Y Cymro

CYMRU A'R RHYFE-L. Nos. Wener, Tiach. 16, oyinhailiwyd; g,wlas,an aetb coffadwriaethol pieifat yiillg nghartref Mr. John Eivans, Belle Vue Teirracie, Alberaeron. Lladdwyd: ei ar y mor drwy w'eiiithiried y gelyn. Gwiasainlaiethwyd glan yPlalrlch. T. Gwilym Evairts. -+- Diydd Sadwrn, Tiaichwredd i7eig, dadorch- i uddiwyd darl'un hardd o> Sec.-Lieut. J. A. Jones yn YsgoJ Growe Park, Wreicsiaim. Biu Mr. Jonelsl yn athro llwyddi'atinius mewn daeiarydd- iaeih yn yr ysgol uohod' am ddenig rnilynledd. Cwympodd yn Ffnaimc Modi 20, y flwyddyn hon, er colled Fr ysigol a gfaliar miaiwr i'w I Z!1 briod a'i ddau blentyn. Penodwydi Lieut.-Coiltoanel A. EL R. Jelf- Reveiley o'r R.W.F. i fbd yn Lieut.-Colonel yn y Territorial Foirce, Reserve. M:alb hiynia,f Mrs. Jelf-Reveley, Brynyig'wiiin, Biangioir, yw y swyddog diewr, bou yin dial swydd er Mai 1914, aiglsaniodd yn Siuvla Bay yo Awst 1914. Mewn oyfadodl giyinhaliwyd yn Ysbiyty Y's- twyth, yr wythnos ddiiweddaf, gahvyd slyllw at y prinder ymenyn sydd yn yr1 ardial. T.rigolion y He yn crwydlroi i chwiTio am dlanÛi a metlhu ei gael, a: diigonedd othoinoi ond ei fod yn cael ei. ajjfon i ffwrdd. Dyma,wa,ith i'r Pwyligorau Rheolaeith Bwydydd". Alaethus yw clywed am gwyrnp y swyddog ieuanc, Cyril Greem, mab y diweddar Barch. T Mortimer Greeni, cyni-gofrestrydd Coleg Aberystwytli,- ac wyr y diweddar Barch. Abel Green. Clwyfwyd ef dro yn ol, ond erbyn hyn nrid yw mwy. Droi yn ol eollwyd ei frawd Hugh Green,, oedd iynt yn swyddfa Cofrestr- yddl presennol y Coleg.. Dydd Gweiner derbyniodd y Parch. J. J. Prichard, Aberclaron (Chwiloig;) yn. a.wr) y newydd blin fod ei unig fab, J. Alun Prichard, wedi svrthio yn Ffrainc Tachwedd 6ed. Nid oedd ond newydd ddychwelyd yno ar oi denigi niwrnod o seibiant. Anhawdd credu fod ba,chgen gwell wecli ymresttu ar alwad Lord Kitchener. Cyn ateb yr alwad yina yr oedd wedi gwneud cyfeillioa"i!; .ac enw d'a iddjo. ei hun fel un parod i, waith yn eglwysi Salem, Pwll- heli, a Moss Side, Manchester. Un O'f glewion a g-wympodd yn y drin oedd Gunner David Williams, R.G.A., priod Mrs. Jennie^ Williams, Hiaithieirlery Street, Leirpwl. Syrlliiodd ar Hydref 4ydd, yn 40 ml. oed. Yr oedd yn. Gytnro twymgalon, ac yn weithiwr ■difefl gyida.g acn.os crefydd. Maigwyd ef yn Princes'Road, ac yr oedd yn flaenllaw gyda'r Ysgol Sul a cherddoriaetb y cysegr. Mae Cvnhadledd bWYlsig wedi ei galw gan Mrs. Lloyd George .a'r Cadfridoig Syr Owen Thomas i gyfarfod yn yr Amwythig ddydd Gwener nesaf gry,da,'r am can 0 irno y gwahanol gronfeydd a. gesglir at gynorthwyo'r milwyr bymreiig. Nid oes amheuaeth nad yw yr amcan yn un rhagorol, a. hyderwn^ y Uwyddir i roddi cychwyndaidi teilwng i'r mud'iad unedig. Daeth