Y Genedl Gymreig

MR JAMES SAUvAGE.- Yr ydym yu deall fod y cerddor rhagorol uckod yn bwriadu treulio Hydref a Tachwetd yn Nghymru, ac y gellir cael ei was. anaeth ar y pryd mewn cynsherddan, &c. Svlwer ar yr hysbysiad mewn colofn arall o'r rhifyn hwn. ANHWYLDITRAU y GWDDP.—Poen a sychder.goglais ac anesrawythder. yn achosi peswch ac yn niweidio y 11a18, At yr anhwylderau hyn defnyddir Epps's Glycerine Jujubes. Yn el gyftyrddiad a'r chwar- enau, y foment y cynhyrfir hwynt i sugno, y mae y Glycerine yn gweithredn yn hynod effeithiol er iachad. Gwerthir ef yn unig mewn blychau He a Is lie, wedi ea harwyddo James Epps & Co., HorocBopathio Chemists, London. "-LI p thyr a dderbyuiwyd: "Foneddigiou,-Byddai yn ddy- ddotol genych, efallai, wvbod fy mod, ar ol prawf helaeth o'r Glycerine Jujubes, wedi cael allan eu bod o fudd neillduol (gyda chmorthwy meddygol neu heb hyny) mewn pob achos brcn o anhwylderau y gwddf. Y maent yn clirio ac yn meddalhau y llais.—Yr eiddoch yn ffyddlawn IGORDor; HOLMES, L.R.C.P.E, Senior Fhyaician of the Municipal Throat and Ear Infirmary." alt. PEUOFATJ HOLLowAv.-bdd,ddiall_1ybioDa hin- eoddaii cyfne..idiol, mae'r cylla bwyd-^renliawl yn dQedol i pMl ei banmbam, yr afn ei Mohrefnn, &'f :v;h;Ü;°t::1r i Kyawr :d: ;a: I wna? ?'?y?both i saf,?n trefn yny ?WM« &t eyfm- soddhd tr?y ddefnvddio v FttenM byn. Y maent yn mvnei at wraidd anhwylderau o'r fath, gan garthu pob anmhuredd o'r swaed, dwyn y peiriannan i'w trefn naturiol, ao i&chiu pob adran o'r eorph. Fe ddylai y f"ddysini«th hon fod yn meddiant nawh sydd yn dyoddef oldi wrt h yr anhwyldtran » nedwyd:

LLYTHYR LERPWL. IODDI WRTE 3tiv GOEZBYDD. ] [, I Nos Sadwrn.  Cymro TwyHodriis: Ymgai8 i gadw d,, Wraig. In thelPark" (Lewis- Morris). Ymgaia ramantui (JJlmro i briodi Dunes Oufoethoa.— I Diflaniad Ysgrifenydd Cymdeithas Gyfeillgar. —Y City Reform Club ac Oriau Pleidleirio mewn Etholiad.—Marwolaeth diweidar Glerc Trefol Booth, yn Ffrainc. Nid yn fynych iawn y bydd genym ni, y goheb. wyr yma, ryw bethau pur warthus i'w hadrodd am ein poblogaeth Gymreig, wrth ystyried ei bod, medda' nhw," tua thri-ugain mil o nifer, ac nid cysurus genym ydyw adrodd gweithredoedd gwarthus cia cydwladwyr ychwaith. Priodolir weithiau I ohebwyr newyddiadurol y galla o dynu yr hyn sydd felus i bobl o chwaeth isel o bethau chwerwon iawn. A dichon eu bod weithiau yn rhoi gormod o le i sgandalau a gwaradwyddiadau; ond nid llesol er pureiddiad cymdeithas ydyw man- tellu pob gweithred angbysnrus Be anmhur. Acy mae y sgandal Gymreig ddiweddaraf yn y ddinas hon, sydd eto heb ei chroniclo gan neb, yn un o'i rhai na ddylid eu mygydu. Yr oedd yma hyd neithiwr, os nad yw yma eto, ddyn gwledig, a lied aullylhrenog hetyd, a hwnw yn Gymro, a ddaeth i beth amlygrwydd yn mhlith ei gymydogion yn ddiweddar, drwy iddo ef, ei wraig, a'i anedd-dy, a phobpeth yn perthyn iddo, gael eu gwychu yn anarferol i un o'i sefyllfa ef ar fyr amser, a'r modd y eyfrtfid am hyny ydoedd fod ewythr cyfoethog iddo wedi marw, ac wedi gadael iddo eiddo lawer. Yn mhlith yr amrywiol ddodrefn drnd. fawr a gafodd, yr oedd pianoforte gwerth 80p, ag yr oedd yr ewythr wedi rhoddi Rorchymyn pendant am dani i fod vn eiddo merch y uai. Ond heb fanylu ar yr holl wyehder a ddaeth i'w feddiant ef a'i wraig, mewn gwisgoedd, addurniadau. a dodrefn, gyda y modd rhwysgfawr y dywedir iddynt dreulio eu holiday yn ddiweddar yn NghymTU, y mae yn hysbys erbyn hyn mai nid arc! ewvthr y cafodd ef y meddiannau, ond drwy briodi rhyw dafarnwraig gyfoethog, yr lita a roddodd yr arlan iddo i barotoi ei dy i'w derbyn hi, 881 da!u cyflogau y gweithwyr:a honai oedd yn ei wasanaeth. Fodd bynag, y mae y gath wqdi ei gollwng o'r cwd o'r diwedd, a'f fath chweiiau yn cael eu hadrodd am y ddyfeisiau twyllodras sydd yn ddigon I hllwlio iddo le yn mblith arch-dwvll- wvr ei oes. Yn mhlith pethau beiddgar ereill a adroddir am dallo, fe ddywedir fod'y dafarnwraig, el wraig Rhif 2, wedi ymweled droiau a'i dy, tra yr oedd Mrs Rhif 1, gyda yr hon y mae yn briod et's mwy na deng mlynedd, yn bresenol; ac iddo daweln No 2 drwy ddangos No 1 fel ei chwaer oedd yn cadw ei dy. A diau fod y cyfrif a roddai i No i am bresenoldeb No 2 yn un mor gywrain. Fodd bynag, y mae yn ymddangos iddo dw,1Io y ddwy hyd oni ddaeth yr ystorm bresenol yn ol y gair, Mai nid hir y ceidw y d-I ei was," a chwalu ei dy newydd addurnedie, a gyru ei ddndrefn gwych- ion i ehedog, rhai fiordd yma a rhai ffordd acw, a'r rhan fwyaf ohonynt i siopau yr ail werthwyr. Wedi ygrifenu cymaint a hyna, trechwyd fl gan y chwant i brofl drwy daa ryw dipyn o anrheg a gefais gan eyfaill o Havanna: a chan fod darllen yn fowy cydweddol a'r experiment hwnw nag ysijrifanu, disgvnodd fy llygaid ar gan Mr Lewis Morris, In Hit Park, ac wedi darllen y llinellau canlynol:- "The stock jobbers'madams dash In splendour thro' parka and street, 'Tin a lightning of wheels that flash. 'Tis a thunder of high-stepping feet; Shrink aside, vile churl, for these princesses bold, Thes creatures] of jewels, and ermine and gold «. And meanwhile in some fetid street Their spouse and provider sits,- A swindler fattening on lie and cheat, Sole fruit of his sordid wits- Fall fed and bloated, or wan and pale, And haunted with fears of imminent gasl." Oofiais am dri Chvmro ieuainc a fu mor llwydd- iaonus a chyzhaedd holl bwyntiau y darlun uchod o'r dash in spendour thro" parks and street," hyd i gyflawniad eu hofaau of imminent goal." Ond nid wyf am roi llith ar helvution y tri, eithr dangos un "act," o eiddo un, a'tleuengaf o'r tri. Yr oedd un ohonynt yn fab i dyddynwr parchus yn air -1 y all yn unig fab ei fam, a hono yn wnaeth na gweddw am na bu erioed vn briod; ond a ymdreehodd yn galed igadw ac addysgu el mab. Yr oedd y trydydd, a'r mwyaf beiddgar o'r tri, yn fab i fwnwr o a chydag ychydig am dano ef y dirwynaf fy llith i ben. Bu yn Uwyddiannus lawn am dymhor byr, ac am wn i na buasat yn llwyddiannus eto oni buasai ei fod wedi ei felldithio a'r ddawn i ddywedyd celwydd, a dywedyd min gelwyddau ynfyd i geislo dyrchafu ei hun drwy ymffrostio fod ei rfeni a'i berthynasau yn cyfoethog, ae yn byw mewn tat gwychion a i taflodd i dywyll-gell y carchar pan oedd ar ben cytundeb arianol am fwy na 50,000p, a fuosai yn dwyn cannoedd lawer a elw iddo ef, gydag enw o fod yn ifnamier cyfoethog a llwyddiannus. Ond yr un act y cyfeiriwyd ati oedd ei barotoadau tuagat briodi boneddiges o deulu parchus a chefnog. Yr oedd y briodas ar fin cymeryd lie, ac un o'r lleoedd y trefnwyd iddynt dreulio han o'u mis mel oedd cartrefy gwr ieuanc yn sir cotas bychan, diaddurn, fel cvffredia o dw miners, oedd fk ei rieni; ond yr oedd am- aethwr cefnog yn byw mewn eang a lied hardd yn y gymydogaeth, a chan nad oedd yr amaethwr na'i briod, na fawr Deb yn yr ardal wledig hono yn deall un gair o Saeeoneg, na'r foneddiges, ei ddy- weddi, yn dell un gair o Gymraeg, gwelodd y gallai ei thwyllo trwy gyflwyno iddi yr amaethwr a'i briod fel ei rieni; a daeth i gytundeb a hwy i gael aros yn yr amaethdy tra ar eu hymweliad a'r ardal. Ac addurnodd rat o ystafellau yr amaethdy â cbarpedau, drycbau," a darluniau, er gwneyd y lie yn drefnus i dderbyn ei briod. Ond pan yr oedd y cynlluniau ar gael eu cwblhau, fe'i cymer- wyd i'r ddalfa; cyhuddwyd, profwyd, dyfarnwyd, a chosbwyd af, 80 nid am ei onestrwydd. Pe buasai i'r cwmwl du hwn oedd yn crogi uwch ei ben fod am 1I.s yn hwy cyn ymarllwys arno, buasai wedi priodi gwraig Ryfoethog, ac wedi cyflawni y cytundeb arianol enillfawr y cyfeiriaia ato eisoes, ac wedi gwneyd ei hun yn ddyn pwyeig mewn cymdeithas, a chael el ethol, fe ddichon, yn flaenor neu rywbeth arall yn ry cymdeithasau uebar, a'i enw yn ymddangos fel noddwr a thanysgriflwr haelionus i sefydliadau sydd 3'u hamcan I ddyrch- aftfmoesalt a chysuron y bobl Gan fod fy ysgrifell wedi cymeryd llwybr sydd braidd yn ddyeithriol i mi beno, waeth i mi ei ddilyn beUach drwy ddyweyd fod gwr araH lied bwysfg wedi gwneyd ei ban yn amlwg drwy ei absellbldeb yr wythnos hon. Nid cydwladwr i nl ydyw ef, ond y mae yn adnabyddus iawn i lawer ohonynt sydd ilu trafodaethau mewn tiroedd a chyndeithssflu adelladu. Acbosodd el absenoldeb 1 rai o'r cymdeithasau gwasatiaethgarhyn i chwilio en llyfrau'a phrofl en cyfrifon, a dywedir na chafwyd ynddynt ddiffygion difrifol iawn. Wrth weledcynifer o ysgrifenyddion y cymdeithasau hyn a'u cyffelyb yn dyfod i brofedigaeth mor fynych, y mae pobl syml nad ydynt wedi eu haddysgu yn nghyfrinion trafnidiau o'r fath yn gotyn ya eithaf rhesymol, Paham y rhoddir cy- maint o awdurdod a hawliau yn nwylaw eu hys- grifenyddion, a pha les ydyw ethol pwyllgorau, trysoryddion, ac ymddiriedolwyr, a gadael pob awdurdod wedi y cwbl yn Uaw yr ysgrifenyddionP Pe byddai y swyddogaethau byn yn yn rhywbeth amgen na shain fe waredid llawer ysgrifenydd medrus o drallodau poenus Y mae v gwlaw mawr sydd yn golchi y ddinas wedi bod ynatalfa-, ar gyfarfodydd hwyliog heno. Yr oedd niter o aelodau y City Reform Club, rhai a adwaenir fel tipyn o Republicanod a Mr James Samuelson, brawd yr henadur sydd mor adnabyddus yn ein cylchoedd Oymreig, gyda hwy wedi galw cyfarfod mawr yn yr awyr agored o flaen St. George's Hall i alw am estyniad oriau pleidleisio vo yr ethollad, i wneyd i fyny am yr adran eydd yn pfwahardd i ddefnfddio llog gerbydan i etholwyr i'r bleidleisfa. Ac yr oedd Griffith Thomas, Hywydd Cymdeithas Geid. wadol y Gweithwvr, wedi anfon gorchymyn i'w vrfr yntau fod yn bresenol wrth y miloedd. Ond yr eedd y gwlaw yn ffryfaeh na'r gwres,a chyfrifasant mai crben sveh oedd iachaf iddynt. Diau y buasai llawer o gyffro vn v He pe buasal 1 r ddwy blaid gydgrfarfod. Ond ni ddaethant, a'r cwN a chid gy" t-a lbanner awr ar ol amser dechreu oedd llwyt?n heb neb arno. Mae T. D. Pierce, diweddar town clerk Bootle, wedi ei ddal o'r diwedd can ddetective na all neb osgoi ei olygon. Bn farw yn Nhref Lyons, yn Ffrainc. DI-eclir fod symud.ad ar drcei yn mhlith y trethdalwyr yno i alw ar y gorphoraeth i osod oi hun vn gyfrifol am y symiau a gododd ef (M,000p,) drwy dwyll, a digoliedu y gwystlwyr.

I As.. safe, permanent nd WIIl'l'antedcureforPiœple Scrofula, Scorvv, Bad Le?a, SMn Md )ood DheMt I "nA Sores of dkinda, we can with wufidence reoom mmd CLARXB WOMD-FAMSD BMMt MXXTOBB I I xe?d by Chsmists every-hm.

METHIANT PERCHENOG GLOFA GXMREIG. Yn Llys y MethdaHadau, Llundain, ddydd Sad- wm, hyabysid fod deiseb wedi cael ei hanfon yro ar ran Mr B. P. Bidder, Mostyn. Y mae ei ddy- ledion yn 21,000p.

