Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Ein Senedd a'n Seneddwyr.j
Ein Senedd a'n Seneddwyr. GAN Y GNVYLIW4. Cwympodd Seneddwr amhvg dydd Maw rth, set Syr T homas P. Wliit- aker. Bu yn y Senedd lawer blwyddyn ac enillodd satle dda fel dirwestwr ac II awdurdod ti- bynciau ariannol. G waeth waith rhagorol fel cefnogydd i Mr Asquith pan oedd efc'n tywys ei fesur mawr dirwest ol trwy Dy y Cyffredin, yn 1897. Am rai blynydd- oedd Syr Thomas oedd y ^dadleuydd cryfaf yn y wlad dros Bryniad y Fas- nach Feddwol a'i dygiad ymlaen gan y Llywodraeth. Yn Rhagfyr diw- eddaf enillodd ci sedd dros, Dyffryn y Spen, gyda mwyafrif o dros ddwy fil yn erbyn cynrychiolydd Llafur. Yn ol pob tebygolrwydd aiff y sedd yn awr i Lafur. Yr arferiad ynglyn a Gwyl Fawr Arglwydd Faer Llundain yw r Prif- weinidog* draddodi anerchiad ffurfiol ar gyflwr gwlad a llywodraeth. Bydd fel rheol hefyd yn traethu ar berth- ynas Prvdain a gwiedydd tramor. Felly y gwnaeth Mr. Lloyd George yr wythnos ddiweddaf. Dridiau cyn hynny cymrodd ran yn y. ddadl ar Rwsia a naturiol yw i'w feirniaid gym- haru v ddau draethiad. Yn y Sencdd cvnawnha watth y Llywodraeth yn 0 bunnoedd yn g wario can miliwn o bunnoedd yn helpu un o'r pleidiau yn rhyfel car- trcfol Rwsia ac felly yn ceisio lladd Bolshefiacth a'r cleddyf. Yn y lie arall ymffrostia iddo ddweyd flwyddyn yn of y byddai yn amhosibl difetha .Boilshefiaeth a'r cleddyf. Beth all fdd gwir feddwl a safle Mr. Lloyd George vn hyn? Os oedd flwyddyn yn ol yn argyhoeddedig mai ofer y gwaith, pahamy caniataodd wario cymaint o aur a bvwydau arno? Codwvd y cwestiwn hwn yn y Sen- edd ddydd Mawrth, ac yr oedd yn amiwg-fcd Mr. Bonar Law. me..ÿn pembleth dost. Ei unig atcb oeld erfyn ar i'r holwyr ohirio- eu holiadim hvd ddvfodiad y gwr mewn dadl i'r Ty dydd Iau. Canfyddid fod Mr Winston Churchill hefyd ar y twr yn gwylio ac vn clustfeinio. Enbyd o belli oedd i r Pril" Weinidog ei daflu ef a'i gyd- gyrch R wsiaidd dros y bwrdd yn gy fan gwbl ac yntau yn meddwl cym- aint o'r gwaith o ladd a difetha Bol- shefiaid. Pwynt arall yn araith yPrif VVeiq- idog oedd ei haeriad fod y Cyngor Heddwch yn Paris wedi gwneyd cyn- nyg at gael y pleidiau Rwsiaidd at ei gilydd. Yn ol pob tystiolaeth flaen- orol ni wnaeth y Cyngor ond galw yr ymosodwyr Koltchak, Denekin, Yud- enditch a'u cwmni at ei gilydd. Ond, atolwg, onid un pobl yw rhain? Addelir yn hollol na wahoddwyd Lenin a Trotsky a'u -canlynnwyr i unrhyw gyngor. Yn hytrach pan glywodd y gwyr hyn fod gwahoddiad wedi eu roddi, gwnaethaut yn hysbys nad oeddynt hwy wedi eu gwahodd a a bod yn hollol barod i gydsynio os caent gyfle. Cyfaddefai Mr. Lloyd George gycla gofid mai'r Bolshefiaid oedd yn trechu ar hyn o