Y Tyst

BRYN SEION, OOWLAIS. CWRDD YMADAWOL Y PARCH D. EMRYS JAMES. ( ynallwyd cwrdd yraadawci y Parch D. Emrys ames yn nghapel Bryn Seion, nos Fawrth, Ebrill I4cg. V mae Mr James wedi ymadael a. Dowlais ar ol arosiad o dri mis ar ddeg i gychwyn yn yr eglwys Seisonig ya Buckley. Er mai byr iawn fu ei arosiad yn mhlith y frawdoliaeth yn Mryn Seion- a blin iawn gan yr eglwys ydyw ymidael ohono— eto 1 gyd gellir dyweyd yn onest fod pregethau Mr James yn rhai a gofir yn hir iawn gan yr eglwys. Siaradodd Mri Thomas Morgan, Morgan Davies, William Evans, William Jones, William Williams, D. W. Davies, a Thomas Evans, ar ran yr eglwys*. gan ddwyn tystioiaeth o'i gryfder anarferol yn y pwlpud Ar ran y Gymdeithas Ddiwylliadol berthynol i'r eglwys, siaradodd Mn John Lloyd, James Walters j a \V. J. Davies (ysgnfenydd y Gymdeithas). Dy- wedodd y tn am gymhwysderau arbenig Mr James fel liywvdd ar gymdeithas lenyddol, oherwydd ei wybodaeth eang "m. ein hiaitb, ei llenyddiaeth, a'i barddoniaeth. Yr oedd yn breseool y Parchn J. H. Hughes, Penywern; Edward Jones, M.A., B.D., Gwern- llwyn; a D Jeremy Jones. Mountain Ash. Derbyniwyd llythyr oddiwrth y Pareh Peter Price, M.A. 1 fynegi ei fl'nder am ei absenoldeb oherwydd yrrirwymiad arall. Amlygodd y tri brawd parchus oeddynt yn breseno! eu b:inder o orfod ymadael a Mr James, a rhoddasant iddo glod uchel fel un oedd y feddianol ar dalentau dysglaer fel pregethwr, lienor, a bardd. Gwnaethant gyfeiriadau cared g ato hefyd fel y cyfaill mwyaf tyner galon a pharod i wneyd cymwynas. Dymunodd yr holl siaradwyr yn galonog i Mr James Dduw yn rhwydd yn ei faes newydd Ar ddiwedd y cyfarfod cododd Mr James i ddiolch yn gy es i'r eglwys ac i'r siaradwyr am eu geiriHU caredig, a dymunodd ar i'r eglwys barhau yn ei gweithgarwch. Cadeiriwyd ar yr achlysur yn ddeheuig gan Mr Evan P Davies, contractor, Broad- street, yr hwn hefyd oedd yn is lywydd y Gym- deithas Ddiwylliadol yn ystod y gauaf. 0 flaen y cyfarfod ymadawol darparwyd gwyl de i arwyddo diwedd tymhor y gymdeithas yr hon a fu yn hynod o lewyrchus, ei haelodau yn rhifo dros gant Addaswyd yi wyl hon hefyd i arwyddo ymadawiad Mr James. Gwasanaethwyd wrth y byrddau gan Mrs David Davies, Mrs Evan Davies, Mrs S. M. Jones, Vlisses Martha Davies, Bessie Jones, a Gwladys Davies, Maggie Jones Blodwen Davies, Martha Lewis, Mrs Davies a Mrs Evans. Darpar- wyd y lluniaeth gan Mr J. R. Powell yn y modd goreu. a rhoddodd ei nwyddau rhagorol fwynhad a boddlonrwydd cyffredinol.

