Y Clorianydd

Y LL YN AMERICA. Y r c-cdd y cyhoodd wedi bod yn edrych yn iiiiaeii am gael derbyn newydd da ar Ddydd Ar.mbyniaoth, ac ni siomwyd hwy. Y mae y brwdfrydedd a aG-k->>wyd trwy yr hysbysiad hwn wedi bod yn enhwr. Y mae y bobl wedi myne-1 bron yn wallgof trwr lawenydd. Nis gailtai y Ibiwenydd fod yn fwy diifuant a brwdfty-iig pe lderbyr.ia.*mt frymegeaeuau yn cynwys y aewydd ,n1 gwyiiip terfyrol Santiago.

LL<X»JYyAE/OKIAI> YR AHLTWYDD. Peliebrodd yr Ariywydd M'Kinley fe{ y citily-n at y Llyirgesydd Sa:p.son — "DerbjUiwc-h ddi'V^i^arwcli a lloiigyfaroliiadau yr holl bob! Arr-erj^inaidd. Cyflwyrtwch i'c-li. ti'.Tyddogiort a'r dxyiiTT dewrion drwy wrhyrlri v rhai yr ych-R-anegrryd at anrhydedd JT American- id, ddiolohganrc:. cyrJiea a gwertl^awTogiari y genedl." 0-

ITXCED Y MOELYWYDD GERVERA. Kerw York, dydd [ereher, Htnidyw cylioaildi y "New York Herald" boll- ei'jr oddiv\ith y I2yz gesydd Cervera, yn yr hvra y y Morlyvyad Hispaenaidd. iddo ga^l orcbyiryn ddTvywa,it.h i hwylio o Santiago. Dyvr- etlad hel yr Isg3,di:>xi Hobeon ("gwroa y "vlerri- iiljc") yn vra-el yn ngkirchar.

G'VIiTHGD RHOI CERYERA I FYNY. Washington, dydd Meæherr. Sid nr Llyw xlraeth. yr Unol Dabiathau yn bsrod i gyfnevvid y Idyngesyda Coivsra ,lAm yr Is- gad-ben Hc-br, yn garcharor yn Santiago. Tybir iruii y vi..ocwai aril hyny yw y dull y dieJr- bvniodd vr ELiapieni-V-d y cais a wnaed am cvfn^vid'Habson aid y carcharorion gan yr Aaiaricardaid yn fia^noroi.

3LVTTLION PHT,J,A0H AM Y FBWYDP.. FA WR. Pan aofch y Liyn.gj-.sydd Cervera ar fvyrad y "Gloucester," il»>r.tgyfa.rehodd y Cadben 'ft ai' "wright of ar yr ynngyrch oedd wedi ei ond ni lwyddodd i mieoid a!-In,n ei atobid/i, \vv .ai mth roddi ei gladoyf i fyny. Daxfu i gT; "f y "OJoncest-or" œv\<;b civ.yftra yr Ysp-oru-nd., a rhoddi yiabortk. 'is?dyr»t. Y"anddsngosenb fel wedi Jjijner n-c-^wyn^, c« 'bTrtaoat yr.. ysglyt^Migar. (ine-u- ycngals i ai^yweirio y "Cristob-kl Colon," »'i gvmeud o wat^m.ierf.h. Gohebrdd ne^ryddiauur o New York a i-td "iddo, yri yuidiiddan a'r Llyngesytid Ger- vtTa, gael t:i hysi>y-«i g&n y Llyngs.-ydd iddo f':l"-r- byn gorchyaiyr. ddtryw^-th i adael porfehlacld San- tiago a myned i Ha^arva. Ar ol givnead aiac^gyfrif mmwi, bania y atseddygen yn y F^n;idlys fod colledion Aiaerica, yn t rhai a laddwyd ao a glivyfwyd yn y»tod yr ymladd o gwmp^ SantLago, yn cyrh.a>edd 1700 o leiaf. (Yr rhai hyn., lladdwyd 150, tl buunt feirw naerni eaauymad i r arohollion a. dder^ynia.^ aiit. Y w debygol y bydd i'r gweddill chryfedition ga^l adt^Tiad. Wrt'i yt>cyr^ed n.'id oedd :nwj na°12,000 o gorphluoedd yn c7mf>ryd riisn vii yr ymgyrcli, ao nad o&dd yr oU or ruai hyn 0 dax. y m cyfartaledd y colledion yn dirwm i.UTii. Y kyn i'w bricdoli L v/roifryd- ctid v eorphluoedd tri yr. syniud yn mLikH ar hyd v tir agorcd, yn ngv/yrveb tanio trvria yr Yspa^n- ÜÜd. Gwefreb i'r "Tuæ," dyddiedig New York, dydd Mawrbh, f* ddywed fod 12,COO ■' wyr, yn cf.^KCgol at y 4000 oetvi ar y dwfr, yn. i^y^ed i Santiago enbyr. diwedd yr wythhos. Wedi i ArcheNgob S-antiago gyf%rio sjoKcbi-^fch y Cadfridog Liiuree, -i? Yspaeaaidd eraill, yn eu cyn-ghori i roddi y ddin:1 i fyny; a clian na dderbyrdodd atebiad ffafriol, gwefrebodd C!1 i ISladrid borcu ddydd liun, ga.n ddatgan fod yr Yapaieiuaid wedi you a id yn WTo'frydag, ,<c wedi colli; y dyler-t, er nw.nts.^ i ddynoliiebh, raddi i fyny ymgyrch adifudd.

T RRYFEI. I GAFJL EI PHARHAU YN NGWYNEB UNRHYW GOST. Ymgyfa.rfydtix\<j Ojnghor y Wemyddia&th, yn. Madrid, noa F;iwroh .1.e ar ol ychydig yrngyng- horiad, penderfyni«arA -beidio cyme.ryd unrhyw gruHi tu.igat agor y^idrafc-daeth, ond i gaiio y rhyfel yn rnlaon yn ngwyneb urrhyw gost tra y byddai milwr Yspneawiidd yn aros yn Cuba.

GOHIRIO TAN BELENIAD SAjNTIAC40. Y ^CADFRIDOG SHAFTER I AROS AM AD- GYFNERTHION. en gohebyad, wrbh- ysgrifenu o Washington d.dydd Mawith, a ctyiwai fod yno de-imiad cyffrc-d- inol o esmwytlid-r pm y gwmed yr. hysbys rv-1 oedd Santiago i gaol e-i thanbelenu dydd Mawrth. Y mae y Qadfrido-g 8hsfcer yn barod i dde>-hreu, a theiinla yn hyderus y bydd i'w ymgywh di'oi ailan yn 11-wyddimt; b-imai y Weinyddiaeth yn ddoi^hach oh.ri'> hyd re" y byddo adgyfr.erth- ion wedi cjarhaadd. Nid ydyw yn caei ei gela laai y rhesv.-m aiu y gohiriad hwn ydyw dyfodiad byddin y Cfidfrid^g Parido i Santiago. Yr oedd y gwaith wedi e,, yrziddiried i Garcia a'r gwrth- lyfeixyr i gadw P-ki-3?> draw: a theimlir digllo?i- ^dd yn y Bwydif Rhyfel oblegid eu iueth- iaait cyiiawn i gwrio hyny allan. M >r fwan g y hyr. yn wybydd an, pendcr- fynwyd yn adio^-i peidio rhedeg unrhyw berygl nctl fethiant, nom aot.osi colled diangerahaid at fywt, (I tnY) yi.i,>^ >d x: y ddinas gyda'r gallu prf:3- enol. Aw-^iyrrdr liYJ. y gall rhan o Evnges y Elyngesydd Simps-^ri. -meid ei ffordd i'r poroh- ladd f felly orf j-d. r<hoddi y lie i fyry o dan asnodau. ac lr,yyr^;h heb dywallt gwacd. Tybid y gwnai y "Vw-vius" (gyda'i ffrwydr-'oelerja-.i <djrname!ff vra;& o'r nodwedd mwyaf effeifcliiol y tufewr. i'r 118.t. j, chyd-a o.hynoithwy awyren i roddi I arwydd, yr hon. a roddai ar ddeail i'r qyflegrwyr lie yr oedd yr ergydion. yn taraw, y golient gael aJlan y rheng, a gwrieud gwaith dinystriol.

R&ZJyi-BAV CArtOZAP.ORION Y "MERRI- MAO." Va.shingtor, dydd Iau. ,,Id a dd^rbynawyd o faes y rhyfel a ddwved-ii fod cidoa-iwd (truce) wedi ei iefycilit ddoe i'r dyben o gario 3lbn drefniant i gyfnewid carchgrorloi1 oedd wedi ei wnoud. Cymerpdd hyn le yn nghir.ol y Iknell Am.ericanaidd. Oerddvrd carcharorion y "MarrimaG" l fyry, sef yr Is- gadben Hobsor. a,'i buü: dyn, ond nid oedd mw- gwd w .\V. ei o^-vod ar vi llygaid. Cyfnewidiwyd hwv axe yr Ifl-g.vli>ea Adolfo Aries, o'r 1st Bar- celona F 'jgirr;: n.t, yn righyda pKedwar-ar-ddeg o &yd.do:()¡-¡..e-riU a niil^yr cy-ff rectin- Yr oedd y I Ll diwedd. dan olia y Milwriad John Jacob- -Astor a'r Is-t;: dber., Miley, gyda, mwgwd ar eu llygAid. cva-haedd Jur^gtia, cymerwyd yr Iø-gadben Hob-on an fwrdd y "New York," dec yr hon oedd wedi ci llinellu a swyddogion a dynion, y rhai oeddynt yn bloedfofco banilefau cymeradwyol fel v cerddai cie i fyny aJ y chwarter dec. Bu i griw- k iau dwsin o ^udlongau ooddynt wedi angori get- llaw ymuno yr; y banllefau. Dywedodd Hobson Had oodd gaoddrf »ddim byd i'w ddweyd am dano'i hum, oddieithr ei fck I *ef a'l gymdeithion wedi der- byn eithaf trinisetli Ig- yr Yspaeniaid a'u bod mewn iechyd rhagorol, Y mae brwdfrydedd mawr ar bob llaw oherwydfi d^chweliad yr Is-gadben Hobs on. I)arfu i'r MorlywTdd Sampson ei gof- leidio yn gyiioeddus yn rgiknol golygfa ddi--rff- 1:1 In. elyb yn hanes y Llynges AmerJcanaidd.

