Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
8 articles on this Page
DYFODIAD ETIFEDD ABERNANT…
DYFODIAD ETIFEDD ABERNANT I'W OEDRAN. Dyma y pwnc sydd wedi tynu fwyaf o sylw eymydogaethau Aberdar a Merthyr am rai dyddisui ynddiweddar. Nos Iau yr wythnos ddiweddaf cynaliwyd dawns (ball) ar raddfa ea-ng ya Aberrant House, pryd yr oedd yu bresanol rhai ugelniau o foneddigiol1 ein cymydogaeth, yn nghyda chyfeillion a pher- thynasau y teulu o wahanol barthau y wlad. Yr oedd y cynulliad a'r wledd nosawl hen yn na o'r pethau gwychaf sydd wedi cymeryd lie erioed yn ein cymydogaethau, a dygwyd yr oil yn mlaen mewn dull tywysogaidd. Dydd Mawrih diweddaf oodd dydd y wledd favr a chyffredinol mewn cysylltiad & dyfodkd y boneddwr ieuanc hwn i'w oed, a charhvyd y cwbl allan mewn dull na welir oiid anfynych yn y wlad hon I ychwanegu at boblogrwydd yr amgylchiad, neiliduwyi yr adeg hon fel un cyfaddas i aelodau y Cor Mawr i dderbyu y tlysau adclawedig gan Mr. Fothergill, ein haelod Scneddoi, a thrwy hyny, yr oedd bron yr hoJI gor yn biesen'ol, yn nghyda lluaws o gyfoillion ereili. Yr oedd tref Aberdaf bron yn orcliuddledig gan fanerau as arwyddevriau priodol i'r dydd, tra yr oedd clyehau St. Eivan's yn cael eu chwareu mewn llawn hwyliau. Yr oedd y dref yn orlawn, yr holl farmachdai yn gau- edig, a br&idd y gellid ymwthio trwy ein heolydd llydain. Am ddau o'r glocb, ymgasglodd rhyw 2,000 yn nghyd ar y lawn yn ymyl Aberrant House, yn nghanol amrywiol welyau o'r blodau harddaf a brydferth&nt y pare o gwm- pas y palasdy. GoUyngid y gwyddfcdolion i mewn yma drwy docynau. Ymgasglodd y Cor Mawr yn Neuadd Ddirwesiol y dref, ac a arweiniwyd i fyny gan y seindoif. Yma y ffurfiwyd y cor yn haner cylch, o fewn yr hwn yr oedd yr Her-wobr aur, yn nghyda'r ewpan yr anrhegwyd y cor ag ef gan BwylJ- gor Cymreig Llundaln. Yn fuan, esgynodd yr arweinydd bydenwcg Caradog. fauiawr bychan, ac a ddechveuodd arwain ei bum can' wyr a'r arwehiffon aur a dderbvniwvd yn ihodd oddiwrth eiu cydwladwyr yn ngwlad yr aur—Australia. Wedi cael dat- g&niad rhagorol o "The many rend the akles," cc Hallelujah Chorus," a Let the hilla resound," eagynodd Mr. Fothergill i'r banl&wr, yr hwn a dderbyniwyd gydag uchel gymeradwyaeth. Diolchodd i aelodau y cor am yr anrhjdedd a roddasant arno ef a'i deulu trwy ymgasglu yno a chanu y dethol- bd rhagorol a wnaethant. Gal!.ai ef ddweyd, fel y dywedodd Tywysoges Cymru pan yr ymweiasant a Marlborough Houise, "Ka fwynhaodd efe erioed arddangosiad cerdd- orol yn well." Dywedodd sia swniodd en lioisiau yn, well erioed nag y gwuaeiharit yn y Palas Grisia1. ond ei fod yn cono yn dda. arn ielvsder en iieisiau, a'r pryder a dea-lid o barthed y caniyniad. Fod pawb yn ym- wybodol o allu y cor oedd yn eystadlu yn ell herbyn, ond eu bod wedi ei guro yn melua der eu lleiBiau, a'r telwla.d a arddangosid ganddynt. Fod pawb yu