Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
QYNQOR DINESiG FFESTIWSOQ.
QYNQOR DINESiG FFESTIWSOQ. ?aliwyd „ Cyfarfod Blynyddol y Cyngor 4"" ?s Wener, pryd yr oedd yn bresenol "4'i- John Cadwaladr, David Davies, T. R. "Ill'im William Edwards, Evan Jones, R?n h Jones (L!an). J. Lloyd Jones, J. Lloyd lo'?8 R, C' Joaes, Richard Jones. E. Lin a Powell, E. T. Pr tchard, Cadwaladr ^to Deits. Richard Roberts, T. J. Roberts, Rowlands, David Williams, R. 0. (Clerc) E. Ellis Evans (Rheolwr Yd fltb) George Davies (Arolygydd Iech- 0), W. W. Jones (Cyfrifydd a Chasglydd). J)I1. "resenoldeb yr Aelodau. ya.. ?yd rhestr o brenenoldeb yr Aelodau l9C8.??odydd a'r Pwy!!gorauoEbnM 16, 1» 1909. Y ffigiwr cyntaf ar 01 Poben ?? ^ngcs y nifer o weithiai y gallesid bo)}/ resenol, a'r ail ffiti Nf yn dangos y !iife J buwyd yn bresenol J ohn Cadwaladr (Cad ?wyd yn breseno! :-John Cadwa!adr Md) '?"?.119, 83. Evan Jones (Is gadeir- ?Etw 19, 73. William Edwards, 93, 74. 8 (3r-'Os 86, 63. Hugh Jones (Llan), 90, 41. Icly Jones, 109, 69, J. Lloyd Jones, I03, 61, Ben T. Jones, 98, 63. R. C. Jones, 1o6 .65 9wetl Jones, 90, 28. R. T. Jones, ?.2i :lchard Jones, 97, 50. E. M. Owen, Jones, 97, 50. E. M. Owen, 84 '29 (absenl trwy afiechyd). William Owen, ? 3n '?senc! trwy snechyd). Lewis Rich- ?g „ S, 81, 14 (absenol trwy afiechyd). Cadwal- r/Robert,s 103, 100. Richard Roberts, 87, 4o »p Roberts, 90, 70, W. J. Rowlands, lo? ,8g. ??? WiiKams, 112, 88. E. Lloyd Doweli 5' ??- ?- T. Pntchard, 66, 56. Avia bavies, 65, 45. Thomas R. Davies, 31, ?id"Un avies, 65, 45. Thomas R. Ds.v:es, 31, l')WiS Cadeirydd ac Is-gadeirydd. CW¡ VnQais!wyd Mr. Evan Jones, yr Is-gadeirydd, ?b??"'yod am v Swyddyn a MlCadwaladr ROb er ?ycls-gadairydd. p,Am,r y Cyngor.  fad cyfarfodydd y Cyngor i'v? ty;al f" ?'? b.?aea, a bod gallu i weitLredu gan sait h aelar". ) Y Pwyllgorau Sefydlog. ?- Zil ?e"? fed PwyUgor y Nwy, y Dwfr, a'r P,P-Yll or y Ffyrdd ac 1echyd, a'r I cy,,gAriinc-'I, i fo'd yn gyfansoddedig o'r '?g0!- fel o'r blaen, Iv Pwyllgor y Liyfrgell. a??'siwyd v rhai calvnl o'r Cy?o'- i fod h 1 ('W 1, ?.y"gorh'vn;-Mn. W. Edwards, W. J. ?. ?s, Hugh Jones, E. Lloyd Powell, T. '?aS'?' ? adwaladr, Ben. T. Jones, cW rt Roberts, a Lewis RicbRrds. Allan ?Ce? rt??''??ha Phillips, Parch, H. Silyn ???b?. Edward Griffith, H. Ariander ttRhf. Parch, John Hughes, M. E, Phillips, ?!cb??' P&rch. R. Talfor Phillips, a'r ?-?ai J ooes. h. or Addysg Gelfyddydol. "t'Wis d ?0t t! 11, i8"4vd y r^ai canlynol i ffurfio y Pwyll- ? L!?.??''?J- Cadws!adr, J. Liovd Jones, 1' tl0 ?. Jones (teuj, R. C. Jones, Owen J>Me8 't ?cbatii Jon?s. wnHam Owen, Rd. 4vid V: ?- Roberts, W. J. Rowlands, v*!Hi2ms, YCadeirydd, a'r Is-Gadeir- A I Yr Is-Bwyllgor. I ?.)?y!!?cr y Car"h"Lo sv?,d penodwyd J. 1\ll'l1ai)"r, H. C. Jones, J. Lloyd Jones %ts 1'. ?' Ro?rts, W. J. Rowlands, a R. s. Arb •* N, *V%or Adran 4 o'r Carthfrosydd. O?tod Y" Hugh Jones, Richard Jones David '1>. illia, I C?w?adr Roberts, T. J. Roberts, r ?s J ?„ ??lands. J. Cadwaladr, Ben. T. '? ?? Davies, Hugh Jones (Llan), a ''liam Ei>dwa?^s. ? ACr Mp ?'