Baner ac Amserau Cymru

^ai'S b j fiction. MRI. T, A W. LEATHES. Arv wytf x swyr, a Goruchwylwyj Tai ac Ystadau Cymmer yr arwerthiant nesaf ar Stoo Tew- Ion ac Ystores Ie yn yr Agricultural Hall, Ruthin. DYDD LLUN, CHWEFROR 28, 1910, am 12 o'r gloch. Cerir ArwertbiadaTj yn mlaen ganddynt yn bersoncl ar Stoo Fferm, Do An, ao Eiddb o bob disgrlfiad, yn Saesneg; a Chymraegi. Prisir eiddo or eu trosglwyddo, Profi Ewyllysiau, a phob amcanion eraill. .h- CHAS. p. SHEFFIELD. SMITHFIELD ABERGELE -0. DyddLLUN nesaf. Chwefror 28ain, 1910, am 12. 30. -< Bydd i CHAS. P. SHEFFIELD werthu 1,500 o> artilneig Tewion a Store's. Entries i fyny i amser yr Arwertbiaiit. Swyddfeydd: Bodfor Street, Rhyl (Tel. 60). II' -fTi t JEustchI. .¡J MR. FRANK PULLEIN, A,R.C.O., ORGANIST AND CHOIRMASTER OF WREXHAM PARISH CHURCH. Local Secretary for Wrexham Centre of Trinity College of Music, London. Teacher of the Piano and Organ. VISITS DEMBIGH EVERY WEDNESDAY. Terms on application to 100 Vale Street, Denbigh. Jtt doll—lEost 4ct. WEDI CRWYDRO — i Nant-y-garreg, Bylchau, er's tua pedwar mis, Merlon ieu- angc.—William Jones. AR OSOD-Gefail Ty Nant, ynghyd a Thy newydd, mown ardal dda. Digonedd) o waith li grefftwr c1iwy/:l! a inedrus .Pob man- ylioll i'w cael gan J. R. Owen, Ty Nant Inn, Cor wen. Y DRWS AC .d.D." Gan R. H. JES. J Prirs Lillian hardd, Is. L -xy y post, Is. 2c. Clod i ichwii, bobl y BKYTHON, aim y | gwiaith gtwiirioneddod lan la, hardd a wllllaeth- ocir <uih> y ipapuir dla a rodsooh ynddto, y cloriau id:a a roisoch am dlaaxo-, a'r argraff a'r j dariuniiau campus a roisioicih o'd fewn. Yr j wyf yn gwaeddi clod i cihiwi,' heb ddiis(g|wyl jj tal nia ehalennig, da y gwyddoch. Wrthych jj chwi, hynaws ddarllenwyr, y dywedaf fod yima felus wledd d bob un ddgon call o honoch i brynu' r llyfr oes, yn bendifaddeu.' ALAFON YN Y BRYTHON,' ION. 6, 1910. -—— i (10 FOR I FYNYDD," A CHANIADAU ERAILL, Gan ELPHIN. Pris mewn Llian, 3g. 6c.; rtiwymiad goreu, 5s.—HUGH EVANS & SONS, Swydldfa'r Brython,' 358, Stanley Road, Liverpool. JOHN K E L L E T T. LICENSED VALUER & APPRAISER. Valuations made for Probate, Valuations of Land, Farming Stock, &c. PLA8 NEWYDD. LLANFAIR, RUTHIN. 1 fTN BLWCH O BELENAU B 41 CLARK » warantir I fedddyginiaethu pob ymdywal* °'r Organan Troethfaol, y Gravel, a Fbo<> ■ rn y cefn, Nid oes jaerchyr ynddo. Ar werth m am *• W Ft an gan bob Ffer> 1; 1 gwertihwr Cyfterlau Bieintebo?.; neu anfomr i fnyw gyfeiriad am 60 o iytbyrnodau gan J LINCOLN & MIDLANB COL. 'i Vim mix* QOVPA Nir.. UIPOOTO. -&? 1 | public ||atia0. '1;" ø. ETHOllAD CYNCHOR SIR DDINBYGH. 