SANTIAGO YN DAL AIJAV, Y BOM- ILtRIJIO WEDI DKCHR^U. Dydd Sul. Fe oedwyd y cadoediad yn Satiifciago hyd ganol dydd ddoe (Sadwrn), ond hawliai yr Yepamiid amodau ymostyngiad nas gallai yr Americamaid eu caniataiL Dywdid v byddai i'r Llyrges AnwricanaiddT ar drfyn y eadoediad, wthio eu tfordd LV harbwr. Y njae hyn, modd bynag, yn groes hollol i delegrairs- au blaenorol, y rhai a ddywedemt na fyddai i'.t, Llynges beryglu ei hun trwy wineud iiyny. Telegram diweddarach o Washington a, ddywed i'r tajibcleniad ddechreu ddoe. O'r rhyfel-longau Yspaenaidd fuont yn ymladd, mae yn sicr y gellir g^-aredu y "Colon, ac a phtsnbl y "Viscaya" a'r "Maria Teresa" heiyd. Y mae holl Lyrges y Llyngesydd Camara y-a awr ar ei ffordd yn 01 i SJ>CTI o Gam las Suez. Bydd i yagwadron y Chdbcn Watson, yr hon sydi i'w chyfarfod, dderbyn yr "Oregon" yn gyfnewid am yr "Iowa." Cafodd y diweddaf ei niweidio yn mrwydr Santiago. I Y Cadfridog Sliafter a ddywed mai ei hoU trolled ef yn mrwydr Santiago oedd 15S3 wedi ou lladd, eu clwyfo. ac ar goll. J Dywedir fod yr Unol Dalaethau yn hawlio fei eu telerau heddweh, anni^yniaeth Cuba, medd- iant o Ynysoedd y Philippiaid, Porto Rico. gorsaf i -^torio a llwytho gh> yn y Cariaries, yn nghyda s-WTn o iawTi rhyfel. Ni feddylir y bydd i Yspken ildio hyn oil, am y preaenol o leiaf.

Achos o Ysgariaeth o Ogledd Cymru. Yn Uchel Lys Ysgariaefeh, dydd Mereher, dyg- wyd o flaen y Llywydd (Syr Francis Jeune) Man gyngaws, sef Williaras-Wynn yn erbyn William.c- Wynn a Williams-Wynn yr erbyn Williams- Wynn, Lucas, a Hall. Yr achos cyntaf ydoedd I' petisiwn gan yr Arglwyddeô WilIiams-Wynu am ymwahamad cyfreithiol, ac yn yr ail yr oedd peti- simi gam Syr Watl-iu Williams-Wynn am YSJar- is^th. Drog Syir Watkin ymddangosodd Syr Edward Clarke, Q.C., Mr Bargrave Deane, Q.C., a Mr Priestley; dros Arglwyddes Wynn (yr atebvid) yr oedd Mr Inderwick, Q.C., a'r Anrh. Rupert, I Howard; Mr Edward Carson, Q.C., a Mr Black- wall dros Cadben Hall (y cydatebydd); a'r Anrh. A. Lyttelton dros Mr Lucas (y cydatebydd arall). Cymerwyd petisiwn y gwr am ysgariaeth yn gyr.'taf. y I Syr Edward Clarke a ddvwedodd fed ei gleieut ef (Syr Watkin Williams-Wynn) yn dymuno cael r ysgariaeth oddiwrth ei wraig oherwydd ei god- ineb hi gyda Mr Lucas a Cadben Hall. Yr oedd yn achos poenus. Priodwyd y partion yn y flwyddyn 1884, ac yr oedd tri o blant o'r briodas —un wedi ei eni yr. 1835, un arall yn 1892, a'r Hall yn 1895. I laiwr i'r flwyddyn 1896 ni chaf- odd Syr Watkin ddim achos o bwys i gwyno yn erbyn ymddygiad i wraig. Mr Inderwick (dros Arglwyddes Wynn) yn y fan hon a ddywedodd nas gallai efe wrthsefyll y cyhuddiadau, i ba rai y gwr.elai ei gleient bledio yn euog. Dywedodd Syr Edward Clarke, gan mai felly yr oedd, y byddai iddo ef roddi peth tystiolaeth, a rhoddodd i mown fynegiad a wnaethpwyd, a'r hwn oedd yn llawysgrif y cyd-atebydd Lucas, o berthynas i bethau gymerasailt le. yn nglyn ag ef. Yr oedd Cadben Hall hefyd' yn cael ei gyhuddo o j odineb, eithr efe a gymerai achos Mr Lucas yn gyr.taf. Yr Anrh. A. Lyttelton a ddywedodd ei fod yn ymddangos dros Mr Lucas i groesholi yn unig. Syr Watkin Williams-Wynn a ddywedodd iddo briodi Arglwyddes Louisa Alexandra Watkin Wil- liams-Wynn ar y 24ain o Awst, 1884. Cymerodd y briodas le yn eglwys blwyfol Rhyl, a bu fyw yn gysurus hyd nes cododd yr anhapusrwydd hwra yn 1896. Yn Gorphenaf y flwyddyn yna bu efe dan orfod i ymgynghori a Dr. Williams. Ar ol hyny. yn 1897, ef-e a ymwahanodd oddiwrth ei wraig. Yr oedd efe wedi bod yn adwaen Mr Lu- cas, yr hwn fyddai yn ymwelydd mynych a'i dy ef y deig>ebydd), ac ar un adeg yr oedd yn ysgrif- enydd preifat iddo ef. Efe a gafodd y Uythyr ddangoswyd oddiwrth Mr Lucas ar y 27ain o Fai, 1897. Dywedodd Mr Ba-rgrave Deane nad oedd yn bwriadu daillen y Uythyr, ond yr oedd yn gyfadd- efiad. Syr E. Clarke: Fe genfydd eich arglwyddiaeth tua diwedd v llythyr: "Fy nhrosedd cyntaf oedd yn mis Awst," gan nodi y lie y cymerodd le. Ei Arglwyddiaeth Mae y Uythyr y cyfaddfiad i mwyaf clir sydd bodbl, gyda maaiylioE, ac nid wyf yn meddwl y dylid ei wneud yn gyhoeddu?. Vv Ih ei holi yn mhellach, dywedodd Syr Wat- kin iddo o'r diwedd ymgynghori a'i gyfreithiwr, yn n'hydag E-sgob Llanelwy, yr hwn oedd gyfaill personol iddo. Ei Arglwyddiaeth Nid wyf yn meddwl ei bod yn angenrheidiol myr ed i mewn iddo. Rhaid fod rhywbeth oedd yn arwain i ysgrifeniad y llythyr h. Mr Deane a ddywedodd nad oedd ganddo ddim i'w wneud gyda Syr Watkin ei hun: rhywbeth ydoedd a ddaeth i'w wybodaeth ef. Croesholwyd gan Mr Lyttelton Dywedodd Syr Watkin ra ddarfu i'r Arglwyddes Wynn, fel mater o ffaith, erioed wneud cyfaddefiad llawn wrtho ef cyn derbyn o hono lythyr y 27ain o Fai, 1897, oddiwrth Mr Lucas. Deallodd iddi wneud cyf- addefiad wrth iywun arall, a daeth yntau i wybod hyny. Yn nesaf hoiWTd Dr. Williams. Dywedodd ei Arglwyddiaeth ei fod, dan yr am- gylchiadau, yn barod i weithredu oddiar y dyst- iolaoth. Kid oedd yn dy-muio iddo gael ei dybio ei fod ef yn meddwl mai doeth yn y rhan fwyaf o achosion yn y llya hwnw ydoedd gweithredu ar gyfaddefiadau yn unig, ond yn yT achos hwn jix-ddyliai fod y cyfaddefiad, mor bell ag yr dai, yn cael ei attegu gan y dystiolaeth a phan nad oedd yr atebydd ra'r cyd-atebydd yn cael eu galw yn mlaen, na dim amddiffyniad yn cael ei wneud drostynt, yr oedd yn gyfiawn iddo ef ddweyd fod digon o brawf c'i flaen i ddweyd ei fod wedi ei gyflawni, ef fod y personau hyn wedi v Iz. ,,i .-nerithtir,),odineb gyda'u gilydd. Gan hyny efe a ddali.d fod y godirjeb wedi ei brofi yn nglyn a Lucas. Mr Carson a sylwodd, gan na roddwyd dim tyst- iolaeth yn erbyn ei gleient ef (Cadben Hall), yr oedd yn gofyn fod i'r achos yn ei erbyn gael ei fwrtV" allan. Nis gallai Syr E. Clarke gydsynio a hyny, ond byddai ,n foddlon 08 oedd ei arglwyddiaeth vn credu y dylai ei enw gael ei groesi allan. Ei Arglwyddiaeth a ddywedodd fod yn rhaid un ai rhoddi tystiolaeth neu ynte dafiu. y petisiwr, ailan. Dywedodd Syr E. Clarke fod arno ofn, gan hyny, y rhaid i'r achos fyned yn mlaen. Ei Arglwyddiaeth a ofynodd paham yr oedd ar y cwnsler dysgedig eisiau profi yr achos yn erbyn mwy nag un persori. Sylwodd Syr E. Clarke nad oedd efe yn baiod i dynu'n ol y cyhuddiadau yn erbyn Cadben Hall, ond byddai yn hollol foddlon os gellid taflu ei enw allan o'r gweithrediadau. Yr oedd ei Arglwyddiaeth yn meddwl nad oedd dim dewis yn y mater; ac ar ol ychydig drafod- aeth pellach, Syr E. CL-rke a gydsyniodd i daflu'r petisiwn allan fel yn erbyn Oadben Hall. Yna cyhoeddwyd "decree nisi" yn erbyn yr at- ebydd aV cyd-atebydd (Arglwyddes Wynn a Mr Lucas), gyda chostau, a dywedid fod yr atebydd yn perchen ystad sylweddol o'i heiddo ei hun. Ei Arglwyddiaeth hefyd a ddyfarnodd fod y leisebydd (Syr Watkir.) i gael gofal y plant o'r briodas.

