Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
31 articles on this Page
Advertising
i Rhybudd Pwysig i i Drigolion Llangefni a'r II Cyfliniau. DYMUNIR gwn*rjd yo hysbvs y bydd tt 0'1 Fasaachdai Llangefni vn CA.U ar ac ar ot IDYDD GWEINER, P,[IAGFYR 31ain. A,, HDAC .r Gloch y Prydoawn yn lie PEDWA.H o'r gloch. I Erfynir ar Gw<?raeriaid i wneud yradrech i iC!r- haa eu pwrcasiadsta yn vstod v bor u. Drwv orcbycnyo y PWYLLGOR. Liacgefni, Rhagfyr laf, IS97. 372
Nodioa Amaethyddol.
Nodioa Amaethyddol. Yn Australia mae y cyflenwad o laeth geir o wartheg yn gydmariaethol fychan, ond y mae o aimwdd gyfoet-hog. Dengys cyfrifnn un ffatvi I Laeth am fis yn y gwanwyu fod 16,288 o bwysau o ymecyn wedi eu cynyrchu o 35,334 galwyn o laeth, lieu bwys o ymenyn o 2.17 o alwyni o laeth. Yr oedd "ratio" yr ymenyn yn yr engraifft hon yn wdhei anghyffredin mewn perthynas i wartheg byrgyru, er nad ydyw yn engraifft nodedig yn Aws- fealia, oherwydd dengys eyfartaledd am chwe' mis eui pwys i 2.11 o alwyni. Ai roddi mewn pwysi, inrya o ymenyr- i 22.24 pwy& o laeth ydyw. yr hyn a gydmara gyda pwys i 26 pwys, fel y ceir yn Den- mack, yn mha wlad y telir i'r oynyrehwvr bris me* o ymenyn am y SWlli hwnw o laeth. j
[No title]
Nis gellir galw rhai o'r tylLiu y rhoddir ceffylau yoddynt yn vstabiau Ya ami ni cheir unrhyw oieu eithr yr hyn a geir drwy holltau yn y drysau neu'r waJiau; dim "ventilation" neu foddion o drainage prU Jol. Gofal o iechyd a chysur ceffylau ddylai fod y peth cyntaf i'w ystyried pan yn adeil- a.du neu adgyweirio ystahL Pan yn bosibl dylid rhoddi ffenestri ar ochr ddeheuol yr ystabi, fel y gail y ceffylau fwynhau yr heulwen.
[No title]
Mao llawer eeffyl gwerthfawr wedi cael en colli drwy ddiffyg cymeryd y moddion priodol mewn aclios o goluddwst- (colic). Dywedir fod y drin- Meth ganlynol yn un hynod effeithiol, ond efaflai iaai "dweyd pader wrth herson" yr ydym. Fodd bynag am hyny, dywed awdurdod uchel mai y peth goreu yw chwarter pwys o bicarbonate of eoda, wedi ei gymyagu a dwfr. Os na cha esmwy- thad dioed rhodder iddo chwarter pwys o Epsom salts. Os mewn amser rhesymol ni fydd i'w weled yn gwella rhodder iddo owns o laudanum, dwy crvms a haaier o spirits of nitre, a haner peint o chwisct mewn ychydig ddwfr poeth. Os bydd i'r meddyglynau hyn fethu chwilier am filfeddyg mor fuan ag fydd yn bosibl. Yn mhob achos o'r fath dytid gweithredu yn ddioed.
[No title]
Maa pobl Sweden yn dilyn eu hefrydiadau am- aethyddol mewn dull Itoliol drylwyr. Mae y prif goieg aanaetliyddol yn Alnarp, ychydig hellder o dref Malmo. Mae ynddo saith o adranau. Yn yr aidran uchaf mae cwrs yr addysg yn rhedeg dros ddwy flynedd, ac y mae'r efrydwyr yn talu 175p am eu haddysg, bwyd, a Llety yn ystod y tymhor. Yn yr adrac i mae y cwrs am flwyddyn neu ddwy flynedd, a cliynwysa yn benaf mewn gwaith ymArfecol a dadblygiad. Moo llawer Lawn o'r ef- ty rydwyr yn yr adran yuki. yn. cael eu haddysg yn rhad. Irlae y Cvlog yn cael grant flynyddol o 2080p gan y Llywodraetli, eithr derbynia hefyd danysgrifisdau ma-,A-riop. oddiwrtli y gwahanol gym- deithaaau ainaetliyMol. Y n y dosliarth uchaf ma.e cytch yr addysg F. hynod eang, a chynwysa y fath Jbethau ag archadeiladaeth a meithriniad pysgod, hob son am amryw bynciau eraill.
[No title]
Deallwn fod y cnydau trymaf o faip, rwdins, a gwreiddiau a bwyswyd }11 a Llanerchy- utedd y mLi diwoddar wedi eu tyfu a gwrteithiau yr hen ffirm enwog o Amlwch. Maet hyn yn gred- yd nid bychan i Fon yn ei ffermvryr a'i gwaith. 'Roedd cynyrch Mr Roberts, Gwretlog Uchaf, yn un o'r rhai harddaf a thrymaf a welwyd erioecL Dyma un ffordtlhenig o "godi'r hen wlad yn ei hol" drwy gefnogi gwaitli ein gwlswl ni ein liunain, a<i i'n amaethwyr sicrhau cropiau fel y rhai a ar- ddangoswya yn ein marehnadoedd eleni.
[No title]
"Mae y Milwri Piatt yn hollol yn ei le (medd cyfoesolyn Radicaiaidd). Oft yd}"ir amaefchydd- iadh i gj'merjd m lie priodol yn mhlifch diwyd- ianau Prydanig, riiaid addysgu yr amaethwr—ac aid yit unig iddo feddu y moddion i ddi- wyllio ei dir. Dy:. •- lie y daw y gwasgiad yn awr. Hwn ydyw c;inol>> r-ynt 7 sefyllfa. Clywsom lawer yn yr aTweiiiLLint parthed y flwyddyn ffafriol ddiwedfiir yn mynegi llwyddiant, mwy iiig ydyv en wenol yn gwneud hal. genym i ddiolch i Ragluniaeth ajn y tymlior o dyv^ydd ar^hyffredir, onibai am yr lrwn buasai pryd'er a thrueni yn blino llawer am- aethwr yn Ngogluild Cymru tua'r Nadolig yma." Dtgon gwirr rliaid <L«;lch i Ragluniaeth am dywydd lmû fel pobpetli arall. in(i ar yr un pryd rhoddi credyd i'n h anaothv/yr am eu meddylgarwcli a u gwybodaeth yn y cjiulior a basiodd fel yn mhob tymhor arall.
[No title]
Dym^t ddywetl h,L:- T. W. Bowdage, Cotton Hall, Dlnbych, naaethwr mawr a llwyddianus: —"Y ) tymhor goreu ail ™nriiyw berson o'r gerhedlaeth I hon gt^fio u a ever eangach o wenith wedi et i dyfu na'r uu v/ehrya ers rhai blynyddau a dan yr amgylchiadau gcuv., cyfran fawr o bi un sydd i fyny yn dda, » dei4iys gychwyniad campus. Po 'bae rli^oly^oa »r.:tr?hnadol mor ddisorlaer a r dy- wydd, luu.u thwyr yn alluog i ddweyd fod yr euust-rcv.-u l ch vrtdi dyfod o'r diwedd. Ond och! uiae cyr.yrk tram or yn parhau i orlifo ein marchiuidoc^l'd, fel y gellir dweyd gyda tilegwell, fod ein ho11 gvia, rn cartrefol lawn 30 y cant ar gyfartik'ld 0 (i,ii. priwiau o 1870 i 1880, ac nid ()e8 uruhy.v r^olwg welliant, fel y mae't presen- ol yn a .user da i b. u eyferbyniad (ewitnust) yn ar- dreth ffei-niydd, M 'J.nibai am y Mtssur Trethiant yv hwr, sydd o fudd mawr i amaeth- wyr. teimlii peth.y. jn llawer gwaeth."
[No title]
YX wauai ydoedd marclinad yd Llundain ddydd; Am wenith SeLsnig sych da JiilhUu, a gellir dweyd yr un peth mewn perthyn-hs i ",il tramor o hob math. Yr yr inJra^vn eto o blaid y gwerthwyr, a chaetl pnaau tLs 1=:1 haid< £ at fragu. Am y matliau 1ilra.(td:.1 haidd at fragu deri>yniwyd prisi iu bd. Ciu. yr oedd lotlau da yn brin. Yr oedld y gOfYIl am geirch. wod'i disgyn, ac rid oedd fia ■> phys yn havvdd eu gwerthu. Cauodd y faxch- nad gyd". gufyn d» m wenith yn ol oc o godiad ar yt ■pry?*]in.us o." id l-il werthodd nwyddau eraill yn rhwydd ip^vn-.
[No title]
Fe tyfrifwyd pa burjsat i'r mor gael ei waghau (ol boll' ddyt'roedd, ac i holl afonydd v ddaear dywallt eu ffiyUifoedd preatauil i'r gwagic—l»eb gamatau did i d>rtv.iad (f vaporation>—y bydd yn ofynol cael 40,000 (I fiy^iyddofcoJ •- ddwyn y cefnfor. i fyny iw j tefet preseaol.
