Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
Advertising
TO CONTRACTORS, &c. rpHE CRTCCIETH LOHAL BOARD are JL -prepared t<> receive TF.NDERS for the con- struction of the proposed drainage WO¡ ks. Pi;lp"s and ipecideitions way b iuspected mt-, the office of Mr R. J. Davids, C.E., Glanhelin, Carnarvon. Tenders t.) be sent to the Clerk of the Local Board, C'riecief h, on or before the 18th .,f Marcb, 1876. Local Ii<>ar Oiffc* Criccieth. 408 7 SIOP RACHUB, LLANLLECHID. \,f R JV'HN PRITCRA'^I) a udwbyniodd J ? t g'f.*rwyd.5>, d i werflrr ar Auction g\h<ddut» w V Ile, ii4iy,4diait Lluu a Viawrtb, Mawrih 6-d a'r 7i*c\ 1876, »m ddeudd*j< o'r "gloch prydDawn (yn beumio!), y cyfan o eiddo y diweddar Mrs Eliz-tbeth Joi-e., yta cynnwys Ryrddau a Chadeiriau Mahogany, Snf. Miho- gAnY, painted B:-okea,-e-, Chimney Glass yn rotewood frane, Carpet..i, W',eel Barometer, marble Timepiece, Fenders heiyrn, gets o Heiyrn J..n, plated Tea and Coffee Serv,"ee, Cine wyth diwrnod mewn calle dt-rw, Cadeirnu a Byrddau Cegin, Dresser, Cwpbwrdd Cornel, Pictiwrs, aucxp»ni, Cetlaf, LUstri P.-iddioo, Siieei* Planceli, Gwilliau, Chest of Drawers, Washatand?, Dressing Tables, Toilet Glasses, Llest;i ystafell we]y, Commodes, &c., yn nghyda'r holl STOCK-IN-TRADE, yn cynwys Sebou, Siwgr lwmp a man, Te, Raisins, Rice, Starch, Hadau, Winceys, Coburgs, Meiinos, Calico, TickiiU Gwelyau, Prints, Gwlaueti, Toweli, delnydd Crysati Gwlanenj, Bretbynau Pilot, Beaver, ac anaryw fatlnu GwUneuog ereiil, Ffustiaus, Corduroys, Edafedd, Keels, Trimmings, Riboous, Stik, Fringes, Hosannau dyuiup a merched, Cords, T;¡p's, Bracks, deugain o Hetiau SiiJc, Ffunyuau gwddf a dwylaw, Twilled Sheeting, Scales a pbwvk; iii, Fixtures y siop, &c. Bydti dodrefn y ty yn c:.tel eu gwerthu dydd Llun, a bydd i'r arwerthiant ddecbreu bob dydd ar yr awr beonodedig i'r fvnyd. 3, Plaallwyd Terrace, Bacgor. 407
TELERAU GWERTHIKD "LLAIS «…
TELERAU GWERTHIKD "LLAIS « Y WLAD." Pris pob copi unigol yw Un Geiniog, neu Geinioga Dimai gyda'r post. Os bydd rhai ol n derbynwyr yn dewis ei gael yn rheolaidd drwy y llythyrdy, anfonir ef ddynt bob nos lau am Is. 7-le. y chwarter, 2 8s. Se. yr banner blwyddyn os telir yn mlaen Haw. Telerau y gwerth- ad i ddosbarthwyr ydynt:—NAW GEINIOG Y DwsiN gyda'r Rheiiffordd, neu DDEG GEINIOG y Dwsin drwy'r llythyrdy. fGiT Pob archebion, taliadau, &e., i'w oyfeirio at Mr K. W. Douglas.
_._----_._---* DO SB ART EWYK…
DO SB ART EWYK YN EISIAU. Carem glywed gyda throad y post oddiwrth y rhai a ddymnaent gael eu peanodi yn ddosoarthwyr LLAIS Y WLAD. CAnt yr elw arferol, a ehan eiu bod wedi DYBLU MAINTIOLI Y PAPYR, y mae hyny, ynghyda'r pris isel yn sicrhati CYLCHREDIAD ARUTHROL. Anfoner ya ddiced at y Perchenog, Mr. K. W. DOUGLAS, Bangor. h
AT EIN GOHEBWYR.
