Y Rhedegydd

U Y MOR." Mae y Mor a'i donau'n sisial Fyth am Anfeidroldeb Duw; tic nid oes yr i-iri ore-idur S y d d yn giliu bebdcla fyw Mae'n cffnewid, rnae'n afionydd, Byth ni orphwys i gael hun A'i ddyfnderoedd amhlyiaiadwy Sydd yn herio dyfais dyn. Ar ei fynwes cluda iongau Draw o eithaf pella'r byd 'Nid yw'n holi beth a garia- Tywod, ynte perlau dryd Rhuthra'r ddrycin dros ei wyneb, Lleibia'r enwog a'r di-nod Mymvent fwya'r Cread ydyw Heb gof-golofn arni'n bod. At baganiaid cluda weision A gynhygiant drysor drud Ac fe edy fyrdd o Feiblau Yn mheliafoedd anwar fyd 'Dwed y rheiny am y codwm Erchyll gaed yn Eden hardd, Ac am fythol feddyginiaeth Gaed trwy'r chwysu yn yr Ardd. Llangefni. R. FFESTIN JONES.

CAN Y 'DERYN DU. [rth ymadael am Ddeheudir Cymru rhodd- Q d cyfaill Aderyn Du i mi, ac yn mhen amser Bfais lythyr oddiwrtho yn gofyn sut 'roedd yr Qeryn y dod yn mlaen; a'r penillion canlyn- ol cedd yr ateb, ] Yr oeddwn ar ryw foreu A'm bron rhwng lleddf a lion, Daeth yspryd Abram Lincoln Yn fyw o dan fy mron,— Wrth fod mor dyner galon Aeth ef yn fawr ei fri Pan gofiais hyny, rhedais I yllwng y 'Deryn Du. Meddyliais yn fy ngwely Mor greulawn oeddwn i, Dim gwell na hen gaeth-feistr Wrth gadw'r 'Deryn Du; Yr edn bach diniwed Fel caethwas yn ei gell, Ar ol rhyddhau y 'deryn 'Rwyn cysgu'n llawer gwell. Yn gynar yn y boreu Cyn iddi daro saitb, Y 'Deryn Du gadd frecwast Cyn cychwyn ar ei daith Yn lion a chwim ehedodd I rywle draw yn mhell, "Rwyn siwr caiff fwy o ryddid, Os na chaiff damaid gwell. ,]Fe ddwedain iaith yr adar Wel diolch byth i chwi, Fe gofiaf etc am danoch Am wneyd fath dro a mi;" 'Rwyn siwr, pan ddel y Gwanwyn, Ar goeden wrth fy nhy, I ddiolch am ei ryddid Fe gan y 'Deryn Du. Fe'i gwelais ar ol hyny, Ryw dro ar ben y clawdd, A gallwn. pe dewiswn, Ei ddal yn ddigon hawdd 'Ond 'rwyf fi'n caru rhyddid, .1 ?- 'Rwyf fi am fod yn ffri, ||' ? Rwyf am gael rhyddid hefyd ? ? 'Run fath i'r 'Deryn Du. ? ?sdoddarei union ? chwilio am ei fam, pi Roed&hono'n ewyno'n arw Am iddo gael fath gam; A 1 dad a ddwadai wrtho, I "Paid poeni 'r bychan tlws, 1 T d, alu'n 01 i Wmphrs. Mi ganwn wrth ei ddrws." Xanygrisiau, I HUMPHREY ROBERTS. I