"Beth mae y Byd yn ei Ddweyd…
"Beth mae y Byd yn ei Ddweyd am yr Eglwysi." DOSBARTH AMLWCH. "EGL WYS Y PLWYF—ST. ELETH." Fel ag yn mhob plwyf arall y mae y Fam Eg- lwys wedi ei gosod mewn lie amlwcr ac yn gorwedd orllewin a dwyrain yn ol y trefniad cyntefig. Adeil- ad syml ydyw hwn eto, yn dangos dim o gywrein- waith allanol, ond yn mynegu fod dwylaw y celf- ydd wedi bod yn ymgeisio oddifewn, er nad ydyw o gwbl yn ymylu ar ymolaith. Dywedir i'r adeil- ad hwn gael ei godi rhywbryd tua'r flwyddyn 1800, ac i'r adgyweiriad mewnol g^ael ei gwblhau yn y flwyddyn 1869. Yr oedd gorielau yn perthyn iddi cyn yr adgyweiriad, ond i ryw bwrpas tynwyd hwynt i lawr. Y mae yr organ—ardderchocaf offeryn cerdd-yn un hardd a drudfawr, ac yn tra ragori ar unrhyw un arall yn y dref. Y mae y ddwy fynwent sydd yn nglyn a'r eglwys hon yn Uawn ers blvnyddau. ond rhywfodd y maent yn. darganfod "hyd a lied" yma weithiau mew-i hen feddrod teuluaidd i ami un; ac os ydyw hanesydd- iaeth yn ein harwain yn gywir, mae yrj huno yma rai sydd yn dwyn enwau teuluoedd mwyaf urdd- asol Cymru, ac hefyd rai tuhwnt i Glawdd Offa a mur gwahanol yr Alban. Y mae y drefn gladdu wedi bod yn warthus o afler yma, ac yn gywilydd 1 Fyd ac "Eglwys fod claddedigaethau wedi eu trefnu mor ddi-reol. Y mae yma ddynion talentog a byd-enwog wedi bod yn bugeilio yr eglwys her- afol hon, ac wrth gyfeirio at y "BUGEILIAID PRESENOL" nid ydym am eiliad yn dweyd eu bod yn ail iddynt, oherwydd yr ydym yn addef fod ein gallu yri rhy fach i'w barnu. Y mae y rheithor yn ysgolhaig gwych, ac yn meddu synwyr cyffredin cryf, yn W'Y bregethwr gwylaidd a gostyngedig ac yn bur 11 "strict" gyda phob dvledswydd Eglwysig. Y mae yn "berson" uchel iawn, ond yn gorphorol eiddil, a'i iechyd—yn anffortunus—yn ol lawer i beth a ddymunem iddo fod, ond hvderwn o galon ei weled wedi ei adgyfnerthu yn fuan i ddilyn ei am- rywiol oruchwylion. Dyn tyner ac addfwyn ydyw, yn hawdd ganddo roddi a chyfrar u, ac yn teimlo dyddordeb neillduol yn mhob gorchwyl Eglwysig, ac yn hynod o ofalus am ei ddeiliaid, yn iach ac yn afiach. Y mae y tlodion yn cael ei sylw, a'r "byd" yn ei wahanol orthrymderau yn cael eu cysuro a'u dyddanu ganddo. Y mae yma hefyd "gurad" rhagorol. Dyn ieuanc bucheddol ac yn Eglwyswr o'r iawn ryw, pregethwr ardderchog, yr. agor yr Ysgrvthyrau gyda nerth a gallu neillduol. Yn y pwlpud, fel ag mewn cymdeithaa, y mae yn syml a boneddigaidd, yn ymresymwr coeth, yn grng- horydd mwyn, ac yn athraw da. Fel pregethwr, "leicio" bod m swyn yr haneayddol y bydd. ond er hyny bydd yn ddifyr a blasus ac ar adegau yn "clensio" y cymhwysiad adref gyda deheurwydd anghyifredin. Dyn ieuanc a dyfodol iddo ydyw hwn, ac yn haeddu pob clod ac anrhydedd am ei ddyfalbarhad yn nglyn a'r gwaith a ymddiriedir iddo g!m Ben Mawr yr Eglwys. Y mae y "WARDENIAID," neu y gwarcheidwaid, yn cyflawni eu dyledswydd- au, hyd y gwyddom ni, i foddlonrwydd cyffredinol. Os ydynt mor onest a phybyr gyda'u goruchwylion Eglwysig ag ydynt gyda'u masnach, y mae gan y Byd air da iddynt. Y maent yn selog a gweithgar gyda phob symudiad Eglwysig, ac yn lied ofalus am bob dosbarth perthynol i'r Eglwys, yn aelodau a gwrandawyr. Y mae yma ymdrech neillduol gyda'r "YSGOL SUL," ac y mae yn haeddu cael ei rhestru gyda'r rhai blaenaf yn y dref. Y maent yn mabwysiadu trefn neillduol o hapus i addysgu y plant, ac y mae y "classes" yn agos i beth ddylent fod mewn nifer, er y buasem yn caru iddynt eu gwneud ychydig yn 11 ai etc. Y mae yma sel a gweithgarwch can- moladwy, ac yn anrhydedd i'r rhai hyny sydd yn gyfrifol am hyn o orchwyl Eglwysig. Y mae yma hefyd "GANIT da ar adegau. Y mae y "Byd" yn mwynhau canu da, ac ni gredwTi; ei fod yn cael dylanwad da yn mhob cvnulleidfa. Y mae yma arweinydd medrus a cherddor deallus, yr hyn aydd yn hanfodol i ganu da. Y mae yma amryw gerddorion rhagorol, ac, fel mewn lleoedd eraill, rhai yn rhagori dipyn ar y lleill. Y mae y sopranos yn bur dda, ac ol llafur hyfforddiadol arnynt. Y mae y llais cryfaf yn felodaidd dros ben, ac yn cydbwyso yn foddhaol. Lied war. ydyw y tenor y maent yn ymddangos i ni yn gwyro ormod o'r pen ar y fynwes, ac felly yn caethiwo yr hylef. Y mae yr alto, er yn ych- ydig, yn dda iawn, a'r golwg arnynt mor orchestol bob amser a phe buasent yn cystadlu ar Iwyfan Eisteddfod Genedlaethol. Pan y bydd y cor wedi bod mewn "training" da, megis o flaen cyfarfodydd cystadleuol rcu gyfarfodydd diolchgarwch am y cynhauaf, etc., bydd yn lied anhawdd cael un i'w guro. Y mae y lleisiau, fel ag y dywedasom eLs- oes, yn cyd-bwyso yn rhagorol, y mae yr amseriad yn dda, a'r "harmony" yn ddymunol drwyddo draw. Y mae yr arweinydd yn ymdrecligar dros ben, ac yn deilwng o'r clod a haedda. Y mae y "Byd" vn tybied y gellid dyfod i ddealltwriaeth a mynychwyr y deml hon mewn perlhyras i "DINCIAN Y GLOCH," oherwvdd tipyn o flinder ydyw gwrandaw ar air yr Arglwydd yn cael ei ddarflen yn y capelau pan fo r gloch yn swnio yn y clustiau am chwarter awr bob boreu Sul. Tybied yr ydym ni y buasai yn fwy rhesvmol i bawb ddochreu am haner awr wedi deg. Dydd i "orphwys" ac i "fawrhau y Crewr" ydtyw y Sabboth, ac y mae yn hawdd i'r sawl y mae yn esmwyth arno ar hyd yr wythros weled bai ar hyn o awgrymiad oddiwrth "fyd" o weithwyr blinderog a llwythog am arfer y seithfed dydd i'r "ddau ddyben." Nid ydym am gyfeirio yn neillduol at y "CYMUNWYR," oherwydd eu bod yn ymddangos yn ymarweddol ddi-dwyll, gydag ychydig o eithriadau, ac hyd y gwvddom ni yn byw llawn mor fucheiMol a'r plant sydd wedi gadael yr a«lwyd. Y mae genym air i ddweyd eto wrth y "RHELYW" am fod yn fwy gochelgar mewn pob ymarweddiad, a pheidio rhoddi esiamplau anweddus i fyd o efrydwyr claiar, pa rai sydd yn ymddangos yn efelychu pob ysgogiad o'r eiddyrt. Dylai vm- ddygiadau crefyddwyr fod yn foddion i wella- ein cymeriad moesol, neu i'n harwain i gyfeihorni em ffyrdd a'n cyfeirio i ddistryw. Nid ydym yn bwr- iadu cyfeirio at unrhyw "BECHOD NEILLDUOL," ond yr ydym yn tybied y dylai y Fam Eglwys wvbod ei diffygion a cheiaio ymberffeithio, fel ag 1 "beidio rhoddi lie i allanolion blanhigion sydd wedi tvfu o'r gwraidd i ymyryd a'i dyledswydd- au. Yn wir, vr ydym weithiau yn teimio v gallent roddi ychydig mwy o sylw ac ystyriaeth i'w plan- hicnon iraidd eu huram a'u hyttonwi yn auay^ ac athrawiaeth "Pen yr Eglwys.' mae y Byd vn dymuno yn dda i'r Eglwys hon fel ag i r lleill, yn dymuno yn dda i'r Eglwys hon fel ag i'r lleill, ac yn hyderu y bydd iddynt lwyddo fwy- vry mewn grasusau teilwng, modd y gallont ychwan^gu at eu nifer o rai a fyddant ar gael yrj nydd y cytru. Nid oes gen cyfeirio at y "FFURF 0 WEDDI" a arferir yn yr eglwys hon, oherwydd y mac wedi ei drefnu fol nad oes modd i'w wella, ac ond i bob gweddiwr gael cymorth i fyned i gyruaedd y teim- lad ag sydd yn rhedeg drwy bob gweddi, y mae yn ddig-on i fyw ac yn ddigon i farw. Dipyn yn uchel