Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Hide Articles List
4 articles on this Page
CYNYROHION AWENYDDOL YR WYL.
News
Cite
Share
CYNYROHION AWENYDDOL YR WYL. Dyfed, pan yn agor yr Eisteddfod- Eiliwn garol yn gywrain—i'r Wyl fawr Eilw fyd i Lundain; Ac hyd lwybrau'r Celfau cain, Daw henuriaid i'n harwain. Y ddawn a fedd awen fyw-allan dynn Y Llundeiniwr heddyw; Ac hudol fiwsig ydyw Dyrïau gwlad ar ei glyw. Darfu'r stanc a'i dirfawr stwr,—ar y beirdd Ni thyrr barn gorthrymwr Gweledig chwilfa'r gwladwr Fenyr tal heb ofni'r Twr. Er y dolur diheulwen,—a'r gwawdio Ar gedyrn Ceridwen, Lion o dan nawdd Llundain hen, Mae'n fyw Gymanfa Awen. Goleudeg Wyl Gwlad y G an—lie cynnull Cenedl i'r un llwyfan Adgofir aelwyd gyfan Yn nhy gwledd awenau glan. Arlwy Ner i lenorion,—arlwy fawr I lafurus feirddion; A llawnder di-bryderon Yw rheol aur yr Wyl hon. Daw i lonydd delynau-acen uwch, Ac yn ol daw'r llwythau I rwymyn hedd, er mwynhau Aelwyd hudol eu Tadau. Cawraidd arwyr cerddorol-daear fawr Yn dorfeydd aruthrol A dynnai hyd awenol Lwybrau teg i'r Albert Hall. Pedr Hir, yng nghyfarfod y prydnawn- Dyma fan lie mae canu-a llu glas Yr holl gler yn prydu Lion yw chwedl y genedl gu, Yma geir yn ymgaru. Dyma reddf yr Eisteddfod, Dyma'i phur natur a'i nod, Brawdoliaeth, heb roi dolur, Calon wrth galon a gur. Yma esgob a phob rhyw ffydd-yn ddynion Diddanwiw gyferfydd; Yma'r Sais yn Gymro sydd, A brawd yw pawb i brydydd. Yn yr Orsedd- -P_ Hwyliwn dant, mae Gwalia'n dod-yn swyn byd, Dan syn barch a mawrglod. 'Caiff Gorsedd fyw'n Eisteddfod—Baradwys Saif ar y Dafwys i fawrhau 'i defod. -Morleisfab. Mae'r Orsedd mewn hedd yn liau— Drwy gryno ddefodau, [Gwirionedd. Dan faner Gomer y Gau Ostyngir i ust angau. Y Brython ffyddlon i'w rhaid—a'i Orsedd Yngwersyll estroniaid; Pa le y ceir gwyr o'n plaid Yn dynnach na'r Llundeiniaid. -Bethel. Dyma Wyl dwym o Walia-feddianodd Brif ddinas Britannia; A'i naws eirias nis oera Yn neuadd hedd Albert Dda. Beunyddiol, diboen iddi-yw esgyn Dan wasgar goleuni; A'i denol wrid ddw'ed inni, Mai'n nhoraeth haul mae'i nherth hi. -Madryn. I'r bardd coronog- Argraffer y gair Gruffydd-ar fynor Feini yn dragywydd A rhanner trwy'r wybrennydd, Aur dant i arwr y dydd. -J. J. Williams. Tywysog enwog ei ynni-genaist A'i gynnar wrhydri O'r oesoedd hen y brysi, A ruban hardd ein Derby ni. -Bethel. Pryddestwr pen arwron-a gurodd Ein rhagoraf feirddion Yw'r gwr a biau'r goron 0 hawl wir yn yr wyl Lon. —Rhuddwaivr. A'i awen fel, os yw'n fain, Ein harwr a gurodd feirdd milain. -Brynfab.