CYMERYD Y PRIF-WEINIDOG I'R DDALFA. Y mae Mr Gladstone ar hyn o bryd yn arcs yn Nghastell Pensrlig Yr wythnos ddiweddaf bu ef a'i tab, Mr W. H. Gladstone, yn tori i lawr llioeden fáwr. Adroddh ystori ddyddorcl yn glyn i'r Pnf-weimdog pan yn aros y tro diweddat yn Mhenarlag. Aeth Mr Gladstone allan un notoa tua banner nos, a chan dvbio mal llofrudd ydoedd, cymerodd uu o t heddgeidwaid oe'ld yn gwylio T castell ef i'r ddalfa, a»haw-iai eglurbad pa beth ydoedd yn ei geido yn y fan hono. Nis gall gemau ddad?an teimlad y swvddog pan y oMra n?t Mr Gladstone ei bun oedd v dyn, 80 nid neb wedi dytod yno i gciio ei fywyd.

YR YSGREPAN. [OAN JOIIN BROWN.] Called amynedd ei pherfiaith waith." Ea- "boniad ar yr anogaeth uchod ydyw y ffaith a ganlyn, yr hon a groniclwyd yda'r pwysig- rwydd dyladwy ar ddalqnau y Wasg, ac a draws- ddodir i'r Yogrepan: Glaniodd Miss Benedict Price, 63 ralwydd oed, y dydd o'r blaen yn Philadelphia. C/farfyddodd ei gwr bwriadedijf a hf,vr hwn sydd yn 70 mlwydd oed. Vr oeddent wedi ymtwymo i briodi 30 mlynedd yn ol, ac nid oeddynt wedi gweled eu ailydd er's 28 mlynedd. Dywedir fod en cyfar- fyddiad yn hynod dyner a serclng. Wedi derbyn Uongyfarchladau y teithwyr, ymadawsant gyder bwriad o briodi yn union. *•* Olywaia mai fel hyn y canodd yr arch-fardd i Arch Noah: Bobol anw,I! 'roedd hi'n bwrw, Oadd yn wir, y diwrnod hwnw, Gwlaw yn dwad fel o grwe. Ond 'roedd Noah yn yr arch, wrth Iwc. Edrydd gohebydd Americanaidd am ryw wr anffodus, yr hwu a gyflawnoda hunan-laddiad, ac ychwanegai iddo "farw yn bur sydvn." FeUy y mae pobl yn gwnevd yn y wlad hon hefyd, os byddant yn eyflawni hunan-ladd- iad." • • Ai fifwir fod un o weinidogion ieuainc yr Hen Gorph yn parotoi darlith ar Hetyddiasth y Cyfundeb. Ceir yn y ddarlith eglurhad manwl ar ffurf a theilyngdod gwahanol hetiau, yn enwedig fel y maent yn dal cysylltiad a gweini- dogion yr Efengyl. Bydd y ddarlith, hofyd, yn cael ei hilwtratio gydag esiamplau hen a diweddr, yn dangos decbreuad, cynydd, a dadblygiad hctyddiaeth, gan y masnachwr parchus o G-, Yr elw at achos neillduol. Yn Sasiwn Bangor cwrddodd daa feddyg, y rhai na welsent eu gilydd er's talm o ddyddiau. Er fod y naill yn lied ieuanc a'r llall wedi cyr- haedd nawnddydd oes, yr oeddynt ill dau yn edrych yn rhagorol, ac wedi ysgwyd lhw aeth- ant i longyfarch-pu gilydd ar an hymddangos- iad graenns. Paoch chwi ddim yn cymeryd physig er pan welais chwi ddiweddaf, gallwn feddwl," ebai Dr D Dim diferyn," ebai Dr J- "Na minau chwaith," ychwanegai Dr D Wel, pe bai mwy o bobl yn ein gwlad yn efelychu y ddau ddoctor hyn, yn vmsradw rhas y physig, diau y bvddent yn llawer iawn mwy iaoh a-ohysurus, Hir oes i'r ddau feddyg, a byth na ddelo angenrheidrwydd arnynt i wneyd defnydd personol ac ymar- ferol o'r cyffcriau drudfawr sydd ganddynt at wasanaeth pobl ereill. Rhaid fod y farchnad athrawon yn hynod o lawn. Dywedir nad oedd dim llai na dau gant yn ymgeisio am swyddi yn ngholeg newydd Caerdydd. Mae He i ofni fod mwy o athrawon nag sydd o efrydwyr ar ea oyfer. Gwnaeth y gwlaw gymwynas fawr yn Man- gor foreu Iau. Dyrysodd gynlluniau yr ethol- edig bwyllgor, mae'n wir, ond agoiodd y ffordd i'r lluaw8 i gael mwynhau gwcinidog- seth amryw frodyr cymcradwyjna chawsent ddywedyd un gair oni b'ai am Y Itawod wlaw. Yr oedd y pregethau a draddodwyd y boreu hwnw mewn gwahanol gapelau yn rhai a goflr am dymhor maith. Ychydig y macDr Hughes, Lerpwl, yn ei feddwl o'r "traethodau arobryn" a'r cyfan- aoddiadau buddugol yn ein Heisteddfodau. Hi reswm dros hyny ydvw-ei fod yn argyhoedd- edip; nas gall "cadair dderw," neu "ugain gini" roddi cnaid dyn ar dan. A rhaid gwneyd hyny cyn y ceir cynyrchion fedr enya tin a gwres yn meddyliau eu darllenwyr. Dywedir," meddai'r Doctorhybarch, Ityd'r dine wawdos hono yn ei lais,—" dywedir fod yr ymgeisydd yn I i/mafli/d yn ei destvn. Ië, 'ie, ond druan ohono, nid ydyw ei destvn yn ynddo ef. Ddydd yr Estcddfody mae y buddugol yn myned yn mlaen i'r llwvfan ac yn ymaflyd yn y wobr, ond nid ymeifl ei draethawd yn meddwl y genedl." Wel, y cwe-qtiwn ydvw hyo-pa faint o wobr sydd yn ddigon i osod enaid dyn ar dan ? Nid ydyw cadair dderw nac ugain gini" yn ddigon, atolwg beth sydd ? Gobeithio y bydd i Dr Hughes ddylanwadu ar bwyllgor Lerpwl i roddi gwobrwyon digonol i danio pob cyfansoddwr, fol y byddo y cyfansoddiadau yn ymaflyd vn y meddwl cyhoeddus wedi elo yr Eisteddfod heibio. • • Llawenyched a gorfoledd Methodistiaid'Arfon. Tystiay Parch John Jones, Bryn'rodyn, fod "oysguynyr addoliad" wedi ei ymlid bron yn Uwyr o'r wlad. Da iawa. Os gwelir ambell un yn cysgu yn y moddion, bellnch, yn rhywle yn ardaloedd Arfon, gallir dyfod i'r casgliad mai dyn dyeithr ydyw wedi dwyn y pla gydag of o ryw sir arall. Dywed Mr Jones v dylai y ■weinidogaeth fod yn gyfryw nas gallai y bobl gysgu o dani. Dichon hyny: ond yo sicr y mae galla rhai pobl yn y cyfeiriad hwn bron yn ymylu ar yr anhygoel, yn enwedig vn yr oedfa ddau o'r gloch y prydnawn," Wrth gwrs, y mae a wnelo y "einiaw ddydd SuI" lawer iawn a hyn. Mae swm a natur yr hyn a fwyteir gan lawer yn gyfryw fel y mae yn anmbosibl i neb na dim ei gadw yn effro yn y gwasanaeth. Os am ym wared llwyr o'r bai o gysgu yn yr addol- iad, rhaid cael un o ddan beth dysgu pobl i hunan-ymwadu ychydig adeg ciniaw. nen wneyd i ffwrdd a'r "oeda ddau o'r gloch." Credaf mai yr olaf ydyw yr hawddaf o'r ddau. Mae'n amlwg y dylai y Parch J. Eiddon Jones, Llanrug, feddu dirnadaeth glir pan elo i Sasiwn yn y dyfodol pa un ai fel gweinidog yr Efengvl neu fel goruchwyliwr Cymdeithas Ehyddhad Crefvdd y byddo yn arfaethu siarad, neu gymeryd rhan mewn dadl. Parodd ei an- sicrwydd o barth i hvn dipyn o ddyryswch yn Basiwn Bangor. "Dadgytiylltind" oedd y •pwnc. a chryn demtasiwn i MrJonos ydoedd cymhlethu yr hyn a wyddai fel gweinidog a'r hyn a wyddai fel agent pan yn siarad arno. Owyddvs fod yr offeiriad Pabaidd yn gwneyd di?.6.ct?o. rhwng yr hyn y mae yn ei wvbo fel dyn a'r hyn a ?yr fel pWf<< yn y (rytfM-?H. (F&U fod ju gwybod am rhywun wedi eyftawui llofruddiaeth yn y capacity 0 offeiriad, ond fel dyn nid yw ya gwybod dim am y peth. Ac yn Sasiwn Bangor dymunwyd ar Mr Eiddon Jones siarad am yr hyn a wyddai fel gweinidog yn unig. Cryn orehwyl oedd hyny, onide ? ao yntau er's blynyddau yo gwybod y dirgelion 0111 fel agent y gymdeithas. • Od o amheuthyn ydyw gweled offeiriad yn tmethu ei-forn ar y "Pulpud." Dyna a wn- I I ficer Llawr-y-Bettws yn y rhifyn diweddaf o'r LIan. Cwyna yn erwin fod pnlpudau yr g s, mewn or man, yn anghymhwya i bregethu ynddynt: llawer ohonynt yn debvg i "bolynbIodau," neu i gwpan wy." Dy- wed fod yr "arch-doiaooni id" yn "bypyr -alw o ofijns" dros gadw "hen actan llvch. lyd," ac y dylcnt arfer yr nn "pypyrwch" gyda phethan gwir angenrheidiol. Ryhvai fod fy "cibynod" hyn mor fychain, uehel, a pheryglus fel nas gaU "person trwm" an- turio myned iddynt; tjresyna fod nnrhyw berson yn gorfod sefyll yn gocyn syth mewn carchar o bnlpnd, a phenan ei bregeth yn hofran fel nyth brin ar tritryn o non ores uchel." Wel yn wir, mae sefyllfagwyr fel ficer Llawr-y-Bettws yn un druenus iawn. Mae xhyw bobl yn bur barod i gondemnio pregethu yr Eglwys Sefydlcdig, ond cofinr nid ar y petson y mae v bai, os ydyw fellv, ond ary "pulpud." Myner hwnw yn ddigon cryf, llydan, a chyfleus i "berson trwm fyned iddo yn ddibrofedigacth, yua ceir fod pwysau y bregeth yn cyfateb i bwysau y pregethwr. Ni waeth mo'r llawer yn mha ben i'r bwrdd y carfir y creadur adeinig, os ydyw yn ddigon rhwng y gwahoddedigion." Dyna farn golysT" ydd y Cenad Iltdd ar bWDo y coleg i Ogledd Cymru. Mae llawer o wir yn y gymhanaeth, ac ni fynem er dim ambeu cywirdeb sylwadaeth W. N. ar neillduolion bwrdd ciniaw. Yr un Bryd, serch i'r "creadur adeinig" fod ar y bwrdd, mae cryn lawer yn gorphwys av y carfiwr," ac yR neillduol ar y lie y byddo dyn wedi cael ei osod i eistedd wrth y bwrdd. Dywedir ar sail dda mai un o eiriau mawr Vulcan ydyw y gair ymddengvs." Os myner cadarnhad i'r gosodiad hwn darllener ei ertnygl yn y rhilyn cyfisol o'r Eurgrawn ar Fardd- oniaeth a'r Pwlpud." Esgeulus Ira beius, fel y credaf, a barai i wr o safle Vulcan ddechreu ei frawddegau mor ami gyda'r un gair. Gwelais erthygl dm yn ol, a'r rhan fwyaf o'r brawdd- pgan yn dechreu gvdag Y mae," ond am Vulcan, "ymddengys" ydyw hi gydag ef yn ddiball. t Tua therfyn y Senedd-dymhor diweddaf aeth bonoddwr o Ogledd Cymru i Litndain. Cafodd lythyr cytlwyniad gan aelod Seneddol y sir y perthynai iddi, er ei alluogi i ymweled a Thy y Cyfeedin. Y noson yr aeth yno yr oedd y Gwyddelod taeogaidd yn eu Uawn hwyliau, a'u hymyriadau mynych ac isel-foes yn cynyrchu yr annhrefn mwyaf. Borea dranoeth cyfarfu yr aelod Seneddol a roddasai y caniatad a r ymwelydd o'r wlad. a gofynodd iddo beth oedd ei farn am Dy y Cyffredin a'i weithrediadau. Wei," meddai yntau, nid oeddwn yn ei gael yn llo mor neillduol o ryfedd; nid oedd yn fy nharo i fellv, oblegid yr wyf yn dygwydd bod yn eaill fy mywioliaeth fel ceidwad gwall- g,fdy." A fyddwch chwi darllen hanM ?e:&- rediadan bvrddau gwaroheMwaid, weithiau, Mr Brown ? Yn wir, chwi a ddylech wneyd; mae pethau od iawn yn oropio i fyny ynddynt ar brydiau. Er esiampl, yn Mwrdd Gwarcheidwaid Gwrecsam, y dvdd o'r blaen, darllenwyd Lythyr oddi wrth dentist nid atienwog, yn cynygei wasanaeth. i edryob ar 01 "dannedd" yr hen bobl, druain, sydd wedi gorfod gwneyd on cartref yn y tlotty. Cynygiai gylfawni y gwaith pwysig yna yu rhad ac am ddim. Y fath ddyn tmgproz y rhaid ei fod A oes yma awgrym 'fod yr hyn a geir i'w gnoi yn em tlottai a thuedd uniongyrchol ynddo i ddirywio v "rhai sydd yn main," ys dywod y Gwr Dooth. Dichon fod. Yr un pryd, dylid cofio mai mewn adgof yn unig y mae daonodd y rhan fwyaf 'o breswylwyr tlotty'r undeb yn bodoli, ac felly dichon mai segur-swydd, i fesur, fydd caredig- rwydd y deintydd dyngarol a ymgyflwynodd i ofalu am ddannedd y bobl dlodion. Gwledd o'r fatb oreu oecH presanoldeb y beirdd Pedr,gw,go,i a PenrhyDfardd, yn Nghyfarfod Llenyddol Nebo, Bwlchgwyu, y dydd o'r blaen; y blaenat yn arweinydd. a'r olaf vn llywydd. Wrth gwrs, yr oodd awen PeJrogwyeon yn y cyfarfod hwn, fel y bydd yn wastafl mewn cyiarroayga o r fath, yn ymarllwfs gyda y fath nerth a chyflawn- der nes gwe freddio yr holl gynulleidla. Dvma beth o'i chvnwya i chwi, Mr Brown, at yr Ysgrepan," os heb ei llenwiIf al hyn y nyddai i Harmonydd, y beirniad: Yn ein gwyl anwyt enwir-Harmonydd, Grym ei enaid deitnlir; Pwys Ma cantorion ein t:r Yn ei gloriau eglatir. Eto, wedi y gystadleuasth ",Wyt ti'n cafio'r Lloer, I lawer bachgen gIoew-ddewisodd ABen giis i'w chadw; Coflolr LIoer" yw csfio'r 11w 'N edifeiriol hyd farw. Eto, wedi dadganiad Y Gardotes Fach GarJotes, ogariad atf,-rhowch, wir, O'ch arlan i'w lloni; A gwahoddwch mewa gweddi Nef engyl i'w hvmyl hi. Yu adeg oi ymweliad a'r Uadeb Oynnlleidfaol dyweciai Mr Whaldon, un o gynychiolwyr y Methodistiaid, fod yr Annibynwyr "wedi eu geui mewn ystorm." Yr oodd wedi bod yn dipyn o ystorm yn y lie yn flieuorol, fel y gwelir oddi Wtth yr adroddiadsu yn y newyddiaduron. Cy- merodd Tanymaiian fautais ar y tiwelwch a ddilynodd i waeyd y sylw a auIyn :GnIwah," meldai, mor nobli a. jolly yr ydyra yn awr, wedi clirio tipyn ar yr awyr. Dywedai Williams o'r Wern mat dim ond tý ar dan yw ystorm yn mysg yr Aunibynwyr, ond mai dinas ar dan yw ystorm yn mysg y Methodistiaid." Gohebydd o Borthmadog a yagrifena:—Byddaf ddiolchgar os caniatewch ran feehan o'r Ysgrep- an i alw sylw trigoUon Than neillduol o'r dref hon at eu hymddygiadau iaal ao anweddus, pa rai sydd yn ffynu yn eu mysg y dyddiau hyn. Y cyhuddiadau sydd vu erbyn y trillion (y gwrag- edd yn fwyaf neillduol) ydyw y wawdiaith a'r dirmyg a ddngosir ganddynt atyr hen a'r meth- eiix, a phawb eieill fydd yn tramwy y fEordd hono; yr hyn beth sydd yn gywilyddus i'r eithaf. Peth arall syddyn autoesgar yn y lle hwn ydyw y modd y mae y gwragedd yn tyru at eu gilydd i ddrysau ell tai a'r ffenestri i drin dyledswyddau pobl ereill, ac os bydd ganddynt neges mewn siop nis gellir ei chael heb gael eu gwylio yn ddyfat gan bobl sydd yn fwy gofalns am ddylelswyddau personan ereill nag am yr e'ddynt eu hunain. Gobeithiaf y bydd iddynt gymeryd yr hit a diwygio rhagllaw, oiildo byddat yn ea dinoethi yn fwy y tro neaaf. *•* Mt Brown, bydd yn dda genych chwi a lluaws o'ch darllenwyr wybod fod yr hybarch Ddr W. Bees (Hiraethog) wedi ymadnewydda yn fawr o ran ei iechyd, a'i fod er's rhai wythnoeau bellach ar ymweliad a'r Do. or ymloniadac adgyfnerthiad i'w ysbryd. Cefais y fraint o fod yn ddiweddar yn ei gymdeithas. a chefais ddau englyn nod- weddiadol ganddo gvda'i faaiatai i'w hanfon i chwi, os dewiswn. Yr oedd al ymweliad a. Llan- elwy; a phob un a gyfarfyddai ydoedd yn tisiau, ac yn tisian, fel y cyffroes ogleislad yn meddwl y bardd i englynu, ae mai hya y eiraodd:- 8wn Msian sy'n St ASllph-swn na 111 Son o'i fath mewn argraff; Hed own croch y tisiau craff Drwy Lundain draw i LandaS. l'ob euaid, mae p&wb yno-haint ysol, Yu tisian heb bddi J Y deon geid fel dyn o'i go' A'r hen esgob 'runoega. *«* Oweddw altrus yn gwybod sut i fyned yn nghyloh ei busnes a gafodd duri y llinellau canlynol ar gareg bedd ei gwr:- Yma y gorwedd gwr y Red Lion, Wedi ei gladdu mewn gobaith am Seion A hithau y weddw, mewn gwir ymostycgisd, 8"1\ cadw y busnes er mwyn ei chwsmexiaid. Gohebydd o P-- yn ysirrifenn 1 bopyr a mwy o olygwyr iddo na'r Times, mae'r papyr i'w ystyried yn werth dimai. Gohebydd arall o'i un dref yn ysgrifeon yr wythnoa dduynol-y papyr wedi codil Reioiog-JDd rhag tori calonau II y tlodion" mae yr heft ohebydd wedi dechieu drachefn, ac y mae y prit fel cynt yn ddimai. Y dydd o'r blaen dygwyddodd i ddau o lanciau y dref yma gyfarfod a'u gilydd ar lecyn pryd- ferth yn y gymydogaeth. Yr oedd y ddau ar eu holidays,ac yn debyg i hyn y bu yr ymddyddan Mr A "Pa fodd yr ydych er's talm ? Y mae yn dda genyf eich Rweled." Mr B.: Oh, I am quite well, thank you, and how are you? Mr A. 11 Pik fodd yr yd1"h yn mwynhau eich hun ? Mr B. I do not Anjoy myself at all. Oh it is miserable here." Mr A.: "I don't know why you should say so. I enjoy myself fmmenwly-look at the be-mtiful sconery-view of the charming mouiitairs-does not that give you enjoyment —" Mr B.: Hang the mountains, what do I care in the mountains—there is not atheatra here-I want something to laugh at." Mr A.: "My dear fellow, if that is all, go to the looking alass. M«wn ychydig ni wclwyd ond cefn Mr R yn diflanu vn y pellder. Hyddel i'r hogiau sydd yn m' ned i drefydd Lloegr goflo nad ydyw mursendod rhai ohonynt yn eu codi yn ngolwg eu cydnabod.