eu "SYNIADAL ydyw y brodvr hyn a-n danyr.t en hunain—yma, fel ag mewn m.anau oraill-ymylu i edryeh i lawr (lipyn yn ormodol ar yr Ymneillduwyr y bvddaiu vn ol ein tyb ni. Nid felly r mae. y gwmonedd yn dvsgu "Goreiivmvn newydd yr wyf yn ei roddi i chwi," mcddaiy Gwaredwr. "ar garu o honoch cich gilydd, fel y cerais i chwi, ar garu o honoch chwithau bawb eu gilydd." Wrth hyn y gwybydd pawb mai disgyblior- i Mi ydych os hydd genych gariad i'ch gilydd." Yr hwn nid yw yn caru ei frawd y mae yn aros yn inro marwolaeth. Yr wvthnos nesaf — EGLWYS "BETHESDA" (M.C.) (At y Golygydd.) Syr Y mae yma ddyddordeb neillduol yn cael oi ddangoa yn nglyn a'r llythyrau, "Beth y mae y Byd vn ei ddweyd am yr Eglwysi. Bob nos Fercher, pan y bydd y tren olaf yn dyfod i fewn,. bydd canoedd lawer yn disgwyl ami y Cloranydd, a byd mawr fydd ei gael Tybed nas gellir cael y cyfan ar ol darfod wedi eu rhwymo yn bam- phledyn ? Byddai yn sicr o werthu yn ardderchog yma. Peth arall yr wyf yn ei of TO, ar gais llawer, ac yn dywedyd teimlad miloedd a gawn ni wybod pwy fydd yr awdwr yn y diwedd? Maddeuwch fy hyfdra.—Ydwyf, etc., m MYNYDDYN. Amlwcli, Tach. 29ain, 1897. (Parthed gofyniad y gohebydd hwn erys yn hollol gyda'r awdwr i ddatguddio ei enw.—Gol )
Arhcliadaa Gorsedd y Beirdd
Arhcliadaa Gorsedd y Beirdd Y mae Cymdeithas yr Orsedd wedi trefnu y bydd arholiadau vr orsedd am urddau, o hyn allai ■, yn cael eu cynal mewn gwahanol fanau can- olog yn siroedd Cymru a rhai o brif drefi Lloegr. tua thri mis cyn yr adeg y cvnhelir yr Eisteddfod Genedlaethol—ac nid, fel o'r blaen, ar adeg yr Eisteddfod, yn y dref lie cynhelid yr Eisteddfod. Dyma bynciau'r arholi am v flwyddvn nosaf (1898) Urdd Baidd Awdl Gadeiriol Dyfed ar lesu I o Nazareth" (gwel "Cwlad yr Addewid," etc., pris 2s 6c) Arwrgerdd Goronog Cadvan ar Fad- awg ab Owain Gwynedd (gwel Cnniadau Cad- van," Llyfr III.. pris Is); "Yr Ysgol Farddol" (Dafydd Morganwg) a chydr&bj ddiaeth gyffred-. inol a Gweithiau Barddonol Goronwy Owain (pris Is), n Chciriog. Urdd Ofydd: "Grammadeg Dewi Mon;" "Drych y Prif Oes oedd." ac ysgrifau Elfed yn y I "Geninen" am Hydref, 1888. ac Ionawr ac Ebrill, 1889, ar Fardd oniaeth Gymreig: Hanesyddol a Beiniiadol.(Fel y gwelir yr ydys wedi denvis llyfrau i arholi ynddynt sydd yn mhell o fod yn ddrudfawr ac anhawdd eu cael.) Urddau Cerddorol.—Urdd C .rdd-Ofvdd 1. Am- ser; 2. Cyweirnodau 3, Cordiau Cyffredin 4, Elfen- au Cynghanedd; 5. Hanes Cerddorion Cvvinreig. Urdd'Cerddor: 1. Egluro Cordiau 2. Cynghaneddu Alaw Fer; 3, Gwrthbwynt Syml; 4. Hanes Cerddor- ion a Gweithian. Cerddorol. Urdd Pencerdd 1, Egluro Cordiau; 2. Cynghaneddu Alaw Fer; 3, Gwrthbwynt Synd 4. Gwrthbwynt Dwbl; 5, Ateb Testyn Ehedgan 6, Hanesiaeth Gerddorol; 7, Offer- yniaeth-cwestiynau ar gylch a defnyddiad yr offer- vnttil -Gellii- gweithiov papyr yn y sol-ffa neu r hen nodiant.—Gall yr ymgeiswyr fanteisio chwy fyfj-rio rhai o'r llyfrau i-anlynol:—"Llawlvfr Elfenau Cerdd- oriaeth," gan Pencerdd Gwynedd, pris 2s 6c, i'w gael oddiwrth yr awdwr "Y Wyddor Gerddorol,' gan John Curwen. yn Gymraeg, pris 3s 6c: "Text Book of Harmonjr," gan George Oakey, Mus.Bac., Cantab, pris 3s "Text Book of Counterpoint," 2s 'Student's Musical History," Is; "Manual of Orchestration," 2s "Bywgrafliaeth Cerddorion Cymreig." gan M. p. Jones, A.C., ysgolfeistr, Treherbert; "Instrumenta- tion," 2s (E. Prout). Arliolwyr -Urcld Bardd Berw a Dyfed. Urdd Ofydd Elfed a lolo Caemarfon. Urddau Cerddorol: Mr J. T. Rees, Mus.Bac., Bow-street; a Mr W. J. Williams (Gwilym Alaw), G. ac L., T.S.C., Caernar- ^on* i- Am fanylion pellach anfoner at Gofiadur yr Orsedd, Eifionydd, Caernarfon.
[No title]
Meddai y fam :Byddai yn dda genyf os gwnei briodi Mr Bullion, Laura." Atebodd y ferch yn anfoddog :—"Ond y mae mor hyll, ac mor benfoel, mam byddai yn gywilydd genyf gerided allan wrth ei ochr." Y fam:—"Nis gellwch weled ei foelm pan y bydd ei het am ei bea." Y fereh -N a alIal ond nis gall guddio ei wyneb hyll gyda'r het 1
RHAI 0 AELODAU Y CYNGHOR SIROL…
[Nid ydym yn gyfrifol am symadau ein goheb wyr yn y golofn hon. RHAI 0 AELODAU Y CYNGHOR SIROL YN TORI Y RHEOLAU. Syr,—Yn un o'ch erthyglau arweiniol vn eich rhifyn am y 18fed cynfisol yr ydych (yn briodol lawn hefyd) yn gwLeud cyfeiriad at rai o'n cvng- horwyr sirol yn anfon llythyrau o gwmpas o blaid eu ffafrddyn. Ar y cyntaf ni roddais fawr o sylw i'ch cyfeiriad minicg; ond yn ddiweddar rhodd- wyd un o'r cylchlythyrau yn fy llaw, ac nis gallaf lai na theimlo fod y cyfryw arferiad yn ddaros-tyng- iad ar y Cynghoi* yn grffredii ol, ac yn nodi y tri a lawnododd1 y cylch-lythyr fel rhai annheilwng o'r s'vydd a ymddiriedwyd iddynt. Rhoddaf yma gopi llythyrenoi o'r cylch-lythyr, fel y caffo ywIad weled pa fodd y mae pethau yn cael eu cario'is mlaen. Dyma'r llythyr: — "Dear Sir,—We, the undersigned, have much pleasure in supporting the candidature of Mr ——, and hope that you will give his circular your fa- vourable consideration.—Yours truly," Yma dilyna "signatures" tri o aelodau y Cynghor. Gofynwch yn briodol lawn pa fodd y gall y tri hyn weithredu yn ddiduedd pan ddaw'r amser i ethol un o'r ymgeiswyr i'r swydd o arolygwr pwys- au a mesurau yn y sir? Mae'n anmhosibl iddynt weithredu yn ddiduedd. Maent eiaoea, cyn gwybod dim am eraill o'r ymgeiswyr, wedi rhoddi eu pleidlais, ac nid yn unig hyny, ond yn ceisio yn annheg ddylanwadu ar eu cyd-aelodau i. wneud yr un peth. Maent yn yr achos hwn am fod yn "choosers," "canvassers," "advocates," a "jurors." A oes llawer o'n cynghorwyr o'r stamp yma? 'Rwyf yn hyderu nad oes, ac yn gobeithio y bydd i aelodau mwy anrhydeddus y Cynghor gymeryd y mater mewn Haw, a stampio ar unwaith y fath arferiad gwrthun, iselwael, a Ilygredig allan o'r Cvnghor.—Ydwyf, etc., CARWR CHWAREU TEG.
SEINDORF LLANGEFNI, etc.
SEINDORF LLANGEFNI, etc. Syr,—O bosibl nad ydyw pawb wedi clywed fod Eisteddfod y Pasg diweddaf wedi bod yn llwydd- iant arianol. Penderfynodd f pwyllgor roddi rhan o'r arian i bwvllgor y seindorf i'w cynorthwyo i dalu am yr offerynau. Ni fu dim byd erioed yn fwy llwyddianus yn y dref. Y mae y seindorf- feistr a'r aelodau oil yn offerynwyr da ac yn haeddu y ganmoliaeth uchaf, ac hyd yn hyn y mae eu hymddygiad yn bersonol yn werth i lawer cwmni o offerynwyr eu hefelvchu. Daliwch ati, fecligvn. I fyny bo'r nod. Yr oedd y pwyllgor yn unfarn, gan na chymerai y gyfeilyddes dal arianol am ei gwasanaeth, o'r farn y dylid anrhegu Miss Stirrup am y gwaith mawr a wnaeth Ddydd Gwener y Groglith a "leather music hand-bag" ysplenydd. Gwnaed hyn, ac ymddengys fod Miss Stirrup wedi ei boddloni yn fawr yn y rhodd. Mae y fon- eddiges ieuanc hon bob amser yn barod i gynorth- wyo. Deallwn ei bod wedi cyrhaedd safle uchel fel cyfeiles, ac wedi enill cymeradwyaeth rhai o brif gerddorion y devmas, ac eiddunwn iddi bob llwyddiant vn y dyfodoL—Ydwyf, etc., J W. J. A.
