Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Hide Articles List
10 articles on this Page
-Attendir 62mvu.I
News
Cite
Share
Attendir 62mvu. I Nos SADWEN, /0?tmM' Sed. (Oddi wrth MM Gohebydd Neillduol.) Htholiad y Cynghora1 &?-c!Yn ol yr hysbys- rwydd svdd wedi ei gael, cymmer yr etholiad hwn ie Yn sir Fynwv, ddydd Mawrth, y 15fed cyhsot; yn sir Henfro, dydd Mercher, yr 16eg ya sir Forganwg, dvdd I:u yr 17eg; yn siroedd Caertyrddin a Bry- c?niog 'dydd lah, y Main. Nid wyf wedi cael aUanyramsery cymmer te yu ?? Aberteih a Maesyfed. Ychydig o ddim newydd sydd l w adrodd? amyr ymdrechfa yr wythnos ho. dygirh, yn mhen ?gvadiM?'VMynyrhanamiaf o'r ardatoedd, ae me?wn rhai mn/ydogaethau.ymae yn o??'Y. ? ond VD nghanot y trwst a'r berw, y mae yn dawelwch m?vr ?n rhM dosbarthiadau. ?;"ydo?h? ? hyny U. v i?e ym?iswyr u? feiddta Mb gynnyg Kwrthwyneb?d iddynt. Bn fy ?'V?y'"?"? ?/° ?wri?u &'r rhai a ddadleuent ??? J Gymraeg vn iaith y cynghorau yn y Dywys?gethli, end y mae amgylchiadau diweddar yn pen I mi b?uso Oddt Sthr i'r rhai a etbohr aMu et defn ydd?a ycyu?ior heb ei Hofruddio mor greulawn ?y ??ntvnyr ymdrech ? fy?d trwy y portb v mae cyiiawnder yn galw am iddl gael Uonydd ?n.? Y n?eanercbiad? Cymraegy rhan fwyaf o'r ymseiswyr yn y Deheudir, a'r da.!eQau r?rpi?wa?erireany cymdeithasau pohticatdd, ??y? ?il ?arad?yddus i {eddwt am dauynt. Math o HYi'eithiadau ydynt, wedi ea cam w?.vd fe eUidmeddwI.ganyrhMmwyaf byrben o dyhvyth Die Sion-Dafydd. Och ji! trueni o'r mwyaf ydyw fod yr hen iaith Gymraeg yn caet ei chjgydd.o mor ddidragaredd gan ei phtant ei hun Yr vdym, erhyn hyn, yn dechreu blino ar y berw, ac yn tejmio, wei h. iau, mai soreu po cyntaf yr el y cyDnhwrf hwn etto heibio. Bydded y cantyaiad y peth a fo, yr ydym yn barod i'w dderbyn er mwyn seiMant. y CYllgltrair Rltyddjrydig.-Prydnawn dydd Unn, cvnnaliodd y cvnghra.tr gyfarfod neUtduot ynNghaer. dydd, o dHU iywyddiMth Mr. Thomas Williams, u. H Gwae)od y garth a pheaderfynwyd, yn mhhth pethan eraiH, fod y pwyDgor yc appeho at yr ethoi. wvr Rhyddfrydig yn y gwahanol ddosbarthiadau, am roddiohonynteup)eidleisi!ni yn ddieithriad i'r ym. Meiswyr Rhy'ddfrydis a bod iddynt, hefyd, arfer pub moddion cyfreithlawn tuag at sicrha.u en dy. chweliad. Y ma.e cyfarfod biynyddo) nesaf y cynghrair i'w gynnal ya Abertawe, yn niwedd y mis hwn a chynueiir y cyfarfod Cyn.retg yM LianeU), Dydd (hÎ'yl Dewi. Dadgan:ti y pwyHgor ei ohd o hHrwydJ gynnifer o ae!oda.u dros Gymrnabsennoh e.) )mnain yn v rhaniad diweddar ar tesur eau y ta.faruau ar y S)t't yn LJoøgr, a. phenderfynwyd anfon y dadganiad i chwipiau y btaid Gymreig. New/ldd da t wýr Penbre.-Y mae y gair allan yu awr y tonr tywatchen gyntaf y gwmth aloan newydd yn Burry Port cyn diwedd y mis hwn. Newydd rhagorol o dda, os ydyw yn wir, acma obeitbiwn ei fod; ond gweit peidto ei tyngcnheb ddim halen, canvs nid yw pob chwedl a gerdd ar adee etholiad yn ho]lol iach oddi wrth tygredigaeth. Os ydyw Mr. 'BueHey yn rhoddi hetp aylweddot i eychwyngwaith newydd yn y lie, efe addytai gael eefnogaeth flaenaf y bob! yn yr etholiad presenno), o Megid gwaith i ennilt bara yw angen mwyaf a chyntaf trigolion y dreHM a'r plnvyf. Myner Mcr. wydd ar y pen hwa, a sicrwydd prydtawn. Argoel,i(,kn da !/? Ilitesteg.