Y Celt

YR YSGOL SUL. --0> GAN J.D.J. --0> Ysgrif VI. Beth am, berthynas yr egjwys a'r Ysgol Sui? Onid oes perygl-mewn rhai eglwysi— i edrych ar yr ysgol fel rhywbeth ar wa- han iddynt hwy ? Nid sefydliatdl ag sydd yn perthyn i bawb, ac yn ddlyledswyddi ar bob aelod1 ag syrild yn feddianol ar y cyfleusdra-i fod yno, and rhyw le wedi ei drefniu i'r plant i dlreulio awr a chwarter ar bryd- nawni Sul! Lie i'w troi or ffcordd' am ychydig! Onid yw yn ffaith fod rhieni yn gym pla;n,t dtwy; flwydd. oedl yn ngofal eraill i'r ysgol—er cael gwaredigaieth oddiwrthynt ychydig, tra y bydidant hwy eu hunain yn gorphwys (?) yn y ty ? Dynaj swm a syl- wedd! syniad rhai crefyddwyr am yr Ysgol Sul, ac y mae y syniad yn annuwiol. Credwn mewn cael1 y baban dian ofal v fam i'r ysgol, ond nidi lie i droi 'babanod' oddi ar fforddi y tad1 a'r fam yw yr ysgol. Credwn ei bodi yn amser i grefyddwyr i ddeffro, ac i'r eglwys i ymaflyd yn ei gwaith. Beth am Bethynas. y Pwlpud! a'r Ysgol Sul? Nid dyledswydd y pregethwr i dldyfodJ i'r ysgol a feddiyliwn, cymerwn. yn gania- taoi ei fod ef yn un o'r ffyddlondaid ffydd- lonaf, os na fyddi afiechyd meu rywbeth neillduol yn rhwystr ididlo. Wrth berthr ynas y pwlpud a'r ysgol y golygwlli berth- ynas y bregeth a'r ysgol. Ac nid cyfeiriad at yr ysgol a dyledswydd dyniorn i ddyfcxi iddi a feddyliwm, y cyfeiriaid) diniwedi ai chlaear ryw umvaith neu didwy yn y flwyddyn, ond: yr hyn syddl yni ein meddwl yw perthynas y bregeth, a'r maes llafur fydd gan yr ysgol. Gwir fodi hyn yn gofyrn pregeth bob Sui, ac felly cyfres o bregethau flwyddyn ar ol blwyddyn, ond mantais a bendith yw yr oll-medd profiad. j1 pwlpud, yr ys- gol a'r eglwys. Adwaenom rai gweinid- ogion ydynt yn pregethu y Wers Rhyng- Avlatdlwriajethol bob boreu Sul, adwaenom eraill ydynt yn pregethu Maes Llafur yr Aninibynwyr, ac y mae y mill a'r Hall- nidi yn unig. yn cyfranu bendith, ond hef- yd yn caeli bendiith. A'r hwn sydd ynt ceisio gwneuthur ei hun yn fendith sydd yn derbyn yn bar- haus onide? i Daw y gwahaniaeth. rhwng y Wers Rhyngwladwriaethol a'r Maes Llafur i'r gohvg yma eta. Y mae gan bregethwr y Wers eangach testyn a mwy o amrywiaeth na phregeth- wr y Maes Llafur. Fel y nodiwyd eis- oes, y mae gan y Wers fwy o faes o fewn cylch; tri mis nag sydd gan y Mates Llafur o fewn blwyddyn. Nid rhyw lawer d r hanesydldol geir yn Epiistol Cyntaf loan., ond y mae: mwyafrif gwersi y Wers yn hanesyddbl. Bydd yn ofynol i bregetlxvvi y Llafar i ranu ei faes yn destynau tair neui bedair aidnod, tra y rhenir y Wers yn bymtheg neu ugain p .au. -adrtodau. Dengys hyn ar unwaith fodl yr ysgol a'r pwlpud yn gorfod llafurioi yn llwyrach al manylach gyda'r Maes Llafur nag ydynt yn gw-neuthur gyda'r Wers. Er y cwbl credwn mai mwynhatd yw y cwbl, am fod! y llafur yn fantais arbemig i fyfyrwyr Gair Duw. Clywais rai yn dweyd mai anfantais yw yr oil. i. Mae'r g),nulleid-fa yn gwyboo beth fyddl y testyn o Sul i Sul, a, cbollir y cynv- reiiarwy<M hwaw sydd yw cydfyned5 a ''chtoA y tsestjtm" I Gwir, ond nid lie i ddangos cywreiru- rwyfdld yw y pwlpud. Nidi "showmaM" yw pregethwr Efengyl! 2. Mae'r pwlpud yn arbed llafur i'r ys- gol drwy fad y pregethwr yn myfyrio yn lie y dysgyblion, ac y mae gormodi o ddi- ogi eisioes: yn yr ysgol heb eii gynorthwyo d!rwy lafur y pregethwr. Edrycher ar blant yr ysgol ddyddiol, ceisir dyfeisio rhpvbeth newydd yn bar- haus ar eu cynorthwyo i dldieail eu gwersi yn well ac yn hawddach, Beth am y Colegau a'r Prif-ysgolion ? Rhaid cael y llyfrau goreu ,y mwyaf eg- lur a. goleu, rhaidi cael yr athrawon, mwyaf gwybodus, ondl nid yw ymyfyrwyr ytn cael byw ar y llyfrau yn unig, traddodir dar- lithiau, gan yr athrawon yn mhob cangeni o wybodaeth. Nid yr amean yw arbed y myfyrwyr rhag gweithio, ond' un rhagor- ach, nid meithiyn diogi, orydl eangu gvvy- bod aeth. 3. On!id yw pregethu Maes Llafur yr ysgol yn gosodl y pregethwr yn agored1 j) ddadleuon yr ysgol a'r gynulleidfa, a drwy hyny yn d'arostwng safle y pwlpud ac yn peryglu urddas y pregethwr? Onid yw pob. math o bregethau yn gosod y pregethwr yn agaredi i ddadleu- on; ie, hyd y nod pe yn pregethu ar Fed- ydd! Heb fanylu—beth am y manteision ? I. Daw y pwlpud a'r ysgol i fedidu d gydymdeimladl a'u gilydd. 