Y Llan

DOLGELLAU. Y mae lie i ofni fod 4 Eryr Coed y Fron- allt' wedi symud i ryw goed arall i gartrefu er's amser bellach, a dyna'r rheswm efallai nad yw yn ehedeg i Gaerfyrddin fel arfer gyda newyddion o'r dref.neu gallwn gasglu ei fod wedi digio wrth ynaddygiad annheilwng Ceidwadwyr y dref, ac yn wir y air yn gyffredinol. Ai tybcd fod Ceidwadaeth wedi marw yn hollol, ac nad oes odid un dyn egwyddorol yn barod i ymladd dros y blaid i geisio yn ol y sedd a gollwyd ar y Cyngor Sirol yn y dref dair blynedd yn ol. Yn sicr ddigon yr oedd yn peri i fy gwaed ferwi, ac nid rhyfedd fy mod yn cario y i meddwl fod 4 Eryr Coed y Fronallt' wedi ehedeg i ryw dref sydd yn fwy deffro ac yn gweithio gyda mwy o deilyngdod nag sydd yn perthyn i Geidwadwyr prif dref Sir Feirionydd. Yr oeddwn i yn meddwl bob amser wrth wel'd hanes ymdrechion caledion yn ambell i fan o'r sir yn awr ac yn y man fod genym sail i obeithio am ddyfodol disglaer o'n blaen, ond erbyn heddyw rhaid cydnabod nad boddhaol a chalotiogol ydyw ysbryd Ceidwadaeth yn Dolgellau ar hyn o bryd, a hyny i raddau trwy esgeul- dra yr arweinwyr Ceidwadol eu hunain. Beth ydyw yr achosion na byddai mwy o fywyd ynom ? Y prif achos ydyw diffyg zel i egwyddorion a sylweddoliad y blaid. Mae yn rhaid cael mwy o gydweithrediad Mae yn rhaid i ni ddysgu adnabod ein gilydd yn well, gwneyd i ffwrdd a'r gwahanol ddosbarthiadau sydd yn bodoli yn ein plith; un dosbarth, un blaid, ac undeb mewn pobpeth. Ein perygl yw ein bod yn credu ar adegau nrmod yn ein harweinwyr,ac yn cydfyn'd a. phob peth heb yn gyntaf edrych i mewn a gweled drosom ein hunain. Nid wyf yn celu'r gwir, oblegid y gwir a saif. Yr ydym ni yn dal yn ormodol fod pob peth yn dda pan nad ydyw—cyhoeddi heddwch pan nad oes heddweh. Efallai y bydd i rywun fy meio wrth i mi ddweyd mai ein hamddi- fyniad goreu ydyw gweled ein cyfeiliornad 'i ddiwygio ein dyledswydd ydyw bob amser symud ein ffaeleddau a chyn cyrhaedd Ilwyddiant i'r blaid ac enill gallu a dylanwad ar y werin y mae yn angen- rheidiol gael cyfnewidiad ar bethau i fel ag y maent yn bresenol. Y mae bai mawr yn gorphwys ar swyddogion ystafell berthynol i glwb Ueidwadwyr y drer. JNidyayntyn rhoddi eu presenoldeb yn ddigon ami yn y lie. Dylasant gynal cyfarfodydd yn amlach er mwyn hyrwyddo ac egwyddori y dynion ieuainc er lies dyfodol y blaid. Ond yo lie hynyna y mae r hyw gywilydd arnynt,nes y mae rhyw oerfelgarwch yn dyfod in plith. Carwn bwyso ar holl Geidwadwyr ddarllen- ant yr ysgrif anghywir yma i wella pethau. Dowch i ui ddyfod yn nes at ein gilydd yn benderfynol ac yn wrol heb ofni neb, heb gywilydd ac heb fradychu neb, yn enwedig ni ein hunain, oherwydd y mae Ceidwad- aeth wedi ei sefydlu ar linellau egwyddorol a chydwybodol. Y mae fel adeiliad wedi ei sefydlu ar deimladau dynoliaeth er's caorifoedd, <ic fel asg--vm cefn i'r ewbl !y mae am gad-v y gretyd i Gristionogol ar y mse a r.n gad N y gre t yd. ¡ Ii ristion ogol ar ben pob symuikd. Heddweh yw ei harwydd-nod, a hyny trwy undeb anheb- garol trwy yr holl fyd. Deffrowch, gyfeillion auwyl, at eich gwaith yn awr, tra bo'n bryd. At eich gwasanaeth, er mai un dalent sydd genyf, cewch eich cyfaill— lorwerth.