ymdeimla fod pob un o'r canwyr Cymiolg yn emu air ysbryd. Mai dyma lie y iuae cuddiad cryfder ein canu, a'i fod yu trfyn i»rnyiit s»i^. fod yn ofalus o'i gadw ¡.i wrteithio. Dy- wedai, os oedd b&i yn bod gyda golwg ar y canwyr Cymreig yn y Palas, mai dyma oedd, pryder am y canlyidad: fod hyny yn ddar- llenadwy yn ngwyneb pob uu, ac mai arwyddion y telmlad hwn oedd wedi gwneud iddo bendeifynu, beth bynag fyddai canlyn- lad y gystadieuaeth, i roddi i bob un o'r cor dlws arlan mewu cof o'r amgylchiad. Ei fod heddyw yn bwriadu cyfiwyno un o'r cyfryw i bob un o aelodau y cor, ac mai ei unig ofid oedd na fuaaent yn liawer am- genach. Y buasai eu harweinydd hwy, a'i hen weithiwr ffyddlon yntau, yn cael ei an- rhegu gan Mrs. Fothergill â. thlws aur, a hwythau a thlysau arian, y rhai a fydjdent Iddynt yn arwydd o'r fudduf.oliaeth gerdd- orol fwyaf erioed i Gymru. Gan drol at y gwyddfodollon ereill, diolchodd iddynt dros ei hun a'i wraig, a thros ei fab hynaf hefyd, am eu presenoldeb ar adeg dyfodiad ei fab i'w oed. Nad oedd ei fab yn berchenog ar etifeddiaethau tirol eang, ond yn hytrach yn gysylltiedig a gweithfeydd haiarn a glo, a'i fod yn gwybod yn dda nad oedd gwerth yn y rhai hyny heb gydweithrediad gor- uchwylwyr a gweithwyr ffyddlawn. Cyf- eirlodd wedi hyny aty. teltnlad da a fodolai thyngddo a'i weithwyr, a'r arwydd o'r cyf- ryw a gafodd pan yn ymgeisydd aeneddol. Fod ei fab yn dechreu ei fyd yn nghanol Uawer mwy o gyfoillion nag oedd ganddo ef pan yn ieuano, a'i fod yn ei longyfarch yn herwydd hyny. Yma y oyfarwyddwyd y cor at ftenestr yn y palas, o'r hwn y derbyniai pob un o'i aelodau ei dlws. Y mae y tlws o fa'nt haner coron, ac ar un tu iddo y delyn Gy- mrefg, ac ar y tu arall yr argraff-" Pre- sented by R. Fothergill, M.P., in com- memoratlon of the victory of the South Wales Choral Union, at the Crystal Palace, July 10, 1873." Wedi i'r cor ail-ymgasglu yn nghyd, a chanu yr "Ash Grove" a "Come with torches," daeth yn mlaen gynryehiolaeth o faanachwyr Aberdar a Merthyr er cyfiwyno i'r boneddwr ieuanc anerchiad ar ei ddyfod- la.d rw oed, yn nghyda modrwy emawg, gwerth dau can' ginL Wedi derbyn y rh&i hyn, esgynodd etifedd Abernant i'r esgyn- lawr yn nghanol uchel gymeradwyaeth, ac a ddywedodd,—" Foneddigion, telmlaf fy hun- an yn hollol analluog i gyflwyno i chwi yn briodol fy niolchgarwch am elch tiriondeb mawr ac anhatiddianol yn cyfiwyno i mi yr anerchiad godidog a'r fodrwy emawg hardd hon. Yr ydwyf yn diolch i chwi yn galon- og am y brawddegau oyanrlawm a daefnyddir yn yr anerchiad, pe yn ddim amgen na dat- ganiad o'ch ewyilys a'ch dymuniadau da tuag ataf fi a'm rhieni, y rhai nad allaf feddwl fy mod yn deilwng o honynt. Nid ydyw gwerth mawr arianol y fodrwy yn ddim genyf mewn cydmariaefch i'r prawf a rydd o'r cyfeiilgarweh. a deimlwch tuag ataf, ac y mae yn brawf i mi hefyd, os bydd i mi fyth deilyngu eich