------MarwoUeth Dychlynlyi…
MarwoUeth Dychlynlyi Prynwr effylau. Nos Lun digwyddodd anffawd ddifrifol ac angeuol i Mr Henry Jones, 44 mlwydd oed. yr hwn oedd yn adnabyddus drwy Gymru a Lloegr fel un o'r pryn- wyr ceffylau mwyaf. Ymddengys iddo adael ei dy, Netherleigh Cottage. Eaton-road, Caer, yn ystod y prydnawn i'r amcan o saethu dros amryw gaeau beth pellder o'i dy, ond fel yr oedd y prydnawn yn hwyr- hau, a chan ei fod yn arcs allan lawer yn hwy na'i arfer, aeth ei was i chwilio am dano. Oddoutu pump o'r gloch sylwyd fod y ci a aeth gyda Mr Jones yn ymyl clawdd cae cyfagos i Heron Bridge, ac wedi myned at ffos canfyddwyd corph marw Mr Jones. Pan wnaed arehwiliad arno canfyddwyd ei fod wedi derbyn niweidia,u dychrynllyd i'w wyneb a'i ben. y rhai oeddynt wedi eu malurio. Credir ddarfod i'w ddryll fyned allan yn ddamweiniol pan oedd Mr Joaes yn myned dros y clawdd. Yr oedd yr heddgeidwaid a Dr. Roberts, Caer, a'i gynorthwywyr yno yn ddi- oed, a symudwyd y corph i'r ty. Yr oedd y trancedig yn ymwelydd mynych a ffeiriau Mon cyn iddynt gael eu newid gan y Cynghor Sirol, a bydd yn ddrwg gan lawer glywed am farwolaeth arswydus un a adwaenid mor dda.
-—■——*™J--1'...-Colofn yr…
-—■ —— ™ J- Colofn yr AweD. Y Gohebydd—Dyma englyn cyflawn a gorpheno]. Cymeradwy iawn. Cyflafan Bethlehem. —Yr ydym wedi derbyn sypya o benillioK ar wahanol destynau o waith y diweddar Richard Hughes, Caergybi. Er heb fod yn hollol gywir o ran mydiyddiaeth. mae ysbryd a theimlad crefyddol iawn yn rhedeg drwyddynt oil. Pan ystyr- iom na chafodd Mr Hughes ddim manteision addysg, ond addysg yr Ysgol Sul, ac hefyd, ei fod yn wr canol oed cyn dechreu prydyddu, mae yn syndod ei fod wedi cyfansoddi cymaint. Caiff y rhan fwyaf o'r penillion ymddangos fel y bydd gofod yn caniatau. Tlodi yr Amaethwr.—Mae yn anhawdd gwybod pa beth i'w ddweyd am y llinellau hyn. Credwn mai y ffosdd oreu ydyw rhoddi penill ohonynt fel engraifft, a gadael i'r darllenydd ffurfio y fam a fyno. — "Bydd liawer ffarmwr cefnog Gan dlotted a'r gwr arfog, Sydd a bwtshash am ei draed Yn ymladd ar faes y gwaed." Boreftr Trydydd Dydd.—Penillion llawn o dlysni a newydd-deb wedi eu mydru yn geJfydd. YGath. -Buasai yn anhawdd rhoddi gwell darluniad: 0 r gath mewn pedair llinell na.g a geir yn yr englyn hwn.. 6 J Adda. Cyn y Cwynsp. —-Englvn cyffredin o ran cynghaneddiad, ac an-naturiol o ran syniadaeth. Yr Ochr Draw. Cwrddir a llawer o dlysni bardd- onol ym y llinellau hyn. ond da fuasai genym pe y nodweddid rhai ohonynt a mwy o eglurder a gorphen- rwydd. Englyn o Glod.— Mil-feddyg o Langefni ydyw gwrthrych testyn yr englyn hwn. Ymddengvs ei fod wedi cyflawni gwyrth drwy wella buwch oedd ar drangu. HfeWaw fod cams clodydd personau yn groes i reol Colofn yr Awen," nid yw cynghaneddiad yr raifft yU 8yW11'' na'r s^niada £ th 3^ eglur, er eng- "Em Trefor bia\ goron, Ffariar naawr yn ffeiriau Mon."
Y GATH.
Y GATH. Sydyn pan ymosoda,—yw y gath. Ao mewn gwyll serena Llygaid hon. a'r llygod a, 0 i gwyddfod i?w hymguddfa. Llanerchymedd. Robert Jones (Eos Alaw).
----_ .YR OCHR DRAW IRAFON,…
YR OCHR DRAW IRAFON, YR OCHR DRAW* I'R BEDD. ;Wrh dreulio gyTfa bywyd, a chaffael pobpeth bron, K wyn teimlo mai siomedig yw cwrs yr yrfa hon. Ni erya dirii heb ddarfod! ? ond deil tragwvddol hedd., "Yi ochr draw i'r afon, yr ochr draw i'r bedd." Fo gilia hawddfyd daear, fel dilen efo'r dWT;, A mesur a wna, amser,. oferedd gyifa gwr; Ond deil yn ogoneddus mewn delw, ffurf, a gwedd Yr ochr draw i'r afou, yr ochr draw iV bedd." Pan oeddwn i yn bleutyn. meddyliais fod y .bvd ■ Y n heulog ac yn felyn. a dim ond haf o hyd gyngherdd rhwng ystormydd yw bywyd,—y mae'r wledd Yr ochr draw i r afon, yr ochr draw i'r bedd." Y gauaf sy'n teyrnadu, a garw wynt y mor- 0 npegwn draw yn cliwythu, dros greadigaetb,I; Ond per oleuni dwyfol,—tragwyddol ddydd o hedd Yr ochr draw I rafun. yr ochr draw i'r.bedd." Fydd yno vryi jmddo'n awr yn I: DIm: chwerw loes nae adfyd,—-Dim gelyu o un rhywi, Dim, anghen bwydl na diod, na chysgu'n drymaidd wedd- ,i"Yrochr draw i'r'afon, yr ochr draw i'r bedd." Fydd yno lieb mwwn eisiau, yn crvydco ar ei .dditii. Dim geni i olidiau,, na byw i farw c&waith, Dim wylo., na gofafon, ond pawb yn lion eu gwedd r "Yr oclir draw Frafon, yr ochr dr&w i'r beeld." Bydd gwr yn gwetd ei briod, a llawer gwraig eigwr. Y naill yn cydgyfaxfod. yr achr diraw i'r dwr Plant welant en rhieni, ond oed a gwedd, I: Yr ochr draw jjr afon, yr ochr utaw i'r bedd. Rhyfeddol ganu yno, — o fewn y Wynfa Ian, Ond gwrthrydl rhyfeddodau, ugeiniau yn y gan Fydd lesu y Tywysog, ac edrytA a.r Ei wedd,. "Yr ochr draw i'r afon, yr oclir draw i'r bedd. Llangefni. lijerwelyn.
CYFLAFAiV PLANir BETHLIj^EM.
CYFLAFAiV PLANir BETHLIj^EM. Pan ydoedd bechgyn Betbr, Yn sugno wrtb y fron, A'u mhamau yn eu gwylio. Yn ddyfal yn lIon; Fe gododd cwaawl tywylt « Yn eu ffurfafen dlos.. Aeth eu gobesthion disglaer Mor ddu a chaddug nos.. Pan ddaeth yo newydd asehylt j O enau fttorod Fawr I ladd yr 011 o'r bachgyn, 0 ddwy flwydd oed i lawr Aeth cenari drwy bob gornr; A'i eiriaa megis cledd, v In^treidd'b drwy bo ah Galo Nes gwywo llawer gwedd. 0 ddiwnuod tywyll, niwtiog, Aeth heibio'r boreu gwyn, Pan ddaeth babanod Betilifem I oror oer y glyn Nid swn cerddoriaeth glywir, Na neb yn taro'r tant; Ond llefain cryf a dagrau Y gwragedd am eu plant. (. I <5 yr olygfa eychyll,— 'Does dafod fedr. ddweyd Faint y gyflafaa A ddarfu Herod wneud, Gan feddwl yn ei galon Y byddai'n siwr o'i nod Trwy ladd y dial diniwaid Na wnaetljant ddrwg erioed. Tref Bethl'es» a'r cyffiiiiau Oedd yn y storom ddu, Pob calon aedd yn gwaedu Ar ol y feechgyn Cll; Er iddynt gael eu rhoddi 0 dan y ddyrnod drona Troes hyn i Herod hefj-d. Yn frtld ac yn sioni. Penrlios, Caergybi. Y diweddar llij^iard Hughes.
Cyngor Dosbarth Gwledig y…
Cyngor Dosbarth Gwledig y Valley. Ymgyfarfu y Cynrrhor uchod yn y Vallev ddydd Ma wrth, o dan lywyddiaeth Mr Robert Jones, J 1 GWELLIANTAU YN RHOSNEIGR. Cafwyd ymdrafodaeth faith ar v gwelliantau angenrheidiol yn y He hwn, a phasiwvd v pender- fyniad a ganlyn:—"Fod y Cynghor hwn yn mab- sUlduy gallu sydd ganddo o dan y Public Health el Water Act, 1878r adran 3, i orfodi perchenogion tai yn Rhosneigr i sicrhau y swm angenrheidiol o ddwfr at wasanaeth eu tenantiaid. Hefyd fod y rhai sydd wedi pryru tir ar y ddwy ochr i'r llwvhr sydd yn arwain i'r pentref i gael eu gorfodi,*vn unol a thelerau y pryniant, i osod allan yr heolydd ac i'w cadw me-wn cyflwr priodol." RHEITHORDY Y VALLEY. Darllenwyd llythyr oddiwrth reithor Llanfach- raeth yn cydnabod mai efe oedd yn gyfrifol am drefniadau iechydol Rheithordv y Valley, ao yn ad daw talu sylw dioed i'r mater.* CYFLWR YR HEOLYDD. Derbyniwyd deiseb yn awgrymu v priodoldeb o ledu y ffordd cydrhwng Tyddyn y Gwynt a Llan- gefni. Wedi peth ddadleu, cytunwyd myned yn mlaen a'r gwaith, os y b\88ai awdurdodau y gwa- hanol blwyfi yn cytuno i ddwyn y draul. LLE ENBYD. Dygwyd i sylw y Cynghor gyflwr enbydus Porth Dafarch, yn agos i Gaergybi. Hysbyswyd nad oedd math yn y byd o glawdd er rhwystro i ddyn nac anifail rhag syrthio dros y dibyn i'r mor, ac fod y lie yn cael ei fynychu gan ymwelwyr a chan bartion perthynol i'r Ysgohon Sul yn yr haf. Gorchymynwyd i'r surveyor dalu sylw i'r mater ar unwaith, ac i wneud y gwaith mewn cvsylltiad a'r morglawdd a wneir yn bresenol yn Towyn Capel.