GOGt-EDD CEREDIGION. LIOlZgyfarchiad.- Y mae llu mawr o gyfeillion ac edmygvtfyr Mr Alfred Miles yn Ngogledd Ceredig- ion yn dymuno ei longyfarch ar ei lwyddiant amlwg yn cymhwyso ei hun i fod yn feddyg awdurdodedig. Yr oedd efe yn ffafryn y bobl pan ydoedd yn siop y fferyilydd yn Aberystwyth, a diau mai felly y bydd eto yn ei gylch newydd. Boed iddo iechyd a hir oes i gyrhaedd safle uchel ac anrhydeddus yn y byd meddygol. Bethesda,- Yr oedd gan y cyfeillion yn y lie hwn gyfarfod cystadleuol ychydig amser yn ol, a'r elw, yr hwn oedd yn sylweddol, at yr achos yn y lie. Yr oedd y cystadleuwyr yn lluosog, ac o duedd uwch- raddol, pa rai a glorianwyd gan y Parch D. Gwynne Lewis, Salem, a Mr Hugh Evans, Goginan. Ar- weiniwyd y cyfarfod gan y Parch J. Davies gwein- idog, yr hwn sydd yn dal i lafurio gyda chymerad- wyaeth mawr yn y cylch, a'r eglwysi sydd dan ei ofal yn gwisgo gwedd ddymunol, ag ystyried am- gylchiadau yr ardal. Rehearsal. Cynaliwyd rehearsal gyffredinol yn Bow-street, nos Fercher cyn y diweddaf, o dan ar- weinyddiaeth Mr W. J. Evans, Aberdar. Daeth cynulliad cryf yn nghyd o'r gwahanol eglwysi, ac aed trwy yr anthemau a'r tonau sydd genym yn y rhaglen ar gyfer y gymanfa eleni, yr hon sydd i'w chyoal adechreu Mai. Da oedd genym weled fod y cantorion wedi ymaflyd yn eu gwaith gyda mwy o yni a dyfalbarhad nag arfer y flwyddyn hon, fel mae pob argoel y ceir cymanfa dda yn Aberystwyth yr adeg a nodwyd. Bow street. Trodd y cyfarfod cystadleuol a gaf- wyd yma ychydig nosweithiau yn 01 allan yn liwyddiant yn mhob ystyr, a phrofodd y beirniaid, fef y Mri John Griffith Jones, Ruel; Joseph Morgan, Ysgol y Cynghor, Borth a'r Parch D. Gwynne Lewis, Salem, yn gymhwys i'w gwaith, a chafwyd arweinydd yn deall ei waith ywbxu yn De^vi Teifi. Yn absenoldeb Mr GeOrge Pryse, Y.H., Peithyll, y- edeirydd apwyntiedig, eymerwydei le gan weinidog y He. Yr oedd y capel yn orlawn, a'r ymddygiad yn weddus a boneddigaidd, yr hyn na cheir yn ami, fel mae gwaethaf y modd, mewn cyfarfodydd o'r natur yma, ac mae hyny yn warthus pan gofir pwy ydyw y dosbarth gan mwyaf sydd yn eu mynychu. Borth. Y mae y cyngerdd a gynelir yn ylle hwn yn flynyddol yn parhau yn ei boblogrwydd, ac ni bu yn eithriad eleni i arfer, canys trodd allan yn un o'r goreuon ydym wedi gael. Cawsom gynorthwy cyfeillion caredig o Aberystwyth, Bow- street, Tal- ybont, Borth, a Llanbrynmair, a mawr y gwerth- fawrogir eu gwasanaeth gan yr eglwys fechan. Yr oedd Mr Thomas Owen, Alltgoch, wedi addaw an- rhydeddu y gadair lywyddol a'i bresenoldeb, ond gan iddo fethu a bod yno mewn pryd, anfonodd y mab, Mr Edward T Owen, yn ei le. yr hwn a'i llanwodd yn ddeheuig a threfnus 'fel y trodd y cyngerdd allan yn un llwyddianus a da yn mhob ystyr. Beielalt.-Y mae yn chwith genym gofnodi marw- olaeth Mr Hugh Lloyd, Nanteos Cottage, yr hyn a gymerodd le yn bur sydyn yr wythnos cyn y diw- eddaf. Yr oeddem yn gwybod o r blaen nad oedd Mr Lloyd yn rhyw deimlo yn dda iawn yn ystod y gauaf hwn, ond nid oedd neb er hyny wedi dych- ymygu fod et ddiwedd mor agos, fel y tarawyd y wlad a. syndod pan gyrhaeddodd y newydd am ei symudiad annysgwyiiadwy. Cymerodd ei gladded- igaeth le dydd Mercher, Ebrill 8fed, yn Mynwent CapelJSeion, ger Aberystwyth. Gwasanaethwyd ar yr achlysur gan y Parchn Parry, Llanbadarn