-Fel Ilawer aran, y mae Maesteg, er's rhai blynyddoedd, o herwydddtrywiad Y gweithfeydd haiarn, wedi bod yn myced t lawr; ond. erbyn hynt y mae'r wawr wedi tori a.ryHeyr ail waith. Ymao yn ymddangos fod y Milwnad North yn bwriadu gwario o leiaf banner can mit o buonau (50,OOOpo), i aii agor yr hen lofeydd, a awm cyfartal drachetB mewn ton tir newydd, ao mpwn gweUhau preswylfeydd y rhai fydd yn ei wasanaeth ef. Yr ydym yn Hongyiarch tngohon Maesteg ar eu rhasolygon aobeithio), ac yn hydem yr adfenr i'r Llwyni yr euo,rwydd a berthynai iddo yn yr amser a aeth heihio. Saundersfoot.- Yn nghapel y Bedyddwyr, yn y He hwn, mos Fawrth. cynnatiwyd cyfarfod i ganu yn iach i'r Parch. William Harris, yr hwu sydd vn ym- adael â'r lie, i gymmeryd gofa) elwys yn Maesteg, sir Forganwg. Yr oedd :tmryw o weimdogion y gymmydogaHLh yn bresetiuot .n' yr achlysur. Glttytdwr, Abcrlawco-N08 F¡],wrth, hefyd.cynna!. iw'yd eyhrfod yn nghapel v Methodistiaid OaMtnatdd, vn GIandwr, i gauu yu iach i'r g<vr ieuangc, Mr. R Morris, yr hwn sydd yn symmud i gymmeryd goUHyr eglwya yn yr Hall, Mr Beofro. Yma etto yr oedd mferddaoweinidogion yn breaenno), a phob un o honynt yn dadgan y dymuniadau gnreu ar ran Mr. Morris. Catodd es'boniad Matthew Henry yn anrheg "an f<r)wvs v Tabernacl. d; as .qn cael ei geryddu am .gymmerJld gor. mfJd a ryddid ar ei jeistn. Yn nghyfarfod Bwrdd lechyd Abertawe, dydd Llun, cybuddtd un o'r .s-arolygwyr o dan y bwrdd o ymosod ar rai o'r aelodau mewn ta.fa.mdai, am iddynt wrthwynebu rhoddi codiad yn ei gyttog ef. Ha raid i Mr. Thomas, dmaa' yrnddaugos o Ma.en yr awdurdoda.u. a cher. yddwvd ef yn Hym ga.n y cadeirydd am ei MifoesRa,r- wch, a rhybnddiwyd ef rhag gwneyd yn gytfefyb etto ar berygl cael ei ddiswyddo. Bwrdd Ysgol Abertawe.-Yn ot yr argoelion, yn nff,hyfo,rfod cynta.f y bwrdd hwn a gynna.Mwyd ddydd Mercher, bydd yno tawer golygfa chwerthmliyd cyn Y byddo ei oe!) ar ben. Y ma.e yn beth i'w ryfcddu fod cynnifer o aelodau ein byrddtm cyhoeddus heb un gallu ganddynt i ymgodi i sylw, oddi eithr trwy ifot- ineb ae achyweititdra.. Ct't-o Ituldgciclwad yn Rhondduo-Yn )h's Yna.dot Pent y-pridd, ddydd Mercher, dirwywyd John Evana, mab i amaethwr o Mdat Liandysstil, sir Aberteiii, i 5p., ani garo heddgeidwad Ty]orstown, yn ngorsaf iSbrdd haiarn y Ue hwnw. Prin y mne yn angen- rbeidiol dyweyd fod y bachgen yu feddw o biegtd yu eu n<eddwdod, yn gytfredin, y mae bechgyn Cymru yn dytbd i wrthdarawiad & gwyr y cotian gleision Appctio </M c/e'' ?/" </ fi-agvdlys chwarterol.-Yn mrawdtys chwarttJrof sir Forganwg. a gynnaiiwyd yn Nghaerdydd, yr wythaos hon, t;wranda.wyd a.mryw appe!iadau. Hywmtraetbwr yr Original Oxford Club, Caerdydd, & appetiai yn erbyn penderfyniad yr yu adon Hao), y rhai oeddynt wedi ei ddirwyo ef i 50po am werthu cwrw heb drwydded; end cadarnhawyd y penderfynia.d. Yr uu dyned fu i appcl tlywodraeth- wr Ciwb Ettesntere, yr hwn oedd wedi ei ddirwyo i lOOp.; ae, hefyd, i appe) Dywodraethwr y Social 6YM&, yr hwn a. ddirwywyd i 70p. Yr oedd, hefyd, dafaru- wr o Bontardawe—John WiMiama—Spa. Inu—yn appeiio yn erbya dirwy o lOp. a osødaiJ arno am werthu cwrw af y Sul. Yn mhob achos, cadarnha- wvd penderfyniftd yr ynadoc, gyda'r costnu, a gwrth. oll wyd caDiatad i appelio mewn Hys uwch. .Aficchyd JI P(ti-ch. J. Rogers, Peiln-e. -Drwg gettyf bysbyiju fod y Parch. JohB Hogers, gweinidog yr Anntbynwyr yn Mbenbre, yn Ued wMl, ac yn gyf- vnsedig i'w wety er's pythefnos. Uioddef y mae eddt wrthjjbaU gweithtadia.d y galcn. Mawr obeithir. y n Barry Port y caniateir iddo adferiad buan, a bod ?S ?dd:??????? wasanaethn ei genedl Damwain angBuol yn Abertawe.