Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
F > M' ..--.- .-  . ?ar?s?'e'Netii'tldton…
F > M'  ?ar?s?'e' Netii'tldton Llundain, §c. ac am ddau a'r gloch yn y bore tpimiasomysgyd- wad mwy netbol nar rhai blaeiiorol ac o bed.. •war rayuychwyd y sigliadiau hyd oai thorrodd y tin allan. Dydd Mawrth a wa^vriodd, ac ni sylwais o'r J)Aijd ericed, ar doccach ac hyfrytfach bare yn C^piarinos; eithr syhvais fod ,y cefiiau néf at eneu'r mynydd wedi eu gorchuddie gan niwl, ond medfciyliais mai mwg oddiwrth- rhyw dy yn y gymmydogaeth ydoedd. Am.wytbojr glQch ar y borcn angheuol hwnnw,dechreuodd y mynydd a bwrw allan, yu ddisymrowti^ giifod drom a gerrig, tywod, a lludw, y.rfiai ,-t tiAtiNvy(t gvdil'r cvfl ynidram.wyaf i barthau uchaf yr awyrgylch b. iwychwyd ni yn fawr gan yr olwg ar hyn, yn neillduol pan We-lsom fed ael y mynydd wedi caelci orchuddio ganddynt ac argyhoeddwvd ni fod afon o dan yn dyfod tiiag attorn, a'i fod yughylch ein difa. Dechreuasom. ar IFoe'digaeth fyrbwyll; ond ni roddodd y eyilymdra ag oedd y dylif dych- rynllyd hwnnw yn treiglo tuttgattom, lawer o amser i ni fyfyrio uac ymddiddan. Vr oedd- sw.n brawychus y mynydd yn peri i'r galon ddewraf gryiiu. Rhedasom oil mewn dychryn ac arswyd gan geisfo cyrhaedd ylleoedduehelaf a phetlaf, i'r diben i achufr ein hurmiurhag y perygi ag oedd nior agos. DeChreuodd y ter- fyngylch a duo, eiiv hjr^w a ddyblodd, a swn y mynydd a gyiiti-ydd-odd fwy. fwy; a'r tywyllwch a fwyhaod, a ninnau yri yiiiroddi Itoi rhag gwrthddrych mor arswydus. Otvd er buandra ein ffoedigaeth, gorddi»vy.swyd ny gan gafod o gerrig maw rion, y rhai addifeddi nnasa-nt lawer o ddynion anne<tnydd o'iv bywydau mewn munudyn. Parodd hyn i ni aros a llechu dan g sgod y tai; ond trwy. waith cerrig tanllyd a fliamiau yn ddisgyn atrnyai fe'u Jlosgwyd yn ulw mewn byr amscr. Yn y sefyllfa resynol hon galwasom ar Dduw yn y modd goreu ag y grdlasetn o waeled ein calonau trallodu?, gan yrrtbil am-drugaredd a matldeuatit. Yii awr aoth ynberffaith dywyH, nid oedd y caddug i'w gymharu a dim ond ir. ty.%tyll%vch yn yr Aipht, yn amscr MoseS- O'r tnunud hwn allan, niu. illedd an dyh yn adqabod y Hall, nac mi cyngor I yn cael ei roddi; g.adawt\if'ttrd ei blantv a'r gwr ri wraig, ac nid oedd y wraig yn cofto am ei ]ianwy! briod, a'r plant a.aiighofiasaat eu rhieni. Ni thyblai neb y gallaswit gynnorthwyo eu cymdcilhion, o hervyydd fod pawb yn credu eu bod ynghylch marw. Ond mpgis y mac dyn yn y sefyllfadcdd mwyaf peryglits yn ymdrocltu achub ei einiofs trwy bob modd, felly miiuaq a ddefnyddiasom bob uioddion a dyfais ag oedd allucdig i ni. Yr oedd y tai yn riietlnt a'n cysgodi, angenrheid oedd eu gadael gy da pliob brys rhng i Hi farw ynddynt. Ond yr oedd myned allan yn ddi- olchudd yn ein gwneutlitir yn agortd- i berygl ag ocdd yr un mor arswydus; o herwydd fod y g ag oeddynf yn èwYmp o faintioli rnawr, Ac yn syrthto mof amloa- a'r dafnau gwlau. Ymdreciodd'pob uu amddiffyn ei hun yn y modd goreii ng-y medrat; cuddjodd rhai eu hunain à. ihhvyn, ereill a byrddaw, esfyfl, cadeiriao, a uliob math o ddodrefn a allcBid gael; aeth rhai .a l lit-31 d giel; aeth f,?ai am noddfa i geybremiaUj^yrnguddiodd ereill yn y cloddiau ym nty-s" y coed, a chafodd amryu ogofarael inynyddj i'r hon yracthant. Ac nid <oes neb yn iy vv ond cyninfer o honom ac a ddi- ogeluyd yn y ifor.d(i tioit cyfrgollwyd neu clVvyfwyd agos bob- dyu ag oedd allan dan yr awyr yn ddioichudd. Cyunyddodd hhl erchJH a dycbrynllyd y mynydd tanllyd, y cawodydd ceirig, y tywod nml, ar cerrig