GOLEUNI DA Yw ypethgoreu i slrioSi HWYRNOS GAUAIF,, a gellir cael y GOLEUNI GOREU am y PRIS ISELAF trwy aSw am wasanaeth H. R. GRIFFITH, PRACTICAL PLUMBER & GASFITER. Coldw y STOC QMEU sydd yn hositi i'w chael o INCANDESCENT CA5 BURNERS, a PIIOB GAS FITTINGS ERAILL. Hefyd gwi^a bob gwaith gyria gosod BATHS, WATER CLOSETS, PIBELLAU DWFR, Sc., am y Frisian iseiaf, ac yn y modd go ten. Rhoddir ESTIMATE am bob gwaiih PLUMBER ond gofyn am dano. H. R. GRIFFITH, ?.&.A? J&/  & A. ?A.? Plumber & Gasfitter, fllgh Street, HI. Ffestiniog. 1!iI.I\¡;¡ "If ROBERTS' BOOT & CLOG FACTORY, LLANRWST.; Dymuna w. H. ROBERTS. (Gynt yn ngwaaacaeth Mr. William Hughes, Watling Street), hysbysu y CYHOEDD ei fod WEDI AGOR Y MASNACHDY UCHOD YN Ml?? ?e i? ? VVii?i???FW ?? ST?FPT No. I, WILLOW STREET. LLANRWST, (Y drws nesaf i Mri. E. B. JONES & CO.), at P?mio, awneuthur EsgidiffElu a Clogs. Dyma, heb os nac onibai, y lie GOREU a RHATAF yn Nghymru. Sicrheir y gwaith a'r defnyddiau goreu am y prisiau gostyngol isod, gan un sydd wedi cael 13 mlynedd o brofiad mewn trwsio a gwneuthur Esgidiau. Caiff pob cwsmer ein sylw personol. Gwadnu a Sodiu Esgidiau i Ddynion, 2s 6c. Eto eto i Fechgyn, 2s. Eto eto i Ferched, 15 6c. Eto eto Plant, is. i fyny. Gwarentir y gwaith a'r defnyddiau. Mae genym Stoc helaetfo o CLOGS newydd, ac hefyd rhai aiMaw i'w cynyg am brisiau rhesymol. Cofiwch y Cyfeiriad :— ROBERTS', Boot & Clog Factory, Llanrwst. (Y Drws Nesaf i Mr. E. B. JONES & CO.) D.S.-Trwsir Esgidiau a CSogs tra bytfdwch yn y dmf, neu danfonir hwy. I 'n <1'1'> ft.¡,¡;;lt1í1i DALIER SYL W Dymuna SSIVSEON JONES, 123, MANOD ROAD, BLAENAU FFESTINIOG, Hysbysu y Cyhoedd ei fod yn cychwyn busnes fel NEWYDDIADURWR yn y lie uchod, ac y gall gyflenwi pawb a pbob Newyddiadur a Chyboeddiadau Cyfnodol yn Gymraeg a Saesneg. Cymerir Archebion am Gyfnodolion y gwahanol Enwadau, ac hefyd am bob Llyfrau. Bydd yn ddiolchgar am gefnogaeth y Cyhoedd, a sicrha y dyry y sylw mwyaf gofalus i bob archebion a dderbynia. At Drigolion TANYGRISIAU alr AMQYLCHOEDD. TNYMUNA EDWARD HUMPHREYS, Trwsiwr Esgidiau a Clogs, ddiolch i bawb sydd wedi bod mor garedig a'i gynorth- wyo trwy roddi gwaith iddo er pan y mae wedi dechreu trwsio ychydig, gan ddymuno am yr un caredigrwydd yn y dyfodol, ag y dangoswyd hyd. yma. Hefyd dymuna hysbysu ei fod wedi symud o Brynffynon i DRE'LLWYN, gyferbyn a Shop Mr. J. Roberts, Grocer, lies llawer mwy cyfieus. Ymrwytoa i wneydf gwaith gonest i bawb am brisiau rhesymol, aci am Arian Parod yn unig. ° Cigars a Cigarettes. Y mae dros 100 o wahanol fathau o'r | uchod mewn Boxes ac yn rhydd yn I Shop Y GLOCH," y drws nesaf