Y Genedl Gymreig

Llanberis I Nos Ian cynhaliwyd cyoghordd yn y Concert Hall, dan lywyddiaeth y Parch D. Jones, y Rheithordy. Gwasnmethwyd -yn deilwnz gan y rhai canlyaol: Miss Foalltis, Bryn'refail; Mri Joaah W. Owen, J. W.* Jones, Robert R. Williams, y Vayool Braes Band (dan arwainiad Mr Ayres), Mri Thomas Williams, J W. Walters. Hwilym Rowlands, William Thomas, 's Miss Lily Thomas. Cafwyd elw sylweddol er cynorthwyo Evan Jones, Llwyn Dyrus, ya ei gystudd maith. Buaut yn dda geaym alia dweyd .1 fJd yn gyngherdd chwset an ond nis gallwn, gan fod y twrw yaddo gan y:pla*.t yn warthaa, ao yn peri fod aros yuo am ddwyawr yn boen ae nid yn blesar. 0 sicr, rhaid oael diwygiad yn hyn o beth.

Borth-y-gest. I Nos Fawrth, 5ed cyfijol, bu Mr Robert WiI. liams, Cloth Hall, Porthmadog, yn ojifyrll plant Band of Hips oapel yr Annibynwyr, trwy ddunsfoadarlaniau ya llewyrch y tnagio lantern. Eglurwyd y gwahanol ddarluniau gan y Parch W. Ross Hopgweinidog y lie, a Mr Robert Williams. Ganwyd yn yatod y cyfarfod gan Mr Daviei, Porchmwog, aa hefyd gan y Band • of Hope.

L.- p V EDD. lit AI LODAl CYMREIG. Tn IMh y Maent yn ei Wneyd. MBSCRUT LLFCOFJ LIM>DCDJ«0 A CUOLWTN BAY. I Daeth Sy X. tl -.ki-Bwh a Me«ur i pawn IIOH Lan T c« lornbaa y cmnattd a rodciolii y Bwr i t Mi-unh i udeiUdn pitrt newyddiou ya DO a Cholwyn r'RTHt.ADUCAKROYHt Yn Nhy v C ir-iiiii, 0°' L JII. dyweiodd Syr M. H k B < -H, TTEWT.tbiui i Mr T. Lewis, idd t AWGRYMO clJlllln drwy ba un y gwellheii p.>rtul"rI" Caergybi i loogau bycfcaio eitbr M d itirbynioild d >igon 0 gefnogieth i gytre t'liorii y Llywodraeth i lyned yn mloeu vy I g ti t. N; d, I a o t b p w y d i unrbyw beijderlyiiO»ti terfynul ar y mater. CYSOUOBAU SIROL Ar: KLUSKNAU PLWYFOL. MAwn atctiid i Mi T It E l s, hysbyaodd Mr Goscbou, m a \V«ner, ei loi yn gobeithio y byddai yn "tiu girt iwyo yailaeo lesur er rhoddi &wdUI d"" I Gyngb orau S rol woeyd ytachwiliad i o t'?ntu plwyful. Hynerai y byd<t? i'r pwyL?t.) a t euodwyd i EJ,YA i meWD i Yj)¡¡lIudu'l arwuol LII'(:r. Yot- IaDd, a'r Iwe.ttloo, iyfArfoJ yu gyuar wed/r CWMSION RMFILFVYRDD 3YMRKIO. Ar ail-ddarlli-iiiad oie-ur UwmlJi y London and Ninth Western, dywedorld Mr Lloyd George ei fod < f yu bwnadu gilw sylw at y modd yr yinddygai y Cwmni hWI) at Gywry oedd yu eu gwuajuaetb, ottr c..fodd ar ddeall ca byddai mewn tft fn, ao folly ni byddai iddo witbwytiHba y mesur hwu na mesurau ereill o eiddo y Uwwnl. Darileowyti y uieaur yr ail WIÙh. DAROANFOD »>LWM YN UGHYMRU. Mr lljWel) a c lyoodd ] Guogh llydd y Trysorlys a oedd ei sylw wedi ciel ei alw at yr adtoddiad a ymidaugosodd yn y new- yddiadurou f"d plwm wedi ei ddurgaufod yn m.Dglawdd y Milwr, ger Treffyooo, a bad swm Lelaeth o ?ur yn gyay?edig ?'t plwm; ac hetyd ai ni ellir codi teymgad ar yr aar hwa lAW et tod yu cael ei weitbiu gyda'r plwm. Mr Goscben a ddywedodd nad oedd ef wedi derbjn hyaby srwydd am y darganlydd. iad; ac yn D'YII i'r doyrugel el id" godi, cyfeiriai yr aelud Rmhydeitdus at y dciedfryd a roddwyd ya actios y Twroai Cytfiedinul yo erbyu Murgiu. COFEESTRWYK A rHRIODASAU TM • NSILLDVOL. Mr LeIgh a olynor d i'r Twrnai CyfiFredinol ft oedd tubyKi-wyid y bu»»ai ef yn dwyo ymlaau f- s ir yn y mwu«yd a'r tkooiflitid. rwyd l Hui br^sonolieb oofieatrydd mawn priod- fan YTxvjnai C)'fradlt,c;l a (idywedodd nad redd yn bot.bl ymwucyd &'r nifitar h«o y Sece(id-dyti,hor I)-etet,ol. Ownaed mwy nag nn c» • ut !'y y yn yg'O'l y pejair neu bnmmlynfcdd d weddftf, a fcu»>a: yn dda genyf pebu isai Duojc1 rtoddfu nruo gyda nn mesnr; t, thr y ut,!o g.-lygiadau yr tfmnoill duwyr ar y pwnc m'r amrywiol ffil y IDI\e yn smbtiusi goiiyf a .Iltr derldfwriaelha aroo byd lie.. y ee:r yinchwiliad Seneddol i'r mater. GORLLKWISRARTH AFKRICA. Mr Osborne Morgan a otynodd a feddai y L,v%,odrtieth wybodaeth yn cgbylch y gorchfygiwd II dd) odo¡efodd y gallu Trefed- igaetbol ger Tun.bi, yn ugorilawiubaith Affrica, ac a redd y't w;r fod y Llywodraeth yn bwi'ir.Uf.Tifoii glliunejd ereill yno. Atebodd y Bimwr H. do Worms mai y botea hwnw y cyrbned'odd y brysnegepau ar y mater i Swydoft y T.etedigaetbau, eitbr Did oedd yrrtr!