Bwriada trigolion Llanrwst flwvno anerchiad i Dduc Cambridge ar yr achlysur o'i ymweliad a Chas- tell Gwydr i dreulio rhai dyddiau gyda'i gyfaill Iarll Cajrington.

CynllUTi o (jorthffosydd Bwriadedig vn b Undeb Caernarfon. Ill anol a dymuniad ddatganwyd gan Gyi^tor Dosbarth Gwyrfai, y mae Dr. Poter Frr (swvddog meddygoi) wedi parotoi yr hyn i blwyi 1 -Janddeiniolen ydd adroddiivd pwysig ar iechyd- aeth y prif bentrefi yn y plwyf gyda golwg ar sicr- I' hau pa un a. oes a rig en gwirioneddol am i'r Awdur- dod ddarpar cynfiun newydd o garthffosydd i'r cyfryw bentroti. Yn Bahllth y manylion gyflen- yyd ga.D Dr. Fr.,i.er y mae a ganlyn r Ebenezer.—Y niae y pentref hwn yn gynwy»- I cdig o tua 236 c* dai a thua 1180 o boblogaeth. Fel y mae yn hysbys, y ml yn sefyll ar ochr gallt serth, a thua 1 in 15 o rediad ynddi.. Y uvae yr oil o'r bron o'r adfeiladau wedi ,eu gwneud er's llawer o flynyddoedi, a lawer o honynt ag: ar- vrynebedd eu hamgyfclsedd yn ychydig, yr area yn ami yn fyciian. >Mi gredaf na fefchwn rhyw: lawear yn fy amoan wrtb -nodi fod yr oil o'r bob- logaeWj yn sefyll ar tua 35,000 o latheni ysgwar. Er mantads i eglurhaa, dosbarthir y pentref i j ddwy JWJI, sef y rhan., orllewiaol a'r ogledd- ■ <4dwyreiEioI. Y mae seyser i'r rhan orllewinol r i omtlet yn yr afon o dan y borat ialaw Ysgoldv Dein- j icien.. Flag and rubble ydyw defnydd tua 200 lla-th o homi, a thua 100 yn bibellau. Credaf fod, ei chwrs ar y deehreu wedi ei gyfeirio i gefn yr ysg'>ldy i r dyben o gael cyawys privies yr y^.gpl ymaith drwyddi. Modd bynag, y mae yn cyfeimo trwJ" play-ground y bee hgyn, o dart yr infant schoci, yna ar hyd-draws y ffordd i "gyfeiriadlj "Tai'r Cae." Mynyddau- yn ol yr oedd hon ynJ ) myned o dan dri o dai, a'r nuisance oddiwrthi I ynddynt yn. eithafol. Dadu i'r Sanitary Autho- l rity ar v pryd drefiru fy mod i wella y lie. Gos- odwyd ar y pryd tua 300 o b-llau yn sewers neivyddwri ynor ond yn y oae gyferbyn a'r tai vn myned i'r hen. Y mae y sea vers hyn wedi eu cyn- llunio ya drafnns (systematical), ac y m8("1' tai &vdd yn eu. cyrtraedd brcn i gyd wedi cmi drainio iddynt gin y perchenogion gyda ^idbellaii chwc' modfedd. Gosodwyd tua 400 o bibellau ar gyfer tua 80 o da" pa rai sydd wedi eu trapio oil %d.i Clarke's Trccp. Oymeradwysfl Dr. Fraser y gwaith gan ganmol ei drefnusrwy«M. Credaf y gellir yn liaw-dd gy^ylltu y system h« ag uiirhyii- system a wrclr a* gyfer y pentref y dvfodol. I; y mae our, sewer y rhan ogledd-d iwyreiniol vn yr afon o dan yr ysgoldy fel y llali, ond tua 40 ath yn uweh i fyny. Y mae i'w f.rjtreled yn yr outlet, yn gwt&r fawr fudr, dros ddwnr droedfedd ( y:gwar, ac ya cyfeirio drwy'r cac am Sew-street, ac yn myned; rhwng dwy res tai Nev-atreet gaix ] gyfeirio o dan y Wellirgton Inn, vsa ar draws j gyfeirio o dan y Wellirgton Inn, vsa ar draws j High-strec.t,c«dan dyyr ochr uchaf i ffig^-streot ac 1 Caeau I chaf. Ei hyd o'r pwyxiaau a nod- I ""■yd ydyw T-u.a 300 o latheni, ac yn flag"and rubble j ar ei hyd. T mae cainc yn troi o honi yn y cae o r fcn jsaf i New-street, gan gyfeirio i fyny ffordd 1 gefn New-stree-t, yna yn troi ar osgo heibio cein Marian-terrace, nes cyrhaedd High-;Areefc, oyf- t erbyn a Tai'r Gastell. Ei hyd ydyw tua 180 o lath- j em ac yn flag-and rubble fel y llall. Y mae cainc 8,rallyn y Battery, yr outlet mewn ffrwd islaw tai isaf y Battery, ac yn myned yn union am High- street, ac vno- vn dorbyn rhan o sewage, Vayti-al- terrace. Flag and rubble ydyw hon fel ei chwi- orydd, ac yn 130 o latheni o hyd. Y mae hefyd amryw o ffo^ydd neu gwterydd yn y paiitref, wedi eu g^vricud vr^n yr Highway Authority, Y mae Higii-street wedi ei chwteru felly o b«b tu bron ar ei hyd. Y mae y rhai hyn yn dttrbyn dwfr channels yr Highw ay, pa un sydd yn disgyn ar ei union iddyrsi hb na gulley na ca-tchpit i ddal budr- ectdi y ffordd. Yn absenoldeb draixs, y mae'r tegolion yn ami yn defnyddio gratiau, y rhai hyn ( i daflu dwtr budr iddynt, nes, mewn gwiriouedd i aaw y rhai hyn fel math o sewers aniuturiol, ac y maent- bob amser a rhyw grmaint o faw arhoscl yr^ciayn^ ac yn cau bob yn ail bron yn barhaus, a bydd arogl drewllyd drwy yr haf yn codi oddi- wrtnynt. Y mae cwter fawr yn arwain o High- uC7 s-vdd Jn derbyn y cwterydd a nodir "chod oyfeuia hon i lawr i New^.treet gan der- Tfl- ]m, °'^ s.evveTS a nodwyd ar v dechreu. Ic-flir dwfr budr i rai gratiau ar hon eto, yr hyn fweT M y UeUJ- fethwn lawer "'y1'1 hyd yr oil o'r rhai hyn gyda eu <nl- ydd ddim llai na 400 o latheni, a'r oil yn hollol an- mhriodol i dderbyn sewage o gwbl. Dymunwi' nodi hyn fod y ddwy outlet a nodwyd, pa rai sydd (fel vr hysbyswyd) mewn pantle islaw v* ysgolda. ? yn ymyl), y m&en* yr. ystod oedd yr har yn nuisance peryglus. Y mae un peth yn bod yn y rhan yma ag sydd yn gwneud y "drwg yn waeth sef dwfr yr afon yn cael « thoi O i wely natunol, a hyny tua 100 Hath yn uvrch i tyny nar outlets i'r dyben o arwain y dwfr i gafn 'meim is,law- Ax dywydd sych, aiff dwfr yr afon oil drwy r cafn a nodwyd, felly bydd gwely 7r/n sewage pur, a bydd yr olygfa a'r sawyr rai prydiau yn ^rnioddero a stcr genyf fod' dyrchaiiad iechyd- aerh yn gyfip-w y dyddiau goleuedig hyn, ag y dyhd g^yneud sylvr dyladwy i'r nwvnt htl Jhenvydd rhediad y tir a rhwystrau daw sew^r- ^C-Zer >yn ^uriol i lawr i ymyl Capel Dis- gwylfa ac i wneud y gwaith yn drefnus yn y pen- trief, a dod ar pibellau l lawr cyn belled a'r llecyxi hwn, bydd yr. ofynol gwario tua 350p v presenol gadewir sewerage Ebenezer yn y spot yna, gan gyfeirio am Clwtybont — Pentref gwasgaredig ydyw llwr J'n cjnwys tua 111 o anedd-dai a thua 530 ° drigolion. 7Cdl 61 iidfildn ° bohfa yr afon ;r i <?•, ? °,-dai -Vr oclir ddeheuol, a 69 ar yr ^0gIe«d0i' \WRe 14 °'r ar .vr ochr ddeheuol f r; dr 5,T afon' a rubble iddynt, pa rai ? *rn ymardwys iddi. Nid oes sewer yr ochr hon i r afon. Mae yn wir fod gan rai o'r tai traill rabble joint drams, pa rai sydd yn jnveithr^du fel sewer ar iiyc. y cefnau ac er ychydig o'r afon sydd yn arwain iddi ar y diwedd fel y drains a nodwyd. Y ma» -r ocnr ogleddol ychydig yn well allan, ,ràn i'r Sanitary Authority ychydig flynyddau yn 01 orchymvn i mi arainio nifer o dai yn y parth hwn. Gasodwyd ar y pryd dros 300 o bibellau na-w a chwe' modfedd yn sawers yn y lie gan drainio 30 o dai iddynt gvdag oddeutu 280 o bibellau chwe' modfedd, gan drapio inlets y drains oil gyda Clarke's TraD. Gwelir fod ar yr ociu- ogleddol i'r afon 39 o dai lieb eu drainio 0D" y rhan fwyaf a chanddynt rubble drains yn ar- wain i gwter tanddaearol yr highway. Gorchwvl anhawdd ydyw sewerio y rhan ddeheuol oherwydd y creigia-.i. Y mae y wenitlifaen weithiau yn fturfio arwynebedd y ffordd. Anfantais araU svdd yr oclir boa i'r afon ydyw diffyg tir i gyfeirio vr'outlet iddo, a cliredof mai pontio sewer yr oclir hon dros yr afon fyddai oreu, gan gysylltu y rhan sydd wedi d sewerio yn yr ochr ogleddol a hi, ac arwain y ddwy yn un i'r ffordd yn y fan mwyaf manteisiol. Sicr genyf v byddai y gost hon tua 150p. Fe sylwa y darllenvdd fod carthffos Ebenezer wedi ei gadael (megis) yn ymyl capel DiswyIfa. O'r fan lion deuer a hi i lawr ar hyd y ffordd, gan drainio ochr ogleddol Clwtybont iddi, ynaei harwain i lawr v ffordd fawr, gan cvm- eryd i mewn y cgrtliffosydd a. nodir uchod. Fc arwain yr oil i lawr yr allt, tran derfynu yn rhywle yn v pant rhwng Brynderw Bach a CaRfornia-terrace. Hyd y llinell hon fyddai tua 1000 o lather*, a'r gost tua. 280p. Yn yr outlet hon parotoir septic tanks, pa r; fel y gwelir, fyddai i dderbyn sewage 340 o dai a breswylir gan tua 1710 o drizolion. Y mae y Septic Tank Syndicate, Limited, yn awr wedi ei ffurlio. a Cameron, C'ommin, a Martin, yn mann.fjing directors. Yr wyf wedi bod yn gohebir a'r syndicate er ceisio cael gwyhod pa faint fuasrd cost sentic tank i fil o boblogaeth. Methais a chael atebiad pendant heb nteb llawer o estiynfl,n. y rhai nas gallwn eu hateb heb fwy o amser na a fyddai ar bvil o bryd yn rhes- ymol ei swario i'r dyben hwnw. Yr ateb nesaf a gaf- wyd oedd o 600p i 800p i fil o boblogaeth. Ar bwrs y (Tystiolaeth uchod yr wyf wedi mentro cymeryd pris isaf (minimum) y syndicate, sef 60p v cant, ac -n N;(Jd rhif poblocraeth Kb'^°-"r a Chl^vtybont yn 1710. Byddai yr holl os(, f d! vn 1800p. Y mae hyn i'w hysbvsu, fod pr: v tir hh fod i mewn vn v swm ynn, a bvddai yn ofvnol. ond odid, cael erw o dir tnaeat ffiltro y sewage gerllaw y tanciau cyn cyr- haedd yr afon. Bryn'refail.