bryd, at fod vr ymosodwyr ar hyn o bryd meyrn cvflwr gwir ddrwg. Darogen^ ir trwy gydol y ddwy flynedd ddiweddaf fod Bolshefiaeth" âi. ddariod amdani; nad oes ganddi ond ychydig ddyddiau i fyw, aceto, er i ugain o wledydd helpu y blaid Tsaraidddeil y blaid werinol i ennill tir o hyd S Onid oes modd i'r wlad hon gael gwybodaeth deg a llawn am wir gytlwr pethau yn Rwsia? Dydd Iau pan ymdejangosodd y Prif Weinidog yn y Ty cyfeiriwyd pymtheg o ofyniadau ato ymgylch Rwsia ac ymgymerodd a'u hateb yn un bw-ndel gyda'i gilydd: Ceisiodd rhai prth- wynebu hyn ond i ddim pwrpas. Diw- edd y, cyfan fu i addewid bendant gael ei rhoddi nad ai y Llywodraeth gam vmhellach yn erbyn Rwsia heb ynghyntaf roi cyfle i'r Senedd draethu barn ar y mater. Hefyd na fyddai i Brydain ymyrryd ynoymhellach os na fyddai y cynghreiriaid yn cytuno. Daw yr achos o flaen Cyngor Unedig ym Mharis ar fyr. Ni ddywedwyd gair gan y siaradwyr ynghylch gwaith v wlad hon ar hyn o bryd yn dal i R I geisio newynnu Rwsia. Amlwg yw, fod gwaith Germani yn gwrthod cy- tuno yn y blocad yn dylanwadu 'mhell. Dydd lau cawd atgof fyw o'r dydd- iau mawrlon gynt yn Nhy y Cyffredin pryd y .gorchmynwyd yr aelod Gwydd- elig, Mr. Jeremiah* MacVeagh, i fynd allan o'r Ty. Tra yr oedd Capten Wedgwood-Benn ac Arglwydd Caven- dish-Bentinck yn holi Mr. Macpher- son, yr Ysgrifennwydd Gwyddelig, ac yntau yn ateb, taflodd Mr. MacVeagh air i fewn. Atebodd Mr.. Macpherson ef yn wawdlyd a chas. Taniodd hyn y Gwyddel, ac ebai "Don't be imper- tinent." Am hynny galwodd y Llef- arodd arno dynnu y gair yn ol. Cyfeiriodd yntau at ensyniadau cas Mr. Macpherson a gwrthododd dynnu -yn ol. Y diwedd fu gorfodi'r "tros- eddwr" druan i fynd allan o'r ty Y fath chwarae plant a ellir gael mewn lleoedd mor aruchel! Ceir llawer o siarad am ddyclnvel- iad Mr. Asquith i'r Senedd. Gwa- hoddwyd ef i ail-sefyll am ei hen sedd yn East Fife, ond gwrthododd y gwa- hoddiad. Yr esboniad a gynhygir yw ei fod. yn bwriadu ymgeisio yn bur fuan a chysylltir ei enw ag hen sedd Syr Thos. Whitaker yn y Spen Val- ley. Siaradodd Mr. George Lambert yn ]lym ac yn gryf dro- yn ol a dywed- odd na all neb y tuallan i'r Senedd arwain y blaid Ryddfrydol. Gweith- iodd Mr Lambert yn egniol ac aberthol dros uno dau garfan Ryddfrydiaeth, ond i ddim pwrpas. Etholwyd pwyll- gor unedig o'r ddwyblaid a gosodwyd Mr. Lambert yn gadeirydd iddo. Y diwedd fu i'r adran rydd diarddel ac i'r adran gaeth ei ddystyrru, nes ei fod rhwng dwy stol heb yr un. Os saif Mr. Asquith ym mrwydr Spen cawn wefd gornest ddigamsyniol a chlir rhwng Llafur a Rydfrydiaeth, brwydr a edy ei hoi yn drwm ar wleidydd- iaeth y dvfodol a brwydr a fydd yn ddefnydipl mewn un peth o leiaf, ob- ddefii)ldi,(;l mewn un pe th o, leiaf, ol)- legid bydd iddi farcio allan derfynau a gwahaniaethau y ddwyblaid mewn ffordd gll y wlad eu deaIl. Ceisia llawer farchog y ddau geffyl. Bydd yn rhaid dewis rhyngddynt yn,y,man. n i