J. Llewelyn, Borth; a Miles Aberystwyth. Y prif alarwyr oeddyat priod, tri mab, ac un ferch. Daeth torf luosog yn nghyd i'w arwyl, ac amlygwyd cyd- ymdeimlad mawr a'r teulu trallodus yn eu galar a'u profedigaeth chwerw. Goruchwylivvr ar ystad Nanteos oedd efe, yr hon a ddaliodd am ddwy flynedd ar hugain, a hyny mewn parch gan ei feistr, ac mewn anrhydedd gan y dediaid oil, a phrawf o hyny oedd poblogrwydd a lluosogrwydd ei gladdedigaeth. Yr oedd yr ymad- awedig yn aelod ffyddlon, a diacon gweithgar yn eglwys fechan Beulah, Dyffryn Paith, lie y teimlir chwithdod a cholled dirfawr ar ei ol, oblegid yr oedd yn ddiarebol am ei ffyddlondeb i'r achos yno, fel y mae bwlch mawr wedi cael ei wneuthur yn ei sym- udiad ef oddiwrth ei lafur at ei wobr. Ond y mae yn dda genym fod y plant yn debyg o brofi eu hunain yr un mor ffyddlon a'r tad, yn y cyfeiriad hwn, gan eu bod eisoes yn dwyn mawr set dros gysegr Duw. Bu efe a'i hawddgar briod, sydd heddyw mewn galar mawr, yn golofn gref i'r achos yn Beulah, ar hyd y blynyddoedd, fel y mae gwagle mawr ar ei ob ond yr Arglwydd a ddarpar. Mae ei wasanaeth gwerthfa wr, a'i lafurus g ariad, yn sicro fod yn ysgrif- enedig yn y I Llyfr Cofitadwriaeth, sydd yn cael ei ysgrifenu i'r rhai sydd yn ofni yr Arglwydd, oblegid yr oedd efe fel Hananiah. yn wr ffyddlawn, yn ofni Duw yn fwy na llawer.' Yr oeddwn yn ei ad- nabod yn dda er's blynyddau, ac nid oedd eisieu ond ei adnabod ef mewn trefn i'w barchu a'i garu. Yr Arglwydd a godo rai o gyffelyb ysbryd eto i'w eglwysi bychain, gan fod yn rhaid i'r achos wrthynt. Nawn Sabbath di lynol i'w gladdedigaeth, pregeth- wyd gan Mr Parry bregeth angladdol i lonaid capel o bobl alarus, a chlywsom fod arogl esmwyth ar yr holl wasanaeth Yr Arglwydd a bereiddio iddynt y dyfroedd, ac a gysgodo dros y teulu yn y dydd blin sydd wedi eu goddiweddyd. Boitstreet.—Y mae eglwys y Bow-street wedi ei hamddifadu yr wythnos ddiweddaf o'i haelocl hyiiaf, sef Mr Richard Edwards, Rhydhir gynt, ya ei 83 mlwydd oed. Yr oedd yr ymadawedig yn ei ddydd yn un o golofnau yr achos yn y lie, ac yn dwyn mawr sel hyd y terfyn dros y ddiadell fecha.n, ac nid anghofiodd hi chwaith yn ei drefniant olaf. Bu yn arweinydd y gan am dymhor hir, ac yn swyddog ffyddlon am dros ddeugain mlynedd. Arferid edrych arno fel un o ragorolion y ddaear. Teimlid fod natur a gras wedi bod yn hael iddo; cltnys yr oedd yn ddyn o dymher naturiol hynaws a charedig, o gymeriad gloew a dilychwin, ac o ysbryd gwir gref. yddol. I iwab tangnefedd' oedd y brawd Richard Edwards, a 'gih dq, Hawn o'r Ysbryd Glan, ac 0 ffydd,' fel y bu o gymhorth anmhrisiadwy i'r eglwys y bu efe yn golofn mor gref ynddi am gynifer o flyn- yddau. Yn ol ei ddymuniad, gosodwyd ei weddilho'} 1 orwedd yn Mynwent Gyhoeddus y Gam, ddydd Sadwrn ddiweddaf, pryd y daeth llu o gyfeillion y nghyd i'w hebrwng yno, ac y gwasanaethwyd ?an5| weinidog, y Parch J. Llewelyn, Borth. Yr Arglwyd a baro i ni beidio llaesu dwylaw a digaloni wrth g0*'1 y dynion goreu, a mwyaf dcfnyddiol o'n glith. # MoCHNO. 41

Gwakentir y bydd i uu blychaid o CLARKE'S B PILLS i wella pob dyferlif o'r Peirianau Troethol yn u" 9t ddau ry vv, wedi. ei etiill neu„yn .gyjansoddiadol, Graian» poenaii yn y cefn. Gwarentir ei fod yn hollol rydd o wrth Mercury. Ar werth mewn blychau 4a 6c yr un ga» joU Ffearyllwyr a GwertUwyr Meddyginiaeth Breintlytay nen i uurhytv ^rfelrfa'J atn ,60 j Lincoln and MldlaudGountios Drug Company, Llncom-