—Y y pentref hwn yn sefyll ar lan vr un afon a Clwtybont. Cvrvwysa tua 42 o d'1t, a thua 200 o drigolion. Rhenir y pentrpf i ddwy ran rlJ1 fryn o graig yn codi i fyny Tn y canol, vr hyn svdd vn rhwntr i sewerio y lie yn drefnus. Nid oes yno yn bresenol yr un scarthffos ?ryhoeddus. Mae'n wir fod v rhan fwvaf o'r tai H. rbvw fath o drain iddynt. a'- rhai hyny yn flag and rubble, aii cvfeiriad o byd i'r man mwyaf mnnteisiol, rhai i'r ddol ar yr ochr or- llewinol a'r lleill i'r gors ar yr ochr ddwyreiniol. Gwelais rai prydiau effaith sewage ar ddwfr ar wyneb y gors. ac ar rai prydiau teimlais sa/wvr anmhur yn codi o honi. I sewerio y pentref yn briodol byddai raid cael tua 400 o latheni o bibeuau a dau septic tank. Y mae tri o dai nas gellir eu drainio Ïr un o'r dda.u gyfeiriad a nodwyd. ond gallesid hwyrach gael hawl i'w drainio i'r ddol gyferbyn a hwynt, ar yr egwyddor (Myfrhaol (irrigation principle). kydd- *i y gost o seweTio Bryn'reiail ai' egwyddor y *eptic tank tua 230p. Penisa'rwaen.—^Pentref gwaggarog ydyw hwn, --a C. cael d wneud i fyny o 50 o dai, gyctag yn agos i 24Q o drigolion. Fel y mae'r enw, yn arwyddo, y mae'n sefyll ar gwr gwaen, ond yn awr yn weirglodd-dir cynyrchiol. Y mae y gweir^Eoddiau hyn yn nghwr y pentref^ ac o'r bron yn wastad, h.y_, rhedia.d bychan q honynt am 250 o latheni. Da: ïr pentrefwyr nad oes yi un garthlioa yn vmarlWvs i rigolydd agosaf y gweirgloddiiiu hyn, gan mor wastad ydynt. iind heb Iatii yn y byd o sewerw maa;r pentref. Erfymad v trigoiion er's blynvddau ydyw am iddvnt gael system o sewerage i'r lie. Y mae anwyw o geisiadau wedi bod ya edrych i mewn i'r gwvn, ond pob ymdrech yn syrthio yn ol olierw-ydd sefyllfa anfanteisiol y He. Y mae i amryw o'r tai rhyw fath. o drains.- Un ter- race a. phibellau wedi eu gosod oddiwrtho, ond yr out- let ddim ond yn nghwter v ffordd fawr, ar fin y ffordd, ac megis yn nghanol v nentref, oddiyno i flot3 yp. y cae gy^rbyn. Y mae nmvyw o'r ffosydd hyn o gwmpas y ptaitref bob amser yn anolygus, ac ar bob tywydd sych yn arogji yn annymuivoL Bydd cefn Liverl)ool-stre-t felly yn neillduol ar brydiau. Yn vr amser byr a gvfais, yr wyf wedi defayddio mwy o hono i astudio cynllyn" ar ^-fartaiecld riiif y tai, na'r un pentref arall ynf y plwyf, a hjtiy yn kollol oherwydd gwastadi-wydd v tir, fel y nodwyd, a natur garegog y tir ar ierfyn y ajwastadedd. Wedi tipyn o ymdrech uwchb, schema tuagat ddeLb a sewage yr holl dai, a hyny ar egwyddor y septic tank, daeth- um i'r penderfyniad fod yn rifd cail tua 300 llatiV o bibellau, yn nghyd a'T:'tank, yy hyn a gostia yft yr all fan leiaf 380p. Saaron. Y mae ttëf Saron a Tre^rgof, ym nghyda'r tai sydd rhwng y ddan !¡e, yn cynwys tua 107 oi dai a; thua 500 o drigolion. Y mae pentref Saroir yn ds&yg iawn o ran lOAntei'siiro cartliffosyt ift i ran" ogled^-orilewinol Ebencxrr, fy-dt hyn o wahaniaeth., fod' rhediad da yn Ebenezer ac yrfiydig iav/w (yn y pentrei)? yn Saron. CytlenWad^ Srtir (house-t<.>hbuse supply) yn Ebenezer. Pwiw> a- oh-atio, o hfM yn j Saron, y llvishio lawer orwa>i23glt yn Sarosu • Y rr.ae yn Stirm swe wedi ei frwneirJ ran y Sa,1itary AtfthoriQ?tuag ug:;i?t mlynedd yn Y mae y-A 460 (j latlieni <5' hyd. Y m-ie'r outlet' itfewn tank fJ x 4 x 4' yn ngjwrat Tyddynbach. Inae yn c -i y penfcref ar hyd y ffordd ffiwr. ac yn ter- Ijmu ycliyJJg. isiaw pen uwcbaf 'Y' peotcef. GxrtW fawro;agosi.'JdWy' dvr>edfedd y*?var,r-t:t|yw, ac yn fig ai.'d*itibble all • r" iiyd. Rhaid mai nt aiiiwg ydywy .-wver Ivm. Y mne v?? ftwr, llvdan. a garw ysa y ijwaelod r'r oehrtsa. Dechrtwa y. sediments gr<yni. deil y grttnfa wood rd y drains ifeily [ gyd. CyrJiesar y sylvr- yna ya y ddaear, gan fygdwthu 3. clian mai i lawr yr a y dwir. bydd cur-ant yr aw.f gynes yna i'r gwrtlnrynet>—daw i fvfiy. Felly davt sawyrf ysgnrthlbn.' y p»ntref i fyny i'r pentref, gais estyn i'r trigo/!bn yr anfelusdod a'r o anadlu sawyreu budreddi em hunain. Nid dam cam aeth ydvw hyn, oblegid agorwyd i mewn i'r sewer ddiwrnoll' em iipmweliad, a- hyny a rgais Dr. Fraseit. Agorwyd h'yd ati yn nghanol y pentref i p-anfod amryw fo(Tf"ridi o dnreh o gylwedd' aaiinaturiol dros d gw^fe«I Hy3an. Yr oedd y sylweda yn hollol ddu ac yn sawru yn an- nyirinnol. Yr oedd yn gwlawio yn drwm ary pryd,ac yr oadd yn amlwg gerifaw y tank, fod syiwedd yna. yn caei 'ei gario ynaaith gan t- llif, ond nid cyn iddo gyniJesu ac hepletni, a'r nwy oddiwrtho gyrhaedd v 1) e-iftf yn ol, fer y nodwyd. Anfantais .:1:.Wr arall yn ngiyn a'r sewer hon ydyw ei bod yn rlivr:fa.s yn v pent/ef. Nis gelI-r- hyd yn nod drainio terrace DorTa Lyr-n iddi, sef y tai cyntaf allesid a.c a ddylesid eu dvainio. Oddeutu'll-.ttlien ydyw ei dyin yn y'fAH hon. pryd y dylasai [,xl yn ddwy lath. Y mae. -fallai, ddvgr ran o daii" o'r pentref wedi ei drainio iddi. Flag and rubble ydynt i gyd oddigerth rhyw yChydig a cftfainiwyd yn-aditweddar. Bydd y rubble drains hyn yn cau yn ami, ac yn fynych iawn yn y,;fef)d mis- oedd yr haf yn ai-ogli yn beryglus. Mae yir sicr na chyineradwyai Arolygydd Bwrdd y Llywodraath Leol y g-arthffos hon telly rhaid rhoddi pibellau ar ei hyd, a chario ug?iniau o lwytM o rhywle i lenwi i fyny v gwagle a achosiV" wrth droi v gwter i fod y-m pipe scAvrr. Bydd yn ofy-nor. felly, tuagat wneud sewerage piiodol yn Saron-a 111re -rgof. gael tua 760 o latheni o bibellau, yn nghyda septio tank gwerth 300p. Yr L,Al gost tua 490D. Waenpentir. —Cjr.wyxa Waenpentir tua 30 o dai a thua 140 o drigolion. Y mae i'r pentref pipe sewer raw modfedd, Ylbcychwyn o ben uchaf y pentref, ac i it.wr gallt sertli- tua 160 o latheni o hyd. Nid oes gullies na catcSpits i'w dyogelu. Y mae'r tai eu ] drainio yn systematical iddi. felly teifl y merched >sydd yn b}-w gyda hi y «top water i ratiau ffordd fawr gyferbyn megis a'r tai a pin rai sydd yn agos i'w gilydd; ac o> Bron na chredwn mai felly y bwriad- wyd i beth au rbd ary dechreu. M-Ad byna.g, y gorch- wyl cyntaf cyn anfon ychwaneg o sswage iddi ydyw gwneud darfiariaetli yn XT outlet, a rhaid gwneud hyny, gan fod cwyn eisocs (fel nute'n wyByddus) wedi ei gael yn ngiiylcb llygriad y dwfr gan sewer Waen- pentir yn N'rhors Trosywaen. Tuagat orphan v scheme yn drefnus bydd yn ofvnol estvn tlIa 100 llatb ar y yn nghyda -gwneud septic tank yn yr outlet. By amcangyfrif o'r gost ydyw 130p. BhiwSas.—Y mae y pentref hwn yn sefyll arochr gallt seirth, yn cynwys tiia 65 o annedd-dai a thua 310 o fcreswylwyr. Y mae sawer dda yn perthyn i'r pentref, a'r outlet mewn ffrwd yn Nghors y CasteU. PibelJaa naw modfedd ydyw, ac yn agos i 300 o lath- eni » hyd. Y mae'r oil o'r pentref wedi ei drainio yn. rheolaidd iddi oddigertb rhyw ddeg o dai yn v cver de-oril wiriol, v rhai nas gellid yn hawdd eu disinto iddi. heo branch sewer ychwanegol. Y mae sewerage y pentref yn ddigonol, hyd yn nod pe bydd- ai rhif y tai gymaint ddenewaith. Os ymwneir. a sewage y pentref ar egwyddor y septic tank, yr oil yn eisieu fydd y tank yn unig, oddigerth, hwyrach, y branch sewer a iaodir uchod, a'r tir hefyd tuagat ffiltro. Bydd cost y tank tua 180p. Yr wyf o'r fain fod outlets Waenpentir a Rhiwlas yn gyfryw o ran sefyllfa ag y gellir delio a'r sewage ynddynt ar yr I egwyddor ddyfrhaol (irrigation principle), gan mor fanteisiol ydyw y tir a sicr genyf pe telid ychydig —a fljT.yddol i'r ffermwyr y mae'I' outlets ar en tir y gall- ent, gydag ychydig iawn o lafur, ddefnvddio y sewage er gwrteithio y tir felly gwneud i ffwrdd a'r angen- rheidrwydd o a.deiladu y septic tanks yn gyfangwbi", a pheri swm y scheme i fod 274p yn llai. Y mae axiroddia-d annibynol ar yr un pwnc wedi' ei barotoi gan Mr R. H. Pairv, arolycrvdd iecliydol Cynghor Dosbartli Gwyrfai, ac mae ef yn amcan- gyfrif y gost o briodol garthlfosi y gwahanol bentrefi fel y cantyn :-Eheleze.r, 350p, neu 1800p i Ebenezer a Clilwtybont os bydd i (bine bydrol (septic ta:nk) gael ei ddarpar Bryn'refail, 270p Penisa'rwaen, 280p Saron, 490p; Waenpentir, 1,30- a Rhiwlas. 189p-yn gwneud cyfanswm o 3110p. Mae y ddau adroddiad wedi eu gosod o flaen y Cynghor Dosbarth ac yn eu cyfarfod ddydd Sadwrn f J benderfynwyd gohirio eu hvstyriaeth drrfynol am ddau fis m3wn trefn i ymgynghori a'r pla-yfolion.

