Tarian Y Gweithiwr

CvfriHed ein cyfeillion y Beirdd ell nolI Gyfansoddiadan Barddonol yn y inodd ac i'r cyfeiriad card} nol:— THOS. WILLLVMS (Brynfab), Ileadro Farm, Treforest, Pontypridd.

HIEAETH CYMRO AM EI WLAD. Mae'r Cymro twymgalon Yn caru'r hen wl"d, Lie cafodd ^yiighorifn Gan hoff fmn a thad Er byw ar ddanteithion A chyfoeth y byd, Hiraethu mae i galon Am Gymru o hyd. Gadawodd hen ffryndiau A garai yn fawr, A lIu o berth'nasati, Ond p'le maent yn awr? Mae rliai wedi tynu Eu gyrfa i ben, Ac yntau'n hiraethu Am hea Walia wen. Aeth ef o he a Walia Gan feddwl yn awr Y gallai'n rhwydd elwa Khyw gyfoetli go fawr Ac er iddo lwydrlo, A'i aincan nr hen, Mae eto'n g^fidio Am hen Walia wen. Cststellmedd. WM. THOMAS (Ecs Wcaallt).

CAN Y GLOWR. MESUR :—" Ben Wladfy Nhadav" Antuiio wna'r glowr fel arwr i Iawr I'r dyfudcr anelwig. ei ddewrder sydd fawr Mae'n hongian uvch gwagle wrth gadwyn o ddur, A'i fynwes heb bryder na chur. Cydgan.—Clod, clod, seinier iddo glod, Tra glo yn haen ar daen is nen, Y glowr goronir yn ben. Yn nghrog wrth ei wregys mae masnach ein gwlad. Pob desbartli sy'n derbyn o'i lafnr leshad Mawrygwn ei enw, mae'n deilwng o fri, A bloeddiwo, Y glowr i ni." Cydgan.—Clod, clod. seinier iddo glod, &c. Ymdeithiadros lwybrau anhvgyrch a dn, A'r creigiau goroesol o'i amgylch bob tu Gwyn ddorau v ddaear am dano sy'n nghau, A gwgus beryglon yn gwa.u. Cydgan.—Clod, clod, seinier iddo glod, 4c. Eistedda'r nwy tanllyd yn wyllt ar ei sedd, A'i gleddyf eiriasboeth ysgydwa'n ddihedd, Fel pe byddafn gwylied y gwron o draw, Er cipio'r fflam wynlas o'i law. Cydgan.—Clod, c10d, seinier iddo glod, &c Llafurio wrth 1ewyrch caeth Inset n a fydd, Gan rwygo'r du drysor o'i wely yn rhydd; A thinciad y mendryl a seinient yn lion Rhyw fiwsig melodus o'r bron. Cydgan.—Clod, clod, seinier iddo glod, &c. Glo, glo. medd poh tenlu, glo, glo, ydyw'r cri Sy'n treiddio trwy'r deyrnas fel llanw y Hi', Tra dwfr yn rhedeg dros mian a gro, Bydd galw parhans am y glo. Cydgan.—Clod, clod, seinier iddo glod, &c. Pontrhydyfen. GWILYM GLAN A FAX.

IFORIAETH. Aor fawr far yw Iforiaeth,—a'n castell Mewn cyatudd ac elaeth; Sail gobaith ac elw gweddw gaeth, A sayrr. aelwyd marwolaeth. CARNBLIAN.

Y GATH. Un farfog, enwog, heini,—hoff, fywiog, A phawen lem iddi, Yw r gath deg, naid mewn egni, Dwyn a lladd— dyna all hi. Tyioratown. J. MORGANS (Grynantydd).

Y DEIGRYN. Yn araf daw'n bed eirian—i'r golwg O'r ga-on r'rom weithian Bdeigryn g\\ iv yn glir a gAIn, 1011. n. tc:i; la aHaij. Pentre Esty.1 ED. I'.VA VS.