tanllyd yn syrthio yn bavhaus, ac mown byr amser Ilo^gwjd yn ulw bentieii har- ddaf tftlaieth CamafcineS. Arwyddion cyffelyb t jawn i eWdo'r farn ddiweddaf. Auifeiliiid y mynvddoedd a rodent yn fi-a -,vy cli ij sr d y fl'- rvnoedd a'r p^ntieii,i-gpislo nawddte, a'r ani- feiliaid eartrefol yn rbedeg mown braw ac an- nhrefn, gan grocliloisro yn arswydas, Yngbylch deg o'r gloch yn y bore, peidtodd y cawodydd cerrig a disgyn, ac ymdrechodd pob un I aros yn y sefyllfa ag oedd ynddi, gan ddis- gwyl hyd oni ddarfyddai'r cawodydd tywod, neu hyd oni ddigwyddai rhyw ddamwain i der- fynu ein heittioes oil. Yn y modd hyn parhau- som hyd banner awr wedi un yn y prydnawn, pryd y dechreuodd swn y leihau a'r awyr oleuo ychydig, wrth weled hyn adfy whvyd ynom obaith b.N,%v)rd. Am.ddati o'(-. gloch yr oedd y tywyllwch wedi dlio yn Ilwyr, a gwelsofn gydag arswvd y difrod a guddiasai'r caddug riiagom, y ddaear wedi ei gorchttdtfio a chyrph roeiiwon y rhat a Vladdwyd gan y cerrig nen'r tan. Trengodd dan cant yn eglwys Budiao; a phumtheg ar hugaiti meWn un ty yo y pentref hwnnw. Llawer ,o^r 3a>vl a lawonhasant am arbediad eu bywydau,.a lanwyd;Vr galar mwyaf trwm, o herWyacI cqlif,^ cyfeillion a'u perth- ynasau. Accw y mae tad yn caelei blant yn 1 feirwon; yma, g w r ei wraig; yn neillduol ym mhentref Budiao, lie nid oes nemmawr heb golli Thai o'u perthynasan nnwylaf. Ac ereili heb farw, ond wedi eu bi-iwio a'u chryfo mewii iAil o faiiiiau.-O bapur Amcricaidd.
[No title]
i A»;, 18. Berbyniasom bnpurau Frankfort i'r lleg ae eiddo Brussels i'r 15fed. Swm yr hysbysiaeth a gynn"vry«ant sydd fel y canlyn :-lIysbysir mewn jjythyrau o'r Eidalfod yr Awstriaid wedi myned i Ancona,ac mown llythyrau roeliadwy o Naples, am y lgfed o'r mis diweddaf, fod y ddinas honno inlaid. Croesvv y d v dan vvarchae gan y Brytaniaid. Croeswyd y Rhine gan y rhan amlaf o'r iiarariaid, ac y mae Ijyddin fawr Awstria yn eu canlyn yn dair rlies. Deibynir yr Awstriiid gvdaVgorfoled'i nnvyaf trwy boll Tuscany. Ar ou gwaith yn ejehwyn -vmlaeti y mae'r trigolion yn ytngynnull yn dyr- faoedd i vveied ydyition dewrionhyn, Cynnydda yrenciliadau fwy fwy ymhlith y Nepolthid, y rhaÎ ydynt yn dyfod i Florence yn barhausy yn neillduol y marclduoedd. Y n Gompfsheirn a Philipsburg y, mae amry-,v fl-edd o ddynion. ar waith yn gwneuthur amgloddiau. Ymdd#ngys Mat airfcatly Gadfriuog Awstriaidd1 Nugent y w myned heibio itluifain i Naples. Yr hanesion djvveddaraf a gawsbin o'r blaen a negant fod Murai yn Aitcona, e!?!rr yn awr dy- wedir fod yr Awshid mcwn meddiant o'r He hwnn?j yrhyn, os g?tr? a ddcngy? ?od?ppnnaeth Naples yu ?orfod cHtOgydabpyg rha?jr"Awstr- iaid. Mewn cyttundeb thwng Ymeraw^r Aus- tria a Brenin Sicify, j:mrviy'ma'r Aw stnAiH j osod Ferdinand; (Brctun Sicily), mewn m?dtiiant o deyrnas Naples? ar yr amniod 0 fod i'r p?f dalu traul y rhyfeh Ileddyw cawsom bapurau Paris am y 13eg, 14eg, a'r lofed. Nid ywvLlywodraeth Fffaingc yn esgeuluso neb moddion i roddi rlntlogaèth i gyiadeithasau ,%virft)ddol tr%v,v't- y-niei- (iraetli, i'r (liben i aimlditfyn y wbd. Dydd Sul diweddaf dygwyd trigolion peiitrefi St> Marcoau a St. An- totne, y rhai ydynt wedi ymgorphoit yn fyddin wirfoddol, ger bron 'yf 1 jiferavvdl- gydk llawer o rwysgfawr'edd, yr b'wii'.a'u derbyriiodd yn y modd mwyaf caredigj aji a'u hanncrchodd yn serchus, gau ddywedyd y.bj d^tj&fe yn esmwyth ynghylch y'brif ddUias ,os |^npsodid arni, o ber- wydd fod y gwyr uchod a'r gosgorddion gwlad- r -go ddioit giylad- wrketbol i'^ hamdditf:yn%ac aw byii^iy