Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
CRYBWYLLION AM BERSONAU".
News
Cite
Share
CRYBWYLLION AM BERSONAU". Hysbyiir fod Mr Brinley Richards i gael ei an- Tbydeddu yn fuan a'r teitl o Farchog. Mae y boneddwr anrhydeddus hwn yn haeddu rhyw gyd- nabyddiaeth am ei lafur maith a theilwng yn nglyn a cherddoriaeth, a derbynir y newydd gyda llawen- ydd gan ei gydwladwyr. Dydd Mercher bu yr Hawlydd ar ymweliad a Chaerdydd, a thraddododd anerchiad yn y Music Hall i dyrfa luosog. Areithiodd yn yr un lie nos Iau. Nid teilyngdotl yr araeth ond hynodrwydd yr areithiwr oedd yn tynu mwyaf sylw. Rysbysir am farwolaeth Mr W. Eliot, Wey- mouth, yn 92 mlwydd oed. Efe ydoedd y Rhydd Faswniad hynaf yn y byd, gan iddo ymuno a'r urdd hono 70 mlynedd yn ol. Cynygiodd Mr Samuel Smith wobrau i weithwyr am ateb gofyniadau yn y llyfr enwog, 4r Smith's Wealth of Nations." Yr arholydd ydoedd y Pro- :ffeswr M'Cunn, o'r Athrofa Genedlaethol. Saer o'r enw Campell a enillodd yr £ 20, a saer arall o'r enw J. Huddlesten a enillodd y £10. Dywedodd John Cash, ffeniad sydd newydd gyraedd Hamilton, America, mai efe oedd gyr- iedydd y cerbyd a gariodd y llofruddion i gyflafan Pho»nix Park. Dr Temple, Esgob Exeter, sydd wedi ei benodi ja Esgob Llundain. Cyflawnodd Mr Tom Nash, y bar-gyfreithiwr enwog o Manceinion, huuanladdiad yn Llundain dydd Mercher diweddaf, trwy saethu ei hun. Sonid .am ei enw fel ymgeisydd Ceidwadol dros Stockport, ond tynodd ei enw yn ol yn ddiweddar. Yr oedd yn hynod fel dadleuydd yn Ilysoedd barn y deyrnas. Bu Richard Coyle, paentiwr o Bridgeport, Con- -necticut, farw o afiechyd hynod. Yr oedd wedi bod yn glaf er's dwy flynedd, ac ymddengys fod ei eagyrn wedi troi yn chalk. Torasai ei fraich amryw weithiau yn ddiweddar wrth iddo ddim ond ei 4hodi oddiar y gwely. Yi Kingsbridge, ger New York, y dydd o'r blaen, ganwyd plentyn i Mrs Charles Tracy, yn pwyso un-owns-ar-ddeg, a dim ond chwe' modfedd o hyd yr oedd ei ben o faintioli afal bychan, a'i geg mor fechan fel yr oedd yn rhaid rhoddi llaeth iddo gyda phibell o drwch gwelltyn. Dydd Tau, yn Esflwys Crist, Llerpwll, priododd y Parch. S. E. Gladstone, ficar Penarlag, a mab y Prifweinidog, gyda Miss A. C. Wilson, merch y meddyg adnabyddusoAbercromby Square, Le'rpwl. Cafodd Mr Gladstone, y Prifweinidog, a'r teulu. dderbyniad brwdfrydig a thywysogaidd. Clwyfwyd y General Stewart, a lladdwyd dau ohebydd rhyfel yn y frwydr wrth Metemmeh, dydd tLlun cyn y diweddaf. General Wilson a benod- wyd yn lie Steward i gario pethau yn mlaen, a gwnaeth ei waith yn deilwng. Yn awr mae'r drafnidiaeth yn ngored rhwng byddin Stewart a'r -Cadfridog Gordon. Anrhydeddir Stewart gyda -theitt am ei wrhydri gan ein Grasusaf Frenhines. Nos Iau, bu Mr John Bright a Mr Chamberlain yn anerch eu hetholwyr yn Birmingham. Yr oedd tyrfa aruthrol yn gwrandaw arnynt, a thraddod- asant anerchiadau grymus a thanllyd, Yr wythnos ddiweddaf, saethodd James Oliver, peirianydd, ddynes ieuanc o'r enw Ophelia Lloyd, gyda yr hon y bu yn byw. Y r oedd yn eiddigeddus ° honi, a phan welodd hi ar yr heol, taniodd ergyd- ion ami dair gwaith o'i lawddryll, a nfweidiodd hi mor drwm fel yr ofnir am ei bywyd. Gyda chryn drafferth cymerwyd ef i'r