Baner ac Amserau Cymru

j 'PRIF DDARLITH CYMRU' oedd y pennawd ar y pared pan yr oedd pobl Pwllheli yn hysbysa am ddyfodiad y Parch. J. Wi liams i draethu ar John Elias,'yn nghapel Penmount, a phwy mor addas i ddyweyd am ddoniau aieithyddol cawr cyfnod y tadau nil phrif areithivvr ein dvddiau ni. Tystiolaeth y dar'ithiwr yn ei araeth fawr, o frawddegau saer- niol a gemau geiriawl Cymraeg clasurol ydoedd na fu er dyddiau Demosthenes yn ngwlad Groeg, neb hafal o ran doniau areitiiyddl i EliasCymru. Dvna f.,irn, vaeddai I Dr. Edwards, Bala, Ur. Owen Thomas, Dr. W. O. Pughe, Brutus, a Henry Richards,' ac mae Eben Fardd, ran hyny, yn tystio run peth. OWll mai g\Vr o Gymru ydoedd Ni chyfrilir Cymrli n fawr, Etto ytugystadled Athen Os myn gyda ni yn awr Nid oedd C risb yna'aeth Athen Plisgyn ydoedd tlws a choeg, Elias Cymru yn trasthu am lesu Gjwilyddia holl areithiau Grosg.'

SUL Y BLODAU dda.th gan deffro edgofion am otweddle enwyliaid. Gwelwyd llawer yn cyrcbu tua'r gladd a, gan ddwyn gyda hwynt bwaiau a blod- P-11 i'w gosod ar y beddau. Ami i fam yn lladradiidd lithrodd o ganol ei gorchwylion tna'r llanerch gyssegredig gan dalu ymweliad a gosod blodau ar ryw un bedd aeiliduol. Dichon mai digon tlawd a diaddurn yr edrychai yn EghEiDOI 'inynor stryd o gofgolofnau,' etto y bedd bychan hwnw oedd yn peri fod y fangre hwnw iddi hi yn erw Duw. Eifion Wyn ddis gritia ei mhurmur a'i myfyrdod yn dlwsodiaeth. Cwsg fy mhlentyn, heb dy fami Cwsg yn erw Duw, Casglu blodau buais iti, Sut y blodan yw; Chwe briallen fach a ddywed Mai yr haf yw hi, Cwsg o danynt heb eu gweled, Cwsg fy rhosyn i.'

PENIEL, GER DINBYCH. DEWIS BLAENORIAID. Nos Sul d weddaf bu eglwys y Methodistiaid Calfiaaidd yn y tie uchod yo dewis blaenoriaid, yn unol i chais a wnael at y cyfarfod miso!. Cymmerwyd llais yr eglwys gan Mr. J. R. Owen, Dinbych, a'r Pareh H. Arthur Jones, Gro (gweinidog yn y daith). Y brodyr a ddewJswyd o»ddynt-Mri. John Edward Jonel, Foe], a David Davies, College.

LLYWYDD NEWYDD LLYS YSGARIAD. SYR SAMUEL T. EVANS YN CYMMERYD EI SEDD. CYMMERODD Syr Samuel T. Evans ei sedd fel llywydd cewydd Llys Ysgariad am un o'rgloch ddydd Llun. Yr oedd y llys yn orlawn. Pan gymmerodd y cyn lywydd (Syr J. Bigham) ei sêdd, heb y wiig swyddogol arferol, yr oedd Syr Samuel yn eistedd ar y faingc gydag ef Y r oedd aniryw foneddigesau yn bresennol ar yr adeg, a darllenodd Syr John ei auerchiad ymadawol. Cerddodd Syr Samuel yn fywiog i'w gfidd, ac ar ol ymgrymu i'r bar, gwnaeth ymddirheurad i'r arweinydd (Mr. Barnard, K C), am fod yn ddiweddar, chrybwyllodd iddo gael ei gadw yn ngwyneb y nifer Jiosog o ivysiao. Moes ym- grymodd Mr. Barnard, a deenreuodd y llywydd ar ei waith yn ddioed; ac aeth trwy ei waith yn rhwydd iawn, a dangosodd el fod yn gyfarwydd iawn a'r gwaith, a geliid meddwl ei fod yn dal y swydd uchel er's blynyddoedd, ac nid er's rhyw ychydig ameer.

