Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
[No title]
LLETHR PA]'ŒSS\JS, »awn Ma.u:i'tTt. Derbyniwyd i H¡¡J)'d ond hujriJtah, gan 'Cwohlynyilcl. Cym- fii" Y Garcg wen, gan Dau bennill o bob un yn gyntmeradwy. i fii" Ma¡'wolacth Isaac Jenkin. g:m Eht1yt1lt Ym- drechid ein ehwner fod yn fwy cryno, ac ymddyrcliafed Soruwch cyHredimidd. Cyhoeddir da.u. neu dn pheM- re Wedi Nos a' jBo'fM cyntaf o .Fsi', gati TyssHwyn. MM y bardd ieaMgo hwn yn gwe))ha". Eithr yn nghymmysg d" eeir ereill beb eu caboli 0 gwbl. Ymdreohed gyrhaedd mwy 0 :trdduniant. Kill yw y ddxu gyfansoddiad hyn yn myag ein grawn goreu, ac o herwydd hyny nis ga,Uwu siorh.m y cyhoeddir hwynt.
ICYFIEITHUI
I CYFIEITHU "A WELCOME HOME TO JOHN BRIGHT." Anfonwyd trydydd cyheitbiad gan fid&u o r Mt a ddewisasid fol goreuoa sef, gan ArfoHyddaoAdfan Cynaydd. Yr wyf yh :hoi y aMnotið i ArfoUydd, a.o iddo boed y wobr. Dymunwn i'r ddau gyfieith. ia.d yrghyd a'r eiddo Dewelyn gnel eu cyhoedd). Caiff y darlteuydd fe)ly gydeuadra. ifarnutettyBgdod cymmhMtMthol pob un o'r tri, a digon tebyg y gwet rai camgyfieithiadau, ao nad yw ArfoUydd yn rhagori yn mhob UmeM ar ei gydymgeiawyr. Yreiddoch, 1. D. FfRATD. CROESAW 'N OL I JOHN BRIGHT, j I (GOREU.) I M\E'N Hon. eiehgwei'dchwietto, John, I; Gwyr da'" ?Y brinion ay, Rb&id fod y ty ?. ymdeimlo, Jetu? Amuni'aMnu'rUu; ben yn 0 John, 'Adery'neonsyth, Ni waria ei wynt heb ystyr, John, Ei gernod go<ir byth. Mae 'n cwyn am Ea,gai-!oeswyr, Joh: Felchwi.bobdyddynfwy, Tra am bybyr, ,10hn, Eill tir aed trwy; A llygad tgy Ilunio, J ohn, Trwy ol a. Nfteu a dry, A mesur wrth aeth John, Ypwynti'wenniUsy. Rhai brisMnt werth blaen addyeg, John, Tra 1 welhant yn ymrol, Ce)-NM<I gasânt {el terfysg, John, Brys gwyllt fel gwag ymdroi; EillfeitU. yr Odge)'iMd,,John, 1'1' dim, Dilkiaid oer; cnaf sy'n godro, Job, A ',bario 'r o<1roer. Fo â thafod digon rniniog, John, I al IV y crach yn grach, Rydd broc i'r codau gwyntog, John, Nes Clm gwyr bach )'11 fach; ynlle pwt, O1\'r sotliaoh, John Drwy'r w&sg ryw ofod fa.wi-, N es wrth ei hyd, mae'r corach, John, Yn edrych fel rhyw gawr. MM'cheisieu,John,mae'cheisieu,. Iwersi.o'rmtod sy', Yn chwyfio 'u hysgol-gapiau, 'j Fel am eich herio chwi; Mae 'ch eisieu,.i dd1cyd Îr bechgyn," 2 Gwerth bint sy'n sach pob un, A chyrhaedd wau coegyn, Na ddysgo ei wei'6 ei hun. John, i wylio, Ein llong rhwng creigjau endd '9": Lle 'r call anturii), ffol i ddjwcdd prudJ j I Mewn Uywio,'nfwyn.tgager, Jo!m, Ar Mr. m&e 'ch gw?rth i ni— A 11, i bo 'cll arosiad, fwy chwi. RFOL LYT)D. I I "A WELCOME BACK TO JOHN I BRIGHT." 