> r 1 ond des^titlai o'r ytuosod iad a wr.sed ur lumbi. Bwrliidai y Llyw- cdracthwr fyt",d ur ymsyrch ( rail i goabi y fcrodorion. Yr nnig Ewropead a laddwyd oedd Cdbell K^b ototi. Mr O.iborno Morgun a ddywedodd nad tedd wedi derbyn ttebiad i ran cUf y ewes- tiwn. A oedd bynbyni wydd y Central f,ews yn gyvtir ai pt'idio, >«ef ted y Llywodiaetb yn trefcu i wueuthut yaigyich uewydd yu Tambi. Y Birwn II. do Worms Do; dywedais y gwneid hyny; a dtfuyddir milwyr brodotol i'r perwyi bWIJW, I MF.t\UR Y DALJADAU Bl"CA. I Nos Wfner ymtIlIlfidd Ty y Uyffredio yn bwyllgor ar y iiieeur hwo, p'yd y cyuygiodd )lr Wbittlead 1WtHilllJt i'r perwyl fi d dar. piriaetb yn cael ei gwteyd vo y Mtsar i olfodi t'ifeddiaiiwyr i weitho tir. Siaradodd Mr Cbamb(>rla>n yn erbyn y gwelliact, gan ddyweyd mai g\\dl oedd derbyn y Mesur fol yr (edd, thag i'r Llywodraeth lidynn yn ol. Celnogodd Mr G1 idstonn y gweiliant, ae adRcfi dd Mr C:iambeil..ia ei tod beth smser yn olyn dadltuo t laid yr byn awrtb- wynebi i yn awr. Gwithwyiifcbodd Mr Chaplin ar tan y Liywodiuetb, ac ymran- wyd I)rpa y gwelliart 184 Yn eibyu 226 Mw;a< 42 Mr Tnour s B, Flha a gyuygu-da fod adran yn cael ei ihoddi i iiiuwn tr gallnogi cyBgbcr.iU sirc-I i siirbau t:r ar brydles ti-u am ardreth ilynyddol, yn gystal a tbrwy bryniant. Yr oedd rbtswui ychwhntgol dlos dderbyn y R%-elliutit Lwa i'w giol yn sgwitbodiad yr un bliouoio!. Ghliai y cyngboriin aicrban tir lelly p;iu na allsnt ei brplu n f<ddÏlH.t Pi" tJanl. Mr (Ji.Kp:in witbwycebai y gweiliant bWlllt" gnn d-'iyweyd mat prif amcan y Mesur c^dd picib-tu ptynibnt tir Fcdd bycaf, yr oedd yu bared i gymeryd ei argyhotddi. Otbiriwyd y dducl, gan fod yr amser i fyny, y nouwsiitb hi no. Y DF.YKXCik.lJ AR FWNAU. Mr Pritcba'd Morgan a ofyindd i Is- yigrifmydd y T:cft d ^Rothun p» faint o deyingtd a gi did lil cijllicn y mwnglodd- lau am ar anaii yn Awtstrnlifi; pi faint (wrld raid daln am yr hawl i vteitbi-i y mwtiglt dd- iaa byny; a oend bawliau y Geron yn y mwnau byn wedi rael en troi>)ilwyddo i'1 gwafcacol lywi draetban treledigietbol; a derbynisi y Qorcn unrbyw deymged nen fudd srianol onitirgyrrhpl iddiwith y gweitbfeydd anr idec ari;kn yn y trefedig- aethu byn; ac 08 y dtibynia, pa faint yw y swm yn flynyddol; no os oes gan y Goron hawliau ceilldaol yc y treffd;glletbau byny, paham na roddir hwy mewn gtym yoo fel y gwneir yn Nt!y'r'')' 'f Ivvtrddcn. Y Barwn H. Do Wurcs a ddywedodd na chodid toyrDgfd ar aur ac nnan yn Awi- tralia, a cbaniatoid hswl i weitbio mwn am 0 5s i 10i yn y flwydrt.VD, a rhi-dd.d prydles ar dir mwnawl am 5i i 203 yr acer yn y flwyddyD. Bydiai i'r aelod an'bydeddua gael cob manylion yn neddfuu y Irefedig- aethau Awstra'a'dd, y rhai y 961lid eu gweled yn L'yfrgfH y Ty. un ya Bwyddfa y Trafedigaeth »n. Yc rban o)*t y e?e?tmn ni wabamaeth d rhwlg b.wliau y Goron yn y wlad ben ar yn y Tretenigaetbau. Peftb- ynai y tir oedd btb e, ft(idi,,inu gan tersonau nnigol i'r Uoroo, eithr pallnogwyd Y Sell fddau lied i wneott.in- deddfau i reoleiddio en gwcithiant, a phusiwyd y trefuiadau y tyfeiriwyd atynt tl wy yr awdurdod hwnw. Ncs Inn KtÍynodd Mr Pritcbard Morgan ) Gaogbellydd y Tryscrlys a fwriadai y Llywcdraeth cttwug y dtyriged ar aDr IIC atian yn N gb) mru t»'r Iwerdcon ar diroedd ereill i'r un graddau ag a viida d mewn achcs no mwnglawdd yo Nfihymrn. Catghtiydd y Tiyss r!y» a ddywedodd yr ymddygid ht pob uiwt.plawda yr un modd cyn bWied ag y caiiatai yr atngylchiadau. Byddai raid cymeryd pob achoe i yatytiaetb at ei ben ei litin. T.vnwyri allan gynlluo gan Ddirprwywyr y Cjedw gredd, yie hwn gyfarivddai ag argi uiou y mwcgVddwyr. Mr "Pritcbard MorgHn a rfyuodd a alw,r1 sylw y boneddwr anihydeddua at y uaitn fod y sliding scale mewo eysyl,t ai a mwtl. gloddtaa wedi tni allan yn auyauiferol. I Ni roddwyd ateb^d i'r cwestiwo bwn. I CKRYDIJU CVFARWYDUWYR Y CAMJIRIAN. Bo p tyllgnr perlhynol i Dy y Cift elii I y., ii-tedd i wi^yd yu,ch,.iii,d i i riau gwtitiii) gweircn y rheiiffyrJi', at rll()A.Iwyd tvstiolaelb, yn uih ith ereill, \lr Jobu Hood, goriaf-fe str ar Hoell y Cambfiaa. Ynrddilyn ol C4f )dd Mr Hood e, ddiswydrio, IIC hie/ld tuiti y rbeawra dros hyoy ei waith yn rh ddi ei dyatiolaath o Aden y Ptfyllgor. G^lwyd aylw y Paryllgor at y mater, a daethaut t'r as/iliid iwat dyua oedd y rheawui am y diiwyddiad, a ph/nier yo- asant gyflnyno adi'iddiad i'r PQrwyl hwnw i Dy y Oyffreoiu. Noa IiU cato.ul Mr Mac- loie, A.S, Mr Buck'er, a Mr Hankin, oyfarwyddwyr y Caiubrun, a Mr Coi acber, yr hwo oedd y rhuolwr ar y pryd, eu dwyn o flaeu y Ty i atab y cyhuddiad o ymyryd A hawliao y Ty drwy ddiswyddo Hood am roddi ei