?gor y Rbeolau Sefydlog penodwyd ')), "sladr, J. Lloyd Jones ?leu ). David ?lat"s- ?V, J. Rowlands, j. Lloyd Jones, T. Ob ? rt, a R. C. Jonei. ?wA, r 8wyll 9()r vr Ol-ddyledion dewisiwyd '?id??s, WiUiam Owen, John Cadwaladr, I I /I ?. !?ms. Richard Jones? T. J. Roberts ?-Rounds ??? Pwy!!gor y Claddfeydd nodwyd °??s. J. Cadwaladr, J. Lloyd Jones, • J. R ??landsa David Davies. 0' ? °? aaeI*rYdO, a'r Is-gadeirydd i fod yn aelodau Oll ?-bwyllgorau. lw Selio. ¡itiõ"WYd ?? y Cyngor wrth y cytundebau i ?'0 ? ? ?rtbion am y Swyddyn. V- Deddf Iechyd (1907). ""lid ?ythyr wedi dod 0 Fwrdd y Lly- h?eth? Leo! yn DgJyn a dodi y Ddeddf "odra, Leolyn nglyn a dodi y Ddeddf 6 ?M ??? rYm yc y Dosb3.rth, a phasiwyd 8adi ?e ^ais at y Bwrdd hwnw am archeb i'w .3, toewll Srym "g eithrio Adran 39, 58, 82, 8) '93 9. a'r oil 0 Rhan 9.
- H TAHYGRESIAU.
H TAHYGRESIAU. cS'? p? —Boreu dydd Iau diweddaf. wrth '40il YIlel ???y? yn Chwarel y Rhosydd, yfa,f" Q"ItI"1I -?'?s Roberts, Glanrafon Terrace, ) ???y??? ??eausi'wlaw trwy gael ei daraw I ? A?' ?'y?unwo iddo adferiad buan. f k ?????-'—Da. genym weled Mr. a Ric*,ar<^ pavies, (Cefnmeusydd gynt) > ^Oci rn pHth am eu gwytiau.. '? t.%[_ —^os Wener diweddaf,l Qy4h tt"Od. dyr ?chod ei chyfarfod wythnosol ttt, ?stri ?het. Dechreuwyd trwy fyned ?y?'?aeth, ac yna awd ymlaen gyda'r Joh 6ti /oj^yn?1Can gan Mr. Simeon ?ea arley r, 94"iYnol:-Can gan Mr. Simeon ?lloddiad S?a Mr. Richard Jones. drr,?d'. ad gan Mr. William M. Williams. Ah .^leua f fucanu ton o'r Llyfr Tonau, 1, 444'. e Pllb, ts; 2. Sarah J. Daniels; 3, John l?4es Adroddiad gan Miss Olwen Lloyd. ??!e? ?<"canu unrhyw Solo 0 "Ceinion ? 4n1, John ??s 2. Daniel Jones (Eos **°iaas H Gyffredino1* Gweddiwyd gan 
| Cyngor Gwledig Llanrwst.
| Cyngor Gwledig Llanrwst. Cynhaliwyd cyfarfod blynyddol y Cyngor uchod ddydd Mawrth, pryd yr oedd yn bresenol, y Parch. H. Rawson Williams, Edward Edwards, John Davies (Gwytherin); William Williams, Rowland Hughes, David Owen, Role t Williams, Owen Evans. R. R. Owen (Clerc) Thomas Hughes (Clerc cynorthwyol), Maurice Roberts (Arolygydd), Ail-ddewiswyd y Parch. H. Rawson Wil- liams yn Gadeirvdd, a Mr. John Davies, Bryniog, yn Is gadeirydd. Ail-ddewiswyd yr holl bwyllgorau i weith- redu am flwyddyn eto. Penodwyd yr Is-Gsdairi d3 i gynrvchioli y I Cyngor ar y Cyd-bwyllgor Iechydol. Sylwodd } Mr. Edward Edwards fod traul y pwyllgor dros ddwy fit o bunau. ac y dylid ymdrechu cynilo ychydig yn y cyfeiriad hwn. I Pasiwyd i'r Cyngor gyfarfod fel arferol, ar I yr un dvddisu, ac ar yr un amser. Penodwyd Mri Rowland Hughes, W7llliam Williams, a David Owen yn ddirprwyaeth i edrych i mewn i'r gwyn a ddygid gan Mrs Jones, Groesonen, Eglwysbach. yn nghylch gwal ffordd oedd yn taraw ar ei thir. Y Clerc a roddodd adroddiad manwl am y Galwadau fyddai ar y Cyngor yn ystod y flwvddyn. Byddai eisiau ^1236, ac yr oedd £ 673 mewn Haw at hyny. Byddai yn ofynol iddynt godi £ 863, yr hyn a fyddai yn dreth o 9*0 y bunt llai o geiniog a dimeu na'r fiwyddyn ddiweddaf. Darllenwyd llythyr oddiwrth Glare Cyngor Phvyf Llanddoged yn galw sylw at lwybrau y Plwyf. Cyfarwyddwyd yr Arolygydd i edrych i mewn i'r gwyn, Dangosai Adroddiad y Swyddog Meddygol (Dr. Travis) i 6 gael eu geni yn ystod mis Mawrth yn y Dosbarth, ac i 6 farw. Yn Mawrth cynt ganwyd 6 a bu farw 8. Nid oedd yr un achos o glefyj heintus yn y Dosbarth. AAAAAAA