ABERWHEELER. Y CYNGHOR PLWYF. Gwneir y Cynghor Plwyf hws i fyny fel y canlyn :—John Davies, Melin y Geinas; Jeremiah Jeffreys, Pen Yw; William Davies, Aberwheeler (Parch.) J. D. Owen, William Parry, Glan Clwyd; William Roberts, Ty'r Aer; Frederick Williams, Ty Cape!; George Wright, Ty'n y Celyn.

LI.ANRHAIADR, GER DINBYCH. Nos Lun, Ma wrth 14eg, cynnaliwyd cyfar- fod plwyf yn Ysgoldy Pantpystynog, pan yr etholwyd y personau canlynol yn gynghorwyr plwyf am y tair blynedd nesaf Meistri. Isaae Williams, Brynlluarth- John Roberts, Porth John Roberts, Gareg y Gad John Roberts, Pentre Cader; Henry Jones, Pen-y-caeau David Hughes, Meifod • £ • L|- Williams, Dinbych; T. R. Jones,' Rhivvlas; J. E. Jones, Foel; William Hughes, Tan-y-waen Thomas Ellis, Lletty'r Gild; W. Jones, Nant; D. J. Davies, Col- lege; Thomas Edwards, Rhewl Valley, a'r Parch. D. Watkins, Prion. Enwid y Mri. Isaac Williams, Brynlluartb Henry Jones, Penycaeau, ac Owen Hughes, Brynawel, yn Gynghorwyr Dosbarth a Gwar- cheidwaid, ac ymrwymodd y cyfarfod i sicr- hau eu dychweliad.

— — 3 Y COFRIFIAD. YR ANHAWSDER GYDA GOLWG AR GYMRY YN MHRYDAIN FAWR A'R IWERDDON. Dywedir fod Llywydd Bwrdd y Llywodr- aeth Leol, mewn attebiad i gynnrychioliadau a osodwyd ger ei fron ganyraelodau seneddol dros Gymru, wedi dangos yr anhawsderau! ymarferol oedd ar y ffordd i rifo y Cymry a fedrent shrad Uymraeg yn Mhrydain Fawr a'r Iwerddon, yn gystal ag yn Nghymru a sir Fynwy. 0 dan yr amgylchiadau ni bydd yn bossibl darparu colofn yn nhafleni y Cof- rifiad Saesnig i gyflenwi yr hysbysrwydd gofynol heb chwanegu llawer at ddyryswch y tafleni, pa rai sydd yn orlwythog. Mewn perthynas i Gymru ei hun ni cheid un an- hawsder, o blegid darperir y tafleni yn bwr- pasol er cyflen wi hysbysrwydd lleol, a rhoddir cyfarwyddiadau llawn yn Saesnig a Chym- raeg, er galluogi y cyhoedd i roddi yr hysbvs- rwydd gofynol. Yr oedd Mr. John Burns a 1fr. Herbert Lewis mewn cydymdeimlad hollol &r hyn oedd yn cael ei ofyn gan y Cymry, ond teimlent fod yr anhawsderau yn anorchfygol. J