Bwrdd Ysgol Undeb Trevralchmai-
Bwrdd Ysgol Undeb Trevralchmai- Mewn cyfarfod plwyfol a gynhaliwyd nos Sad- wrn, Tachwedd 27ain, yn mhlwyf Bodwrog, pas- iwyd y penderfyniad canlynol yn unfrydol: —"Yn gymaint a'n bod wedi condemnio yr hen Fwrdd Ysgol am golijo gwastraffu deuddeg cant o bunati o'n harian ar adeiladau diangenrhaid yn mhlwyf I Llandrygarn, ein bod yn gofyn i'r Bwrdd presenol (trwy gyfrwng ein dau aelod) yn ddwys ac yn ddi- frifol, ail ystyried y mater: pa un ai rhoddi tri- ugain punt (260) o gost i adgyweirio yr ysgol sydd yn y lie, yn ol gofvnion Bwrdd Addysg, ai ynte adeiladu ysgol newydd o fewn rhyw gan' llath i'r hen, a rhoddi y gost aruthrol uchod ar y trethdal- wyr yw y goreu ? Ni byddai i'r ysgol newydd gyr- liaedd yr amcan mewn golwg, ri byddai iddi eatyn dim ar gyfleusderau addysg yn yr ardal. Pe buasai hyny mewn golwg gan yr hen Fwrdd, diamheu y buasai ei lleoliad ddwy tilldir o'r lie y mae yn bres- enol, sef yn agos i'r plant." Penderfynwyd yn mhellach: "Ein bod yn anfon yr uchod i'r 'Clor- ianydd,' modd y caffo y saith plwyf arall sydd yn perthyn i'r undeb olwg ar y trybini y bu i'r hen Fwrdd eu harwain iddo, ac erfyn ar yr aelodau presenol eu harwain ar fyrder allan o hono.Go- hebydd.
--tI Y Eheilffordd Isgafi…
t Y Eheilffordd Isgafi o Beaumaris i Lanfair. (At y Golygydd.) Syr.—Gan fod cryn deimlad yn Llandegfan parthed y cynllun o reilffordd ysgafn (so-called) i redeg drwy y plwyf i Beaumaris, ac i Borthaethwy a Llanfair P. G. -ac y mae cam-argraphiadau yn bodoli yn nghylch y tir ar ba un y gwrthwynebir iddi, teimlaf yn ddiolchgar os caniatewch i mi I ddweyd, drwy eich colofnau, fod y rhai a'i gwrth- wynebant yn gwneud hyny ar y tir, yn benaf, fod y "route" yn un pur annvmunol, ac ni etyb un- rhyw ddyben oddigerth cludiad teithwyr, y rhai j y gellid eu cario lawn cystal drwy dir llawer mwy atdvniadol a llawn mor gvfleus yn agosach i ganol y plwyf. Gellid gwneud rheilffordd ysgafn yn y cyfeiriad a nodwyd i wasanaethu plwyfydd eraill yn mhen gogledd-ddwyreiniol y sir, yn awr yn hollol amddifad o gyfleusderau teithiol o'r natur yma, ac felly yn wirioneddol gynorthwyo amaeth- yddiaeth fel ag y bwriadwyd i'r rheilffyrdd vs- geifn wneud. Ymddengys fod y Cynghor Sirol wedi cael eu perswadio gan gwmni (syndicate) i roddi i fyny iddo ffyrdd ar ba rai y gellid gwneud y lirell rataf a'r hawddaf ei gosod i lawr yn y sir, heb dynu oddiwrthi y "quid pro quo" mwyaf eiddil o allu i brynu y "syndicate" neu y cwmni allan p2' ciffai y Cynghor Sirol yn ddymunol wncud hyny rhyw dro, neu hyd yn nod ystyried liawliau troed-deithwyr ac eraill a ddefnyddiant y ffordd i ddyogelwch er yn nhymor yr haf mawr ddefn- yddir y ffordd gan bob math o gerbydau, yn eu plith droliau trwmlwythog gyda chynyrch amaeth- yddol. pa rai, a barnu oddiwrth ffeithiau adna- byddus, nid ydynt yn debyg o gael eu cludo ar y fath reilffordd ysgafn a'r un gynygir. Byddai yn ddyddorot gwybod pa un a ydyw y Cynghor SircJ. wedi cymeryd unrhyw "guarantee" sylweddol na fydd i'r cynllun o Gemaes i'r Valley, gan yr un "syndicate," byth gael ei gario allan. Neu pa un a fydd i'r hobI hyn, ar ol cael cyd- syniad y Cynghor i amryw gynlluniau, bigo a dewis, a chymeryd y rhai mwyaf tebygol i fod yn broffidiol, a gadael y rhai gwir angenrheidiol i'w cario allan ar draul v cvhoedd.—Ydwyf, etc., J. B.
| ~ PENSARN.
PENSARN. Syr,—Mae fy nghyfaill, y "Pry Llwyd," yr wythnos ddiweddaf wedi gwneud camgymeriad ofnadwy mewn perthynas i mi a'r ddwy lythyren "M. M." Mae ef yn'credu mai "Madi Mentro" yw eu hystyr. Na, fy nghyfaill, nid oes mwy a wnelo fi a "Madi Mentro" nag sydd a wnelo y dyn o'r lleuad ag ef, a dymunwn ddweyd cyn gorphen mai ef a'i ervfeillion sydd i ateb y cwestiynau, ac nid v fi.—Ydwyf, etc., W. PARRY (Min y Mynydd).
Y LLYFRGELL GYNYGIEDIG YN…
Y LLYFRGELL GYNYGIEDIG YN LLAN- GEFNI. Syr,—Yr oedd' yn dda iawn genym weled fod symudiad ar droed yn ein tref tuag at gael LIyfrgeII. Mawr hyderwn y gwel y pwyllgor eu ffordd yn glir i'w chael yn Llyfrgell Rydd. Yn sicr nid oes dref yn Ngogledd Cymru ag y mae mwy o angen am dani na Llangefni. Nid oes gan ein dynion ieuainc un lie i fyned ar ol cau y siopau ond naill ai cerdded yr ystrydoedd neu fynychu y tafarndai, ac y mae meddw- dod yn rhy uchel ei ben yn barod yn ein tref heb i ni wneud dim i'w gynyddu. (Gyda llaw gadawer i ni ofyn.rhwng cromfachau megis, i garedigion dirwest vn Llangefni, paham y maent mor segur, a meddw- dod yu myned ar gynydd bob dydd? Ai onid oet: modd adgyfodi y cyfarfodydd bendithiol a arferid eu I cynal yn ein tref yn y blynyddoedd a basiodd.) Cred- wn pe byddai i ni gael Llyfrgell Rydd i Langefni y byddai gymhorth ma.wr i'r ieuenctyd i'w cadw o afael temtasiwn, ond prin yr ydym yn cydweled a'r awgrym a roddwyd yn nghyfarfod diweddaf y pwyll- gor, sef cael adeilad symudol o "zinc cyn y gellir cael adeilad digon mawr i gynal cyfarfodydd. ac hefyd Llyfrgell, a chael "billiard room." Fe gostiai adeilad o'r fath yn agos i lOOp os nad mwy na hyny, ac ni byddai ond adeilad symudadwy wedi'r cwbl. Efallai y caniata y pwyllgor i ni daflu awgrym, a chant ei gymeryd am ei werth, sef —■ Adeiladu adeilad hardd rhydd-ddaliadol yn cynwys Llyfrgell ao ystafell He y gellid cynal cyngherddau, etc. ,ac un arall tuag at gael "billiards" a "bagatelles," yn ogystal a lie v gellir cael ymarferiad mewn "gym- nastics/' etc. Credwn mai gwell fuasai gwario, dyweder 200p neu 300p, tuag at gael adeilad fel hyn na thalu lOOp am adeila.d "zinc." Fe ddywed rhvwun y byddai anhawsder mawr i godi swm mor fawr a hyn. Ai tybed nad oes yn Llangefni 60 o bersonau ant yn gyfrifol i gasglu 5p bob un yn y ffordd y gwelont h yn oreu? Ni fyddai hyny ond 12 o bob eglwys. Neu os mynwch, Ai nid oes 60 o bersonau a gyfrana. 5p bob un, yn daladwy mewn pum' mlynedd. neu ar unwaith os byddant yn dewis? Credwn mewn pum' mlynedd o amser y gaUwn gael yr adeilad yn ddiddyled, a dyma adeilad ardderchog i fod yn gofadail o Jiwbili y Frenliines, adeilad a fyddai yn werth ei ddangos i'r oesau a ddel. Fe ddywed rhywun drachefn —"Ar ol cael yr adeilad a phobpeth yn ddiddyled. pa fodd y gallwn gario allan y cynllun o ystafell rydd, gan y bydd costau mawr bob blwyddyn? I gyfarfod a hynyna dy- munwn gynyg y cynllun a ganlyn: "Yr ydym wedi dweyd eisoes am i'r adeilad iuu. yn werth o 200p i 300p. A'n rheswm dros enwi y swm hwn ydyw er mwyn gallu gwneud yr adeilad yn ddigon mawr fel y gellir cael pump neu chwech o ystafelloedd i fyny, a'u gosod yn swyddfevdd, etc. Dylai y rhai hyn eu hunain dalu yr holl gostau bob blwyddyn. Y mae cymaint o brinder lleoedd o'r fath yma yn Llangtfni fel y buasai llawer iawn yn falch o gael rhentu un. At hyn, os gwel y pwyllgor fod angen "funds," gall- ent gynal un cyngherdd cyhoeddus ar radd eang, ac hefyd gellid cadw Penny Readings" bob wythnos yn ystod y gauaf. ac fe ellid gosod y "Concert Room" tuag at gyngherddau a "practice." Credwn, nid yn unig y talwn y costau bob blwyddyn, ond y gellid cael arian wrth gefn tuag at roddi gwobrwyon yn y "Penny Readings." Yr ydym yn sicr y byddai llawer o'r tuallan i Langefni yn falch o gael cyframi tuag at achos mor deiiwng. Bydd yn dda gan yr ysgrif- enydd wneud rhywbeth yn ei allu, naill ai myned yn gyfrifol am gasglu 5p neu gyfranu 5p os bydd y pwyllgor yn gweled eu ffordd yn glir i gario y cyn- llun allan. Yn sicr y mae Llangefni yn myned ar gynydd, a chredwn mai cynyddu a wna yn y dyfodol. ac hyd nes y bydd yma Lyfrgell Rydo., tref anorphen- edig a fydd. Carem gael barn rhai o wyr profiadol Llange.ni ar y mater hwn, ond yn sicr fe ddylai y pwyllgor arfer pwyll cyn myned i mewn am adeilad o "zirc." oblegid gydag ychydig o gydweithrediad fe allwn gael ty a fvdd yn addurn i Langefni a'r amgylchoedd. Hyder- wn y maddeua y pwyllgor i ni am ymyryd a.'u gwaith. Ein hunig esgusawd am wneud ydyw ein mawr sd. ac yn teimlo hefyd fod cyfrifoldeb mawr yn gorwedd wrth ein drws am beidio parotoi lie priodol i'n bceh- gyn ieuainc.—Ydwyf, etc., "CEFNI."