1910. ———— | AT ETHOLWYE RHANBARTH f LIanrhaiadr-yn-Qnmerch> Foneddigetsau a Boneddigion, | Mewn cyfarfod lilioisog o'r Eth!olwyr a. gyn- | naliwyd yn Ninbych, giwahoddiwyd fi Ii ddiyfod allan fel yangeisydd i gynnrychiola Dosbarth | Llanrhaiadr ian- Gyngihor Sir Ddimbych. Yn | wyneb na,tur gytfredinol y gwahoddii,ad, a difrifoldeb y marfcerdon sydd ger bron, yr | yd-wyf gyda llawenyddl yn rhoddi fy ngwas- | anaath at alwadi yr Btholwyr. | Gan fy imiod wedi byw yn y gymmyd'ogiaeth | am lawer o fiynyddoedd, ao iwedi" cael yr ] anrhydedd o was-anaethu ar y Gynglhor Sirol, | ynghyd a'i Bwyllgor Addyisg, y mae yr { Btholwyr eisoes yn gyfariwydd a'm golyjg,- | iadiau sir amryw o'r cwestiynau isydH yn syrthio dan reolaeth y C'ynghor, nid ydwyf s yn tybio fod, angeu am i iinn eich tralfert'im ] gydag adroddia-ci manwl o'r wieidyddjaeth | yr ydw'yf yn bwriiadu en chanlyn, ond by did; ? o werth crybivvyll rhai o'r materion at ha rai y geiliir galw eich sylw arbeniig. Ymdrechaf yn gynitaf ac yn benaf i eicrhau | y radd oreu o effeithiolrivydti yn mhob I adran, o herwydd y mae profiadi maith mewn | maisnach wedii fy argyhoeddi fod cynnildeb ell 11 I gwiiirioneddiol yn codi o weinydddad eff eith- | iol. Y mae tueddl gref y Senedd i daflu dyledswyddau newyddi ar yr Awdurdodau LJeoI, [heb wneyd darpardadau arianol digon- I ol er eu giwednydddadl yn galw am isylw ddifrif- | ol, ac i'w 'wrth;wynebu, a dylai materion 4 sydd yn effeiithio atr bawh yn gyffredinol gael eu rhoddi ar y Drysorfa Ymherodroi. 0 | nifer y materion hyn ibuaswn yn rhoddi | Dyfigu Athrawon, Coedwigaeth, ac yn en- | wedig gadwraeitih y Prii-fTyrdd, ooist.au cyn- l nydldiol pa rai isiydd henaf yn gyfrifol am | y ehiwanieigiiadi yn y Tirethi. Ni bydd i'r Etholwyr anghofioi i I ydwladvvr enwog —Cangheillydd y Trysorlys-wedi, rhoddi o'r j neilldu yn ei Gyllideb (diarpariadau pa rai, mi a oheitJÚarf. fyddlant yn oael eu rhoddi yn I fuan. ar Lyfr ar Gyi'raitli) y isiwm o 300,000p. yn ftynyddol at gadwraeth y Ffyrdd. Y mae tueddiad cyffelyb ar ran y Senedd i wthio dyledKSwyddau newyddion ar y Cynghorau Sirol heb ond ychydig sylw o'r goist" i'r Tirethdalwyr sydd ei.so.es wedi eu gor-feiclhio i'w weled, hefyd, ynglyn ag Addysg—y dlylediswyddau mewn, c>\SEylltiad a phia un sydd yn ffurfio y rhan bwysdcaf o vvadith y Cynghor, (pia un a edi-ychir .arnynt o slalfbwynt y draul, neu ei effieithiau ar fywyd a llwyddiant y werdn; ac yr ydwyf yn gryf o'r farn fod y Trethi yn awr wedi cyrhaedd eu swm eithaf, a bod yn rhaid gwneyd gwrthdystiad cryf yn crbyn oyiun-dd chwanegol. Ar yr un pryd; dymunaf sylwi nad cess, yn fy marn i, ainrhyw draul yn d'.wyn y fath ffrwyth. i'r