Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
13 articles on this Page
NOoiorv O'R CYLCH. I
NOoiorv O'R CYLCH. I C-i'-Yd .cyf?rfod brwdfrydig nos Sadwrn yn Llamrwst „. ymgeisiaeth Mr T. Rogers Jooes y Cyngor Sirol. Y piae ef yn wr "IlabYdd,, ??° i'r ?°? etholaeth. ac yn ?n!irf ? holl amser yn mhlith y trigolion. ?Odu iawn fydd y Dref os etholir dyn mor UnPlyg deallus, a chryf i ddadleu drosti yn y CS?yc? S?ol. Cofied yr etholwyr am ddydd sid",m ac nac esgeulused yr un 0 honynt hleidleisio 'ran' T '??? y magnelau ar Bwyllgor yr Ym- Syrc?h °? Wener yn Nghyfarfod Rhyddfrydol y Blap nau- Anfoddhaol i'r eithaf y prof odd y ?Wy,j] ?? ei ?"? o'r cychwyn, a theimlir YI tt ddwY' l.awn gan y.rhai fuont yn mhoethder Y ir 'Idr ?srwydd yr anibendod a'r anhwylus- dodacb0sir ganddo. Nid yw pethau i'w goddef J11 dawel lawer yn hwy, a rhaid fydd cyfuew. y dull o gario yn mlaen os am i bethan °r^^w^s fel y dylent ar feddwl y wlad co0H01 r Gronfa. Wrt Wrth ?°° am yr Ymgyrch Addysg, nis gallwjj i ??n i ? na gwneyd sylw ar Agoriad Ysgol ?ydr)T°???Y? ddydd Sadwrn. Yr oedd ? be?. ?? ein taraw ar yr amgylchiad, Y m- ?gia? Y? Amaethwr, ac ymddygiad y Rheith- Or. A or. Arn e'n cydwladwr rhadlon o Gefn Trefor, r, 0oberts, beth a allesid ddysgwyl ??a Y hyn a gaed, sef tir at godi'r Ysgol ??Ydd? "wdd rhydd a Hawn o ddanteithion '?ho}}?'?.Bithriaid. Bydd ei enw ef yn nglyn ?'r y hon tra careg ar gareg. Safodd yn ^r°l ? ?h ei egwyddorlon fel Ymneillduwr a ??hby. ?f?'? ?wr heb gardota gwen nac ofni gwg Mdfr^vH Wr heb gardota gwen nac ofni gwg Yr Parch. D. T D,,Oedd Y Rheithor yno, -y Parch. D. T. *e*ydd '^°rfa), yn sylwi ar agoriad yr ysgol ?ydd iOfir iddo ef gadw yr ysgol Eglwysig Yo agor. am flynyddoedd heb ond efe, ei gi, a   e J ?ybl yn bresenol. Dyddorol lawn C4 we d Ysgybl yn bresenol. Dyddorol iawn rJL?dd gweled Morfa ar yr amgylchiad hwn yn ^Uen 't's never too late to mend (Charles ^ead ) i Sy?tch) i??? ?teitly Llyfr a'i gynwys, yr am- Jftei  yr hwn ei darllenid, a'r hwn oedd ddarllen, yn darawiadol a barddonol dros salach testyn can filoedd o !"eitljiau wedi ei roddi yn ein prif Eistedd- °dau. Cymro He bynag y bydd. Mae ^ydd °r°^ sylwi fel y mae ein cydwladwyr ? ?s&' ] at eu gilydd i feithrin eu hiaith a'u ?? bSr)??????" y ddaear. Galwyd ein "'QIti.Oll yw at adroddiad yn un o bapurau r?oatn '??'?' am gyfarfod yn y Prince Cf yr oedd ugain o Gymru wedi ^ynuli yr oedd ugain o Gymru wedi  gadw dydd Gwyl Dewi. Ar yr un athl Isu, ?awyd Cymdeithas Cymru Fydd," t? mhr wyddogion eraill penodwyd Mr. ??.?? swyddogion eraill penodwyd Mr. b "lies gynt o Moelwyn View, Festiniog, r y, ,grife"Ydd i'r gymdeithas. Pob llwyddiant §y!M??? ?' ac i'w hysgrifenydd siriol a ?Sar 'illlvt "'v ??rth ???warcheidwaidyPenrhyn, ddydd lkrthd'. weddaf, bu dadleu a chroesddadleu Nivyaf ?y?idd a welsom mewn unrhyw ^rdd. f y oeddym yn gofidio na fuasem wedi f? y vcv? f ? ? hwn cyn yr Etholiad diweddaf, i' ? y oa fi ^wn cyn yf Etholiad diweddaf, ? ygallern roddi adroddiad llawn o hono Ji trethH i wyr, er dangos iddynt werth yr » wedi bod !tt ?OS .? ? mae Hawer o siarad wedi bod ? o d ?° dro yw achos Edward Jarvis, *W Pysgod, yr hwn sydd wedi gwneyd ?tIh??