[No title]
A allaf fi gusanu eich llaw?" gofynai y llanc. Tynodd y ferch y gorchudd oedd ar ei gwyneb, a dywedodd;—"Na ellwch; y mae fy menyg am fy nwylaw."
----Arwerthiant Aifeiliaid…
Arwerthiant Aifeiliaid Tewion Madryn. Dydd Llun cynhaliwyd pymthegfed-ar-hugain arwerthiant blynyddol o anifeiliaid tewion Madryn (sef fferm gartref y Milwriad Piatt, C.B., Gordd- inog). Yr arwerthwr oedd Mr W. A. Dew (o ffirm y Meistri W. Dew a'i Fab), Bangor a Llan- dudno. Mae y stoc tewion a werthir yn Madryn bob blwyddyn wedi enill bri uchel ar gyfrif eu hansawdd eithriadol dda, a chyflwynwyd y stoc y flwyddyn hon mewn cyflwr ardderchog gan Mr Owen Jones, y farm bailiff yr oedd safon yr an- sawdd yn gyfartal i'r hyn ydoedd mewn arwerth- iadau blaeroroL Cynwysai y catalogue: 60 o fyllt Cymreig tewion da, pedair blwydd oed 50 o. fyllt Herdewick, deunaw mis oed 15 o fyllt Her- dewick croesfrid 44 o famogiaid Cheviot a chwech o famogiaid Shropshire, chwech o deirw teir- blwydd ysplenydd, 14 o deirw yn codi ar deir- blwydd, 21 0 heffrod yapaddedig, pedair o fuchod hesp, ac un heffer dew- Yr oedd cynulliad mawr o brynwyr (Seisnig a Chymreig) wedi ymgasglu, a chafwyd tywydd rhagorol. Ar ol cerdded y meirch gwobrwyedig yn muarth y fferm, y Milwriad Platt a arlwyodd fyrbryd i'r cwmpeini, ac yr oedd yr ystafell fawr He cynhelid y byrbryd yn orchuddiedig gyda gwobr-gardiau yn arwyddo yr anrhydeddau yr oedd arddangos- ion y Milwriad Platt wedi eu henill o bryd i bryd yn mhrif arddangosfeydd y wlad. Mr P. P. Pratt, Brynllithrig, Llanelwy, wrth gynyg iechyd Milwriad Platt, a ddywedodd ei fod yn teimlo'n sicr y byddai iddynt oil gytuno ag ef fod Milwriad Platt yn un o "pioneers" amaeth- yddiaeth yn y rhan hon o'r wlad-ei fod yn fon- eddwr hawddgar ac yn Brydeiniwr da (cymerad- wyaetih). Yfwyd y llwrcdestyn yn frwdfrvdig, a rhodd- wyd tair banllef i'r Milwriad Platt ac un arall i Mrs Platt. Milwriad Platt, wrth ateb, a ddiolchodd i'r cwm- peini am y modd gwresog y derbyniasant "dost" ei iechyd. Pleser oedd ganddo eu gweled wedi ymgyfarfod unwaith eto yn arwerthiant yr anifeil- iaid tewion, ac yr oedd yn dda ganddo fod Mr W. A. Dew i fod yn ei le arferol-bocs yr arwerthwr. Efe a gredai fod y sttoc yn werth edrych ami, ac yr oedd cigydd1 neillduol wedi dweyd wrtho ef ei fod y detholion tecaf a wersai efe ers amser maith. Da garado eu bod yn awr yn byw mewn amser pan oedd y farchnad yn codi, neu o'r hyn lleiaf fe ddylent fod (chwerthin). Yr oeddynt hwy yn awr yn sefyll ar gadarnach sylfaen o berthynas i amaefchyddiaeth nag a wnaent ddwy flynedd yn ol. Par;, ddaeth y Llywodraeth bresenol i awdurdodi meddyliodd yr holl gyfeillion ffermyddol y deuai yn filflwyddiant arnynt, dim ond: i'r Llywodraeth osod pob math o drethi diffyndollawl; ond, yn ffortunus, ni a gawsom Lywodraeth oedd yn gwy- bod yn well na llyncu y fath shibboleth gwagsaw. Yr oedd Syr Michael Hicks Beach wedi braslin- ellu cynllun trwy ba uri y byddai'r Llywodraeth yn barod i gynorthwyo fferm wyr, gyda golwgf ar wartheg, ar yr un llinellau ag y rhodclid y "Queen's premiums" i "thoroughbred shire horses." Credai ef y byddai yn beth da pe cymerid y mater i fyny gan y Llywodraeth, a thrwy gyfundrefn dda, a liydan gynorthwyo i roddi i amaethwyr help i gaffael, nid yn unig y "shire horses" goreu, y gwartheg a'r defaid goreu, eithr hefyd yr hadau goreu ac, yn wir, v goreu o bob peth a dueddai at lwyddiart amaethyddiaeth (clywch, clywch). Yr oedd y ffermwr Prydeinig i lwyddo trwy gym- hwvsiad mwy cyfundrefnol o'r wvddor o. ffennio, a tJuTy ddwyn i weithredu ar ei alwedigaeth ei addysg a'i ddeall fel ag y gwnai pobl mewn mas- nach, a thrwy yr hyn y galluogid hwy, yn nghanol f rhwvstrau mawrion i ddal ell tir a chynyrohu y goreu o bobpeth. Yri yr un modd y dylai fod y nod gan y ffermwr i gynyrchu y goreu o bobpeth, hyd yn nod pe na buasai ond hedyn eiddil. Felly, gyda chynorthwy y Llywodraeth ar un llaw ac eg- nion y ffermwyr eu hunain ar y llall, wedi ei gyp] ii ag ysgafnhad y trethi (y rhai yn bresenol sydd yn llethu yr amaethwyr), byddai i ffennio adenill y safle oedd wedi golli ers cyiifer o flynvddoedd. Nid oedd yn alluog i ddal allan unrhyw gau-obaith y deuai cyfoeth i ran y segur a'r anwybodus. Y cwbl a ddywedai oedd, bydded iddynt ddysgu eu busnes a'u holl allu, addysgu eu plant yn yr alwed- igaeth yr oeddynt i,*w dilynac argraphu arnvrt mai trwy gaffael y goreu o bobpeth yn unig y gallent hwy obeithio llwyddo (clywch, clywch). Y na. Milwriad Piatt a gynygiodd iechyd y cig- yddion, gan gyplu gyda'r llwrcdestyn enwau Mr John Jones (Llandudno), Mr Owen (Llandudno), a Mr Whitehead (Oldham). Mr John Jones, with gydnabod, a ddywedodd ei bod bob amser yn bleser iddo ef ddyfod i'r ar- werthiadau blynyddol yn Madryn, a gallai ddweyd yr ur.: peth dros yr holl gigyddion a arferent ddod yno. Yr oedd hyny yn ddiddadl oherwydd an- sawdd dda y stoc a'r ffaith fod yr arwerthiant bob amser yn agored (clywch, clywch). Llawn gyd- olygai efe a thystioJaeth y cigydd grybwyllwyd gan y Milwriad Platt-fod yno gasgliad detholedig iawn o anifeiliaid y flwyddyn hon, rhai o honynt hwyrach yn well nag arfer. Yr oedd Milwriad Platt yn wastadol wedi cefnogi buddiarau amaeth- yddiagth, yn neillduol yn Ngogledd Cymru, ac yn arbenig felly gyda golwg ar warthog a defaid Cym- reig, o berthynas i'r ihai y gellid yn bur deg ys- tyried y Milwriad Platt yn "pioneer." Yr oedd efe wedi cyflawni gwasanaeth rhagorol hefyd gyda golwg ar "shire horses" yn Nghymru (clywch, clywch). Pleser oedd ganddo gymeradwyo sylw Milwriad Platt fod dirwasgiad amaethyddol yn hen chwedl heb fod yn gymhwysadwy i'r flwyddyn hoi., Yr oedd y ffermwyr yn gwneud yn llawer gwell yn awr nag a wnaent beth amser yn ol, neu o'r hyn lleiaf, fe ddylent wneud fel canlyniad y prisiau gwell oeddynt yn gael, ac yn neillduol os oeddynt, yn y blynyddoedd o wasgfa, wedi dysgu I eu hunair; pa fodd i gwtogi y treuliau. Yn lie y dirwasgiad amaethyddol, buasai efe yn awr yn gosod dirwasgiad y cigyddien. Yr oedd hon wedi bod yn un o'r blynyddoedd gwaethaf fu ers amser yn masnach y cigyddion. Gobeithiai y gwnai y ffermwyr helpu y cigyddion i bontio dros eu hanhawsderau trwy anog y bobl i brynu gy- maint o gig cartref ag oedd bosibl (clywch, clywch). Atebwyd yr. fyr hefyd gan Mr Owen. Mr John Jones a gynygiodd iechyd yr arwerth- wr, yr hyn a gfydnabyddodd Mr Dew yn fyr a ehryno. Wedi hyny ymneillduodd y cwmpeini i Ie yr arwerthiant, a chafwyd cynygion bywiog am y gwahanol lotiau. Yr oedd Mr Dew, yr arwerth- wr hwyliog a phoblogaidd, yn cadw y presenolion mewn tymher trwyadl dda. ac yn parhaus gyffroi