BROWN'S BRONCHIAL TROCHES. I 67 fears Reputation i or Coughs and Colda. For Bronchitis and Asthma, For Influenza and Catarrh. For Soreness of the Throat. For Speakers and Singera. They Strengthen the Voice. U. lid, p«r box. Solei Inrnr. '< ::<' :< NYCHU yn cael ei wella pan y deallir gyntaf mai nychu yw, neu pan y mae eich plentyn neu chwi eich hunain wedi bod yn hir ddioddef oddiwrth unrhyw ffurf o nychdod, gan SCOTT'S Emulsion Mae nychu, cyflym neu raddo.l, yn cael ei wella trwy roddi Scott's Emulsion, pa un sydd feddyginiaeth nid yn rhoddi gwellhad am ychydig, ond mae Scott's Emulsion yn rhoddi gwellhad parhaol i bob math o nychdod! Y mae y gosodiad hwn yn cael ei wneyd gydag ymddiried oherwydd fod can- oedd o rieni wedi ysgrifenu i ddyweyd ddarfod i'w plant gael eu gwella oddiwrth bob math o nychdod gan Scott's Emulsion. Er engraipht, Mrs. Kerfoot, a ysgrifena, Mai 20fed, 1909, o 1, Brookhouse Terrace, VVigan, Lanes: I Dechreuodd fy mhlentyn ieuengaf nychu yn fuan iawn ar ol ei eni, ac yr oedd yn ofid calon i mi edrych arni yn crio ac yn tiarfed bob dydd ar ol y llall, nes yr oedd wedi myn'd bron yn ddim ond esgyrn, fel y collais bob gobaith am ei hadferiad. O'r diwedd, rhoddais brawf ar S c o t t's Emul- sion, ac yr wyf yn diolch o'r diwrnod y gwnes hyny, gan fod genyf heddyw blentyn braf ac iach ag y byddai unrhyw fam yn falch ohcno. Yr oedd yr arwydd-masnach hwn ar yr emulsion a brynais." Caniatau y carech gael rhoddi atalfa ar y nychdod, a'ch bod wedi cael dylanwadu arnoch gan y gosodiadau hyn i bender- fynu prynu Scott's Emulsion, penderfynweh hefyd eich bod yn CAEL SCOTT'S EMULSION. Fe all y gofynir i chwi brynu emulsion arall, ac y dywedir wrthych "ei fod lawn cystal a Scott's." Y mae hyn yn profi mai Scott's yw YR Emulsion i'w brynu, ac yn profi hefyd na ellir ddim. gwerthu emulsion efelychiadol ond oddiar gymeradwyaeth Scott's Emulsion, nid oes gan emulsions efelychiadol ddim cymeradwyaeth o'r eiddynt eu hunain. Dyma paham y mae Scott's Emulsion yn gwella a'r emulsions ereili ddim yn gwella; nid oes yr un emulsion arall wedi ei wneyd, ag sydd' yn gwella fel y mae Scott's yn gwella. Y mae Scott's Emulsion yn gwella yr afiechyd-dim gwahaniaeth am oed y diodde- fydd, ac fe'i cymeradwyir ef gan eich Meddyg at Nychdod os iddo. Anfonweh am botel sampl (gan amgau 3c at y cludiad a chrybwyllwch y papyr hwn). Daw llyfry r; hardd i'ch p!entyn gyda'r cyfryw. SCOTT & BOWNE, Limited, 10-11 Stonecutter Street, London, ItC' _II_.LL Ý.'1{}'0;'T: .A. ';Id..io.- w -= '(J1I. '( J'Œ 'C" i.i" iJ,. i1" i;}¡.'Œ-g),1: '<ë-gi1: 11\j '{ëiJ'æ'p\ ê}: 9:'< y.