J^m>LOYERS' LIABILITY ASSUR. i, ANCE CORPORATION, LIMITED. CAPITAL, £ 1,000,000. First Issue, Fully Subscribed, £500,000, Paid up, £100,000. Offices :—84 and 85, King William Street, London, E.C. Cyfarwyddiry) Cadeirydd—Lord Claud J. Hamilton, M.P. C. F. H. Bolckow, Esq. (Chairman, Bolekow, Vaughan, & Co., Limited, Middlesboro'). Anthony Bower, Esq. (Messrs. Geo. Forrestei & Co., Liverpool). Henry Chapman, Esq., C.E., 113, Viotorla Street, Westminster. Arthur B. Forward, Esq. (Messrs. Leech, Harrison, & Forward, Liverpool). Ronald Johnson, Esq., C.E., Coal Master, Glasgow. W. H. Maudslay, Esq. (Messrs. Maudslay, Sons, & Field, Lambeth). Henry W. Maynard, Esq. (Director, London, & St. Katherine Dock Company). Robert Milburn, Esq. (Director, City of London Brewery Company, Limited). Leopold Salomons, Esq., Ill, Queen Street, Mayfair). Philip H. Waterlaw, Esq., (Chairman, Water- low and Sons, Limited). John G. Watson, Esq., (Messrs. Staines, Water low & Co., 4. Cullam Street, E.C. Robert Owen White, Esq., (Late of J. Basley White &, Brothers). Arianwyr. The National Provincial Bank of England, Limited, 112, Bishopsgate Street, London, and Branches. Cyfrtiihwyr, Watson, Sons, and Room, 12, Bouverie Street, Fleet Street, London, E.C. Oorvchicylhvr Cyjjredinol ac Ymjrifenydd. S. Stanley Brown, Esq. OoruchwyliuT Lleol dros y Siroedd Canoldircl. William Gibbs, 19, Bennett's Hill, Birmingham. Deheudir CymrM. Alfred Sheppard, 20, St. Mary's Street, Cardiff. DWY GAN ARWYDDWERSOL GYMREIG YN Y DDAU NODI ANT! "Cynt Cwrdda Dau Ddyn na Dau Fynydd I Faritone neu Denor. Y geiriau gan Ap Valant. cc Ymdreoh a Lwydda I Denor. Y geiriau gan Pabellwyson. I'w cael trwy y post am 6!c. yr un, gan yr awdwi, JOHN DAVIES (loan Tâf), Troedyrhiw, R.S.O. Canmlwyddiant yr Ysgol Sab- bothol yn Nghymru, 1885. «M°LIANWN DDmv ('WE'LL PR A ISS THE LORD'), Ymdeithgan er dathlu Y1 amgylchiad uchod, gyda geiriau Cymraeg a Saesneg, o nodwedd rhwydd a bywiog. Pris 2g. Copiau i'w cael oddiwrth yr awdwr, T. PRICK, A.C., 59, Nantygwenith Street, Merthyr. Hefyd, March 'Awn yn mlaen* ('On tM po'J, ac Anthem 'Achub, Arghvydd,' gan yr un awdwr. Yn awr yn barod, yr 2il Ran, pris 6ch., 'Cydymaith yr Adroddwr.' CYNWYSIAD Androcles a'r llew—liythod Cymro-Cynadiedd y Bwystfilod—Cwdyn y sant—Cerydd Cannle —Lawns y morfil—'Does dim ond un rhotlyn- Dydd cynhebrwng fy mam—Englyn i'r enfys- Eto i'r Gymraeg-Enwau cynghaneddol—Ffar- wel y flwyùdyn-ITenry Cort a gwneuthuriant haiarn—Helyntion priodasol Cnoang—Hunan- ddiwylliant—Ifan Sion ac lfan Sciencyn—James Watts a'r agerbeiriant Pum' mynyd yn rhy ddiweddar—Rosser Sir Fon—Rhywbeth o'i Ie yn yr esgid—Swn Corddi—Shan y Snuff- Tafarn y cawl-Y ni—Y blaidd a'r oen—Y cadno u'i- fran—Y cadno a'r afr—Y cadno heb gynffon—Y dyfrgi a'r eryr—Y llwynog a'r coedwr—-Y morgrugyn a sioncyn y gwafr—Y mwnci a r cathod—Y p'entyn yn marw-Yr hen fab gweddw—Y cwlwm allwcddau-Yr aderyn bach a'r bardd—A curious love letter— A water drinker's experience. Anfonir copi i unrhyw fan am saith stamp.— Cyfeirier, J. THOMAS, Printer, Tredegar. Y mae ychydig o'r Rhan laf ar law, ac an fonir y laf a'r 2il i unrhyw fan am Postal Order swilt. Madam Nellie R. Rees (Llinos Rhondda), Is now open to accept engagements for Oratorios, Miscellaneous Concerts, and Operas. tSSTApply at the Compton House, Treorky, via Pontypridd. "Tranoetli i'r Qarchariad Sef Ymddyddau wedi ei gyfaddasu i'w adrodø:\ gan 13 o wahanol bersonau, ar ddull cyfeillaofc seiliedig ar Actau xvi. Pris 4c.; i'w gael gan yr awdwr, Jacob Treharne (Tibcrog), Trecynon, neu gan y cyhoeddwr, David Powell, Printer, Trecynon. Yr elw arferol i lyfrwerthwyr a dosparthwyr. npEA AT WHOLESALE PRICES.— Why pay Grocers and Stores 2/6 per lb., when you can buy direct from importers choice Congou Tea (whole leaf) at 1/4 per Ib. ? Carriage paid. Cash on delivery. Sample post free 12 stamps. The DIRECT TEA SUPPLY COMPANY Customs Chambers, London, E.C. ABERDARE Double Prize Drawing, For the benefit of CHRISTMAS MILLS, 22 years of age, son of George Mills, 30, Cardifl Road, Abeixhgje, who has been unabe to follow any employfor the last two years, and is totally blind. It is the opinion of Dr. Jones, Aberdare, that it is a matter of impossibility for him to regain his eyesight. THE DR A.. VTIN"G WILL TAKE PLACE AT THE CARDIFF CASTLE COFFEE HOTEL, On Thursday, November 5th, 1885, Under the patronage and supervision of the following gentlemen Dr. E. Jones, Tymawr; Rees Rees, Ysw., Manager, Cwmaman; D. Hughes, Esq., Manager, Abernant; J. L. Thomas, Esq., Brynawel, Aberdare; E. Mor- gan, Esq., Civil Engineer, Abernant; Wm. Hughes, Esq., Manager, Abernant; T. Rees, Esq., Swan Hotel, Aberamau. To avoid any doubt about the value promised, the committee have resolved to give the pmes in cash. 1st PriEe, £5; 2nd do., j35 3rd do., £2; 4th do., £1 j 5th do., 17s. 6d.; 6th do., 10s.; 7th do., 5s.; 8th do., 2s. 6d., and 10 prizes of One Shilling each. Second Drawing eligible for those who will sell two books and upwards. 1st Prize, m, 2nd do., 108.; 3rd do., 5s.; 4th do., 2s. 6d. The Winning Numberørill appear the follow. ing week in the TARIA? Y GWEITHIWB. A printed list will be sent on receipt of a stamped envelope. ] