Baner ac Amserau Cymru

BRYMBO, A'R AMGYLCHOEDD. Damteethi angetwl.-Boreu ddydd Iau, Mai 2il, fel yr oedd dyn o'r enw John Jones, brodor o gyffiniau Rhuthyn, yn gwthio un o'r w9genj gweigion at enan uno by?.gluBroaghton, yn ei ddiofalwch, gwthiodd ? yn ? y di'gyodd i waelod y pwll, a chwympodd yntau i'w chM)yn. Bu 'y cwymp dy- cbrynllyd hwn yn angenol iddo yn y fan. Damweim tH?.? ft?K.?Dydd Marcher, yr 8M eyfisol, Ya ngwaith glo y Mom, syrthiodd darn o ddaear ar Mr. JM.ph JOller Cerni, gan anafu yn n?°r<tyf ei elun' ac aafwyd ei ben yn er? chyU? of-ir fod 81 asenau wedi eu tori Den wedi eu gyru o'u He. Y m? ? aiweidio trwyddo mor fawrfal yr ofnir nad ?f?jr ef i'w iechyd &'i nerth M?rol, 0, ?bedir ei fywyd ef. Yr wyf 10 deall ? rhai yn yj ardai yn barnn mai yr achos o'r ddamwain ban oedd, Itfyg y° y coedio. Dian y dylidc.n..r.?.?h ar yr holl weithydd glô, canys y mae dMw.ia..a myaych yn cymmeryd lie ynddynt, a'r rhan fwyaf o .lawer ;o honynt yn cael eu pnodoh Ilna'lI ai Mgeu?dra.Mu ddiffyg yn y 8^ y gelIid yD rhwydd a didra?tF e? goehal. Agar capel newydd y MrJhodisthdd CoMnniM.- 0 herwydd rhyw anghydweliad rhwng y cyfundeb a pherohen y tii, y safai yr hen gapel arno, barnwyd yn ddoeth adeiladu yr un preseiuiol yn ei le, yr hwn sydd mewn man cyfleus, ac y mae yr adeilad yn addurn i'r ardal, ac ya anrhydedd i'r cyfundeb parchns y perthyna iddo. Dyddian Sabboth a Llun, yoedarbed, ydoedd adeg ei agoriad. Gweinydd- wyd ar yr aoblysur gan y farchn. J. Jones, Caer- narfon; T. Gray, Rhyl; J. H. iSymmonds. Gwreesam; a J. H. Hughes, Gytfyliiog. Bydded mwy gogon- iant y ty diweddaf hwn, na'r ty cyntaf." t'llf'trfod preyethu y B' dyddwyr,—Dechreuwyd y cyfarfod hwn yn y Taberuacl, Bi-ymbo, nos Sadwrn, y 4ydd cyfisol, a chynnaliwyd ef am y Sabboth a'r Llun caalynol. Pregethwyd yn rymus ac effeithiol gan y Parchn. L. Thoma?, D. D., Castelluedd; J. Jones, Llanberis; a J. C. Williams. Dinbvcb. Caf- wyd cynniilliadau da, ac oedfaon gwlithog. Hyder- wyf y bydd i fenlith Pen yr eglwys ddilyn llafur ei weision. Nis gailaf las na llongyfarah yr eglwys o blegid y tebygolrwydd sydd y caiff y Parch. J. C. Williams i weinidogaethu iddi. Nicl yn unigy mae yn bregethwr da, ond credaf fod elfenau mawredd ynddo hefyd. -Nos Fawrth, y 7fed cyfisol, traddododd y Parch. 0. Williams, Coedpoeth, ddarlith ragoroPar "01 llaw Duw yn ei waitb." yn ngbapel y Weslay- aid, yn Mrymbo. Fe welir ar unwaith fod y testyn yn un gwir dda, a dyddorol. Ac nis gwn am neb yn y cyfundeb yn fwy gailuog i wneyd cyfiawnder ilg ef na Mr. Williams. Uafwyd cynnulleidfadda, agellid casgla fod pawb wedi eu boddio yn y ddarlith a'r darlitbydd. GOHEBYDD.

S EFYDLU CYFRINFA I'R "FREEMASONS" YN Y BALA. YR ydym yn cael fod Syr Watkin Williams Wynn, Barwnig, A.X., yn y cymmeiiad o Wir Barchadwy Brif-feifitr Taleithiol Gogledd Cymru a sir Amwyth- ig, wedi bod, ddydd Gweuer, Mai 3ydd, ys sefydlu oyfrinfa newydd o Frccnvisous yn nhref y Bala, rhif, 1,369. Lie yr ymgynnulliad oedd y Plas Coch Hotel. ean Mr. Evans. Yr oedd y swyddogion canlynol yn bresennol i gyn. northwyo y prif-feistr:— Y Parch. C. H. Dymock, Plas Penley, Ellesmere, Is Brif-feistr Taleithiol; Robert Vaughan Williams, Ysw., Bodlondeb, barnwr y llysoedd sirol; Ilr. Cop- ner Wynne Edwards, Dinbych; Mr. George OweD, Para Isaf, Croesoswallt; Air. R. Humphreys, Caer. narfon, Mr. D. P. Owen, Trallwm; a Mr. Askew Roberts, Croesoswallt. Yr oedd yn bresennol uwch law 40 o frodyr. Yn flaenorol i gyflawniad seremoni y sefydliad, anerchodd Syr Watkin y frtwdoliaeth yu fyrt phwr- pasol; diolchodd iddynt am gymmeryd arnynt y boen o ddyfod at eu gilydd mor gryno, Nid oeddy Bala, meddai, yn dref a ddaliai i'w chyinmharu a threti portbladdol neu laiy-weithfaol y deyrnas, nac yn lie, gan hyny, y gollid disgwyl eyfrinfa fawr a blodeuog iawn, ond yr oedd yn lie canolog iawn i holl Ogledd Cymru; ac yr oedd yn hyderus y byddai i Fas- wniaeth gymmeryd gwraidd a liwyddo yn y gym- mydogaetn. Yna cyflawnwyd y gwaith o sefydlu y lodge, yn y modd mwyaf difrifol, gan 'y brawd Goldsborough, p.r.d.s.w. Wedi hyny de wis wyd y gwjr canlynol yn swyddogion y gymdeithas:-Aleistri Jackson, o Liverpool; Houlding, o Birkenhead;Cadben Totten- ham; Parmeter, Bryn-yr-aber; W. Owen, ariandy, Bala; Harwood, Seaton; a Serjeant Mc'Coley. Yr oedd y trefniadan cerddorol danofalMr. J. C. Baker, a Mr. T. Welch oedd yn cydganu ar yr harmonium. Ar ol i'r gwaith fyned trosodd, ymgilioddy cwrini 1 ystafell arall i gydfwynhau y danteithion rhagorol oedd yno wedi eu darparu ar eu eyfer.

I ABERTEIFI, A'R CYLCHOEDD. Dal Illt!jlwg.-Xid petli dyeithi- iawn yw clywed am gii-n yn dal llwynog; ond anfynych y goddi- weddir y "boneddwr" hwnw gan fodau dynol, yn enwedig drwy nerth coesau; ond y mae un o for- wynion glan" Cilgeran wedi rhoddi prawf ymar- ferol yn ddiweddar i ni nad yw hyny yn ammhos- sibl. Ymddengys ei bod ar y dydd eyiittf o Fai, ar y ffordd sydd l'hwng (y [dref hon a Chilgeran, pan y canfu "Madyn" yn sefyli yn ymyl; a chanoi bod yn teimlo chwant bod yn berchenog "da byw," di- osgodd ei "sandalau" ar amrantiad, a ffwrdd a hi o ddifrif ar ol yr hen frawd, cynffon yr hwn yw cafodd y pleser o deimlo yn ei llaw ar ol rliedegfa fer, a "dychwelyd i'w ffordd yn llawen," wedi ennill buddugoliaeth hvyrach nag a ennilHvyd lawer gwaith gan ami i bac o gwn a helwyr mewn diwr. nod. ('jtnglierdd.—Gynnaliwyd cyngherdd ardderchog yn y Guild Hall, yn y dref hon, nos Wener dnv- cddaf, o dan nawdd y Macr, a'r gorphoraetb, ac amry w o wvr mawr y dref. Aethpwyd drwy waith y cyfarfod yn feistrolgar gan "blant y swn a chlywsom i'r elw droi allan yn dda, ac iddo fo,l yn ioddion i leihau i raddau helaeth y ddyled sydd yn aros ar esgynlawr y neuadd.—(dohehydd.

I Cawn fod Eglwys Babaidd fawr 3 a mynei i gad I ei haieiUdu yn fuan ya itliydycliaio.

I DINBYCH, A DEDDF YR YSGOLION GWADDOLEDIG. No Fawrth diweddaf, Mai Meg, eynnaliwyd cyf- arfod tra brwdfrydig yn ystafell yr ustusiaid, yn y dref hon, i gymmeryd o dan ystyriaeth ddarpar. laethau deddf yr ysgolion gwaddoledig yn ei pherth- ynasâg Elusen a dderbynir yn flynyddol oddi wrth Ymddinedolwyr y Dr. Daniel Williams, gan yrjYs- gol Frytanaidd, ac arian a adawyd at ddysgu a dilladu nifer o blant tlodion, yr hyn a elwir Elusen y Cotiau Gleision" (y Blue Coat Charity), yr horn sydd er's blynyddoedd yn meddiant yr Ysgol Gen- hedlaethol yn y dref hon. Cynnygiodd Dr. Turner fod y maer (Mr. Gee) i gymmeryd y gadair. Dywedodd Mr. Gee fod yn well ganddo beidio- fod cyfarfod wedi ei gynnal y noswaith flaenorol o bleidwyr yr Ysgol Frytanaidd, i ystyried pa lwybr a gymmerent hwy, gan fod Elusen y Dr. Daniel Williams, yn ol y eynllun oedd i gael eu sylw yn y cyfarfod hwn, i gael eu trosglwyddo oddi wrth yr Y sgol Frytanaidd i'r Y sgol Ilammadegol. A chau y byddai yn angenrheidiol iddo ef gymmeryd rhan Yn y ddadl, mai mwy teg a phriodol fyddai iddo beidio a chymmeryd y gadair. Yna cynnygiodd Mr. Jones, Ironmonger, a chym. meradwyodd y cyfarfod, fod yr alderman hynaf, sef Mr. Parry Jones, i gymmeryd y gadair. Dywedodd Mr. Parry Jones ei fod wedi cael ei alw yn annisgwyliadwy i gymmeryd y gadair ond er hyny, y cydsyniai a'u cais. Addefai nad oedd yn hyddysg'yn y eynllun (scheme) oedd ger bron y cyfarfod; ond nid oedd ganddo un ammheuaeth nad oedd lliaws o'r botieddigion oedd yn bresennol wedi ei astudio yn drwyadl, a chai y cyfarfodJ y fantais o'u fgwybodaeth hwy, a cbynghnrion ganddyut pa fodd i weithred u yn y ffordd ddoethaf. Yr oedd efe yn teimlo yn gryf yn erbyn i Elusen Dr. Daniel Williams, ac Elusen Ysgol y Blue Coats aa-clcu. cvm- mhwyso tuag at sefydlu Ysgol Xlainmadegol (cym- meradwyaeth). Credai y byddai hyny yn hollol groes i r hyn a fwriadai y rhoddwyr i'r elusenau hyn gael eu defnyddio ato sef addysgu plant y tlodion. Byddai i hyn yn ddiau gael ei osod ger bron y cyf. arfod yn y ffurf o benderfyniad. Teimlai efe fod y cynllun yn un drwg; ond gan nad oedd wedi cael liamdden i wneuthur ei hun yn hyddysg ynddo, yr oedd yn agored i gymmeryd ei argyhoeddi. NiJ oedd, hyd y gallai de weled, yn gynllun teg a chyf. iawn, a dyleni ninnau ddefnyddio rhyw fdsurau i attal i'r arian gael eu camgymmhwyso (eymmerad- wyaeth). Yna galwodd ar unrhyw foneddwr oedd yn bresennol i ddadgan eu syuiadau ar y eynllun.. Mr. E. W. Gee a ofynodd a oeddid yn bwriadu myned trwy y eynllun adran ar ol adran. Mr. Gee a awgrymodd mai doeth a fyddai i ryw foneddwr sydd yn awr yn llywodraethwr ar yr Ys gol Raminadegol i roddi eu golygiadau hwy am y eynllun, ac hefyd, fod ymddiriedolwyr presennol Elusen y Cotiau Gleision yn gwneyd yn gyffelyb. ^Ymddiriedolwyr presennol yr Ysgol Rainmadegol ydynt y Parch. Robert Myddleton, West Parade, Rhyl; Townshend Mainwaring, \'sw., Galltfaenan; Phillip Henry Chambres, Ysw., Llyameirchion; Thomas Hughes, Ysw., Ystrad; Arthur Edward Tumour, -11. D., Dinbych; Thomas Gold Edwards, Ysw" Gwynfryn, Dinbych; a'r Parch. Lewis