2. Codir yr ysgol yn ei gwaith i sylw yr eglwys a'r gynulleidfa. 3. Daw y pegethwr yn fwy o athraw, ac fel athraw idiaw yn nes at yr eglwys "fel dosbarth"; ie, "uhi diosbarth." 4. Yn herwydkf ei w-ybodaieth a.'i fan- teision gall eangu y maes a fyfyrir o Sab- bath i Sabbath. 5. Coda awydd yn y gynulleidlfal am wybod. mwy, a chynyrcha ddyddordeb mewni maes arbenig yn y Beibl. 6. Drwy ddilyn y Mates Llafur (neu Wers)—byrfld yn ofynol gwynebu ar wir- ionieddau neillduol, rhaid pregethu dyledL s,,Yy,dd,au ac ymosodl ar bechodau nad hawddi gan) bawb eu gwynebu yn yi pwl- pudi! 7. Daw yr ysgol a'r eglwys i deimla dydldlardeb yn athrawiaethau crefydd, ie, mewn "Pynciau Duwinyddol." Mawr y galw sydid wedi bodi am gael yr ymarferol o'r pwlpud. Y "Practical-" syddl eisiau. Ac ystjT y "practical" ydoedd "yr ar- wynebol!" Onidl yw Sanctedddrwydd" yw perth- yn i'r ymarferol mewn bywyd!? Omdl vwi "Rdifeirwch" yn beth ymar- ferol ? Onid yw "Maddeuant" yn beth "practi- cal?" Nid yw pregeth ar "SancteidklnvydJcf' yn dderbyniol gan ddyn llygredig ei fywyd, ai bloedfdiia am rywbeth mwy ymt- aferol o'r pwlpud! Os pregethiir ar "faddetui i'n gilydd"—bydd: rhyw frawd (neu yn wir "chwaer") yn cwyno fod: yn rhaidi cael pregethau mwy syml ac yn fwy practical! Galwer ar feddwon, a chybyddion, &c. i edifarhau, ac ni fyddant yn hir cyn galw am rywbeth sydd yn hawddlach ei ddeall a'i amgyffred! Oes, y mae perygl drwy wrandb1 ar lais y byd yn yr eglwys ibre- gethu y bobl i uffem ac nidi i'r Nefoedd. Nid eisiau darostwng safoni y pwlpud a'r bregeth sydldi, ond eisiau codi safon yr eglwys a'r gynulleidfa. Credwn mai cam yn yr iawn gyfeixiad, yw cael y pwlpud a'r Ysgol Sul i gyidi- 'wethio, a'r oil! yn gydweithwyr a Duw yn Nghrist, dyna fendithi Os baitia rhywuTt ya w,ab-anol, wel, boed! fellf, a chymered pob U)H! at ei lwybr ei hura mown) tangnefedd. Credwn y bydd1 hyn yn fantais fawr en cael y gyfeilla,ch, a'r ysgol yn agosach at eu giiydd. "Drwy y bregeth" dlaw Maes Llafur yr Ysgol i'r gyfeillach, a bydd "pro'fiad" y tadiau yn esboniad newydd ar "yit hen wiiriooeddiau." Dyna un ffordd. i dd^\yn yr eglwys a'r ysgol yn un. Ac onidi bendith i'r gyfeillach ei hun fyddaii hyn? Onid. oes mwy o swn nag 0 sylwedd, ie, clebrani llawer a dweyd dim mewn ugeiniau o gyfeillachau? Ond dyma faes cyfoethog o wirioneddau a ffeithiau bywyd-yn agored o'u blaen. Daw hyn a'r Ysgol Sul i sylw yn y cytfarfodi gweddi. Anfynych y gweddir drosi yr Y sgol Sul, ac nidi rhyw lawer o lewyrchi sydd am bethau ydynt y tui all an i darfynau y cyfarfod gweddi! Gwedlda~i'r am fendith Duw ar y Cen- adwr a'r Pagan, ond anfynych y cofir am yr athraw a'r dysgybl1, a d'ichon fodl hyn yn cyfrif am y ffaith fod paganiaikl' yn cafel eu magu: o gylch pyrth yr Ysgol SUit. Rh.oddir mwy 01 sylw i Ddirwest nag a) roddir i'r Ysgol Sul yn y cyfarfod gweddi erbyix hyn¡! Onid bendith fyddai cael ambell i wythnos o weddio ar ran yr Ysgol Sul? A Dirwest hefyd! Bertdlthion y Nef- oedd fyddo ar Ysgol y Gamrif Newydd. D)vy, neu dair ysgrif fwriademi ysgrif- enu, ond chwyddodd y cyfryw yn chwech. Rhaid ca-el un eto. Crynodeb o'r oil, ac fe dldichom y ceir un arall ar "'Erthygl- au Elfed" yn v "Sunday School Chroni- cle."