Nodion Dirwestcl- Nifer aelodau presenol Cymdeithas Ddirwestol Meddygon Prydain ydyw 466—cynydd o 24 ar y Ilynedd lieblaw 427 o efrydwyr ddeuant yn aelodau ar derfyn eu cwrs colegawl; yn dwyn y cyfanrif i 893. Mae yn nglyn a'r Fyddin Brydeinig 224 o gym- deithasau dirwestol, gydag -ielodaeth o 14,489. Cyf- ranodd y rli- n yn ystod y flwyddyn 1820p at waith dirwestol. Rhwng y 2074 temlau, mae 109,897 o aelodau yn perthyn i Uwch Demi LloegT-cynydd yn ystod y flwyddyn o 4010. Cyfranodd y rhai hyn at yr achos 9511p; ac mae'n wcddill mewn llaw gymaint a 1802. Mewn un lie gadawodd chwaer gymunrod o 300p er budd ei chyfrinfa. Yn y Werddon hefyd cynvddodd yr Urdd hon 300 yn nifer ei haelodau, ac y mae pob arwyddion bywyd yn y gwahanol demlau. Cyfrifir fod 429 o Demlwyr Da yn aelodau ar fyrddau C, cyhoeddus yn Lloegr. Er nad oes neb a ameua ei amcatiion, ni fethodd Mr Gladstone gynmrat mewn dirli ag yn ei wlad- weiniaeth ddirweitol. Trychineb i famau ac aelwyd- ydd Lloegr fu trwyddedu grosera i werthu diodydd meddwol; a plirofodd ei dyb y buasai poblogeiddio mwy ar winoedd ysgafn yn graddol ddiddymu'r awch am ddiodydd eryfach yn ffiloreg noeth. Onq. ei ben, yn fwy na'i galon, ydoedd o'i Ie or y pwnc pwysig hwn. Yn ei da.ith areithiol enwog i Midlothian yn 1885, mabwysiadodd yn groew ewyador y Dewisiad Lleol, ac efe a fathodd iddi enw mor briodoL Efe hefyd groodd y wireb wleidyddol mai dyb-dswydd pob Senedd ydyw "peri mai hawdd fo i ddynion wneud y, da. ac anhawdd iddynt wneud y'drwg."

Un tro crybwyllwyd wrth dad—i'r hwn yr oedd mab nodedig am ei ddiogi-fod y, llano yn ofni gwaith yn ei galon. "Ofni gwaith," ebe'r tad, "nac ydyw yn wir canys mi a'i gwelais yn fynyoh yn gorwedd i lawr, ac yn cysgu. yn ddigon di- arswyd, a'r gwaith wrth ei ymyl 1"

] ilasnach Id yr Wythnos. Yn y rhagolwg bresenol am gnydau da, tueddu atostyngiad meW'D piisiam y mow marchnad yr yd, yn hytrach nag at goddad. Er hyny, axos heb ond ychydig o gyfnewidSad y mae y gwendth a'r blawd gwenith wedi wneutfr yn y&"V>i yr wythnos. I Y ma-e grawn IndiaMici yn gwerthu yn dda, ond heb godiaid yn y piis. Haidd a cheireh a werthai yn dra marwaidd, yn ¡ < tuedcSw at ostyngiad; feJy hefyd ffa a phy9, I —

I' Prisiac Cymhariaethoi 7bibcwth Dvn ac AnifaiV I Y y x Bwsiel. chwaA-er. cant. J \vy= ». c,- Pwys c. 8. C. Gwemlth Sei;SZAV ..63 4 7^»-504- 36 1-0 -8 2k ■ GwenithAwst^J^teidd .62 5 0 -496 2' f Gwenith Manit^w ..62 4 10i>.496 3ft 0 -810 Haidd Seisnig. —52 3 l £ .416 26? 0 6 9 Haidd y Mor Du .50 2 0 400 16 0..4 6 Ceirch Seisnig. -38 2 6s v^rl2 20 B-T 54 Ceirch. Kwsiaida .-40 2 C ..320 ^0 0 Indrawn Amoncawiwdd 60 1 104 -^0 15 0-.3 6 Indrawn Galatz —60 2 li..4-80 17 Ffa Aiphtaidd. 60 2 84..438- 21 6..5 1 PyaCanadaidd.. -.63 3 44..&9* 27 0..q6 0 Had ljlin Calcutta ..51 4 3i-410 34 3..9. 4 BUbwd, Leather Tie -56 6 84—285> 33 6,.13 5 Kbuddion "7 £ Pollard -• •• k «" Blawd Haidd J.. — — Blawd Ceirch •• — •• "'7 Lins«*dOke "i « Cotton Cake — •• fJwair Heisnif? — — — 4 x<v. •ibfer aelsmig -• — 3 4 owairDutc^i ••• -• ¡ Mae y prisiau yn y tebl uchod wed, eu:! cyraeryw t o'r cy2ar6aisddau swyddogol diwellidant. ae mae y 1 ffizyrissi) oddswfth t pririau diweddaraf. Mae y pris- I iau roddir am yd yn ertbol I)Imlai meehryr yci:waneg;t yr enillion cyf^Trprerfchol cliaiifta, etc,