dlraul ar Addysg. Y oriae y frwydr rhwng gwahanol genlhedlioiedd yn dyfod yn fwy llym; ond y mae yr ymdrech, i radidau pell, wedi ciael ei throsgliwyddo o gylch Arfau i gyich Masnach, 0 bydd y fuddugoliacth i'r Genedl a fyddo. wedli gwneyd y dairpariadau g,oreii er dadblyigiad Corpih a Meddwl yr ocs, isydid yn cadi. Y mae yn bleser genyf fedldwl fy mod wedi cae! rhian yn nygiadl oddi amgylch y Gwellsant Mawr (pa un bynag a edrychwn ar yr Adeil- adau. nifer yr Athrawon yn yr Ysgolion, neu bresennoldeb y Plant) siydd wedi cym- merydl He yn ysit-od yr ychydig flynyddoedd) diweddlaf yn Addysg y Sir, aCt yn enwedig yn y Dosibarthiadau Cwletiig o hnni. Ar y Dydd Appwyntdedlig nid oedd yn y rhan- an gwledig ond dligon oi latlhraiwon i addyisgu 8,525 o blant, ond y mae yn awr ddigon i addysgu 10,470. Y miae yr Yegolion llewydd a adeiladwyd yn rhanol gyda'r Mc'Kenna grants wedi profi o fludd neilldiiol yn y Dosibarthiadau mad oedd! ond Un Ysgol ynddynt. Y mae Tan-y-fron. yu un o hcnynt, ac; fel y mae yn ibysibyis i chwi, wedi profi yn llwyddiant rnawr. Gobedtbk.f y bydd i feynnydd mantedision Addysg, a'r dylanwad ddilynol er sirioli bywyd yn y pent,refi, yn foddion d, wneyd rhywheth i arafu lledlhad graddol y hoiblogaeth yn y dosbarthiadau glwledig, yr hyn sydd yn un o ffeithiau mwyaf toircalonus y dycliliau prets- ennol. Ond y mae un camwri imewn cyssylltdad a'n Hlyisgolion yn galw am ei symmud ymaithi—-yr anfantais y ntae Anghydffurf- wyr yn ei dioddef yn bresennol. ° Yn Sir Ddinbych y mac 83 o Yisgoldon, a chynnwys Adranau, yn anhiai irai, er fodl mwyafrif inawr trigolion yr ardal yn Ymneillduwyr, [nad oes gan eu pLant y gloibadtlh lledaf am aippvvynt- iad fel Prif Athriawon. OWlr y gellir, t'rwy Ifaifr y Rheoliwyr, mewn s'wydidi is- raddol; ond pa -faint bynag eu cymmhwys- deriau a'u gwybodaeth, ni allant gyrhiaedd y rafle o Bri:f Athrajwkm yn yr Ysgoldon hyn." Y mae cyfundiriefn svdd, yn gorfcdd Yid- aieillduwyr, pa mor ddisglaer neu haeddaan- i not bynag y byddant, i fod yn gymmunwyr coed ac y wehynwyr dwfl," oni bydd iddynt I |3ubiu: |lctice0. .JI" I i fradychil ffydd eu cyndadau, yn sefyll yn J liunan-gondemnBol; a bydd fy nymuniad d yin I y dyfodol—fel y mae wedi bod yn y gorphen- I ol—ii siciihau i bawb, heb gyfeirio at gredo Ha, phlaid, y Refyllfao'edd y mae eu galln a'u | cymmenkwl. yn eu hawldio. 