[No title]
Rechabiaid Corllewin Mar gannw g. Mewn pwyllgor penodedig gan Gwrdd Dos- barth o'r Urdd nodir o'r cylch a estyna o afon Lhvehvvr hyd LIanlmD-an gan gyu- nwys-cvmocci(I y Tawe, Dulais, Nedd, Afan, Llyfni, Garw a'r Ogwr, gyfarfydd- odd yn y Grosvenor Hetel, Abertawe, dydd Sadwri! diweddaf, dewisiivyd Mr. Daniel Jenkins, Beacli House, Penclawdd, ■ yn ysgrifmnydd y dosbarth allan o 21 o ymgeiswyr. Adnabyddir Mr. Jenkins fel i febyd ae aelo(I cymeriad dilyebwyn o'i febyd, ac aelod gyda'r Treinyddion Calfinaiad er vii ieuauc iawn. Ers blwyddi lawer efe yw'r arweinydd yno, a mynych berfformir cyfariweithia'n rhai o'r prif feistri drwy ei hyfforddiant. Wyth mlVlledd ar hugain yn ol penodwyci ef yn ysgrifennydd ei hahdl ym Mhcnelawdd, pan oedd yn 21 oed. Mae ei leferydd a'i osgo o blaid sobrwydd a moes yn hysbys. Mae'n feistr ar reolau ei Urdd ac ar Yswiriaetli Genedlaethol, n niynych gan arcliwilwyr y Jlongyfercliir am loewder ei waith .a'i gywirdeb.
DIM NERTH A METHU A BWYTA..I
DIM NERTH A METHU A BWYTA. I Cwendid Cwaed yn y radd olaf wedi ei I wella gan Oabietii Dr. Cassell. Mr. H. J. Payne, 24 Mysore Roa d La- 24 Mysore Hoad, La- vender Hill, London, S.W. 11. a ddywed: "Roeddwn mown bywyd dinesig pan ddechrenodd y doJ n r. ColJais archwaeth, ac yna daeth llesgedd cynhyddol na fedrwn drwy imrhyw ymdrech ei ysgwyd ymaith. Ni ailaf ddisgrifio mor ddiymad- fel-th y teirnlwi); nid oedd ynnof egn-i o gwbl. Roedd triniaeth feddygol i bob golwg yn ddifudd; dywedid fy mod yn an- obeithiol. DisgriRd y dohir fel methiant y lympbatic glands neu fel gwendid gwaed parlmol Unwaith pan gymerwyd sampl o waed o1111 clust, bu raid ei dyllu dair gwaith cyn y deuai gwaed, ac yna yr oedd bron mor dorian a dwr. Ymunais a'r fyddin, ond rhyddhawyd fi'n fuan. .Pan ddaethian adref eefais beth o Dabledi Dr. Cassell. ac yr oedd yn rhyfeddol fel y gwellheais. EniUaia nerth hob dydd, .eefais arcinvaetli ao yr wyf yn awr yn iach a chryf. Tabledi 'Dr. Cassril yw meddyginiaeth tiei'ii'aith y cai-ti-ef heddyw at Fethiant Gieuol, Toriad i lawr, Niwritis, Camfaetii, Trenlio ymaith, D'iffyg Gwaed, MetJtiu Cysgu, "Diffyg Traul, Anhwyldeb yr Ar- reii-nati, a Gwywdra Anamserol. Addas neilltuol i famau yn magu ac i fenywod canol oed. Gwerthir gan n?rynwyr a siopau ym mh6b rhan o'r byd. Prisiau, 1/3 a 3/ t maint 8/- yw'r mwyaf dar- Jbodus. Gyrrir gwybodaeth ddidraul ar bob achos os gofynnir am da no, Dr. Cassell's Co., I limited, Chester Road, Manchester, Eng.
Y Ffarwel.