I Marwoiaeih Mr. Thomas Griffith,…
I Marwoiaeih Mr. Thomas Griffith, Charter Towers, Awstralia. Bydd yn chwith gaa luaws yn Ffestiniog glywed am farwolaeth y gwr da uchod yr hyn gymerodd le yn sydyn ar 23ain o Chwefror di- weddaf yn Charter Towers, Awstralia. Brawd ydoedd i Mr. William Griffith, Edmund St., ac ymadawodd ef a'r teulu oddiyma i Awstralia tua 26 mlynedd yn 0). Tra yma bu yn ffydd- ion ac ymdrechgar gyda'r achos yn Jerusalem, yn enwedig gyda'r plant. Ychydig amser yn ol ysgrsfena at ei frawd i ddeisyf gweddiau Eglwys Jerusalem ar ran yr Eglwys Gymreig ieuanc yn Charter Towers gan anfon ei gefion cynes a'i ddymuniadau da a'r hen ffrindiau yn Ffestiniog. Wele frasgyfeithiad 0 sylwadau newyddiadur lleol ei dref fabwysiedig am ei fy^yd gwasanaethgar a'r ymdeimlad o'r goiied acboswyd gan ei farwolaeth. Symudodd angau o'n plith wr tra adnab- vddus sef Mr. "Thomas Griffith—un a adwaenid gan bawb garent gerddoriaeth. Ychydig wyddent ei fod yn wael, a bydd y newydd am ei farwolaeth sydyn yn ergyd drom i. n1 011. Ni tbeimlai yn dda ar ol ciniaw y Sabboth, and daethai atto ei hun fel ag i'w aliucgi i gyfarfod un o'r ddau gor ddisgyblai argyfer yr Eisteddfod agoshaol. Gwaethygodd fodd bynag fel y gorfuwyd ei yru adref mewn cerbyd. a gwelwyd. fod eianhwyldebyn ddifrif- ol. Yr oedd marwolaeth ei'unig a'i anwyl fab tua mis yn 01 yn pwyso ar ei feddw! a thebygir i'r brofedigaeth fawr baro brysuro ei ddi.vedd. Yr oedd Mr. Griffith yn 58 mlwydd oed, genedigol o Bethesda, Swydd Gaernarfcn, a daeth i Awstralia tua 26 mlynedd yn ol gan !anio yn Tenosville, wedi hyny bu yn New- castle ac yn Bowen, ac yn Newcastle drachefn, yna i Wallsend, New South Wales lie y trigodd am rai blynyddoedd, a daeth i Charter Towers tua 16 mlynedd yn ol. Yn ei farwolaeth symudir dinesydd gwerthfawr, ac yspeilir ein Heistgddfod o un o'i chefnogwyr mwyaf aidd- gar a llafurus, a'r cyhoedd cerddorol o allu mawr er daioni. Fel cerddor yr oedd Mr. Griffith yn fwyaf adnabyddus. Yr oedd 0 dueddiadau llednais a diymhcngar, ond yr oedd cariad y Cymro at gerddoriaeth a galwad yr Eisteddfod yn tynu allan ei oreu, a gadawa enw da fel arweinydd corawl y gaUsi unrhyw un fod yn falch o hono. Bu yn ffyddlon yn y cyfeiriad yma yn yr Hen Wlad, ac yno y gcs ododd i lawr sylfeini ei ddefnyddioldeb yn el wlad fabwysiedig sef disgyblu corau plant. Enillodd nifer fawr o wobrwyon mewn Cystad- leuthau Eisteddfodol, a pharhaodd yn ffyddlon a brwdfrydig hyd y diwedd. Yr oedd yn hogi ei arfa at gystadleuaeth bwysig yn Tounsville y Pasg nesaf. Gadawa weddw a dau o blant, ac y mae cydymdeimlad didwyll y cyhoedd a hwynt yn eu trailed." Gosodwyd ei weddillion i orphwys yn Nsear Awstralia bell nawn dydd Iau Chwefror 25. Heddwch i'w Iwch. Wedi dywed y newydd am gfarwolaeth Mr. Griffith, mabwysiadodd Eglwys Jerusalem benderfyniad tyner o gyd- ymdeimlad a'i frawd Mr. W. Griffith a'r teulu profedigaethus yn Awstralia ynghyda'r Eglwys Gymreig yr oedd yn aelod mor ddefnyddiol a disglaer o honi.—JOHN HUGHES.