Lewis, rector, Dinbych. Mr. Gold Edwards, fel un o'r ymddiriedolwyr hyn, a ddywedodd mai prin yr oedd efe yn ystyried mai lie y llywodraethwyr presennol ydoedd dyweyd dim ar y mater 0 gwbl. Yr oedd y eynllun wedi ei gyhoeddi a'i ledaenu heb ymgynghori dim a hwy mewn un modd. Am hyny, yr oeddynt hwy yn cael eu hunain yn hollol yn yr un sefyllfa a phawb arall oedd 0 fewn yr ystafell. Eglurodd Mr. Gee y rlieswm pa ham yr oedd efe yn gofyn am eu barn hwy-~am y gallent hwy ddy- weyd, oddi ar brofiad o'r eynllun presennol, pa fodd yr oedd y cynllun newydd hwn yn debyg o weithio. Gyda golwg ar y gwaddoliadau o (Ian sylw, gallai ddyweyd, os corphorid Elusen y Dr. Dariiel wii- liams ac Elusen y Cotiau Gleision a'r Ysgol Ham- madegol, mai dymunol a fyddai edrych na byddai hyny ddim yn myned ar draws iawnderau y tlodion. Yr oedd hwnw yn gwestiwn o'r pwys.mwyaf iddynt i'w ystyried (eymmeradwyaeth). Y Parch. Lewis Lewis, fel un 0 ymddiriedolwyr arian y Cotiau Gleision, a ddywedai mai ei ddyled. awydd ef ydoedd cario allan amean y rhoddydd yn yr elusen; ae yr oedd efe yn ,benderfynol o wrth- wynebu hyd eithaf ei allu bob peth a dueddai i fyn- ed ar draws hyny, a gwrthwynebai hyd y gallai y trosglwyddiad o'r arian hyn i'r Ysgol Rammadegol. Mr. Gee:- Y r oedd pleidwyr :yr Y sgol Frytan- ailld yn anfoddlawn i dallu un rhwystr ar ffordd y cyfnewidiad a fwriedir, ond iddynt weled fod iawn- derau y tlodion yn cael eu parchu dan y eynllun newydd; a chan mai dyna benderfyniad y Parch. L. Lewis ar ran Elusen y Cotiau Gleision, maidyno, fyddai benderfyniad pleidwyr yr Yegol Frytanaidd hefyd gyda goIwg ar Elusen y Dr. Daniel Williams. Yr oedd y eynllun yn un hollol anfoddhaol, ac yn un ag yr oedd yn ammhossibl ei gymmeradwyo yn ei ffurf bresennol. Dywedodd y Parch. L. Lewis mai gobaith gwan er hyny am lwyddiant oedd ganddo ef. "Wedi peth ymddiddan ynghylch y IIwybr goreu i'w gymmeryd, gan nad oedd ganddynt ond hyd y 3ydd 0 Fehetin i weithredu cyn y byddai y eynllun yn ei flurf presennol yn dyfod yn gyfraith, ac i Mr. Gee awgrymu y priodoldeb 0 bennodi pwyllgor i ohebu a'r Commissioners yn Llundain. Dywedodd y cadeirydd ei bod yn ymddangos iddo ef mai yr hyn a ddylent ei wneyd ydoedd dangos pob gwrthwynobiad i drosglwyddiad ,y ddwy elusen. Y Parch. L. Lewis a ddywedodd fod ganddynt o ddeutu dau fis yn chwaneg o amser i wrthwynebn un nag oedd ganddynt gyda'r Hall. Mr. Underwood a ddywedodd nad oedd y cyfar- fod mewn meddiant o'r eynllun, a'u bod.wedidyfod yuo i gael eu goleuo yn y eynllun. 11 Cynnygiodd Dr. Turner fod y cadeirydd yn dar- llen rhanau o'r eynllun, yr hyn a wnaeth. Mr. Gee a ddywedodd nad oedd y eynllun new- ydd mewn un modd i'w ddiystyru pe y gellid.'gwel- ed pa fodd y diogelid iawnderau y tlodion ynddo. Gan mai eu plant hwy oedd yn derbyn y manteision presennol oddi wrth yr Elusenau hyn, fod cyfiawn- der yn gahv am fod eu hawliau hwy yn cael eu cadw mewn golwg cs trosglwyddill yr Elusenau at yr Ysgol Rammadegol. Yna eglurodd fod adran GOain a Clain yn cynnwys darpariaethau ar gyfer addysg plant tlodion yn yr Ysgol Rammadegol; ond fel yr oaddynt yn tefyll yu awr, nid ceddynt wrth eu bodd. Yr oedd adran GOain yn darpani fod deu.