dystiolt-th. Wali i'r Liefatydd ddarlleo penderfyuiad y Pwyllxor, gwnaetb Mr Maclnra ymddibeurad dracto ef a'r lioill am ea hytudiygzud. Yna gorchymyc- wyd iddynt yiiineilldQc, 8C yna cynygiodd Syr M. Hicks-Bsch, otdeirydd y Pwyllgor, eo bod vn durbvu Yr vn gofyu i'r Llefarydd en cervddu am eu tro- stdd. Cynygii dd Mr T. P. O'Oounor nad tied hyny yu dui<on o lawer, ac y dyhaai Hood Quill ai c el ei le yn of, neu yute dd!ro n Mwn am ei yrnddiswyddiiid. Sjr Oeor^a Tieveiyia a g m lemniodd ya ddi- arbed ymddygiid y Oyfarwyddwyr, eto dango-ai nad oedd gan y Ty bawl t'w gor- fodi i dlllu iawa. Air Gladstone hryd a fuioni mai y p-tb go'ea o d^n yr amgylch- iadau oedd derbyn ciynvijiad Syr M. Uiekø. Beach. Cyuygiond Mr Picton w-lliaut arall o bia,d rtiodoi iiwn r Mr Hood, a chufnc'gwyd ef. Cyny^iwyd y Cloadiir gau lir Biltiu,, a chaiiwyd of glda uiwyalr f u IH. Yn" yuoranwy l ar wemant Mr Pict in, pryd y pleidlriisiodd 189 drosto a 245yneiefbya-niwyaf,if,5t3. Wurli hyny yiiir-iowyd ar wrlli%ut Mr T. P. 0 Uoni'ir, a phitiiieisiodd 139 O'i blaid, a 274 yn ei erbyn felly g-rtlindwyci ef gyda niwyafrif o 115. Rhod Uvyd oynygiad gwruiddiol Syr M. H cka H-neb i fyuy, a pbld ileiiodd 349 drosto, a 7u yn ei erbyn. C.yddwyd y cyfiirwyddwyr a'r rheolwr yo illin gin y Lit, farydd, eitbr ni orchymynwyd hwy i dala yr nn ddimeu o iawn i Mr Huod. MESUR DWFA EIRMINGUAM. I Yn Nbv y Cyff.edin, ddydd Ll'ia, cynyg- iodd Mr D. A. ThoiDAs fod fifr y pwyllgor ar y Meaur bWO yn cast ei ychwaoegn 0 caw i ua ar d leg. Puteatiodd foi y rbgn hono o'r wlad yr elTltilíd mwyaf arno gun y Mesur hob feddn cymaint ag an cyDrycbiol- ydd ar v pwyllgor. Mr Ob)rue Morgan a aylwndd fo,l Mr Cha-uberljin yn cwyn:) f d yuigais yn cael ei wueyd i otbol parnoaau a ddilisnt olyg- iadan neillduol ir y MPSUI-, Gellii cadi y gwrthwynebisd hwuw yu erhvn pob pwyll. gi r o'r f»th. Ceid dyniou felly (irnyot bob anjser. G ifelid am fuddiaoau Birm!Dg'uw gun ddau tryorychiolydd y i hirad ar y pwyllgor hwn. Yr oil a Myni i yn y pan derfyijind uodd fod baddimirtn Cyairu i g,.tl eu gwyli.i yn gystal a blljdianu Birmmg- hlnl (i-lvwch, clywch). Mr Staurt Rh)t.r,el a ddyweiai fod Bit- micgh^in yn barod ar y pwyl gor, a pbaha:n na cbao- si Cymru vr un f.-nint't Dywedadd cideirydd y pwyl'g)t wrllio ef y baisii ya llawpr gwell po y b'jaaai un nnu ddaa o gyurycbiolwyr Cymra ar y pwyllgor (clyweb, elyweh) Syr Hti-sey Vivian a ddvwdodd foi sierball ryflenwad priodol o tliwir yn fater o'r pwysigrwydi mwyif i Gymru yo y dyfod.l, yu enwedig wrth yaiyrijd fel y cyuyddt y boblogieth yn sir Forgmwg. Dyli Cymru g»el cynrychiolvdi ar y pwvllg-ir hwn. Ciniatcid dan i Birmiogbam a Wudnesbury, as un arall i Lundain am yr nnig rts.vtu fod yddinis hono yn bwriadu I ajyitei i Gvrnru i gyrjfcu ei dwfr. Syr John Pulaaton a ddywedodd iddo et galnogi cytiwyniad y Meiar i bwyllgir cvojyog ar y dealltwriaeth y boami p,b buddiaut yn cael ?i gyaryebiali .roo. E thr oi cbrid y dotntwtiAeth bwow a)hn 08 aa rodd.d oyurychioliad uoioog/fc?ot i Uymm aroo J WiWams a obe.tbiBi y byddai i'r I Qrou Wtt?MM a obeithiai y byddai i'r  Ty ymdrin & r mater mewu modd ayubwyro), heb gymeryd eo hyffethfirio g 4u ffu,6;u gw.. N i gallai ef weled a byw rth- wYD80iad i ban odiad d.u aelod ar?t, M addefai hyd yn sod Mr Chamberlain y buas-ji yn fantiis cael aelod Cymye;g arno. Apeliii at y Ty i gywiro y camgymariad a WDHfd. Mr W. JAmes a gynygili ymddiswyddo oddkr y pwyllgor or thoddi lie i an o'r aelodaa Cymreig Mr Cbaaibsilain a gydiyniai A hvny. Dr Cameron a alwodd sylw fod Mr James wedi ei beuodi eaa y pwyllgor detholiadol, ae nas gallai y Ty rwymo y pwyllgor bWllw. Mr D. A. Thomas gan hyny a bwysai ei gynygiid 111 mlaeo. Khaowyd y Ty, pryd y-pleidleisiodd 120 o'i blaid, a 15C yn ei erbyn. Felly gwrthod. wyd y eyuygiad. Mr D. A. Thomss a gynygiodd fod Mr Jamtayncael ei symud oddiar y pwyligor, a'r aelod dros Feirienydd ya cael ei ddodi yn .,1 le. Y Llefaiydd a deimlai wrthwyiwbiad i roddi y cynygiad i fyny, ac felly syrthiadd y mater i lawr. CYNYGIAD MR D. A. THOMAIL I Rhoadwyd rhybudd o ddau gynygiad am yr un diwrnod gun Mr D. A. Taomai yo oglyn i'r uieeur hwu. Dadleaai no fel ayu :—" Fod nilor aalodau y pwyllgor ar y meaar i ga-I ei ychwnneguo naw i un ar ddeg, a bjd Mr Ihjnuas EUs ao un arill a enwir gan y pwyllgor ethnliadol i gael en tyckwanegu at y pwyllgnr." Dyma fel y darllsoai y HallFod nifer aelodan y pwyilgor ar y meaar i gael oi ychwaoega o uaw i un ar ddeg, liO mai Mr Thomas Ellis a Mr Kenyon fydd y rJdall aelod ychwanegol." Y rheswm dros ymddangosiad ? ddaa oedd fod Mr B. A. Taouias ar y oyotaf yn credo y baasai y cynygiad blaenaf yn rhoddi taifyn ar yr aenbegwoh o gan alias yr aeLidiu Uyairoitf, ac yn boddloni hyd ya nod Mr Chamberlain; eitbr ar olait ystyriaath barnai Mr Th imas y gallasii Mr Chamber- lain wedi'r cwblei wrthoi, ac felly rhoddodd yr olaf i lawr, yr hwn oedd yr an a gynyg- iodd. Er i Mr Thomas colli yn yr ymraniad, deallai fod yr a?lodaa Cymreig yn bwriada gwneyd ymdrech arall i sicrhiu cynrychiol- aetb i GYfuro ar y pwyllgor. DRIBBBIU. Mr W. Rathbone a gyflwvnodd ddoiseb o blai,i eu y tafarcian ar y BJbbotb yn Lloegr oddiwith Fwtdd Yagol Mienaa a Llan- duduo. Mr Bryn Rbrts a gyflwynodd ddeisabau o blaid Cllt y hhroaa ar y Sabboth yo Lloegr oddiwrth Fwrdd Yagol Bdddgelert, Hwrdd Ysgol LUnrug, Gwarcheidwaid Ù ndtob Pw.lheli, Bwrdd L'eol Llaafair- fochan, ao o Ddfffryo Naotlle. CMlvfynwyil deisebau yn erbyn MRllr Trethiant Pdiriina,i gan Mr D. Riodall cduwrth F<vrdd Gwarcheidwaid Pintar- dawe, a oban Mr Dillwya oddiwith Warch- eidwaid Abertawe. Cytlwynwyd dMaeb?n 0 blaH cau y i tafarnuu ar y Sabbath gm ,r Aarhydddui I Hatibury Tracy oddiwrth War;beidwaid ) Uudeb Manbyullolh, gau Mr Alfred Toomas oddiwrth Fwrdd ),'sg,¡l Llaatwit Fardre; gan Mr B )wea Rowlands oddiwrth Fwrdd Ysgol PIJnbryn, Owarcbeidwaid Aberteiii, B-vrdd Y 1j()1 Cwmrheidiol, Cyurfhor Trefol Abarystwy tb. a Bwrdd Ysgol Bettws. MESUR DISGYBLAETH Y CLERTGWYR. I Dywed gohebydd Uandeini? un o'r I Mwyddllron dyddiol fod Mr Hoyd Gdorge Vo c?? ei g 'too?i yo ei wrthwyneb iad i Fesur Disgyblaeth y Clarigwyr gin adrae gref o'r Ucuel Kgtwyswyr. Yin- ddeogys ea bod hwy yn wrthwynebol i'r Sea?dd b'?o anthyw f"ur i'r eyfeiriad bwo cyn i bWYIlgO.. beDodwyd gan y CJDfoc&ø- iwo gyflnryuo ei adroddiad. RHEILFFORDD Y MAWDDWY. j B?riada Mr T. Ellis afyn i LywVdd Bwrdd Masnach a dderbvniodd ef hjsijys rmydd fod Cwmoi Rhei ff,rdd y Mawddwy wedi rhoddi rhybudd y byddunt ya atal trafnidiaeth y llioeil am ameer aumheuodol, am y dywedant fod adgyweiriadaa heWtb yn angenrheidiol; yr byn a orfodi i bedairo chwareii sefyll, a thrwy hyny d'ifln nifer mawr o ddytiian allan o waith; ac a fydd i'r boneddwr edrych i mewn a ydyw yr ad- gyweiriadan yn gyftyw ag a alwant am y fath golied i'r gymydogaeth. I T VADGORPHORIAD. I Bodola crediniaeth gref (meddai y Daily Ohronicle) mewa adran o aelodsu Ty y CytTrediasydd yn toeddu cysylltiad agoa â'r Cyfringyoghor, y cymer y dadgorphoriad le yo uoiongyrchol ar ol y Sulgwyn-tiou ynte yn cghanol Mehefia. Fodd bynag, dyma yr byBbysrwydd a rodda aelod Toriaidd ar awdnrdod aelod o'r Cyfringyogbor. Bhydd Mr Schnadhorst y dyddiad yehydig yn mhellacb, sef yn mis Gorphenaf. Er byn i gyd, Did oes sictwydd pendant pa bryd y cymer le, a Rail yr etholiad cyffiedinol dd'od ar ein gwarthif fel lleidr yn y nos. Bernir I gan lawer y bydd i'r Llywodraeth gymeryd ail-ddarlleniad Mesar y Llywodraeth Leol, ao yna roddi naid yn y tywyllwch.

I CLA.DDEDIGAETH Y PARCH D. RICHARDS, CAERNARFON. I I Rhoddwyd i orpbwys yr byn oedd farwnl. olr gweiaidog Ldcabyddas n'r ey,aill h,)ff nchod yo mynwl!t>t Llsnbeblig ddydd I Mawrth diwaddaf, aa yr oedd yo amtwg fod yr achlysar yn ua o alareingagwiiioneddol yn znhlith pub dosbartL o bobl. Cvdua- byddir lod yr angladd, tr lawer yatyr, yn an o r rhai mwyaf Haoang a welwyd yn Y dref et'eciformMthoayoyddaa. Weli s'r Parch Edward Jones, Penygroes, fynej trwy y gwasanaeth arforol wrth <1^ yr yinad iw- edig, ffurfiwyd gorycndaith anferth i fyued i gapel Ebsnezar, lie yeYllbahwyli gwasaa- lietb coffadwrisethol, o dan iywydeaatb y Parch Owen Williams. Y rbai cyntif yn yr orymdaiti1 oaddynt y cõ. wedi hyny itweinidogion a phregethwyr y gwabsuol enwadau, swyddogion y gylch Jaitb. elor ,-r b yd, cerbyda. O? ion y gylchi&ilb. elor gerbyd, cerbydaa, a'r cyhseld. Y prif alarwyr oaddynt Mrs Richards (gvreddw), Miss Riobards (chwaer yr ymadawedig), Mr a Mrs Richards, Birmingham (brawd a chwaer yo nghyfraith), Mrs Morris, Llye- baD, Abergele (chwaer yn nghyffaith) Mrs Parry Haghes, Conwy. Fat ag yr oedd yn oatariol meddwl daeth cynalliad lloasog o weinidogion yn nghyd, yu cyowys y Parcbn Dr John Hughes, Dr Herber Evam, Evan