y byddai itido ef fyned yn. hyde-ru.stua'r cyfliniu i,tidis- gwyl am ymosodiad yr esfron. Ac yn wir ym- ddehgyi fod ei lion 'fesurau',a'u drefniadau o nattur amddifiynol a,c^ nid ymosodol canys nid oes coel yn ddyledus i ymadrodd diawdurdod a ymddaiigosodd yn y Gazette de France, yr hwn a ddywed. fod y Ffraiigcod wedi meddiannu Basle a Porentrny.. Gollyngwyd amryw o'c^ysgrifenydion yn y swyddfa artrefol ymaitb gan C'arnot". b herwydd eu hymlyniad wrth y Roilrboniaid, Ychwaiiegir gau y Moniteur, fod yr ymlyniad hwn wedi cael ei amfygu gan rai o lronynt ar. yr amscr pan oeddynt yu rhwym trwy eti era Napoleon. Beth, -,art ,i fcd(lylia'r Moni- teur am y Maesiywyddiou a'r ti'weinidogiou hynny y 'rhai a amlygasaiit eu hymlyniad wrth Bonaparte, ar yr. ainser pan oeddynt yn rbwym trwy eu llwonj Louis I Hysbysir o'r Eidal, medd y papur hyn, fod Murat, ei Frenhines, a'u Gosgorddion, v. odi hwylio mewn tair llreigad. o Ancona tud[ Naples. Os gwir yw hyn, ymddengys fod yr Awstriaid wedi torri ymruth: bob encilfa ar hyd ytir; a bydd hon yIn. ford.,tlth boenus a pberyglus, i ddy- fod ilawr ar hyd vr Adriatic, o amgylch defieu- barth yr Eidal, ac Wedi (lv- fod i ben y daith, byddai Naples yn. debyg o fod ym meddiant ei eI ynion. Eithr prin y gariwn gred u'r banes hwn, o herwydd nid ydym yn deall trwv'r hys- bysiaeth blacnorol a dderby;iiasom fod. y Fren- hines wed! myned o Naples ar un amser. Dywedir ymhcUacbi yn y p:ipur,iu llyn fod Ffraingcyn ewyllysio Iicddweh' yu fav £ r, ond ei bod yn barod am ryfet, ac os yw'T Cvugreirwy!- yn ym'rbddi goresgyu eu gwlad y.r ail waith, bydd W, C' j^NVagrain, Barr^'r-ubG, a. Champ.ubert, am- dditl'yjivvyr y.wlad, y rhai.'ydytit btrott i dywallt y diferyii olaf o'u gwac.d dros anrhydedd ac an- ymddibyniaeth eu gwlad. 'k,leivi'i o gadlys yr Awstriaid yn yr Eidal, yn y papi>mi ifcy-u, dywedir fod pob rheswiA i gredu fod byddiu Murat Avedi cael ei thorri ymaith odUi ar y ffordd i Naples, a bod y Cadfridog iVejppeig yn eu hvmlid. Cyfarfu un dydoliad o'r, .Awstriaid a Jmy yu Gubio, dymchwfciasant Jiwy* ..cymrncrasant lawer o. i honynt yn "A'rellar-ol-io'ii, ac ymlidiasant hwy: .1 3-mli( lia,,?aiit hw?r? hyd y mynyddoedd tua Fossanibrone. Yn y Moniteur am y cynnwy^ir hanes cyflawn o'r ddadl a gymmcrodd Ie yn Nhv Cyflredin Scnedd ar ill. Ilonier ynghylch Naples; pryd y darlleuwyd amryw lythyrau. gan Arglwydd Castlcreagh, y rhai a gymnvysent fan o'r ohebiaeth a ddygid ymlaen rhwng Murat a Bonaparte pan oedd y blacnaf yu Ifugio bod yn i'r Cyngreir- wyr; eithr dywedy hyn yn ftugiol,* nad' oedd'■$" 'Ytnerawdr wedi ys- grifennu un o'r rl!;Ai a-bfiotlbli(, iddo cf; ac fel prawf oV twy 11, dywedir fod y Ihthyrau a ys- grifenwyd gan yr Ymerawdr ei bun, i gael eu gweled gan bob Brython cyfrifol agsydd yn awr | yn Paris, a cliy liutlclir yr. Abbe Fleuriel o fod yn ysgrifenydd o'r papurau ffugiol, a dywedir fod Arglwydd Castlereagb wedi cael ei dwyllo, 0 herwydd na ddarllenasai efe y llythyrau dywed- cdig ynglilyw,r Senedd, pe gwybuasai maiifugiol! oeddynt. ■ Y trygorfpydd Ffrengig ydynt yn gostwng drachefn. Bu'r consols bump y cant yu ddi-j weddaryn 6'2, ond dydd Sadwrn fliweddaf daetli- ant i lawr i 5S|. Y mae'r Cadfridog Mina, yr hwn a ymladdodd mor ddewred dros rydd-did ac anymddibyniaeth ei wfad (Yspaen), ac Vn erbvn Bonaparte, eithr a amliarchwyd g&u IMvddraetb Ferdinandj wedi j ,t ainliircliw y d gati I..  dyfod i'r wladhdivatrt nawdflte. Cwympodd un o't nieiugciau yn hen rglwys Manchester dydd Ijh>n diweddaf ar amser y gwasanaeth, pan