I J Ba&Sorioii o Gpiyrcn Ai^ietlifddol ¡ Æ uanlyn ydyw da Jforion i'r Deyrna ? Gyfunol yn ,7i?ttoti yv- diweddn Gorp h. ~fed, 1898, xfi jiystot a-'? badf<tmoa am yr wythnos ^ifvrlywi'jV a Hyv edd. AMiFiiili'IAiD BYW 7. "Ea >'nfio -JS97. 1838. •Bavycb, T«nrw.. <Swar6lu*s, » i'' l.lffnifi ao Wyn X?rt>ii l&,oob 5tioof"i> •• GIG 8ft.. NmJ FFBE'd^-Caopw^ GwarSibsiK. o bob rna'Jh 50,51 <• 81,323 Dfid ^,007 «9,066 Mcob 2,064 6-0:8 OI^HABbT NSTJ AIOJSIFFYNEl >IG' tpiesett^ed) Caajwyai. /^oob .• •• S»^27 36,274 Swarthy Wl ^Cluu.ua Moch •• » "2<f £ ;Moch Ieoaioc •• — 4 »Hebei we4i ei fcsilitu ac yndr •• 5:559.. 7,J.36 Gig hmd^iflynooig, bvbo tod wedi ei hailtu •• -» 1 1, 88,; CYNyRGHlON ^LLA-xKHHD^. &«.—Y Canp\ cyfi. Tmenya ••• 73 ,237 Margarine 15,4^-7 1< 675 C4wa- W.053: £ 6 703 Liasth a hufeu—$f.lwvni 99 Llaetb wedi ei dd WVbU (condenai:d)owts, 13,097 H,224 Wyan ..eaaok)dd rntt-yr 185;4-6ti- 249,. 80 Dofednod a helwriaetb—1,038 2,1 41 Wyan ..eaaofidd mewr 185;4-6ti- 249,; ^80 Dofednod a helwriaetb—1,038 2,1 41 C#B«3god meirw—-canpwysi 1-M& •• 9. Bloneg (lard) •« 4O37: 28 8 )7 SD, ^.3LAW^ &o. :—Y eanpwvet. Gwemth 83*500.. 1,524 94 '0 Blawd Gweoith 291s«^O0 .J'll,58 ft Haidd 346(100 242,50 0 Ceirch 632,300 475,63 ') Pva 47,120 ?.6,74i 5 Ffs 491890 •• 16.081 I Yd India 557,900 },368,4y| FFRWYTHYDD ^buoistslo). Afalau pwysali 20,355 1,212 (oranges)». pwyselv t:>ij,)5- 6,655 B«rafalau(lemoui') pwysett 58>830 5S,426i Gerllyg pwy«<«' '6,225 2L Grawnwin (gmpeaj.. pwyaeiit 25>292 1.0101 Eijia ..pwy-eib 10,^9^ 5,854» Heb au beuwi 4. pwyseli '7i5 ,Sii72 78,994; Gwair yduna! 2^820 2,60«. | Hopys •• cacp'ysi SyQ1 522 « T3YFLX8 (Ve«&table»)- j Wy^wyn (Oaions).. pwys^Jw 4S i2S 85 735^ lPyfc*tw • • canpwya; 140 679 2;i0 j/3- >| Hebaa heuw'» ..gwertbF.. 44,8^1 57,076 T. J. PlTTAU. S-tstisrieal Office. Custom Houae, j Llundain.Gcwphaoaf 11fed. 1H98. 1

Newyddioii. Cymreig. 1 mae'r Proffeswr Reginald W.. Phillips, M.A., o i y Bxii'ysgol, Bangor,.newydd wymeryd y gi-add •O,D.3C. yn Mhrifysgol Uundain. I 5 Yn ei adroddiad dauflsol i JBwyllgor Iechyd Cj-nghor s Tixt&l Ffliutv dywedai D'r. X llj VMlJiaru^fsvrj'adog iali),-do I., y Oxel) fod y di-el yn awr yn rhydd oddiwrth boh- afiechydoa heintus, ac.,mai. cytavt&lecid. y inaxwol- J aethau am y ddau tis diweddaf oedd 7.5 y fil yn unig. Y mae Uywiawdwyr Isirol. Sirol Penariug wedi penodi Miss Louisa Gibson,. U.A., yn brix-fc-istr<?s l.ysgol y genethod, yr hon fydd yn. agpr yn v Neuadd 1; Dreful, Penarlag, yn Medi. "f, iel arosle tros am- wr. ) .Cwynir yn dost fod prindsr eogiaid yn y Ddyfrdwy. i ac yn ol pob arwydd bydd v tymlior eleni waethed a'r .tlynedd. Mas rhai o bysgodwyr Connah's Quay heb ddal un eog yn yatody chwecli wytlinos diwedd- af. Dirwj-^yd Henry D&vse, Mountain View Hotel, Penmacnmawr, i 5p a'r costau gan. ynadon Conwy ddydd Llun am gani.i.tau meddwdod yn ei dy,; a air- wywyd un John Tbuwuis i 108 ar costau am fod yn feddw yn y gwestty. V5 Bwxiedir codi yspytt^* yn Ngliolwyn Bay av araul o 1200p, ac y mae 8QDp. eiiioes wedi eu casglu tuag ati. Mae tir mewn sails dda wedi ei brynu yn Ty- newydd. Agorwyd eglvv'ya newydd, wedi ei chysegru 1 pt- Pedr, yn'Rliosrolin,. ger Gwrecsam, ddydd Mercher. j Traddodwyd pregeth gan yr Archddiacon Wynne .f, Jones. Rhifa poblog^eth Celwyn Bay yn y gauaf 6,:00. yn yr haf, 15,000 mae'r gwerth ..trethol yn 40,o09r- Ccisia'r Cynghor fenthyca dros 6000p i wneud y dt'ei! yn fwy atdyniadol fyth. Enillwyd YsgoWriaeth }'.ir E. Hughes i blant or'jlion elfenol Caernarfon, a rydd fynediad i'r .en^Jr ydd, i Ysgol Caaolradd y dref, gan Sarah FisW; o Ysgol y Bwrdd. rFa fr beultl,, Am ddarn ladd ei chwaer a rhoi cur fa 1 r heuag^icl. waid, anfonwyd Ihomas Jones, Trefonen i am bedwar mia gan j^uadon Croesos^vallt adydd Gwener. Y Parch Austen Jenkins a'r Hybarch Arclwdiacon, Watkins sydd wedi eu hathol i oljoiu'r Pa?eim. IX Adams, B.A., a R. E. Morris, M.A., ar Fwidd Duw- inyddol Piifysgol Cymru. Mr John Davies, cyfreithiwr, Llanidh^sj sydd wedi ei benodi yn glerc ynadon v dref hono yn It'¡¡''I diweddar Mr J. D. Davids. Ei'.gyflog j flwyddyn. Hysbysir marwolaetli y Parch R. H. gwe;zi- dog eglwys Annibynol Naut, Coedpoetii, ar ol nychu'n hir. Brodor o Ffestiniog ydctdd, ac yn eg- lwys Ityfrydfa y dechreuodd bregithu. Qrdefaiwya ef i'r weinidogaeth yn Bettws, Aber a. P.-aSuriodd iog gyda llwydd a pharch yno nes symud i ofala sm eer. lwysi Pesllys a Phontrpbert. Mulliwyn. Ddwy flvnedd yn ol symudodd i ofalu aia eglwys y Nant, fel olynydd i'r Parch S. Aob rts, yia awr o Sea.combe, ac er mai byr fu ei dyrjhor trwaHb yma eoillodd air dUll" ardal am ei fucPd hardd a'i: ywoddiad i'w alwedigaeth uchel. Yn nghyfarfod BwrJd Llywocfraethwyr Lleol Ysgol Ganolradd Abermaw, a gyniialiwyd ddydd Mercher, pendtn-fynwyd cynyg* pump o <!entranee scholarships" o bedair punt yr un i blant ysgolion elfenol, yr ar- hWiad i gymeryd Yk ar y 25)mn. eyffool. Bu i Mr J. M. Jones, arwertliwr, Abermaw, wert y tai trwy ddedig a ganlyn CI'ownHotel,Abermaw"a.)r Bull Hotel a'r Goat Hotel, Bala, i'r Meistri lad, Coope a'u Cyf. y Royal Oak, Penrhyndeudraeth, a'r Quarrymen's Arms, Porthmadog, i'r Meistri Lar- celle Clnrman, Caergwrle, am 950p a 600p; a'r Britannia, Portlunadog, i'r City Brewery Co., Lich- field, am 1800p. Cymerwyd saer maen, or enw George Thomas, t) flaen yr ynadou yn Ellesmere, ar y cyhuddiad o saetba ei wraig, gyda.'r amcan o'i lladd. TraCModwyd i sefyll ei brawf yn Mrawdlys yr Amwytaalg. Nos Fawrth, bu Mr John Eljis, IHio Side, Bangor Is-y-coed, Gwrecsam, farw vn d»a sydyn. Bu Mr Ellis yn oario busr.es ear.g yn nalaen yn Leipwl, ond yr oedd wedi ymneillduo oddish fusue? ers dwg mlynedd.