YKWABUD KBWN TCHTOIO NDTHBIVO ODDIWBTH F»TBN CUJID A MKDNAI TON. AC HKFVD O OFIWMD YX N0BTKA.tAtrBT8BDDTTEABii.—YrnniK fsddyKinlaeth effolthiol ar iryfm v rhnl hyn .1y", Pla^teri Dellar at Gvrn Oalel a Mnldallon. Maent vn wahanol i bob Plaflteri, AulddifTynwvr (i-.ld.), nen Ovmrsf^adan Phi.qberl, di)YtdsiwYd hyd yn hyn. Dr? feddlu y rhanaa oamgvleu y COM. HVTnn llr y hoen ?i ddiat?g, ao ar lyrder fe'i llwyr ddlwrBiddlr. Ni wcllheir em .,d. i.. ohwvddl««Sau ar wvmrlait y trood mo* ehmydd, ond ceir Ues unlonnyrohol oddlwrthynt. CMiir (r?M '??' lddl, yn gymim,?yu mhent&h a?r .11 Blastrri iVllT en "mh,?-. Na ?br- -er ar on oyfrif. eich denu 1 bryna rhai neb arall :h :no: i :'t"e o'r hmn. Yn rhydd drwy y r.lythyrdy am U 0 noda oelnlfiR. La^oi-RtorvTtovlov-qtxfwt,. r.nndnn ,&SOGL Hvmrmou ORVD ASNAANM CR^OROFT U DiUNKDD ((?RAOROFVDAXBCAIMTOOTaPABVX).-Dam dannedd, drwy ddefnyddlo y Delntlwoh Po?w wn yn wynlon, cryflon, a chaboleft lei ilorl. Medda iottl ad m (,I, gwa,mnae.?b?f wmu4 y oen CU- dd a OrTb"d?r, ddannedd us theur ?ylw dvlvlwy t'w ?%?M?!i. ?w"rth ttM bob J?-?d. tn8Cl:;h, rOh=dl<YdcL Ouir