AT EIN GOHEBWYR. Da. Me. CARTER.Nil yw eich ychydi; sgrebils" yn gymaoeradwy. DlDYMYB.—Pwugc llythyr y cjfaill hwn yw beiruiadu c*naioiiaeth ein gohebydd "Llyglldog" i seindorf bras Cerig-y-druidion, a'i gyngtior yw ar fod idiynt grogi eu hoffcryoau ai yr belyg 061 nad aliaut chwareu ya w..U naic y gwuaothaut yu y Bettwa. COBNKLON. — Gwastraff-.soch droa geiuiog yu ofer, oblegii Did ydyLU yu credu tnewn adroldiadau ffugiol o Laugefni. BV.OGLO. -Da genym ddeall i Mr Hughes, Silian, ennill ysgoloriaeth o 1 tp yu Ngholeg Dewi Saut^ oni nis gallwa hyiforddio hanuer u >iofn i'u gohebydd byobjsu hyMy t'r cyhoe<id. R. IVOR P.&RRI.-Bydtt yn hyfryd genym gyhoeddi unrhyw betb ar y pwugc wedi ei yugiitonu yn Gym- raeg, ond aufyuych y gallwa hytforddio amser i gytieithu. UN o LANBEDK.—Cwyna y gohebydd hwn oberwydd iselhad safou Coleg Dewi Saut. a phriodvla iiyly i arferion yr efrydwyr. SION ELLIS. etli ihedeg drwy eich llith, metbwu gael yod-ii ddiui yn werth ei gyiioeidi. ALLTUD ERF L.— Gadewch i ui gael I hy wbeth sylweld- ol, ac ni-i glasdmr goliebyddol a gwyd fwra at- gyila y liarllenydd. Nia gall y tieithiau eich bod we ii ywwelt-d Ag eglwys a ebav,,l iVesJeyaidU Llauerfyl a cba-il y cynuullei faoe Id yi) denotiaeli nag arftr, ;ic ua foddhawy i chwi 1u ughauia tetli y Piong dliydJoll dim ar y wlad. Yr yd ch yn pertbyn i leug sydd ) U camgymmeryd awy,id gael--li gdlebydd. EOLWYSWH ZLOG, Credwu rial ydyoh weli iiwn Udchougii y frawdd-g, 1("11 ei bo ya eglur tuai at rydiid i bob yu ddiwab»niieth gael gwe^nyddu yu y mynwentydd E^iwyuig y cyieimi y goheoydd, ac nid at uurhyw beraou ueillduol. TRE801 Mon.—5iid yvlyui rtto wedi oiel hamdden i dl«rileu eich pouDilhcn, ond caiit eiu hystyriaeth dyLtdwy jr wjtln os ueaaf. awg,-THiwEt -Erniti ger.,Nm iinrlivw ftinht-uafltli o baith (tiijsrwjdii ticii &adr»adiaa a in ai a^onad Eg* Iwyb Liauliytui, etio uis gallwu ei uyhoeddi am y rheswui nad jmd dried to eti i ui eich tjuW piiidol Itch c)fdriad., lifiaid i boo gohebydd dalu sylw i'r rhuol anhybltg ».■ u. GWYLIWR.—Cafi-dd e oh ysgiit ei ehyflwyno i gadwr. aeth y fasged, wrth gwis; oud os byadwch yo ys- gtifenu Otto, yU uaol au i heol^u, cewch syiw dy- ladwy. OWEN WILLIAms.-Dylasai hanea yr ymrysonfa aredig yn LlaurhyUdlad tod tuewu llaw bythdl.0 yn gyut. Y mae yu awr yn rhy hen fel! newy-id. ALWENTI)D.-Gt% uawu ddcfuydd o'ca cywyddmor fiaii ag y OMiiatta gotod. TBAMPKR.—Heblaw eich bod yn bradychu teimlad an- nguaredig at y cadeirydd, yr ydym yu cyhoeddi ad- roddiad ot cyfarfod oddiwrth eiu gohebydd aaterol. R.S.H.—Ymdrechwn wuculi lie i'eh peniiilii« -i yu tuan. MKWN LLAV;Sylv»edd)d, Q^hebydd Ap Ctrujet. All u i Edioo, Peredur, Ogweiiydil, Henaf- gwr Uwynwalit, U.K.It, U>I<C o Euili. Salawaudir, fl, &u.