- Yn ngorsaf ?:????? nwyddau yr Hafod, dydd Sadwrn, wythnos i heddvw, ??y ?ddo????? oed, o'r enw Wil, liam Day, trwy 1,1?o syrthio dan yr olwynion tra yn ?CY?ysu?wy wa.gen wrth eugilydd. Yroedd Y ? ?n?yn?na?ddu. iawn yn B.rry For, L yn?o? rhai mwy?f dimwed a h?wdd?r ? fu erioed. ?(MM? yn Z?yKjoM. -Borea ddydd Uun, cafwyd D?d \?IUam., Heol Ameii? wedi boddi mown Uyn ??rthge? ysgotdai Llwynp?. Aethai ?U.n i'w w?thrhwug deg ac unar.ddeg o', r g?och nos hui, ?p? {odd yr ?eth i'r !tyn md oes wybodMth. D? wedir e: fod yn ddyn sobr, M yn M o gy?n.erMd rhagorol Symmlldiad y pai-ch. Je)h?t P2iqh i Gite)-dydd. -yn DshMet heol Oiifton, yn y dref hon, cynna.hwyd cyfarrod Miosog a brwdfrydig iawn, nos Ia.u dtwedd. J, i groesawu Y Parch. John Pugb diwedda.r o Bont ypridd, yr hwn sydd wediymsefydiu yn fugail ar yr eglwys yn Y Mpet a. enw'd. G\ÎT anghyfl'redin ynmh)ithei frodyr ydyw Mr. Pugh Mrodd deimlo ei ddylanwad yn Nhredegar, M yn Mhonu.y-pridd, ao nid yw yn debyg o breswylio yn Nghaerdydd heb yn wybod i'r trigotion. Aed rhagddo fel o'r Maen, a iiwydded fwy fwy yn ei genhadaeth.
IFFUND GENEDLAETHOL CLWYDUFARDD.…
News
Cite
Share
FFUND GENEDLAETHOL CLWYDUFARDD. _0 r CLWYDFARDD ydyw yr Etatedcttodwr hynatym ryw- V mae yn a.wr yn ei ddegfed flwydd a phedwM ugain. Efe ydyw Tad yr Eisteddfod,' ac arch-dderwydd yr orsedd. Yn ystod y ganrif bresennoi, cydnebydJ pob Cymro tod yr eisteddfod wedi gwneyd Hawer lawn er mwyn Cymru-yn gymdeithasoi a chenedlaetho). Er's dros driugain nJynedd, y tuae CIwydfardd wedi cefnosi a chyBnorthwyo eisteddfodau, mewn bri M anfri. Erbyn heddvw, mae ein hen setydhad cenedl aethol—mewn gair, ein unig un gwirgenedlaethoi.yr Eisteddfod—wedi goroesi Uawer ystorm, nes o r di- wedd mae pob gradd, y wasg Seising, ie, a rhywysog Cymru, yn eydnabod Ein gwyl GenediaethoL Y owestiwn a ofvnir yn awr ydyw, 'UHtddyfa.) Cymru gydnabod Tad yr Eisteddfod' yn ei 90am m'twyddain ei faith !afnr.' Credir fod digon o sea edi'jarwcb vn Nghymrn, yn nhrefydd mawnon Doegr, ac yn yr Unol Daiaethau.i roddi atteb cadarnhao drwy !).nfon rbyw swm at Ffund (..euedtaethol Ciwydfardd.' Bwriedir i gyfran o't- ffund gael ei uetHduo er t bud.d.j Owvdfardd yn ei fywyd a chyfran (os bydd y swm yn ddisono)') fel Ysgoloriaeth Ctwydfardd mewn eyssyittiad ag un o gotegau cenedtaethol Cymru, neu fel gwobran mewn eisteddfodau ceuedtaetho!. Ymae yr amcan, nid yn un gwir deitwng a phersonol i Ctwydfardd, ond yn un a chyssyiitiada.u ao amcao. ion cenedtaethoi. Bwriedir cadw y ffund yn agored ,b,yd ,,L-,h. weffror 12fed nesaf. pryd y gwahoddir Ctwydfardd l gyfarfod cyhoeddus yn Abergeie. Pa beth fydd atteb yr appct cenedlaethol hwn ? Cadeirydd.-Gwir Aarhyd. Arglwyd,d A.1b.erd.,a.r. Is-gadeirwyr.-W. Cornwallis West, Ysw., A.S., Arglwydd Raglaw sir Ddinbych (Pwyllgor Gogtedd Cymru). J. Ignatius WiHiams, Yaw., ynad cynog- edig (Pwyl!gor Deheudir Cymru). Trysorydd.-Syr John Puleston, A.s. Pob I"ohebiaeth i'r ysgrifenydd myged.o)., J.o.hn Arthur Evans, RhyL