LLANFROTBEN.
LLANFROTBEN. CYNGOR PLWYF.-Cynhaliwyd cyfarfod o'r Cyngor nos Fercher, Ebrill 14eg, Darllenwyd cyfrifon yr Overseers am y fiwyddyn, yn di weddu Mawrth 31ain. Dewiswyd yn swydd- ogion am y flwyddyn ddyfodolOverseers, Mri. H. Llewelyn Jones, Tyddyn Llwyn; R. Jones-Griffith, Ty Mawr, a Wm. Roberts, Kyffin House. Gwarcheidwad Plwyfol-Mr. Robert Williams, Bodunig. Ail-ddewiswyd Mr. S, J. Owen, Plas Bron- danw yn Gadeirydd y Cyngor, a Mr. Robert Jones Tyddyn Llan, yn Ysgrifenydd. Darllenwyd llythyr oddiwrth Dr. Lloyd Owen, Meddyg Iechydol y Dosbartb, yn hys- bysu ei fod wedi bod ar ymweliad a'r lie fwr- iedir ei wneyd yn Gladdfa Gyhoeddus, ac yn cyflwyno rhai awgrymiadau i ystyriaeth y C. yngor. Gwnaed yn hysbys y cynhelir y ffair nesaf yn y Garreg, dydd Gwener, Mai 21ain. Pasiwyd i anfon at awdurdodau Cyngor Dinesig Ffestiniog, ynghylch y ffordd sydd yn arwain o Orsaf Tanybwlch i Croesor, gan fod angen mawr am ei hadgyweirio. j
I I IY FYODSftl DIRIOQ/IETHOL.I
I I Y FYODSftl DIRIOQ/IETHOL. I Cyfarfod Mawr yn Blaenau Ffestiniog. Cynhaliwyd cyfarfod n< Ü bohiogaidd yn y Neuadd Cyhoedun" n'15 i hyr- wyddo y mudiad i gael Byddid Diriogaetho1 gref yn Biaenau Ffestinicg. Aeth Seindorf Frenbinol Oakeley allan a chwareaodd ar hyd y dref o flaen yr adrsn Leol o'r Fyddin, ac amryw weithiau yn y Neuadd yn ystod y cyfarfod. Mwynhawyd eu chwareu yn fawr iawn gan y dorf luosog lanwai y Neuadd. Llywyddwyd gan Mr. A. Osmond Williams, A S., yr hwn a gafodd dderbyniad cynes iawn pan gododd i anerch. Y mse Mr. Williams yn hynod o gymeradwy yn ein plith, a hwn oedd y tro cyntaf iddo ymweled a ni ar ol ei benodiad yn Arglwydd vRaglaw y Sir. Dy- wedodd ei fod yn bleser ganddo fod yn bresenol yn y cyfarfod, gwelid y fath dorf wedi dod ynghyd i ddangos eu cefnogaeth i'r Fyddin Diriogaethol. Yr oedd Cymru oil wedi cymeryd at y peth yn bur selog ar y cyfan, a da ganddo weled Blaenau Ffestiniog ar ol yn hyn o beth. Yr oedd hyny yn achos o lawenydd iddo ef fel Arglwydd Raglaw y Sir. Cymerodd y diweddar Mr. Wynne ddyddordeb mawr yn y mudiad, ac efe a'i cychwynodd yn eu plith. Gwelai ef fod pobl dda y Biaenau yn credu nas gallai ardal flbrddio gadael i rai oddiallan eu hamddiffyn. Dylem amddiffyn ein hunain yn ngwyneb pob ymosodiad arnom. Y mae yr egwyddor fawr sylfaenol a berthyn i'r syniad o Fyddin Diriog- aethol yn apelio at bawb o honom gan ei fod megis yn reddf ynom i amddiffyn ein cartrefi, ein hunain, a'n gwlad. Ein dyledswydd yw gwneyd hyny, ac apeliai yn daer am ddynion ieuangc y wlad uno a'r Fyddin newydd, nid i ymladd ac ymosod ar eraill, ond i amddiffyn eu cartrefi pe byddai galwad am hyny (cymeradwyaeth), Mr. Owen Jones, Dolawel, a ddywedodd ei bod ya brofedigaeth iddo ef gael ei alw mor sydyn i siarad, ond teimlai yn llawen gae! bod yn y cyfarfod. Hyfryd iawn oedd cyfarfod a'u gilydd i ddadleu dros fater y gallent oil gyd-dynu arno fel yr oeddynt yn gallu cyd- gyfarfod mewn Eisteddfod. Yr oedd yn y Fyddin newydd gyfle iddynt ddangos eu gwladgarwch a'u teyrngarwch. Yr oeddynt yn breseaol fel Prydeinwyr. Methiant fu yr ymgais wnaed flynyddoedd yn 01 i sefydlu adran o Wirfoddolwyr yn yr ardal, and yr oedd y Fyddin newydd yn cael derbyniad mwy ffafriol ganddynt, a tbeimlai ef yn falch o fod yn Brydeiniwr wrth weled ei gyd-ddeiliaid mor selog dros eu gwlad. Synai na fuasai mwy o'r dynion