I CYMDEITHASFA BGOR. Dydd Mawrth diweddaf dechreuodd gwelth. rediadau 1 8a6iwn nchod yn Mangor. Am ddau o'r gloch. cynhaliwyd cynadledd 1D Nghap?l y Tabernaol, dan lywyddiaeth y Parch John WIl. liams, Rhyl. Yr oedd nifer fawr o gynrychiolwyr yn bresenol. Yn mhlith y ceisiadau oddi wrth y gwahanol Gyfarfodydd Misol yr oedd un oddi wrth Gyfarfod Misol Arfon, yn erfyn caniatad i werthu dernyn o dir perthynoi i'r cyfundeb yn waeniawr. vaniarawyaycais. imyguyawyqioa camddealltwriaeth rhwng eglwysi Poplar a Nassau-street, Llundain, wedi ei benderfynu. Oymerodd dadl faith le ar yr acbosion Seisnig yn Nghymru. Hyebyaai y Parch W. Jones, Four- crosses, dros Gyfarfod Misol Lleyno Eiflonydd, nadoeddynthwyarhynobrydyn alluog j weled eu ffordd yn glir i sefydlu achosion Seisnig yn Mhorthmadog a Phwllheli. Pasiwyd penderfyn- iad ynjerfyn ar i'r Oyfarfod Misol ail-ystyried y mater.—Cymerodd dadl faith le ar y priodoldeb o ad-drelan terfynau y Oyfarfodydd Misol, a chyd- syniwyd 8 chais yr eglwysi hyny oedd yn gofyn cael ea cysylltu â gwahanol Gyfarfod Misol i'r nn y maent yn perthyn iddo ar hyn o bryd. Os y dygwyddai rhyw anbawsder, panderfynwyd fod i'r eqlwyei wneuthur hyny yn hysbys, a bydaai i'r Gymdeithasfa apwyatio pwyllgor i wneyd ym- chwiliad pellach. T GYMDEITHASFA A PHWNC Y DADGTSTLLTIAD. I Cyflwynwyd i ystyriaeth o Gyfarfod Misol Dyffryn Olwyd" Fod dymuniad yn cael ei anfon i'r Gymdeithasfa ar iddi ddadgan ei chymeradwy- aeth o fwriad Mr Dillwyn i ddwyn mesur tr Senedd nesaf er Dadgysylltu a Dadwaddoli yr Eglwys Sefydledig yn Nghymru." Oafwyd ymddyddan bywiog ar y mater hwn.-Parch D. R. Griffith, Rhuddlan, a ddywedal fod teimladdwysyn bodoli yn y Cyfarfod Misol pan oedd y mater uchod yn cael ei drafod yno, ac fod y penderfyniad wedi ei basioyn unfrydoi.—Ysgrifenydd y Gymdeithaefa a ddywedodd ei fod ef wedi derbyn lijtbyr oddi wrth y Parch J. Eiddon Jones, cynrychiolwr Cymdeithas RhyddhadCrefydd, ar y pwnc.-Gofyn. wyd yn y fan hon a oedd gan unrhyw berson bawl i ymddangos gerbron y cyfarfod fel cyn- rychiolydd cymdeithas arall ar wahan i'r weinidog- aeth.—Atebodd yr ysgrifenydd fod y mater yn un a adewid o flaen y Gymdeithasra.- Y cadeirydd a otynodd deimlad y cyfarfod ar y pwnc.—Mr Thomas Lewis: Beth a ofynir i'r Gymdeitbasfa i roddl ei ayniad a'i barn SIno P Os mesur Mr Dill- < wyn, yn a ley mae P-Sylwoddbrawd fod y mesur a adnabyddus, a buaaid wedi ei ddwyn gerbron y Senedd yn y sesiwn bresenol pe buasai amser wedi caniatau. Yr oedd y Cyfaifod Misol yn dymuno arnynt hwy yno ddangos en cymeradwyaeth i egwyddor y mesur. Credai fod sylw wedi ei wneuthur ohono yn Neheudir Cymru, ac fod yn y Gogledd amryw gyfuudebau wedi gwneuthur yr un peth.—Teimlai Mr Rowland, Ffestiniog, y dylid gohirio y cwestiwn hyd nes y byddent wedi cael hamdien i weled pa fath un ydoedd y mesur. O'i ran ei hun, yr oedd yn hollol ffafriol i Ddadgysylltiad a Dadwaddollad.- Parch J. Eiddon Jones, Llanrug, a ddywedodd y gallasai efe, efallai, osod y Gymdeithasfa i ddeall y owestiwu. Yr oedd efe yn siarad, nid oedd yn sicr pa un at fel gweinidog ai fel agent Cymdeithas Rhyddhad Crefydd. Yna aeth Mr Jones yn mlaen i ddangos y pwysigrwydd am i gynygiad Mr Dill. wyn gael cefnogaeth y wlad, ac i gyfeirio at y trefniadau a wneir gan y gymdeithas y mae efe yn oruchwyliwr iddi i'r amcan hwnw.—Parch Josiah Thomas, M.A., a ddymunal wybod a oedd Mr Jones mewn trefn, pan yr oedd yn dyweyd nas Dwvddai na un ai fel cweinidoa ai fel agent y gym. deithas yr oedd yn siarad?—Parch J. Elias Hughes, M.A., a gredai mai gwe'l fuasai i'r Gymdeithasfa ddadgan ei barn ar y cwestiwn ar wahan i bob cy- deithas. Yr oedd cais wedi dyfod o Gyfarfod Misol, a phaham yr oedd eisieu dim arall ?—Mr Eiddon Jones yn myned yn mlaen, a ddywedodd ei fod yn tybio ei fod yn meddu hawl i siarad yn y capieity o weinidog (ehwerthin).-Mr Jones a aeth yn mlaen i egluro fod y gymdeithas yn trefau i gael cynadledd yn Hydref yn Ne a Gogledd Cymru-yn Nghaerdydd a Chaernarfon, er pleidio cynygia i Mr Dillwyn. Nid oedd efe eto wedi der- byn y cylchlythyrau yn galw y cyfarfod, ond yr oedd wedi snfon llythyr at yagtifenydd y Gym- deithasfa ar awdurdodiad y brif swyddfa.—Y Llywydd: Ydycb chwi yn peidiomyned ormod i'r agency, Mr Jones ? (chwerthin mawr).—Mr Jones a atebodd mai siarad am yr hyn y dygwyddai iddo of wybod, fel gweinidog yr Efengyl, yr oedd (chwerthin). Wrth derfynu, credai Mr Jones nad gormed fuasai i'r Gymdeithasfa apwyntio rhai i'w chymychioli yn y gynadledd.— Y llywydd a ddywedodd fod y teimlad yn eu Oyfarfod Misol hwy yn gryf iawn. Ond yr oedd rbai brodyr yn teimlo fod y Gymdeithasfa yn cael ei dwyn yn ormodel i ryw gylch politicaidd wrth ymyraeth a'r cwestiwn hwn, tra yr oeddynt yn hollol barod i wneyd pobpeth yn eu gallu o blaid y symudiad fel personau unigol. Teimlai efe yn bersonol ei bod yn llawn bryd i ni JeI cylundeb i ddadgan ein syniadau ar y cwestiwn (cymeradwy- aeth). Teimlent mai rhwym ar wddf crefydd ydoedd cysylltiad presenol yr Eglwys S'r Wladwr- iaeth, ac yr oeddynt am gaelyrhwymau y maith. Er mwyn cael hyn, yr oedd yn rhaid iddynt wasgu llawer ar yr aelodau Seneddol, oblegid yr oedd yn ddigon hysbys nas gellid cael dim heb wasgu. Credai pe buasai y Methodistiaid wedi dyfod allan o ddifrif o blaid hyn tuag 20 mlynedd yn ol y buasai yr amean wedi ei gyrhaedd.—Parch W. Griffith, Penmachno, er mwyn dadgan nad oedd y Gymdeithasfa yn ofni gwneyd yn hysbys ei barn ar gwestiynau politicaidd (os felly y gelwid y rhai hyny), a gynygiodd fod y Gymdeithasfa yn dadgan yn gryf ei batn o blaid IJadsefydliad a Dadwaddol. iad yr Eglwys, ac yn nodi cynrychiolwyr i fyned i'r gynnadledd.—Mr Edward Hooson, Rhos, fel un oedd yn gwybod cryn lawer am yr atighyflawn. der sydd yn tirddu o'r cysylltiad presenol i'r Wladwriaeth, a gefnogodd y cynygiad.—Parch D. Jones, Do-garelgddu, a gredai, :nad oedd gan y a.mdfiithaafa ddim i'w ofni wrth bleidio yr hyn sydd yn iawn. Nid oeddynt yn erbyn Eglwya Loegr, oblegid yr oeddynt yn ddyledus iddi hi am lawer o esbonwyr galluocaf yr oes; ond yr oedd. ynt yn erbyn y cysylltiad sydd rhwng crefydd a'r Llywodraeth.