ddalfa. Dywedir mai Ffrancwr o'r enw Ollivier Pain sydd yn arwain y gwrthryfelwyr yn Metemmeh, a bod ganddo 13,000 o dano yn y lie. Mae Mr Richard Moon, cadeirydd Cwmni Reil- ffyrdd y London a'r North Western, wedi ei wahodd i ddod yn ymgeisydd seneddol dros Crewe a Nant- wich. Traddodwyd Robert C. Hodgson yn Croydon i sefyll ei brawf am saethu at ferch ieuanc gyda bwriad o'i niweidio. Hysbysir fod Joseph Shill, a gondemniwyd i farw am lofruddio ei wraig yn Windsor, yn wallgef, a bod dedfryd ei farwolaeth wedi ei thynu yn ol. Rhoddwyd derbyniad tywysogaidd i Ardalydd ac Ardalyddes Ripon ar eu cyrhaeddiad i'w cartref jn Ripon ddydd Mawrth. Mewn atebiad i lwnc- 4estyn, dywedodd yr Ardalydd mai y swydd o Raglaw India ydoedd yr anhawddaf ei chyflawni o holl swyddi ei Mawrhydi. Hysbysir fod Arglwydd O'Hagan wedi marw boreu ddydd Llun. Cafodd gystudd maith. Bu yn enwog iawn fel gwiadgarwr, a gweithiwr difefl dros yr Iwerddon. Efe oedd y Pabydd cyntaf a ddyrchafwyd i'r swydd o Arglwydd Raglaw yr Iwerddon.
f CRYBWYLLION DIRWESTOL.
News
Cite
Share
f CRYBWYLLION DIRWESTOL. [GAN CHWILOTWR.] Effeithiatt Meddwdod. — Yr wythnos o'r blaen, mewn cyfarfodyn Lambeth Baths, dywedai y Parch. G. M. Murphy, ar wahan i'r hyrddwynt yn Japan, trwy yr hyn y collwyd dwy fil o fywydau y ddaeargryn yi Ysbaen, drwy yr hyn y lladdwyd pedair mil o bersonau; yr ymdrechfa forawl yn South America, drwy yr hyn y lladd- wyd acy clwyfwyd pedwarcant; y naw pentref y llofruddiwyd eu trigolion yn Armenia; a'r golled mewn bywyd trwy losgiad y cartref i amddiffyn- iad yn New York; nad oedd dim llai na dau gant a deg o farwolaethau sydyn neu trwy orthrech wedi eu cofnodi rhwng yr 28ain o Ragfyr, 1884, yn y Daily News, y Daily Chronicle, Lloyd's News, a'r Echo. Yr oedd y marwolaethau fel y canlyn Marwolaethau trwy foddiad, 42; trwy orthrech, heb hysbysrwydd pa fodd, 34; mygiad, 16; hun- anladdiad, 15; llosgiad, 14; syrthio, wedi cael eu taflu i lawr, eu cicio, ac wrth neidio, 14; wedi cael rhedeg drostynt, 10; wedi eu cael yn farw, 10; wedi eu llofruddio, 8 wedi eu cael yn feirw ar y rheilffyrdd, 6; marwolaethau sydyn, 6; marwol- aethau a ddygwyd oddiamgylch trwy ymyfed, yn ol barn y rheithiwyr, 5; anwyd ac eisiau, 4; wedi eu trywanu, 4; trwy grwydriadau, 3; damweiniau trwy beirianau, 3; wedi eu saethu, 2; wedi eu tagu, 2; wedi eu gwenwyno, 2; trwy ymladd, 2; un wedi ei guro i farwolaeth, un wedi ei gladdu yn fyw, un wedi ei dagu trwy orthrech, un trwy lafur gormodol, un trwy ddrylliad ei ben, un trwy gamdriniaeth rhieni, un wedi ei daflu o gerbyd, ac un trwy sangu ar blisgyn eurafal. Yr oedd 23 o'r achosionhyn yny papyrau yn caeleu priodoli iddi- odydd cadarn; ac yr oedd profion boddhaol y gellid priodoli haner y marwolaethau i ddiodydd meddwol. Cymhellai y gwr parchedig i bawb o'i wrandawyr i arwyddo yr ardystiad, a chymerodd llawer fantais ar y cyfleustra i wneud hyny. DIRWEST YN NINBYCH. Yr wythnos ddiweddaf, yn Ninbych, cynhaliwyd cyfres o gyfarfodydd cyhoeddus dirwestol hynod o boblogaidd a llwyrldianuSl, o dan nawdd pwyllgor dylanwadol, cyfansoddedig o gynrychiolwyr o bob enwad crefyddol yn y dref. Nis goddef ein gofod i ni roddi dim mwy na byr-grynhoad o hanes y cyfarfodydd rhagorol