&???Sod, yr hwn sydd wedi gwneyd tv lawf>f Swaith am gael myned allan i a ^aith. Ofna rhai iddo ddianc a 1^1 ei ?? a'i blant yn y Ty, ond ni ddy- 'WV wld gair am hyny gan yr aelodau hyny nes iddyr,t Yveled fod y caniatad i Jarvis bron a ?'0 0 gael myned o'r Ty am wythnos i th *ilio 'm Wa l.th ac y byddai eu cynygiad 0 Wh °d y caniatad hwnw yn cael ei golli. ?yg ? ^yg svnyr cyffredin oedd ceisio sicrhan Un if ywyd a ddilynai wedi gadael y Ty Ydoedd cyn dod yno. Dylai yr aelodau ? sy<3(j dadleu fel hyn gofio fod modd i <d] 11 ^elia | 1 Y mae yn myned yn hynach j n/^Mrt!- au' ac nid ei gadw yn Nhylotty yr '8"> yn v ar y trethi yw y cynyg goreu raddi idda. cynyg goreu ? b,Yn 0  ?? yn hael ar bwrs y ??' ac Yti 0 beth yr Ydym yn gweled amryw sydd ? ? cyap?'oli ar y Byrddau Cyhoeddus yn CQ( Ni phetrusir beth i'w gynyg ?f ?Ogi ? dylai y trethdalwyr gadw mewn Y Det"h'I, Yn pan y daw cyfle, ac nid ?) ? °Soe.?.? yQ Y daw etholiad. V Hx c. ::ob cw/alnt 0 son am Waith Dwfr yn I ob ncxvr 0  cylch fel y mae ein clustiau y? IiI:! 13 no,. ?y? Waith Dwfr Harlech Y4 ■ Bydda^ "anes manwl am hwn, lin ar !io ?y?'i n ?? Planiau, costau ch wanegol ar Y ait co s t a u cyfreithiol, &c., yn ddigon ?r??Uitvh f??? cyfreithioi. &c., yn ddigon llvfr/n c asur°l ar wastrag a bongler- i Vidlle Y 11 fry c I asurol ar wastraff a bongler- 4 Chi%c rh C yn awr gofynir pwy sydd i dalu, ?ch????'' rh?nr?ycyfnfoldebarianol mawr ar Yf sydledY i ei boeni gymaint eisoes gan lairjf aallrw,h ac anfedrusrwydd yr holl Gyngor. C14d "dd yboll gyngor yn gyd-gyfrifol am f°d tra^ hall gyngor yn gyd-gyfrifol am W, astralff 21dywed pawb rhesymol y dylent frid Yri Syd??fr!fr? dalu. Y trueni yw na b 4asa,: 'Yflb Osi,bl ,°ddi y baich ar ysgwyddau ? !) ??'1 ? ?hoddi y baicb ar ysgwyddau V rha Sydd vn ^longyrch°l gyfrifol am dano, 'ol;r e8_ anddynt ysgWv al? y r^ai diniwed a gynrych- nt byna I?V ai.t* il ??? Cwm Penmachno hefyd, Cadd4u niwloedd Beth fydd cost y I ry,, q.'v"aith a hwrw cyj n y diwedd? Y mae !{l er 0 keW- JQw ?" y ?'?sdd ? Y mae  ° helyS ??'edicymerydlle eisoes yn ?M ?ef ef, Exc'lid Yw y diwedd etc. Y mae \1¡a.' ° bunau ar estyniad ?f"' &c ?" a ?'?? Gorucbwylydd y ^Ssf .• "v, ????nodidyddMawi-th b end eu, dylai profiad diwedd- ar y Cyngor fod yn wers effeithiol iddo mewn gofal a gochelgarwch yn yr anturiaeth newydu hon. Onid yw yn bryd gwneyd rhywbeth i ysgol Penmachno yn lie ei. gadael i hau afiechydon parhaus yn mysg y plant ? Ar bwy y mae y bai yn yr achos -hwn na chawsai rhywbeth ei wneyd ? Ceuir yr ysgol dro ar ol tro oherwydd afiechydon, ac eto, goddefir pethau i aros fel pe na byddai dim allan."o Ie. Y mae ditfon o siarad wedi bod ar y mater, ac ni ddylid oedi diwrnod yn mhellach heb anfon i'r Bwrdd Addysg a Bwrdd y Llywodraeth Leol yn ei chylch, gan na wna Pwyllgor Addysg y Sir ond hepian uwcliei ben. Dymunwn longyfarch yr Heddgeidwad D. R. Davies, Penrhyn ar ei waith yn dal y forwyn oedd wedi lladrata dillad ei chydforwynion tra yn yr Oakeley Arms. Gallasai genethod di- niwed gael eu drwg dybio, ac felly gael cam, ond trwy waith y swyddog yn cael yr euog i'rddalfa mor gyflym, cliriwyd bob amheuaeth, achafodd y gosb ei gweinyddu ar y sawl a'i haeddai. Nid hwn yw y tro cyntaf i'r Swyddog o'r Penrhyn roddi profion o'i fedrusrwydd yn ei alwedigaeth.
.CYNGOR DINESIG -FFESTINIOG.