11 Croaaw In 01 i John Brir/ht." Cfm croesitW 'n ot i' senedd, John— ABitmIedceirdyddeiw!. Os gwag dy sed, oes leinw hon, Ond un -a thi yw hwnwl, Arweinydd wyt o ddeall matth Rydd orgyù pybyr Dydafodwrthydoferi&tth, A'th ddwrn.ddyrBodian dtbwys. Dwys, dwys yw'r teimbd dros y wlad,ll Am rai fel ti & ddoniwyd, yr ant hyd ffordd gwe11hM StCth&nt y tti a. gerddwyd; Rhai blaen a Tu few. jilw 11ygald manol, faint y 11wydel A geir, drwy'r "Caed" gurphenol Er mai i gynnydd eywir wyt, Ti wyddoot werth cyn-reol, -=- Llawu cynddrwg tybied yn blaid, Brys ?llaW1" yn y "Dilkos" \I'r "Odgers" yn ,hb mm, ond ymhonwyr beilehion, Marchogaeth maent ar gefn y gwan, Gwnei di o'r goreu Mae genyt dafod difloesg clir, I "gracli" Rhoùreswyr tfrostgar beilch ein tir, O'th tlaen ant fel plant Y wasg yn lle cwtogi hyd, byreu dengys hwy 0 flaell y cewri mawr eu blae 'r wlad yn galw arnat, John, I hoghmgc Trahausfawr fyn dy gadw A'iMdorddblmtMgyfyth; tyred .Tohn, a clyg j'r jJIant, Wir werth hy" maent yn wialen fedw" i chwipio rlmi, N a fynont ddysgu ei eikiiell, John, i wyHo Hong, Rhag i graig neu Bydd morwyr da ofalns iawD, Ond Sylia.id g&nt y gwaetha; Dy galbrn gymmhorth wrth y Uyw, gael, June 'n anhebgorol, nag èl'ioerl cl'oesewir di, Wai th bllost hir ABFAX Cyfxrr<n. CROESAWIAD I JOHN BRIGHT. I LLOS o'th werd yn 01, John, GwJr <la nid !lu, Y Tý sy'n ddiau ar 01, John, HeU gwrol, hy; Blaenor Hawn ei sial. John, 1 A cryf ei Nifneioesyn ffol, John, gernod chwaith yn wawd. Dwys, dwys hangen am, FlaMoriitd dewr fel chwi, '11 mlaen yrhoddant laÍn, John, Aditwant y tir yn gry; Rhai 'n meddu ary ddawn, John o ",el'd yo mlacn, aC ÙI, I r01 mesuria(l Ilawii, Joiiii, Er cunill bryn dol. Rhai Yll rhwym wrth gynuydd sydd, John, E, by? y11 ??el,t Y" 01. 1',h.i'. gw:eithio yn eu dydd, Joho, .1.J.. H?b o,?di dun y. ff?l Yi- Odgers cyndyn, bUn, John, A'r SiIkeafesurmithwy, Ffonodio 'r cnafaidd ddyn, Job", bardynant TnWY. Eu tafod byth 11i r'ont, John, I floeddio, hud, a thwyH, Ond gyd&'u pig hwy:ddont, Jolin, 1 Gan dllpio '1' dyn Y wa.sg awr yn rhoi, John 1'r ynfyd golofn fawr, Nes mae y byd bron troi, John, Iwei'dycoryngawr. Mae eisien, I weriÜo ieut\Dgc tf-1, S1'n ymffro-it 011 yn (Idiau, 0'1' ysgo1 prin 01; lIlae 'th eisieu John i Y bechgyn faint eu dysg, A gyda'th chwip frewyllu, YdtoMyneumysg. Mae'theis;eu,Jotm,ergwyitn, Y rhag eraig a O'r !lB doeth Ond fryliaid ällt er Yn fyr me cisiell ddawn, John, 1 I Iywio, yn fwy nerth Ae yn dy absen gwnawn, John, Wir dejmlo faint dy werth. Sweep, LLEWELYN. I
GWR YN TRYWANU El WBAIG YNI…