t't Maypole Dairy Co. • .v 'v- Eisteddfod btrawsfynydd, A gynhelir DYDD 8ADWRN, MEOI 18fed, 1909, Testynau yn awr yn barod, ac i'w cael trwy ddim ond talu y cludiad, oddiwrth yr Ysgrifenydd, J. R. JONES, Council School. RHAG-HYSBYSIAD. "Y DDAU DEILIWR." Traddodir DARttTH ar y testyn uchod yn NGIIAPEL Y FRON, PENRHYN, gan y Parch. R. R. Jones, AbergynoSwyn, NOS SADWRN, EBRILL lOfed, 1909. (Nos Sadwrn y Pasg). „ Tocynau allan yn fuan. YSGRIFENYDD. CYFARFOD LLENYDDOL BETIIEL, TANYGRISIAU, wedi ei OHiRIC hyd MAl Y 7fedl! a'r 8fed.; Y CYFANSODDIADAU i fod mewn llaw r erbyn Ebrill 24ain, 1909. o Arcadiau Pottery, with Local Coat of Arms. ^Prices from 61. to 1? per piece. Suitable ?or PMseats.-?Rbedegydd Q?ce, Bh FestiaM?. CYFARFOD LLENYDDOLi HYFRYDFA, BLAENAU FFESTINIOG, a gynhelir GWENER A SADWRN, MAWRTH 27 a 28, 1909. Beirniad CerddorolMr. TUDOR OWEMs | A.R.C.M., Blaenau Ffestiniog. Cyfeilydd :-FRANK P. DODD, YSW., M.A., Blaenau Ffestiniog, RHESTR O'R 1 fiSTYfJAU AQORD SIR BYD. BARDDONIAETH: 1.—Cjwydd, "Diwydrwydd" (heb fod dros 40 Ilinell). Gwobr 7s 6c. 2.-Englyn, "Y Llygad." Gwobr Is 6c. 3,-Ertryn (dau benlil ar urirayw fesur). Gwobr Is tic. 14.-ChWO' pheniilj Seren Noswvl." Gwobr 3s. Beirniad: Dewi Mai o Feirlor, Bl. Ffestiniog. TRAETHODAU, &c: 5.-Prif D;aethawd, Etifeddeg. Gwobr 7s 6Q. 6.—Traethawd i Frrched, "Y cylchosdd priodol i ferched eu Hanw." Gwobr 4s. Beiraiad Parch. R. Talfor Phillips, Betliel, Ffestiniog. 7.-Ateb ewestiynan ar y Mac3 Llafur, eyfyng- edig i gykh Ysgolion Sul Anibyowyr Fiest- iniog, Maeotwrog a Trawsfydydd (gweler y Rbagien ) Gwobr 4s. Beirniad Parch. J. Rhydwen Parry, Bethania Bl. Ffestiniog. ADRODDIADAU: S.-Prif Adroddiad, Y Berth yn Llosgi" (J. T. Job). Gwobr 7s 6c a thlws arian caii,Il aur (rhoddedjg gan Mr. J. Boilotten, Bangor). 9.—Adroddiad i rai dan 16cg oed, "Sal y Blodau (Eifion Wyn). Gwobr 2s 6c, Beirniad: Mr. Haw Etis Haws (Deryi), Bl. Ffestiniog. CERDDORIAETH: io.-ilr Parti Cymysg hob fod dan 16eg mewn nifer, a ddatgano oreu, Deuwch, canwn i'r Arglwydd" (Gabriel, Bargoed, S. Wales). Gwobr £ 1 10s. 11.—Cor Plant, 12 mewn nifer, heb fod dros 16 oed, "BoddioDuw" (allan o Diflen Cymanfa Plant yr Anibynwyr 1909). Gwobr 6s a Pitchfork i'r Arweiuydd. 12.-Unrhyw Unawd i rai heb euill 7s 6o. Gwobr 7s 6c. 13.-Pedwarawd, Y Rhosynaa (E.D.Lloyd). Gwobr 6s. 14.-Unrhyw Unawd o waith Dr. Joseph Parry Gwobr 15s. 15. -I)euawd i S. ac A, neu T. a B., "Sibrwd yr Awel (Tom Price). Gwobr 8s. 16.