Y Ffarwel. GAN J. SEYMOUR REES. Llyma fi heno ym mreichiau fy nghadair. Clyd yNN"i- ystafell, ,t chynnes yw'r tan coed. Oddiallan, mae'r gwynt yn uchel a'i ruthr yn gryf. I'r dyffryn islaw daw'r rhew i gloi y nant. Disgyn yr eira gan roi byd gwyn i bob bod gwan. Garw yw'r hin heno. Pa sawl plentyn i anfFawd sydd allan rhwng ei dannedd Gwaetha'r modd, llawer, mae'n clebig. 0 fyd angharedig! Onid oes gennyt gartref i'r crwydryn blinP A yw dy gyfoeth yn rhy brin i'w lochesu ? Hwyrach hefyd fod gormod o 6! gwaed gwarion arno i noddi nebun. Pa sawl ysgwydd heno a orlethir gan bwysau o ofid blin ? Pa sawl calon sydd yn ddwy oherwydd 11a cheir dwy yn un? Beth yw nifer plant cyni a'u croesau'n aneii-if Lie creulon yw'r groesffordd. Mae llav. er, gobaith wedi ei gladdu yno gan ddwylo, erch. Mae'r awel oer wrth gwynfan yn yr angladd wedi rhewi'r dagrau ar y gruddiau cochaf. Ni cheir pelydr 'loer i ioniii'r Hawr. Ymguddia'r seren tan soriant y cymylau. Lie unig yw'r groesffordd. Ni ddaw car 11a chyfaill i aios yn hir. Mae pawb mewn brys, a. bras yw eu camau wrth ganu'n iacli. Ni plierthyn i'r teithiwr ei hamdden i wrando cwyn y blin. Rhaid dirwyn ymlaen. Pell yw rhitli o gjrsur, a cliilia cydymdeimlad gyda'r awel. Nid unigrwydd a geir ymhob unigedd. Mae ambell leeyn unig yn Jlawn o fen- dithion. Ond creulon yw unigrwydd y groesffordd i'r un sy'n chwilio cysur yn ei adfyd. Mae gormod o fynd yno ar bawb a phopeth. Nid oes gan nebun air i falmu clwyf. Yr wyf finnau tan fy mriw. Safaf ar groesffordd, a chariad a. gras yn mynd i ffwrdd oddiwrt-hyf. Mewn niwl collaf nn a fu'n gwmni imi drwy lawer storom flin. Ar gyfrif anigylcliiadau celycl daeth yr awr inni ymadael. Ni feddyliais erioed mai hyn fuasai cynllun ffawd. Aeth hi ar ei f -,tw d At-tli bi ar c-I liunion i'r dde, a llwvbreiddiaf innaa ,If we ithi an i'r tfswy. Tlhaid imi bellach wynebu'r dytodol heb ei gwen a'i chwmni., l"J)yna'r dyfarniad, a'm tynged innau yw Iarganfod cwmni arall. Na omedder imi orig i ganu ei clilodydd i'w chysgod sy'n araf gilio ifynwes y nos. Mae'r achlysur hwyr yn e I adolygu ein taith. Gwelaf y tro cyntaf y daethost i'm sylw. Rhaid imi gyfaddef, wrth gofio, mai argraff wael a wnaethost arnaf y pryd hwniiw. Ond/mae- gan amser allu i gyfnewid barn' a syniad. A wyt ti'n cofio'r. tro cyntaf hwnnw pan ddygais di i ganol gallt o good trwchusp 1\'m gwelaist j mewn hraw yn ofni dynesiad rhywun. 0 awr fy niniweitrwydd! Onid oeddit, ar fy ngwefus? A dyna fu'r achos on Cheryl. Buost angharedig wrthyf nes imi glafycliu tan dy ddyrnod. Poenus fu dy driniaeth ohonof, a minnau'n gWeiddi afn fedd yi-i liyti-acii iia rhagor o boen. Gadewais di, a tlirwch o gynddaredd ar fy ysbryd. Tyngais, do, tyngais ar bob llw na chawset byt-h niwyach dy gyfle i'm hudo. Gwan yw dyn, a felly finnau. Daeth tro ar fyd, a newid ar gyflwr fy meddwl. Maddenais iti'r eyf'an, a, ch.aw- som eto gwrdd. Y waith hon mi'th wel- ais ar bompren yng ngoleu'r lleuad mewn man anhygyrch. Waeth imi gyfaddef y gwir, awyddais fwy-fwy am clv gwmni. Y diwedd fu inni lynu'n ffyddlon wrth ein gilydd am rai blynyddpedd. Gweiaist fi yn oriau fy methiant, a chalonogaist fi. Bu llwydd- iant ar fy llwyhfau, a chyd-ddawnsiaist a mi. Dywedais wrthyt gynnwys fy nghaloii, a rhoddaist wrandawiad astud ar bob achlysur. Pan gefnai pawb arall arnaf, arosaist di wrth fy ymyi i'm diddanu. Mi gofiaf yn dda dy eiddigedd brwd pan glywaist fdd gelyn didostur ar fy ngwarthaf. Braw oedd fy nghalon, ond ti a rwymaist fy oedd fv iigli.,Ilc,.ii, o.ncl ii a rwymaist, fv Sylweddolais fod cynlluuiau bywyd yn torri, a breudchvydion gwvnion yn trengu. Er hynny, parhau i ddylifo wnai dv ffyddlondeb di. Bum a'm llogell yn wag,, eithr ti a'm diddeiiaast, yn fy nghyni. Tylawd oedd fy adnoddau i, a chyfoethog oedd dy gydymdeimlad di. > .A mi yng nghrafanc siom, cofiaf am-- danat yn codi imi mewn awyr las lawer castell cain. Erbyn hyn yr wvf wedi byw yn am hell un ohonynt. Ddangosodd neb fwv o ffydd yn fy ngallu na thi. Credaist yng ngwaelod dy galon mai cawr oeddwn, ac ymegninls innau. Gwyn. fyd dy ed- mygedd ohonof! Cefais di am oriau vn fv ystafell yn gyfaill cynnes, er iti weitlnau anghytuno a" mi. Pan ddyferet dv gynnwys o'th galon, yna deuai gwg i'm llygad. Oeisiais ddiffodd dy wres pan fyddai galw am liynny. Piid ba waeth? Ni ffromet. Ber fu taith dy eicldigedd bob tro. Pe mynnai, medrai'r gadair freichiau hon ddweyd llawer stori am danat ti, a fi yn mwyn- hau'r gwyll yn fy ystafell. Fy nghysur heno yw mai mud yw honno weithiau. Ad(laNi,odd cvf,riii.achau tan fore'u ffair niwl. Mae'n wir i mam geisio fy narbwyllo droeon i'th roddi heibio, ond ni wrandew- ais ar ei geiriau. Maddened hi fy anfudd-dod iddi ar gyfrif fy nghariad atat ti. Dywedodd llawer cybydd wr'iiyf mai, drud oedd dy ddilyn. Byddar fum innau i sylwadau o'r fath. Parchaf yr lieiiii-i- hwnnw a'm hysbysodg fod perig] o'th ddilyn. Cyhoeddodd un dirwestwr pybyr mai fy arwain i'r dafnrn n, wnaet yn y diwedd. Er cymaint yw'th elynion, eto i gvd yr wyf wedi tynnu llawer o gysur ohonot. Yn wir, mynegodd rhywun wrthyf pwy ddvdd ein bod gymaint o gyfeillion nes iti adael Uawer o'th arogl arnaf. Wn i ddim a yw hynny'n gywir ai peidio. Dywedaf hyn cefais flas digymar yn dy gwmni, a thithau'n dyner ar fy ngwefus. Chwarae teg iti. Dyweded gelynion fel y ni-viin ont, er mai awr y ffarwel yw hi, tystiolaethaf i'th rinweddau. Hyd yn hyn, gun, na ddwedaist ddrygair i'm herbyn. Yr wyt yn hyawdl yn fy wyneb, ac yn ddistaw pan fyddwyf bell oddi- wrthvt. Ni ddaethost erioed ataf i fentliyca ceiniog goch. Mae'n wir imi wario arian arnat, ond na chyhoedder hynny ar bennau'r tai yn Gàth. Ni wnest unwaith ddannod imi fy ffael- eddau. Pwy, ysywaeth, wyr yn well na thi y newidiaf fy hwvliau yn fynych ? Cofi imi wrthod dy svlw'n bendant am wythnos beth amser yn ol. Ni ffromaist, eithr yn hytrach plennaist ar fyr dy gusan maddeuant ar fy ngwefus welw. Dyma ni ar y groesffordd. Rhaid yw ymwalianu. Os gwelaf di eto, eiddo i ara11 a fyddi. Paid a disgwy] imi dy gusanu byth mwy. Mae geniiyf un arall yn dy le. 1 Weithian—ffarwel—fv mliibell lioff