GWR YN TRYWANU El WBAIG YN I NARBERTH.. DYDD Gwener, Mat lOfed, dygwyd John Lloyd, am aethwr, yn byw yn Conrae H'!), Narbefth, o Baen yr ynadoo, Robert Ward, Ysw., a W. H. Gwynne- Owen, Ysw., ar y cyhuddiad o drywanu ei wraig mewn modd creulawn ac aaM. Mr. W. Morgan GriSths, o Gaerfyrddin, oedd y'cyfreithiwr dros yr ertyniad. Yr oedd yn ymddangos wrth ei egtnrhad ef ar yr aehos fod tipyn o anghydwetediad rhwng y carcbaror a'i wraig mewn perthynas t'w gwaith yn gwario Bwm 0 arian, Yr oedd y wedi myned rrfarchnad, dilynwyd M gan ei gwr; aphanoeddyn myned 30r ei Jfordd oddi yno aT draws y caean, mewn man unig o'r llwybr, ymosododd arni, a thry- wanodd hi ddwywaith â chyIlell yn ei a chiciodd hi yn dost dros ei holl gorpb. Gwaeddai y wraig yn groch am ymwBred yn ei gwaed. Diangodd y carcharor; ond daliwyd ?f yn faan arol byny. Wadi gwrandaw y tystiolaethau, traddodwyd ef i sefyli ei brawf yn %Wdllys nesaf air Benfro. Rhoddwy(i iddo gyBe i ddwyn meichiafm ya mlaein, ondganllad oedd Dob yn dyfod, dygwyd ef carchar.
[No title]
Y mae yr afradJon yn lIadrata ocldi ar ei etifead, y cybydd oddi arno ej hun. Yn lIys yr yn ddydd Sad- Wrn, yr oodd Isaac Gregory yn ej gyhuddo 0 ymosod yn fileinig ar Henry Wilde, Mount Meifod. Traddodwyd ef i sefytt ei brawt yn y brawd- Iys; ond gollyngwyd ef yu rhydd dae feichiafoo.
-MMChMd Liverpool. Dydd IM…
MMChMd Liverpool. Dydd IM "t 1 yroeddf.eIwdt!tmwenith,ondTr.ed,! y' uohel ya peri t'r meUnwyr {od yn fl -Y ?f)7 ?"? ao nt WBMd end mMMoh Xymmedr.tam°?'ir" <<. i & y eMpwy. M y each. 6< M y KWM ao 0 90 4t, I .anpwy, .r yr Aipht?dd M bri?; ??'?"<?? Maenor. neu o 2o. i 3.. y empwy. J 'b"? ?" dd1b Gwener. Yr oedd N.wd o 6c. il,y saoh a'r barI' ¡ nwah Ba.dydd Gwener, neaolt. i2s.SMyd?'???"'y? ??'"? ?? ? ?? ?' 60. y chw?tte, h bnttau ddydd Gwener. Yr oedd c.)rch Ie ? bhwd ?irch 60. y ll.yth, e? Aipht? .?"? chwartor, a'r hMdd &t(th lo. y bwaet ,n ?. ?' y 'f dydd Mawrth MMnoro!. gyd& galw Ued d? Di,,t odd y farchnad yo Mfydteg, ond yn d&we)
: Marchnadoedd SaesonM'
Marchnadoedd SaesonM' Newcastle, Mal Beg. Cynnygiwyd cySenwtd cyramedrele wenith M??. a gwnaed masnach wed dol am godiad 0 I :!1!ertb, ar y samplan goren. Bla?d Is. y. ddrutach.7 lVart" y cynnyrohion ereill yn dal yr nn fatb. r O¡ík HuU. Mal 14e?. Ychydig o wenith eartrefet cedd yn cael ei gyn,. Ir werth, &0 yr ocdd Y prisi&u 33- Y ebwaríer nrg a¡- na'r wythn08 ddiwaddaf. Haidd yn aefydlo, UWe oedd pyø a 1111 28. y oh warter yn u well. Vt Leeds, Mai l4eg. Gwnaed maenaoh fywlog mewn gwenith cartrcll godiad 0 29. y chwarter. Vr oedd ffa PI' 8 0 ,It India, o 6o. i Is. yn uwch. Cojod?' ?' Mawd 33. Ic. y aMh. ye'?""?'i'! Peterborough, MM lie?. Cynnygiwyd cyaenwad cymmedtolo wmithM,? an yr oOOd y prbiao 28. yn ddrutub. Yr -edd ertb, yn brin, ac yn gwerthu am brisi%u uchel T/1u,; Hawn bdsiau yr wythnoB am geirch a ").