< '<J I'Nj¡;¡;J4: 'jj j1"<L )/ )< Ji<&> ¡g' | TESTAMENT Y MILOEDD. g ————— Y TESTAMENT NEWYDD, GYDA NODIADAU EGLURHAOL A jjjZ CHYFEIRIADAU CYFLAWN, GAN T DIWEDDAR m. BARCH. JOHN OGWEN JONES, B.A., RIIYL. §* Chwanegodd yr Awdwr ato Gyfieithiad o'r Cyfnewidiadau a wnaei yn nhestyn y Cyfieithiad Saesneg Diwygiedig. ——————————— THIS GOSTYVGOL-Mewn lli'an, 6s. 6c.; banner rhwym, 7s. 6c,; RNT/jtiiiad llawn, 8s. 6c. 1£' Gellir ei gael yn gyfrolau hardd mewn byrddau, ar wahân, fel y canlyn; pris 2s. 6c. yr un. CYF. I.Jrattheiv, a Marc, gyda Map Iliwiedig'o Palestina. yijl CTF. II.-Luc ac loan. CTF. \ll,—Actan, a'r Rhufeiniaid, gyda Map lliwiedig o Ask Leiaf. CYF. IY.—1 a 2 Corinthiaid, Oalatiaid, Ephesiaid, PMlipp$a.yd, ColossiaUX, a 1 a 2 Thessaloniaid. C JS. V.—1 a 2 Timotheus, Titus, Philemon, llebreaid, Iwjo, 1 a 2 J'edr, 1, 2, a 8 loan, ludas, a'r Dadguddiad. \{ £ ¥ _=_ 'i Ar gyfer Maes llafur y Methodistiaid Califhaidd. yn fwyaf arhenig", y eyhoeddwyd y Llyfrau canlyuol o flwyddyn i flwyddyn; ond gan fod Bylw ai-hsnig wedi ei roddi iddynt gan eu hawdwyr adnabyddus gydalr amoan, o roddi ynddliynt gynnwys yr esbon- iftdaeth diweddar, a mwyaf goleuedig, y mm gan y Cyhoeddwyr hob hyder wrth. eu c^wfno sylw ysgolion, dosbarthiadas, sea bersonau unigol a ddigwyddant fod yn <4*: llafurio yn y gwahanol adranau a nodir. fcr '•;J A v. Esboniad cyflawn ar Efengyi loan. Allan o 'Testament yr Yagol Sabbothol.' Gan y diweddar Barsh. J. OOWEN JONES, B.A., Rhyl, at yv hwn y clnvanegwyd, gan yr un awdwr, Holiadau ar yr Efengy), ynghyd ag Arweiniad a Mynegai. Pris, wedi ei rwymo mewn Ilian hardd, 2s. Esboniad ar Actau yr Apostolion, gan y diweddar Barch. Dr. John Hughes, Caernarfon. Pris 2 s. 6c. mewn byrddau. Esboniad ar Epistol Iago. Gan y Parch. W. J. Williams, Hirwain. Pris, Is. Yr Epistol at yr Ephesiaid. Gan y Parch. Griffith Parry, D. D., Carno. Pris, Is. 6c. Llyfr y Salman, fly dag Arweiniad i'r Salman. Gan y Parch. Griffith Parry,, D.D., Carno. Byrddau, 2,?. a 5s. ¡ Yr Epistol at -.vr Galatiaid. Gan y I diweddar Dr. Jaiin Hughes. Pris, Is. 6 c. iiiewn Iliaii. Efengyl Marc. y Parch. Griffith Parry, D. D. Byrd dan, Is. Sc. Esboniad ar Ail Lyfr Samuel-o I Feibl y Teulu." Gan y diweddar Barch. D. Saunders., D.D., Abertawe. Pris Is. Yr Epistolan Bugeiliol r—TimotliGUS a Titus. Gan y far Griffith Parry, D.D., Carno. Mewn Is. Gc. Esboniad ar yr iEpistol at y Rhufeiniaid, gan. y Parch. W. J. Williams, Hirwaeii. Is, 6c. — Hane3 lesu Grist. SAFOKT Iv.O'i Enedigaeth hyd ( Jwyl y PebylL Y Parch. EVAN JONES, Dinbych. Pris 6'c. Etto. SAFON v.—O Wyl y Pebyll hyd ei Esgyniad, C Y PARCH.. EVAN A JONES, Dinbych. Pris 6c. GEE A'I FAB, CYF., CYHOKDDWYP,, DINBYCH. f$ ik7. ,tIid