-Mr Richard Davies, A.S., adeimlai fod hwn yn gwestiwn pwysig iawn, ac yn ddi- amheu y denai yn fuan yn un o'r cwestiynau pwysicaf sydd o flaen y wlad. Gan hyd yn nod yr Etrlwyswyr eu hunain. nid oedd ambeuaeth gyda golwg ar ddyfodol yr Eglwys na bydd iddi gael ei dadgynYlItu Ya Y diwedd-mae yr Eglwyswyr oil yn gwybod pa beth sydd yn dyfod. Yr unig gweatiwn i'r iGymdeithaafa i'w yetyried ydoedd, pa mor bell yr gedd bi yn myned i ymyraeth a chwestiynau politicaidd. Unsaith fe ystyrid y cwestiwn dirwestol lyn un politicaidd ond ni ddarfa i hyny atal i'r Gymdeithasfa ddadgan ei bam arno. Cwestiwn i'r Gymdeithasfa ydoedd ystyried y cwestiwn hwn felly hefyd. Am dano ef cafodd y fraint o bleidleisio gyda Mr Dillwyn amryw weitbiiu (cymeradwyaeth), a diamheu y byddai cael plaid y Gymdeithasfa yn nerth mawr i Mr Dillwyn wrth ddwyn ei gynygiad i sylw y tt. Yr oedd efe (Mr Davies), yn bwriadu rhoddi cefnogaeth i'r cynygiad (cymeradwyaeth). A ydoedd y cwestiwn yn un politicaidd? Hwyrach ei fod felly :yn awr, end nid felly y byddai. Pwnc o haneaiaeth a fyddui yn fuan (cym.). Pieser mawr iddo ef ydoedd clywed yr ymddyddan, a gobeithiai glywed llawer o bethau buddiol eto.- Parch Evan Lloyd, Treffynnon, a ddywedodd fod y Methodistiaid weithiau yn cael eu hystyried yn rhy boliticaidd; ond am yr un yn awr dan sylw, cwestiwn o gydraddoldeb crefyddol ydoedd, ac ystyriai fod gan y Gymdeithasfa hawl i siarad arno. Oredai os na ddeuai yr Ymneillduwyr allan yn gryf ac yn fuan y bydd y wlad wedi myned eto drosodd i Babyddiaeth. Da cedd ganddo glywed siarad mor gryf ar y cwestiwn.—Parch S. A. Frazer, Llantair, a gredai mai y cwestiwn i'w ystyried ydoedd, at nid oedd y Gymdeithasfa yn awr yn rhoddi cychwyn i agitation politicaidd, a byddai yn myned yn mlaen yn hollol ddiles am y chwe' mis nesaf. Ai nid gwell fuaeai gadael y mator hvd Gymdeithasfa Ebrill nesaf, ac yro gellid pasio penderfyniad yn ddigon buan erbyn yr adeg y dygir cynygiad Mr DiUwyn yn mlaen.- Mr EJward Jones, Bangor, a dybial y buasai Oymdeithasfa y Gwanwyn yn rhy ddiweddar i benderfyniad ar y cynygiad. Pasio barn am eg- wyddor yr oedd y Gymdeithasfa, ac nid oedd efe yn gweled unrhyw berygl o hyn. Nid oedd un. rhyw gweetiwn mor agos a hwn at grefydd. Yr oedd y Oyfarfodydd Misol wedi dadgan eu barn arno, a chredai mai gwell ydoedd i'r Gymd eitb asfa hefyd wneyd.—Yr ysgrifenydd a adgoffhaodd y cyfeisteddfod fod penderfyniad ar gwestiwn Dad- waddollad yr EgIWJs Wyddelig wedi ei basio yn Nghymdeithasfa Bangor flynyddoeddynol, pan yr oedd Mr Reea yn siarad ar y cwestiwn.—Parch W. R. Jones, Caergybi, a siaradodd yn gryf o blaid pasio penderfyniad ar y mater yn y oyfarrod hwnw. Dywedai fod y wlad yn edrych aty Gym- deithasfa, a chredai fod holl Donald y cyf una CD wedi eu casglu ilr Gymdeithasfa hou.-P&Tch W. Hinton Jones, AmwytMg, hetya a j cynygiad, a chredai yntan fod y wlad ,n dy?wyi wrth y aymdeithaefa—Parch D?n'e! Bowled.. M.A., a gyfeiriodd at y Caith fod y cwMt.wu yn cMlet gymeryd i fyny gan Y Presbstemid yn Y?ottand. a dynion fel Dr Bany yn tyaddodi?I anMohiadaa meithion Mno, ac M?y md oead yn birnu fod dim yn anweddus mewn i'r Gymdeith- asfa ddadgan et tarn nimo.-Parch Francis Jon# a, Waenfawr, a gynygiodd fod y Parchn Daniel Rowlands, M.A., William James, B.A., a Mr Edward Davies, U. H., i dynu allan benderfyniad ar y cwestiwn i'w gyflwyno i sylw dranoeth.—Mr Robert Rowlands, Ffestiniog, a gefnogoddkydyg- iad Mr Frazer am i'r cynygiad gael ei ohirio, er ei fod yn teimlo yn sicr y byddai i'r cynygiad arall gael ei basio. Teimlai fod y mater wedi dyfod dan sylw yn afreolaid4, a bod precedent drwg yn cael ei roddi.-Wedi peth rhydd ymddyddea I peUach, paeiwyd cynygilld Mr Franci3 Jones. _xi aaarfu i r Gymdeithasfa nodi cynrychiolwyr i'r gynadledd. Yn yr hwyr, pregethwyd ya y Tabernaol gan Dr Th.?; gau Dr Hughes ya Twrgwyn; y Parch T. 0. Edwards, M.A., *n ri..e,.r.3d, a'r Parch Dr Harris Jones yn PMk HiU. Foreu Mercher, am ddeg o'r gloch, cynhaliwyd dau ayfarfod-cyfarfod Y blaenoriaid a chyfaifod y pregethwyr. Yn yr olaf cyflwyawyd Mr John, inomas, Rhostryfan, fel ymeeisvdd V. y prydnawn, yn Penuel, cynhaliwyd cyfarfod o'r pregethwyr a'r blaenoriaid. Hysbyswyd mai yn Nghorwen y cyuhelid y Gymdeithasfa nesaf, ar yr 11 eg, 12fed, a'r 13eg o Rhagfyr. Dygodd K* Thomas Lewis gynygiad yn mlaen a basiwyd yn nghyfarfod y blaenoriaid, yr hwn oedd i'r permyl na ddylid caniatau i frodyr yn y weinidoga th a ddiarddelwyd unwaith gael caniatad i bregethm y tuallan i gylch eu Cyfaifjd Misol eu hunain hyd nes yr adferid hwy i lawn waith y weirjidogaeth. Hefyd, anogai cyfarlod y blaenoriaid ar fod i fwy 0 ysbryd cenadel gael ei greu yn yr eglwysi. Pas- iwyd yr awgrymiadau yn uufrydol.—Qosododd Mr Thomas J. Wheldon, B.A., FfesMiuog, gyfrifon y drysorfa gyuorthwyol gerbroa y rhai a ddangosent foi 1354p 9a 3c wedi cael eu casglu, yr hyn oedd yn gynydd o 308p 18 5c[er y llyuedd. Dygwyd achos Mr John Tnomas, yr ymgeisydd cenadol, yn mlaen, a galwyd arno yntau i ddyweyd gair o'i broflad.-Pregethwyd ya y Tabernacl am ddau o'r gloch pan y Parch J. Hughes, M.A., Machynlleth, a'r Parch W. James, B.A., Manchester. Ar y maes, amhacner awr wecf pedwar, pregethwyd gan v Parch D. Lloyd Jcnef, M.A., Llandunm, a Dr Hughes, LerpwL-Yn yr hwyrcynhaliwydeyfarfcddirwestol yn nghapel Y Tabernacl dan lywyddiaeth Mr Thomas Lewis. yr cedd tyrfa fawr yn bresenol, a siaradwyd gan y Parch Hugh Jones, Lerpwl; Parch W. R. Jones, Caergybi; a'r Parih J. Pritchard, Amlwch. Boreu ddydd Iau, am hanner awr wedi chwech o r gloch, cynhaliwyd gwasanaeth ynyTabcrnacl. Twrgwyn, Hirael, a Lon-y-pobty, pryd y pre- gethwyd gan y gweinidogion canlynol:—Parch William Williams, Corris; W. Foulkes, Rhos; J. Pritchard, Birmingham, a W. R. Jones, Caer- gybi. Am wyth o'r gloch, cynhaliwyd cyfarfod eglwysig yn y Tabernacl. Pasiwyd penderfyniad wedi ei dynu ailan gan rai benodwyd i hyny ddydd Mawrth, yn ffafr Mesur Dadgysvlltiad Mr Dillwyn. —Am ddeg o'r gloch, yn herwydd fod y tywyad yn rhy wlyb i gynal yr oedfaon ar y mae, cyn- haliwyd moddion fel y canlyn :—Tabernaol, Parch J.Williams, Rhyl, a Dr Thomas. Penuel. W. James, Manchester, a Dr Hughes. Twrgwm J. Hughes, M.A., Machynlleth, a T. C. Edwards, M.A. Pendref (A.), J. Elias Hughe. a Hugh Jones, Lerpwi. Horeb, Robert Owen, Wyddgta?, a Dr Harris Jones. Ar y maes, am ddau, pregeth- wyd gan y Parch T. 0. Edwards, M. A., a Dr HartM Jones, ac am hanner awr wedi pamp gan y Prm- cipal Edwards, a'r Parch Hugh Jones.