Marchnadoedd Cymreig.
Marchnadoedd Cymreig. Abergele, M?i ll.—Gwenith, 9 Mi. (), < o 00. yr hob; hsddd, 10s. 60. i 12s. Oc. yr hob? m,?' 8s. 60. i lla. Oc. yr hob; Sa, 15s. 0. i l.?. ? ?."? M?wd ceiroh. 35a. Oc. i 37s. 6c. y 240 pwys. 0 °' Aberteiil, Mai H.—Gwentth. o 62s. :at;5S. Co. i 38a. Oc.; ceirch. o 22s. Ce. f j¡. Oc: Bangor, IIIi   57?, 0,. 1 ,i?s. r):, y charter ? h&idd. 32s. Oo. t 35a. Cc.; cefrch. ''1.?? 273. Oe. M?wA cench. Ma. Oo. i 36?. Oc. y ? p?' y.eny? fires, 00c 1 Oo. T PwYs eig eidion, 0. i¿ y pwys; eig dafad, Oc. 1 00. y pwys. Caernarf<;¡n, n. Gwerith, 0 5s, Oc i ,,) 6c. y chwMter htidd. 32s. 0. t 3gj. Oe. y eetrch, o 23s. Oo. i 27s. Oc. y chwarter; Hawd ceirch, r 34s. Oo. i 36s. Oo. y 240 pwys. Conwy, IIIai 10, 0 IS" 6c, I I), r. yr bob; hst'idd, lls. Oc. i 12-. Oc. rr hob; ceirch' í 10s. yr bob II. ] DS. Oe. i 16s. 01. yr bob blawd ceirch, 34s. Oo. i 37s. Oo. y 240 )*wys Dinbych, M&i IS.-Gwenith, o lits. 6:. i 2;e:. yr h.b háldd, J 90. i 00. yr h.b eeircb, ii, 60. i 9sf 60. yr hob ymenyn eres, o Is. Ic. i h 2c. r pwys ymenyn llestn, Os, Os, II y pwys, Uwrecsa.m, Mat 0. -Gwenith, 0 :)j. 2c. y bwsel; gwenith coch (y bwsel 0 75 0 g" ,¡ 8s. 9c.; etto at fa)n (y bweel o 64 pwys) Os. Oc. i (h. Oc.; ceirch, 5s. 4c. i 5s.17c. y bwael 46 pwya; ymenjTi & o 13c. i 14c. y pwys; cig eidion, o 'Jo. i lOe, y pwy,; oig defid, 90. i LOco y pwys,
Marohnadoodd a Ffeiriau AnifeiJiaidI
Marohnadoodd a Ffeiriau AnifeiJiaid Liverpool, Vr oedd yr oedd werth yn 12ôO 0 a 4,09; 0 ddeiaid ao wyn, yn mysg y rbai yr vodd 150 0 warthe, c Vspaen, ao ycbydig 0 ddefajd tramor. Yr ccdd y stoe n f cha., a thrwy fod p,i?i?u ?-h?l ya ea')\ en go[yo, yyr y ed d y funach yn araf, ond cliriwyil in Cjg eidion goreti, 8c. I go,, y pwys; íc,i:8\ y pwys; gwael, 50. i 70. y lwy,, defald o Hc j 12c. y p-ys etto, wedj eu eneifio, B c. i Ic,. Y pwys wyn, 0 30s, j 45s. y pen. Dinbych, Mid 14.—Yr]'oedd ym% heMyw hwe. mwn o wartheg, a gwerthwyd hwynt yn )ted lwyr; ond yr oedd y prieiaa yobydig yn is ns'r if<nr I ) acyroeddydeMyru madd. Lla.n&ehell, Mat 9. Nid oeddym yn d!?? gweled Wfth gychwyn o'r tt thyw i?et o !;? yn y ffa!r hon heddyw gyd&'f anifeiliaid, COIJY' P oeddym wedi deaU n? g?tiMM y porthmyn oedd r° [ wi?d ddeohreu yr wythnoa Tojdi eu P??'? ynddi. 0<.d si.mwyd ni yn f?r. Y M? ? ° borthmyn amfeilMidyn Moti e! huMB i,?aa?, by-yd Y!, mhob fhir feUyheddyw, gwa?d ym?asnMh M? yn y gw?theg mewnbu9tyehMwyddtMd,?*:M!? Mid yn bena.f. Pr?nwyd IIi?ws o fMhod cftc <? heSrod am bTMi&u uchet. Petohyll, o Ut.' IM-
I Y Farchnad Goed yn Liverpool.