parch, y byddweh yn barod i'w roddi. (Cymeradwyaeth) Y mae elch dewisiafi o fodrwy yn ben-blwydd-rodd yn beth tra. boddhaus i mi, canys yr ydwyf yn edrych arm fel arwydduod o'r undo a'r cyd- dealltwriaeth da ag yr ydwyf yn obeithio a fodola bob amser rhyagwyf a thrigolion Aberdar a Merthyr. Foneddigion, os yd- wyf wedi methu diolch i chwi yn briodol am eich rhodd odidog, gofceithiwyf y cyfrifwoh hyny at y teimlad gorlwytliedig sydd ynof am eich caredigrwydd anhaeddianol tuag ataf." (Uchel gymeradwyaeth.) Wedi hyny, canodd y cor gan a gyfan- soddwyd gyferbyn a'r amgylchiad gan Mr. J. H. Hughes, Casnewydd, a therfynwyd trwy ganu "Duw gadwo'r Frenhines." Vr oedd ymborth wedi ei barotol mewn pabell eang mewn rhau o'r pare, a'r oil yn rhydd i'r ymwelwyr lluosog Ar faes eang yn ymyl y dref, yr hwn oedd yn agored i'r cyhoedd, yr oedd pob math o ddifyrwch yn myned yn mlaen, a gwobrwyon yn cael eu rhoddi am luaws o ymarferiadau corfforol. Wedi tywyllu, yr oedd gweithiau tan (fire works) ysplenydd yn cael eu har- ddangos, a'r oil yn cael ea rhoddi ar gost Mr. Fothergill
LLOFRUDDIAETH YSGELER YN ABERTAWE.
LLOFRUDDIAETH YSGELER YN ABERTAWE. Darfu i ddyn o'r e.D.W Thomas Thomas lofruddio ei frawd mewn niodd erchyll yn Abertawe nos Sul diwaddaf. Ymddengys fod y ddau wedi yfed yn ormodol, ac yr oeddynt yn gymeriadau puv isel ac afreolus. Bvi y ddau yn gwasmaethu am flwyddi yn yr un ad ran o'r fyddhi Brydeinig. Prynodd y llofrnddiedig ei ryddhad er ys dwy flynedd yn ol, a daeth adref at ei wraig, yr hon sydd yu cadw uiop fechan yn un o ystrydoedd isehif y dref. Cafodd Thomas hefyd, yr hwn sydd yn y carchar yn awr am lofruddio ei frawd, oi ryddhau o'r fyddin, a dywedir mai cymeriad truenus o wael oeddiddo yn mhlith y milwyr, ac y mae wedi bod yn ngharchardy Abertawe fwy nag imwidth wedi ei ddych- weliad. Ymwelodd Thoii&s a thy William, el frawd, nos Sul diweddaf, yn agos i ddeuddeg o'r glcch. a gofynodd ei ck'A aer-yn-ngliyfraith iddo beth oedd ei negea yno gan ei fod mor llawn o ddiod a yn ddiseremoni fod trsnddo ef gyete.1 havl i fod yno 3of! oedd ganddi hithau. l>yg*yddodd fod William yn y ty, wedi j'ferl ychydig hefyd, yn pwyso ei ben ar y bwrdd, ac yn haner clsgu. Yr oedd Williatn wedi gwerthu coat, ebe 6ft yn ddiweddar i Thomas eithr dadleuai Thomas mai ei rhoddi a wnaeth. Beth by nag, cyfododd William ar ei dr&ed, a chdarchodd ei frawd,—"You son of a bitch, I will have the half crown for my coat." Gorreddai Thomas dalu na rhoddi y coat yn ol, ac am hyny tar&v;odd William ef, gan ei finoj allan i'r heol i ymladd. Ar hyn, neidiodd Thomas at y poker, a tharaw- odd ei frawd ar ei ben ag ef fel y bu farw yn fuan. Yr oedd priod y llofruddiedig a gwraig arall yn llygad-dystion o'r ffrwgwd wylit Be angeuol. Cynaliwyd trengholiad ar gorff William y Llun diweddaf, a dychwelwyd rheithfarn o "ddynladdiad" yn erbyn Thomas, ei frawd.
MARWOLAETH Y PARCH D. DUDLEF…
MARWOLAETH Y PARCH D. DUDLEF EVANS. STOW HILL, CASEEWYDD, MYNWY. Dydd lau, Awst 28, 1873, y gorphenodd y gwas ffyddlon hwn i Grist ei yrfa ddaearol. Ni DU yn glaf ond ychydig ddyddiau. Preg- ethodd ar yr 17 ag a Awst, yn ailagorlad Capel yr Annibynwyr yn Nghasnewydd, a dyna y tro diweddaf y cafodd efe y fraint o slarad yn gyhoeddus dros el waredwr. Darfu i'r newydd um ei farwolaeth sydyn ac annys- gwyliadwy greu galar a phrudd-der dwys yn mynwesau ei filoedd cyfeillion a'i adnabydd- ion yn y, Dywysogaeth ac yn y deyrnas gyf- unol. Yn wir nid dyn plaid oedd Mr. Evans, ond dyn i ddyn, a gwas i Dduw. Yr oedd mor hoff o frodyr o enwadau ereill ag oedd o frodyr yr un enwad ag ef ei hun. Ni bu cyfaill mwy difluant ar wyneb y ddaear erioed -mor airiol, mor hawddg'ar, mor barchus, pwy fel efe ? Pan ar ganol ei lafur difiino fel un o ysgrifenyddion Eisteddfod Casnew- ydd, er cael cof-feini ar feddau ei gyfieillion ymadawedlg, sef, D. Rhys Stephens, W. Roberts (Nefydd), a Dr. Emlyn Jones, dyma ef yn cael ei symud oddiwrth ei lafur at ei wobr, ac i uno a'r tri wyr parchedig yn nwyf- iant y nef ororau, ac mewn gwlact lie na raid with gof-fynorau na dim o'r cyfryw. Er i'r gwron parchedig gael el symud ymaith, hyd- erwn y bydd i'w filoedd cyfelllion gymeryd rhan yn nygiad yn mlaen weithrediadau yr eisteddfod, fel y byddis yn alluog I osod cof- golofn anrhydeddus ar fedd ein hanwyl Evans yn ogystal a'r tri wyr parchedig y dymunai efe eu hanrhydeddu. J. COLLINS (Morgrugyn Gwent).
HANES MORGANWG.
HANES MORGANWG. DIr yw fod y gwaith gorchestol hwn wedi costlo i'r Ilenor trylen a'r bardd coethedig Dafydd Morganwg lafur dirfawr, Daeth y rhifyn cyntaf i'm llaw y ddoe, ac er na chef- ais ond ychydig amser i'w darllen, daethum i'r penderfyniad ar unwaith fod hanes y air gyfoethog ei glo a'i mwn yn Nghymru yn hanes dyddorol i'r pen. Y mae yr awdwr parchus, drwy el lafur Wi ymroddiad diball, wedi cyrhaedd safie uchel yn mysg ei frodyr llenyddol: yn wir, y mae wedi beiddlo codi tocyn i'r ifrst-class compartment! Da mach- gen, gwrol, a phenderfynol i, dos, ie, dos i Pisga, neu ynte yn ngeiriau Dewi Wyn o Eifion,- Uwch, uwch ei rwysg-uwchach yr el, Dringed i gadair angel. Nid cruglwyth o ddefnyddiau, megys chaos, ydynt y defnyddiau yma, ond defnyddlau wedi eu trofnu gan feddwl goleubwyll a chwaeth goeth. Fechgyn Gwent a Morgan- wg, Sir Gaer, a siroedd Cymru, na fyddwch heb y gyfrol hon yn eich llyfrgelloedd-bydd yn addurn i chwi, ac yn galondid i'r awdwr. Ei gâr &'i gyfaill, Llanelli, Medi 2. CALVIN.
HELYNT GLOWYR BLAEN RHONDDA…
HELYNT GLOWYR BLAEN RHONDDA A BLAENYCWM. I Fel y mae yn hysbys i'r mwyafrif fod y rhai blaenaf ar strike oddiar y laf o Awst, o her- wydd na chawsent clear account bob wythnos fel cynt, pa rai a barhant allan hyd yn hyn. Dydd Sadwrn diweddaf, derbyniasant un tal o'r Undeb, so y maeut i dderbyn tal dydd Sadwrn nesaf eto. Y mae glowyr y pwll olaf hefyd o dan yr un melstri, pa rai sydd yn ymofyn clear account bob pythefnos. Y maetit hwy wedi gweithio mis, er mwyn cael amser i ddadleu eu hiawnderau; ac erbyn fod y mis ar ben, nid oedd modd cael ateb- iad, o herwydd fod Mr. Adams wedi myned oddicartref tuaJBelgium, ac y maent wedi penderfynu gweithio yn mlaen am bythefnos eto, gan eu bod wedi cael addewid o bapyr ryddhad wedi hyny gan Mr. Davies, y man- ager. CARONFAB.
HELYNT GYRWYR CWM RHONDDA.
HELYNT GYRWYR CWM RHONDDA. Dydd Sadwrn diweddaf, cynaliwyd cyfar- fod cyffrediuol gan yrwyr Cwm Rhondda yn Ysgoldy Brytanaidd Treorci, pryd yr oedd yn bresenol Geo. Cole, B. Heycock, A. J. Joues, a J. Tucker. Cafwyd cynghorion rhagorol ganddynt, ac wedi hyny darfu i ni yn unfrydol gydsynio a'u cais, sef gweithio am v mis dyfodol, er mwyn i'r Euecutive Committee gael eistedd arno dydd Mawrth nesaf yn Manchester 8C os gwelant hwy ein bod ni ar yr ochr ddeheu. yna byddwn at ein rhyddid i roddi rhybudd ar y laf o Hydref, yn ol rheolau yr Undeb.' „ OAAHOI^ -uSi,
[No title]
[HYSBYSIAD.] Dcrbyniwyd tuag at y rhai sydd allan yn ngwaith Alcan Margam fel y caolyn.—llkosyn Llwydwith Lodge, Maesteg, 4 p. 8s.; Crythan Lodge, Melincrythan, 3p. lis.; Mr. Johu Davies, Prince of Wales, 5s.; Rhosyn Ynya Lodge, Ynys- penlhvch, 5p. 12s.; C&rmartheu Tin Works, 3p. 10s.; Hauf-Ily Carmarthen, 15p. 8s.; Flower of Pontypool, Pontj^pool, 2p. 168.; Jersey Lodge, Britott Ferry. 5p. 8s.; Dulais Lodgo, Aberdulais, 7p.; Justice Lodge, Cwmafon, 9p. 18s.; Refiners Briton Ferry and friends, 3p. 2s. 10c.; Flower of Vale, Aberavan, 3p. 10a.; Bud of Hcpe, Abtrafan, (dealler mai yn y gyfiiufa hon mae y brodyr sydd allan yn ptrthyn), Ip. Is Pea- cla-wdd Lodge, Ip. 18s.; Kidwelly Lodge, 3p. 14s; Lacdore, 5p. 17s.; Pontardulais, 4p.; Gadlys Aberdare. 2p.; Ynysgedwin, 13s,; Mr. John Taylor, Melin Crythan, Cambrian Hotel, 53.; Llangecech Tin Works, 4p. lIs.; Gwenynen Avan Lodge, Aberafin, 3p. 18s.; Yetalyfera, 4p. Is.; Hammermen Refiners Avon Vale, AberafoD, 2p. 8s. 6c.; C-mfflin. 5p. lIs.; Tre- foris, 12p Cwmbwrla Lodge, 6p.; Gweithwyr Haiarn Cwmafon, 9p, 6s. Quaer Victoria Lodge, Gl)be lnn. Aberafan, 2p.; Pontardawe Tin WOlke, Rhosyn Tawe, 3p. 4s.; Mill Lodge, Ystalyfera, 3p.; Brynamau Tin Works, 4p. 16s. Diolchwn yn fawr i bawb am eu cyfraniadau. JOHN MORRIS, Trysorydd.