'I Yr. ydwyf o'r farn y gall y Cynghor Sir wneyd mwy dros y dosha,rth Amiaethyddol, | yn, enwedig trwy bwysio ar Gwrnmiiau y Rhedl- S ffyrdd i leihau eu gofynion am g,ark> cyn- nyrchion amaethyddol i'r trefydd maiVT, a I rhoddi gwell manfcedsion i'w trosglwyddo yn [ gyflym. Dylid talu mwy o sylw i'r Ffvridd f yn y dosbarthdadaxi gw ledig—y mao gwir I angein am hyn. Gan fod buddianmau each dotsbarth chwi gan mwyaf yn Amatethyddol, « gwnaf fy ngoreu i'w hyrwyddoi yn mhob | modd. | Gan fod yr amser sydd genyf o hyn hyd | dxltydd yr Etholiad yn brin,. a'r dosbarth mor J fawr, ofnaf na bydd yn. bossdbl i mi we-led ) pob Etholwr yn beirsonol; ac 'am hyniy, go- ? lieithiaf y bydd i chwi dderbyn hyn lie I galwad peraonol, a rhoddd a mi ench cym- | mhorth-trwy eich pleidlais a'ch dylanwad. | i Arhosaf, | Yr eiddoch vn ffyddlawn, D. S. DA VIES. i Plas Ca.st-el], Dinbychi, J Chwefror 18fed, 1910. t I EISTEDDFOD i Y I RHIW A NANTGLYN. j f Cynnelir yr uchod I DYDD IAU, MEHEFIN ISeg, 1910 | yn y j X2 HM I W 9 Rlbagleni i'w cael gan yr Y'Sgriifenydd, Mr. T. HAYES JONES, Rhydgaled, ger Din- j byeh. Pris y Rhagleni, Ic. trwy y post, He. | I:} H n 1 J r a.' ü t I Disjnnl Yfslley Co-Operatiie Sodetj. F (J ASSEMBLY ROOMS, TOWYN. ON FRIDAY AFTERNOON, FEB. 25 h, At 2 o'clock, MR. W. A. COX, Representing Messrs. CHEMICAL WORKS, late H. & E. ALBERT. (Original Introducers and Largest Producers of Barsie, Slag). WILL GIVE A LANTERN LECTURE, ENTITLED THE Pi.ACr, AND POSSIBILITIES OF BASIC SLAG (As Source of Phosphates and Lime). IN SPRING MANURING. The Chair will be taken by AIR. JOHN EVANS,, DOLAUCWYN. I i All Farmers Invited. Admiss,ion Free. i HUGH GABRIEL, Secretary. j CEH.OOO'RIil.ElTlI Y DIWEDDAR BARCH. HUGH DAVIES, C. & L.T.S.C., Pencerdd Maelor. Yr oil i'w gael gan y Weddw—Mrs. Hugh Diavies, Smyrnei, Plasmarl, Landore, R.S.O., Glam. (Sbuciitionitl. [PRIFYSGOL CYMRU (UNIVERSITY OF WALES). THE NINETEENTH MATRICULATION EXAMINATON will commence on MON- DAY, JUNE 27th, 1910. Particulars, from bhø REGISTRAR, Univerisity Registry, Cathays Park, Cardiff, from whom forms of entry can be obtained. Application for,leiiitry forms must be made iniot latier than MON- DAY. MAY 30th, 1910. ._< I DENBIGHSHIRE EDUCATION AUTHORITY. Applications are invited for the following Appointments. Brymbo N. P. Girls. Uncertificated. £40-£55. Appliciations with copiee of recent testi- monials, to be s'ent immediately to Mr. J. C. DAVIES, M.A., Organiser of Education, Bronwylfa, Ruthin, of whom forms of ap- plication Tinay be obtained on receipt of stamped addressed foolscap envelope. 21st Febrxiai-y, 1910. HWSMON YN EISIEU.—Yn aradnvr da; ty a ga.rdd cyflog; da i ddyn gweithgar, o gymmeriad da„—Ymofyner a Wilkinson, Cae Gwyn, Gyfryliog, Ruthin. 30/- WEEKLY cian be earned addressing for us (work to be done at home). Send addressed! envelope.