CYNGOR DINESIG FFESTINIOG. Mr. Gol.-Goddefwch i mi ddiolch i chwi am eich adroddiad o weithrediadau ein Cyngor Dinesig yn eu cyfarfod diweddaf, ac am eich sylwadau ar y cyfryw yn eich Nodion o'r Cylch." Y mae yn amheuthyn i ni gael pethau fel hyn yn eu lliw eu hunain, a gobeithiwn y bydd i chwi barhau ar yr un llinell, digied a ddigio. Dylai y trethdalwyr gael mwy o wir hanes" ein Cyngor nag a gafwyd, a diolch i chwi am ddechreu cyfnod newydd i ni. Ond y mae genym un gwyn bwysig i'w gwneyd, nis gwyddom pa un ai yn eich erbyn chwi, neu yn erbyn y Cyngor, sef yw hono, na fuaech yn cyhoeddi yr adroddiad bythefnos yn gynt er mwyn yr etholwyr. Pe gwelsem beth oedd gwir egwyddor ambell aelod,—neu yn fwy cywir, pe cofiasem hyny, cawsai ambell un weled ei le mewn amgen man nag yn mhlith ein Cyngorwyr. Bu i ni beidio ysgrifenu ond rhyw ddau lythyr cyn yr Etholiad, yn y gcbaith y buasai polisi ambell un yn newid, ond myn hanes ail adrodd ei hun:—" A newidia yr Eth- iopiad ei groen, nea y llewpart ei frychni? Felly chwithau a ellwch wneuthur da, y rhai a gynefinwyd a gwneuthur drwg." Y "cynefino" hwn yw anffawd fawr ambell un, a'i godi o'i gynefin ydoedd amcan ein llythyrau blaen- orol ond yno y mae yn pori o hyd er pob ym- 'drech i'w droi i dir newydd. Gwrid a chywil- ydd a gododd i'n wynebau wrth feddwl y gallai yr un aelod ar ein Cyngor Dinesig ddywedyd wrth aelod arall sydd yn swyddog eglwysig ac yn un o brif swyddogien enwad arall yn y cylch hwn, ei fod yn "gwneyd cam a'r gwirionedd." Son am "flagards: yn ymyl Mr William Owen y gallesid cael engraifft o hyny mewn iaith ac amddygiad noson y Cyngor, ac nid yn mhlith trethdalwyr goleuedig a boneddigaidd y Llan, er mai hwynt hwy gafodd y bai o fod felly gan Mr Owen. A darllen yr amgylchiad- I au trwy eich adroddiad, yr oeddym yn gofidio I yn fawr na fuasai y Cadeirydd yn gosod ei aw durdod ar waith, a gorfodi yr aelod o Tany- grisian i alw ei eiriau yn ol, fel na byddo ein Cyngor Dinesig yn gyff gwawd yn ngolwg y wlad. Dymunwn gael gwyfeed trwy eich newydd- iadur a ydyw yn wir i aelod e'r Cyngor gy- huddo dau oeddynt yn gweithie yn Cwmbow- ydd e fod wedi myned i ymyfed am ddau ddi- wrnod, tra mai edrych am waith yn chwareli yr ardal yr oeddynt, a hyny trwy ganiatad ? A wnaed ymddiheurad i'r ddau ddyn hyny am geisio tori eu cymeriad ? Bu i Mr William Owen, yn ystod berw yr etholiad, gyfeirio at adroddiadau y Wasg, a chwyno nad oeddynt yn llawn, a bod gwaith mawr y Cyngor yn cael ei wneyd mewn pwyllgorau. Y mae yn dda i ami un mai mewn pwyllgor yr adrodda ei ys- traeon disail am weithwyr y Cyngor; ond bydd yr 011 ynwybyddus i'r cyhoedd o hyn allan. Paham yr boll bwyllgori a'r gweithrediadau dirgelaidd ? A oes gwell mantais ynddynt i gyhuddo, ac i siarad yn anmharchus am y gweithwyr. y swyddogion. a'r cyd-aelodau ? Dymunwn adgofio aelodau Tanygrisiau, nad yw helynt y ffordd a'r llwybr" wedi ei or- phen eto; a bod eisieu ffordd dramwyadwy hyd yn nod i etholwyr ochr Tanybwlch i ddod i bleidleisio i'r un gynygiodd beidio ei hadgy- weirio fel tal iddynt am ei gefnogi-ddydd yr etholiad.—Yr Eiddoth, WEST END. I
Y LADS BRIGADE. I
Y LADS BRIGADE. I Mr. Golygydd,—Yn eich rhifyn diweddaf, o dan y penawd uchod y mae un eilw ei hun yn Gymro yn dweyd fod yr uchod tra yn gor- ymdeithio boreu Sul yn tynu sylw pawb oedd yn myned i'r capel. Yn gyntaf.caniatewch i mi gywiro y teitl-" Church Lads Brigade ydyw ac, nid Lad's Brigade. Mae lie i ofni mai hwyr iawn yn myned i'r capel oedd Cymro y boreu Sul o dan sylw, gan ei bod wedi deg o'r gloch ar y Brigade yn cychwyn gorymdeithio. Yn nglyn a sylw un o ddynion mwyaf cyfrifol yr ardal," mai "y peth nesaf fydd Punch and Judy Show ar y Sul," mae yn fwy na thebyg mai yr Eglwyswyr roddant leiaf o gefnogaeth i Show felly. Os yw y person yma yn ddyn mor gyfrifol ag y dywedir ei fod, dylasai feddu ar ddigon o ddoethineb i beidio siarad ar bwnc heb fod yn gwybod rhywbeth am dano. Un ai y mae y dyn cyfrifol hwn yn hollol anwybod- ns o amcasion y C.L.B. neu nid yw yn haeddu y teitl mae Cymro yn roi arno, gan ei fod yn gwneyd sylw mor isel. Os yw Cymro yn bared i ddangos ei anwybodaeth o amcanion y C.L.B. mi wnaf fy ngoreu i'w rhoddi mewn geiriau syml, ac yr wyf yn sicr y bydd Cymro yn rhoi cymeradwyaeth i'r symudiad rhagorol yma.— Ydwyf. AMAM/ GWLADGARWR. VSAAAAAAAA/^AAAAAAAAA/VS
CYNGOR DOSBARTH GEIRIONYDD.