ieuaingc yn uno ar Fyddin newydd, ac hyderai yn fawr weled petbau yn cyfnewid, a Hu yn uno, fel ag i gael Byddin deilwng o'r ardal. Dilynwyd gydag anerchiad gwresog gan Cadben Richards, Caerynwch, yr hwn a egiur- odd fanylion y cynilun i godi Byddin Diriog- aethol, ac anogai yn daer i'r dynion ieuaingc uno a hi er mwyn eu hunain a'u gwlad. Mr. William Owen, U.H., Plaswaenydd, a ddywedodd ei fod yn cael aches i fod yn galonog wrth weled fod y mudiad yn cael gafael mor dyn a diogel yn yr ardal. Eu hanes fel ardal oedd, rhuthro yn brysur at bethau ar y dechreu gyda sel mawr, ac yna cilio yn 01; ond gyda'r peth hwn yr oedd yn hollol wahanol. Dechreuwyd yn bwyllog, a chynyddid yn araf, and sicr argoel dja oedd hyny am barhad a sefydlogrwydd yr achos yn eu plith, Yr oedd yn bwysig i'r bobl ieuaingc gymeryd eu safle fel deiliaid y goron Brydein- ig. Ni chostiai ddim iddynt, a byddai yr addysg a dderbynient yn fantais ddirfawr iddynt, heblaw eu bod yn cael eu hyfforddi i fad yn barod i amddiffyn eu gwlad pe byddai galw am hyny. Dymunai Iwydd y Fyddin yn mhob ystyr. Yr Uwch-Gadben Mytton a ddywedodd nad oedd angen i neb adael ei waith i uno a'r Fyddin Newydd, gan fod yr holl feistri trwy y deyrnas yn cydweled a'r qynllun newydd hwn o eiddo Mr. Haldane. Yr oedd arnynt angen Byddin o 470 yn y Sir, ac nid oedd hyd yn fwy na 73 yn y Blaenau. Dylai fod 170 o leiaf yn y lie, a chredai ef y gellid cael cynifer a hyny i ymuno. Byddai ymuno yn ddysgyblaeth ragorol i ddynion ieuaingc y lie, a dysgid hwy i symud fel un gwr i amddiffyn eu hunain a'u gwlad. Dr. R. Jones, U.H., Isallt, a ddywed- odd fod y mudiad wedi dechreu yn y Sir trwy Mr. Wynne, a theimlai yn ddiolchgar i Mr. Osmond Williams am gymeryd y peth i fyny mor selog. Carasai weled mwy o iv/ydd gyda'r mudiad yneu plith, a diau y ceid llu eto i ymuno, a dymunai gynyg diolchgarwch gwresog iddo. Mr. R. Bowton a gafodd dderbyniad hynod o wresog wrth eilio y cynygiad, a dywedodd ei fod braidd yn bryderus beth a wnai gyda'r mudiad presenol, gan ei fod yn caru heddwch a theimlaaau da, and pan welai fod dynioi 0 safle a duwioldeb mor ddiambeuol a'r Parch. D. Hoskins yn dod yn Gaplen i'r Fyddin teimlai yn bollol dawel wrth ei chefnogi. Ni wnelent ddim gwell na dilyn yn llwybrau Mr. Hoskins, ac ymuno a'r Fyddin. Gallent all ymfalchio o fod yn perthyn i'r Goron Brydein- ig, a llosgai tan gwladgarwch yn eu calonau yn mha le bynag y ceid hwy. Pan yn ymweled a'r Aifft clywodd Seindorf yn Cairo yn chwareu Ymdaith Gwyr Harlech," a llonwyd ei galon yn y fan. Y mae y Fyddin newydd yn gyfryw ag y gall y gwyr mwyaf heddychol ymuno a hi, a theimlai yn hyderus wrth eu gwahodd i ddod i berthyn iddi. Mr. R. O. Davies a ategodd y diolchgarwch i'r Cadeirydd a phawb gymerasant ran yn y cyfarfod. Hyfrydwch oedd meddwl fod pobl oreu yr holl wlad yn bleidiol i'r mudiad, a gallai yn ddibetrus eu gwahodd oil fel dynion ieuangc i ymuno. Mr. Mona Roberts a ofynodd beth fyddai swm yr iawn ganiateid i un a ddigwyddai gael ei anafu gyda'r Fyddin newydd.—-Mr. Owen Owen a ddywedodd mai 3/6 y dydd am chwe' mis. Diweddwyd trwy i'r Seindorf chwareu amryw ddarnau yn hynod o feistrolgar. Yr oedd golwg nodedig o hardd ar yr aelcdau pan yn gorymdaith o'r Square ar hyd Wynne Road, High Street, a Church Street, a'u Swyddogion gyda hwy, Md. R. O. Davies, Owen Owen, a Sergeant Jenkins.