I Y Farchnad Goed yn Liverpool. DfddLIun.tMlSes. Cafwyd gofyn cymmedrol am goed P' 'yM" ddiweddttf. yn ol priabu diweddar. PerCnbicfect. 0. ø. a. 9, ø. Quebec TMlowHne for boMda .? .;0 2 C? „ BuiMingsizM 1 6 Ill W?eyboMd ? ?°; í Oak Collin WOOd'M .N 2 ?< ¡ Small oixes 2 9 1211 Elm 2 0 I 2 9 Eedphe?. J ? ? ?:0 a.v.?.?,P?p!ne. ?? ?}n b.Udi.g sizes 1 6 11 ) (Per  B. a. P. I!. c. De&hNewBrtm6w!ckSpraee. 9 5 i?? Q?.Pin.,?Hty ?} l? 2., 13 10 0 114 10 0 3rd 9 0 0 110 10 0 ?B?L 9 10 0 14 BoMdB Baltic White (dre..?. 9?10 ? 0 'M' ?
IMa.sMeh Metteloedd, &c.,_,,'1'
Ma.sMeh Metteloedd, &c. ,1' EngHsh Pig. Mp. 15- Os. I 20p Os. O?y"! p?mgwyn. 25p. 10.. Oc. i 26p?? Co. y?''? d Cymreig. -Rails, Mp. Oa. Oc. i.Mp. Os. Uc. ?'j"? ell yn y gwetthiaa.
IFFEIRIAU CYMRU
FFEIRIAU CYMRU y rltai ? 9ynnelir y)' wytlwos nesa¡, Mat 20. Rbosllanerh:nygMs, L!¡u¡l:yf,Î. —— 2L Corwen, Rhnthyc. 22. Rhiwabon, PwUbeIi. —— 23. Criceictcb. 21. Ffestiniolt. LlanfyUill, 25. Ysbytty Ihn. Y DBHBCMB. M"a" i 19. St. NIcho'iM. ?i. TrefoesteII yc Ltywel.. L!MJJy?-  Itlaellclochog.
IDINBYCH, A DEDDF YR YSGOLION…
"'——To?vs°solion eifenol (hyny yw, o ysgol- ddeg o tM,? ?y ? y bydd un wedi ei eefydlu ?? ?c?ephun?ynnynyddol i dalu am eu ??' ? vr Ys"ot Rammadegol; M yr oedd ad- ?? dJparu fod tri o btant o'r Ysgol Ram. ? )' Mol deudde? punt bob un am dair biyn- ? ?u ? eu Ld?gmewnysgoluwch Nid ?M efe yn meddwl fod adran 61am yn un dda ao ?gweMfyddaigwneydnifer y rhodd.on o chwe h? vn v nwvddyn yn ddeunaw yn He yn ddeu- ?? did?adran61aiuo gwM. Yroeddy dryvge(ld ran o'r nifer i gael eu pennodt bobNwydd- ??'feUy byddai pob plentyn yn cael ?addysg yn Ysgol Rammadegol yn rhad am dair Nynedd. ?. oedd dM-pariaeth arall ddrwg, ynol eitarnef.yn v ?nUun fel y MM yn bresennoh-Yroedd yjp?t ??dde-r'b?id ;-r:ysgoHon)e!fen.l i'?harhoh cyn eu der byn r & Rammadegol; o.dgaU?dcodt saf.n ?hoS mor uchel M nad alta? un bachgen o'r ???y ?-??? hyn, yr oeddynt bwy, yn Y eyfarfod 0 bleid. ?.' j Y?ol ?ytMaidd, ? gyM?yd nos .Lun, yn cynnyg fod arholwyr e1 Mawrhydi yn umg yn cael eu hswaurdodi i enwi y bechgyu goreu fydd yn yr ysolion elfenol i gael myned i'r Ysgol Rammad' egol; a bod yn rhaid i lywodraethwr yr ysgol hono eu eymmeryd i mewn ar eu hadroddiad hwy. 0 du y cynllun fel y Mae yn awr, gallai awdtitdodau yr Y sgol Rammadegol godi safon yr arhohd mor uchel fel ag i gau all-?n bob bachgen o'r yagohon elfenol- sef y ilodion' ae am hyny, bwriadent hwy gynnyg, ? E?.?'=c p.'