Amddiffyniati yr Eglwys. CYFARF'H) PWYSIG YN LLUNDAIN. Yn y Ty Eglwysig, Llundain, ddydd Llun diweddnf, cynhaliwyd cyfarfod o Gyugor y P.vyllgor er amddiffyniad yr Eglwys a Hyfforddiant Eglwysig, yr hwn a gynwys gynrychiolwyr o bob esgobaeth yn y deyrnas. Llywyddwyd gan Archefgob Caergaint, ac yn rahlith y presenolion yr oedd Arglwydd Addington; Arglwydd Ashcombe; Arglwydd Belcurres, A.S.; Arglwyddes Balfour o Burleigh Mr A G Boscawen, A.S.; Arglwyddes Wilfreda Biddulph; Arglwyddes Frederick Cavendish; Is- iarll Oranborne, A.S.; Is-iarll Cross Syr James Fergusson, A.S.; Arglwydd ac Arglwyddes Penrhyn; Arglwyddes Sophia Palmer; Mr J Gr Talbot, ac eraill, Agorwyd y cyfarfod trwy weddi gan yr Archesgob ac, ar ol cadarnhau cofnodion y cyfarfod diweddaf, cynyg- iwyd ail etboliad y trysoryddion (Mr Charles Hoare, Syr Charles L. Ryan, a Syr Francis S Powell, A.S.) gan Mr J G Talbot, A.S., yn cael ei eilio gan Syr James Fergusson, a chariwyd ef yn unfrydol. Yr Archesgob a ddywedodd ei fod ef ac Archesgob York wedi ail-ddewis y Canghellydd Dibdin a Mr J G Talbot, A.S., i wasanaethu ar y Pwyllgor Gweithiol am y ddwy flynedd nesaf. Ar gynygiad Mr Thynne, yn cael ei eilio gan Mr J Round, A.S., cafodd larll Selborne, Mr P P Pennant, Mr W E Tomlinson, A.S., a Mr Denny Urlin eu hechol i wasanaethu ar y Pwyllgor Gweithiol am y ddwy flynedd nesaf. Arglwydd Ashcombe a gynygiodd fab- wysiadu yr adroddiad yn nghyda myneg- iad yr archwiliwr o'r cyfrifon. Eiliwyd hyny gan Arglwydd Cross, yr hwn a anogai yr angenrheidrwydd am fwy o yni gydag amddiffyniad a hyff. orddiant Eglwysig yr amser hwn o dawelwch cydmariaethol oddiwrth ymos- odiadau. Yr oedd efe yn credu y byddai i'r ymosodiadau gael eu hadnewyddu, hwyrach, cyn pen hir, a chynghorai Eglwyswyr drwy y wlad i wneyd eu hunain yn fwy cyfarwydd a'r ffeithiau ar ba rai i sylfaenu eu hamddiffyniad. Arglwydd Serborne, fel cadeirydd y Pwyllgor, a gyfeiriodd at y gwaith a gariwyd yralaen yn ystod y flwyddyn a aeth heibio, gan hysbysu penderfyniad y Pwyllgor i beidio myned i ddyled, ac apeliodd at y Cyngori arfer eu dylanwad drwy y wlad i sicrhau mwy o arian mewn trefn i atal unrhyw rwystr ar ffordd y gwaith o drefnu (organisation). Wedi i'r adroddia-d gael ei fabwys- iadu, Datganodd yr Archesgob ei ddyddor- deb dwfn yn y gwaith a gerid ymlaen gan y Pwyllgor, a'i ddymuniad ar iddo gael ei sefydlu yn y gwahanol brifleoedd Eglwysig drwy y wlad. Yr oedd efe yn cydweled a rhybudd Arglwydd Cross parthed y perygl o fod mewn anwybod- aeth a difrawder, a chyfeiriodd at yr angenrheidrwydd o barhaus addysgu y bobl yu banes a gwaith yr Eglwys Genedlaethol. Ar gynygiad Syr Charles L. Ryan, pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch calonog i'r Archesgob, a therfynwyd y gweithrediadau. Cynhelir cyfarfod blynyddol y Pwyll- gor Cyffredinol Y11 y Church House, Llundain, ar Mawrth 28ain, am dri o'r gloch y prydnawn, pryd y bydd i Arch- esgob Caergaint lywyddu eto. Anerchir y cyfarfod gan larll Cranbrook, Deon Norwich, ac ereill.

