mereh. Dywcd llythyr o Berlin, dyddiedig Awst 20ain, fod Tywysog Prwssia ar gael ei ddyrchafu i Rag- lawiaetli y deymas. Ar y 23ain o Hydref, efe a gymer awenau y Llywodraeth yn ei law ei hun, gan gael ei gynysgaeddu a holl awdurdod Brenin. Yr aelios o hyn ydyw, fod ei dad, y Brenin, yn rhy wael ei iechyd i reoli y deymas.

YkRYSON RHWYFO RnWNG MoRWYlt FlltEXGIG A BEISONIG.—Cymerodd rhedegfa badau le yn Cherbourg, am wobr o £ 20 a gynygiwyd gan Ymerawdwr y Ffrancod, rhwng criw dwy long ryfel Ffrengig a chriw yr yacht Cissy, yr hou oedd yn perthyn i Sais o r enw Dunn. ITyd y rhedegfa oedd dwy filldir, ac yr oeddynt i fined ar hyd-ddo ddwy waith, ju gwneyd felly bedair milldir. Yn fuanar olcychwJll yr oedd rhag- oroldeb y rhwyfwyr Prydeinig yu <unlwgri bawbf gan 1 gnw y Cissy, er nad oedd ga-iwyut hwy. ond pedair rhwyf yn erbyn y chwech otdd gan y Ffrancod, gymeryd y blaen yn ddioed. Ond, wedi hyny, gan nad oedd y Saeson yn deall ^cwra yn dda, aeth y bad Ffrengig heibio iddynt, a phar- hasant i dynu o'r tu ol iddynt am y rhelyw o't round gyntaf. Ar ol myned heibio i'r pawl y.tro cyntaf, daethant yn fwy cydnabydiua a'r He, a thynasant a'u holl egni, ac yn fuan aethant heibio eu gwrthwynebwyr, gan gyraedd pen y rhedegfa yn mhell o flaen y Ffrancod-yr oeddynt dros chwartcr milldir o'u blaen.

ADWY'R CLAWI)D. -MR. GOL.,—Y mae eich holl gyf- eillioit yn y lie hwn yn cydlawenychu wrth ganfod fod eich GWLADGARWR doniol yn enill tir, ac yn casglu cymaint o nerth. Ychydig, hyd yn hy, sydd wedi ei dderbyn yma, a hyny o heiwvdd ei bod yn arfer bod YII ddydd LlnIl arno ync\rhaedd pen ei daith, hyd yn ddiweddar. Yn awr yr ydym yn ei gael boreu dydd Sadwrn, ac felly, fe ddaw i gystadlu am gylchdaeniad a'r papyrau mwyaf pohlogaidd sydd yn dyfod yma. Pob Hwydd i chwi. Cewch nawydd ■ ion oddiyma yn awr ac eilwaith:- 'Boed croesaw it,' WI.ADOARWE gwiw, I led-ymdaeau dros ein gwlad, Gan ddwvn newyddion o bob rhyw Ar gyflym rwysg dy ddalen rad. Rhy gulion yw dy ddail yn awr— Rhy 'chydig nifer hefyd sydd, I ateb i'r dysgwylion mawr Sydd am dy weled nos a dydd. Dy ddail a gaffo'u llwytho'n 11awn o brif gynyrchion doniau'r byd: A sawr diwygiad—peraidd ddawn, Arogler ar dy ddail o hyd. Iolo Trefaldicy>u

Y mae y cynhauaf wedi troi allan yn ffafriol, ar y cyfan, trwy holl Europ ac America, ac y mae tuedd at ostwng yn mhrisoedd yd a blawd. Ychy- dig o brynwyr oedd yn marchnad Llundain, Awst 27ain. Gwerthid y gwenith Seisonig am yr un bris ag a gafwyd y dydd Llun blaenorol; ond ychydig o brynu oedd. Ni chymerodd dim cyf- newidiad yn mhrisiau pethau ereill. Daeth cyf-" lenwadau lied helaeth o yd a blawd tramor i Liverpool, erbyn Awst 27ain. Yr oedd y pris- oedd yn tueddu at ostwng, mown ceirch, haidd, gwenith, a can.

Yn y Wasg—i'w yyhoeddi yn rhemau chwe cheiniog a milt yr un, ae i' w gwblhau am Bum, Swllt- argraffiad newydd o'r ANIANYDD CRISTIONOGOL, gan Dr. DICK '— pyda Darluniadau. Wedi ei gyfieithu yn gyflawn o'r argralfiad olaf yn Seisoneg, gan y Parch. THOS. LEVI.. Daw y rhan gyntaf all-n yn n-is Ilydref. Anfoner archebion am dano yn ddioed. Argrtffir a chyhoeddir gan REEs LEWIS, Merthyr; ac i'w gael gan lyfi werthwyr a dosbarthwyr yn gyifredin. Anfonir unrhyw nifer drwy y post: a gellir anfon y gwerth mewn postages. KEYES' WORSDELL'S PILLS. E, ALTH RESTORED and maintained by the use of these Pills, prepared solely by J OH N KAYE, Esq., of Dalton Hall, near Huddersfield. They are unequalled in simplicity, safety, and beneficial effect, and in cases of acute as well as chronic diseases, especially those rising from Impurity of Blood, Indigestion, and Constipation, are the best medicine that can possibly be employed. FEMALES, ARTISANS, MECHANICS, all persons of Se- dentary Habits, and the general public, will find them of the greatest service in correcting and preventing irregulari- ties in the performance of the various functions of the human body. Buy 1 box, and READ the TESTIMONIALS enclosed. Sold hy all Chemists and other dealers in Patent Medi- cines, at Is. I i(I.; 2s. 9d.; and 4s. 6d, Wholesale Depot, 22, Bread Street, London. TEAETKAWD BUDDUGOL GWRECSAM. AR yr Ysgol Sabbothol a'r Oes gan y Parch. D. Griffiths, leu., Bethel. Sir Gaernarfoit. Cyhoedd- edig gan y Pwyllgor. I'w cael gan yr Ysgrifenydd, T. Phennah, Mount, Wrexham; gan R. Hughes a'i Fab; a clian holl Lyfrwertliwyr Cymru. Unrhyw nifer trwy y pifgt ar dderbyniad eu gwerth mewn Stamps. GWERTH SYLW. CYHOEDDTR yn ddioed yr ANTHEM FUDDUG- OL yn Eisteddfod I.lansrwel, 1858, ar y geiriau Diolch i ti 0 Dad, yn nghyd a'r GANIG (YNIR-EIG. cyfansotldeôig- gan Asaph Glyn Ebbw Pris 9c Cvhoedd- edig ac ar werth gan William Tasker, Bookseller, Briton- ferry, near Ntath.