—Deuawd i blant dan 16 oed, Y Lili," allan o Dnlyn y Plant (Tom Price) Gwobr 3a. 17-—Wythawd, y ddwy don, "Kilmorey"ar y geiriau Mae'r stormydd s-ydd yn curo, &c. a Portmadog," ar y geinau 0 blen- tyn y nefoedd, &c." G^cbr 8s. TESTYN YCHWANEGOL.—Chwareu ar y Ber- doneg i rai dan 14eg oed. y don Y Delyn Aur" (rhif 91 o'r Caniedydd Cynulleid- faol'). Gwobr 3/ Testyn Ychwanegol-Pedwarawd, Y Bwthyn ar y Bryn." Gwobr 4/ AMRYWIAETH. 18.—Am y par Sosanau coch a du goreu i ddyn. Gwobr 4s 6c. 19.—Am y par Hasanau ribs duon i blentyn dwy flwydd oed. Gwobr Is 6c. Beirniad, Mrs. Ann Eliis, Glim Eiddcn, Manod Road. 20.-C(y,s goreu i ddyn (gwlanen oleu gwddf 15). Gwobr 10s. Beirniad, Mrs. Ellon Edwards, 166, Manod Rd. 21. —Am y Pencil Sketch goreu o Gapel Hyfrydfa (20 x 15). Gwobr 5s. Beirniad, Mr. Hnw Elis Jiuws. 22.—Am y Bonnett weuedig oreu i blentyn. Gwobr 2s. 23.—Am y par o pillow slips goreu. Gwobr 4s. 24.—Am y Crotchet tie goreu. Gwobr Is. Beirniad rhif 2-24. Miss Hughes, Dress- maker's Supply Stores, Manod Rd. Y goreu yn rhif 18—24 i fod yn eiddorhodd- wyr y gwobrwyon. Y cyfansoddi.*dav!,&c, i fod yn llaw eu priodol feirniaid erbya Mawrth 7fed ac enwau yr ymgeiswyr ar yr Adioddiadau a'r Gerddoriaeth i fod yn llaw yr Ysgrifenydd erbyn Mawnth 20. Gellir cael rhestr gyflawn" o'r testyoau, amodau, &c ond an fou stamp diruea at yr Ysgrifenydd: J. W. THOMAS, Tanybwlch, Manod Road. LLYGAID DOLURUS. ELI ANFFAELEDIG. BLAENAU FFESTINIOG. Yr wyf yn diolch yn fawr am yr hyn a wnaeth eich ELI i mi. Y ma.e yn werth i ddweyd yn dda. am dano." Mr. Pris 6c. drwy y post. Canoedd o dystiol- aethau o Gymru a Lloegr. JOHN HUGHES, Chemist, Castle House, Holyhead. WHIT-MONDAY, 1909. VALE OF CONWAY CHAIR EISTEDDFOD, to be held at I LLANRWST. LIST OF SUBJECTS NOW READY. to be obtained from the Secretary, J. D. JONES, Watliag Chambers, Llasrwst. PRie £ 3|tft ■; NEUADD GYNULL, BL. FFESTINIOG. Cynhelir BUDD-GYNCHERDD PilAWREDDOG yn y Ile ucbod NOS IAU, MAWRTH 25ain, 1909. Datgenir gan Miss lDITH DAVIES, Wrexham (Enillycld yn Eisteddfod Corwen, 1908) Mr. H. VAUGHAN DAVIES, Caernarfon (Enillydd mewn Eisteddfod Genedlaethol). :r1fZDORf' FREINIOL OAKELEY, yngbyda phnf gantgrign yr ardal. A¡J':õir giÁH Mr. Edwai.