CYNGOR DOSBARTH GEIRIONYDD. Cyfarfu y Cyngor am y tro diweddaf o'r tymor dydd Mawrth, pryd yr oedd yn bresenol y Parch. J. Gower, (cadeirydd), Matthew Rob- erts, (is-gadeirydd), O. E. Parry, Thomas Hughes, Ellis Pierce, J. Lloyd Morris, E. W. Roberts, Edward Roberts, R. T. Ellis, R. R. Owen (clerc), ac R. H. Williams (arolygyddK Gwaith Dwfr Trefriw. Sylwodd y Clerc a'r Cadeirydd ei bod o'r pwys mwyaf i'r Cyngor gyfarfod mor fuan ag oedd yn bosibl i wneyd y trefniadau gyda'r Gwaith Dwfr i Drefriw. Awgrymai y Clerc i'r Cyngor newydd gael ei alw dydd Mawrth nes- af, a bod y cyfarfod hwnw i'w ystyried yn gyf- arfod blynyddol er dewis Cadeirydd, &c. Yr oedd yn bwysig i'r holl aelodau fod yn bresen- ol, er mwyn cael gwneyd y penodiadau gyda'r Gwaith Dwfr, gan y golygai wario tua mil o bunau, a dylai y gwaith gael ei gwblhau cyn i'r Ymwelwyr ddod i'r pentref.—Pasiwyd i gael cyfarfod yn ol awgrym y Clerc. I Niweidio'r Tir. Yr oedd Mri. Bowen a Jones, Bangor, wedi anfon yn nghylch y niwed a wnaed i dir eti- feddiaeth Blaenycwm, Cwm, Penmachno, gyda'r Gwith Dwfr. Ni wnaed dim yn mhell- ach gan fod cyflafareddiad ar droed rhwng y Cyngor a'r Contractors. Byddai y manylion yn barod at yr adeg hono, gan mai y Contract- ors oedd yn gyfrifol am bob niwed wnaed gyda'r gwaith uchod.—Gohiriwyd y mater am IUOL Carlo Coed. I Ysgrifenai Mr. Green, masnachydd coed, yn nglyn a'r hawliad wnaed am y niwedachoswyd i ffordd y Dylasau, Penmachno, gan eu gwageni coed. Yr oedd yr Arolygydd yn amcangyfrif y gost o adgyweirio y ffordd yn 1,35. Dodwyd dros dri chant a haner o lwythi o gerrig arni na fuasai eu hangen oni bai am y cario coed fu yno. Yr oedd Mr. Green yn anfon yn awr i ddywedyd fod olwynion y gwageni yn unol ar mesur cyffredin, a bod y coed a gerid yn tyfu ar y lie. Yr oedd yn unol a'r siarad fa rhyngddo a'r clerc i danys- grifio at y draul.—Y Clerc a hysbysodd mai cynyg.—Ar gynygiad Mr. J. LI. Morris, pasiwyd i adael y mater yn llaw y Clerc i ddod i gytundeb os yn bosibl ar delerau neillduol. I Pont y Cwm. Darllenwyd llythyr oddiwrth Ymddiriedolwyr y Capela pherchenogion Dyfnant Terrace, Cwm yn nghylch cyflwr y bont sydd wrth Dyfnant House. Yr oedd y bont hon wedi myned i gyflwr mor. ddrwg fel ag i gau rhan o wely yr afon nes peri fod yr afon yn^gorlifo i'r ffordd a'r tai.—Wedi siarad maith ol ablaen, pasiwyd i'r tri cyngorydd Lleol a'r Arolygydd weled fod y gwaitb angenrheidiol yn cael ei wneyd yn y lie mor bell ag yr oedd a wnelo y Cyngor a'r cvfrvw. I Ysgol Penmachno. Dr. Frazer a hysbysodd iddo erchi can Ysgol Penmachno am bythefnos yn mhellach na'r archiad cyntaf ar gyfrif y Twymyn Coch oedd yn mhlith y plant.—Yr Arolygydd a ddywed- odd fod yr afiechyd wedi llwyrwella ar.y plant, yr ysgol wedi ei glanhau, ac ychydig o adgyweiriadan wedi eu gwneyd. Yr oedd Ysgol Dolwyddelen hefyd wedi eu glanhau, ac ni welodd hi wedi ei gwneyd mor drefnus erioed o'r blaen.-Mewn atebiad pellach i holiadau, dywedodd yr Arolygydd fod Carth- ffosydd Ysgol Penmachno yn ddiffygiol a bod yr Adeilad yn cael ei orlenwi, ac felly yn ffynonell o afiechyd i'r plant.—Y Cadeirydd, Ni ddylid ei oddef o gwbl. Waeth pwy yw y perchenegien, mae'n rhaid gofalu am iechyd y plant. Rhaid rhoddi rhybudd am y lie ar unwaith."