= dod yma YU cael ei chymmeryd oddi arnynt yn S-? ;S-*?M t?d?on yroedd Yr h?l gynt? l f?tei?onyrY? R??Ddae?goJt Eu hysgd hwyoedd hi ar y dechreu; on collasnt hi. Yn .wr dym? gyaeusdr. 1'w eh?I yn ot iddynt drachefn. Yr oedd efe yn ?WDevd y ayJwadau hyn i ddaagos n?doedd y cyn- Bnn end swueuthar .ychydig gyt'newidmd ynddo, Yn amddifadu y pla.nt t]odion o'uh?whaa. Ycwest- iwn sanhyEy, mewn ewmpasbyroedd, Pa.unafyn- ent, M dillad i bump ar hugain o blant, ynte addysg ryd'd, rad, uwehraddo], yn yr Ysgot Rammadegol am dair MynedA t ddeunaw o'r plant goTeu a gtoew- af a alt yr ysgolion elfenol eu troi allan ? (clywou). Mr. Morris, postfeistr, a ddio!ch:n i'r nuer a.'r sorphometh am atw y cyfarfod ynghyd; oud gofid- iM fod mater mor bwysig yn cael ei bendcrfyim <ryda'r fath frya. Drwg ia.wn ganddo hefyd ydoedd canfod boneddwr oedd wedi cyssegru eymma'nt o i amser a'i atluoedd i astudio cwestm-n addysg-(Mn Gee)-yn siarad fel y gwMethai am y eynihu) oedd o naen y cyfarfod. gan ei ddynodifel unag oeddya meddu ar Mnryw: rinweddau. Pett oedd efe ojys- tvned fod unrhyw ragoriaeth pa bynag yn perthyn iddi. Ni chynnygid drwyddi wneyd dim Itai nag ysbeilio yr Ysgol Frytanatdd a'r Ysgol Genedlacth. ol o'r hyn oedd yn bawl gyfiawn tddynt. Wedi f wneyd y cyfnewidiadau y seniai Mr. Gee am dau- ynt, gofynai pa fodd yr oedd plant tlodion i gael mvned imewn i'r Ysgot Rammadeg,)l. Yn gyntaf o]) byddai raid iddynt dalu 2p, o entrancefee, a phumpuut yn Hynyddo], am eu haclclysg, heb siarad dim am bethau ereill fel <-?<?!. Nid oedd y siawns sydd gan fachgen y dyn tlawd i CMuUy chwe phun noedd ond megya dim; a pha siawns wed yn afydd_ ganddo i gydymgystadlu a pMaut wedi cael addysg uwchraddol ar hyd eu hoes ? Nis gaUai efe we ed fod yn y cynUun ddim i'r dyn tiawd ynglyn ag add- ysgei Uaut. Byddai yn dda ganddo ef i'r mater gael ei drin yn drwyadl. Mr Robinson;—Niter fechan iawn ar gyfartaledd o blant yr Ys?ol Frytanaidd oedd yn derbyn y fan- tais leiaf oddi wrth Etusen Dr. Darnel Williams. Mr. C. Wynne Edwards :—Yr oedd y gwinonedd Yii gorwedd yn ngwaekd y n'ynnon, yn ol hen ddt- areb' ondgyda phob dyledus bareh i bawb oedd wedi'bod yn siarad yn y cyfarfod, rhaid oedd iddo ef ådyweyd nad oedd un o honynt wedi myned yn (Idi"on isel fel ag i gael gafael arno. Yr oedd ganddo e{ eisieu iddynt osod y cyfrwy ar gefn yceHyt iawn Cyttunai efe a phob gair a ddywedodd Mr. Gee; ond_ Yroedd yn rhaid iddo gael dyweyd wrthynt i bwy yr oeddynt i ddiolch am yr helbul yr oeddynt yn caeleuhunmnynddi:—i'r .Liywodraeth Ryddfryd- is bresennol. Yr hyn a'u gwahanai hwy-y Tory. aid a'r Rhyddfrydwyr-yn