Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
. CYNGHOR DINESIG DOLGELLAU.
CYNGHOR DINESIG DOLGELLAU. Cynaliwyd cyfarfod o'r Cynghor hwn nos Fawrtb, yn y Neu wKl Sirol, o dan lywvdd iaeth Mr John Edwards (is-gadeiryd,i y Cynghor) Yr oedd hefyd yn bresenol, Mri John Griffith, David Meredith, Richard Richirdr., Evan W Evans, Dr John Jones, John Edward Jones, yn nghyd a Mr Richard Barnett (clerc cynorthwyol), a Mr Edward R Jones (cafglydd.) Y Surveyor. ])erbyniwyr1 11 thyr oddiwrth y Surveyor yn hysbysuci fr. nddieartref, ac yn gofyn i'r Cynghor ei usodi am y tro, gan cad p-rldl hyd v ewv'iudi, wedi colli yr un o gyf- ar Q iydd y ^v--»hor yn ystod y tair blynedd diweddaf.— \r hi oedd ond pedwar o'r aelodan yn bresenol pan ddarllenwyd y llythyr, a pNsiwyd i'w esgusodi. Pasiwyd hefyd, gan nad ordd y Surveyor yn bresenol, i beidio gwneud dim o fusnes y Cynghor, ond yn unig y materion bychain, a gadael yr oil o'r materion dadleuol hyd y cyfarfod nesaf. Skinners Arms. Dywedodd y clerc fod y Surveyor wedi gweled perchenogion y He hwn yn nghyleh gwneud y drain, ac wedi cytuno i'r perchen- ogion wneyd y drain, ac i'r Cynghor dalu iddynt hwy haner y gost. Pay-sheet. Galwodd Mr E W Hvans sylw at item yn y pay-sdeet, sef pigo y ceryg o flaen Plasgwyn am 6s. Carai wybod, a oedd y Cyngbor wedi pasio penderfyniad i glirio private property. Dywedodd Mr Richards ei fod yn credu mai camgymeriad oedd wedi cael ei wneyd gan y dynion trwy iddynt droi i glirio y parapetyn lie adgyweirio y ffordd, yn ol penderfyniad y Cynghor. Gadawyd y mater hyd nes y ceir eglurhad gan y Surveyor. Galwodd Mr Edward Williams sylw at y elawdd sydd ar ochr ffordd Penbryn, a gofyn- odd onid oedd penderfyniad wedi ei basio fod y clawdd hwn i gael ei adgyweirio. Dywedodd y clerc fod yna benderfyniad wedi ei basio, ond mae diffyg funds oedd yr achos na wnaethid y gwaith. Plan. Yr osid y pwyllgor benodwyd i edrych i mpwn ac ystyried y plan o dy a fwriedid ei I adeiladu gan Mr James James yn Mhenucha- dref, wedi cyfarfod nos Sadwrn, ac yr oedd- ynt yn credu y gellid pasio y plan, oa deuid a'r adeilad yn nes yn miaen yn y ffrynt, fel y ceir mwy o awyr yn y cefn. Gohiriwyd y y mater am nad oedd y plan ger bron y cynghor. Ffeiriau Defaid. Dywedodd Mr Edwards, fel ysgrifenydd y Cynghor PIwyf, eu tod wedi derbyn llythyr y Cynghor, mewn perthynas i Ffeiriau Defaid, a't ateb oedd ganddo i ddweyd oedd, fod y Cynghor yn cyduabod mai ychydig oedd yn dyfod iddynt. ond mae ffeiriau newydd oedd- ynt, a'i fod yn cymeryd gryn amser i sylfaenu ffeirian newyddion Penderfynwyd fod y ffeiriau i gael en rhoddi yn mhob A}manac a Dyddiadur, a gadawyd y gwaith 0*0 danfon i mewn iddynt i Mr John Edwards. Cwestiwn y Ddarllenfa Rydd. Darllenodd y Clerc adroddiad y Pwyllgor fu yn ystyried y mater yma, ac eglurodd y gwelliantan oedd y pwyllgor yn ei gymer- adwyo. Cododd Mr John Griffith i egluro yn mhellach y planiau a'r gwelliantau, a dywed- odd fod y pwyUgor wedi bod yn ystyried y planiau wnaeth y Surveyoryn, drwyadl a gofalus, a gofynent yn awr i'r Cynghor gy- meredwyo y planiau wedi gwneud y gwell- iantau canlynol, fel y dywddwyd gan y Clerc ki) Fod y Fire Brigade Station i gael ei symud i'r vstafell nesaf i dir Proffeswr Edwards, yr hon oedd yn 161 troeddfeid yn lletach, a