—Mr J. Lloyd Morris a ddywedodd fod y plant yn cael cam dirfawr yn yr Ysgol hono. Gan nad both oedd rhagoroldeb yr Athrawon, yr oedd yr Adeiladau yn ffynonell o afiechydon parhaus, a dylid er mwyn dirgelwch bywydau eu plant gymeryd mesurau ar unwaith yn y mater.—Ar gynygiad Mr Ellis Pierce a chefnogiad Mr J. Ll. Morris, pasiwyd i anfon rhybudd at awdurdodau Addysg y Sir. Gor-drethu. I Galwodd Mr. J. Lloyd Morris sylw at waith y Pwyllgor Trethigdol yn prisio Gwaith Dwfr Penmachno yn £ 40 tra mai /18 o rent dder- bynid oddiwrtho.—Pasiwyd i apelio yn erbyn y p-lisiad. Planiau Anfoddhaol. Gan nad oedd planiau y tai newyddion fwr- iedid godi yn Tanycastell, Dolwyddelen, i fyny a'r Rheolau inid oeddid yn abl i'w cymeradwyo. t
- - IIBETTWSYCOED.I
 I BETTWSYCOED. I EEHOL CYNGORYDD SIROL,-Prydnawn dydd Mawrth, yr oedd swyddog o dan y Clerc- Sirol yn Llys Ynadon y dref hon rn derbyn enwau ymgeiswyr am y sedd ar y Cyngor Sirol wnaed yn wag trwy ddyrchafiad Mr Mc'Intyre i'r Henaduriaeth. Y mae y Dosbarth Ethol- iadol yn cynwys Dolwyddelen a'r Bettws, a theimlir er's cryn amser y dylai y Bettws fel dosbarth Dinesig gael cynrychiolydd ar wahan i Dolwyddelen. Fodd bynag, y mae y Dos- barth yn bresenol yn cynwys y ddau le. Y ddau sydd wedi eu henwi ydynt, Mri Owen Evans Parry, Masnachydd, Dolwyddelen, a Robert Owen Davies, cyfreithiwr, Blaenau Ffestiniog a Llanrwst. Golygir y bydd y frwydr hyn yn un o'r rhai poethaf ymladdwyd yn y dosbarth er sefydliad y Cyngor Sirol, Yr oedd Mr. Henry Roberts, Bettws, yn cael ei enwi gan y Blaid Ryddfrydol fel ymgeisydd, ac yr oedd ef yn barod i sefyll oni ddeuai ym- geisydd allan ond wedi deall fod Mr. R. O. Davies yn dod i ymladd y frwydr, tynodd Mr. Roberts yn ol yn ei ffafr, gan y dealla ei fod I am ymladd y frwydr ar linellau gwleidyddol yn ogystal a lleol,
I Liadrata Dillad o Wesiy…
I Liadrata Dillad o Wesiy yn Maentwrog. Dydd Gwener, yn Penrhyndeudraeth, o flaen Dr. J. R. Jones a William Jones, Ysweiniaid, yr Heddgeidwad D. R. Davies a gyhuddodd Ann Jane Williams, morwyn yn Oakeley Arms, Tanybwlch, genedigol o Landwrog Uchaf, Caernarfon, o ladrata corset, a dillad isaf per- thynol i ddwy forwyn arall yn yr un Gwesty. Maggie Williams a dystiodd ei bod yn forwyn yn yr Oakeley Arms ac adwaenai y garcharores yr hon oedd yn cydwasanaethu a hi yn y Gwesty. Ebrill 3, aeth y garcharores ymaith, ac ar ol hyny aeth hi i chwilio am ei phethau, a chafodd fod corset iddi wedi colli. Hysbysodd yr Heddlu, a'r un a ddangosid oedd yr hon a gollodd, ac yr oedd yn werth 4/6.—Yr Hedd- geidwad D. R. Davies, Penrhyn, a ddywedodd iddo gymeryd y garcbarores i'r ddalfa yn Harlech un o'r gloch dranoeth wedi iddi adael ei lie, ac addefodd iddi ladrata y corset yr hon a wisgai ar y pryd, Yr wyf yn euog, beth bynag ddaw o hona 'i eto," meddai. Cyhuddwyd hi yn mhellach o ladrata drawers Helena Henderson, morwyn yn Tanybwlch Hotel.—Tystiodd Helena Henderson iddi golli drawers gwerth 2/6, ac hysbysodd yr Heddlu o hyny.—Yr Heddgeidwad Davies a ddywedodd iddo gymeryd y garcharores i'r ddalfa, ac addefodd y trosedd wrtho. Cyhuddwyd hi yn mhellach o ladrata crys a chrys nos eiddo Mary Davies, morwyn arall yn Tanybwlch Hotel. Yr oedd Mary Davies adref ar y pryd yn gweini ar ei mham, yr hon oedd yn wael ei hiechyd.—Maggie Williams a dystiodd yn yr achos hwn, ac adwaenai y pethau fel eiddo Mary Davies.—Yr Heddgeid- wad Davies a dystiodd fod y ddau ddilledyn hyn yn werth tua 5/ acar y dechreu i'r garch- arores ddywedyd iddi eu prynu yn shop Mr T. Roberts, Maentwrog, ond ar si hyny addefodd mai eu lladrata a wnaeth. Anfonwyd hi i garchar am fis ar bob un o'r cyhuddiadau tri mis trwy'r oil. "-AAA.AAAAA..A.A.A A A. A. A.. A A. A A A .A.. A A..A .A. A i
