Seren Cymru

CYDNABYDDIAETH I'R PARCH. L. JONES, B BRYNHYFRYD. gwresoca^ eich cydnabod yn y modd fyjVvr -1 e"1 care<%rwydd vn ein anrhegu fel my- yddwyr',— ofianty Parch. S. P. Jones, gweinidog y Bed- dra theilwn "v n a Chilgeran yr hwn a ystyriwn yn ^ai°nus i» h a c^anrao'adwy, ac yn sicr o gario dylanwad wy bynag a'i darlleno yn bwyllog ac ystyriol, ttwlpordd Ydym, yr eiddocb, or MYFYRWYR.

EISTEDDFOD UNDEBOL BEDYDDWYR MERTHYR A'I HAMGYLCHOEDD. Cynnaliwyd yr Eisteddfod uchod yn y TabernacI, dydd Mawrth, y 25ain o Ragfyr. Llywydd, Parch. C. Griffiths, Sion. Beirniad ar y traethodau, y farddoniaeth, a'r ad- roddiadau, y Parch. R. Eliis (Cynddelw), Sirhowy. Cerddoriaeth, D. H. Thomas, Rhymni. Dechreuwyd y cyfarfod am ddeg, drwy i'r Llywydd roddi araeth fer ar ddechreuadachynnyddyr Eisteddfodau. Yna gwobrwy. wyd yr ymgeiswyr llwyddiannus. 1. 1'r hwn a ganasai yn oreu un Pennill ar y don Pant. corlan-yr-wyn. Gwobr 6s.; deg yn cystadlu; goreu Asaph Bach. 2. Ymddyddan rhwng bachgen ac offeiriad Pabaidd. Gwobr 4s. Y goreu, Criesynac Asaph Dew. Englyn i'r Pab, gan gyfaill. 3. Am yr wyth pennill goreu ar Ddylanwad yr Ysgol Sabbothol. Gwobr 15s. Pedwar ar vddeg yn cystadlu; goreu Tydfil. 4. Am y pedwar englyn goreu i R. T. Crawshay, Ysw., am ei rodd liaelionus o jEa i'r Band of Hope. Gwobr 10s. Daeth saith i law; goreu, Gogleddwr, sef William Abraham. 5. I'r tri gwrryw a fuasent yn canu yn oreu y Gaping Catch. Gwobr 6s. Chwech yn cystadlu goreu, Gari- baldi a'i w$r. 6. Am y don gynnulleidfaol oreu ar y mesur 9.8. Gwobr 15s.; ailwobr 5s. Daeth 29 i law y goreu Meth- usalem yr ail Garibaldi, sef yr un. 7. l'r cor o blant dan 15 a foasai yn canu yn oreu y Deuawd, "By the waters of Babilon." Gwobr jel 10s. Dau gor yn cystadlu, sef eiddo Carmel, Cefn-coed-y cym- mer, a Sion, Merthyr. Rhanwyd y wobr rhyngddynt. 8. Am y traethawd goreu i Orymdaith y Band of Hope, yn Merthyr y Pase diweddaf. Gwobr 12s. Daeth wyth i law goreu, Cheap John, sef Gwilym Barfgoch. Ter- fyuodd hyn ayfarfod y boreu. Dechreuwyd am ddau, trwy i'r corau ganu y Don Gen. edlaethol; ac wedi i amryw anerch yr Eisteddfod, awd yn mlaen. 1. 1'1' hwn a fuasai yn canu yn oreu, Bardd yn ei awen. Gwobr 5s. Yr oedd pedair yn cystadlu; goreu, Y Fwyalclien. I 2. 1'1' pedwar a fuasai yn adrodd oreu, Darluniad Teu- luaidd. Gwobr 6s. Yr oedd amryw yn adrodd. Ond rhanwyd y wobr rhwng y Teulu Grwgnachlyd, a'r Amddi- fad a'i Mam. 3. Am yr englyn goreu i'r Cwch Gwenyn. Gwobr Õ8. Daeth amryw i law y goreu oedd Goldsmith. 4. Beirniadaeth ar y traethawd ar lawn Sillebiaeth yr Iaith Gymraeg. Gwobr jC3 3s. Daeth chwech traethawd i law. Y goreu tedd Cymro yn caru bod yn Gymreigydd, sef Meiriadog. 5. Am y tri, englyn goreu i'r Parch. J. Jones, Bethel. Gwobr 10s: Goreu Ifor Cwmgwys. 6. 1'1' cor a fuasai yn canu yn oreu y Nwyf-gan (Glee) ar y geiriau, Cwymp Sebastopol. Gwobr 43 3s. Pedwar cor yn cystadlu. Rhanwyd y wobr rhwng cdr Penrheol. geryg, a chor Sion, Merthyr. 7. Yr oedd gwobr o 5s. yn cael ei roddi ar ddydd yr Eisteddfod, am yr araeth oreu o fewn deng mynyd ar destun yr oeddynt i'w gael ar y pryd. Daeth pump yn mlaen. Y testun oedd Dim." Goren Taliesin, sef Thos. Evans. Felly terfynwyd cyfarfod y prydnawu. Dechreuwyd am 6, drwy i'r corau ganu y D6n Genedl. aethol. Anerchodd rhai yr Eistedciiod yn farddonol, ac I awd yn mlaen. 1. l'r ddwy ferch a fuasai yn canu yu oreu, Dafydd a'i delyn. Gwobr8s. Yr oedd chwech yn cystadlu. Rhan- wyd y wobr rhwng dan. Dau englyn i'r Llywydd, gan Cynddelw.

Gwr uniawn yw, a gar ein ner, Yn uwchder ei wybodaeth, Dealla raawrion bethau'r Ion, s A'i dirion lechydwriaeth. Meddianna chwaeth a dwyfron bur, A meddwl eglur treiddiol, Serchogrwydd erys ar ei rudd, p A'i eiriau sydd yn nerthol." tftraw' cyfnewid rhai geiriau ynddi a fyddai yn fwy w'aaol, megys, Symlrwydd, serch, a hoffder Sy'n amgylchynu 'i sedd." e^l fyddai dywedyd,— Symylrwydd, serch, a hoffder », Eisteddant ar ei wedd." lie,— Ei bwne yw dangos olew I glwyfau dwfn y plant, Trwy dd'wedvd ain y ffyrinoii Ylch eu pethodau bant." GweU fyddai,- Ei fryd yw arllwys olew > I glwyfau dwfn y plant, Trw.), ddlwedyd am y Ffytiiioii ■v A ylch eu beiau bant." lie,— Pa le y mae John Williams, N"eu d'wed ei ey)A,n IIN,;yr, A ctiwiliai amgylchiadau Y eyfiryw cyn yr hwyr Cynghora ef i lynu 'N ddiysgog gyda'r gwaith, A pheidio syrthio mwyach I lawr i'r corsydd llaith." yu c y^ysgwylir i'r Beirddnyn anad neb, yn enwedig pan glovn, U aDQ wo'3r mewn Eistleddfod, arferyd Cymraeg glan gWell fyddai dywedyd,— Pa le mae loan Gwilym, Nis gwelaf yn ei Ie, Pa beth sydd yn aehosi Ei absenoldeb e'? Ymwel âg ef yn union, Rhydd iddo gynghor maith, Cynghora ef i aros, Yn ddi-,N-)Q gyda'i waitl)." rlia»orni^ ^ydig ddiwygiad fej yna, gwnelai hon ganiad °dda. Hon yw y fuddugol, atheilynga y wobr. tVerndeu, Yr eiddocb, &c„ JOSEPH HARRIES.