dcdd plant yr boll ysgolion Sab- bathol yijo, agos i rn^-> tybiodd y bobt fod yr eglwy^ yn syrtbio, rhuthrasant tl1a' drws, trwy'r hyn y IJaddvvyd un bachgenyn, a briwyd amryw oieili. j CYFARVOD- W-Ef STMINSER. Am un o'r gloch ddob, cyimalwyd cyfarfod gan drigolion \V cstminster; yn Palace Yard, i ystyried cyfiawnder a challineb rhyfel a Ffrainc ar y pryd hwn, ar gyfrifgwrthddadl personol i'w Pbennadur. Wrth agor y cyfarfod, cymbarodd yr Uchganwriad Cartwright ryfel ymosodol, fcf yr ystyriai efe yr hwn a :fwric<V wneuthur ar Ffraingc, i ymosodiad ar dy annedd. Nid oedd efe yri gwylwd am neb achosion rhyfel ond ain- I ddiffyn rbydd-did. Wedi hynny sylwodd ar yr anghaUincb o'r rhyfei, yr hwn trwy fod yn ang- hyfiawn oedd yn annOeth i'r graddau mwyaf. f Yr oedd efe yn ystyried y wladhon yn analluog i ddwyn y rhyfei ymlaen, ac nid oedd efe yn 'cyfnfdechPèu arno fawr yn fyr o wallgofrwydd. j I Yr oedd cymmeriad Bonaparte mewn amryw bethau ya amherffaith, eitlir nid oedd y Pen- i f.. naduriaid ereill iieb eubeiaa; ac fr oedd,efe yn dymuno, gan iddynt unwai.th ddilyti yrengralf a | roddodd efe yn yr hyn. oedd ieiusy y byddai iddynt ci; ddilyu -yrt yr hyn sydd ddà-thocldent rydd-did i'w deiliaid4 Terfynodd ei slraeth. a darlfenodd ddeisyfiad i'r 'J'y Cy'irred!n yn erbyn adnewydd.iad y rhyfei;, gan ei gyfrif t ddiftjg rhydd gynddrycholiad y bob! yn y Senedd gan eu hallnog i gyhuddo'r Gvyeinidogion, y rhai a wnaethaut y rhyfei yn angenrheidiol. Cefnogwyd y deisyfiatl gan Mr. Walker, yr hwn a ddywedodd fod y rhyfei yn ddSaehos ac afreidiol, gan obeithio y byddai i'r b<Sbl ei ane;- hymmeradwyo. Yr oedd efe yn dra gwf'thvr^'iieb i'r hyn a wiiaeth y Gy mmanfa yn c i'r gwaith o ddogtu, neu syppyuu (palcclling) aHan liloedd o eneidiau i Frenin Prwssia, ueu" ryw enaid*felstr arall (chiccrthin ttcftcl)i Cyfodbdd Syr Francis Burdett ynghanol bdn- llefau cymmeradwyol y gyunulleidfa, ac ach- wynodd ar lygredd Ty 'r Cyffredin, gan ddy wedyd I. na allasid ystyried ei Aclodaii i-ii, y bobl gWrthodasant ddcrbyn deisyiiad dinas Llundain, a thebyg ddigon, mai'r un pell, a ddigwyddai i ddcisyfiacl Westminster, aim byuy nid oed.d gan y bold gylfe i amlygu eu meddyiiau ond me.wn cyfarfodydcl cyfreithlon o'r fath hyrt. Yr ood.d, efe yn ystytied mai adferiad y Bour- boniaid ocdd prif wrthddrychy rhyfei er ys 25 mlynedd, cr fod llawer o esgusodjon vredi cael ell gwneuthur weithiau dywedid fod Bonaparte yn gortlirymmtfr Cyfandir, ond yn awr pah y ma.e Ffraingc yn cilio yn ol P.fewii i'%V heu.pyinniau ac yn ccisio heddweh, dj wedir fed Napoleon yn dorwr ammodau, ac. am hynny na ellir cynnal heddweh Tig ef, heb ystyried fod y Penuadiiriaid I crcilLyn dorwyr. imniodau liefyd pan f)'ddai hynny yn atteb eu diben. I' Cyttunwyd yn tlnfrvd ar ddeisyfisd i'r Srnedd yn erbyn y rhyfc!; a'r dreth ar feddiailtj a thros ddiwygiad yn y Senedd. Cynnalwyd cyfarfod ar yr un dydd gJin dri- golion Southwark, a chyttlitiwya* at gyit'olyb ddeisyliad i'r Senedd. „ „
[No title]
OWENE8, 10. Derbyniasom bapurau Hamburgh am y IJrg y bore hwn;. mynegant fod cyfammod wedi ei I wneuthur rhwng llysoedd Yieuna a, Palermo, trwy yr hwn y -diog-O)ii- gorsedd y tldwy Sicily i Ferdinand.. Yr oedd hanesion blaeuorol yn dy- wedyd fod mab henaf Ferdinand i gael bod yn Frenin Naplc, ac jja fydd?t SicHy a Naples, fyth gael eu cyssyltfcuyr un Brenin, eithr gwrthddywedir hynny-yft-ftwr. Dydd w Fawr* hydi Brenin y ddwy ^i^ily gfeel ei gydnabod yn ei holl urddds gylit gai ryr lio 11 Gyngreirwyr. (,i ltoll iir d ( ] ,,is It'di flr?tlifi 3r d- %Ivy g?.,(.Iiial-)o(I yti GvTnaeth Llvwodraeth Ffraingc ?yr'tn'?nc?ydd fel y lleill,bn yn aflwyddiaunus. Yr ydy?'u jsicr y bydd byddin gy nnorthwyol o Denmark i: I tmo'i"r Cytrgreirwyr yn fuan: Vr <)??? yn! i c? u yn Vienna ar y 3ydd o'r mis hwn na fy- d'da'i i'r i;hyfel ddechren cyn y ItaT o Fefiefin. .Mown p(hi-1 0' r D?i ii nbe, N?