"■ol y un oyfrwys, ac Jina bl g felly am led ?ae neu ddan, daliodd of «eJi l wrtb iddo fyned drjs un o'r cloddiau. ? '? „, .m (arwolaeth Cadben Brady, is-gadben ),C??'?Mdo)wyr air Benfro. Cwynir ar ol y Ð)intal glgan Y rb.i oedd yn ei *dwMn. EnmU-  ???i.?,, archwilMot ar wirfoddol- ???rtei6 Mrchi<td*u yr holl ddynion yu y bono. :,0 C»*N v dob ty newydd Aberdar ar gyfer Calf n a'r frech wen wedi ei chwblhau yn mhen delydObytbefaos etto. Ymddengyo y bydd pir ,?v,v bythef--a -t-Ymddengya y bydd gwir rbyll am dani, am fod arglion fod y frech wen yn ,tCS? .7 ?? y He. Cynnwyaa Ie i 40 o gleifion, ao 5, y lie T M'* y" "e iaeb iawn. ?jd"" yn ol, owympodd dyn o'r enw r,al. yoyd, y b&ngciwr yn ngwaith gl6 Glan- Liang?nneeb, i lawr i'r pwll, dyfnder o tua w..r¿'caat o latheni, a Paddwyd ef r unwaith. da weddw a phedwar o blant bychain i ?MUedamdMo. W r-lish P ?' Burke, Caerdydd, a chylchwerbhwr :011' cornelius Crow, ao wrth ei we)ed dipyn yn ,,g arf?r, ymgymmerodd &'i chwilio, a ,r!¡odd ?n ei feddmot ddau bwys a 14eg wnp o dy- ;& II'I1di oi K?dio o dan ei dditM. Dygodd ef o ;.c ?j'Mdon, He y dirwywyd ef i lOOp. rai blyn-  Y. 11 m ladrata tybaco. Cafwyd ef yn Y", ctto, a dirwywyd ef i 3.?. 4e. a 1(R o gostau, ■ am fia 1'r oarchardy. Talodd (]row y am f?o i'r carchardy. Talodd Crow y '?u ddydd IM, Mai 9fed, gollyngwyd Henry ■ In nen "Liverpool Jack, yn rhydd o gar- ? 'rvnyrddin. Ond erbyn dranoethj pwy a ,?y?.?' d1wyn o flaen Mr. W. H. Nevill, yaxd, ar y cyhuddiad o grwydro, ond Jack. "Yd ef vn un 0 ChWech neu saitb, tua deg o'r ?o< 1?") wrth balas 6 oodig, preswylfod Mr. j^inHon, gar 'I?w Pembrey, yn lied orfodi cael ptnnorthwyo, o dan y cymmeriad o longwyr wedi •yfod» llougùdrylliad. Traddodwyd ef i garchar 0 amser. t?,fly?, ?,. Merthyr, ddydd Llun, Mai 13eg, ü' :irvdw\"a Ann Williams i bythefnoso gwehariad, ?;.nMdwyn ar yr heol. Cyfaddefodd David yn etio;, o la,.irtta pir o esgidiau oddi ? e; i's? g%,erthu yn yptmmhop. DirNywyd r c(,t?tu, neu ddau fis o garchariad. J. .I E,,h..g? Inn, Dowlais, a ddirwy. r costau am werthu diodydd ar adeg ••'rt iufciiihwo. lluth Thomas, hen ddyhirog ad- ?UM, a draddodwyd i sefyit ei pbrawf yn y kaw,,¡ vs am ladrata 5.. oddi ar un Cadben Iti. :hMj3. L'vnnaliwj'd bwrdd prif ffyrdd Llandaf ddydd ntiwru diweddaf, i'r amcan o gyflwyno arian i'r t Tdobwyliwr. Ail ymgymmerodd E. W. David, V-w., i'r swyild gadeiriol, ac wedi diolch i'r bwrdd am cu liamlygiadau o barch iddo, dywedodd fod mcsur Pout y Cistell Cooh, yr hwn yr oedd efe