hyn. Y Sabboth, traddodwyd pregethau yn cyfeirio yn arbenig at ddirwest yn y rhan fwyaf o eglwysi a chapelau y dref. Cynhaliwyd y cyfarfod cyntaf nos Lun, am saith o'r gloch, o dan lywyddiaeth Arglwydd-raglaw y sir (Mr W. Cornwallis West, o Gastell Ruthyn), a siaradwyd gan y Parch. D. Richards (W.), Conwy, a Mr Clarke Aspinall, trengholydd. Am dri o'r gloch dydd Mawrth, cynhaliwyd cynadledd yn y Drill Hall, o dan lywyddiaeth Arglwydd Esgob Llanelwy. Yn y cyfarfod hwn darllenwyd papurau galluog gan y Parch. T. Prichard, curad, Rhyl, ar Ddeddf- wriaeth ddirwestol;" y Parch. T. Nicholson, Dinbych, ar Agwedd gymdeithasol y cwestiwn dirwestol; a Mr J. Lloyd Roberts, M.B., Diobych, ar Defnyddio alcohol yn y bywyd presenol beunyddiol." Siaradwyd ar y gwahanol bapurau gan y Parch. J. Morgan, Rheithier, Dinbych J. R. Heaton, Plas Heaton Uch-gadben Lloyd Williams, a'r Parch. T. Mortimor Green. Nos Fawrth, daeth cynulliad lluosog yn nghyd, pryd y cymerwyd y gadair gan y Parch. J. Morgan, ac y siaradwyd gan Mr Alexander Balfour, Rossett, Gwrecsam, a'r Parch. A. J. Parry (B.), Caernarfon. Nos Fercher drachefn, yr oedd y neuadd eang wedi ei gorlanw, pryd y llywyddid gan P. P. Pennant, Ysw., Nant- Ilys, a siaradwyd gan y Parch. E. T. Davies, ficer, Aberdyfi, a'r Tad Bernard Vaughan, Manchester. Nos Iau, llywyddwyd gan Dr. A. E. Turnour, Dinbych. Yr oedd y gynulleidfa yn fawr iawn. Anerchwyd y cyfarfod gan y Parch. Thomas Evans, Preston (gynt e Merthyr), a'r Arehddeacon Smart, North op. Nos Wener daeth cynulliad anarferol o luosog yn nghyd. Llywyddwyd gan P. H. Chambres, Ysw., U.H., yr hwn a draddododd araeth dda. Anerchwyd y cyfarfod hefyd gan y Parch. George Byron, Liver- pool, ar y testyn, "Rheol y Meistr," wrth eu ffrwythau yr adnabyddvvch hwynt," a chan y Parch. J. J, Williams, Rhyl, ar "Hawliau Dirwest ar Gristionogion yr oes." Nos Sadwrn drachefn yr oedd yr ystafell eang yn orlawn, pryd y cymerwyd y gadair, ac y llan- wyd hi yn ddeheuig gan T. Williams, Ysw., U.H., Llewesog. Y siaradwyr oeddynt Syr Liewelyn Turner, Caernarfon, a Pie aydd, yr hyn sydd yn ddigon o warantiad y cafwyd anerchiadau gwerth eu gwrandaw.
ICRYBWYLLION" AMRYWIOL.
News
Cite
Share
CRYBWYLLION" AMRYWIOL. Cyhoeddir y Llan o hyn allan yn Caerdydd, ac nid yn Merthyr Tydfil. Hyderwu y bydd y cyf- newidiad er lies, ac y parha ein cyfoesolyn i enill nerth. Hysbysiad agyrhaeddodd New York o Valpar- aiso dydd Gwener a ddywed eu bod wedi teimlo effaith daeargryn ofnadwy yno, oddeutu pedwar o'r gloch y boreu. Cododd amrai afonydd dydd Llun, a pharwyd cryn annghysur mewn llawer o leoedd oeddynt ar eu glanau. Yn Truro cododd y llanw nes gorlife y tai, a gwneud yr heolydd yn annhrafnidiol. Dyfethwyd gwerth miloedd o bunau o nwyddau, a, niweidiwyd blawdiau,;gwlan, a gwrtaith gan y dwfr. Yn Mynwy mae canoedd o erwau o dan ddwfr, a'r ffyrdd wedi eu cau i fynu ac o amgylch Gloucester mae llifogydd mawrion. Dydd Llun cwympodd tri-ugain Ilath o fur porthladd Penzance, ac ofnir y bydd rhaid ail- adeiladu darn mawr arall. Deallwn fod cwmni rheilffordd y London and North Western, perchenogion yr agerlong Admiral Moorson yr hon a ddrylliwyd ger Caergybi yr wythnos o'r blaen, wedi cymeryd allan writ yn erbyn