yr ethoHad diwecldar oedd, dadgysaylltiad ae addysg. Yr oedd y ddau beth vna yn awr wedi pasio yn gylnuth ae er nad oedd efe yn hoffi dadgysayUtiad na mesur y Myw- odraeth ar addysg, etto, yn gymmaint a'u bod wedi pasio yn gyfreithiau y tir, yr oedd am eu cadw hyd fanylder y Uythyren. Ond bydded i bob un o hon- ynt gofio mai ar y Uywodraeth Ryddfrydig bres- ennol yr oedd y bai am eu bod yn cael eu hunain yn y sefyllfa yr oeddynt ynddi yn bresennol. Mr. Gee, mewn atteMad i Mr. Wynne Edwards, a dywedodd mai y cwesMwn oedd, pa un at cam ai eymmhwya oedd i bob p!entyn yn y wtad gael addysg' Onid addysg oedd y fendith wertMawrocaf y geUir ei rhoddi i bob ptentyn? Ac onid ydyw plant y tlodion mor alluog i ddeibyn addysg a phlant y cyfoethogicn? Cradai efe fod y Llywodr- aeth a ddeuai yn mlaen i otfodi pob p!entyTi o fewn y wlad i gael ei addysgu yn h.e(tdiMn. o'r d.o!ch garweh a't ge!nogaathwreMC.{; .e, .'r plant yr oedd eurmeni yn rhy dlodbn i datu am eu haddysg. Pa ham y dylai addyaggMl ei hy.tynedfel et.feddiaeth y'cyfoethogion? Gyda golwg ar yr hyn a ddywed- .ddMr. Uopner Wynne Edwards, credaiefe mai cantyniad n.turiot gwaith Mr. Disraeli a'i blaid yn helaethu yr etbolfraint-er mat er eu gwaetbaf y ewnaethent hyny—ydoedd meaur t sicrhau addysg i'r ho!) deyrnas-i ddysgu y bobi i wneyd defnydd o'u hetholfMint. Ettn, am wneathtir hyn, fe'u be ir' 'ga" Mr. C. W. Edwards. Gobeithiai efe y byddiS i hoU blant y deyrDas hon gael eu haddyagu; ao er mai efe (Mr. Gee) oedd y trethdalwr trymaf yn y ptwyf byddai .yn hotlol batod i datu treth cbwanegot at addysg. Mown perthynasi'r hyn a ddywedodd Mr. MorM, nid oedd y cynHun mewn cnmodd yr byn y dywedai efe ydoedd. Na fydded i neb fyned c'r cyfarbd, gyda'r symad au bod hwy am droagtwyddo Elusen Dr. D. Wi)ham! naoEtuMB y Cotiau Gieision i'r Ysgot EammadegoL Os nad allent ddiogelu iawnderau oyfartal yn yr Ysgot Rammadel70L i blant y tbdioB, cyBghorai ete hwyct i fynu y cyntlun, a'i darlten, a't ystyned erbyn y oyfarfod nesaf. Mr Morris :—Gofynais am eglarhad pafodd yroedd plentyn y dyn t!awd igael myned i'r YsgolRammad- ego), a pha fodd yr oedd i gael area yno ? Bgturadd Mr. Gee unwaith yn rhagor y cyfan yn amiwg i bawb. Yna nododd ergreifftiau i ddangos pa fodd yr ?ec1,plant ymdrech- iadau eu rhieni i roddi a 'Jdysg iddynt, wedicyrhMdd i sefyHfaoedd uchel cc anrbydeddus, ac y ga))ai y cyBllun hwc, ond ei ddiwygio, roddi eyneusHra. i blant y boM dlottaf ya Nmbych i gael addysg uwchraddo!, a'i cymmhwysent i ennilt sefyttfaoedd a fyddaat yn