Arwydd ddrwg iawn ydyw gweled dyn a'i het oddi am ei ben ganol nos yn egluro athrawiaeth newydd i bost lamp. Pan oedd yr Archesgob Whately yn dar- lunio pregethwr bychan, efe a ddywedodd ■—4 Y mae yn anelu at ddim, ac yn ei daraw Fe ddywedir fod yr ysmotyn sydd newydd ei ddarganfod ar yr haul—a r hwn sydd yn wejedig yn awr—yn 30,000 milldir o dryfesur. Fe ddywedir ei bod yn gred Ilea gyffredinol yn China y bydd i'r merched sydd yn gwisgo gwallt byr gael eu traws- ffurfio yn ddyniou yn y sefyllfa ddyfodol.

BARRY. CONFIRMASIWN.— Ar y 15fed cyfisol, cyn- haliodd Arglwydd Esgob Llandaff y ddefod o arddodiad dwylaw i 50 o ymgeiswyr, yn Eglwys St. Paul. Yr oedd cynulliad da! wedi dyfod ynghyd ar yr nchlysur. Yr oedd llawer o bethau addas iawu i'w cofio yn anerchiad difrifol a rhagorol yr Esgob. Y mae yr Esgob yn hynod gartrefol ac addysgiadol pan yn siarad ar grefydd ymarferol, pob gair yn ddealladwy—ei symlrwydd, ei iaith, a'i berson yn wir addysgiadol-ac yn uu ag sydd yn teimlo pwysigrwydd ei awydd aruchel. Drwg genym fod y Parch. Ganon Allen yn analluog i fod yn bresenol yn y gwasanaeth uchod oherwydd afiechyd, ond da genym wybod ei fod yn graddol wella, a'n dymun- iad goreu ydyw ar iddo yn fuan fwynhau ei gynefinol iechyd, ac i'w fywyd gael ei estyn am lawer blwyddyn eto fel y byddo iddo fod o fawr gynorthwy i'r Eglwys yn y dyfodol fel ag yn y gorphenol.-Gohebydd.

BODEWRYD, MON. DIRWEST. N os Lun, wythnos i'r di- weddaf, cynhaliwyd cyfarfod dirwestol yn y plwyf uchod. Hwn ydoedd y pedwerydd a gynhaliwyd yn ddiweddar. Y cadeirydd ydoedd Owen Thomas, Garregwen. Can- wyd nifer o ganeuon, a rhoddwyd amryw wobrwyon i'r ieuainc am gystadln mewn darllen, areithio, &c. Yr areithwyr y tro hwn oeddynt H. Jones, Rhosybol, a Mrs Robert Jones, y Ficerdy. Cafwyd areithiau tanllyd gan y naill a'r Hall. Yr oedd Mrs Jones yn siarad yn arbenig wrth y gwragedd a'r mamau. Terfynwyd y cyfarfod gan y Ficer.—J.L.J,