un- vail yn wrtlrflynebol iddo, bellach wedi dyfod neu iir.a a dyfod yn gyfraith, a cban hyny eu dylad- swydd redd gwoeuthur polt peth yn eu gallu I ddwyn uiliu yr hyn a oiymt yu y mesur hwnw. Y GOGLEDD. I C.nvn mai ITr. Storr, yw y gwr sydd wedi ei JJ- HIS yn ysgrilenj dd IVmpeini tiwaith Dwfr trel \) Y mae ciiyn enbyd yn ° cae] ei gwneyd yn erbyn ii pont Llaugollenj ond ymddengys nadywhyny "tl:i,wid(li,iiaryboiit. Ariansy(ideisieu. ° y rna3 Kioander wedi cael y swydd o ddeon gwled- i" Tal y bolion yn Mun, yr lion a aeth yn wag drwy irwoheth y diweddar Barch. James Williams, per- ifih:- Llanfair yn Nghornwy. liu cyfarfod pwysig yn Llanrwst yn ddiweddar, i Ev;nogi y syraraudial Eglwysig a drefnir gan yr preseunol; yr oedd yr e»gob ao atnryw glerig- *yr a lleygwyr yn bresennol. Deallwn f-od y cyfarfod i anrhegu Mrs. Corbett, nycor Park, Aber-rhir, al'; ei dychweliad, 0'1 tl"ith briodasol, o herwydd digwyddiad galarus yn y ieulu, wedi ei ohirio am beth amser. dwy Odl,1 a pynnaliwyd yn eglwys Sant 1Irdliru), ddydd Sul diweidaf, gan y Parob. cas^iwyj lOp, o arian. Beroir na bydd (.'ghrys ddarfod am dani pe dadsefydlid rJ^febeidwaidUndeb y TioJion yn -??n. ddydd :Mcreher, dMgoswyd fod y swm o eu t?ill, i'i- tlodion ?,n iigliorpli y ¡'d"n, '?'?' ??'??' y ?rbynwyr o hou- ?: otjd-? Cjwq N,?i ca? y g? r ? ennillodd y llaw f fudd. ? )" mysg C?treUu Brenhinol sir Drefaldwyn ?: ? xty. r8ean^ John Grit!ith, o'r A. CumM;,? Vr 1 i0 F"'?'??? led galed rhyngddo John ,,18, nonnd oedd y goteu. < ?' yn ?"?Ms'?ford.dHfnarnGor. di..?'?'?'°??.?'<"dd,r?ny t?ft,r?.?'°?'????'?''°sLundiw. td'ui 'v, v, ?'??'' ?° ? ?°"' ?°y ?? ?'y'- Y :S)gwyn, mae cm darllenwyr wedi cael galw eu sylw yn fNN' nag unwaith at ysgol Beaumaris ar yr; ,1<1< y bydd Y swydd o brifathraw I:lllono yn myned yn wag ar y 4ydd o fis Gor. '?"'?? ?''??'?'' y dydd o'r blaen ar '?°?°?''°''Davies,gwraigJ. 'L'tvi'.nttM'' ''?"  '?ynbywgydadyB :1' .I:ygolw, Frankwell, ond )'n byw gyda dyn t' .'T?? m.L? ?'? ??'- yn sir Drefal l- l:h i-n Jriol. drwy action Mt- T??'?''?"'y, mwrdd Gw.rcheidwaid y v;.|" ?''y??th, oddi wrth Mr. Edward "?? )'? Y?? yanoabarth Pennal aa; ?'' ?-??'"? }'a ''?'M ei fod yn rhy wel ei ??'y' i htr??'" hwy y ? swydd. Derbvoiwyd ?' ? ?!'?''???''?"dristweh,achys- ?'yu..nn? M6i-?tyneiIeyaycyff(tfjd tj-?" Tkomas Ellis, (; LeI,¡ ynadon v Trallwro at' TllOmas Elli, l?llt8tret'idalu ls' yn yr wythno*, ????"?""