- dwardsl Ngw M':ct Square, a Mr. H. Vaughan Davies, Caernarfon. Cadeirydd:-D. R. D. EVANS, V.H. DIP, Cyfeilydd:~F. P. DODD, Ysw., M.A, Yr elw er cynorthwyo Mr. John G. Jones, Park Square, yrhwn sydd wedi ei analSuogi i ddilyn ei waith er's amser maith. Drysau yn Sgored am 6 30 dechreuir am 7 o'r gloch. Mvnediad i mewn trwy docynau 2/ 1/ a 6c EISTEDDFOD GADEIRIGL MON, AMIMQH* GWYL Y SULGWYN, 1909 (LLUN a MAWRTH, MAI 3iain, a MEHEFIN laf). A/TAE Rhestr Gyflawn o'r TESTYNAU xYX yn awr yn barod, ac i'w cael pris 2c drwy'r Llythyrdv 2jc, gan yr Ysgrifenydd, POBERT JONES, 11 Parys Lodge Square, Amlwch. fE, J. "c.1I #t.MI.. I Eisteddfod QacfeirioS RU10siRanerchrugog. Dydd LInn, Gorphsaaf 5ed, 1909. PRIF DESTYN Y FARDDONIAETH- Awdl Bryddest: "Hen Gartref Meddyliau o Hedd." Gwobr £ 5 a Chadair Dderw Hardd. Beirniad, Bethel. PRIF-GYSTADLEUAETH :-(a) "Worthy is the Lamb (Handel); (b), Tyr'd Swynol Serch (Dowland). Gwobr ^35. CORAU MEIEION: Cydgan y Pererinion" (Dr. Parry). Gwobr f 20. AIL GYSTADLEUAETH GORAWL:- Dyddiau'r Haf (I Price) Gwobr /10. CORAU PLANT" Y Fordaith (Hopkin Evans). Gwobr laf, J5; 2il £ Z. Beirniaid y Gerddoriaeth—David Evans.Ysw., Mus. Bac., a Mr. W. O. Jones, Cilfynydd. Rhestr o'r Testynau i'w cael gan yr Ysgrifen- yddion ;— JOSEPH DAVIES, 25, Brook Street, Rhos; J, T. EDWARDS, 72, Bank Street, Ponkey, Ruabon NEUADD GYNULL, BL. FFESTINIOG Cynhelir BUDD-GYNGHERDD MAWREDDOG yn y lIe uchod NOS IAU, EBRILL 29ain., 1909. Gwasanaethir gan y I ROYAL OAKELEY SILVER PRIZE BAND, a'r Baritone Byd-enwog MR. DAVID CHUB, PONTYPRIDD, (Winner of Nine First Prizes at the Royal National Eisteddfod of Wales). SOPRANOMiss Davies, High Street, 4fBlaenau Ffestiniog. BASS Mr. W. O. Jones, Ffestiniog. ADRODDWRMr. John Henry Jones, Bethania, B1. Ffestiniog. yn nghyd a PARTI MEIBION ENWOG GRAIGDDU, (o dan arweiniad Mr. W. Jones, Bodunig). Llywydd .—RICHARD BOWTON, Ysw., Cartre'. ArweinyddDAVID t»AVIE3, Ysw. Wynnes Road. Cyfeilydd :-F. P. DODD, Ysw., M.A. Drysau yn agored 6-30, dechreuir am 7 o'r gioch. Yr elw at gynorthwyo y brawd Kobert Ellis, un o weilhwyr Chwarel Graig- ddu, sydd yn wael er's blwyddyn a haner, ac mewn gwir angen. Mynediad i mewn trwy docyuau 2/ 1/ a -/6. AAAA/\A/VVVV\A/VVSAAA/VSA/VVVVSAA' VALENTINE'S LOCAL VIEW POSTCARDS ARE THE BEST AND CHEAPEST, 12 ASSORTED COLOURED CARDS of FESTINIOG or BLAENAU FESTINIOG in PACKET, may be obtained at the- 'RHEDEGYDD' OFFICE, BL. FESTINIOG, for 7|d. per packet. GALL AND ASK TO SEE THEM. ÀSii D;tab o ddefayddist nafofeau ewch