LLANEDI. SIMNEIAU YN PALLU TYNU.—Yn fynych achwynir am stoves mewn eglwysl yn tn methu cynesu, y mwg yn chwythu yn ol i'r eglwys neu'r ystafell ynlle cael eisugndynu trwy y simni. Hyn fu diffyg stove ein heglwys blwyfol am flynyddau, ergwaethaf, neu oren rai crefftwyr celfydd, hyd ,nes y daeth ryw dramp o feiswn heibio ag oedd wedi enwogi ei hun gyda'r flues. Gosod- wyd ef ar waitb, a chyn pen diwrnod wele ice hir tanddaaerol yr eglwys yn sygndynu nes oedd y stove yn eirias b-iethi, a'r eglwys yn gynes o benbwygilydd. Dywedir ei fod wedi Ilwyddo gyda simneiau methedig mewn teiau yn y plwyf a thua Chaer- fyrddin, lie mae wedi enwogi ei hun yn y cyfeiriad hyn. Ei enw yw David Howell, mason, New Ion, Llanedy, Pontardulais. Gwnewch gwmwynas & llawer wrth roi gofod i'r uchod. Yn wahanol i rai doctoriaid, ei arwyddair yw 'No cure, no pay.' Mae yn werth i'w gael at y smokyflites ag sydd mor gyffredinol, ac et mwyn y cyhoedd yr wyf yn ysgrifenu yr uchod.-Tyst.

FFESTINIOG. GYMDEITHAS LENYDDOL A DUWINYDDOL ST. MICHAEL.—Nos Fercher, y 15fed cyfisol, daeth aelodau y gymdeithaa uchod at eu gilydd i gael adroddiad archwilwyr y llyfrau, ac i beuderfynu beth i'w gael gyda'r arian. Yr oedd gwaith y ddau archwiliwr, sef Mri J. M. Davies a J P Jones yn gan. moladwy. Talodd pawb gymaint, a rhai fwy nag oedd yn ddyledus arnynt o ôl- ddyled hefyd daeth pawb i'r penderfyniad ein bod i gael coroni'r tymor hwn yn yr un dull a'r rhai sydd wedi bod yn y gorphenol, sef mewn gwledd, yr hon gymer le yn yr Ysgol Gendlaethol y nos Fawrth olaf o'r mis hwn. CYNGEKDD ELUSENOL. Nos Wener, v 18fed cyfisol, yn Neuadd y Farchnadfa, cafwyd cyngerdd uwchraddol er cynorthwyo un ag sydd wedi cwrdd a. dam wain ddifrifol trwy golli ei fraich yn y chwarel. Arwein- ydd a llywydd y cyngerdd oedd y bardd Bryfdir, o Blaenau Ffestiniog. Cafwyd dadganiadau da, a chynulliad lluosog, yr hyn oedd yn profi yn amlwg fod elw da yn deilliaw o'r cyfryw gyngerdd. Yr oedd y pwyllgor wedi sicrhau cantorion da, megis Miss Carrey Wright, Cefn-mawr Llinos Gwalia, Llinos Moelwyn Mri David Thomas, D. Morris, Ed. Thomas, ac amryw ereill nas gwyddwn eu henwau. Cafwyd adroddiadau da gan Miss Owen, Sun- street, a Miss Edwards, o Tanygrisian. Cynorthwyid yn y cyngerdd gan Seindorf Arian Ffestiniog, y rhai sydd bob amser yn arfer dangos ei caredigrwydd o'r fath, a chawyd deuawd trwy'r offerynau chwyth gan Mri Ed. Davies a Ed. G. Evans. Da genym oil -ddeall fod ein cyfaill, sef Mr Hugh Lloyd, yn gwella yn gyflym ar ol y fath ddamwain.