perchenogion y Santa Clara, gan hawlio iawn o 20,000p. Mae perchenogioa y llong Americanaidd hefyd, yr hon na dderbyniodd ond ychydig niweidiau, eisioes wedi cychwyn cyng- haws am iawn. Mae y Santa Clara yn awr yn yr East Float, Birkenhead, yn dadlwytho haleB." Cychwynir trysorfa gyffelyb i Drysorfa J ubili yr Annibynwyr gan Galfiniaid Cymru. Mae dyledion arswydus ar rai o'u capelau. Oni fyddai mwy o bwyll y ffordd hon yn well na gorlethu yr eglwysi gyda beichiau anhawdd eu dwyn, yn enwedig beichiau y Saeson. Y fath wallgofrwydd a ddangosir gan Gymry penwan yn rhuthro i godi capelau Seisnig er mwyn y Saeson, ac ie,-ie, ie, er mwyn cael uayned yn fawr trwy droi yn Saeson (?) eu hunain. Swm dyledion caaelau Calfinaidd Cymru yn 1868 oedd 131,107p. yn 1869 oedd 326,015p.; sef 2p. 12s. i bob aelod. Mewn 51 o eglwysi yr oedd y ddyled yn cyrhacdd o lOp. i 20p. ar gyfer pob aelod. Mewn ugain o'r achosion cyrhaedda o 20p. i 60p. yr aelod, cymer hyn i fynu rai o'r eglwysi Seisnig a godwyd yn ddiweddar, megis Abermaw yr hwn gyda 30 o aelodau sydd ganddi ddyled o 1450p.! Llanfairfechan gyda 61 o aelodau a dyled o 1640p.! Bwcle gyda 17 o aelodau a dyled o 515p. Dinbych gyda 45 o aelodau a dyled o 2265p. Mae'r dyledion hyn yn gorphwys ar 80 o eglwysi allan o 1440. Meddylir am symud y baich, a buan y delo'r dydd. Sonir am godi Trysorfa at ad-drefnu ac ad- gyweirio Amgueddfa Bangor. A phwy a fu ynddi ar nad yw yn barod i gydnabod fod eisiau gwneyd rhywbeth i'r lie a hyny yn fuan. Mewn papur a ddarllenwyd yn ddiweddar a flaen Ysgol Feddygol Ffrainc, haerwyd fod un o bob pum' mil o bersonau yn cael ei gladdu yn fyw. Dylai peth fel hyn beri fod pob un fyddo yn gwneuthur ewyllys yn gofalu fod moddion effeithiol yn cael eu mabwysiadu i wneyd yn sicr fod y testamentwr wedi marw, cyn fod yr angladd yn cymeryd lie. Torodd tan allan ar Landing Stage Lle'rpwll, dydd Iau. Ychydig o ddiolch a gafodd y rhai a helpasant i'w ddiffodd. Rhoddi i rai o honynt y swm aruthrol o swllt yr un!! Ac anfonwyd y lleill ymaith gyda thafod drwg Dydd LInn, agorwyd ystafelloedd fferyllol, &c., Coleg Gogledd Cymru. Yr oedd Syr William Thomson yn bresenol, a chafwyd araeth ardderchog ganddo, Traddodwyd anerchiadau gan amryw wyr enwog ereill. Yn awr hyderwn fod y Coleg hwn wedi gwneyd digon o fwstwr a ystyrir gan rai yn lied ddialw am dano, megis y ffiddle-di- ffatch fu yno nos Lun, wedi ei enwi ag enw bom- bastaidd a tlirystfawr. Givaith a ffrwyth sydd ar y wlad eisiau ac nid pethau o'r fath hyn. Cynwysa y Pall Mall Gazette restr o Esgobion yt Eglwys yn Lloegr a Chymru, yn nghyd ag axryw fanylion yn eu cylch. Yn ol y daflen hon y mae un ar bymtheg o honynt yn Geidwadwyr, pedwar ar ddeg yn Rhyddfrydwyr, ac un heb fed yn perthyn i un blaid. 0 berthynas i Gymru desgrifir Esgob Llanelly yn Rhyddfrydwr, a'r tri eraill yn Geidwadwyr. Yr hynaf o'r Esgobion yw Dr. Moberley. Esgob Salisbury, yr hwn sydd 81, a'r ieuangaf, Dr. Wilberforce, Esgob Newcastle, yr hwn sydd 42. Dr. Pelham, Esgob Norwich, yw'r hynaf yn y swydd Esgobol, aC urddwyd ef yn y flwyddyn 1857. Yn nesaf ato ef daw Dr. Camp- bell, Esgob Bangor, yr hwn a urddwyd yn 1859. Cysegrwyd tri yn 1884, sef Esgobioii Caer, Ripon, a Southwell.