bod yr ystafell nesaf yn cael ei byrban o 8 troedfedd, a'i hychwanegn at yr ystafell nesaf at hono, yr hon oedd yn 25 x 15 0 drvx-dfeddi. Hon oedd yr ystafeU a gymer- adwyid i fod yn Free Library a Reading Room. Bydd yno ddigon o oleu, a drws yn y canol. Yna daw y grisiau a'r Passages; yn y cefn, bydd ymolchfa, ac yn y gornel bydd shop fechan a Refreshment Room. Yn y llofft, bydd yna ystafelloedd dros y shop, ac ystafell fawr arall uwchben yr ystafelloedd erail!. Yn awr, daw mater y gost. Creda y pwyllgor y daw cost y tir a'r adeilad i 700p; ond estimate y Surveyor oedd 600p. Bwriedid rhoddi y shop a'r llofftydd nehaf o dan ofal Pwyllgor Llywodraethol, i'w gosod am y rhent o 20p y flwyddyn, a'r pwyllgor hwn fyddai yn gyfrifol am y lie. Fe gynwysa y pwyllgor rai o ael- odau pwyllgor y Ddarllenfa bresenol, ac ychydig o rai eraill. Yr oedd y cwestiwn, pa games ac amusements a roddid yno, yn cael ei adael i'r pwyllgor hwn. Yna aeth Mr Griffith i egluro y cwestiwn o'r gost, a dangosai y bydd adeiladu yr adeilad hwn yn enill mawr i'r trethdalwyr. Credai ei fod wedi rhoddi y ffigyran yn fanwl gerbron y Cynghor. Nid oedd yn rhaid arno i fyned i ddangos y priodoldeb o'i adeiladu, yr oedd gwir angen am le o'r fath yn y dref ar gyfer yr ieuienctyd. Gallai ddwyn tyst- iolaeth fod yna 500 o fecbgyn ieuains yn y dref, ac yr oedd yn gywilydd nad oedd gan- ddynt le ar eu cyfer. Yr oedd Darllenfa yn y dref yn un o'r pethau mwyaf angenrheidiol, ond yr oedd Dolgellau ar ol lleoedd eraill gyda y mater, felly disgwyliai i'r Cynghor basio y cynygiad, sef i gymeradwyo y planiau a myned i mewn am loan o 700p i wueud y y gwaith. Credai Dr Jones fod gwir angen am Ddar- llenfa yn y oref, ac mai y peth goreu fuasai adeiladu yn y lie yma. Mr Edward Williams a gynygiodd well- iant, sef fod y mater i gael ei adael ar y bwrdd am 6 mis. Yr oedd efe yn erbyn myned i adeiladu o gwbl. Mr J Griffith-Chwareuplant ydyw myned i adael y mater am 6 mis. Dr Jones a gynygiodd fod cyfarfod arbenig o'r Oynghor yn cael ei alw nos FawrtH nesaf i ystyried y mater, gan y credai nad oedd y Cynghor yn bollol barod i benderfynu adeiladu. Yn sicr, yr oedd y mater yn nn pwysig ar gyfer dyfodol y dref. Cefncgwyd ef gan Mr R Richards. Gofynodd Mr E W Evans a wnaethai Dr Jones ychwanegu hyn at ei gynygiad, sef en bod yn gitlw cyfarfod cyhoeddus yn y dref i gael barn y trethdalwyr, a bod y mater yn cael ei osod yn gryno ger en broa. Dywedodd Dr Jones ei fod yn hollol fodd- Ion i'r ychwanegiad yna. Tynodd Mr Griffith ei gynygiad yn ol yn ffafr cynygiad Dr Jones. Nid oedd cefnogydd i gynygiad Mr Edward Williams, a phleisleisiodd 7 dros y cynygiad arall, a chododd Mr Edward Williams ei law yn ei erbyn. Penderfynwyd fod i'r cyrarfod arbenig gael ei gyaal nos.Fawrth nesaf am 7 o'r gloch. Fire Escapes. Mr John Griffith a ddywedodd iddo dalu ymweliad & Le'rpwl yn ddiweddar, ac iddo- weled y Hre Brigades yn casglu i mewn y fire escapes i gyd, gan eu bod yn cael rhai fire escapes i gyd, gan en bod yn cael rhal | newyddion. Yr oedd y peirianau hyn yn I costio oddeutu 60p yr un, ac os buasai y t I, Cynghor yn dymuno cael un, gallent ei chael am 5p. Pasiwyd fod i'r Cynghor bwreasu un o honyr t, gan nad oedd ar hyn o bryd ddim at achub bywyd. j
AT ETHOLWYR RHYDDFRYDIG MEIRION.