I ROEWEN.GER CONWY.I
News
Cite
Share
ROEWEN.GER CONWY. Bwrdd Sirol .4r/OM.—Nos Wener, lonawr -tydd, cynnaliwyd cyfa.rfod cyhoeddus o drethdalwyr y rhanbMth hwn o ddnsbarth gwledig undeb Conwy yn Ysgol y Bwrdd, Koe wen, er cefnogi Mr. Hugh Owens, Snott, Hangysteuyn, yr ymgetsydd Rhydd. frydol M y hwrdd sirot dros y dosba.rch sydff yn cael eiwneyd i fyny o'r plwyfydd can]yao):—GyiHu, Lta.n- Hetynm, HMhedr, Uaerhun, a Doiygarog. Cawsom 'vta.rfod tra, Uiosog, a hycy, gan mwyat, o bnf dreth. datwyr yr amgyichoedd. Cymmerwyd y ga.dMr lyw- yddol gan y tfyddta.wn a'r gor.setog Mr. D. Davies, Ltwyn Ona (yr hwn, gyda. llaw, sydd wedi derbyn ei ddene niwrnod rhybudd er's pythefnos, neu ragor, yr bwnhefyd a dderbyniodd yr un pRtb tua biwydd- yn yn ot). Wedi cael sylwa.da.u tanllyd gan Mr. ba.vies ar v bwrdd siro), yugbyd tig a.r gyntmhwya- dera.u Mr. H. Owens i'n cyunrydnoh ynddo, dM'iieu- wyd y penderfynia.d na.ulynot: Fod y cyfa.rfod hwn o'r farn n.M yr umg ffordd i wneyd y cynghor siro; I Kynnrychioliyn et!eithiot y trethdfdwyr ydyw, trwy ddewis Cymry a Khyddfrydwyr yn aefodau o hooo, ac y dyla.1 pob dosbMth trwy'r wia.d ddewis ymgms- wy'r Rhyddrrydig.' Anerchwyd y e.yf arfod gan Mn. E. Jones. Staniey Buildings, Conwy; John Jones, Centra.! ButIdiags.Dandudno; J. Spmther James, LiMdudno, a'r ymgeisydd. Y??°"y?y? y ?peaderfyniad ca.nlyno[ gan Mr. John Jones, iy n 1 --J:t:J L.nohu..1 t. d{\Qhn:r.t.h uohat:—-rotty ?. yn syn'reditiol, yn dymuno dadgan ein hymd-d.i.n.ef.t- aeth'lwyraf yn Mr. Hugh Owens fel dyn cymmhwys i'n evnnrychiofi ar y bwrdd siro), ac y bydd t ni wneyd ein goren mewn nbrdd gyfreithiawn i w gael ar uchaf y pN yn yr etholiad agoshaoL' Eiliwyd, a chefnogwyd, a p[Msiwyd ef yn unfrydot hoitoL Oaf- wyd cyfarfod Thagorol, yn Uawn o'r hen d&n Cymreig. Yn a.wr, nid oea dim i'w wneyd ond gweitbM & n holl egni, fel y bo i ni gael buddugoliaeth ogoneddus ar ein gwrthwynebwyr. 2M/t t BhuJ(tin.Nos Fereher, 2il cyilso), tM- ddodwyd darlith ar y testyn nchod yn Ysgol y Bwrdd, Roe wen, gan Mr. Elias Jones, Llaudurtno. Lgiur- odd Mr. Jones ei daith, a.'r hyn a welodd tua Rhaf- a.in syda photograph yn CM) en dangos gydag Optic Lantern. Yr oedd yr holl arddangosiadan yn ysHenvdd mewn gwirionedd. Cymmerwyd y ga.dair Ivwyddol gan Mr. Benjamin Fisher, Bodaton, Roe wen. Yr oedd yr etw yn myned at gynnorthwyo achos y Bedyddwyr yn y He. Yr ydym yn dea.11 fod Mr E. Jones, a'r gwr ieaangc oedd gydag ef yn ei gynnorthwyo, yn rhoddi eu gwasanaeth yn rhad ac am ddim. Cafwyd cyfarfod digon dyddorol ar y cytan. Canu carotait.-Y mae can a. caro!au wedi myced tawr yn anghyn'redin trwy ein gwlad yn gyffredinol, wrth fel yr ydym yn ei gofio ddeugain a hanner can mlynedd yn oi. Yr wyf yn cotto yu dda i mi fod ixewn ugain, o leiaf, o Mygeinia.n yn nghapei y Ca.r- neddi yn Bethesda. Byddis bob boren y Nadotig yn a"or y capel itm bedwar o'r g]och. Wedi dechreu y pivgain trwy ddarUen a gweddib, dechreuir canu o ddeg i bymtheg o garotau. Yna cawn bregethau rha"oro[ gan wemtdogion parchus; megys y Parcbn. JD. °fone8, Caernarvon; Cadwatadr Uwen, Dolydd- e)en; John WiUiams, Lfecheiddior; Moses Jones, Ueyn; James Hughes, Lleyn; H. Hugiies.LIanrwst; Dauief Jones, a Morris Jones, Carneddi, &e. Canu iawn oedd yn y Carneddi tna deg ar hagain, a deu- gaia, a banner can mlynedd yn o). Am y canu yma y dywedodd yr ant'arwo[John EUasoFun, yn nghapel Bethei, Muu, yn JS37, wrth wneyd sylw ar ga.nu cyn- nnlleidfaoi:—' Bobt, os dymunech ctiwi gae) oynllun o ganu da, canu a'r ysbryd ae a'r dealt, ewch i gapel V Carneddi yn sir Ga.ernn.rfon. Nid wyf yn diagwyl dyWed gwelt cMu tn yma i'r Neioedd nag a s*yw' ======= aiaynycapet.Th_w, -U? tedwn fod cauu cyssegredig CarneAdi wedi b od 'y goreu n Nghymru !?ver 0 Carneddi wedt ??"yS" ? Cann da mewn un Bvayddaa yn o' ??-h? vn 'Doedddimrhy- Sp?y?ingwI.d, ydyd? Bac ,??? ? ? fedd i Mr. D-?'? Brynyrodyn -I N, ?' ?donM:h ynBrynyrodyn N?doligw, n? Md d?im c'y?nny?ttam ewu gwybod?th gerdd. ?.Na am un sir yn orolynMrCMrnMfon?'y?? y? ? ?? ? ? ?g ysrad yr adg yna newn y? ,)ynedd n ofm, os ela! Petilau vn mlaen N?hy.uru ?w?e?di ?S,?,??eied o KYMy? Y" ystod yr ° yn? "'s???iMtl? o etfen? cerdd- ?}Mth; ae y iMeu o°'?? ?? petlihu ? m'MU blynyddau ? ?f(r??' ??? ?dyn'??' G??? genhedtMth o o? cor?wl, a. oiMmi cyM?? ? ?o! ? yn dihneni er'a felhyu?o? i grwydro oddi wrth fy wedi y cwbl GaemMfon, M.yDydd.u o d.a y clywed eanu da ar garol. yn Jdamwe,NoI, ?thum l g? ? ?? ? osB?yDmhobstr?MatH?rwy?y y?u. Rhywfodd, ?tyn, ? ???yrdd?M yn ein gwtad. dda. Y mae ca u Carol yn dalent ar  ei hun. ?? ??,? can?vyu "c? ? L y ?Q y rhai canlynol ???!l?-?' ?rr??e. (?. ??c/?.?); ? ?? ?n?i!; D.V??n_ Ty-y groes; T ?rThomM. ?en?fail?, a W. Evans, y oloch. ?d ? wuS y P?ch. 0. W. JoDes, y per?or ?d ynumg d.rn? y 'gw..a..etb prydnawnol:' ? feHv ?Yr oedd y osnu yn cymmeryd Ue rhwng y !lith. oedd.y S?lmaa, y colect?u, a'r gweddiM. &c.- oeda, )r Salrnau, y colectau, a'r gweddyau, &e.
FFESTINIOG. _...n;"r.I -AZ…
News
Cite
Share
FFESTINIOG. _n;" r.I A Z I'? I T,? —Yn bIygeiMol iawn, tra yr oe? ???.5, baban bychan wythuos oed yn ei mynwes.y?ad wedr my?d i'w waith cyn yr amser arfero!, cy&o. w? tSoedd Cwmbowydd Road gan y ?Y?? t? wedi ei gaufod mown ystafeU wel Mr. Joh!! Jones. CyfododdycymMydogion. ?C?".???-? arnddiffyn i ddiogelwch, a thrwy ymdrech, dl?ifodd- ewd vdy?r '? etfen ddin?striot; end nid heb ychydig o goU- mwir. Ond y ri?yfeddod yw M b?sM y mwg wedi andwyoyf?m a'r unbychan.ddyddlau der. C.??c??<??<M.-Bo.eu ddydd Iau, der bSvon? iasont hysbysrwydd fod Mr. R. Jones-CuHJth 'llau, y? ymueiMduo M y.n?ei.ydd am y?ydd ?od. ?uD. in?n ?i 0 herwydd '-hywsydd?? twriaeth & Mr. W. R. Davies y M..e Mr. Gritlith wedi gwneyd hyno Yr oedd cyfntiad manwl o'r addewidion 'i'r ddau ymgei.ydd wedi eu gwaeyd fel yr oedd yn ha.wdd deall pa fodd y sa.fent yn yr ym- drecb. Dydd Gwener nesaf y bydd emvi yr ymgeis- wyr, a dydd Linn yn adeg puiio, os daw rhywun aUan ynerbyu Mr. W. H. Davtes. Y mae efe a 1 Meidwyr .wedisweithioyna.rdderchog. Bwrdd Sirol Neirioit.-Etholwyr Meirion, y mae brwydr fawr v eynghor strol wrth y drws. Y cwest- iwn pwyaig t bob un yw :-A wnawn ni bleidio yr aelodau y bydd rhaid cywHyddio o'u herwydd ar ol eu dewis ? A ydym am dderbyn tfafrau, a gwerthu Anghydffurflaeth a Rhyddfr:ydiaeth ein sir? A ang. hofiwn ni Iwch ein hynaHaid, y rhai a ymladdasant dros ein rhyd4i4 gwladot a chrefyddol? A gymmer- wn ni ein daltu f buddugt? A ddewiswn ni y gwyr crwyn defaid-yr aetodau annibynol Torïaidli sydd yn Uawn o Eglwyayddiaeth a chaettuwed .Yn hytr- acb, dewiswn i'n Hywodraethu YmnetHduwyr a Radicitliaid Cymreig, amaethwyr yn dea.:I tir, arMn- wyr a masnaohwvr, gweithwyr a pherchenogion tai. Na werthwn argyhoeddiadaa cydwybod am addew. idion undydd un nos. Dccrlitk. Nos lan, traddododd y Parch. T. J. Whetdon ddarlith ragorot i Gyrndeithaa Gwyrlen- aiafc v TaberDacI. Testyn y ddarlith oedd Martin Luther.' Dechreuodd drwy roddi trem ar y rhag- barotoadau i'w ddyfodiad, a'r diwygiad ddaeth drwy- ddo—rhagbMOtoad gwtadwnaethoi, cymdeithasot, ac addvsgoi. Yr oedd y cyfeiria.d at frenddwyd John Huss yn ryinus a bywiog. Yn ddltyno!, oL rheiuiodd gyda newydd-deb brif ImeUau bywyd Luther. Ranea ei deufu, y ddysgyblaeth tem a af- ferent ato, yr addysg dda a gafodd, ei neillduad i'r mynachdy, a'r modd y cafodd esmwythâd cydwybod, &c Yr 011 yn nodweddiadot o'r da,r)itbydd. Cynny.giad Jli,. Ditieloli i'r chw(lrelll:Yl'o Y chYdig wythnosau yn ol, cynnygiodd y boneddwr uchod i weithwyr Chwaretau Mr. Oakley, os byddat iddynt hwy danysgrifio swllt yn ilsol, y byddai iddo yntau roddi chwe ebeiniog am bob swtit, cr Mtydtn Cym- deithas i Gynaorthwyo a Chynnat rnewn RenaMt. Y mae yn wybyddns fod gan y gweithwyr yn yr oil o'r chwarelau gymdeithasau at dd!nnweiciau ac af- iecbyd, ao y ma.ent yn tanysgrino yn fisol i'r cyfryw. Cynnaliwyd cyfarfod Ms lau, yn yr Assembiy Room, o'r gweithwyr, i ystyried y cynnygiad. Yr oedd yn arnlwg oddi' wrth y drafodaeth fod y gweithwyr wedt cael ymgynghoriad ar y cyfryw, ao wedt pwyso y da a'r drws. fel erbya y diwedd, mabwystadwyd y penderfvniad caniynol:—' Fod dtrprwyaeth yn caet ei hanfon at Mr. Dunlop i'w hysbysu ea bod, ie] eweithwyr, yn talu ar hyn o bryd mewn gwahanol gymdeithasau, ac Dad yw eu ha.mgylchiada.u yn can- iatan iddynt dalu chwaneg.' Yr oedd y dratodaeth yn un hynod bwyllog ao anrhydeddus, a phob ochr i'r pWDgc yn cael Hawc chwareu teg. D,ir,tvest.-CynnaliwYcl cyfarfod dirwestol yn Ys. soldy Jerusalem, nos Sadwrn diweddaf, o dan iyw- vddiaeth Mr. Thomas WHHams, Pen-y f;e)h terrace. Dechreuwyd trwy weddi gan Mr. Griffith Thomas, MaenoNeren. Cymmerwyd rhan yn y cyfarfod mewn adrodd. eanu, ac areithiogan y rhMMBtycot :-Miss Ja.ne Acne Hushes; Mr. Robert M. Hughea a'i barti; Miss Jones, Fourcrosaes, papyr canmoiadwy; Mr. Richard M. Jones, Bowydd Road; Miss Mary Jones; Miss Sa)!y Richards; Mr. John R. Jones, GIanypwU; Parch. D. Roberts, Rhiw; Mr. Robert Owen, Picton terrace, a'i barti; Miss A. E. WitUams, Bryngwyn Mr. David E. Roberts, Trefeini; a Mr. R. Hughes (Meirion). Terfynwyd trwy weddi gan Mr. Roberts. Cafwyd un o'r cytarfodydd goreu. Yr oedd yr ys. tafeli eang yn oriawn.—2'M&or/a&.
I DINBYCH. I
News
Cite
Share
I DINBYCH. I Dymunir M'nom wneathur yn hysbys i'n dMHen- wyr yu y dref hou a.'r g:ymmydo{;a.eth, fod y Swyddfa Ariano! Leol (Inland AeMMMe Office), wedi ei thros- gtwyddo i'r Itythyrdy; &c mai yno ydyw yr uuig Ie y gellir cue! trwyddedau (&'M<MM) o hyn allan.
[No title]
News
Cite
Share
GLASINFRYN, CEH BANGOR.-Capcl ttcivydd.-Y ma.e y Wesleyaid wedi penderfynu adeiladu capel newydd hardd yn y Ue uchod, a dea,Uwn eu bod wedi I cael darn o dir at- Ie dymunol.
I i (Gwliia 11
News
Cite
Share
I i (Gwliia 11 'BLWTDMNnewydddda'i hoU ddarUenwyr y FANEE, 4 t. h Y mM hon yn addaf bod yn well i'f cerddor;o: ? un flaenorol, as ydyw CMl cyhoeddiad&u cerddorol i' w gwasanaethu yn welliant. Nid eedd ùnrhyw Yhoeddia Lddorol Cymreig yn CMt ei gyhoeddi yn yr ychydie ayn. yddan diwedd.f ym?-di? end yr adran oedd yn gYS8yilt. j' < ??7/ !/) ?e<M'<<, o dM olyRiaeth Syddlawa A)aw Ddu. Eleni, Y m%e hwnw i gael ei ddwyn allan yn ??? ?.'??????? 0 daa olygiaeth Alaw Ddu etto- ''E? ?'? ,s??????? ei ddwyn allan ?-=?; ??????? Jenkin8 D Emlyn Evans, aD eram. Y mae y rhifyn hwn wedi dyfod i law, &c Y mae ya hirdd a go]Ygus, ac ar gyallun ?' ??"V??Lt.'? d?d wedi eu h?rgyhoeddi or o'r .wyddfa. Y ?-.?' heb iaw eu rhai ea hunMn. i ?'.1'"? Y? Kynt? gan y g.Iygwyr. nodir br.u ymddMgos. "'y °'? Y gwnMd ymdrechion i'w ??? P? ?? ?" ?? ??'' ?- ??:? gwn; and IY mac rheBwm yn ymgym. mbell i mi. Wel, dymanaf rwydd hynt i bob ymdrech i ???S ???????? gan obeithio Ba throirycyhoedd.&dMiw??P j ae na bydd iddyntddangosUa?rory?d ?? hwnw ? ? ??? weddu dynion at bawb a phob peth ss fyddo yn eu Ilawes ?y'?yrd?? yn' cynn.rt?vy. ? .y.M.. Cymdeithas Gerddorol Uymrelg, '0' V.. ? m<Mt CymJdtbM GMdderei ?ym[e? wM; el ?'-?S????.'?°? o'r blaen. Y MaE? Ila-wer cais wedi ei wneyd at hyn yn y g ?.'&.Jd ?XS..? M ? Mft t"; ??d"?;?S???' byn amryw ?roion o'r blaen. Ond gan fod y peth yn par? hau I rhaid parhau i alw sylw ato'a l osad allan ya ei li w a'i lun annymunol a ffiaidd ei hun. yr oedd y Deheuwyr yn uchel am eu c&n 0 ddeutu deunaw mis yn 01, am e?i bod wedl i ffurfio Cymdeithas Gerddorol 1 Gymru ar sylfaeui ac un oedd yn debyg 0 yn fatiteis. iol i a cherddorion yn Yn y gyn. nadledd yn Abertawe, yn y fiwyddyn 187, peaderfynwyd fod cynnadledd arall i ga-I ei chynual yn Aferthyr yn 188\ ?S trefniadau, mor beU ag y gatla?t ygynnadledd hono Pen?erfynwyd pa Md yr cedd ?w cbynnat gaa ad?l ary?yfeiUion yno i gari. aUan y trefmadau. Oud p. ?h ? Vc?Iym?d? .Megyayroeddynydechreu feLy Ybu?o hefyd; a U&ddwyd y gymde.thas gan K''cydd. ?etn?s -cUcyddiaetb' ydyw g<.aith un Mu ddau ber. ?M y?weithi. to cefn, ac yn troi yrh.Uacuyddat ? ?t? hwy eu hu?in. Pab?m Ms ?Uw fel cenedt f.d yn ?y??t ? P?? ? ?HwD i?d ? fwy te?? ?i y? proffesu peth?u gwell? Y mae rhai o'" cerdjon? ? gweitbi. mor anrhydeddus a ffydiawn ag .ydd bo?iM i dd?nwneyd. Gwnant ea gwaith yn wyneb agored a d?s, ? IMuri?t g?iad at gani?daeth acherddonon. Y ?t yn bared bob am.er i wneyd pob peth sydd y. ? MUuercynMrthwyocerddoriaeth a cherddonM yn gytf- ?dm.t. Ond myjr ed ho;) ymJrecMon gan eraitl sydd yu gosod eu hunain bob am.er yn y Ueoedd mwyaf amiwg; ae M na dda.w pethac yn o[ eu hewyUys hwy, gwnant eu goreu i'w hattal rhag myned yn mhen o gwbl. Llai o chwareu i ddwytaw ein gUydd. gyfeillion; lIai o wneyd llygaid byoham ao arwyddion o wawd ar bethau a wneirac a ddy; wedir gan rai heb fod yn eioh liewia chw. Gadewch t ni gydweithio er mMtaio ein cenedt a cherddoriaeth yn gytt- redinol; M os ydym yn gall tuag atom ein hunMn, dyM r ffyrdd sicraf a Iwydda. Gadawer l bawb weithio yn ei gangen ei hun, a bydded y gymdeithaN bon yn fantais m* iwelta y natll y Uall. ac i weUa y cyhoedd hefyd. Bydd y wlad yn edrych arnom yn fwy eraffus yn awr nag enoed, wedi meiddio galw ar Dywysog Cymru t fod yn biind i'n cymdeithM. Faint o ddoethineb oedd yn hyn, nis gall. wn ddyweyd etto gobeithio nad mantais iddo wrthod fydd hyn, fet llawer gwaith o'r btaen. Pa un bynag am hyny, os ydym yn awyddus ao yn disgwyl cefnogaeth ein prif weinidogion orefyddot, a'n haelodau seneddoi, a mawrion ein gwlad, rhaid i ni ein hunain fod yn t!wmeyd ein dyied- awyddau mewn dull teilwng ac anrhydeddus, onid ê, bydd yr hoH foneddigion hyn yn troi cefn arnom gyda gwawd. Ceir mantMs i alw sylw at weithrediadauly gymdeith-n yn awr ao eilwaith, fel y byddo pethatt yn myned yn mlaen. Y mae ganddi gyBawnder o waith dim ond caet pethau i weithio. ac i weithio yn drefnua, a pheidio gadaot iddo redeg yn rhy unochrog. Nt ddylai roddi mwy o nafddog- aeth i an gangen na'r llaU ni ddytid troi gormod o'i aylw at offerynau a sefydlu cerddorfitau. Y mae arnom eisieu magu meddytwyr yn ogystat.—GttOFFYDD AP CYNAN.