TREGARON. FFAIR GARON. Mae hon heddyw ymhlith y pethau a fu am y flwyddyn hon. Am et sefydliad, nid oes sicrwydd tebyg yw ei bod yn hen. Bu'm yn holi hen wr yn ddiweddar, a hwnw dros bedwar ugain mlwydd oed, a glywodd am ddechreuad ffair Garon. Naddo, wir,' meddai, 'ond fod ei dadcu ef yn dweyd ei bod yn ffair fawr yn ei amser ef.' Gallwn groniclo un hen ddywediad er's tna haner can' mlynedd yn ol fod dwy hen wraig yn siarad fel hyn Wei, a hai, hawyr, nid oes ond un wythnos ar hugain tan trair Garon,' ac yn atebiad iddi le ddywedwyd, 4 Wei, Pali fach, yr y'ch wedi gwel'd llawer ffair Garon.' '0 ydwyf,' meddai, I ganóedd ohonynt.' G wel weh felly fod Pali yn hen. Ei phrif bethau gwerthu yw ceffylau, ac eleni yr oedd yn a!,os i ddau gant ol onynt. Fe werthwyd o'r rhai'n tua chant a haner. Yr oedd y prisiau o'r ugain i'r deg punt ar hugain, a cbyrhaeddodd un neu ddau y swm o driugain punt. Felly gwelwch fod ym- drech mawr yn ein hamaethwyr i fagu ceffylau da. Hefyd, yr oedd yr heolydd yn Ilawn o gaws. Gwerthwyd y rhai'n yn rhagorol dda. Os nad oes genym sicrwydd am sefydliad y ffair hon, mae genym sicr- wydd am ein marchnad fisol fawr a rhagor- ol nad oes un o'i thebyg. Coffa da am loan Mynyw, ei phrif sefydlydd do, fe fa yn ymdrechgar, ac fe gostiodd yn ddrad iddo. Efe ddylai fod yn gofgolofn heddyw ar square y dre', yn lie yr un sydd, am y daioni wnaeth i'r lie. Y GENHAPAETH.—Bydd genym air yr wythnos nesaf am y Gymdeithas Genhadol Eglwysig, cymdeithas ag yr ydym ni, fel pobl Eglwysig, yn cymeryd dyddordeb mawr ynddi. Mae genym amryw or blychau cenhadol gyda ein boneddigesau, y rhai fydd yn cael eu hagor yr wythnos hon, pan ymwel y Parch Grey-Edwards a ni ne s Fercher. Fe bregetbir ganddo yn un o weinidogion dyeithr y Garawys. Rho'wn ychydig o'r hanes oil ar ddiwedd y tymor. S.P.C.K.—Llawenydd calon oedd genyf ddarllen yn y LLAN ddiweddaf am y cyfar- fod brwdfrydig mewn cysylltiad a hen gymdeithas yr S.P.C.K. yn hen dref Myrddin, a phwy oedd yn cymeryd rhan ynddo dyna a'm llonodd yn fawr. Hir oes i'r gweinidogion duwiol hyn i fod yn weith- gar dros eu Duw. a dedwydd le iddynt ar ol gorphen eu gwaith yw fy nymuniad.— Oareg y Fran.

PESWCH, ANWYD, DIFFYG ANADL. 13!c. y botel gan bob Druggist. HUGH DAVIES, Chemist, Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixtnre Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Cough Mixture Courii Mixture Mr A. E. Evans, Post Office, Trelech, says: Many in this part sax that they have never used anything equal to Davies's Cough Mixture for Cough and Bronchitis." Rev. E. W. Davies, Pentre, says, he has derived benefit as a public speaker, and that it is the popular cure for Influenza. D. Jenkins, Esq Mus.Bac., recommends it to singers. Dr Rains, M.D., Man- chester, says Extremely serviceable, giving great relief and comfort. Sweet as Honey. Warms the Chest. Soothes the Throat. Relieves the Phlegm. Clears the Voice. One doee will relieve. One bottle wil" cure. See that the Trade Mark is on the wray)Der.-Pewcb. HUGH DAVIES, CHEMIST, MACHYNLLETH. Established 1874. LIDDIATT & SONS, ORGAN BUILDERS, LEONARD STANLEY, GLOUCESTERSHIRE. TUNINGS & REPAIRS on very moderate terms. Organs built with perfect Pneumatic Action throughout, and with detached Consoles, to enable the organist to sit facing the choir.—Full Particulars, Prices, Testimonials and Referen- ces, on application. Easy terms for payment specially arranged to suit the conveni&a&e' of purchasers. v