NODION Oiy) £ tiEUtilE. Penderfynif cynhal ArddangS9»fa Amaetliyddol Aberteifi a'r cyieh ar yr 2il o Awst. Bu etholiad Bwrdd Ysgol Pembrd yn ddiwedd- aF, ac o'r saith aelod a dclewiswyd y,-ae pump yn Ymneillduwyr. ■ Y mae Aa'glwydd Windsor wedi cydsynia i weithredu fel llywydd anrhydeddus Eisteddfod I Genedlaethol Oaerdydd, 189SL I Y Parch David Evans a ebhfllwyd yn gadesrydd I Bwrdd Ysgol Burryport; a'r Parch J. Jenkins yn is-gadeirydd. I Hysbysir mai y Mri Bradley S;. Gyf., Birming- ham, sydd wedi llwyddo i gael y ,gwaith o wneudi Llythyrdy litewy^l yn Abertawe. Y mae y Parch 3!. E. Thomas, o G^Ieg Prifysgol Caerdydd, wedi cael ei wahodd i ymgymeryd a gofal Eglwys Anlribynol Blaenafon. Rhyddhawyd careg o 90 i 100 tunell yn Chwarel, LI-f6,, Pencoed, y dydd o'r blaen. Tysbir mai I dyma y gareg fv-yaf a ryddhawyd erioed yn y sir. Cynhaliwyd cyfarfodyddi Oymanfa BedycMwyr Saesneg siroedd Morganwg a Chaerfyrddin yr wythnos ddiweddaf, yn nghapel StanwelL-road, Penarth. Yr oedd v Parch J. Morgan Jores, yr hwn sydd wedi ei ddewis yn weinidog capel Hope, Mer- tliyr, yn mysg y rhai a sicrbaodd y gradd o B.A. yn yr arholiad diweddar yn. Nghaergrawnt. Dywedir na ysgrifenodd y Parch Evan Phillips, Castell Newydd Emlyn, llywydd etholedig y Gym- allJf3 Fethodistaidd, erioed bregeth. Llifa pob sylw o'i ben a'i galon i'w wel.us. Declireuwyd ar weithrediaiau Brawdlys Clivvar- t^rol air Forgainwg yn y Neuadd Drefol, yn I Nghaierdydd, ddydd Mawrth. Llywyddid dros u.n llys gan y Barnwr Gwilym Williams, a tliros y IJcll gan Mr O. H. Jones. Yn Nghytnanfa Casnewydd, cyfranogwyd o Swper yr Arglwydd gan y Parch Dr. J. T. Wren- ford, -ficer St. Paul, yr hwn, yngaredig, a gynyg- iod.dei eglwys i'r Corph i gyfrhal ei gyrddau ynddo yn tod yr wrl. Y Sul a nos Lun, cynhaliwyd eyfarfodydd preg- ethu yn y Doc, pryd y cymerwyd rhan gan y Parehn. H. Seiriol Williams, Casllwchwr, a Ben Davie*, Pant-teg. Cafwyd cyaalliadau Iluosog. Tea?odd tan -allan mewn adeiladau a ddelid gan Iuddew, o'r enw Moses Hermann, Duffryn-street, Fenidale, ddydd Mercher ac orwibai am gynorth- ii-Y a,irserol ac egriol yr heddgcidwaid, gallasai y difrod fod yn fawr. Deng mlynedd yn ol, mid oedd ;cymaint ag un YegolWyddorol yn Nghymru. Sefydlwyd hwy air y deelireu yn Nghaerdydd, V,anelli, ac Aber- tawe, yn y flwyddyn 1892, pan- y rhifai yr holl fyfyrwyr 200. Er hyny, y maent wedi cynyddu i saith, gyda 700 o ysgolheigion. "0 Gaerdydd i Bethlehem" ydoedd testun dar- rith a draddodwyd yn Nghaerdydd^ nos Lun, gan Mrs Lloyd Harries, yr hon syua newydd ddych- welyd o'i tihaith yn Ngwlad Canaan a'r Aipht. Gwaaaeth y ddarlithyddes ei hymddangosiad fel tonoddiges o Bethlehem. Tbfnwyd i Syr John Pule.nton. iSyr Lewis M^-iria,, Mr Marchant Williams, Mr W. E. Davies, a Mr Vincent Evans -fod yn bxeseaxol yn nghy- hc«6?ddiad Eisteddfod Gvnedla-stliod Caerdydd, ddydd Llun, fel cynrychiolwyr C-lynideithas Gen- edLasthol yr Eisteddfod. -N,it,Lun, bu y meistri a'r seirrmeiju yn Aber- tawo .mewn ymgynghoriiad gyda go-lwg ar yr ang- liydivalediad sydd rhyngddynk Gwrthodai y gweitbwyr f odd lor: i i gyflaf aa-edAad,, yn gystal a gostyngiad o ffyrling j-r aw-r au folly, trodd yr ymgynghoriad allan yn affwyddianus. Dydd Mawrth dew is wyd y PATeli Llewelyn J. M. Bebb, M.A., Cymrawd 011 Oh apian Coleg Braz-mose, Rliydychiun, yn ibrifathra-w Colcg Llanbed^. Dywedir ei fod yn Gyinro o waedd- iaeth,, a'i fod wedi rhoddi oi fry!.ar ddysgu Cyin- raeg". Cjuhali wyd cyngherdd yn rg'&ijyel y TabemacI, Ceineavydd, nos Wener, gan o gpr enwog Cwm Rhordda., o dan arwiad Mr Gwilym Thomas, yr elw i fyned i gynorthivyo y gwrag-«ld a'r plant sydd yn dioddef calcriJi. oddiwuth effaith y straic yn sir Forgai;,wg. I Y .Jilll,f:'¡' Eisteddfod Genedlaocthol syid i gaÆJ. ei chyival yn Nghaerdydd y flwyddyn nesaf _yn barod yn 'e.'dcrfn lawer o sjiw lleoU yW yr d daipar- iadau neillduol wedi cael eu gwneuthas ar gyfer y seresnoni o'i c-hyhoeddi ddydrL Liun, yr hyn a wnaoo gyda rhwysg :maWT. Yci. Elj-s YnOOOOl Thombixary,. ddyJ. Mawrth, I cyhuddwvd James Evans, Aberhonddu, gaxddwr, o x-afctlni at ei fereh, Amy Gortruda Oxland, gv Will'-am Omlmd, Th^icibuiy.. Dywedodd Arolygydd ye Heddgcidwaid fod y wraig yn ei g" "fly, a+: inas t,-albi fod yn bresenoi- Felly, trefn- "Ryd i ohirio §^iTandawiad .jij>ilaich yr aehos hyd y 6ed'a'r mia hf^m. j Chwanegyijyd rhestr ddytklerol o gerddi CjTm- pa. rai. oedd wedi c.acl eu liargraphu yn Ngihaer- a'r lAmwythig, yr>. ddiweddar at Lvfrgell Caerdydd. Amrywia y dyfiSaadaa y cyhoeddwyd hwy o 17r' hyd 1760: ac yn. mysg yr awduron I-luvr !Morus, Pontymeibion Ellis Roberts •({BUia y -Oowper), Thomas Edwards (Twia o'r jNaaafc), Hugh Jones, Llajig|5fm, ac eraill. Y mast Mr D. A. Th-aaias, A.S., wedi rhoddi codiad aj all yn rghyffogft.u y glowyr sydd y n gweithio yn ei lofeydd or, ddeg y cant; ac y mae percheno gion glofeydd eraill. sydd, fel Mr Thomas-, heb fod:yil peithyn i Undeb Perchenogion y Glo- feydd, yn dilyn ei esiampl; ac y mae y gweithwyr 6,w-el perthyB.ol i'r glofeydd; mawrion hyn yn cyfracu yn wythno^avl y codiad. hwn. maent yn ei gael or eynorfchwyo eu cydw-jicliwyr sydd yn dioddef y fath dlodi Pv chyfyngdeo" ohemvydd y sefyllfa ddi- frifol gyfficiiriol yn ilorgaaxwg a Mynwy. Nid oe.'i x-omawr (K walianiaeth yn sefyllifa peth- au yn NeJieudjir {)Ylllru i'r hyn ydoedd wythnos yn 01. Yl raae y rhagply.^on mor ddrwg ag y gall- ant fod, jirid y mae rhyw obaith gwan yn hongian wrth yn^yriad Llywydd J Bwrdd Maanach. Yn y cyfa,IL."tf;r, y y gMeydd sydd yn cael eu gweithia yn annibynoi. 3X yr Undel-eyn gwneud c;ynhai*,fl>f braf -a> honi.. Parhau yn w un cyflwr isel y mae y gwpithfeydd haiarn a ond ym- ddexmgs nad prbiatt haiarn a dur wedi codi djin, ar mor ydyw y swm a d^ir allan. l.terbyr. ic-^d. aekn&iu Gwyr y Graddau a berth). i Btifysgol Cyrnrii &>a.pyrau i ethol LL.LU a»ji>d i'w .^ynry(^C' £ »ii ar Fwrdd^. Duwinyddoi y PrifysgoL Y mae y boneddigicsa a ganlyn v/edi l -wel eu hI}.wi —Y Parchn. IV Adams, LerJwl; K-. O. Dw.ies, Pioffeswr CynorJrhwyol yn N/holeg j Duwiry idol.y Bala y Proffe< jrr J. Young vans, Coleg y Metls«di.s'tiaid -Calfii^idd yn Nhrefecca; Eichaad Hvi^feea, diweddar 4 Aberystwyth; Dr. Herbrrb, A. J&mes, gymt ddeor Llandwy; J. heudtr Qymrn; a'r Hyb;;h Archddin Wat- killtl. Oeir y« Llyfrgell G5e»>rdydd gopi cyfUiwn o'r <cEu<rgrawn Wesleyaid^" yr hwn a, gyc.h-,vynwya yn y dwyddvn 1809. JEiddo y Parih John Evans (Egbvysbach) oodd yp 85ain o 6r:}<Qolau hyr., nghydag amryw ranau. Yn ehwanegol at y rhai hyn, y mae y pwy?J^or wedi pijrnu arniyw "lyfrav. o lvfrgell "Eglwysbach," pa r sydd yn yrawneu d yn benaf a We.-$leyaeth yr), Nghymru, wedi eu hysgrifenu g awduron Wesleyaidd a -1 Irwy hyn, y mae y pwyllgor yu teimio eu bod yn eitocidi I yr unrhyw gyhoeddusrwydd i'r enwad Wes'xyiidd yn en rhtr o lyfraqa -Çymteia air wwafcwi eraill yn y Pywysogvfth,

r SoisnegeidcUo'r Envvadau, Yr ydyuryn dy{f nu a ganlyn allan o gyfoeaohns Cyni-ig --kr yr 16eg o Fehefin pellebrodd cad-" eirydd Undeb yr Annibynwyr CVmreig oedd yn eiatedd yn Llundairt ar y pryd, gyfarchiad Saes- neg i Gymdeithasfa Gyffredinol y Trefnyddion Calfiuaidd oedd yn eittedd yn Ngha^newydd -ar- Wysg- ac welevj- geiriau :-=-"Christ.Îi&n. greetings, with best wishes for your welfare. -Chairnian, Welsh Congregational Uaion." Penderfynodd y G ymdeithfa, diwy i bawb godi ar eu traedT ddanfon atebiad ar unwait-ti gyda'r pellebyr yn y geiriau canlynol: --j'Crreetiiigs cordially recipro- cated. Gc-d be with you. Mode;rator. Y n awr gwyddem yn dda ers deugain mlyne4d fod y dwymyn Seisnig wedi ymosod ar Annibysiia, eithr ni ddaeth i'n meddwl erioed fod Shon Gorph yn ceiaao troi yn Sais. "Dyn a'i hdO" bellaci, ddy- wedwn ni, oblegid ofnwn fod yr .Arweinydd Dwy- fol wedi ei adael. Ai tybed fod 'y dorf o bregl-tli- wyr a blaenoriaid eisteddent yn Nghasnewydd oil m.or. aniwybodus fel na wyddent y raedr y pellebvr siarad Cymraeg yn llawn mor rhwwdd a lliihrig" a Saasncg ? Paiham, ynte, gofynwn, na fuasai y Gytfncteithasfa ar ur.waith yn penderfynu danfon eu cenadwri at yr Undeb Annibynol jpi Gynirat^g ? Yr hyfit ddylasent wneud, yn ol cin t,b ni, fuar-ivi pellebrtt atebiad o'r natur hyn —Enwad Cymreig sydd jtna yn cadw Cymanfa. Os oes genych genadwri atom, danfenweh hi yn yr iaith ydym yn lefarti--hen iaith John Elias, a Williams o'r' W ern. Ona dyna., beth dal siarad ma.4 v rhod- xes a r balchdtr Seisnig yma wedi dechxeu oydio yn Methcdistiaid CVmru, ac Hid i un om gaiel ei chladdu, bydd hyny o grefy.ul sy^ y Cyfun- deb wedi diiiamc, a dim ond plisgyri sych c«ffurfiol- deb "genteel" Seisnig wedi ei adael ar 01., Ffei I lfei i Evan Jone-s, Caernarfon, "Modefator" (1) newydd Method, istiaid Cymru. Ni thybiasom. erioed y buasit-ti, yn anad neb, yn cwtws-loni i Seisnigiaeth. Ffawel bellach!