Jones, Bryciog Roberts, Owen Dnie8, J. W. Wynne Jonej, Robert Jones (cadeirydd y dalaeth), W. H. Evani-, Caer; Owen Williams, Caernarf jn; R. Rowlands, B'aenan Ffestiniog; Evan Jonei, Conwy; D. O. Jones, Lirpwl; H. Hughes, Rhyl; J. P. Roberts, Towyn; E. Davies, Aberffcaw; R. Williams Tiegarth; R. Jones (D), Llanrwst; Daniel Marriot Porthdinortvig; Iahmael Bvaos, Btngor; W. U. Evaoe, Llangefn'; W. Evans (Monwyson), T. 0 Jmifs, Pwll. heli; W. Cienog Jones, Llanfairfechan. Yo mhlith y cyhoedd yr oold Mner Cis>- narfon (Mr John Daviei), Henaduriaid Edward Jones, a T. C. Lewis, Bangor; William Jones, Conwy; John Jonea, Caer- narfon Cynghorwyr J. B. Piitehard, W. J. Williams, Owen Evans, J. P. Gregory, Edward Hughes, M. T. Morris, Gwrnarfoa Hagh Hughes, Conwy; Mri Joho Junes, Lerpwl; Robert Davies, Cae'; T. W. Griffith, Llandudno Robeit Jones, Beaa- maris; W. S. Owen, Caergybi; H. Hanaphreys, J. Williams, Lodwig Villa, Bangor; H. Pritchard, J. T. Roberts, Richard Roberts, W. G. Thomas, R. D. Williams, John Jonts (chemist), Hugh Jonas, J. H. Thomas, J. J. Evjm, Ev,n H. Owen, D. W. Davies, D. Pierce, J. Thomas (Efbnydd), Thomas Hoghes, E. E. Jonathan, Cadbsn L Owen, Cadben Evan Jones, Caernarfon, Llanwyd addJl, dy Ebenezer i'r fath raddau fel ag yr an- allOogwyd tyrfa fawr thag myned i mewn. Agerwyd y gweitbreliadau trwy gann uu o hoT emynau yr ymadawedig, Parerin wyf yo teithio," a darllenodd y Parch Robert Jones ran o'r benod adnabyddns 111 Cyntaf Corinthiaid. Yn ddilynol hysbysodd y Parch Owen Williams, fod oddentu pedwar again o lythyrau a phellebron wedi eu derbyn oldiwrth gyfoilliOn ya gofidio en hanallu i fod yn breaenol ae yn cydymdeimlo yn ddwys A Mr a Richards yn ei thrallod dwIn, Ttaddododd y P*roha D. O. Jones a R. Rowlands anercbiaiaa effeithiol yn dwyn perthynas i'r gillei bron aoadferadwy a dderbyniai y Cyfandeb Wesleyaidd yn Ngoeleid Cymru yo marwolaeth y Parch D. Richards. Hefyd datganodd y cor, yr hwn a waeid i fyny o gaoMrtOn o w&hansl oglwyni a chapelau fa y d'ef. ? a e,n,d gan Mr Taom?ts, Pjst Offi,'a ?y, anthem angladdol, Wylwn, wylwn." Chwareuii Miss Vallie Hughes ar yr organ, Wedi i emyoao eraill gael ea canu dygwyd y gwas- sup,eth i derfyniad trwy weddi pan y Parch Evan Jones, Ail-ffaTfivyd yr orymdaith o'r tuallan i'r adduldy, a chariwyd allan y gwasana^th tarfynol ya mynweDt henafol Llanbebtig gan y Parcbn D. Marriott, a J. P. RibertJ, Towy*. Gorphwyaai ar yr arch orchndd trwehas o fladeuglymau beirdd, yn mblith y rhai yr oedd un a anfonwyd gan yiuddiriedolwjra et)yn[Utftdt< Mp-ftWe?ey- I aidd Shaw street, Lerp<). Mr U. Koberte, Waterfoo H?ase, a Mr Hu?h W lliams, I Bastgate street, a ofaldut am y trefuiadaa. I

< # v, -A v NOTHING nlte no attraction ae ft Wfr, dear complexioa, ttA a soft ^TOont them the  oorf Kg?r featnic. ? are but coldly imprest whilst ?ith them the plainest become attractive; and yet there ? ? adv?tageBO?dyae<mred. The regular use of n woperly prep?ed Soap is one of the chief means; but the pubUo have not the requisite knowledp ot me mtmufactee .f Soap to ?de them to a proper eelSon, so a pret? box, a pretty co l our, or an arable perfamo too frequent outweighs the m<? important co?der? T?. the compos,tm of th Soap ttself, and thus many a good complexion is spoilod which would be enhanced by proper care. Mrs. LANGTRY writes" I have much I pleasure in stating I have used PEAM' ?; O? for somo time, and prefer it to any other." {Signtii) LTIJiTK LANGTRY. ADEIJ-ITA PAM writes -"I have found ItAss, SoAP Matchless for the Hands and Complexion." (StgneJ) ADELINA PATTL • Miss MARY ANDEMON writes:—"I I have used it two yean with the g-test I saudaction, for I find it the very best." (?wd) MARY ANDERSON. I SIR ERASMUS WILSO?. P.n 3. I (L.Ik'llm, z= lz Gki; f?% of KuglavA.) .1m, TRAN ?IARE= \J an articJo of ihc niOOBt & most caref.ù manufacture, and one of thn moa refreshing & agreeable balms for th:J" Pears' Soap for, Toilet and Nursery. I Knrrmllu vrevared for the delicate skin of Ladies, Children and others sensitive to fhe weather, winter or summer. Imparts and maintains a soft velvety condition of the skin.-Redws, Roughness, and Chapping prevented, PEARS SmOa Aa P n is Sold Everywhere, in Tablets Is. each. Larger sizes, 1s.t6d. and 2s. 6d. (The 2s. 6d. Tablet I m SOAr w permed with 0* of Bm&) A emaUM TWet. (Unwmted). is sold at 6d.