—Supply Co., 2, Kingly St., London. YN EISIEU He fel House-keeper, gan ddynes fedrus, mewn fferm, neu i gadw ty, erbyn miis Mai. Ymofyner a Rhif 4857, Swyddfa'r Faner, Dinbych. FARMER'S SON wishes, post as Bailiff, S'hepherd, or Caretaker on a farm. Apply, No. 4850, Banner Office, Denbigh. YN EISIEU-Monvyn i wneyd gwasanaeth arferol ty fferm. Ymofyner a XYZ yn y swyddfa hon. Artificial Teeth,\ ¡ PAINLESS "EXTRACTIONS ElfcO. I I-I-A. tTLOlST'S LTD., I ATTENDS DENBIGH, at Mr. HELSBY, Vale Street every Wednesday. Hours 12 to 5. j RUTHIN, at Mr. GEE, Ironmonger, Clwyd | Street, every Fair and Third Monday. 12 to 4.30. CORWEN, at Mr. S. JONES, Confectioner bridge Street, every First Friday and Fair Day. 12.30 to 6. j Telephone No. 774, Rhv! j TEETH. A Set for One G iJ lea. 1 ——— SINGLE TOOTH, 23 6d Five Years Warranty. ————— set made in four hours for Country Patients. I EXTRACTIONS WITH CAS, 5s. PRESS TESTfMONIAL. One of the largest practices in the World. Can do everything science and experience suggest to satisfy every customer.' — Vide 'Truth.' GOOD MAN IS Ltd.. I 17, RANELAGH STREET, LIVERPOOL, and 2. LUDGATE HILL, LONDON, E.C. &c., &c. Allowiance for railway fare to oountry patients. Pamphlet forwarded free. Hours, 10 to 8. If you want Posters, Programme*, P«| fk f | 0 Tickets, 0 Pam> A 111 phlets, Sc.. 0 (a Cheap, Good, and Artistic Style, send i to Messrs. 8KB d SON, Ltd., Denbigh, j for MtinutM. 1>!r I ^ak.—^r §Hccik. ON SALE.—Cheei) second hand Lurry, with Biiake. Also pair Iof cart wheels, 4 inches wide, with arms and Brass Caps.—J. Jones., 96, Vale St., Denbigh. nnwi IMP yn fuan dethi dolarus UUilLIML Buchod a phyrsau chwyddedig; dim meddyginiaeth tebyg iddo aufonwch b. am din, mawr — SHAWYER, Chemist, Swindon, Wilts. KNITTING MACHINES.—Don't worrv. Keep your girls at home, and get a Knitter, its the best Home employment., We keep only the best, and give free Lessons. Send for Lists.-GTiffiths, 8, Parade, Neath. BEST GALVANISED CORRUGATED SHEETS.—5 ft, Is. 2d. 6 ft., Is. 4d. 7 ft., Is. 6d. 8 ft., Is. 8d. Ridgecap Nails, Wash- ers. Bolts Carriage paid on lots of 20s.— Alyn Galvanizing Works, Mold. BEGONIAS, Prize Strain, erect flowering, 1/6 dozen; 12 different AMERICAN TREE CARNATIONS, 5/6; AMYRLLIS, 1/ 48 page profusely illustrated catalogue, free.— Ellison, 91. West Bromwieh. j BEGONIAS wedi ennill gwobrwyoh, blod- 1 au syt-h, 1/6 y rlwsin. 12 rhvwogaeth wa- | ha.no] o AMERICAN TREE CARNATIONS, j 5/6. AMYRLLIS, 1/ Catalog 48 o du- dalenau. gyda helaethrwydd o ddarluniau, j yn rhad.