AT ETHOLWYR RHYDDFRYDIG MEIRION. Mr. Gol.— Yr wyf yn disgwyl y cydnabyddwoh air ar y pen hwn yn amserol ac angenrheidiol, os nad oes rbyw obebydd arall galluocach wedi fy mlaenori. E^lur yw fod y dyfodol agos yn adeg bwysig yn haoes Rhy hlfrydiaeth Meirioo. Mae yr adeg yn ymyl pan y bydd Rhyddfrydwyr y Sir yn cael eyfle i egluro en barn, a'n doethineb, yn nghyd a'r gwerth a roddant, ar y eyfnewidiad trwyadl a chyfiawn a ddygwyd oddiamgyleh, mewn cysylltiad a Chynrychiolaeth Seneddol Meirion adeg eth- oliad Mr T. E. Ellis. Yn mhellach, bydd yr hyn a wna etholwyr Meirion y tro hwn, yn adlewyrcbn bri nen anfri ar goffadwriaeth ein hanwylyd Oynlas. Tybier fod rhywnn yn gofyn, pa fodd y gallwn dala mwyaf o barch i goffadwriaeth Ellis? Yr atebiad naturiol a phlaen yw, mai trwy ddewis y tebyeaf iddo a allwn gael yn olynydd y gwneir hyny. Gadawodd ef swm mawr o waith ar ganol ei wneud; felly, dylem ninau ymdrechn o blaid y tebyeaf o hyrwyddo y gwaith hwnwyn mlaen. Cynygiaf yn ostyng- edig nodi ychydig o'r prif bethaf anhebgorol angenrheidiol a ddylent fod yu amlwg a di- amheuol yn ein liaelod Seneddol dyfodol. Yn gyntaf, dylai fod yn Gymro gl&n, o j waed, iaith, atheimlad, ac werdi dangos yn | flaenorol ymlyniad wrth, ac ymdrech o blaid dyrehaflad ei wlad, a'i genedl, mewn gair yn 'Gymro pur' yn nghyflawn ystyr y gair. Yn ail, dylai fod yn 'werinwr,' yn un o j honom 'ni,' a thrwy hyny yn alluog i ddeall a sylweddoli ein cwynion a'n hangheniun. Mae yn anmhosibl i neb gydymdeimlo yn briodol heb iddo fod yn y sefyllfa hono, ag y mae y sawl sydd mewn angen am ei gydym- deimlad ynddi. Yn drydydd, dylai fod yn Ymneillduwr diamheuol a gwresog. Pa bryd bynag y daw Gweinyddiaeth Ryddfrydig i awdnrdod, mae yn sicr y bydd Dadgysylltiad ya mhell yn mlaen ar y rhaglen, ac fe fydd arnom eisieu dyn yr adeg hono a weithia yn bybyr o blaid diddymu yr hyn a ystyriwn yn an- nghyfiawnder a gormes trwyadl. Pe y dy- gwyddai i'r frwydr fyned yn boeth ar y mater bwn, oni fyddai yn anghyson a gwrthun i "Ymneillduwyr Meirion" anfon deiseb dros Ddadgysylltiad, i Eglwyswr i'w gosod ar I fwrdd Ty'r Cyffredin. Yn gicr nis gellir disgwyl i unrhyw ddyn wneud llawer o blaid rhyddid crefyddol, tra y parhao i ymlochasu yn mynwes yr Eglwys sydd yn hoffi, ie, yn mynu aros mewn caethiwed ac yn warthnod crefyddol yn Nghymru Ymneillduol. Credaf y dylem oil fel etholwyr ymdrechu cael allan, pa un o'r dynion a enwir sydd debycaf i Mr Ellis yn y pethau a nodais, a'i bleidio yn unol a gwresog. Conwn fod Uygad Oymru yn edrych ar yr byn a wnawn, ac y mae ysbryd Ellis yn ngorphenol ei fywyd yn dweyd yn eglur, 'Ymdrechwch, ymwrolwch, a byddweh yn ffyddlawn, i gario baner rhyddid i fuddugoliaetb.' ETHOLWE.
Advertising
ESBONIAD AR Efengyl loan GAN Y (PARCH T. ROBEpTS, LLANRWST Pris 6c. I'w gael o Swyddfa'r DYDD.