I ADDYSG G1NOiDDOL YN MON I I Dyfodol Ysgol Ritmadcgol Beau. ] maris. Dydd Iiu, bIt yr Anthyi-ddus W. N. B-uce, am lawer o oriau, yo N-udd Drefol B-anmans, yo gwrandaw tjstiolarthan, ar raii D.rprwywyr yr Elusenau, o bartbed i weiayddwd eiusen Davil Haghos mewn cvsylltial ya fwyaf neilMaol ag Yagol Runadegol Beaumaris. F'i y gwyddys purthyn i'r ysgol nchod waddol waddol p>ir fijwr, rhan o'r hwn y mae Pxyllgor Addyeg y sir ya fwiiada ddefnyddio taagat hyr- wyddo addysg ginolraddol yn yr oil o'r yuys; nad cylyd llywoiraethwyr yr ysgol, yn Dgbyd tg ereill o g/le ill ri y safydliad, withwynebiad mawr i'r pwyl gur gymeryd ymaith gy.na nt o'r gw3ddol, naj yebwaith ddwyn yr ysgol o fewn t-rfynau en cyollun o addyag ganolraddol. Yn mhlith cynulliad I llaoaog a dylanwadol a (idae-,h yn ogbyd yr ceid aelodau y Cydbwyl'gir Addyjg. sef Mr R. Haghes, Cefnm&Ar (c,-deilydd)-, y Parch Simon Eraser, M.i'J. Rije Roberts, Liwis Hughes, a Taomas Pritchard, yn nghyda'u byagrifenydd, Mr J. Lloyd Griffith. Mewn eglarhaa a roldodi Mr Brace ar y dechreu ar darddiad a dechreuad elasea David Hughes, dywedodd iddi gael ei gadael trwy ewyllys a wnaed yn y flwyddyn 1609. Cyfnewidiwyd ei hamcan yo 1832 gan Lys y Chancery, mewn oanlynhd i'r hyo yr oedd ta:r rhao o bedair o'r gwaddoliad i fyn^d tu"4g at yr ysgol, a phedwaredd ran i eefyiilu eluaendai, tra h^fyd yt oadd Llyw- odraethwyr yr Ysgol i gymhwyso rhan o'r gweddill a fyd lai gandJyut mewn Haw at aufon dau o fechgyn tlodion i brif atbrofa, neu 410 gJHod m-awn rhyw gangen o fasnacb; a dyna, memo gw.rionedd, fel y safii t(efaisdiiu y gwaddol ar hyn o bryd. Ya 01 adrodaial y Pwyllgor Seaeddcl, a fa yn gwneyd yrachwilud i seiyllfa addysg yn Ngbymrn yn 18SO, ymddecgys fod inowm blyayddol Y sgol Beaumaris oddeatn 900p anogai y Pwyllgor hwnw symadhd yr ysgol i rywle mwy cyfleus yn yr ynys. Yn Iwr, yn nnol â'r awdutdod a roddwyd iddynt gan Ddeddf Addysg Canolradd 1889, bwr- ladai y Cyd-bwyllgor Addysg gymbwyao yt Brian a nodwyd at wasaoaeth cylfredinol y sir, yn cynwys, wrth gwrs, Baaamaris, a goBod yr Yagot Kanialegol o dan reolaeth y Pwyllgor Llywodraetbol Sirol. Wrth gario allan ddarl ariadau y Ddaddf Addysg ni feddii Dirprwywyr yr Elusenau bawl i wrthod yn hollol gynygion y Cydbwyllgor, eithr ar yr un pr)d tytient mai en dyled- Bwydd ydoedl gwneyd ymchwiiiad tra maawi 1 aaoea ac amcan heu waadonadau I ag y bwriadai y Pwyllgor eu defnyddin. 0 I ganlyniad, y materion yr ymchwilid iddyot yo awr oaddynt (1) pa fath o ysgol ddylid sef/dlu ya Bjaamaris a (2) pha beth ydoedd angen y diet a'r gymydogaeth gyda go,wg ar addysg, Y dytt nlaeth gyntaf a gifwyd ydceid eiddo Mr S. D. Orme, M A prifathraw yr I Ysgol Raniaiiegol, yr ftWD a ddywedodd mai nifer y bechgyri yn y lie ar hyn o brvd ydoedd 35, SHf 8 ya lletya yn yr ysgol a 27 oddialhn. Yr oedd y nifer bwo yo llawer llai o'r nifer o.itld yn yr ysgol flynyddan yo ol, a phriodilai ef y gostyugiad mewn rhan i'r ansiorwydd ag yr oedd pas..d Deddf Addysg, 1889, wedi ei grea gvda golwg ar ddylodol yr ysgof, ae mewn rhan hefyd i ddyfodiad graddol mwy o fachgyn cyfftedin i'r ysgol uiewn canlyniad i ysgoloriaethan, &3., a drefnwyd ganddo ef (Mr Orme) er calonogi bechgyn tlodion, Y swm blynyddol a delid gan fechgyn a drigent oddiallao ydoedd 8p i rai nwchlaw 14 otd, a 9p i rai o dan 14; tra y talai y rhai a letyauf yn yr ysgol 60p yn y flwyddyo, allan o'r rhai hyn y caniateid 15 o YSRoJoriaethan gwerth IOP yr un i fechgyn o sir Fon. Gyda golwg ar ddyfodol yr ysgol h?rnai y dylid gadael iddi reaeg yn miaen fel ysgol nwchraddol ar yr lien litellnu, oo i fiyoy byddai yn rhaid wrth inowai o 600p yn y flwyddyn Pe y sefydlid ya4al i enethod yn y air barnai mai yn Mhorthafthwy y dyiai fod, Ni chredai mown cyfyngu breintiau íSAOl Baaumaria yn pyfangwhl i Fon i'r gwrth- wyneb yr oedd yn gry f o'r fam y deilliai lies mawr i fechgyn Cymte g oddiwrth ym- gymypgu a becbgyn o Loegr a'r Werddon. Pe y tynid i lawr yr ysgol i safle Ysgol Ganolradriol o natar y rbai a fwriedid sefydlu, byddai yn anmhcsibl wedi byny i fecbgya enill ysgoLrieetliau perthynol i'r hen brif ysgolion, meg a RhyiJyohoin a Chaergrawrit; ond sylwoid Mr Bruce nad oedd diin ya nghytllun y Cyd-bwyllgor a rwyetrai hyny, ac yn njlieliach yr oedd yo ffaith fod ysgolioa yu Ngbymrn, meistriaid y rhai a dderbyoient lawer liai o gyfiog 011 me;str Yegol Beaamaris, wedi troi allan feobgyn a enillasant ysgoloriaetbau o natur y rbai a enwyd. Mr Lewis Hcighes a ofynodd pa fcdd y cyfrifai Mr Oinio am y fTaith nad oedd gymaint ag un bicbgen i lafurwr yn yr ysgol yn bresenol. Yr atebiad ydosdd nad oedd beuhgyu o'r dosbirth hwnw wedi digwydd bod ar y biaen ya yr ysgolion elfenil; o'r I byn lleiaf nid oedd dim mewn modd yn y byd i rwyetro bacbgen j Lfllrwr i ymgeisio am )8_!obriayth a thrwy ei henill gael myoedia i'r ysgol. Syr R. H. Williams-Bu'keley, Barwnig,un o lywodraetbwyr yr ysgol, a ddadleasi dros adael yr yagol fel ag y mae yn bresenol, gydag ychydig gyfuewidiadao. Yr oedd o blaid dadb'.yga yr ys.4ol yn fwyaf nti lduol fel sefydliad i efrydwjr Ilettyul, cc hefyd yn fifafr defoyddio rhan o'r gwaddol er sjfydlu