Advertising
POHTYA1 J3S. CYNELIR Eisteddfod yn y lie uchod, dydd Sadwrn, Hydref y 25ain, 1873. BenniMd,—Mr. D. EMLYN EVANS a DEHEUTFARDD. Y programme gyda'r cyfaewidiadau i'w gael ond anfon stamp dimai at yr Ysgrifenydd, Mr. T. D. WILLIAMS, Ynyshafren, Pontyates, 526 v '"lil Kidwelly. M6r o gân yw Cymru gyd." B YDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD fawreddog yn y Music Hali, porthynol i Bethania, Gower Road, Dydd Nadolig, 1873. pryd y gwobrwyir y buddugol ar y t^stynau canlynol:— I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 60' mewn rhif, a gano yn oteu "Hallelujah Chorus U '10 0 0 I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dfin 60 mewn rhif, a gano yn oreu Mor hawddgar yw dy bebyU" 10 0 0 Bydd hawl gan bob cdr ddewis arweinydd. Bydd rhif y laf yn gyfyngedig i Forganwg yn unig. Bydd rhif yr 2il yn gyfyngedig i air Gaer yn unig. Bydd y gweddill o'r testynau allan yn un o'r rhifynau nesaf, yn nghyda'r beirniad. HENRY DAVIES, Ffosfelen Cottage. 540 Gower Road. MI DDLBSBBO'-ON-TE&S. B YDDED hysbys. y cynelir ail Eisteddfod Flynyddol y Methodistiaid Calfinaidd yny lie uchod y Nadolig nesaf. Ceir macylion pellach mewn rhifynau dyfodol o'r GWLAD. GARWR. T. BOWEN, Ysgrifenydd, Parkfield, 538 Stockton-on-Tees. CYM DEITHaS JLEiS V DDOL GILFACH GO OH. "O YDDED hyabya y gohirir cyfarfod nesaf y B gymdeithas uchod hyd nos Sadwm, Medi yr 20fed, 1873. Beirniad y canu ydyw Mr. D. T. Prosser (EOB Cynlais), Treorci, ac nid yr un a enwyd ar y programme.—Arwyddwyd dtoa y pwyllgor^ 539 R. R. PRICK ao A. G. MORGAN. Conservative Objections.. "HYMYNIR arbob Rhyddfrydwr ac sgj wedi derbyn NOTICE OF TION i'w Vote ohebu a Mr. T. H. SWANSEA, yr hwn a rydd bob £ yn rhad. RHYBUDCJ NEIKLDUOL-Y DANSDD. ,j Y MAE Mr. B. Boulton, Meddfg Danedd. Cambrian Place, Crockhertown, lose dydd, yn ymweled k Mr. T. W. EVANS, Commercial-street, Aberdar, y dydd cyntaf yn mhob mis, o un i chwech o'r gl°^ j Sefydledig er's dros 20 mlynedd, ao yn o*01 gymeradwyo gan feddygon goreu y air. Danedd celfyddydol, yn anghydmarol prydferthweh a'u hesmwythder o 44 i 25 0^' set. Llanw, tynu, &c. Dyddiad yn Medi 5ed, Hyd. 3ydd, Tach. 7ed, ac Rhag- 459 FREE AND ASSISTED EMIGRATION TO NEW ZEALAND. > "C^ree and assisted passages ar granted "J the Government of New Zealand 9 undr: — To Married Agricultural Labourers, Ploughmen, Shepherds, and a few Mechanics, ond their giving a Promissory for £10, payable in the Colony by or by paying X5 in cash. Free Passages are given to Single feJDl" domestic servants. I Daughters and Sons of twelve years ofe* and upwards, and going out with their Pareot* are taken, the former Free of Charge, Hand S* latter on payment of £4 in cash, or on giving Promissory Note for £ 6. Single men are taken on payment Sailing) of the sum of £ 8; or on payment of*: in cash, or on giving a Proin'ssory Note'for For Terms and Condi ions apply persotiwj or by letter, to the Agent-General for N0* Zealand, 7, Westminster Chambers, Lond°#' S.W. London, July 19th, 1873. 