Y Tyst

Arwyddion symud welir yng ngwersyll yr Ellwad Annibynnol yn awr gyda'r mudiad uchod. Rhydd hynny, i/yn sicr, gymorth iiid bychan i'r eglwysi hynny i gymeryd eu lie vdynt hyd yn hvn yn cloffi rhwng dan feddwl. j Gellid deall ar unwaith yn y Pwyllgor diweddar yn Llandrindod fod yr aelodau a'u bryd ar ddwyn yr ymgymeriad hwn bellach i derfyniad Uwyddiannus. Clywid nodyn difrifwch a phen- derfyniad di-ildio ynglyn a'r trefniadau. Llaw- enydd mawr yw canfod yr unrhyw ysbryd yn lledu dros y wlad. Yn ol yr hanes geir, mae'r arwyddion yn node dig ffafriol yn y Cyfundebau, a phan ddaw yr apel hon adref at yr eglwysi sydd eto heb gychwyn, credwn na fyddant yn ol o ateb yn deilwng o draddodiadau goreu yr En wad. Pan ddaw y t lllaen i'r mur,' nid sefyllfa i eiddigeddu ati fydd eiddo yr eglwys hoimo fyn gadw draw, ac ni fydd yr atgof o'r ymdrech yn felys ond i'r hwn roddodd ei vsgwydd dau. y baich. O'r tu arall, bydd llawer. un yn gallu galw i gof gyda hyfrydwch na chafodd y nod 1 ei cliyrraedd heb eu help hwy, ac yn cofio hefyd am fesur o hunanymwadiad er cyflawni addewid deilwng. Mae yma wir arwriaetli ynglyn a'r ymgymeriad hWll; yn wir, fe'i ceir lie bynnag y gwneir aberth. Ac fe ddywedodd Dr. Jowett nad aberth mohonuo nes y byddo wedi cyffwrdd a gwaed.' Ai ui ellid apelio at enwadgarwch llu mawr sydd eto heb wneud eu rhan ? Onid y diweddar Dr. Dale arferai ddweyd fod ei gariad ef at ei Enwad yn gyfryw y gallai roddi ei fywyd drosto ? Pe caem ni heddyw nifer o arweinwyr o gyffelyb ysbryd yn yr eglwysi, ceid gweled y miloedd yn yniwadu yu llawen a rhan o'u iieiddo er llwyddiant yr Enwad a garant. Ac v mae'r cymhelliad hwn yn cyd- rhedeg a'r uchaf y gwyr y disgybl i Grist am dano, oblegid pa waith yn uwch ac yn fwy anrhydeddus na chynorthwyo'r gwan, lleihau pryderon, a chwydao llawenydd bywyd i Credwn yn sicr mai 1.111 o rwystrau pennaf y mudiad hwn o'r cychwyn yw yr ansicrwydd gyda pha un y siaredicl am ei ragolygon. Nid oes calon gan gymdeithas na pherson unigol i symud gyda mudiad y byddo mwy nag amheu- aeth gyda golwg ar ei lwyddiant. Pan fyddic1 y11 cymeradwyo 3^ .Drysorfa hon, gwnaed 113-nny yn ami fel peth elsoes wedi ei dynghedu i feth- lant. Nid oes llawer o awydd ar neb i roddi ei law wrth drefniant y tybir nad oes iddo ddyfodol, yn arbenuig felly pan ofynnir am gymorth arian- nol er ei hyrwyddo ond unwaith y llwyddir i berswadio dyn fod yr anturiaeth yn mynd i brofi'n llwyddiant, Weld rhan fawr wedi ei gwneud i sicrhau ei gefuogaeth, ac ni fydd yr arwriaeth olyga yr anturiaeth ond yn cyffroi'r dychymyg ac yn angerddoli'r diddordeb. Man- tais fawr fydd cael adroddiadau yn y TYST o'r gwaith da wneir mewn rhai cylchoedd, fel y cafwyd yn ddiwcddar, er cyffroi cylchoedd eraill, ac efallai er calondid llawer. Ynglýn a'r rllyfel presennol, condemnir yn ddiarbed y gwaethaf- wyr-y dynion sydd yn gwasgar digalondid. Mae eisiau i gefnogwyr aiddgar y mudiad hwn gofio fod hau goleuni yn rhan bwysig o'u cenhadaeth heddyw. Bydd dwyn prawnon di- ymwad ger bron ?,r Enwad fod y mur yn mynd rhagddo yn rhoddi yn y bobl galon i weithio.' Maenclochog. RHYS WIIJJAMS.