-,v s i r y dywediad canlynoi Yr oeddid yn dpX.cdpl fod n -,?rcliJdu,res Maria I*ouisa wcdt.trM ym- a?th ei h'oli .-twgorddion Ffrengig, acnad?edd nc-b ond (?frtnamald yn gwasanaethu ami; ond y mae hyn 'Vii V' IT-, gan fod agos i gant o'r  'i)l,-tenaf lcldi yn awr, megis gynt." JV.??, ?/'?'21.—Yr an?a\vd a. ddlgwydd. odd i'n byddin ni sydd hysbys ymaeryu wae?'af i'rhoiiragocheUadaua gymmerwyd (i'w ddir- gelu): y mae plaid yr hen Frenin yn d.ec)npu. dangos ei hun. o'r.newydd, acyr yflym yn dis- gwyl cyfnewidiadau tra phwysig yn fuan yn y lid hon, ag sydd wedi cael ei darostwng cyhvd i gynnifer o olxdiau. Yr oeddid yn dywedyd yn Milan aj- y^29aii|, mai mewn canlytiilid i fuddagoliaetb newydd fod encilfa Murat i Naples wedi cael ei thorri ym- aith, ac yr oeddid;yn disgwyl cadarnhad o'r nc- wydd hwn bob awr, Yn ol yr hysbysiaeth uehod ymddengys fed yr amser o darp'r ddyriiod ddychryn 11yd yn cael ei yltirio yn hviy nag oeddid yn mcddwl; ef allai fod hyn yn angenrheidiol, mewn trc/II i'r gwa- -i d(]y' fod 3 mlaeii. hallolluvedd .gae l'am -set ddyfod ymlaen, | Hysbyswyd i'r ddau Seiiedd-dy neithfwyr gan y (iweinidogion y bydd yr anirywioF gyfani- rnodau a'r Cyngrelrwyr, sylwedd y rhai sydd ei~ soes ger b'ron y cyffredin, a'r cadarnhad o hon- ynt, gael eu gosottgcr bron y Senedd dydd JJun nesa^-ynghyd a chennadwri oddiwrfh y Tyw- ysog Rhaglavy, yrhon a gymmerir i ystyriaeth dydd Mawrth. hyyv^dodd Argl. Lerpwl fod y datganiad a gyssylLtwpt gan y Llywodraeth hon wrth gyttuddeb Vienna, wedi cael ei gymmerad- wyo gan y-Cyngrelrwyr, a'u bod hwy wedi cyn- | nadleddu a Bonaparte. Neithiwyr yn Nhy y CyfiVedin, gosododd Syr Hetuy Parnel ei law lifwr'tadau ynghylch liawl- honniadau y Pabyddion gcr bron Ty, i'r diben iddynt gael eu hargrtiffa. Ainlygwyd. ychyoig i wrthwynebiad i'r doll, byn o fyned ymlaeri, o! | herwydd y. buasai yr ystyriaeth o honynt yn i difvii ymlaen y ddadl ar y pwngc yn gynt na.'r amser, yr hwa • a sefydlwyd i fod ar ddydd j .Nlawrtri -V hwn; ac felly gorfu ar Syr Henry eu galw yn ol. Yr oedd y llawn- fwriadau wedi cael eu parottoi yn Dublin, ae yn cynnwys holl hawl-honniadau'r pabyddioa. Dcngys yr hysbysiaeth olaf o Mexico, fed y gwrthryfclwyryn erbyn Llywodracth yr Ys- paen heb eu darostwng yno, ond eu bod yn dra lliosog, wedi cau amryw o'r tramwyfeydd i fy- i ntl, a'u cylchwilwyr o fewn 21 milldir i ddinas Mexico, lIe J dinystriasaut. yn ddiweddar ddy- doliad o 30ain oiilwy-r yr Yspaen. Y maa'r Acorn, o Lerpwl, wedi cyrhaedd Rio Janeiro, wedi cael o honi ei chymmeryd a'i hysbeilio gan yr herwloug Grand Turk, ac fel y tybir a adgymmerwyd gan un'o Iqngau ei pawr- hydi. Gyrwvd.allan orchyminyn o'r Moriys na by- j ddo i neb llongau h.%v.) liq i Ostend o hyn allan r heb lIawdd..L.rngc. J SAD WEN, 20. Cawsbm bapm-au Paris Pr 17eg o'r mis hw ii^. y rhai a hysbystmt, fod parottoadau yn erbyn got,; esgyniad y Cy-ngreirwyr yn ckel eu dwyn.ymlaen yn y odd niwya f egniol yn Ffraingc; y mae 20 1 o Iffngau'r gfidrCs i gael Cu diarfogi yn ddioed, yr hyn fel y disgwy-lir a rydd 1,{)00 o fangnelau i'r fyddin ac yn. y modd hyn ymddcngys fod llyngesij trefedigaethau, a jn'a.mach yji cael eu rhoddi. i fynu ar hyn o bryd, a holl rym milwr- aidd y wai yn cael ei ddefnyddio yn erbyn y I i goresgyniaid disgifyliadwyV Mynogir gan.y Monitetir dan y pen Metz, fod Murat wedi ennill mantais neillduol ar yr Av/si triaid tua thueddau Ancona, gyd?rgcUedjO? tu hwy o 8000 o wy r ac 28 o i'anfrnetau. Dy? 