ICyfarfod Chwartero! Wesleya.itiI…
I Cyfarfod Chwartero! Wesleya.iti I Cylchdaith Blaenau Ffestiniog. Cynhaliwyd Cyfarfod Chwarterol y Gylch-, daith uchod prydnawn dydd Sadwrn diweddaf yn y Llan, o dan lywyddiaeth y Parch.T.Isfryn Hughes, arolygwr y gylchdaith. Yr oedd hef- yd yn bresenol y Parchn. R. Morton Roberts a D. D. Jones, Rhiw, Mri. Richard Jones, Rhiw, a Griffith Jones, Trawsfynydd, goruch- wylwyr, a Mr. Richard Roberts, Llan, ysgri- fenydd ynghyda chynrycbiolaeth gref o wa- hanol eglwysi y Gylchdaith. Wedi myned drwy y rhanau dechreuol, darllenwyd a chad- arnhawyd cofnodion y cyfarfod blaenorol. Derbyniwyd cyfraniadau yr eglwysi, a thalodd pob lie eu gofynion yn llawn i'r Bwrdd Chwar- erol. Cafwyd cyfrif yr'aelodau o'r gwahanol eglwysi, ynghyd a'r ieuenctyd. Llawenydd gan y cyfarfod oedd deall fod y gwahanol eg- lwysi yn fyw iawn gyda golwg ar blant yr eg- lwys. Darllenwyd cyfrif o sefyllfa gwahanol gapeli y gylcbdaith gan Mr. W. O. Jones, ysgrifenydd y capelau. Cyfrif calonogol iawn oedd hwn, a llawenhai y cyfarfod o'i blegid. Yr oedd cyfrif yr Ysgolion Sabbothol hefyd yn dra chalonogol. Daetla eglwys Soar a chais am gael caniatad i symud tuag at adeiladu ty ac ysgoldy. Yr oedd cyfeillion y lie yn galonogol iawn gyda golwg ar y symudiad, ac yn ngwyneb hyn, pasiwyd iddynt fyned yn mlaen, a llawenhai y cyfarfod o weled yr eglwys hon yn dal i lwydde, oblegid dyma yr eglwys ieuengaf yn y Gylchdaith. Yn y cyfarfyd hwn y byddis yn gwahodd gweinidog- ion i aros ar y tir. Gwahoddwyd y Parchn T. Isfryn Hughes, a Mr. D. D. Jones, ac addaw- odd y ddau aros. Gan fod tymhor y Parch R. Morton Robert, yn tQrfynu yn mis Awst nesaf, teimlai y cyfarfod yn ofidus, oherwydd ei anallu i'w wahodd, ond cadarnhawyd y gwahoddiad i'r Parch J. Maelor Hughes, ddod yn olynydd iddo. Llawen oedd deall fod Mr. Hughes wedi rhoddi ei addewid i ni. Etholwyd y ddau Oruchwyliwr, ynghyd a Mri Thomas Jones, a D. D. Jones, Rhiw, i fyned i'r Cyfarfod Talaethol yr hwn a gynhelir eleni yn Caergybi. Arholwyd y brawd ieuaingc Mr. John Elias Davies, yr hwn sydd a'i fryd ar y Weinidogaeth Wesleyaidd. Arholwyd ef yn faith a manwl gan yr Arolygwr. Cafwydateb- ion cywir iawn. Wedi iddo ymneillduo, siaradwyd am ei gymhwysderau gan amryw, yr oil syn dwyn tystiolaeth uchel iddo fel dyn ieuaingc addawol iawn. Rhoddwyd ef i bleid- lais y cyfarfod, a phasiwyd gyda'r unfrydedd llwyraf i'w gymeradwyo fel ymgeisydd teilwng am y weinidogaeth yn y cyfarfod Talaethol nesaf. Dygodd hyn y cyfarfod i derfyniad. Cafwyd cyfarfyd da a a bendithiol, a therfyn- wrd trwy weddi. Yn yr Ysgoldy yr oedd chwiorydd Eglwys y Llan wedi darparu lluniaeth rhagorol er diwallu angen y corph. Mwynhaodd pawbei bryd yn rhagorol. Talwyd diolchgarweh gwresog iawn gan amryw o'r dieithriaid, ac atebwyd ar ran y chwiorydd gan y Parch R. Morton Roberts. HAFODFAB. I
CWM PENMACHNO.
