Y Gwladgarwr

SYLWADAU AR GYFANSODDIADAU CERDD OKOL* EISTEDDFOD REHOBOTH, BRITON FERRY, ME HE FIN, 1857. Tri chyfansoddiad a dderbyniwyd, dan y ffugenwau can- lynol:—' Wydd^l,' Ehedydd,' ac 'Un o Feib y Gerdd.' WYDDEL.—Cyfansoddiad cyffredin, heb ddim ynddo yn tarn yn swynol, ac hefyd heb ddim gwrthun. Un o feiau yr awdwr hwn ydyw, riad oes yn ei waith ond ychydig o am. rywiaath; y map eisiau arno sefyll mwy uwchben ei bwnc, eyti dechreu arno.- Os ydym yn adnabod ei nodau yn dda, gallem feddwl IIlai bron yjr. un ysgogiadau sydd ganddo bob amser; rliy gyffredin ydynt yr ysgogiadau ban 9 hyd 14; ac yn wir, nid oes yn y cyfansoddiad ddim sydd yn deilwng o Ganig Gystadfeuol. Nid yw ei hyd ond 20 ban, wedi ei ranu yo ddau ddosbarth, a'r ddau yn teifynuyn y cyweirnod.Tthy gyffredin befyd yw yGanghanedd-ysgoga yn rhy anil yn y dull cynhehyg (similar motion). Gwell na defnyddio cord y 7fed ar Bedwerydd y cyweirnod fel y gwelir yn ban y 7fed, fuasai gosod y nodyn canol yn y Ba. yn y ban hwmv, ar E yo lie D, a çhyfnewid y nod yn gyf.rbyniol yn yr Alto, o F i E; y mae yr un syiw hefyd yn briodol i ban 19. Buasai yn well defnyddio eordy 6fedyn lie y cord cyffredin yn ban 13; buasai E yn well Bag F yn yr Alto, 15 ban. Drug hefyd ydyw trefniad y lleisiau rhwng banau 16 a 17, lIe y neidia yr Alaw bedair gradd. tra nad ysgoga yr Isalaw ond un gradd. Da fyddai i'r awdwr hwn wneyd mwy o ymgais at fwy o wreiddioldeb yn ei gyfansoddiad nesaf. Nid amheuwn na ddichon efe wnend yn well, gyda mwy o ymroad. EUEDYDD.- Y mae cyfansoddiad yr awdwr hwn yn rhagori ar yr eiddo Wyddel meMnamryw ystyriaethau; yn un peth, \n ei Alaw. Cynwys fwy o amrywiaeth yn ei ysgogiadau—mwy o wreiddioldeb--mwy o deimlad hefyd ar y cyfan, drwy y eyfansoddiad oil, er nad cymaint efallai a gynyrcha ynom awydd parhaus am ei ymarferyd. Os nad ydym yn camgymeryd, yr oedd Ehedydd yn rhoddi ysgogiadau cyflymach i'w edyn nag y bytidai yndda; cy flyina megys o frigyn i frij,yn yn rliy ddifeddwl, fel pe buasai yn ffoi am ei einioes, ac felly yn methu a chael hamdden i orphen ei gan; a gallem feddwl wrth sylwi ar ban y 27, ei fod i raddau yn peiruso i ba le yrehedai nesaf, ac iddo, pan braidd wedi penderfynu -disgyn ar y ddaear, iddo gael ei darfu ymaith trwy ehediad disymwth i ben cangen dra nchel. Beth bynag, nid ydym yn hoffi peror- iaeth Ehedydd yn y man hyn mewn uu modd., Mr. brys yn ddiau oedd y gelyn y tro hwn. Cyfarfyddwn ag ambell darawiad pur nerthol yma ac acw ar hyd y cyfansoddiad, yr hyn a ddengys nad gwr diawen ydyw. yr awdwr, pan fyddo wedi cael hamdden i feddwl yn briodol beth fyddo yn y cynglmne'tacyn^ianoddwr-defaj'ddia gyda ilawer o ddeheurwydd eto y mae anibeTlrora Ug vv a i a gn alius wedi dianc rhyw fodd neu gilydd gwely symud- iad o'r nod olaf yn y G ban i'r nod cyntafyn y 10, ri.wng y Bass a'r Alto, ac hefyd y nod canol rhwng y Bass a'r Air, yn y 23 ban. Gwell onide fuasai nod y Bass ar F, nod y Tenor ar E, a nod yr Alto ar F. Ar y cyfan, mae y cyfansoddiad hwn yn meddu ar radd lielaeth o deilyngdod, ond btiosai yn fwy hoff genyf 6 fod yr arddull yn wahaaol, fel CANIG; tod mwy o amrywiaethyn y gwahanol ranau (parts); amboll doriad yma a thraw-fel na byddai mor drymaidd a dinwyf, ac yn meddu mwy o gyffroad a llonder; er, nad yw yn anhebgorol angenrheidiol fod CANIG bob amser yn meddu y priodo:eddau hyny. Gwnaedyn well T tro .nesaf; IIi* Q, FEIB Y GERDD.—Rhagrra y cyfansoddiad hwn gymaitit ar eiddo Ehedydd, ag y rh^gora Ehedydd ary llall. Rhoddodd yr awdwr hwn fwy o'i'feddwl ar gynyrchu cyf- ansoddiad teilwng, na'i cydymgeiswyr—ihoddodd fwy o gylch i'w. a'hrylith—bu yn iwy deuwydd yn ei gyullun—a Cihyfansoddodd GANIG bryuferth iawn. Ysgoga yr Alaw J)1 naturiol a nwyfus—yn gryf, heb fod yn drymaidd yn hoe, w. heb- fod yu fursenaitld. Y mae o ban 37 hyd y diwedd. braidd. yn swynol; o leiaf, dyna fel y teimlwn l wrth ei chano* Maey rhanru oil yn bur naturol, ac am- ry wiaethol, yn neillduol yr Isalaw. Mewn gair, rbaid i ni ddywedyd fod y cyfansodd ad hwn yn un o'r cynyrehion Cytnreig r hag oral ag y gwyddom am dano, mewn arddull CANIG yr ydym yn ei hoffi yn fawr, a hyd .'ai yn gam a'r awdwr, ac a chanwyr ein gw ad yn gyffredin, iddynt beidio cael ei feddu. Y mae arnom eisiau mwy o gyfansoddiadau o'r natur hyn at was-onaeth ein cyfarfodydd Dirwestol, Llenyddol, ac Eisteddfodol, &c., &c. Yr oedd yn flin genym weled mor lleied wedi anfon i'r gystadleuaeth, er fod hyny yn gwneyd y gorchwyl o fein.iadu yn lJawer bawddach. Nid oesgenym yn awr ond C) lioeJdi mae Un o Feibion Gerdd; syud wedi rhagori y tro hwn, o ddigon; a buaswn yn ei ystyried yn haeddu y wobr pe buasai yn bedwar cynia nt. Maddeued y cystaiileuwyr fyrdfa ac amnher- fFeitlirwydd yr ychydig nod adau hyn, a wnacd yn nghanol Hawer o les^edd corph a meddwl. Yr eiddoch yn ddiuwyll, ASAPH GLAN TAF.