'e1ir fod yr hysbysiaeth hwn wedi dyfod trvv,y Switzerland eithr y mae yn dra hynod fod hy? yncaG?pi gryb?yH y waUh gjnt?f yrr) Mpt?., Ac hef'yd v mae'r bancs hwn yn lu.ilol w.rth- ?yneb ?r hoH hanesion?eroU a ddcrbyh'asoih a' y pen hwn? y riiai.a. aclios Joachim fel yn yr embydrWydd- mwyaf. Cyunwysir yn y Moniteur eirthygl swyddol o Lys argralf Madrid, yn darlunio telerau'r cyi- twideb rhwng Ferdinand VJ[..a'i dad, y Brenin [ Siafl IV- yn yr hwn yr ymrwyma Ferdinand i roddi dad ei holl ofyrutyag at ei gynnaliaeth ei hun a'i. Frenhni^l, jt-i;ganlyn«py.r, -it a fyddo yn anneddu mewn un lie a. fyddo dan reolaeth N-apoleoii iia f Ar y 13eg tpér;odfd,Nnpa,leon yn gotygu'T llueedd nesaodd bp>veUdigOs icilangc at \mer awdr, a rh odd odd .id'da> Vsgrifau Ariandy am 25,000 o francs, i'r d i be n i bei rian n u' r go «go rd d rysscn Ie .ö' newythl yn l3ourdeaux-cynnygodd; riiy'.w,,dd};n 'ieu«aiigc.r,i dqrri'r addurn oddiwrti) wisg un o swyddogion yr arnddillynfa, ;ic efe a' ddalwydyn tuar, Meddiannir arnddilFynfeydd Ffraingc yn gyl{>edin yn awtg<in y gosgorddion gwladwriaethol itra y uuie lluOedd y-gadr.es yn brysio tti, at cu broI tt),i, arfog. Dy- wedir fod y-Brpnin Murat wedi cyhocddi ct fod ti ur-,it Nvei l i I mew n cyngrairta Napo 1 eon, bod byddfu Ffraingc argyfliu Switzerland yn cynnwys 40,000 o wyr, ac y bydd gati y Brenin iJoachim ychwaneg ha 90,000 o wyr cyn diwedd Mai, hsblaw'r milwyr ag ydynt mewn antddillynfeydd. ■ Mynegir gati v Gd:4,efte .de- I ranee fod yph- waneg na (1, wedi cafel eu cyhoeddi mewii uri'w'ythnOs yn Paris, til- ',Yl Pfti rf-- 1ywodraciluue»:ydd. Hysbysir gan bapurau Brussels am y ISfcfd o'r iiiis hwn, fod taleithau Switzerland wedigwrthod cydnabod Llywodraetli Bonaparte, gan dystio en bod yn gweled yr angenrheidrwydd o drefnu mesuran rhagocholiadol er eu diogelwcli. A dy- wedir hefyd fod yr Awstriaid wedi ceisio ccnnad i fyned a. byddin o'i harfogion trwy Switzerland, Gyrrodd y Tywysog Btucher altangyhopddiad i filwyr Saxony, ynghylch y terfysg a'gymfnerocld! le yn ddiwedar ym uiysg rhai o honynt yn Liege;: saxuhwyd salth o'r troseddwyr, maddeuwyd i uiiji a c ha r cl^ar wereill, ac y maer gatroI o dal- fi!'«'.?r, beidiodd hfitdd^iau i'w swyddogioii wedi- cael ei diarfogi.. Ymddangojodd erthygl mewn amryw o IHi-i .purau Llundain, yr hwn fel y dywedir oedd ad-: ysgrif G'gyhoeddiad Dug Welington- i drigolion- I' f raitige', ),,ii yr hwn y dyweclai ei Urddasol. rwydd.fad y byddinoedd .cyfunol yn ymroddi sefydLu'i^.Bpuiboniaid ar orsedd Ffraiugcj nod. oedd.efe fel-Peneiwdod yn bwrradu rhyfela a'r trigolion, ond a Bonaparte a'i filwyr gwarthus aC anadonTy'd ac inai gwae fyddal Pr taleithau gwrUiryfelg'ar syl wyd ar y ffug gyboeddiad hwn i)(,;tiii wyr yn Nhy'i: Arglwyddt pryd y drarddel- wyd ef galArglwydd Lerpwl, ac felly ymddang- osai mai flugiol oedtf. Yr ydym yn deall nad %i,'r dreili ar ddyidon heb briodi yn cyrredd brodyr Coleg y Drindod yn Dublin, o gvyarafunir iddynt briodi, y naill gan re-oiau'r Co.leg, i'r lioill gaii e,w),,I(Ioribri eu crefydd. (rosododd llyfr werthwr cyfrifo-1, ymharth gorllewninol y ddinas, ddiwedd ar ei einioes am 12 o'r gloehddoe, trwy saethu ei hun. 1-
-_ ; SENEDD YMERODROL.I