[No title]
News
Cite
Share
Yr oedd pedair o gadeiriau barddol wedi eu danfon i'r gystadleuaeth am y wobr o £ 15. Dyfarnwyd yn oreu un o waith Mr. D. Thomas, Aberdare, a rhoddwyd punt o wobr yr un am y tair ereill. Yng ngwledd Dafydd ap Gwilym, ar un o ddyddiau yr Eisteddfod, 'roedd y Prifathro John Rhys mor ieuanc ag erioed. Siaradodd yn ddawnus, a mwynhaodd areithiau y beirdd a'r ofyddion mewn hwyl. Mae prif swyddogion pwyllgor yr Eis- teddfod yn barnu y gwneir rhyw gymaint o elw oddiwrth yr Wyl. Bydd hyn yn newydd dymunol i'r gwarantwyr. Condemnir gwaith merched y sgrech yn aflonyddu ar waith yr Eisteddfod yn bur gyffredinol. Ond ni fu'r un cyfarfod erioed lie y cawsant eu taflu allan gyda mwy o brydlondeb na'r tro hwn. Er fod llais treiddgar gan Dyfed, nid yw ei gymharu a llais Hwfa Mon. Pan oedd yr hen Hwfa yn gwaeddi oddiar y maen llog yn 1887, gellid ei glywed ym mhellafoedd Hyde Park. Eleni aeth y gadair a'r brif gystadleuaeth gorawl i Gaernarfon. Ddwy flynedd yn ol llwyddodd Caerdydd i gipio'r ddwy brif wobr hyn. Dyma'r drydedd Eisteddfod Genedlaethol i Mr. W. E. Davies lywio ei gweithrediadau. Efe oedd ysgrifennydd Eisteddfod Caernar- fon yn 1887, pryd yr adeiladwyd y Pafilion. Eto yn Llundain, yn 1887, efe fu'n cyd- weithio a Mr. Vincent Evans ac nid rhyfedd, ar ol cael profiad mor helaeth iddo lwyddo i wneud gwyl 1909 i fyned gyda'r fath dref- nusrwydd. Fel ysgrifennydd pwyllgor mae yn ddihafal yn ei fanylder a'i drefnusrwydd. Nid yw Cymdeithas yr Orsedd a'r Beirdd i gael eu chyfnewid fel y bwriedid iai blynyddau yn ol. Yr oil a wnaed yn Eis- teddfod Llundain oedd cymeradwyo ychydig o fain welliantau, a chytunwyd arnynt heb dywallt gwaed.
Am Gymry Llundain.
News
Cite
Share
Am Gymry Llundain. SEIBIANT.—Wele'r tawelwch wedi dod ar ol y miri eisteddfodol; ac mae pawb yn abl i fyned i'w hen gynefin bellach. I GENEVA. Mae Mr. D. R. Hughes yn trefnu i fyned ar bererindod i Geneva i dalu ei warogaeth i goffa Calfin. Teimla fod yn rhaid gwneud rhyw iawn am weithio ar y Sul, ac am y llu nosweithiau digwsg gafodd y ddeufis diweddaf ynglyn a gwaith yr Eisteddfod. COLLI'R PERL.—Gorchwyl prudd iawn gafodd y Parch, a Mrs. Elfed Lewis a'r teulu ddydd Sadwrn diweddaf, pryd y gorfu iddynt weled daearu eu mab ieuengaf, "Wallace," ac ef ond pum mlwydd oed. Cafodd ei ddal gan y dwymyn goch rhyw wythnos yn flaenorol, ac ar waetha pob gofal a gallu meddygol, bu farw yn yr ysbytty; a boreu Sadwrn diweddaf claddwyd ef ym meddrod y teulu, yng Nghladdfa Finchley. DIM CEFNOGAETH.—Ni roddodd Cymry'r ddinas y gefnogaeth haeddianol i'r Wyl pan ar ymweliad a ni yr wythnos ddiweddaf. Ar ol hyn, gall llawer o'n gwyr blaenaf gau eu baldordd am eu sel dros wlad y canu. Yr unig sel a ddangosodd amryw o'r Sais- Gymry hyn oedd cadw draw o bob cyfarfod o'r Eisteddfod Mae gwladgarwch yn beth rhagorol pan nad yw yn costio swllt! "PEDR MOSTYN.chwith fydd gan lawer o gydnabod y bardd hwn glywed am ei farwolaeth, yr hyn a gymerodd le yn ei gartref, yn Rhyl, ddydd Mercher yr wythnos ddiweddaf, ac efe yn 81 mlwydd oedd. Brawd ydoedd i Mr. Isaac Williams, Radnor Street, ac yr oedd yn wr blaenllaw ym myd gwleidyddol Gogledd Cymru ers blynyddau lawer. Yr oedd yn un o arweinyddion Eisteddfod fawr Llundain, yn 1887, a chymerai gryn ddyddordeb yn llwyddian't yr Wyl ymha le bynnag y cynhelid hi. GYDA'R RRENIN.-Dydd Sadwrn diweddaf, yn Windsor, ar yr achlysur o gyflwyniad y Banerau gan Iorwerth VII i amrywiol gatrod- au Byddin y Tir, yr oedd y Parch. John E. Davies, M.A., Jewin, yn un o'r gweinidogion oedd yn cymeryd rhan yn y gwasanaeth crefyddol ym mhresenoldeb y Brenin a'r Frenhines. EGLWYS BURDETT ROAD. Cynhaliwyd Gwasanaethau Blynyddol yr Eglwys uchod ddydd Sul, y 13eg, a nos Lun, y 14eg cyfisol. Pregethwyd yn yr oil o'r gwasanaethau gan y Parch. T. Gwynog Davies, Caerdydd. Mae Mr. Davies yn bregethwr nerthol, a hyderwn y cawn ei glywed eto yn fuan. MARWOLAETH SYDYN.—Yn ystod y gwasan- aeth foreu Sul, y 13eg, yn Eglwys Burdett Road, tarawyd Mr. E. Davies (Warden y Vicer), Bonner Street, yn glaf o'r apoplexy. Llwyddodd i gerdded i'r ystafell nesaf; ond ni siaradodd nemawr mwy. Gweinyddwyd arno gan dri o feddygon enwog, ond ni allent wneud dim. Cludwyd ef adref ar yr ambulance, a hunodd yn dawel tuag wyth o'r gloch nos Sul, yn dri-ugain mlwydd oed. Gadawa briod hoff, pedair o ferched, ac un mab bach i alaru ar ei ol. Mae ein cyd- ymdeimlad dyfnaf a hwy. Ca'r Eglwys fechan yma golled drom ar ei ol. Nid oedd neb ffyddlonach nag ef. Bu yn arweinydd y gan yma am flynyddau, ac yn Warden y Ficer ac arolygwr yr Ysgol Sul ers tua thair blynedd. Meddai lais neilltuol o swynol, ac yr oedd wrth ei fodd gyda chaniadaeth y cysegr. Cludwyd y eorff, gyda'r gerbydres
Y BUDDUGWYR YN EISTEDDFOD…
News
Cite
Share
Metal Trivet (Stol Haiarn): Ail wobr yn unig i Mr. J. Jones, Witham,. Llundain. Beaten Copper or Brass Alms Dish: Dim teilyngdod. Wrought-iron Garden Gate 1, Edward Cartwright' Nannerch, Fflint; 2, D. J. Williams, Bontnewydd, Carnarvon 3, J. Roberts, Wrexham. Lead-work—Tobacco Jar: Dim cystadleuaeth. XVI.—WOOD CARVING. A Chair in Oak, suitable for the Chief Bardic Prize. Prize 151, and Medal: Mr. D. Thomas, Aberdare. An Oak Chest (not to exceed 2ft. 6in. in length) 1, Mr. E. Wyburg, Ellesmere; 2, D. Cure, Carmarthen. A Set of Three Carved Wooden Spoons. Prize 11., divided between E. R. Jones, Llynbrynmair, and T. Williams, Felinfach, Ceredigion. Butter Stamp, Mr. D. Thomas, Nantgaredig. A Carved Mirror Frame, Mr. D. Thomas, Aberdare; 2, Mr. D. Cure, Carmarthen. An Inlaid Tea Caddy or Jewel-box: Neb yn deilwng. XVII.—ARCHITECTURE. Design of a House suitable for a "Small Holding" in Wales (101), Mr, G. S. T. Stemp, Newport, XVIII,—MISCELLANEOUS. Lace Collarette (11), Miss Katie Williams, Rose Hill, Carnarvon. Bedspread in Embroidery or Applique: 1, Miss Mary Powell, Monmouth; 2, Miss Eliza Evans, Serpentine Road, Liscard. Sample of Printing Dim cystadleuaeth. Metal and Enamel Badge, suitable for wear on National occasions Dim cystadleuaeth. XIX.—SCHOOLWORK. Outline Drawing of Plants and Flowers from Nature (under 16): 1, W. F. Lloyd, Picton Terrace, Carmarthen 2, D. Watkins, Llanfechain. Plants and Flowers in coloured brushwork (for children under 16): 1, D. Watkins, Llanfechain; 2, Master Roberts, Wrexham.