Nl%^ BWRDD Y GWARCHEIDWAID,I…
Nl%^ BWRDD Y GWARCHEIDWAID, PENRHYNDEDRAETH. Cynhaliwyd yr uchod ddydd Mawrth di- weddaf, 0 dan lywyddiaeth Mr Owen Jones (Cadeirydd), ac yr oedd hefyd yn bresenol Mri W. Jones (is-gadeirydd), Edward Llewelyn, Morgan Roberts, John Roberts (Talsarnau), Owen Evans, M. E. Morris, John Pierce, Robert Evans, Robert Richards, David Pugh, William Williams (Trawsfynydd), John Rc- berts (Trawsfynydd), E. Fowden Jones. Mrs Casson, Richard Williams, William Williams (Ffestiniog), Owen Pritchard, Cadben Morg-m Jones, R. O. Williams, John Williams, John Pritchard, E. Bowen Jones, R. W. Vaughan, D. Tegid Jones, Dr G. J. Roberts (Meddyg), Richard Parry, W. Thomas, a J. B. Jones (Swyddogion Elusenol), D. J. Jones (Meistr y Tv), Thos. Roberts (Clerc), a David Jones (Clerc Cynorthwyoi). Y Ty, Ebrill 9, aeth Robert Richard o Fiesticiog, I allan o'r Ty ar ei gais ei hun. Ebrill 13, aeth John Griffith (John Nam); allan o'r Ty i chwilio am waith, a daeth yn ol Ebrill 16 trwy archeb Mr W. Thomas. Arch- wyd i'r Mcistr, cs yr aid allan eto, i'w gymeryd i mewn fel y bydd yn gwneyd gyda Tramps Ebrill 17, daeth Jane Owen, 39 oed. a'i phientyn i'r Ty, trwy archeb Mr J. B. Jones, Yn y Ty 87 ar gyfer yr un rbif yr adeg cyfer- byniol y Ilynedd, a galwodd 66 o grwydriaid yn y Ty yn ystod y ddwy wythnos ddiweddaf. Arianol. Yn ystod y ddwy wythnos ddiweddaf talwyd allan fel y canlyn :-Dosbarth Tremadoc, f.81 16s 4c; Dosbarth Ffestiniog, £ 115 3s Oc; Dos- barth Deudraeth, £ 75 19s 2c, Cyfanswra o f272 18s 6c. Yr oadd yn eisiau at y ddwy wythnos nesaf fel y canlyn :—Dosbarth Tre- madoc, £ 83; Ffestiniog, £ 112; Deudraeth, £ 72. Cyfanswm £ 267. Yr oedd yn y Bank yn ffafr y Bwrdd y swm 0 /453 17s 4c Dewis Cadeirydd ac Is-Gaddrydd. I Yr oedd hwn yn gyfarfod cyntaf o'r fiwyddyn hon, ac yr oedd yn angenrheidiol dewis Cad- eirydd ac Is"Gadeirydd, a chymerwyd gof?l y dewisiad gan Mr David Jones (y Clerc Cyn- orthwyol, a chynygiodd amryw eu bod yn dewis Mr Owen Jones. Cefnogwyd a phasiwyd yn unfrydol. (Nid oedd Mr Jones yn bresenol pan wnaed y dewisiad ltwn). Hefyd dewiswyd Mr William Jones yn Is-Gadeirydd. Mr Owen Jones (y Cadeirydd) a sylwodd pe buasai yn bresenol pan oedd y dewisiad yn cael ei wneyd, y buasai yn gofyn iddynt beidio ei ddewis y fiwyddyn hon, am ei fod wedi colli cymaint o'r cyfarfodydd y fiwyddyn ddiweddaf, ac fod ganddo ofn y gallai fod yn waeth atoo eto. Nid oedd ef yn credu i'r un dyn gymeryd swydd os na allai fod yn bresenol yn weddol gyson (clywch, clywcb). Yr oedd rhai yn dal swyddi mewn enw yn unig, nid oedd hyny yn iawn. Dylai pswb oedd yn rhagweled nas gallent bresenoli eu hunan yn gyson, wrthod ymgymeryd a swyddi. Yr oedd ef wedi medd- wl am gael peidio bod yn Gadeirydd, ond buasai yn gwneyd ei oreu fel aelod cyffredin arall. Diolchai iddynt er hyny am yr aurhyd- edd oeddynt wedi ei osod arno. Mr Robert Richards a ddywedodd ei fod yn dymuno diolch i'r Cadeirydd am eu harwain mor ardderchog y fiwyddyn ddiweddaf, a hyny trwy anialwch dyryslyd iawn yn ami, ac hefyd i Mr W. Jones, yr Is-gadeirydd. Yr oedd yr Is-gadeirydd wedi bod yn ffyddlawn iawn. Mr W. Williams, Ffestiniog, a