SENEDD YMERODROL. I — -T-F YR ARGLWYDDI. -v [ml, Jlai 18. Mewn nttehiad i Iasrii Grey, dvwed- odd Argo Le, fod y cyttuadeb Cyngreiriol- yn erlJynLlywydd'Ffraingr., wedi cad ei gadanilian, mown syhvi'.dd incgis'y-r 6cdd yn goi-wedd ar fwrdd, en Ilarglwyddiaethau, a bod y 1(-,dd y Llywodracth Fi vtanasdd with y dywededig gytuin- deb, trwy yi- hwtr y dangosai'nad' oedd y wlad hon yn ymrwymo (hvyW'y'rliyfel ymlaen er mwyn adfern'r Boarboniaid yik wedi cael,ei gymiofcradwyo gan yr holl Gyn.greinv.yr. DyddLlun nesaf, meddai ei Arglwyddiactb, y gosodir adysgrifau o'r ryfuiKinouau hyp, ynghyd ag aratl yug- liylch arian porth i'r Gyngreirwyr, a ehennadwri oddi- wrth y Tywysog Khaglaw,;ger bron y Senedd, yr hyn a gymmerir i ystyiiaeth y dy dd canlyn&l. Yr oeddid wedi trosglwyddoV cyauyg be<ldyeht>l & Ffraingc i Vienna, eithr ni attebwyd ef erioed, ac o gaulyuiad uid oedd tin gyurmdledd wedi eymmeryd lie o herwydd hynny. Nid oedd ganci ArglwyddiactlhUU gwrtbddadl i osod y cynnyg ger brom y TY Y CYFFREDIN. lav. Mai 18.Ceisiodd y Cadfridog Thornton gennad i drliivygio'r Dcrfysg Weithred (Riat Ad) yn y pcthan canlyrioV:—-Os na byddai i'r werin wasgaru yn ebrwydd, foiHddyot gael ell cospi Uwy dclirwyad, a eharehariad ae asmyi ail drosedd, Alltudiad; bod i Uedd-geidweici gael eu hawdurdodi i ddala terfysgwyr; dynioa ag y byddo eu ffenestri, drysau, neii ddodrefn wedi cu torri, i gael eu d'goUedn pob galeaadau a dueddont i t'eithnn terfysg i gael f-lu gwahardd Grthadwyd caniattad i ddyfod a'r ysgrif i mewn. Mvnegodd Syr H. Parnel y Kawnfwriadau a ddym. unai Pabyddion yr Iwerddon i gael en gosod mewn gryin, i ddile»r*r cyfreithaH ag ydynt yn gwabardd eyd- t'reiniad iddynt hwy a deiliaid Protestanaidd ei 1'awr- hYlii-bam y Ty i gael ei roddi ar y pwngc lnvu ar ddydd i ddyfod, Cafodd Argl; Castkfeag!i t mown i awdurdodi ei Fawrhydi i aivv allan-ixhorphdU'r Ii'ollj neu rai o'r njeiwyr rheola^id. Mewn attebtad i Mr. Tigrney, UyWedndd Arglwydd Castlereaglij y by-ddiii'r •' dydd Llun odcUwrtli y- yr ariuh-pOi J': i'r CYI;grr. wyr] a chyiinyg heddychol Bonaparte. •■ .;<
-_._-..,....__;....  HANES'
 HANES'<WA-HA.Nt)L GVFimTHIACAU AC ARGRAPHIADAU'R ■ YN YR IA IT St G Y 31 n E [G I ■ Gan TiioMAa LLr.\vELYK, LL'D, ■ • I> him a H?"' r?/t???yt y.??'?f? -yx ???'?' yn V •' flisyddyn 1763. ?ll P, IZIIIFYI; D!? i [PAnihiti o'r ruifys 'oh'TnDAF.t i 1, J I o'r Bibi yn .gyfTrBdi^' ftibl 'MOSFS oddiwrth y Parchadig" Mr.>" MoscS'-Wvliams, gol-^givr y wasgjam,yr. argrafficid- hwnn\v:Y r;tö:edd.efë yÜ; ficer iy-;lJ!yfyiH?g^y«'< I swydd Fr^^hfiiniog >gwr boiiiicddig o d(tysg,a. yr hwn a"'dda:rllai'f Xlymiiaeg a^r.irith^edd" ge-clig; • Ele a gylieithtedd .amry.w; lyfi^u.,i'f Gynhaeg. Efeá. gyu.npfjth»yoft4 J^ • YvVttoit wrth gyboeddi'f^ Leges-Wffyiitc. -GpsojtlpdMj esboniad neu I eU.wja-^ Hebratpg^ rfi (Xroeg ar Udiwgdi\fe(i; Fybt; a, ^foyfrifir- fjpd argraffiad cf yn.gywir ac wedi ei jgylla^rii y&tjdflf A-Ul y cylf^iyb rcswm ^c;llir,.gal^'r'dd^ grailiad; ddiwoddafryn Fibl^Mr. MpKris -(s^gra^' p a5.) oddiyyrth Jjo.nh-e(|dig,-agi oedd^yft' golygu'r -wa§g am y-_ cldaiu gwj ..b^ij»e.ddi.g' hy ddy sg ,y ngiaith ac }¡àlS Gi,; y.r pi\yy at beirniadol gvybodiis, ag à,'ia\'AaEfo,:odestu(. y dalmvtiad hynj-:i'rdvjy,«lV^:n}a^f a-^dur, a'C-fi1 iiwn y mae'i;-da|lle^dd, ya-ddy^odus am amry^: o'r peth;iu cym^f^se4|ig_ h&nes hwi. AI0 grail wyd argralliad -y u Ci^rgrawnt^ afe* mae yma amryw-,wallau IIytl:yi'clwla.