DYDD GWENER, MAWiiTH 3, 1870.…
DYDD GWENER, MAWiiTH 3, 1870. CYFEILLION Y CAETHWAS. Er yr holl wastratf ar amser a gymmer- odd le yn Nhy y Cyffiedin nos Ian, bu yn wasanaethgar mewn tynu y gwynt o hwyl- iau Radicaliaetii. Yn wir, gwynt yw ei ban'adl einioes ac ystorm ei chynnefin. Ymddyrcba yn ogoneddus yn awyrenau y dychymyg, oud mor fuan ag y cyferfydd a I goruchwyliaetb bigiadol Ceidwadaeth, syrth yr holl feali awyrenol gorwychynun cerpyn diddym i'r llawr. Hoff waith y Radiealiuid ydyw gollwng eu meddylfryd i grwydro ar ol- cbwysigod eu mympwyon, tra yr ymfoddlona y Ceidwadwyr ar deimlo daiar sylweddol gwirionedd o dan eu traed. Y chwysigen bwysicaf a gyn- •ytchodd gwvnto^rw dd Radicalaidd yn ys:tud y cyfwng o gegurdod seneddol sydd newydd derfynu ydoedd, eu condemniad rhagrithiol o gylch-lythyrau y Llywodr- Yi aetb ar bwngc gweiuidogion caethwasiol. Bu Mr Forster ac ereiil o oleuadau Radicalaidd yu ystrydebu y wlad a'r rhagrith mwyaf phariseaidd, gan gau y uaili lygad ar reswm ac agor y llall ar ogonianau rbyddid cwbl anmhertbynasol a'r pwngc y cythryblid yn ei gylch. Nid ces Deb a dalodd syhv i ymdrechion a threulion Prydain er diddymu caetlmas- iaeth a faidd amheu eiii sêl, fel cenedl, dros ryddid ond er ei holl allu milwrol, dylid ystyried nad yw eiu teyrnas mewn sefyllfa i wneud ei hewyllys; gan nad pa mor gyfiawn y dichon fod, yn ddeddf an- nghyfnewidiol y Mediaid a'r Persiaid i holl genedloedd y ddaiar. Wedi eu diosg o biisg rhagrith, swm a sylwedd cnewyllyn yr areithiau Radical- aidd diweddar ar hyd a lied y wlad ydoedd fod cylchlythyrau y Llywodraeth bresennol yu gam yn ol at gefnogiad caetbwasiaeth. Aeth v fatli Ifiloreg i iawr gyddfau yr anwybodusion gyda'r holl iithrigrwydd a gynrjyrcha gwangc politicaidd, a thro's ennyd Uwyudwyd i greu brwdaniaeth twvllodrus, pa un a ddifianodd fel niwl y boreu pan drafodwyd y pwngc yn ei agweddion sylweddol nos lau. F-el y g*yr ein darllenwyr yn gy- ffredin, y mae Prydain Fawr er's ilawer blwyddyn wedi ymdynghedu i gydnabod y caetuwas yn rhydd mor fuan ag y sanga unrhyw ran o'i thiriogaethau. Yn mhellach na hyn, ystyrir ein llostri llyng- esol tra ar y moroedd cyffredin yn estyn nawdd i'r caethwas ffoedig; ond mewn porthladdoedd tramor dadleuir fod y deddfau lleol yn cyfyngu ar ein hawdur- dod, ac nad ydym yn rhydd i ddefnyddio y eyfryw ond yn unol âg ammodau eyd- genedlaethol. Modd bynag, asgwrn cefn dadl y Radicalia-id ydyw y dylai ein llongau llyngesol gael eu trawsffurfio yn ddinas noddfa i bob caethwas ffoedig mewn porthladdoedd cyfeillgar; ond y tebygolrwydd yw, y byddai i'r fath ymyr- iad anwarantedig a deddfaa gwledydd ereiil ddiddymu ein bawl gydgenedlaethol i fynycbu eu porthladdoedd. Hyd yma, y mae ein boil ymdrechion i ddattod rhwymau y caethwas ac attal y fasnach mewn cnawd dynol, wedi eu dwyn yn mlaen mewn ysbryd eyfeillgar a'r galluoedd a gydnabjddant gaethwasiaoth mewn un- rhyw ff Lirf a thra yu glynu wrth yr un eg- wyddor, y mae gobaith i ni allu llwyddo i ddiddymu y fasnach yn llawer cynt na thrwy rym arfau milwrol. Ond mynai y Radicaliaid