gefnogcdd, a phasiwyd yn unfrydol. Diolchodd y Cadeirydd ar ei ran ei hun a'r Is-Gadeirydd. Y Cadeirydd yn Synu at Mrs Casson. Yr oedd gwraig weddw o ddosbarth Ffestin- iog yr hon oedd ganddi 7 o blant, ac yn derbyn 14/- yr wythnos at eu cadw, yn gwneyd cais am gael ychydig 0 ddillad i eneth fyned i America, Yr oedd wedi derbyn arian cludiad oddiwrth berthynas iddi, ond hoffai gael ychydig ddillad cyn ei hanfon i ffwrdd. Mrs Casson a ddywedai ei bod hi yn gwrth- wynebu rhoddi y dillad, gan y gailai y wraig gael y defnydd am ychydig a'i wneyd ei hunan. Y Cadeirydd: 0 ble y caiff gwraig weddw fel hon yr ychydig ddillad, pan mae ar y plwyf. Mr. W. Williams (Festiniog) a ddywedodd fod y wraig yma wedi gwneyd ei goreu at fyw a chadw ei phlant, ac yr oedd brawd ei mham yn talu ei chludiad i'r America, ac yr oedd ei mham eisiau ei gwneyd mor daclus ag oedd yn bosibl cyn cychwyn, ac yr oedd ef yn cynyg rhoddi 25/- o arian iddi. Mr. E, Llewelyn a gefnogodd, a sylwodd mai yr un fath ydoedd yr achos hwn a phan y byddent yn rhoddi arian at gael dillad i fyned wasanaeth. Mrs. Casson a gynygiodd eu bod yn gwrthod rhoddi dim arian at gael dillad. Gallai y ddynes hon gael dillad os oedd y brawd yn talu ei chludiad. Y Cadeirydd a ddywedodd ei fod yn synu at Mrs. Casson yn cynyg y fath beth, Nid oedd hi yn gwybod dim am yr achos, Yr oedd pob achos fel hyn oedd Mrs. Casson wedi ddod ymlaen wedi cael sylw arno, ac yr ydym wedi gwario punoedd i anfon plant i'r Iwerddon yn 01 cais Mrs. Casson, Lie mae y gwahaniaeth. Gallai teuluoedd y rhai hyn gael dillad gystal I a'r wraig weddw yma beth bynag. Yr wyf yn synu at Mrs. Casson. Pawb sydd dros 25/- godi ei law, a phasiodd yn unfrydol bron. Llongyfarchiad. Y Cadeirydd a sylwodd fod yr Archwiliad blynyddol i fyay i Mawrth 31 wedi cymeryd lie yma, ac fod hyny yn dweyd yn dda am danynt fel Bwrdd a Swyddogion yn paratoi eu cyfrifon mor fuan, I Llawenhau. Y Cadeirydd a ddywedodd ei fod yn sicr ei fod yn dyweyd teimlad y Bwrdd trwy ddyweyd eu bod yn falch o weled eu Clerc yn bresenol wedi bod dan weithred lawfeddygol. Y Clerc a ddiolcbodd i'r Bwrdd am eu llythyr caredig 0 gydymdeimlad tuag ato ar ol y Bwrdd diweddaf. Ymddiswyddiad. Darllenodd y Clerc lythyr oddiwrth Dr. R. D. Evans, Blaenau Ffestiniog, yn hysbysu e fod yn dymuno ymddiswyddo fel Gwarcheid- waid. Mr. D. Tegid Jones a gynygiai beidio ei dderbyn 3^1 ddwy wythnos. Y Cadetrydd a'r Clerc a ddaiiasant cas geHid ei derbyn heb gael caniatad Bwrdd y Llywodraeth Leol i hyny, ac felly gadawyd y llythyr ar y bwrdd. Dewis Swyddog Meddygol. Yr oedd y Bwrdd wedi hysbysebu yn y gwa- hanol newyddiaduron am Swyddog Meddygol i ddosbarth Trawsfynydd yn He Dr Carey Evans, yr hwn oedd wedi ymddiswyddo i fyned i Lundain. Dywedai yr hysbysiad fod yn rbaid i bwy bynag a ddewisid gadw Surgery yn y plwyf. Mr D. Tegid Jones a ofynai beth oedd yn gynwysedig mewn cadw Surgery. A oedd y meddyg i fod i fyw yno. Y mac yn ffaith na fu Dr Carey Evans yn ei Surgery ond un waith yn yr wythnos. Mr. W. Williams (Trawsfynydd) Allwn ni eu gorfodi yn ol yr hysbysiad i gadw Drugs yn y Surgery ? Y Cadeirydd Dydi Surgery heb Ddrugs yn da i ddim (chf?e;thin mawr). Dr. G. J. Roberts (Festiniog) a ddywedodd ei fod ef yn dymuno hysbvsu fod ganddo prac- tic3 mawr yn Trawsfynydd, ac os y dewisid ef i'r swydd hon, y cidwai Surgery ———— Mr Richard Williams (yn ffymig) Mr Cad- eirydd, dydi hyn ddim yn deg. Un ymgeisydd yn siarad a'r Bwrdd a'r Ileili yn ddigon pell. Y mae eisiau i bawb fod ar yr un tir. Dylai Doctor Roberts fyned aiian o'r ystafell (clywch clywch). Aeth Dr Roberts allan ar unwaith, ac hys- bvsodd y Clerc fod tri cais wedi dod i law, sef eiddo Dr John Humphreys, Trawsfynydd Dr G. J Roberts, Ffestiniog a Dr R. D. Evans, Biaenau Ffestiniog. Mr. D. Tegid Jones a ddywedodd nas gellid derbyn enw Dr. Evans fel ymgeisydd c gwbl. Mr, Richard Williams a ddywedodd fod Dr. Evans wedi anfon ei ymddisv/yddirtd i fewn, ac mai eu bai hwy oedd peidio ei derbyn. Atebid nas gellid gwneyd hyny heb ganiatad Bwrdd y Llywodraeth Leol. Mr. Richard Williams a gynygiodd eu bod yn gphirio gwneyd y penodiad am ddwy wyth- nos. Y Cadeirydd a ddywedodd fod yn :;liaid myned ymlaen wedi dechreu. Mr. D. Tegid Jones a gynygiodd, a chefn- ogodd Mr. VV, Williams (Trawsfynydd), eu bod yn dewis Dr. J. Humphreys, Trawsfynydd. Mr. J. Roberts (Talsarnau), a gynygiodd, a chefnogodd Mr. John Roberts (Trawsfynydd), eu bod yn rlewis Dr. G, J, Roberts. Pleidleisiodd 10 drcs .Dr. Humphreys, a 5 drcs Dr. Roberts, ac yr oedd 8 o aelodau heb bleidleisio o gwbl. »
GARN, DOLBENMAEN.
GARN, DOLBENMAEN. DARLITH,-Nos Sadwrn diweddaf traddod- wyd Darlith ar "Palestina." gan y Parch Griffiths, Llanfairfechin, yn Nghapel y Bed- yddwyr (Horeb). Cafwyd darlith ddyddorol iawn, er mai teneu ydoedd y cvnulliad, ond deallwn fod llawe; o docynau wedi eu gwerthu a elw sylweddol wedi ei wneyd, yr hon elai i gynorthwyo y ganghen eglwys Ainon, yr hon saif yn ardal Golan. YSGOL NEWYDD GOLAN.-Agorwyd yr ysgol hon dydd Llun, a rhoddwyd gwledd i blant yr ardal ar yr achlysur, y mae hon yn adeilad hardd iawn, ac nis gal!wn lai na thybio fod ysgo!ion y cylch yn plygu eu penau mewn qwyleidd-dra gostynol i'r Frenhiues orwych hon sydd wedi dod i drigo yn ein mysg. Hyd- erwn y bydd iddi fagu plant fydd yn anrhyd- edd i'w harddwch, ac yn dal iawn i'r tretbdal- wyr sydd wedi soddi eu harian ynddi, am gen- edlaethau. MANION,-Sibrydir fod ein heddwas Mr. Jenkins ar ymadael o'n plith, sicr genym y bydd yn chwith gan yr Ardalwyr golli gwr ag sydd wedi cadw ein hardal trwy ei ddoethineb, yn baradwys o hedd, ac ni byddai yn fyr o ddangos ei wroldeb a'i allu fel Heddwas pan fyddai angen.—Bu llu o'n bechgyn adref ar eu gwyliau yma o'r Deheudir, Llynlleifiad, Man- ceinion, &c., da genym eu gweled yn edrych mor dda.—Enillodd Mr. Eryri Jones, Gadair Dderw hardd yn y Deheudir y Pasg—Nos Wener y Groglith yn Nghapel Helig, enillodd Mri. Roberts, Llys Eifion, a Gwyddfor ar unawdau. A A A A A A AAJ
-PENMACHNO.
PENMACHNO. Prysur iawn fu ein cyfaill cerddorol, Mr. D. Pryce Davies, y dyddiau basiodd. Yr oedd yn perfformio yn Mangor y Groglith. Llun y Pasg yn beirniadu yn Llanuwchlyn. Mawrth y Pasg yn Mon yn beirniadu. Yr wythnos. nesaf bydd yn beirniadu yn Lerpwl Dengys. hyn fod y wlad yn gwertbfawrogi gwir dalent a gallu.