¡Jtl)'UI'¿ wyd trwy fod yr arolj gwr yn byw yn Llundain* ymhell oddiwrth yr argraflwasg. Yr oedd graffiad 17-52 yn fwy dan arolygiaeth y golygW^t gaf) iddo, gael- ei argralfu yn Llundain, (rnegis. cafodd h.oll; argrafiiadau ereill y llyfr hwri, odd! eithr yr uii benod a'r unplyg yn 1690) ac y mHØj mor ddiwallriu, fel yr wyf yn credu, ag un gfflfflad lfa bynnag o'r llyfr hwn. Os-Hard wyf gamsj-niol y macC y tn rtI fvty lai dyledus j'r Uymcleithus i ledl) Gristuinogol am hob argraffiad o fewn 1¡" hon; hwy oedd prif antiogwyr yr argraffi^ I dansgrsSo, ac am J)cnnodol"i gael unrhyw dfem o lyfrau yrt" gf^, ()d(li v,rtli y c yiitiy,,ioti i at-,tifl'u I, ftddi vrrth y eynuygion i argtatru a vrwyd gait y Gymdeithas yn 1714; (AW. Accvji'* pcnncs Mr. Morris) y rhai a yntddangps^,<: de (!z-,t tiieb),()l i WI.YT eifhi' nid yw yn ymddangos lia rlfedi o lyfiat.14 a'rgniil'vvyd yr amser btfni Am yr argralf^ yu 1727 nid oes gennyf hyshysiaeth neillducf" Y.r wyf'yn cyfrif mai'r Gynuldithas oedd y ioU ^VWyaf tebygol ag a allaf fi- fl«nyft i fod yn annogwyi ac GwjKddyS yn'gylTrediH fod y dda« -erpHi-^di- eu eymmeryd mewn llttW a'u -i beri,ir ou traul hwy. Yr oeddytityn cynmi/ deng--mil ar. httgaia o Fiblau, a GymcfeithSs chwe mil o buunftu y dra-01. I aeth hon y galluogwyd hi i'w (kUvyn tr^f I gyfraniada-a. haeliantis lliaws o unigoliiou mO''1 I .J \1 tref a gwlad. Do barthwyd y llyfr Ynghyni1'11 i gan ni wyaf-gan aelodau'r Gymdeithas neu ohc!>' wyr; a gorchymvnwyd i'w gwerthu am bedwllf s?lLtach?ech chehtlcgy bib! yn rfowym. ft." am y dtwaUt&d helapth ac haelionns hwii y 6^ deithas honno a;.deilynga gydnnbyddiaet? ? ? otchns 1Mb Bt'ytho?, a thrwy hyn (lymm?rY?  b",)l$.rn JUt i ddNbfn cydnaby?d!ne<h ?'' olchus Un gydà.'r teimlad mwyaf gwresog 9 rwy medigaeth ceuhedlavrl. Heblaw yr amryw argrafiladau a cliyfielthat^111 o'r liyfr- hwn, a,u cymmcryd ynghydj y cyfieithiadau neu argi affiadab o ryw ranau o bop? wedFcael eu cyhoeddi ar wahau megis, Cyfteithiad prydyddol o'r?tmau gac yCaa Middleton. Unndain, argralfwyd y.n lGOS,  Thomas Salesbury A mes 'j' j'??.4?? }'Omas a esury ( ',Illes .pog. AnHl. p ,"or: Y mae'r Hyfr ym meddiant Mr. Morm. ? Yn 1G? argralfwyd y Testament Newy Y n unig yn l?egp!yg, heb gynnwysi;Vd-y I nodau ,utlchyfeu'mùauar -yrayh y all (;.tJ,: ?c'co??i'?.?? 3fr. Morr??: '? Yn y ffwyddyh gairlyiwl ar?ra?y? S;J Can Mr; Aichddeacbn Prys? yn yron p!yg? (MS. ?cco?? ?!c? 1". Morris}. ?ry?? [ fod y Sal ?iau by, n' Wedi, caee -ar gra ffU blaen, citbr nktops gennyf un hanes am byn' ? ? Argrairwyd? y Testament Nc\vy¿d'reL ei hun yn 1S5?, ar fras?chUythyren m'f?? o'r un amMnad (T?AYc 6'Ac?CA- Edigards)*. Cy?&ed?wyd VK un Testament ynghyd? j Salmau, mewn fhyddiaith a mesur cerdd, o?crynaeth Mr. (jiouge? &c. yn 1672 (?" ?c?M?p??.3?'. ?ri?'A'). Argra ?r'-uii rhan drachefn at 6 ph&l1 hun yn 175? ?rwy oHcrynactb y Gymdettb? ? helaethu ?wybcdaeth gnsdanogo!. Acy!'? yn creda,ê:'róU"t'ed cel e? argraHu yn fy,,YC ar d be^ 'i ?un yn y Mwythig; a ge?h' ci ? ,ir ei ?lV?l y Mwytliig; ',I gellir fel iniser. ,;oJ.. d y.; Wed?' otrh?!n p honof y pwnge y.ma ?y j yf amse .r hwn (17C8), g.|t)j amser hwn (17GS), a rhoddi y crynodeb gorcu o bono ag a fedrais, crcfafgennad'??? thur ychydig sy hvadauantuno! yn ei gy!? ???  i  y cyl!,Q gad a?l i fdrii a6 ystyrmet!i !iyf'aws y cy?? ? Dechreuaf trwy syhvi fod ycyuek?? ana!dd or Bibl, yr hwn a wnawd v,n y', ood than yfathamgyMnadau a. gryb?yH?y?i I' mawr anrhydedd i'r dymon 3.?1 cy°|mer mewn Haw ac a'!  ?  .?/ mew" ljaw ac a'i perfieithiasant. anrhyde<M r? du-? ?ojdeb ai g%?ladgarvch' mae hefyd yn anrhydeddu eu ganuoedo e'dtg?agwybodaeth Jfamsroedd. ¡'W BAHIIAU.)