1_' LLANBNGAN. -_0-1
News
Cite
Share
1_' LLANBNGAN. _0 -1 BYDD yn Mawenyad mawr i gyteniion Mr. Thomas Owen, athraw yr Y.4gol FrytaDaidd yn y plwyf hwn, ddea.U ei fed wedi eunil), yn y doabarth uehaf, yn yr a.rholiad cymaf, am y gratid a.nrhydeddus o Bachelor of Music yn MItrifysgot Llnnda.in. Wedi i Mr. Owen sefyll un arholiad etto, bydd yn un o ddau neu dri Chymro fydd yn CMio y llawryf oerddorot hwn. Sicr genyn* fod dyfodol disglaer o tia.en Mr. Owen fel athraw cerddotot ac or,-ttnydd.-],iitio?t.
M Y D R I M.
News
Cite
Share
M Y D R I M. DA genym weied y gweitbgarweh sydd yn eglwys y Methodistiaid yn y tie uchod. Boreu ddydd Nadolig, hotwyd yr Ysgot Sul, yn y 6ed bennod o'r IIyyot,dd- M;r, gan y Parch. Rhystyd Da.vies, Cwmbach, a chaf' wyd cyfMfod buddMl ia.wn. Yr y prydna.wn, rhodd. odd Mr. a Mrs. W. E. Lloyd, Cfose, wtedd o'r fath oron i aelodau yr Ysgol Sa.bbothoL Hefyd, cyfrau- odd Miss Griffiths, Miss Rogers, Miss Wittia.ms, M era.HI, at roddi anrhegion gwerthfawr i'r holl blant am eu ifyddiendeb gyda yr Yagoi Sul. Hefyd, yr oedd Mr. Williams, bonfddwr o Liverpoot, a thad Mrs. Hoyd, Ctose, wedi anfon swm o arian at wobrwyojtt'yddlonuud yr Ysgol Sabbothot yn Mydrhu. Yn yr hwyr, cynnaliwyd cyfarfnd adioniadot, o dan lywyddiaeth fedrus y Parch. Rhyatyd Davies. Yr oedd hwn yn an o'r cyfariodydd mwyaf rhagorol y buoru ynddo erioed. Cymmerwyd rhan ynddo gan y personaa canIynoI:—Mri. D. HoweUs, S. Howeiis, B. H. CritEths, J. James, T. Griffiths, W. E. Hoyd. Miss Rogers, Miss WiUiams, Miss Lloyd, Miss W. E. Lloyd, ac eraiH. Hefyd, caiwyd adroddiadau gan Mr. J. R. Thomas, Bwlehygwynt, yaghyd a liiaws o blant yr Ysgot 6ul.-Gohebydd.
LLANELWY.
News
Cite
Share
LLANELWY. Y Cynghor Sirol.-Dywedir mai Ile bycban hynod o Donaidd ydyw y He uehod, ond anhawdd fuasai gan neb gredu hyny, er pan y gorfu i Mr. Sisson wrthgilio o'r maea, ac i'r Parch. W. GIanSrwd Thomas ddyfod ahan fel ymgeisydd RhyddfrydoL Methasan t, arlolllawer ymdrech, gael gwr cymmhwys i'w eyzinrychioli. Aethant at Mr. Joseph Hoyd i aii ofyn iddo ef. Ofer fu eu holl geisia.da.u Dr. A. E Davies a ofnodd y gelyn; Mr. R. E. GritHths, er ei fod yn fychan a chryno, hefyd, yn ofni Goliach y Hhyddfrydwyr; o'r diwedd, cawsant gan haws ddeMebtt Mr. T. H. Roberts, a chydsyniodd yntau. Dywedir nad ydynt am ymladd brwydr ar dir poli hcMdd.oadpahaM yr ymofynwyd.a. Thori ynteu? ?ld oedd y fath awn traed erioed a'r boreu yr oedd. ynt yn c?MO enwau ar y papyr deg a'r hugain o Dori- aid wedi ei arwyddood mM efe oedd v dvn .-vm- mhwysaf?- Adeg.ltyddfrydwyr! O.dy ?ndod\'w ?? ? ?"? '???'' ?? y '???< ?.?.' chwedl y Tormid wedie. a.rwyddo; ond ?a, nid ydy yn rhyfeddu dim; ond diotch. nid ydy? ei ddvtauwad ond n.egysdim =-ODd beth ? y ?ddau ?S? Mr. Roberts wed? gweted Hawer, u.edd? ef, M gwarchetdwad. Pa both ar&li'' Wn i ddi.n ? Un ci S'????.??????? mawI' ydyw ef Hhoddodd ei deulu laa,er.at yr achos; ac ????? fel ysbryd i ddychryuu Glanftrwd, yr hwn sydtl Yu uweh o'i yagwyddau ua? =??'???????? o amser ar llaw fel un 0 amryw bar$oniaid y ddins tecnanhoa. RhoddedyRhyddfrydwyreu Dietdt? ?t??r ?' ? ??a?u'dywX'd ?d? i,?, ?? ??- ?? "?y?i udgon?n? i,hyddid,  aUr clia\Vnder, chwedl un, pan fyd ?S???? ?????????? gQM$t, ae nd A chorachod disail a oiwaelod. A Chyiura ya adsaiu ?d?S????