Saron, Trewilliam. ORDEXNIO GWEINIDOG. Ordeiniwyd Mr. W. H. Davies, o Goleg Aber- honddu, yn weinidog ar yr eglwys uchod dydd lau, Tachwedd 25aiii. Pregethwyd y noson flaenorol gan y Parch. J. B. Davies, Pentyrch (cyn-weinidog), a'r Parch. Gwilym Rees, B.A., Merthyr. Bore dydd lau traddodwyd siars i'r eglwys gan y Parch. H. P. Jenkins, Aberaman (cvn-weinidog). Cafwyd hefyd yn y cyfarfod hwn ychydig o eiriau calonogol gan y Parchn. O. Dloyd Owen, Pontypridd, ac Oscar Owen, Cymer. Cymerodd yr urddiad le prydnawn dydd lau, pryd y llywyddw>rd gan y Parch. D. G. Evans, Penygraig. Holwyd y gofyniadan gan y Parch. Gwrhyd Lewis, Tonyrefail, a cllafwyd atebion destlus a gryuius gan yr urddedig. Gofynnwyd am yr arwyddioii arferol gan y LIvNvvctd, ac offrymwyd yr urdd-wxeddi gan y Parch. T. G. J enkyn, Llwynypia. Cafwyd hanes yr alwad gan Mr. B. Evans, ysgrifennydd yr' eglwys, yn fyr ac i bwrpas. Siaradwyd ar ran yr eglwys gan Mr. D. Evans (diacon), a chafwyd gan y tanwr anerchiad fflamllyd ac yn glo ar y cyfan, cyflwyuodd dros yr eglwys lond bwrdd o lyfrau rhagorol i'r gweinidog ieuanc ar ddechreuad ei y.rfa-a diolchodd 3-11 tau 3-11 dyner am danynt. Ar ol hyn cafwyd ychydig eirian gan frodyr o eglwys Llangenech, sef Mri. W. G. Davies a H. John, a dygasant dystiolaeth dda i deilyng- dod y brawd ieuanc a ordeininvvd a chyflwvn- odd yr olaf cheque werthfawr iddo ar ran yr eglwys honno. Cynrychiolwyd inyfyrwyr y Coleg gan Mr. D. Martin Thomas, a dygodd yntan dystiolaeth odidog i allu a chymeriad ei gyd-fyfyriwr, Mr. Davies. Wedi hyn traddodwyd siars i'r cglwys gan y Parch. Dan Davies, Carmel, Penrhiwceibr. Pasiwyd hefyd 371lg nghyfarfod yr urddiad Ein bod yn dymuno datgan ein cydymdeimlad mwyaf diffuant a'r Parch. E. Richards, Ton- vpandy, yn ei waeledd, ac 3-11 dymuno iddo nawdd y Nef ac adferiad buan i gyflawn waith y weinidogaeth efengylaidd.' Cododd y gynull- eidfa fawr ar ei thraed i ategu y pcnderfyniad a basiwyd 3"iighaiiol teimladau dwys iawn. Yn yr hwyr pregethwyd gan y Parchn. T. Davies, Llangenech, a'r Prifathro T. Lewis, M.A. -yr olaf ar NTatur Eglwys.' Cafwyd gan y brodyr da hyn eto eiriau caumoliaethus i'r gweinidog ieuanc. Decliretiwyd a gorffennwyd y gwahanol gyfar- fodydd gan y brodyr canlynol :-Jones, Pont- yrhyl Davies, Trefil Davies, Birchgrove Rees, B.A., Merthyr Jones (M.C.), Penygraig a Phillips, Godrerhos. Derbyniwyd llawer o lythyrau yn dymuno n dda i'r eglwys a'r gweinidog. Y mae Mr. Davies yn dechreu ar ei waith mewn eglwys luosog a brwdfrydig, mewn cylch eang heb fawr o gystadleuaeth eiiwadol. Dy- munol iawn oedd gweled yn bresennol ddau o gyn-weinidogion yr eglwys, a llonwyd llawer am eu bod yn dal mor ragorol. Yr oedd y Parch. Ll. S, Davies, y gweinidog diweddaf, hefyd yn bresennol, end yn amveledig ac yn ddiau ymhlith y cwniwl tystion amryw o ddynio11 da yr eglwys a gipiwyd yn ddiweddar i ogoniant y nef wen. Y casgliad rhesymol oddiwrth yr anerchiadau a gafwyd yw fod Mr. Davies yn ddyn ieuanc meddylgar a darllengar-yn gymer- iad pur, awyddus i weilliredoedd da.' Dyiiiuiiwu iddo oren'r nef a goreu Saron. Darparwyd llety a bwyd gan yr eglwys. Yr oedd yr ysgrifenimld a'i gyd-swyddogioll 3-11 llygaid) yn draed ac 3-11 fldwylaw i gyd, a'r merched a'r gwragedd yn ddieithriad wrth eu bodd yn gwasanaethn wrth y byrddau. Ni chaf- wyd y fath wledd erioed. Arhosed bendith gyf- oethog vr Arglwydd ar v gweinidog, ac ar Sarou yr eglwys siriol.' WAETH PWY.