??ddodwyd ychydig amser yn ? ')r u ?. ùymmor mewu sefydliaddiwymad- X.?. ?neuthur hy?y hyd ne3y pwyaiwyd ct 1 •' li v n i: Y 11 ':s. Re y gOlf",d wJ.J ?' wne)'d neu gael "¡ru d hunan. '???'t????'°' y "? yr ?y" a ;iU: ^vu ?r?, rh list yn yttiyl 3, ?r.j.?h.nJ?vi<ll)avie.,Trh?.?'u ,?.-?' ?-?..?.n??, ya s?'ddQ.?doyw, ar yr I ieg o fis Tachwedd, 1790, yn 77ain mlwydd oed." Gadawodd yn eiewyllyg 20p, i dlodion ylplwyf hwn, agorchymynodd fod i bob person a ddelai i'w gladd- edigaeth gael ehwe cheiniog bob un. Vr oedd 1,030 yn bresennol [yn y claddedigaetb, a derbyniasant chwecheiniog yr un. Ar gynnygiad Dr, Josiah Jenkins, yn nghyfarfod diweddaf Bwrdd Iechyd Lleol Rhuthyn, penderfyn- wyd fod gwys archiadol ya cael ei hanfon at Gwm- peini y Gwaith Dwfr, am Bad oedd wedi cwblhau y gwaith hwnw yn yr amser addawedig yn yr act. Yr oedd hyn yn beth put anarferol rhwng Cor- phoraeth drefol a chwmpeini o'r fath. Yn llya yr ynadon yn Llanfyllin, y dydd o'r blaen, traddodwyd John Timothy i sefyll ei brawf yn mrawdlys nesnf sir Drefaldwyn, arjy cyhuddiad o dyngu anudon yn y llys sirol at achos pennodol; ond gollyngwyd tf yn rhydd hyd hyny dan feichiafon. Yn mhlith y boneddigion a gyflwynwydaeaddyg- wyd i sylw ei Ucbelder y Due o Edinburgh yn y lire", a gynnaliwyd ganddo yn Mhalas St. James, Lluudain, ddydd Llunjdiweddaf, yr oedd Iarll Lons- dale, ar ei ddyrchafiad i'r teitl hwnw, gan Is-iarll Sydney; a Mr. Cornwailis West, o GastellJRhuthyn, ar ei appwyntiad i'r swydd o arglwydd raglawiaeth sir Ddiabycb, gan Br.f Arglwydd y Trysorlys-Mr. Gladstone. RHIWAEOV.—Watkhi ar bwrdd ysgol—Yn, nghytarfod diweddaf o'r bwr Id ysgol yn Khiwabonl ddydd Iau, hysbyscdd yr ysgrifenydd ei fod wedi cae siarad;1 Mr. W. Jones, goruchwyliwr Syr Watkin W. Wynn, o bertliynas i bwrcasiad dau ddarn o dir gan y bwrdd i adeiladu arnynt ddau ysgoldy. Dy- wedodd Mr. Jones, nad oedd Syr Watkin yn dymuno gwerthu y tir oedd ar y bwrdd ei eisieu, ac yn dym- uno ar y bwrdd i benu ar leoedd i adeiladu ar dir rhy w foneddwr arall. Bernid fod Syr Watkin wedi cam ddeall y gyfraith ar y mater, am hyny pennod- wyd dirprwyaeth i fyned eilwaith at y barwnig. CAERXARFOV.—McddygoL—Yn rhestr y rhai a lwyddasaot i basio arholiad y Faculty of Pliyticians (tiiet Sury*-ons, Glasgow, ar y 26ain a'r27aincyniisol, da genym wtled enw Mr. John Griffith, Nant Peris, L!anberis, diweddar egwyddorwas gydaDr. Roberts, Clwt y bont Hei'yd, ar y 13eg a'r 14eg cynfisol, Uwyddodd Mr. Griffith Griffiths, Mount Pleasant, Twtliill, ft Mi-. J. E. Jones, mal) Alr. B. Jones, Stryt Fawr, y ddau yn gwasanaethu eu prentisiaeth gyda