Newyddion. I1
Newyddion. Rhymni.—Y mae enw'r lie yn gwbl hysbvs dnvy Gymru bellach fel cartref y gerdd a'r -Jan ;• onid dyma drlgias Heman Gwent, John Roberts, Gwilym Gwent (am dymor), T. E. Jones, ac enwogion eraill heb i ni enwi neb sy'n' fyw yn deilwng olynwyr iddynt hwy. Yma hefyd y bu y diweddar Ddr. Parry yn "ca.el ei wersi cerddorol cyntaf, ond dyna—yn awr at y pwynt. Nos Iau a Gwener. y 6 a'r 7 cyfisol, cafwyd perfformiad i-ne."Istrolgar o oratorio gyfoethog Handel, "Judas MaccabEeus," gan Gor Ebeneser, Twyn Carno, gydag ychydig gynhorthwy gan gyfeillion o eglwysi'r cylch. Mr. Davy Jones (Dewi Carno), organydd yr eglwys, a lywiai'r cor, a. thystiolaeth gwyr eymwys i farnu yw ei fod yn eithriadol o wych, hyd yn oed o'i gymharu a chyngherddau safonol Rliymni, Yr unawdwyr oedd: Soprano, Miss Lily Clat- wortliv, Caerdydd; contralto, Miss Mary Richards, Rhymni; tenor, Mr. David Ellis, Llundain bass, Mr. David Hughes, Abertawe. Gwelsom ymhhtli y dorf en- fawr a oi-lanii-ai v Neuadd Drefol lawer o'r hen arwyr, a'r copian o "Judas •Mace." ganddynt, yn dilyii yn fanwl bob symudiad, a hynny gyda boddhad digam- syniol. Cafodd yr unawdwyr eu "en corio drosodd a throsodd, ond nid oedd amser i ailgaiiu-y Soprano yn arbennig ar "So shall the lute and harp awake"; felly'r Contralto ar "Father of Heaven y Tenor ar "How vain is man a "'Sound an Aliri-n,;1,1' ar "Arm, B is- s ai. rm, arm, ye brave a "The Lord worketh wonders." Yr oedd y gymeradwyaeth yn nodedig o galonhog ymhell cyn iddyijt orffen canu, yr hyn ,vcld liefyd am y cor gydag amryw o'r darnau, yn ar- bennig felly "Hear us, 0 Lord a'r "We never will bow down." Xis gellir nianylu llawer oherwydd prinder gofod, ond caniateir i mi nodi fod y cyngherddau yn destun siarad ac edmygedd drwy'r cylch- oedd cvfagos. Sicrhawyd cerddorfa y Vroff. Mortimer, o Gaerdydd nid oes angen canmoliaeth arnynt hwy, na'r offcrvnwyr lleol, Miss Olwen. Davies a Mr. William Evans. T'ra Irhag01 yn wir! Ogmore Vale.—Galwad.—Gyda llawen- ydd y deallwn fod y Parch. T. Mansel Thomas, Philadelphia (B.), Ogmore Yal^, wedi derbyn gwahoddiad gan Eglwys Jerusalem, Tondu i'Ni, bugeilio, a'i fod wedi ateb yn gadarnhaol. Brodor o Gwm- bwrla yw Mr. Thomas, ac yn lioffus gan bob enwad ar gyfrif ei ledneisrwydd a'i ymroddiad. Libanws, Pwll. Liane,lli.-Nos Fawrth,. Tach. 11, cynhaliodd Cor Plant y lie uchod en Heisteddfod gyntaf. Yr oedd yn gyfyngeclig i blant o dan 16 oed. Tynnodd yr arweinydd gynllun newydd, sef cael cystadleuaetli i bob oedrari ar wahan i rai dan 6 oed, dan 10; rhwng y 10 a'r 12 oed; rhwng y 12 a'r 14 oed; rhwng y 14 a'r 16 oed. Dygwyd yr un cynllun ymlaen yn yr adrodd a'r canu. Llywyddwyd gan Mr. Gwilym Daniel. Rhaglen: Alaw ar y piano goreu, Sarah Annie