fwrw i'r llawr adeilad rbyddid. .ag sydd wedi ei sylfaenu ar wirfoddol- rwydd, gan ddewis yn hytrach adeiladu trwy orthrech ar y garnedd. Yn wir, meddai amryw o'r llefarwyr mwyaf blaen-! llaw ddigon o wroldeb da,11 i haeru fod y Radicaliaid ar bob adeg wedi hawlio rhyddid pob caethwas a ddringasai ar fwrdd unrhyw lynges-long Brydeinig ond wedi troi dalenau nad ydyw amser wedi cael digon o hamdden i'w llychwino, caf- wyd nad oedd y Ceidwadwyr yn gwneud dim amgen na eheisio dattrys gwe y ben- bleth i ba un y taflesid hwynt gan eu rhagflaenwyr Radicalaidd. Rbyngodd bodd i'r Caethfrydwyr hyn, drwy ddeddf a basiwyd yn 1873, ysgubo ymaith ar un tarawiad yr boll ddarpariadau ar gyfer y caethwas ffoedig a gynnwysid yn neddf wreiddiol 1824. Yn lie y darpariadau gwreiddiol, deddfwyd ar fod i'r truan gael ei roddi i fyny yn ol cyfarwyddyd y llys Troseddodd amryw gadbeniaid drwy wrthod rhoddi i fyny gaethweision ffoedig, ac wedi eu divyd o flaea y Hys drwy wys Radicalaidd a'u ceryddu am eu hymddyg- iad, bu orfod i Arglwydd Clarendon wneud ymddiheurad at- ei ddeulin politicaidd i'r galluoedd tramor y pechasid yn erbyn eu deddfau. Yr OJdil y fatli ddadleniadau gwaradwyddus yn ystod y drafodaeth ohiriedig nos lau yn brawf digonol fod Radicaliaeth yn trigianu ty -ltydr mewn cvssylltiad a ehaethfafcnach, ac mai i'w bonglerwaith y mae penbleth ddi- 1 weddar y Llywodraeth i'w phriodoli yn yn gyfangwbl. Nid rhyfedd, gan hyny, i raniad y Ty droi yn ddedfryd mor ddiam- mwys o blaid y Ceidwadwyr, pa rai ydynt wedi ymddiried y pwngc dyrys i ddir- prwyneth frenhinol. Yn eu hen gym- meriad ffugiol o gyfeiilioa y gweithiwr, y mae y Radicaliaid wediprofi yn rhagrith- wyr, ac fel noddwyr y caethwas y maent wedi troi yn Phariseaid anghysson a'u proffes ddyngaro1.
GWEITHREDIADAU Y SENEDD.
GWEITHREDIADAU Y SENEDD. Ty YR ARGLWYDDI, dydd lau.—Cyf lenwodd Arglwydd Winmarleigh ddeiseb o'r cymmydogaethau gweithfaol yn erfyn diwygiad yn y gyfraith o barth y myg- dartbion afiachus.-Galwodd Ardalydd Salisbury sylw at yr adroddiad o eiddo y ddirprwyaeth gyda golwg ar gyllidau Prif- ysgol Hhydychain, a dygodd fesur i mewn Y ar y matter. Yr oedd yn oydaynio yn holiol ei fod yn bwysig peidio dwyn y prif- athrofevdd yn wrthddrychau ymyriad gwastadol o eiddo y senedd â hwynt, ond yr oedd y ffigyrau a osodwyd aHa n yn galw yn ucliel am sylw dyfalaf y wlad- wriaeth. 0 fewn y 15 mlynedd nesaf. byddai chwanegiad o 12B,000p yn y flwyddyn, a chyfartaledd yr itiowm yn yr holl golegau oedd 203 p ar gyfer pob under- graduate ond yn ngholeg Exeter nid oedd ond 97p yn unig, yn ngholeg y Drindod 26p, a choleg Balliol 75p, a phe byddai i bob un gael ei dwyn yn mlaen mor drefn- iadus a'r tri hyny, gwnelai hyny gynnilo 165,000p yn y flwyddyn. Yr oedd rhodd- iad cymmrodoriaethau amgen ua chym- mrodoriaetbau am ys4oilieigdod,yn rhoddi i ddynion incwm am eu hoes o 200p neu 300p yn y flwyddyn,heb ddim dyledswydd- an yilglan a hwynt, fel gwobr am un arholiad, yn wobrwyon ag oeddynt ya holiol tuhwnt i haeddiant yr ymgeisydd, ac yn groes i'r cynllun o wobrwyo l'ha: oriaethau