514 EMlGRATION TO oanava: JM ASSISTED PASSAGES are granted by the CANADIAN GOVERNMENT to W Labourers, Navvies, Female Sarvents, Country Mechanics, by the Royal Mail other powerful Steamships. FREE GRAl^ of 160 Acres of Praire Land are offered to Settl^J in Manitoba, and from 100 to 200 Acres JJ* Wood Land in other parts of Canada. are established in various places for the of emigrants, and Government Agents finding them immediate employment. further information apply to the C ANADl^J GOVERNMENT AGENT, WILLI AM DIXOJ1 11, Ndam Street, Adelphi, London. 417 COPELAND'S for COATS. COPELAND'S for TROUSERS & YES# ¡' COPELAND'S for TROUSERS. COPELAND'S for BOYS' CLOTHING I COPELAND'S for SHIRTS. I pOPELAND'S for HATS, CAPS, TlSS» I I COLLARS, &c., &c. CO POLAND," 6, Commercial Place, 518 ABERDAB& Important to All! TTIBBERT'S HEALTH GIVING SA' LINE. Cures Costiveness, Gravel# Dropsy, Pains in the back, Biliousness, tion, Diorrhcea, Liver complaints, Eruptions the skin, Fevers, Gout, Rheumatism, Toothacb9 and Neuralgia. It purifies and invigorates the blood, and its daily use tends to keep the body in a healthy state. Sold by all Chemists, and by the Makers, "W' Hibbert & Son, Neath, in bottles, 2s. 6d., 48.6d and 10s. 6d. • 523^, Money Money! Money 4*Afi finO MONEY TO LEND ta all parties, msle or in sums of not less than B39, or more than JE400, on the Security of the Borrower's own note of hand only. terest 6 per cant. Immediate attention given to all boB* fide applicants. Advances made from one to fire year#- To ensure prompt reply, applicants must state amolla' required, how long for, and how to b > repaid, with statnP' ed directed envelope, to -air. J. S. Hanley, 16, Cordefi* Street, Bow Road, London, E. 522 rfHYSBYSUD. ] AT WEITHWYR ALCAN YN GYFFEED- INOL, A PHAWB EREILL. Fel y mae yn wybyddus i lawer o honom yø. awr fod gweithwyr haiarn Margam allan at strike er yn agos i fis o amser bellach, ac nid ydynt wedi derbyn un ddimai o gynorthw1 od4iwrth neb hyd yn hyn j felly, yr ydym yø. apelio at bawb am ychydig o gynorthwy i't dyoddefwyr. Cydnabyddir pob rhodd gxdJ. diolchgarwch calon. Yr achos o sefyll alia* yw hyn—eu bod yn gofyn am ychydig o godiad yn eu prisoedd, a phe baent yn cael yr hyJJ oeddent yn geisio, buasent wedy'n lawer o dØ weithwyr ereill o'r un alwedigaeth. Felllt yr ydym yn llwyr argyhoeddedig nad ydynt y* gofyn ond rhan fechan o'r hyn sydd yn ddyled" us iddynt. Y mae yr alcanwyr yn gyfranwy* helaeth mewn angen, a hon yw y waith gyntaf iddynt hwy i ofyn cymhorth mewn achos o t fath. Anwyl gydweithwyr, rhoddweh help llaw yn awr pan y mae angen arnynt. Fob rhodd i'w danfon i'r Trysorydd,— Mr. JOHN MORRIS, 515 Red Lion Inn, Aberavolt Yn awr yn barod, pris Is.; trwy y Post, It. Ie., GEMAU MARGAM, 8EFcyfansoddiadau buddugol Einteddfoli Ga.deiri ol Neuadd y Gweithwyr, Taibaco- Pob archebian i'whanfon i'r Ysgrifenyddiof* THOMAS JENKINS, Varna. 525 JOHN ENANS, Scutan.