y newydd prudd ddiwedd yr wythnos fod unig "fab Mr. J. Humphreys Jones, 29, Mayfield Rd., Harndsworth, Birminigham, Shon Theodore, Lieut., R.F.A., yn 27ainoed, wedi syrthio ar faes y rliyfel, sef yn Passcheu- daele, Ypres Sector, Flanders, ar y 14 o'r mis hwM. Y ffeithiau am daDO yn fyr ydynt a ganlyn: Cyn torriad an an y rhyfel' yr oedd ar y Cyfandir, lie y bu yn trafaelio am bedair blynedd dros gwmni Saesneg. Daeth: adref 0> Denmark, ac ymunodid a'r Gloucestei Regt., Awst, 1914. Chwe mis yn ddiweddarach caf- dodd gomisiwn yn y R.F.A., ac-ynt anfoiiiwyd "ef i Somaliland, gogledd ddwyrain Affrica. Blwyddyn yn ol aeth i'r ffrynt yn Ffraine, ac ynia i'r lie ofniadwy lie y lladdwyd ef, a'r capten ar dlarawiad amrant, Da fydd gan liaws cyfeillion Lieut. Ivor P. Morris, Penllwyn, Aberysitwyth, ddeall ei fed wedi ei ddyrchafu yn Gapten- Perthiyin i'r R.E., ac yn adran y mvv o'r gan gen honno vn Ffr'aiinc. -+ Derbyniodd y Parch. Edward. Roberts, Bryniboi, air o'r Swyddfa Ryfel yr wythnos hOln yn ei hlysbysu fod ei fab Wm. Idwial Rob- erts wedli ei ladd yni y rhyfe! yin Ffrainc. Yr oedd wedi, cwympo er Hyd. 14, ond yr wyth- nos ban yi ciafodd y newydd trist. Yr ydoedd wedi ymirestru er AWslt 4, 1914, drannoeth wedli cyhoeddiad y rhyfel, wedi bod yn Ffrainc er ys diros dd'wy nynedd a. banneir, ac wledi bod1 x mewn lliaiwer brwydr ynio, ac yn y d'iwedd vn abertliu ei fvwyd er amddiffyniad ei wlad. Goirwedda bellaich ymdiaiwel yn naear Ffrainc, igydai miloedd eraill o fechgyn annwyl Clym.ru. Miae. miab arall i Mr. Roberts, John Arthur, wedi i gtlwyfb am ei oes yn y rhyfel. Bu mewn vshyty am dros, bedwar mis ar dideg, ac yn awr wtedi derbyn ei 'disich-arige' 0"11 fyddin.

NODION O BENYBONT-AR-OGWY' GAN GEULANYCD. Tref fechan ydyw lion rhwng gwliad amaethyddiol a bryniiau gwigitth.faol ar ymyl hro Morganlllwg. Ilwyrach nad OleoS, yn y Ucheadir ddarn o dir rnor gyfoethoig ymhob YSltyr illa"r Fro, Ill,e gemediigol a, char- tref yr anfarwol B,a,rch. Edward Mathews, ac nid yw yn syndod fod y llecyn pryd.ferth hwn a swyn gymiairut nes, i'r Parch. John Hughes, M.A., ymgar- trefu ynddo. Da, iawn ydyw gen.nyf -wiefed. e,i fod nisOir hapus yma1,, fel pe byddai wedi bod yn y Fro eriioied, ac yn gyninyrch ohoni. LIawenydd o'r mwyaf yw fod ei enw i lawr yn ami iawn ar ddyddi;adur yr bach, I,J,a we,r iawn ohionyiit ynei thriadol o wan, heb neb yn eu hymgeleddu. Gweddiwn ar i ,!Mr. Htnghesi glael north, iddo am. lawter blwyddyn fod yn, fiodiddon grasi i'r gwieiiniaid. Y PARCH. HYWEL MOROAN.—Diealilaf fod y brawd uchod yn weddoil gysiurus. o. dan yr amgyloh- iadau. Cofir iddlo gael eii daflu oddiar eii ficycle, ac iddo dorri ei goes. Cobeith,i!oi y gwellir ef eto yn llanw ei "Suliau" air hyd a lied, y wJiad. PIERiMON.