mewn unrhyw ffordd araH o fywyd- Yr oedd y brifysgol wedi deffroi i weled y drwg o'r gwastraff hwn ar arian, ac ni wrthwynebent uurhyw feddyginiaeth rhagddo a farno y llywodraeth yn fuddiol ac angenclieidiol. Pe ceid ymwared a'r holl gyrSmroiloriaethau hyn, byddem yn cynnilo 60,000p neu 80,000 yn y flwyddyn, i'w cyflwyno at wne tbur gwaith yr athrofa yn effeithiol. Oddiwrth annog- aethau a. dderbyniwyd o bwyllgor y cyng- hor wythnosol, ymddengys fod y swm o 200,000p, neu rywbeth lei 12,000p yn y flwyddyn, yn ofynol at adeiladu llyfrgell, amgueddfa, ysgolion newvddion, ac i dalu am ychwaneg o ddarlithiau, ac yr oedd galwad gwasgedig am ychwanegu cyflogau y profeswyr. Byddai, fe ddichon, yu ddoeth parhau i roddi rhai o'r cymmro- doritbau segar hyn am beth amser fel gwobrau, a gosod nifer pennodol o flyn- yddoedd y byddai i hyny gael ei wneud, ond yr oedd yn rhaid iddynt yn gyntaf ddiwallu eisieu y brifysgol. Fodd bynag, pan fyddai y ddirprwyaeth yn myned yn mlaen gyda'u hymdrafodaeth mewn cys- sylltiad ag unrhyw goleg, byddai tri pher- son yn aelodau o'r coleg hwnw yn eistedd gyda hwynt. Yn ngwyneb cynnydd cyflym presennol addysg, yr oedd yn berffaith angenrheidiol fod gwyddoniaeth a gwybod- aeth glasurol yn gweithio gyda'u gilydd yn nysg-eidiaeth y prifysgolion. Archesgob Caergaint a obeithiai y cym- merid y gofal mwyaf yn etholiad y dir- prwywyr, oblegid mai ainynt hwy yr oedd yn rbaid i lwyddiant y cynllun ymddi- bynu.—Mewn attebiad i Due Devonshire ac Lu-ll Morley, Ardalydd Salisbury a ddywedodd nad oedd'yn bwriadu dwyn y mesur dros G-aergrawnt i mewn hyd nes bydd) y mesur hwn wedi cael ymwneud ag ef, fel ag i arwyddo fod y llywodraeth, y rhan fwyaf ohonynt, yn cydsynio ag ef. Bydt^af yr ail ddarlleniad yn cymmeryd lie bythefnos i'r nos hono. Darllenwyd y mesur am y waith gyntaf. TY Y CYFFREDIN, dydd lau.—Cymmer- odd Mr Jacob Bright ei eisteddle dros Man- chester, a Mr Barne dros ddwyreinbarth S It-iffolk.-Ailagorwyil y ddadl ar y cylch- lythyrau caethwasiol gan Mr Herschell yr hwn, wedi dadgan ei ofid oherwydd y don bortyol yr oedd y ddadl wedi ei chym- meryd tua'i diwedd nos Fawrth, a aeth yn mlaen i wadu fod cylchlythyr 1873, oedd wedi achosi cymmaint o siarad yn ei gylch aryr ochr arall i'r Ty,wedi ei fwriadu i ym- wneud dim a mater y ffoadiriaid caethion, ond i'r gaethfasnach. Haerai hefyd nad oedd eadwraeth y gyfraith hono i fyny gan y llywodraeth mewn un modd i ddal un berthynas a'r cylchlythyr caethwasiol presennol, yr hwn, fel y daliai, oedd wedi ei gyhoeddi i wella gwallau y cylchlythyr cynibaf, nid yn gymmaint gan y llywodr- aeth a chan lais cenedl areholledig.—Mr Gorst, gan wrthwyuebu y cynnygiad, a'i gwatwarai fel pleidlais o gondemniad ar lywodraeth nad oedd wedi gwnentl dim ond ceisio dwyn ystad y gyfraith yn yr achos yn fwy eglur a cbymmwysadwy.