eu brwdfrydedd trwy ei gyfeiriad at ragoriaethau y gwartheg a'r defaid ddygid i'w gwerthu. Wele gar;lyniad yr arwerthiant: — Myllt Cymreig pedair blwydd (a gynygid yn lotiau o bump, a'r pris a roddid oedd am boh pen) Lot 1, Mr W. Thomas, Bangor, 20s lots 2 and 3, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, 21s 6d; lot 4, Mr D. Evans, Carnarvon, 22s 6d lot 5, Messrs E. Owen and Son, Llarvludno, 22s 6d; lot 6, Mr D. Evans, Carnarvon, 238 6d; lot 7, Mr Griffith, Llanfairfechan, 22s 6d lot 8, Mr D. Evans, Carnarvon, 24s 6d lot 9, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, 23s 6d; lot 10 and 11, Mr Robert. Hughes, Llanfairfechan, 24s 6d ar.4 26s 6d respectively; lot 12, Mr Griffith, Llanfairfechan, 26s 6d. Myllt Herdewick deunaw mis oed (pump yn mhob lot a'r pris am bob pen): —Lot 13, Mr Whitehead, Oldham, 24s 6d lots 14 and 15, ditto, 25s 6d; lot 16, ditto, 25s lot 17, ditto, 25s 6d lots 18 and 19, ditto, 27s lot 20, Mr W. Thomas, Bangor, 27s 6d; lot 21, Mr Whitehead, Oldham, 28s lot 22, ditto, 29s. Crotis-bred wedders, two lots of five eh were sold to Mr D. Evans, Carnarvon, at 32s bel and 335 respectively per head. Cheviot ewes (in lots of five, price being that per head): —Lot 26, Mr W. Thomas, Bangor, 30s lot 27, Mr Davies, Mei.ai Bridge, 32s; lots 28 and 29, Mr Whitehead, Oldham, 33s and 33s 6d respectively; lot 30, Mr John Roberts, Glasin- frvn, 348 6d; lot 31. Mr W. Thomas, Bangor, 558 6d; lot 32, Mr Whitehead, Oldham, 35s 6d lot 33, Mr J. Roberts, Glasinfryn, 35s lot 34, Mr Griffiths, Llanfairfechan, 349 6d. Shropshire ewes -Three lots of two each were purchased by Messrs John Jones and Sons., Ltd., Llandudno, the price being 44s per head for the first two lots, and 50s per head for the last. lot. Three-year-old bullocks: —Lot 1, Messrs John Jones and Sons, Ltd., Llandudno, £20; lot 2, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, L24 10s lot 3, Mr Dew Hughes, Llanerchymedd. B20 15s z, lot 4, ditto, B27 5s.; lot 5, ditto, £ 21 15s lot 6, ditto, S28 15s. Two-year-old bullocks:-Lat 7, Messrs John Jones and Sons, Ltd., Llandudno, B22 5s; lot 8, Mr D. Evans, Carnarron, £24 10s; lot 9, Messrs Jones Bros., Menai Bridge, £ 31 10, Messrs IE. Owen and Soiy Llandudno* £ 17 15a; lot 11, Messrs John Jones and Sons, Ltd., Llandudno, B20 15s; lot 12, Messrs J. Pritchard and Son, Bangor, £18 15s; lot 13, Messrs J. Jones and Sons, Ltd., Llandudno, 222; lot 14, Mr D. Evans, Carnarvon, j320 10s lot 15, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, 219 10s; lots 16 and 17, Messrs J. Jones and Sons, Ltd., Llandudno, J320 and 920 10s lot 18, Messrs E. Owen and Son, Llan- dudno, JB17 5s; lot 19, Mr Dew Hughes, Llan- erchymedd, £ 16 10s; lot 20, Mr D. Evans, Car- rarvon, 216 15s. Two-year-old spayed heifers: -Lot, 21, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, 915; lot 22, Mr Foulkes, Pendyffryn, E15 5s; lot 23, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, C14 15s; lot 24, Messrs Jones Bros, Menai Bridge, 215 15s; lot 25, Mr Whitehead, Oldham, 914 10s; lot 26, Mr Griffiths, Llanfairfechan, C14 10s lot 27, Messrs Jones Bros., Menai Bridge, 913 15s; lot 28, Mr Griffith, Llanfairfechan, £ 14; lots 29 and 30, Mr Whitehead, Oldham, J316 5s and 912 10s lot 31. Mr W. Thomas, Bangor, 213 10s lot 32, Mr Evan Williams, Aber, 915 5s lot 33, Mr Whitehead, Oldham, £ 14 15s; lot 34, Messrs E. Owen and Son, Llandudno, 914 10s lots 35 and 36, Mr Dew Hughes, Llanerchymedd, j514 and £12 10s; lot 37, Mr Richard Williams, Bangor, E13 10s; lots 38 and 39, Mr Dew Hughes, Llanerchymedd, 917 and L21 15s; lots 40 and 41, Mr D. Evans-, Car- narvon-, £ 12 15s and £ 12 10s. Gwerthwyd un neffer dew i Mr Richprd Wil- liams, Bangor, am 17p 15s, a bu i'r un gwr hefyd brynu pedair o fuchod hesp am 15p, 20p 15s, a dwy am 17p 10s y pen.
I Mr Ritchie yn Croydon.
Mr Ritchie yn Croydon. Oymerodd chweched ciriaw blynyddol Siamber Fasnachol Croydon lie yn y Greyhound Hotel, Croydon, nos Fa wrth, y Uywydd, y Cynghorydd T. W. Dobson, Y.H., yn y gadair. Yn mysg y presenolion yr oedd Mr Ritchie (llywydd Bwrdd Masnach), y Cynghorydd S. G. Edridge, Y.H. (maer Croydon, a chyn-lywydd y siamber), a nifer o'r ustusiaid lleol ac aelodau y Cynghor Sirol. Mr Ritchie, yr hwn a. dderbyriwyd yn frwdfryd- ig, mewn atebiad i'r llwncdestyn "Gweinidogiora ei Mawrhydi," a ddywedodd ei fed yn credu y oyfaddefid gan bob plaid fod gweinidogion ei Mawrhydi, mor bell ag y gallent, wedi ceisio am- ddiffyn a chodi buddianau masnachol y wlad hon yn ystod yr amser y buont mewn swydd. Yr oedd llwyddiant y wlad, a barr.,u oddiwrth lawer o arwyddion, yn dda (clywch, clywch). Ond os cy- merent y cyfrifon masnachol nid oeddynt yn alluog i longyfarch eu hunain i'r fath raddau ag yr oedd- ynt y pryd hwnw y llynedd. Nid oedd efe yn foddhaol iawn ar yr olwg a'r gynydd mawr yr.7 y dadforion a lleihad mawr yn yr allforion (cymerad- wyaeth uchel). Pe y cymerent fis Hydref, y mis diweddaf ag yr oedd ganddynt ddychwelebau o allforion y wlad, mewn cyferbyniad a'r Hydref cynt canfyddent eu bod wedi lleihau gymaint a 1,400, OOGp, neu siaith y cant. Yn ystod1 y dengmis j yn diweddu yn Hydref yr oedd cynydd wedi bod yn allforiad glo i'r swm o 600,000p tra yr oedd all- foriad nwyddau gwlan i'r Unol Dalaethau wedi cynyddu o 210,000p yn Hydref y flwyddyn o'r blaen i 1,120,OOOp. Yr oedd dau achos wedi bod i'r lleihad yn yr allforion yn ystod y tri mis di- wmdaf-rhai ohonynt am y mis diweddaf YIl unig. Cyfeiriai at y tollau Americanaidd ac anghydfod y peirianwyr. Tra y gallai tollau fod i ni yn. llof- ruddiaeth, yr oedd streics ac anghydfod rhwng cy- falaf a llafur yn hunanladdiad (cymeradwyaeth mawr). Yr oedd y gystadleuacih oedd genym i'w chyfarfod yn Germani yn ddifrifol, ond yr oedd- ym, tybiai ef, braidd wedi edryeh heibio i gys- tadleuaeth llawer mwy pwysig, sef eiddo yr Unol Dalaethau. Mewn pymtheng mlynedd yr oedd y Talaethau wedi mwy na dyblu eu hallforion o haiarn, ac wedi cynyddu eu hallforion o ddur bum waith gymaint, ac yr oeddynt yn awr yn cynyrchu dwbl y swm o ddur a chymaint o haiarn a Phryd- ain. Yr oedd yr Unol Dalaethau ar hyn o bryd yn cyflenwi archebau a ddylent ac a fuasent yn cael eu cyflenwi yn y wlad hon. Gwedi dyfyru llawer o engreitftiau o hyn dywedt dd Mr Ritchio fod yr Unol Dalaethau yn gystadleuwyr mor ym- drecligar gyda ni oherwydd eu hyni masnachol, oherwydd y cyfa,laf roddent yn y diwydianau a en- wodd efe, ond yn benaf oherwydd y rhyddid oedd gan y gwneuthurwyr yu, yr Unol Dalaethau i ddefnyddio y peirianau goreu, ac i weithio y peirianau hyny yn y modd lleiaf