Streic fawr j Glowyr yn y Dahsudir. Hysbysir fod Syr Edward Fry, ey-modw-, ap- wyntiedig y Llywodraeth, wedi anfon at MrW. Abraham, A.S. (Mabon), a Mr Dalziel, ysg: jf en- ydd y perchenogion, i'w hysbysu o'i benodiad fel oymodwr. Ymddengya mai ei. fwriad yw cyfar- fod cynrychiohvyr y gweithwyr yn gyntaf, ac yna wahodd pwyllgor y pe>rchenogion i'w gyfarfod. Cydnabyddwyd derbyniad y llythyr gan Mr Dal- ziel, ac 'roedd cyfarfod./s.gynrychiolwyr y perchen- ogion i gael ei gynal yn ghaeIdydd, ddydd Sad- wm, i benderfynu pa gwra a fabwysiedid. Yn y cyf amser, mae y perchenogion wedi cyhoeddi "manifesto" maith, yn yr hwn y rhoddir hanes yr anghydwelediad o'r dechreu, a datgan mai ar y gweithwyr y gorwedd v cyfrifold-eb am. y sefyll allan. YicgjTiullodd tua phedair mil o lowvr i'r Forth, pryclmi '/ra ddydd Mawith, i gyfarfod" a gynhelid yn yr argyfvrng pwysig pxesenoi yn y fascach lo. Dywedodd ill" W. Abraham ei fod yn gobeithio y rhoddid derbyniad ffafriol i Syr Edward Fry, y boneddwr sydd wedi cael ed. benodi gan awdurdod- au Bwrdd Masnach i ddwyn yr anghydwelediad hwn i derfyniad. Dabyiittti.t hwy giyn lawer ar y dull a'r modd v gosodid -.aahos y dynion o ilaeu Syr Edward..

-0 Genedigaetiiau^ Priod^aac^ it oj¡,ae u:a u. GENEDIGAJSTHAU- .Foulkes.-Gorphenai 2, yn 11, Edeu-terrace, Lcrpwl, priod Mr J. rouikes, ar fab. Gilimore.—Uorpiienai 3,- priod Mr John Gilimore, ysgubwr simueiau, HeuUau-alraat, Diubyeii, nl- reicti. Tlwma.s.-Garphellaf 7. yn 4, priuce's-terrace, 1)¡¡n- gor, priod o. L..l'uojuaj> ÙL.. meuuyg, tr lao. W iu,iams.—Gorphenaf 5, ya .Gwyufa, Builth Weils, • prwa Mr Hjuuuui \vilu.uu!>, a nu-rcn Mr i. iiugiies, diweuaai- reoiwr.y ^ct&ioiial i^rovintiui BauK, idajigeim, ar lao. Vv liliaiu^.—Uorpiiciiaf 4, psioi. y Parch Benjamin h iiliams, gwenuaog y beoyuuwyc yn idwyiiueuuy (gynt, o i>i;uibycn), ■n-.yucuia.iiuu.ig. Wymio.—-uforpiicii.ui ¿, pnocl àir Joiin vv yirnj, lia^ui'- wr, Entry i)'av»r, i/mbycii, ar ferch. Yoratii.—Gorphenaf 6, yn 135, Richmond road, Caeraydu, priod Mr vV. L*. iaratii,, c^'irtithiwr, ur ferob. PRIODASAU. Llutterbuck—VValkey.— Gjrpaenai 6. yu ugiiapci VVesleyaidd, Arcot-scrcet,gaii y VVlicat.ty, yn cael ei gynortliwyo gau v Parck-Vk. R. Multby, oyuney i^riiest, niuu leueiigai y ciwoadar Mr Aiired Cliiv.terbuck, ^louot^cer, a Miiiiiie,. aii ieicn. y eL- weaciar Mr Oliver Wadstsy a 's VValkey, May- hui'st, Ptnartii. Kdwartlij—Kernush.—Gorp.Uenaf 6,. yn Eglwys Llan- I bebiig, Caernarfon, gan y ilercii .1. nr. Wynne Jon.es>, M.A., ticer, ,i\lr Peter bdwards, Heum-e Cottage, itiiydymwyn, \Vyddgrng. I,meistr isgtil. Gttiieaiaethoi (Jlynnog), ago Estiiei- trydedd ievctx y diweddar Mr Kenuisli. Caeriiailoa. Hughei-—i'i.-omaii.—Uorpiieiiat d, vii iSwyddfa'r Cof- restrydd, Llaaierehynie»id,. gaoi y Piirch Kobert Tliomas, Mr Davia WiiJiani riugixe.-i. Rose House, I Llangefni, a Miss Margaret Unomas, Caraaoc Villa, Liangefni. Jones—Jones.—Gorphenaf 2, yn. ughapel yr Anni- bynwyr, Llaneiwy, gaa Mr Edwara Mills, cof- restrydd, Dinbyeli, Mr ilobt-ro Junts, gyriedydd, Towner Hill, Dmbych- a Mi&i Myfanwy Joaeg, merch Mr William ii. Jones, o awyudfar "Faner," Jones—-Roberts.-r-Gorphejyjf 2, yn nghapel M.C. I Brymnawr, Eettwsycoed, gan Parch Joha Owen, I yn inhresenoldeb y C^fr-Qstiyad Huuhes, Mr VVii- litlm Jones, gaxddwr,. a .Miss"Ada. Roberta—y dda-u o Fettwsycoed. Joust—Pritchtrd.—GoTphenaf Q.. yn Eglwys Gadeir- iol Ba.ngor. gan y Parch W. Edwards, M.A ti'^r, yn cael ei gvjaortiiv,-yo gan. y Parch Herbert -Tones. B.A., licer Pentir, Ellen Jcmes, Coilege-ro;bv Ban- gor Uchaf, a Richards W. Pritchard. Bangor. Owens—Turner.—Gorphenaf 2, yn Swyddfa,'r Cof restrydd (Mr Grilnths, lAhuchyn), ii Griffith^. Owens, Brviigwyn,, Ciiiwddncwydd, a •lune, ail., ferch Mr William Tliirner. Boutuvhel. Nicholls—Jordan.—Q^^bt-aai 5,ym St. Pr^l's; Gl.ai.-iw Dyffryn Abe-rtawe, gali. y Parch Joh'ft.WiUi'juns, Thomas Nicholls, Caeglaa, Sciwen, ag_ Anna J!A- dan, Rock House, Giaia.. Rowlands—Hughes. --M-eheSn 13g, 18r-'$,■ yn Sperj-- cer. Clay Couaty, MST W. Colynydd Rowlands, Miss Lizzie Hughes,, y ddau o Clay f^onjnty, Iowa,, Anigricat gynt o Uwydiai'th Twr Ce'^aj ac Shia; allt. Sir Fon„ Willi-,Inis-plu TY. 4, yn Swyddf^ Qtf. restrydd, gan Mr T. Jr-a.e^ JSfr William Williams, Gatehouse, Hoip £ y, QuarjUMi&n, a Miss Lizzie Pansy, merch Mr Williaaj. Psjry, Q-lynafon-t^rrace, Waenfawr. Williams— Jon.es.—Gorphenaf 2, y^Ssw-ycljJfi^t Cof- restrydd, C^ernJiiidn, gan- Mr T^uhas. Mr H. Vrillianis, Uythyrdy, Peny ^pes, 1fi Janft j E.. Joaes,, Pep^rasbadnaat, Ch^uiog^ I MARWOLAETEAU. .'AnwyL,—Gorpiteaaf 3,- ar ol y -^tlsjiosau o. gvstvdd, M.c- Thomas yu. 63 mlwydd rted. ;Brand.—Mehtf-^n 22, 7n Epi-^opal 0&<?pital, Phila- delphia,. U-D. A., FradericX Brand., gyitt o 213 v B ute-roii,(I, Caerdydd, yn 57 rr>lv?ydu ( Bei jh.Gscrphenaf 5, yn Viha.cottagp. Pont>rpridd^ William Russell Beith, j^hjanytfed tiaw-gelfyddali, yn 55 mjHvydd oed. Evans.—Gorphenaf 3, in disyf,. ya 89 oed, WlJs liam. Evans, 39a, Bou-s^eldTStans* Kirkdale. Kerno. —Gorphenaf 6. yn mlire%wyIfod ei frawd. Cnk. I field House, 'W ordS\wltoh-a\ti. Edmund ya ei 78ain mlwydd oed. Roberta.—Gorphenaf 4, yn. ddisyfyd, yn ei br?«Tyyl- fod, 10, Salisbury-street, lerpwl, Harri, prijd Kei- lie 'Roberts. WVtbuann. —Gorp-^naf 6.. yn 262, High-street, lLn- gor, Joseph Albert, mab y diweddar -.Nk -Toseph NviFmmu (hvin.), ac wyr T diweddar ¥r Joseph Willmann, ;,o-,nyid, yn 17 mlnydd oed. f' ,miams.Grphcnaf 5, yc 19, Arunde>-street, Lcr- pwl, yn 70 d, Jesedo A., anwyl boi»d John Wil- liams. Art raphwyd a Chyhoeddwyd droa y "North Wales Chronicle" Company, Limited" gan David Wig&iama, yn y "North Wales ChronicIC a'r "Gwali^" Print- ing Works. Caxton House, High-street, gor, yn Mhlwyf Bangor, yn Sir Caernarfon ae, yu Swydd- fa y "Clorianydd," Bridge-street, Xiwagefm, yn, Mhlwyf Llangefni, Sir Fon, gan J^Uft Dydd JAu., Gorphmf 14, 1898-.