yr cedd rbyddid masnaeh yn ddyogel tra parbaiV Llywodtaeth y pwiv yn «wr oedd, a oedd yn iach ar addysg enw-tdoi A'r un fath gyda'r cwrw. Llwyddodd tafarnwyr Manceinion i berswadio'r gwoithwyr fod eu cwrw mewn perygl, ac unwaith y llwyddid yn hyny, caffai'r Deyrnas Gyfunol fyned droH y bwrdd yn ddiseremoiii gan weithwyr Lancashire cyn y caffai'r cwrw unrhyw gam. Nid oes genym fel Cymry y syniad lleiaf am gynddaredd ddall gweifchwyr Seisonig a Gwyddelig Lerpwl a Manceitdon, pan fyg- ythiar y cwrw mewn unrhyw fodd. Nid anghofiaf byth gyfarfodydd a wehis yno yn cael eu dinystrio gin anjfaileiddiwch noeth ar acblysuton felly, a bu eu fccbyg yr wyth- nosau diweddaf. Nid rhyfedd, g <n hyny, i'r hwn a gynrychiolai Lvwodneth sydd yn myned i basio'r Mesur Trwyddedol gael ei wrthod, a dewisddyn y bragwr gael ei ddewis. A rhaid i mi ychwanegu, hefyd, fod y Gwyddelod yn yr etholiad hwn, fel bob amser, wedi dangos mae'r' priests sydd yn pleidleisio drwyddynt, -c nid hwy eu hunain. Ifnasai waeth i T. P. O'Connor a Redmond chwibianu wrth y gwyot nac wrthynt hwythau wedi i'r clerig erchi fel anil. Rome Rule yw Home Rule y Hwyddtd. Swm yr oil yw mai y syndod mawr yw fod mwyafrif y Tori mor fychan. A.c mae bychander y mwyafrif, mewn lie fel Man- ceinion, pan gofir yr nmodaa, y prnvf glreu posibl nad yw'r Llywodraeth wedi colli fawi yn marn y wlad. Peceid y cwesthvn addysg j a cbwestiwn y cwrw oddiar y. tfordd, byddai y Llywodraeth y fwyaf poblogaidd welodd Prydain er's llawer dydd. Mr Evans Owen a'r I Merchaid.' GWELAF fod Mr Evans Owen yn rhyw led amheu fy Rhyddfrydiaeth am fy mod yn desgrifio pranciau y merched fu yn gwaeddi ac yn sgrechain mewn cyfarfodydd Rhyddfrydig yn Peck- ham, ac yn gwneyd yr oil a allent o blaid y Tori yn yr etholiad hwnw, fel rhai digyd- wybod a diegwyddor. Mae fy atebiad yn driphlyg. (1) Gwyddai y merched hyn fod y Tori yn wrthwynebol i'w cais, tra yr oedd yr ymgeisydd Rhyddfrydig o'u plaid, ac eto dros y Tori y gweithient. Mae peth felly yn angbyson a'u hegwyddor hwy eu hunain. (2) Mae mynu ell pwynt eu hunain, ar draws pawb a pbobpetb, ac heb ystyried neb na dim, a hyny pan y gwyddant n:td oedd eu cwestiwn o flaen y wlad adeg yr etholiad, yn profi eu bod yn hunangar a dibris (unscrupulous) tu hwnt i fesur, ac felly yn ddigydwyboi. Mne'r neb sydd yn hollol ddifater i hawliau ereill, ac yn meddwl am ddim ond yr eiddo'i hun yn fitddist hunan- geisiol a digydwybod, yn enwedig pan geisia gyfiawnhau moddion iselwael trwy ddadleu fel Jesuit ragoroldeb ei ddyben. (3) Yr oedd amryw o'r merched gymeras-int ran yn Peckham yn ddirwestwyr proffesedig, ac wedi siarad droion ar Iwyfan y B. T. W. A. ac eto gwnaetbant yr oil oedd yn eu gallu yn yr etholiad hwnw i ladd y Mesur Trwyddedol. Matbrasant eu hegwyddor addefedig dan draed, ac aethant yn groes i'w cydwybod eu hunain ar gwestiwn bywydol. Am Ryddfrydiveth, ef Uai nas gall Mr EVlIls Owen a minau gytuno ar ddeffiniad o gwbl ohoni mwy nag y cytunwn ar y ffordd i sillebu merched ond boed hysbys mai un elfen yn fy Rhyddfrydiaeth i yw hawl i gondemnio yn ddiarbed bobl a weithredant yn anghyson a hanfodion y maent yn addef- ediggredu ynddynt a'u holl galon, H.