anrhydedd tref. ?" Mr. Gold Edwardo. Drwg oedd ganddo effod dim politioaiddwedieiddwyn imewni'r cyfarfod. Yroedd peth arbenig wedi ei adael allM yn gyfan gwM o'r bOJI øiarad blaenorol; sef, fod yn rhaid fwrdeisdref yn fnan neu yn hwyracb, fyned o dun fwrdd yego), n blegid fed eim dtrpariaeth ar gyfer addysg yn ddi- Sygiol yn ol y boblogasth. Os daw ihyny, aco* na ehymmhwyair yr <tr'a.n dan sylw yn y ffordd y dad)- el1wyd drostj gan Mr. Gee, gofynai efe yn fodd yr oeddyat. i gael eu defnyddio N i {uasM efe byth yo. CYDDY9 iddynt gaol eu rhoddi at leihau y trethi; a pha weii detnydd y geilid ei wneyd o hMynt Ba'r hyn y dadtenasai Mr. Gee mor byawdl droBtynt. Go- beithiai eh y byddai i bawb roddi i'rmatetyrystyr- iaeth fwyaf dilrifoI. Y mdd&ngosai iddo ef naa gallent wneyd dim yn well na'l1 yn y modd yms. Yr hyn oedd gandQo ef oedd iddynt fynod at ddirprwywyr yr YagoUem G<ta,ddoledig, a gofyn dyn. yr adranau y oWYD8nt herydd allan o'!f oynllun. Yrotdd efeyn aynu at Mr. Gee yn myned 1 gefnogt y yr oodd y 2-ector yo myned gymayg, ag yntan wedi siarad mor gryf 0 blaid y cyfnewidiad oedd ger bron y cyfarfod. ODd eglurodd Mr. Gee pa fodd yr oedd pebbau yn sefyll. Dywedodd fed pwyllgor yr Yagol  aidd wedi dyfod i'r pendecfyniad, os Da byddai Elusen y Cotiau Gleiaion yn cael ei throbglwyddo i'r Yagol P?ammad?gol, y,dylent hwythau wneyd yn gyffelyb gyda golwg ar Husen y Dr. Daniel Wil- liams; II chotfabaodd y cyfarfod ei fod ar y dechreu wedi.hyabyan nad oedd pieidwyr yr Ysgol ;Frytano aidd yn dymuno tann rhwystr ar &'ordd y cynUuB hwn, ond iddyct allu diogelo hawliau eyfiawn y tiodion. Penderfyniad y rector i wrthod, os gaUai, drosglwyddo Elusen y CotiM Gleision a barodd iddo ef ddyweyd y gwnaent hwythau wrthwycebu y trosglwyddiad o Etuaen Dr. WUliams, gan nad oedd yn debyg y dyJai y gael ei drosglwyddo tra yr oedd y U&U yn cael a.ros yn med(Sant yr Ysgol Genhedlaethot. Dywedodd y Parch. L. Lewis ei fod ef yn gwneyd hyn yn unig oddi ar ymdeimM o ddyledswydd; ac nis gaM efe lai na d&agos gwrthwynebiad i'r ymyr- iad fel ymddiriedoJwr yr etusen. Yna da.rl)enodd y c&deirydd y penderfyniad y bwriedid ei gyftwyno i'r eyfarfnd; oad cyn myned yn mheDacb, dywedodd Mr. Gee y cymnygiai yn byt h:- "Fod y cyfa.rfod vn CM! ei o)urio hyd nos Fercher, B!ai yr i 22i' foo/lr!. efIr,f ,veef; i dd?rlten y eynllun, a'i ystyrMd yn drwyadt. Cefaogwyd hyn gan Mr. Morris, a chatiwyd ef yn unfrydol. Wedi tala y diolebiitda.)i arfero! i'r cadeirydd am lywyddu, dygwyd gweithfediada.)! y oyiarfod i der- fyniad. I