Dr. M. Davies, i basio arholiad "llyniach" Prifysgol Glasgow. Yr oedd Mr. John E. Jones wedi pasio yr artioliad rhagarweiniolyny Faculty Hall y flwydd- ya fla(-norof, a(, liefy,i arlioliadaa Ileol Prifysgol Khydychain, a gynnaliwyd yn Neuadd St. Sior, Liverpool. Dylem hysbysu fod yr oil o'r bechgyn ieuaiugc hyn wedi derbyn eu haddysg gyda Mr. H. Davies, prif athraw yr Ysgol Ramadegol. ABERMAW.—Ar yr Sfed cyfisol cynnaliwyd bwrdd ysgol Abermaw, dan lywyddiaeth y Parch. John Jones. Yr oedd Mr. Evans, y gllr a appwyntiesid gan y bwdd i gymmeryd gofal yr ysgol yn y Bont (idu yn.brefennol, ac yn addaw derbyn y swydd. lj!J; dr:;y; Id;;k cydsynio a throaglwyddia'l yr hen Ysgol Gened]aLtli- "1. a'r arian perthynol iddi i ddwylaw bwrdd ysgol Llanaber. Addawodd Mr. Williams, atliraw ysgol | Abermaw, ddwyn yr ysgol yn mlaen hyd.?? yr ad- eiiedid ysgoldy newydd, ac y caent y pryd hwnw ail gyttuno. Penderfynwyd co ti treth o ddwy geiniog yn y bunt. Y mae yr hen Ysgoldy CenedIethol i j gael ei adeiladu o newydd, a'i helaethu. I .IjLAXFAlRriCHAN*. —, Traddodwyd darlith yn nghapel y Methodistiaid yn y He uchoù, ar y Ged cyfisol, gan y Parch. Owen Jones, p. A. S., Llan, dudno. Y testyn ydoedd, "Bylehtu Eryri, ac yin- drechion gorchestol ein liynafiaid dros ryddid ac an. nibyniaeth ein cenedl yn ystod y ooyfnod IRhufein- aidd." Cahvyd darlith wir werthfawr, difyrus, a theihvng o'r areithydd ar y mater. Daeth cynuull- eidfa liosog ynghyd; yr oedd yr elw yn myned tuag at gynnorthwyo yr aehos yn ein plith; ac yn henaf, yr wyf yn meddwl, tuag at dynu y ddyled sydd etto yn aros ar y capel harddsydd yn ein cymmydogaeth. Llywyddwyd yn fedrus gan y Parch, P. William Jones, gweinidog y Ile. Cyflwyniad anrlmj.—Ax y ;7fed cylisol, cyflwynwyd anrheg gan eglwys y Methodistiaid yn y lie uchod i Mr. iiobert Samuel, Nant, ar ei ymadawiad o'n plith, i fyned i fyw i Lansantffraid Glan Conwy. Yr oedd efc erbyn byn yn un o ddiaconiaid hynaf ein heglwys, a llanwodd ei swydd gyda dyfalwcli a ffyddlondeb mawr; a go'ueithio y bydd ef yr un mor tfyddlawu a gweith- gar gydag achos y Gwaredwr dros y gweddill o'i oes yn y gymmydogaeth y mae wedi myned iddi, ac y derbyuia yn y diwedd goron y by wyd. Yr oeddyr anrheg a gyftwynwyd yn cynnwys pir o wydrau arian, llyfr hymnau, gwaith Gurnal, a Beibl teulu- aichl. Gobeitliio y caiff fyw yn hir i'w darllen, ac y bydd eu cynnwys ganddo yn feddiant iddo ei hun pan y bydd yn gerfod ymadael a'r byd hwn, i fyned i gartrefu byth mewn byd a1'all.-Cotiwd!Jdd.