SWYDDFA'R GRNEDL." BORRU MAWRTH. GWETFWTNO GWEITHWYR. Y mae nifer fawr o weithwyr Mr Leigh, Wex- ford wedi eu cymeryd yn wael yn sydyn. Y mae dau ohonynt wedi meirw, a 34 yn beryglus waeL Credit iddynt gael eu gwenwyno, un ai yn fwr- iadol neu yn ddamweinioL Yr oedd nifer o bobl wedi bygwth boycottio" Mr Leigh er's tro, a chredir tod a fyno y rhai hyny a'r anfadwaith hwn.

I CIADDEDIGAETH* CORTE CHAM- BORD. Y mae absenoldeb y Tywysogion Orleanaidd, .c yn neillduol felly y Comte Faria, e augladd Comte Chambord wedi achosi rhwyg yu y tJulu Breniaol yn Ffrainc. Y mae cynhwrf mawr yn bodoli eisoes yn y wlad o'r herwydd.

CYHUDDIAD YN ERBYN SWYDDOG GOEFODOL. Yn Llys Ynadol Gwrecsam ddoe (ddydd Llun) cyhuddwyd David Lloyd Jones, swyddog gorfodol y bwrdd ysgol, o ymosod ar fachgen o'r enw John Lee, yr hwn a wrthodai fyned yn rheolaidd i'r ysgol. Tystiai nifer o ddynion iddynt weled y swyddog yn rhoddi cwrfa aunhrugarog i'r bach- gen. Dirwywyd y swyddog i 10s a'r costau, a gorchymyn wyd i'r fam-yr hon oedd wedi rhoddi caniatad i'r swyddog roddi y gwrfa i'r bachgen- i anfon ei phlentyn yn well i'r yagol.

Y TRYCHINEB YN JAVA. Y mae newyddion cyffrous am alanastra y llolg- fynyddau yn Java yn parhau i ddyfod i law. Ymddengys nad ydoedd yr hanner wedi ei fynegi gyda golwg ar emgdra y trychineb. Heddyw hysbysir fod o 80,000 i 100,000 o bobl wedi cael en. lladd yn y galanas.

DAMWAIN DDYCHRYNLLYD AR REILFFORDD GERMANALDD. I 38 O BOBL WEDI EU LLADD. Y mae damwain erchyll newydd gymeryd lIe gerllaw Berlin. Ymddengy* fod nifer fawr o bobl yn gwneydrusl; i gael myued i mewn i drea oedd yn yr orsaf, ac fod yn rhaid i'r bobl groeai y reil- iau er mwyn myned i'r platform. Yr oedd y ewyddogion, gan wybod fod express train i basio ar y momentau byny, wedi rhoddi pren ar draws y fynedfa er mwyn atal y bobl; ond drwy fod y dyrfa yn fawr, a'u nerth yn anorchfygol, torodcl- y pren a rhedasant ar draws y reiliau. Fodd bynag, nid cynt yr oeddynt wedi cyrhaedd i'r ffordd nad oedd yr express train yn eu canol, a iUddodd 38 ohonynt yn y fan.

HUNAN-LADDIAD GWRAIG CLER- IGWR. Cynhaliwyd trengholiad yn Lanhorn, Cornwall, ddydd Sadwrn. ar gorph Mrs Kendall, piiod y Parch Francis Kendall, fleer y pi wyf. Ymddengys ddarfodi'r wraig, yn ei nwyd, dori ei gwddf mewn canlyniad i iselder ysbryd, a achoswyd ean syn- iadau crefyddol. Dychwelwyd rheithfam o Hnnar-laddiad tra mewncyflwr o anmhwylledd ameerol.

HAWLIO IAWN AM GAECHARIAS ANGHYFIA WN Dydd saawrv, yu LlyB Mar-ddyledion Wigan, dygai un Thomas Hill, proffeswr cerddorol, gYDIf- hawsyn erbyn heddgeidwaid o'r enw Sayers, Jack- son, a Joss, am 50p o iawn yn herwydd iddynt ei gymeryd i garchar ar gam. Dyfamodd y rheith- wyr 25p iddo.