— i Mr Forsyth addywedai y buasai yn dda ganddo ef pe buasai y llywodraeth, wrth gynnyg dirprwyaetb frenhinol, wedi tynu y cylchlythyr yn ol, a sylwai nas gallai, weled paham nas gwnaethent hyny, a! gofynai pa fodd, os oeddynt mor siwr eu bod yn iawn, y hu iddynt feddwl am ddirprwyaeth o gwbl. Siaradwyd ar y pwngc Ran Mr Pease, Mr Waddy, Arglwydd Eslington, Mr G. Bentinck, Mr Stanslield, Mr Gibson, Syr W. Harcourt, &c., ar ol yr hyn y codorld Ar- dalydd Hartington, yr hwn a ddywedodd mai y cwestiwn mewn gwirionedd o flaen y Ty oedd, pa un a oedd a'i nad oedd y cynnygiad oedd ger bron y Ty yn ddad- ganiad teg o deimlad y wlad yn mherthyn- as i'w rhwymedigaethau gyda golwg ar gaethion ffoedig, ai ynte a oedd rhywbeth ynddo yn milwrio yn erbyn ystad bresenol y gyfraith ar y mater. Yr oedd i'r Ty be- fyd i'w benderfynu a oedd yr ail gylch- lythyr a gyhoeddwyd gan y llywodraeth yn gysson a tbeimlad a chyfraith y wlad. Gwadai fod yr hyn a adnabyddid fel cyf- raith gydgenedlaethol, neu mewn unrhyw gyttundeb presenol y gellid dyweud ei fod yn milwrio yn erbyn egwyddor y cynnyg- iad oedd o lfaen y Ty. Nid hawl y caeth- was i wneud ei ffordd ar fwrdd llong ryfel mewn trefn i hawlio amddiffyniad oedd y cwestiwn, ond pa un a allai caethfeddian- ydd fyned ar fwrdd un o longau rhfel ei Mawihydi, a mynu cael ei gtiethwas yn ol, yr hwn oedd wedi ei dderbya i mewn yno ar sail digonol. Gwadai fod y blaid wrthwynebol wedi gwneud hyny yn gwestiwn plaid, a gwadai hefyd fod y llywodraeth ddiweddar wedi anfon allan ddim cyfarwyddiadau dirgelaidcl ¡ycla. golwg ar y cwestiwn hwn.— Mr Disraeli a amcldiffynai y owrki a gym- merwyd gan y Llywodraeth, ac wrth wneuthur hyny efe a gyfeiriodd yn llym at y negeswriaeth a anfonwyd allan gan Arglwydd Clarendon, yn 1871, yn ceryddu swyddog gweithredol ar orsaf yn India Ddwyreiniol am dderbyn rhyw gaethion ffoedig; ac yn dyweud fod y Llywodraeth wedi penderfynu yn y dyfodol na byddai i gaethion gael eu derbyn felly o fewn tair milldir i'r di-ioga-eth y byddont yn diangc o honi.. Gallai aelodau anrhydeddus ar yr ochr a rail i'r Ty yn bawdd siarad fel pe byddai y gyfraith gyda golwg ar longau rhyfel Prydeinig i farchogaeth pob ystyriaeth arall; ond y cwestiwn oedd, a allai Ty y Cyffredin newid deddf y ceuedl- aetbau ?-Wedi gorphen o bono araetb ag oedd yn cyrhaedd i'r byw, ac yn dangos y blaid wrthwynebol yn ei lliw ei hun, rhanwyd y Ty, pryd yr ymddangosodd 45 o fwyafrif dros y Llywodraeth. Ty YR ARGLWYDDI, dydd Gwener.— Gwnaeth Arglwydd Granville eglurhad personol o barth yr hyn a briodolid iddo yn araeth y Prifweinidog ar y Cylchlyth- yrau Caethwasiol, i'r hyn yr attebodd larll Derby fod yn amlwg ar y wyneb fod y Prifweinidog yn berffaith gyfiawnhaol yn yr hyn a ddywedodd ond yr oedd y Ty yn rhwym o dderbyn yr eglurhad a roddwyd gan yr iarll pendefigaid(I.-Caf- odd mesur y llys appeliadol ei ddarllen am yr ail waith. Ty Y CYFFREDIN, dydd Gwener.