Price, Pwll; ail, Vera Williams. Adrodd i rai dan 10 oed: goreu, Margaret Enid Thomas; ail, Florrie Ephgrave a Nancy Annie Davies, yn gyfartal..Can i rai dan 10 oed: goreu, Margaret Enid Thomas; ail, Nancy Annie Davies; trdydydd, Sarah Edwina Morgan. Adrodd i rai rhwng 10 a 12 oed: goren, Gwyneth Davies. Can i rai rhwng 10 a 12 oed goren, Maggie Lloyd; ail, Florence Pearce a Tommy Bonnell, yn gyfartal. Adrodd i rai rhwng 12 a 14: goreu, Emily Andrews. Canu i rai rlnyng 12 a. 14: goreu, Dorris Pearce; ail, Gweneira Beynon a Carmen Jones, yn. gyfartal. Adrodd rliwng 14 ac 16: cydfuddugol, Mary Anne Thomas ac Elizabeth I. Thomas. Can i rai rhwng 14 ac 16: goreu, Ida Beynon; ail, Annie Davies. Deuawd: goreu, Annie Davies ac Ophelia Lloyd; ail, Dorris Pearce a Phyllis Davies. l*Bu'r cynllun uchod yn atalfa ar yr hyn a geir yn gyffredin mewn eisteddfodau plant, sef un soloist da neu un adroddwr 1 da yn cípio y gwobrau bron i gyd.. Sicr ydyrrvy gwel eraill ddoethineb y trefniant hwn.—T.J. Caerfyrd,din.-i Nlaei, newydd Cnfyrdd- in yw'r Parch. Fuller Mills. Gan ei fod yn Gymro o iaith gobeithiwn y rhydd ei I He dyledus i'r Gymraeg pan gynhehr cyf- arfodydd cyhoeddus yn y dre. Gormod o Saesiieg a gaed yn y gorffennol pan gof- iwn fod mwyafrif mawr y cynulleidfaoedd yn deall Cymraeg. Perchir yr hen iaith yn fwy o hyn allan. Methodus, sef yr Athro David Williams, M.A., bregethai yng ngwyl hanner blyn- yddo! Bedyddwyr Penuel y Saboth a nos Lun. Welsh Outlook.-Gellir bob amser ddis- gwyl rhywbeth newydd yn y cylchgrawn hwn, ac nid yw rhifyn Tachwedd yn eithriad. Erbyn heddyw enillodd safle anrhydeddus iddo'i hun ym mysg cylch- gronau Prydain Fawiv Er yn devrngar dros fuddiannau goreu Cymru, mae iddo welediad eang, a hawlia ffrwyth awen ac athrylith ein goreuon. Da gennym weled Mr. Gwilym Hughes unwaith eto'n ym- arfogi, er fod ei chwil gwydd yn o arw ar y DARIAN. "Efengyl y CuIni" yw testun ei lith. a cheisia gan Gymry ym- wrthod, bellach, a'u rhagfarn yn erbyn y Sais. Y mae Cymry heddyw'n ymbesgi'n lied dda ar froydd Lloegr. Ein perygl mwyaf yw Die Sion Dafyddiaeth fel yng nghyfnod Glan y Gors, ond cofiwn mai Cymro oedd Die ac nid Sais. Beth, tybed, yw barn darllenwyr y DARIAN am yr erthygl feiddgar yn y rhifyn liNAn o dan y teitl, "Y Mabinogion a'r Ysgol Sul" ? Mae llawer o wir yn yr hyn a ddywed, eithr ni allaf yn fy myw gydweld a'r ysgrifennydd pan ddywed nad oes gennym ddelfrydau fel cenedl. Fel arfer y mae J. Arthur Price ar Lloyd George a'i gydweithwyr yn Ffrainc yn rhagorol. Dengys mor ddamniol fu dylanwad Clemenceau ar D.L.G. ym Mharis, a chymaint mwy damniol oedd eiddo Lord *Milner ar y Cymro. Doniol a digri yw ysgrif J. 0. Francis. Nid oes gennym yug Nghymru ei gyffelyb heddyw fel duchanwr, a cheir gwledd bob amser wrth ei ddarllen. Llith feiddgar a newydd hefyd yw eiddo G. R. Jones ar "Welsh .Faith a Fiction," tra y mae Percy Watkins yli ei elfen yn vmdrafod a phethau a herthyn i addysg.—-H.T.E.
Advertising
MEDDYGINIAETH OREF YH (Mx INFFLIW EN SA. QUININE BITTERS CWILYM SVAiS Y TONIC LLYSIECOL. Fel Atalydd ni wvddom am ddim hat>si. ) QUININE BITTERS GWILYM EV ANt:5 Profodd ychydig ddognau cryfion a. itv- merwyd mewn pryd yn effeithio] h1.wer gwaith i atal ymosodiadau o'r clefyd hwn a Uwyddodd bob tro i ddofi eu Ilymdra pae fyddai'r claf dan eu heffeithiau- QUININE BITTERS GWILYM EYANct YW'R FEDDYGINIAETH OREU AT INFFLIWENSA. Berkeley Road, Bristol, Mehenn 18fet Foneddigiou,—Bum yn wael iawa -Aas Inffliwensa, yn cael ei ddilyn gan Enyn- iad yr Ysgyfaint. Dair wythnos ya oi yr oedd fy nghyfiwr yn beryglus, ac wedi h perigl fynd heibio, teimlwn yn igel J.6 yn wan iawn. Bythefnos yu ol dywfevi- odd y doctor fod yn rhaid mi gyJieryd Tonic. Awgrymais Quinine fixtiers Gwilym Evans. "Y pet..il," ebe ef, "cymrwch ef dair gwaith y dydà." OfWiar hynny cymeraf ef y-n rheolaidd, a theimlaf fy mod yn derbyn lies rhyfedri ol. Daeth a chryfder yn ol i'm haei»>.i au, a gwellhaodd fy holl gyfansoddis,J Yr eiddoch yn wir, B. P. CBICK AR OL INFFLIWENSA. Addefa cleition yn gytfredinol eu bod rn fwy isel eu hysbryd ar ol cael lufi'fiwer** na phan oeddent dan ei ddylanwad, ao ya fwy nag ar ol ymosodiad o unrhyw arall. Y MAE'R GWAITH LLEIAF YN FLII*- DER. Y MAE'R PETH OEDD YN BLESFK WEDI TROI YN LLUDDED. Y MAE'R ARCHWAETH I GYD WEDS MYND. A DIGALONDID bron yn annioddefol. I SYMIO I FYNY-" MAE BYWYD YN FAlOR" i ddynion na theimlasent o'r blaen am un diwrnod y, fath Brudd-der Llethol. BETH YWR FEDDYGINIAETH Y ffordd oreu i alltudio'r t-eimlad"-a prudd hyn yw cymryd Bwyd Maothlon, SO fmarferiad Cymedrol, Osgoi Unigrwydd, ac ymgymysgu at Chwmni Siriol, a chyui- ryd QUININE BITTERS GWILYM EVASEj DOES DIM SIRIOLDEB. Y MAE ISELDER YSBRYD. Y MAE'R TEIMLAD 0 BRUDD-DEK Nid gwin meddygol yw ond y Tonic gorea i rai ar lawr ar ol Inffliwensa. Rhydd ? dognau cyntaf wared o'r teimlad eich bod yn wan a d.mddiff-yn a geir ar ot pwi drwg. Os cymerir tri neu bed war dogis mewn pryd gyrr hyn ymaith ymosodinu. s Ueddfa bob amser ei lymdra. Mae 'DOES DIM MYND. QUININE BITTERS GWILYM EVANS yn donic gwerthfawr ac yn arneumg Inffliwensa, ac y mae yn amhrisKxlwy at Wendid, Iselder Ysbryd. Doluriau'r Fi es t, Methu Cysgu. Diffyg Traul, Gwendid QUININE BITTERS GWILYM EVANS. Gwyliwch eich twyllc. Gwelweh eiiw Gwilym Ivans" ar y label a'r botel, h.b y rhai hyn, nid yw'r Feddyginiaetii yr un iawn. GWERTHIR YM MHOBMAN. Mewn poteli 3s. a 5s. yr un, neu danfonir hwy wedi talu'r cludiad ar dderbyniad Ilythymodau yn uniongyrchol oddiwrth yr unig berchnogiou— THE QUININE BITTERS MANUFAC- TURING COMPANY, LIMITED, Llanelly, South Wales.