—D'a ydyw clywed fod yr eglwys uchod yn fwy dymunol ei gwedd nag yw wedi bod er YS.1,lawe,r blwyddyn. Y mae yma amryw 00 frodyr da weidi, dyfod iddi o wahannl eglwysi eraiil, y rhai gobeiiithiwn gant bob cymorth i fod yn ddefnydditol iawn, oblegid, y mae eu gorffennol yn brawf b,'u. gallu- oedd. MYNYDD RHYTHIN.—Y mae ar y mynydd eg- lwysi fach dda iawn o.d;a,n ofal y Parch. R. C. Lewisi, PeniOoed. Y Sul diweddaf cynhaliwyd yno1 y Cyfar- fod Dau-fisol. Cafwyd cynrychiolaeth dda. Yr Ysgrifennydd, yw Mr. W. Evans, Peneoed, a'r Cad- eirydd yw Mr. Daniel Jenkins,. SYR O. M. EDWARDS.—Clywais fod y gwr da uchod wedi ymiwieled a'r Fro yr wythnos ddiweddaf. Llaweniydd o',r mwyaf ydioedd ei wieled cysital; nid oes neb yn fwy cymeradwy. gan dclosibarthdadaii yr "EciQinoiruics," na Syr 0. M. Edswiards. Y mae y dos- bartlKitadau hyn yn dyfod a'r University i ddrws y gwieithwyr,1 a de:, yw cael ar ddieall fod yna lewyrch anawir arnynt yn, y cylchoedd, gweithfaol. EÜLWYiS T'REILiAILiAS.—Cynhaliwyd y Cwrdd Dosbarth ylma yr wythnos o'r blaeni. Arferiad ar- dderchog yw cyfuno sieiat-brofiad" a'r cyrddau hyn.. Caifiv^yd ymdriiniaeth arcdercbt-g ar g,e,ryddu a charu.

RHIWMATIC. IJ' 11 TRINIAETH RAD. Y ma-e rhiwrnatic yn ganlymiad uric acid crystals yn y lilywethau a'r cymalau, effaith gormod o uric acid yn y cyfainsoddiad y inethodd yr elwllod (hdnieys), ei SlYlnud fel y bwriadodd, na,tur; gyda hyn y oytuna pob meddyg graddediig. A'r acid hwn yw'r achos o boem ym y cefn, lumbago, sciatica, gout,, anihiwyldieb y dwr, oarreg, grafel, a dropsy. Mae jlwyddLant TaMedl Estora at drin Rhiwmatic a ffurfiau eraill 0 anihwyldeb yr eilwlod i'w briodoli ¡i",r ffaith eu bad yn adferu'r elw.lod i weithredu'n naturdol, a thrwy hynny o angenrheidrwydd a siymud- a.'r effeithial-L drwg a ddeillia ohono; ac mae wedi iachau achosioin dirifedi gwedi methiant meddyg- in,i,aethau era;,ill, yr hyn sy'n cyfrif am danynt yn prysur gymeryd lle'r meddyginiaethau hen ffasiiwn a werthiv am brisiau sydd aMian o gyrraedd pawb ond y cyfoethog ac sydd yn fynych syrthio mor fyrr o'r ihoniadau rhyfeddol a winieir,, fdy mae ffydd ynddynt WlediJ mynd ar golil. I brofi fod Tiaibiledi Estora yn llawn deilyngu y des- grifiad ohonynt—meddyginiaeth oniest am bris goniest -anf,oiniir un bUychadid llawn o 40 T ablet i Ddarllen- j wyr 'Y CYMRO" fel sampl rhad ar dderbyniad y rhyb-Lidd hwn a 3c. mewn illythymodaii i dalu'r clud- iail, pacio, &c. Ar werth gan, Fferyllwyr, am 1/3 y blwch o 40 Tabet, neu 6 blwch am 6/g. Am samplflwch llawn, cyfeirier—Estora Co., 132, Charing Cross Road, London,, W.C. G werth wyr Lleol, Dolgellau:—-R. & G. Wynne Wiilliams, Queensi .Square1.