-C ym- merodd Dr Houghton ei eisteddle dros Berkshire. Wecli ymffurfiad y Ty yn bwyilgor adgyflenwadol, galwodd Mr J. Holms sylw at ystad brosennol ein milwyr. Condemniai yn bennodol yr afradlonedd o gynnal byddin reoiaidd o ddynion a char- treflu fel byddinoedd amddiffynol, a'r drefn o gadw milwyr mewn barracks am chwech neu wyth mlynedd,fel un afradus a diang- enrhaid, pan fyddai blwyddyn neu j flwyddyn a hanner o ddysgyblaeth yn llawn digon, fel yn y fyddin Germanaidd. Credai i y gallai y wlad hon, trwy y cynllun o fyr I ddysgyblaeth, droi allan gynnifer o ddyn- ion a hyny ar cyn lleied o gost ag un genedlyn Ewrop. AAnghymraeradwyalyi drefn galed a chaeth breseunol. yn lie trefn leol, yr hon a roddai eu dewis i'r j gwyr a ymunent a'r fyddin,pa un a wnaent ¡ wasanaethu gartref, ai ynte yn y trefedig- aetbau ac India. Ni byddai codiad yn y cyflog o un defnydd er codi dynion parchus a mwy golygus i ymuno a'r fyddin, hyd! nes y byddai i'r drefn ddrwg a batbaraidd i bresennol gael ei newid. Gwnaethai efe i ffordd a'r cartreflu, a'r nifer llussag o'r rhai sydd yn derbyn ei blwydd-dal rheol- j aidd, canys wrth gad w llai o ddynion yn y barracks, byddai swm da yn cael ei gyn- j nilo ar garchardai a meddygdai, a'r can- lyniad a fyddai y eyfryw swm ag a'u galluogai i chwanegu tal y milwyr i'r un graddau a'r heddgeidwaid, neu weision y ffyrdd haiarn, a swm a dynai sylw ddynion cryfion a pharchus at y gwasanaeth,yn lie I bechgyn fel oedd yn awr yn ymuno. Cyn- nygiodd Fod sefyllfa bresennol y fyddin, yn ol barn y Ty hwn, yn dra anfoddhaol, a'i chost yn wastraffgar fod y cynllun presennol o gadw dynion mewn barracks I at y gwasanaeth cartrefol yn ddrygionus ac anfoesol; ac wrth ystyried amddiffyn- iad effeithiol y wlad, ei fod yn ddoethach 1 cadw dwy fyddin gystadleuol yn y Deyrn- as Gyfunol."—Cynnygiodd y Cadlywydd i Shute welliant i'r perwyl-" Fod y ddys- 1 gyblaeth fil wro! ragorol a ddygir yn mlaen n yu y barracks yn y Deyrnas Gyfunol, yn I ol barn y Ty hwn, yn gyfryw ag sydd wedi tueddu i ddiwygio arferion annghymmed- jrol ac anfoesol unrhyw ddrwg gymmer- iadau a ymunasant yn achlysurol a'r fyddin ac, yn y wlad hon, lie y mae y gwasanaeth milwrol yn holiol wirfoddol, fod y gwahanol ddesgrifiadal1 or fyddin, megys y fyddin reoiaidd, y cartreflu, y gwirfoddolwyr, a'r gwyr meirch gwledig, yn tueddu i gynnyrchu at y gwasanaeth milwrol nifer fwy o'r boblogaeth nag a fyddai yn bossibl eu cael heb hyny. Wedi i amryw aelodau draethu en barnau, cododd Mr Hardy, ac annghymmeradwyodd y don yr oedd Mr J. Holms wadi ei defnyddio wrth siarad am y cartreflu. Gobeifchiai y gallai egluro rhai diwygiadau er diwygio sefyllfa y car- treflu pan ddygai i mewn amcan-draul y fyddin, ac yn y cyfamser, yr oedd yn go- beithio na wnai yr aelod gwir anrhydedd- us ddim gwasgu ei gynnygiad yn mlaeu.- Tynwyd y gwelliant yn ol, a chafodd cynnygiad Mr Holms ei wrthod heb ym- raniad. Ty YR ARGLWYDDI, dydd Llun.—Pwngc pwysig y ddadleuaeth frwd a gymmerodd le ydoedd cyflwr amgylchiadau yn Malay, a gofynodd Arglwydd Stanley am papurau ar y pwngc, a phriodolai y terfysg a gym- merodd le, a'r llosgi a lladd a ddilynodd i bennodiad brodorion, am yr hyn y daliai larll Carnarvon yn gyfrifol. Iarll Car- narvon a daflodd y cyhuddiad yn ol yn ddigllawn, ac wedi peth dadleuaeth taf- lwyd. ailan y cynnygiad am ddwyn yn mlaen bapurau ar y pwngc. Ty Y CYFFREDIN, dydd Llun.—Rhodd- wyd dau rybudd o gynnygion o berthynas i golliad y bleserlong "Mistletoe."