HERMON, PLASMARL. Marivolaeth a Chladdedigaeth Diaeo)t.- Colled fawr i Hermon oedd marwolaeth yr hen frawd John Hopkin. Yr oedd yn gymeriad ar ei ben ei hon. Rhy debyg i'n gilydd ydym yn gyff redin, ond nid oedd gennym ond un John Hopkin, a hwnnw yn ua unplyg iawn; nis gallai efe gadw dau wyneb, Genedigol oedd o ochr Fforest Fach, Cadle. Deehreuodd weithio yn y tofa gyda'i dad pan yn saith mlwydd oed, felly ni chafodd fawr o fantaision addysg. Er hynny yr oedd yn ddarllenwr mawr o lyfrau Cymreig, ond ei brif lyfr oedd y Reibl Yr oedd yn feddyliwr mawr, ac o feddwl parod bob amser gyda chrefydd Er iddo ddal swyddi gyda gwahanol gymdeithasau eto yn y Cipel yr oedd yn |ei elfen. Bu yn athraw yn yr Ysgol Sul am flynyddau lawer, a hynny o dan anfant- ais fawr, oherwydd ei fod yn gweithio yn fynych ar y Siboth hyd un o'r gloch; ond byddai yn ei le e. byo dan bob amser, ac yr oedd yn athraw rhagorol. Bu yu d iiawn am dros ddeng mlynedd ar hugain, ac yn ff ddlon yn ei holl gyflawniadau. Oredai J r acluod lionno-- Pa beth bynnag yr ymafl dy law ynddo, gwna A'th holl egni' Ni chafodd gweinidog edoed well gwraodawr na chywirach cyfaill, fel y tystiodd ei h n weinidog yn yr aogladd. Yr oedd yn fywyd ac yn ysbtydia^th yn nghyfarfodydd yr wythnos; Crist a'i groes oedd ei brif siarad, a chlywed ctnmol lesa Grist oedd yn dwyn gwen nefolaidd i'w wyneb. Gwyllt ei dymer ydoedd wrth natur ond pa hynaf yr elai, mwyneiddiai o dau ddylanwad gras y nef. Hunodd yn yr Iesu wedi tair blynedd o nychtod ar y 4ydd o Rigfyr, ynymyl 70 oed. Y dydd Mercher canlynol daeth tyrfa o wp bucheddol i'w hebrwnij i dy ei hir gattref Cymerwyd y gwasanaeth yn y ty gan ei weinidog newydd, y Parch J P. Gough, a'r Parch Ben Davies, Llandysul, ei hen weinidog, yr hwn ynghyda Mrs Davies a ddaeth o Lan- dysul i'r angladd; y Parchn Richards (B), Brynhyfryd; Thomas, Hen Siloh; Williams, Siloh Newydd; a Davies, B A, Mynydd Bach. Gwelsom hefyd yn bresennol y Parchn J. W. Hughes (B), B.A., St Albans. Y mae tri o'r plant ar ol, sef Mr Dtvid Hopkins, A.C, diacon ac arweinydd y gan yn yr Hen Siloh; gr John Hopkin, insurance agent, aelod ffyddlon a gweithgar o Hermon; a Mrs Williams, priod Mr W. Williams, foreman fitters yn y Tube Works Nodded Duw to amynt, a deuparth o ysbryd yr hen frawd feddianno aelodau yr eglwys. ABLOD. Llwyddiant yr Achos -Trwy offerynoliaeth ein parchus weinidog, Mr Gough, a bendith Duw ar ei waitb, derbyniwyd 11 at rif yr eglwys y mis diweddaf, ac mae rhyw swn eto, fel swn olwyn mewn olwyn, yn troi at y pethau goreu. Pwy na fyddai yn llawenhau am y pethau yma? Yr ydym yn cael yr Efengyl yn ei phregethiad ohoni yn ei phurdeb a'i thlysni, ac yn agos, agos at y galon, ac yn sibrwd wrthi am agor i'w delfryd uchaf. Y mae'r weinidog- aeth yn gryf ac effro i bob cyfeiriad a'r cynull- iadau yn mwyheu, yn enwedig yn yr wythnos. Rvdded i'r swlith i aros ar Hermon, a gwenan r nef i'n gweinidog a'i deulu. C J. W.

'SARZiNE' BLOOD MIXTURE CROEN IACR A GWAED PUR.-Dyus yr hyn y mae Sarzine Blood Mixture yu ei sicrhau, a di.n arall, Ma yw yn honi gwella pob peth, fel yr Yankee patent Medicines, ond os blinir chwi gan groen attach, yata, pimples, torlad allan Scurvy, doluriau, pend dynod, c., yu tarddu o waee drwg ac anmhur, mynweh botelaid o 'Sarzine Blood Mixture' gan y Druggist nesaf atoch, la lie a 2a 6c y botel, nen gyda 3c at y cludiad vn yohwailegol, oddlwrth v archenog. YJUG-U DAVTKS. CHEMIST. MACHYNLLKTi