ysgol i eufcthed. Cwynai fod y eyd. bwyllgor yn ymddwyn yn anheg at yr ysgol trwy gaa ullao y llywuarut'thwyr yn Byfan- gwbl o'r Bwrdd Llywodraetbol S'rol. Sylw dd Mr Brucfl ei fod yn ctedu fod bwriad i nodi (l,u o lywodraethwyr yr ysgil ieiBtedd ar y bwi (lit ar y cvcitaf. Esgob Banger, fel cade'rydd llywcdrwth- wyr yr ysgnl, a ddywedodd y dymuuai ef wele.l ycLwaneg o gyflensuerau yn ciel eu rhoddi i'r rhii a )-niiei,ient am YBPolor- iaethau i fynad i mawn i'r jsol, s'f ydoedd bynv, penodi gwnbanol fanau cnuolog lie y gallent s-fyll yr arhelihdangeuih^iditl. Nid ot:d-I yti b: rod i ttitn,i pa un a oedd y budd » ridrilliodd cddiwrtii yr ysgcl mown blynyddau a aeth .nt heibio yo g/fartal i'r draul o'i chsdw i fyny. Ar y tir fod yn pertbya i'r y9|<ol dradrfodiadaa s'i gosodent ar safle uehel, eef, yn mbl thpethan enill, ei bud w-di cario tecbgyn yn mleen i'r cylc'i- oedducbaf mewn bywyd, gwithwynebii ef iddi gael ei chynwys yo nghynllun i Cyd- bwyllgrr Addj eg, yn neilldaol gan nad oedd darpameth yo y c3nllun tnagat ei gwneyd vn ysgol i lettya ynddi. With gwrs, ni fynai, ar nu cyfrif, g\u oeb tllan o'r ysgol. Nid oedd yn barod I gya- nabod fod gan y Cyd-bwyllgor hawl f lesol i wadiol yr ysgol hon, a dywclodd airryw aelodau seneddol wrtho na buasai gan Dleddf Addysg Ganolradd unrbyw obsith i basio pe y g-ybufid fod gwaddol- iadan o'r natar yma i fyned o dan reolaeth y bwrdd 'hw( dr^ethol e r'd.—Mr Biuce: Ond rhaid i'r Cyd.bwyllgnr w, iny(ida y d, c,.Idf fel Pfz y asif.—Yr Esgob Fe all y Cyd- bwyll.r ddweyd f id y gva ldol bwn, yn en bqrn hwy, i ddyfod o d«n eu iheolaeth, ao nid wyf yn en beio am byny nod psrtbyn iddyr,t hefyd hawl i ddweyd I (Li ydynt yo dyincnoei ddefnyddio. Aeth oi argivydd- iarth yn ml Jer, i ddadleu y djlsi nifer peo- odol o ysgolion uwchraddid yu Ngbymiu gael en cadw allan o reolaeth y Cyd-bwyll- gotan, pan yr oedd yn wybyddus y byddai i'r pwyligorau eu (iarrstvvng i aafle ysgolion is-raddol. Elrythai of ar gynllua Cyd. bwyllgor Moo fel yn corii odd.ar fediyl- ddrveh rb-Rcrol ond un anyciaifarol, a phe gadewid Ysgol Beauma ia i aros yn ei 13efIlfa bre?mt credai y buasai y llywodr- aethwyr yn buod i dderbyn &'w plith rai o gynrycb'oiwyryCyogorSifoL C' o,?b O'w" Hugh ThoWAM, BeanmMte, r(,I?,,d "?g.d,,irydd CyBgbor Sirol Moo, a roddndd dyst'otseth ar ran Corphoratth Bean?ar'a. Dymunai tf waled ?,o yr ben l amter pan yr oedd ef yn yr ysgol bon 30 neu 35 mlynedd yu ol, pryd y derbyniai becbgyu y dref en biddyag yn rhjdd, ac y rboddid I i iidyot y GWM 0 lOp P-M ya Y-.4.t (ch?erthia). Cytanai ef "r 'yadoa blaeo- orol y dylid ctdw y? y?o! yn MISOU M boarding school. Gin mu i BaulDariø a', gymydogaeth y rhoddwyd ygwaidol, barnai y dylai yr ysgol gael ymddwyn ati yn fwy teg mewn ystyr anauol gan y Cyd-bwyllg«r. Citrai ef hefyd weled ysgol i enethod yn cael. ei sefydlll yn Bianmaria. Rhod Iwjd tystiolaethao O natar oyffelyt» gan yr Heinadur Wm. Hagbe. a'r Cyngborwr John Watkios, Bjauosaris; Mri Thorntom Jones, Beaumaris; Chirles A. Jonas a H. Lloyd Carter, Caernarfon; R. H. Pritohard, Bangor; a Richard Thomas, meistr y tlotty, Lianerebymedd. Y mddacgoso,fd Dr Hughes, Caerg -rh;. tn ran y pwyllgor I!eol yo y dret bona, i gefaogi cynliau y Cyd-bwyllgor yo gjrffredinol, ac yu arben g fel ag yr oedd yu ymwneyd ig Yagol Beaamarij. Yna yebwanegodd Syr Richard Balkeley rai ffeithiau at ei dyat.olaeth. YstyriAi ef fwriad y Cyd-bwyllgor i s^fydlu cynifev a ysgolioa cauolraddol yn y sir fel gwastraff ar arhn. D irllenwyd llythyr oddiwrth y* Heciadar Richard Hughes, Caergybi, ya datgau ei farn y dylai gwaddol Ysgol Beaa- maiis gael ei gymhwyao at y air yn gyffred- iuol. Terfynwyd yr vmchwiliad trwy dalll diolcbgarwch i Mr Bruoe.

ODDIAR SABN BADRIGL Gwelir y pwyi'grwydd o roddi dynioa antbynol ar fyrddau cybreddas, oddiwrth haaes Bwrdd LI.,ol Porthmadog. Y Mae Y' Bwrdd enwog hwnw wedi cyfliwni pethaa yn y gorpheoülliK sydd heddyw yn troi yn feichiau ar y trethdalwyr, a pha rai hefyd sydd yn warth i le fel Porthoiidog. Dyna be'.h sydd i gael am adael i'r un aelodaa fod. yn pertbyn i'r Bwrdd ar hyd y Mynyddoedd^ ac yn enwedig am adael dynion ag oaddynl mewn cysylltiad A'r yatad i fod yn ailodan. Nid oedd gan y dynion hyn ddigon o wrol- deb ea digon o barodrwydd i edrych ar ol buldianan y trethdalwyr yn briodol. OhM- wydd diffygion yr hen aelodaa flynyddoedA ya ol, y mae y trethdalwyr wedi gorfod tala, am drwsio ffordd y Gartb, ngeiniaa o bUDaa; ac y raae yr holl ddirmyg ag sydd wedi disgyu ar Bortbmadog fel tiof fawr, it" briodoli yo hollol i dliiffygioo pwyeij; yr hea aelodau. Grellyn na fuasai y trigolion wedi oodi fel un gwr, a tnyuu eu hiawnderan. Rbaid iddynt bjllach fedi ffrwyth gwoith aelodau ag ydyat wedi myned i fyw i leoedd ereill nea wedi marw. Hydeiir y ceir aelodau newyddioo, gwrol, anibynol i mewn i'r Bwrdd elani-dynion ag ydynt eiioea wedi profl eu huoain mewn cysylltiadaa ereill yn ddyaion o farn, peuderfyniad, a deilltwriaeth. Yff ymgeiawyr am y tair sedd wag a.