—Mk Biggar a ofynodd pa un a oedd y taliadau i'r Meistri Rothschild yn nglyn a èham- las Suez yn amharu eisteddle Syr Nath- aniel M. de Rothschild, yr aelod dros Aylesbury. Gwrthododd Mr Disraeli atab y gofyni id, ond sicrhaodd y Barwn de Rothschild nad oeddefe yn aelod o'r firm yn Llundain.—Syr C. Adderley, mewn attebiad i gwestiwn, a ddywedoddd nas gellid cynnal yr ymchwiliad i'r gwrthdarawiad rhwng y Strathclyde a'r Franconia hyd onis ymwneid i'r cy- huddiad o ddynladdiad yn erbyn cadbenV llestr ddiweddaf.—Mr Cross a'ddvwedoda fod adroddiadau o barth detnyddiad pylor ffrwydrol mewn gweitbfeydd tanllyd, a ffrwydriad y Swaithe Maine, wedi eu gosod ar y bwrdd.—Mr Goschen a ddygodd yn mlaen ei benderfyniad o blaid cael y cof- nodeb yn dangos y cam a gymmerwyd gan y Morlys o barth colliad y Vanguard, ac adolygai y Morlys yn ilym yn y matter, gan sylwi mai ei unig amean oedd cael allan y manylion yn gyflawn yn nghydag eglurhad. Mr Ward Hunt a gwynai oher- wydi yr ysbryd cyndyn ac eithafol yu mha un yr ymosodid arno, a dywedai fod ymddygiad y Morlys wedi bod yn onest, diofn, ac anmhleidiol. Wedi dadl faith ar y pwngc, cynnygiwyd y drafodaetb, ond gwrthwynebid hyny gan Mr Disraeli, a chyttunwyd a chynnygiad Mr Gosche)2. Ty YR ARGLWYDDI, dydd Mawrth. Cyflwynwyd deisebau ar bwngc y claddu gan Archesgob Caergrawnt, yr hwn a sylwodd fod adgyweiriad materion perth: ynol i wasanaeth y claddu yn cael ei ddwyn yn mlaen o dan drwydded fren- I hinol. Ni chymmerodd nemawr ddilll arall o ddyddordeb Ie. Ty Y CYFFREDIN, dydd Mawrtb.-SIt 1 Charles Dilke a alwodd sylw at gorpbor, iaethau anniwygiedig Lloegr a ChymrUt gyda chyfeiriad neillduol at eiddo Sussex, I' Ynys Wyth, a swyddi Dorset, Devon, Ii ¡ Cornwall, a gofynodd gwestiynau i* Twrnai Cyffredinol o barth safle gyfreitb' iol y corphoriaethau hyny yn mhwngc 0* meddianau. Cynnygiodd hefyd bendef I fyniad o barth diddymu eu hawl fam^ mewn materion troseddol, oddigerth eiddo Dinas Llundain. Ar y ddealltwriaeth 1 I cymmerid y pwngc i ystyriaeth gan Y ¡ Llywodraeth, tynwyd y penderfynis I I yn 01.
I..--.'--.---. j DYDDLYFR…
I DYDDLYFR Y PACKMAN. Y tro annoethaf a wnaeth golygwyi* f j LZais erioed oedd agor y drws i Mrs Ho' binson. Gormod o dreth ar ein baMY13. I j edd yw goddef tafodan ein gwragedd ar ft aelwyd gartref, heb son am oddef eu tf fodau yn y wasg. Dywedodd mai y ba** j sydd ar yr orsedd. Gwir, ond nid ft I perchen y bais hono yn euog o siar* llawer. Pe byddai gweithgarwch y mercP' ed didda yma, yn gymhesur i hyd eu t*' fodau, a'r gweithredoedd hyny yn deilw^' gwnelid gwyrthiau. Yr wyf yn mesof tafodau merched er pan yn hogyn, ac 1. wyf yn awr yn bedwar ugain a dwy 06 ond yr wyf heb gael y pendraw etto. yn Lerpwl, cefais hanes y Mrs Robing ( hon gan ei chwaer. f Perthyna i gecfj Douglas Jerrold. Hyhi yw pobp^-] Gweithia ei phriod yn galed, a gwaria than ei gyfl,og mewn didoraethrwyd** 1 borthi ei chalon falch. Gellir med^j "j wrth ei hymddangosiad ar yr heolydd ei bod yu werth miloedd; ond y me phlant yn droednoeth, a'i phriod yn at iog, a phan ddychwela o'i waith ynfliJ10