CWM PENMACHNO. CYMDEITHAS DDIRWESTOL Y CHWIORYDD. I —Cynhaliwyd cyfarfod o'r uchod nos Wener diweddaf dan lywyddiaeth Mrs D. D. Hughes, Gwynfryn House. Dechreuwyd y cyfarfod gan Mr Edward Lewis, Peniarth Terrace. Aed drwyy rhaglen ganlynol :-Una:wd, "Arglwydd dyma fi," gan Miss M. Roberts, Rhiwbach Terrace. Papur gan Mr R. J. Roberts, Pen- iarth Terrace, ar Pwysigrwydd o ddefnyddio Gair Duw ar yr aelwyd, a'r meddion mwyaf effeithiol i gyrhaedd hyny." Deuawd, "'Rol Ildio i demtasiwn," gan Miss M. E. Jones a Miss E. A. Hughes, Maclino Terrace. Cvstad- leuaeth darllen ac ateb cwestiynau o Esiah 11, 1-9 (rhoddedig gan Mrs D. Jones, Glanaber)! Goreu, Miss M. E. Jones, Machno Terrace. Unawd, "Dagrau'r lesu," gan Miss Annie Thomas, Glanaber. Anercbiadgan M1 Lewis. Terfynwyd y cyfarfod gan r. J. Roberts.
rYmddiswyddiad Prif Gwnstabl…
r Ymddiswyddiad Prif Gwnstabl Meirion. Yn nghyd-bwyllgor Heddlu Meirion gynhal- iwyd yn y Bala ddydd Mawrth, bu i'r Uwch- gadben T. W. Best, gyflwyno i'r pwyllgor ei Ymddiswyddiad fel Prif Gwnstabl y Sir, yr hon swydd a ddaliodd ambedair blynedd a'r hugain Nid yw iechyd yr Uwch-gadben yn agos i fodd- haol er's cryn amser, a theimlai fod yn rhaid iddo ymneillduo oblegid hyny. Derbyniwyd yr ymddiswyddiad gyda gcfid, a phenodwyd Is-bwyllgor i ystyried ei flwydd-dal, a threfnu at benodi ei olynydd. A A
I Brawdlys Chwarterol Meirion.
I Brawdlys Chwarterol Meirion. Cynhaliwyd y Frawdlys uchod ddydd Mawrth yn y Bala, o dan Lywyddiaeth Mr. W. R. M. Wynn, Peniarth. Yr unig achos i'w wrandaw ydoedd cyhuddiad o dy-doriad gan lafurwr o'r enw William George Powell, 22ain oed, yn Mallwyd, o lladrata nifer o bethau oddiyno. Addefodd y trosedd, ac anfonwyd ef i garchar am bedwar mis. ACHOS GLYNDWR.—O flaen cyd-bwyllgor Trwyddedol y Sir gwnaed sylw o ddau achos oedd wedi eu cyflwyno iddynt am lawn, sef, Llanddwy-we Inn, Dyf-filyn, a Glyndwr Inn, Blaenau Ffestiniog. Penderfynwyd anfon y cyntaf i'w ystyried am lawn, ond oedwyd achos Glyndwr Inn hyd y Frawdlys chwarterol nesaf ar gyfrif afreoleidd-dra yn y gweithred- iadau.
T ANYGRBSIAU.
T ANYGRBSIAU. CWPAN ARIAN.-Dydd Sadwrn diweddaf, Ilwyddodd Clwb y Moelwyn i enill Cwpan Arian, a Medals Arian i bob un o'r aelodau fel gwobr am gicio y bel droed yn y Recreation Ground. Yr eedd llawenydd mawr yn mhlith y rhai sydd yn cymeryd dyddordeb yn y tjjeth hwn, ac yn ddiameu mai nid heb ymd' h galed, a canmolir yn fawr yr enillwyr. Wei done boys, ond cofiwch am beidio rhoddi gormod o bryd arni ac esgeuluso rhoddi nerth ac yni o blaid pethau mwy sylweddol. Fe aiff tymhor y bel droed beibio yn fuan, a bydd angen am rywbeth mwy sylweddol. Y mae yr uchod yn prei fod genych allu a ffyddlondeb dihafal. Trowch y pethau hyn i gyfeiriadau a wna fwy o les i chwi a'ch cyd-ddynion. DARLITH.-Nos Fawrth, yn nghapel Carmel, traddodwyd darlith gan y Parch. Thomas Griffith, Salem, ar Budha a'i grefydd." Llywydd, y Parch. John Hughes. Darlith alluog iawn, a dyddorol, ond braidd yn tueddu i beri i ddyn feddwl fod crefydd a chrefyddwyr Budhiaeth yn rhagori hyd yn nod ar grefydd Cristionogol. Gwnaeth y Llywydd sylwadau rhagorol ar y diwedd gan ddangos fod pob crefydd yn rhwym o ddirywio fel ag yr oedd y Darlithydd yn dangos fod y grefydd hono yn India, ond fod y grefydd Gristionogol i fyned ar gynydd am fod nerth a gallu Ysprydol y tu cefn iddi. Yr oedd y ddarlithyn "treat" i wyr ieuaingc Carmel ac eraill yn ddiameu.