- y Bwrdd ydynt y Mri R. Priee Lewis, R. Newell, Jonitban Davies, J. E. Jones, a Rees Evans, Boytb. Drwg genyf ddeall fod meidwdod wedi cynyddu yn Ffestiniog yn ddiweddar. Dengys gwaitb yr heddgeidwaid hyny. Y mae Rtiyddfiydwyr Beddgolert wedi gweled esoes ajai y gwir a ddywedwyd wrth y trcthdflwyr amser yr etboliad, nad oedd ymgelsyld Bnibyool yo ddim ond Tori. Dangiaodd Mr Owen mtt Tori ydoedd mor fuan ag y cafodd gyfleabdra. Son nad oes a wnelo politic ddlm a gweithrediadan y Cynghor Slr,ll! Eriryehed y trethdalwyr ar wifithrediadau y Toriaid yn y Cynghor, a chant weled ea bod bron yn ddieithriad ya pleidleisio oddiar safle Toriaetb, hyd ya nod mewn pothaa dibwys. Eitbriad fydd 811 gweled yn pleidio egwyddor Ryddfrydol, fa enwedig pan y daw i'r golwg yn mberson Rhyddfrydwr. Toriaid ydyw Toriaid lie byoag y byddont, er y dichon iddyct daem fel arall. Fe rydd eu gweithredosdd "daw" ar eu holl baoti-dau. Os am ryftloedd lleol, Criccieth am danynt! Yno y ceir gweled ar adegau Dori a Rbyddfrydwi yn ymnno a'a gilydd i ddynichwel achrsnea ymgeisiaath Tori arall. Yea ceir gweltd cysylltiadau tculuaidd na blaenor yn gwneyd ea goren yn erbyn I blaenor arall perthynol i'. un capel i gael myn'd i mewn." Yno rc r aelod o gapel yn gwrtbwynebu gweicidi g y capel hwnw mewn etbdiad. Lie royfedd yw Criccietk am ethtliadau llawn helyntioo. Yno y mae y dyn anhebycaf yn enill y dydd. YIID y gwelir No. 1" yn bwysicach nag unrhyw number-hyd y nod number y seti a'r bobt sydd yn eistedd ynddyot. Mae'n wir fod yn y ddinas" hon rai pobl oa phlygasant eugrnianwftb na muriau na pharciaa, ao na chymerasant ea bad-ddena gan ntg Eglwysyddiaeth ca mamon o un math. Y pethau sydd eu beisieu fwyaf yn Ngbriecieth yw cysondcb, ymlyniad wrth egwyddor, ut ainibyniaoth. Purioa path faasai cael Usi 9. bais-yddiaetb. Buom vn bofran nwchben palal Byt Edward Watlcin vn Meddgelert y dydd o'r blaeo, a gwelsis fod Mr William Jones, asiedydd, Porthmidog, yn gwneyd yuhwanegiadau pwysig at yr adeilad. Drwg iawn geoyf ddeall fod rhyw aoghydwelediad ess iawn wedi digwydd rhwng trustees capel Bethel, Penmorfa, er adei:adydd, trwy yr hyn y mae y capel wedi ei adael ar haner ei adeilado. Y mae yr helynt wedi ei drosglwyddo i eyflafareddiad. Yn y cyfamser bydd i Mr Owen Griffith* Pwll, Penmorfa. gario'r gwaitb yn mlaen. Dwrdio Mr H. Tudwal avies. rylkilgeth, Abeiercb, y mae pobl y wlad ar y cyfan, oherwydd iido ef yaiyryd yn etboliad cyDg^oiwr eirol yn LUtengau. Dywedir iddo ysgrifena yn ffatr dewis Tori dros y ibaobartb. Beth byiaag oedd Mr Griffith Hugbes.Towyo, yr ymgeiaydd Rhyddfrydol, yn y corphenol, yr eedd adeg yr etholiadyn bolloI Jach yn ffydd wleidyddol ei bleidwyr. Yr oedd Mr Dav ei ei bun yn ymgeiaydd drcs ranbarth Abeiertb yn 1889, a gwrth- wynebid ef gan Mr Owen Evans, Broom Htii. Hofftm wybod beth fuisai efe ya ddweyd po buasai Mr Griffith Hughes ya ysgrifeou at drethdalwyr rhacbarth Aber- errh, ac yn gofyn fel Rhyddfrydwr iddynt fotio dioa Mr Owen Evins, yr hwn oeddya Gymro ac yn wladgarwr aiddgir. Gobeithio na wna Mr Davies ddim cjflowni psth fel yma eto. Gwclodd, pan y de wiswyd ef yn benadnr, sut yr oadd teimladaa pobl taag ato o herwydd y busnoa nchod. YK HKK WyLAir.

CYMDEITHAS DDIRWESTOL MON. Cvfarfu pwyllgor cvffreuinol y Gymdoithas uchod yn Llangefni diiydd Ian diweddat. Penderfynwyd: 1. Ein bod yn derbyn adroddiad cyfreithiwr y Gymdeithaa. Yr cedd yr AdioddUd yn un o'r pethau goreu a gawsom un am»er. GiH cvfeillion y Gymdaithas deimlo eu bod wedi gwneyd gwaith nad oea yr un f^ymdeithas yn Ngoglndd Cymru wadi gwneyd ei rbagoraoh. Byil yr adroddiad yn cael ei argrapho, yn nghyda chyfrifon y Gym- deithaa yn ftian.-2. Fod y girmanfa y nwyddyij hon i'w cbynal yn Aml.eh. Y trefmtdM i g&el eatvnu&UMgtnyr y?rjfeoydd mewnuMMh & chyfeillion sobrwydd yn y dref nchod.— 3. Nwi8- wyd awydd'fnon ?in y Owyddyc ddyfodol, Mt: Uywydd. Patch J. W.))itm<. L'tngafn); tyMry<M. Mr F. M. Roberta, N"tion.t BMkofW*tet? yMrifeoydd, Mr R, Davi8A. Board School C.4 pwyllgor lluosog dylanwadol. Llawenydd genym ddeall fod y Gvrad^ithia bon yn mead" pwyligor ddlelaulol ?fg od yv ni, G ov;n pindtirfynu y mynanfl P. yllgo- y. lliwn yoi, Be YDpoderfynu y mynaB wneyd gwaith yn y sir, er dioddef gwawd Pa erled-

I Egiwysbach, ger Conwy. MARWOI.AKTH.—liohuus genym gotaoar mil tvul 4i..tti Mr8 Jones, anwyl briod Mr O. Jooes, ITiibwLt/iafon, E^lwyabach, yr hya a gyr;,ert)dd IH boreu Itn, 241tin cynfisol, weli byr gyetuld, yo 54 mlwydd oed. Ye oedd yn wraig bynaws a charedig, yn feta hynod o dycer a gofalas, a pherchid hi ya fawr gan i i holl gydnabod. Yr ydofdd ya a^loi parcbu" a delDyddiol gyda'r Method- isii ud yn Bothania, se wedi bod yn neitldml o tfyddlawn er cychwyniad jrathoayn y lie. Prydnawn y dydd Llun dilyool eladd- wyd bi yn myuwect eglwys y plwyf, o dan y drefn newydd, pryd y daeth tirf fawr ya oghyd o bell ao agos i dala y gymwynaa olaf i nu oedd mor boff gan bawb yn yr ardal. Gaeioyddwyd wrth y ty, yn y capel, aear laD y hedd. yn dra theimladwy gan yr hybarth John Jone Penmachne.

I u Vethcsda. DAlt].ITII.Noo torcher, yo nphapel siioaia, traddododd y Parch R. Morgan, Brynrnyfyr, ci ddBrlith ddyddorot a pliolloeaiud ar ulledwar Dyn y Byd." Elai yr elw at gynorihwyor. i Byddin yr lachawdwi iaetb.