—Ellison, 91, West Bromwich. WIRE NETTING, 'salvage' from 'Star of Japan;' perfect and new, but soiled by sea water; 10,000 yards, 42 x li x 17, 20s. for 100 yard rolls; usual price of this is 45s. i—N.W. Dept. BUTLER, Bell Works. Wol- verhampton. Estab. 1828. GALVANISED CORRUGATED SHEETS, all warranted sound, 27in. wide; 5ft 1.e; 6ft. Is. 3d., 7ft. Is. 6d., 8ft. Is. 9d.. 9ft. 2s., 10ft. 2s. 4d. each. A few light Salvage Sheets, sound, but soiled by seawater, 5ft. 10d., 6ft. Is. each; ridging 3d. per foot; spouting 3M. per foot.—N.W. Dept. BUT- LER. Bell Works, Wolverhampton. WALLPAPERS from lid,. per Roll. 'Any quantity, large or small, WHOLESALE PRICES. Stock exeeeds 250,000 rolls, all classes. Write for paterns, stating class required. (Dept. 391), BARNETT WALL- PAPER Co., Ltd., Knott Mill, MANCHES- TER. BEGONIAS, for Exhibition, Greenhouse Decoration, or Bedding.-Awarded 22 Gold Medals. Seed. Double, 2s, 6d. and 5s. Single, Plain, Frilled, or Crestedi, Is., 2s. 6d., and 5s. For priice of Tubers and others Specialities, Carnations. Carinas, Cyclamen, Delphiniums, Lily of the Valley, Pansies, Polyanthus, and Vdolets, send for our Illus- trated Catalogue, free on application, to— Blackmore and Langdon, Twerton Hill Nur- sery, Bath. RHYBUDD ARBENIC I FFERMWYR. Gall Ffermwyr sydd yn myned trwy gryn lawer o drafferth i sicrhau lloi cyrn-byrion goreu eu cael wedi eu hanfon i'w gorsaf- oedd agosaf, am brisiau rhesymol. Wedi eu magu o Wartheg Mawrion, trwy Deirw o frid uchel. Anfonwyd cannoedd i bob rhan o Gymru y tymmor hwn. Ysgrifenwch am Restr y Pnslau-F. B. Gill, Bark Hill, Whitchurch, Salop, neu y goruchwyliwr—W. John Owen. Cefn Tref- lech. Llansannan. Abergele. 10 TONS NEW SORTS FREE. '¡' LIGHTON'S LLNUOLNSHIRE1 SEED POTATOES CROP WELL, COOK WELL. Bargain lists- Rock Plants. Begonias, Roses, Pansies -Lighton, Kirton, Boston. Hadyd. Hadyd. Hadyd. Ceirch, Haidd, Clofer, Rye Grass, a Hadau Gerddi, o bob math, wedi eu dethol gyda'r gofa.1 mwyaf, i'w cael am brisiau rhesymol, gan THOMAS ROBERTS, Corn and Seed Merchant Rhuthyn. Mae ganddo, hefyd, gyilenwad o Wair, Gwellt, Ceirch, Cotton Cake, Oilcake, Germ Meal Cake, Maize, a Molassine, a phob math o flawdiau at borthi a phesgi anifeiliaid. Anfonwch am batrymau a phrisiau at THOMAS ROBERTS, Corn and Seed Merchant, Ruthin. OSIRIS (BREINTEBOL), nWARENTIR i symmtid uurhyw Gorn neu VJT Ddafad mewn ychydig ddyddiau yn driiboea M yn hwylus. Cymmeradwyir gan Bendeflgion, Olerigwyr, a Meddygon, ac y n-ae wedi prod yn arjreor i flloedd o ddioddefwyr, ac y mae ei ddete- yn hawdd, syml, & glAn. Pris la. lid., neu T* fluid drwsr y post am is. 2c. fluid drwy y post am is. 2c. rw gael gan bob fferyilydd Den., gwnenihvrwr. E. D. HUaHSsTchsmist, ])0nbiCJ6