DOLWYDDELEN.
DOLWYDDELEN. TERFYN Y TYMOR.—Daeth tymor y Gym- deithas Lenyddel i ben nos Fercher diweddaf. Clewyd y tymor gyda chyfarfod doniol o dan arweimiad Pertheos. Y mae y tymor nesaf i ag@r y nos Sadwrn cyntaf o Hydref nesaf. LECSIWN.—Dyma ni yn nghanol miri y Lecsiwn unwaith eto. Lecsiwn y Cyngor Sirol y tro hwn yn lie Mr Mclntyre, yr hwn sydd wedi ei godi yn Henadur. Ymddengys fod daa wedi eu henwi heddyw i ymladd y frwydr, set Mr R. 0. Davies, Blaenau Ffestiniog, a Mr 0. E. Parry o'r ardal hon. Ymddengys mai Sad- wrn wythnos i'r nesaf y cymer y pleidleisiad le. Hei lwc i R. 0. Davies ebra fi wir, gan mai efe fyddai y dyn goraf o ddigon. GYDA'R PLANT. NOS Sadwrn diweddaf, cynhaliwyd cyfarfod pen y tymor plant Band of Hope Meriah, o dan arweiniad y Parch. O. J, Griffiths. Beirniad y canu a'r adrodd ydoedd y Bonwr G. H. Arfon. Cymerwyd rhan yn nghlorianu y gwahanol bethau gan Mri. Ellis Williams, Bertheos; Robert Williams, Surgery William Owen; Missess Mary Jones, Coed y Fron a Judtih Ellen Williams, Ty'r Capel. Arweinydd y canu ydoedd Mr Griffith Hughes, Rwn Dderw, a'r ysgrifenyddion Mri John Davies, Bod Gwynedd. a Robert H. Evans, Arbosfa. Yr oedd nifer yr ymgeiswyr yn lluos- og eto nid mor lluasog a'r blynyddau blaen- orol. Gresyn ydoedd fod y cynulliad oedd yn gwrandaw mor deneu. Buaswn yn disgwyl llawer iawn mwy. Hyn sydd sicr fod y rhai presenol ar eu henill a'r absenolion ar eu colled. CYRDDAU SYDD I FOD,-Y mae amryw o gyrddau sydd i fod yn y dyfodol agos, ac yr ydym yn edrych ymlaen gyda dyhead atynt. Dydd Cymanfa Plant Dosbarth Machno i'w chynal yn Bettwsycoed y Sadwrn cyntaf o Fai. A Cymanfa Ganu Anibynwyr Dyffryn Conwy, sydd i'w chynal yma y Llun cyntaf o Fai. Ac yn ben ar y cyfan dyna'r Wvl Lafur sydd i'w chynal yn Nghaernarfon, y LIun cyntaf o Fai. Pob llwydd i'r oil, meddai—DRAENOG.
- - ...........- ... MINFFORDD.…
MINFFORDD. I RIODAS EURAIDD,-Heddyw (ddydd Iau) dathlodd Mr a Mrs William Williams, Boston Lodge, eu priodas euraidd wedi priodi yn Eglwys Llanfihangel-y-Traethau Llun y Pasg 1857. Ganwyd Mr Williams yn Penarlag, ac yr oedd yn aelod o ddosbarth y diweddar Mr. Gladstone. Daeth i Boston Lodge pan oedd yn 12 oed, ac y mae wedi dal y swydd o Arolygydd Gwaith Peirianau Boston Lodge er's oddeutu 25 mlynedd. Ganwyd Mrs Wil- liams yn Llanfyllin, a daeth i Porthmadoc pan yn eneth ieuangc. Mae iddynt dri o blant yn fyw, sef, Mrs J. Percy Thomas, Porthmadog ei mab hynaf, Mr G. P. Williams, yr hwn sydd newydd gael ei ddyrchafu yn Arolygydd Peirianyddol Lleol i Reiiffordd India yn Nhal- aeth Ddwyreiniol Bengal, yr hon svdd yn J 1800 o filltiroedd > o hyd; a Mr William Godfrey Williams, yr hwn sydd yn Foreman y -iwn svdd yii Foreman y gwaith yn Boston Lodge. Hir 02S a dedwydd i'r ddau yw dymuniad cyfiredmcl eu cyfeillion lluosog.