costus yr oedd yn bosibl eu gweithio. Pa fodd yr ooddym ni i gystadlu a hwy os oedd ein masnachwyr yn cael eu cyfyngu yn mhob congl gan amodau osodid i fyny gan—pwy bynag a'u gooodai i fyny ? (chwerthin a chymeradwyaeth). ANGHYDFOD Y PEIRIANWYR. Yr oedd y Senedd, ddwy flynedd yn ol, wedi cyd- nabod perygl canlyniadau niweidiol anghydfod fel eiddo y peirianwyr, ac yr oedd Deddf Cymod wedi ei phasio. Er eii bod yn clywed llawer o feirniad- aeth ar y Ddeddf, yr oedd ef, fel y person oedd yn .gyfrifol am ei dwyn yn mlaen, yr, tystio eiibod mewn llawer iawn o achosion wedi; bod yn hynod Iwyddianus. Yr oedd ceisiadau wedi eu gwneud i'r Bwrdd Masnach dan, y Ddeddf hon mewn 44 o achosion. Yr oedd y ceisiadau: mewn wyth o ach- osion wedi eu gwneud gor, y ddwy ochr, mewn 231 o achosion gan y gweithwyx, ac mewn deg o achos- ion gan y meistriaid, a galwaii efe sylw at y ffaith fod bendithion y Ddeddf. yn cael eu hawlio mewn 18 o achosion naill ai gan y meistriaid neu. ynte gan y meistriaid mewn oysylltiad a'r gweithwyr (cymeradwyaeth). Yr oedd llawer o feirniadu wedi bod ar Adran Llafur Bwrdd Masnach. Yr oedd wedi ei ddweyd fod yr adran hon yn gwbl o- du y gweithwyr. Nid oedd efe yn gyfrifol am un- rhyw apwyntiad wneid yn y Bwrdd Masnach,, ond dywedai yn bendant nad oedd erioed (ac yr oedd wedi ymwneud a llawer o'r anghydfodau hyn yn bersonol) wedi gweled yr. ymddYgiad unrhyw un o swyddogion Bwrdd Masnach dueddiad i'r naill ochr na'r llall (cymeradwyaeth)., Yr oedd y ceisr- iadau wedi eu gwrthod mewn naw o achosion folvn anmhriodol; yr oedd yr anghydfod wedi ei satlo mewn 28 o achosion nid oeddynt wedi setfomewn pum' achos ac yr oedd dau achos dan sylw yn awr felly credai y gallai hawlio fod y Ddeddf wedi gweithio yn foddhaol (cymeradwyaeth). Wrth gwrs, rid oedd wedi bod yn foddhaol yn mhob achos—streic y peiirianwyr er engraafft. Yr oedd y Bwrdd wedi ei feirniadtt gan bob plaid. Yr oedd un ochr wedi dwevd fod y Bwrdd yn gwneud gormod a'r Hall wedi dweyd ei fod yn gwneud rhy ychydig. Yr oedd un ochr yn gofyn paham na fuasai y Bwrdd yn gorfodi y meistriaid i roddi y mater i gyfhfareddlad, ac yr oedd; y llall wedi gofyn paham yr oedd y Bwrdd wedi vmyraeth o gwbl. Mewn atebiad i'r rhai a ofvnent paham nad oedd y Bwrdd yn gwthio y Ddeddf fwy yn mlaen, dywedai efe nad Deddf Cyflafareddiad ydoedd, onrl Doddf Cymcd (cymeradwyaeth). Nid oedd efo yn un o'r rhai a ddychrynid o'r cwrs a ystyriai y dylai ei gymeryd (cymeradwyaeth mawr). Yr oedd angnydfod y peirianwyr yn agoshau at gyf- nod pan y byddai i"r ddwyblaid gyfarfod a'u gilydd or ymdrin a'r cwestiwn mewn dadl; yr oedd efe i bob a.mser wedi casnfod mai y cam cyntaf a mwyaf I boddhaol er dod i gytundeb oedd cael y bo.bl i I ymdrin a mater yr anghydwelediad. Y diwrnod ca,dynol byddent yn agor y gy-,inadledd,ac nid oedd odid yr un bwysicach erioed wedi ei chynal. Ar un tu haerid fod y meistriaid yn dymuno toari i fyny yr undebau. Nid oedd efe wedi gweled un- rhyw arwydd o hyny ar ran y rhai hyny o'r meistr- iaid gyda'r rhai yr oedd. ef wedi bod mewn ymdra- fodaeth. Ar y tu arall dywedid fod yr undcubau yn dymuno llesteirio a pheri rhwystr i'r meistriaid yn rheoliad eu masnach, ac yr oedd hyny wedi ei wadu gan y gweithwyr yr oedd efe wedi &<Mi yn ymdrafod a hwv. Dyma y ddau gwestiwn oll- bwysig mewn dadl. Ail beth, yn ei fam. 4, oedd y cwestiwn o leihad yn yr oriau, ond yr oedd yn un y dywedai y meistriaid nas gallent roi ffordd iddo. er Yr oeddynt,modd bynag, yn barod i dralod y mater, ac, os na byddai yn bosibl dod i ddealTtwriaetli yn nghylch lleihad yn nifer yr oriau, gobeithiai y byddai y dynion yn foddion os y gellid dyfod l ddealltwriaeth trwy yr hwn y byddai peiria-iigit I yn cael eu gosod yn destyn ymdrafodaeth gyfeiu- gar yn y dyfodol ar unrhyw gaiis y dymunai y dynion ei gwneud, yn nghylch yr orian neu ua- rhyw beth arall a allai fod inewr. dadl rhyngdeiynt a'u meistriaid (cymeradwyaeth). Rhaid ei fod yn glir ei bod yn muddiant y meistriaid na ddyAai di- wvdianau masnachol gael eu lhewteirio yn y fath fodd ag i'w gwneud yn anmhosibl cyfarfod yn llwyddianus y gystadleuaeth galed a'u gwynebai yn mhob man (cymeradwyaeth). Gyda llawn ryddid ar ran y meistriaid yn ngweithiad eu mas- r.iichdai, yn y modd lleiaf coetus a chyda'r arfau goreu y gallent eu cael, gyda chydgordiad rhwng meistr a gwas nid oedd yn amheu na fyddai iddynt sicrhaii iddynt eu hunain a'u gweithwyr barhad y llwyddiant oedd wedi gwneud cymaint er m y wlad. a than yr hwn yr oedd pob dosbarth wedi medi manteiaion mor fawr (cymmdryaeth
Y GOKEBYDD.,
Y GOKEBYDD., Gwyl awdwr, a gwyliedydd—dawn y wasg, Dyna yw gohebydd; Moes- arwr a mesurydd Hawliau'r oes, a'i feddwl rhydd. Peroiydd.
"BORBU'R TRYDYDD DYDD."
"BORBU'R TRYDYDD DYDD." Y Boreu rhyfedd,—Boreu'r tiydydd dydd Daeth lesu Grist o'i rwymau oil yn rhydd; o foreu clirl pob cwmwl wedi ffoi, A Haul tragwyddol-ddydd yn dechreu troi: Ar fin ei fedd, canfyddaf lesu Mawr Yn sefyll wiirho'i hun, cyn tori'r wawr, Mae'n ediych fry a theiB o'i lygad byw Ddisgleirdeb newydd i ogoniant Duw! Y ddaear gawwyd dan gysgodipn nos, Yn awr siriola fel Briailea dlos, Ei chalon fel yn llamu ynddi sydd A chryn,. daIr wenau Hani y trydydd dydd. Mae r ha.ul naturiol yn y Dwyrain draw Wrth godi'r boreu hwnw. fel mewn braw,— Tra'n araf esgyn trwy'r awyrgylch las Mae'n ymarswydo yn ngoleuni gras! 0 lesu Anwyl!' hwn yw'th foreu Di Sydd wedi curo'r nos ar GaJfari Ymleda dy oleuni mor ddi ball Nes t'w'nu hyd ymylon dwfn y fall. 0 foreu braf Tangnefedd yw ei wrid; Ac edryeh Duw o'r nefoedd yn ddi lid; Maddeuant aibrwd yn yr awel rydd- Cawnfythol haf-Daeth boreu'r trydydd dydd. Caergybi. Treflyn^.
[No title]
I Ar ol gwrandhw ar ymgeisydd sen^wldol yn gwres- og anerch yr efeholwyr, gofynwj-d i hen ffermwr cyfrwys pa Wtli a feddyliai am yr araeth. Yr oedd. ei atebiad yn syml:—"Wei., nid, wyf yn gwybod; ond yr wyf yn meddwl y buasai f.liwe' awr o wlaw yn gwneud llawer mwy o leg i ni J" Fe ddywedodd cyfaill I ¡: teuUi:—"Yr wyf yn eich I llongyf:jrchv fy anwyl hvf, ar briodas eich merely Yr wyf yi* gweled eich bod yn raddol yn cael eich holl (jwthod oddiar eioh dwylaw." Atebodd y tad: —Oddiar fy nwylav-ydwyf; ond y gwaethaf hyny ydyw, fod yn rhaid i mi gadw eu gwyr ar en traed!" Fe ddywedodd Dorothy wrth ei d&waer hy«af :—. "Yr wyf mor dal a chwithau." Atebodd Margerie: -Na, nid ydych. Sefwcn i fynj\ gael i chwi wel'i Dyna, nid ydych ond yn unig yn dyfod at fy ys- i gwydd" "Wl," sylwai Dorothy, "nid wyf yn sialio dim. Yr wyf 'mor dal a chwithau y ffordd arall-y I jaae fy nh*aed yn myued i lawr mor bell a'ch t ( chwithau t'r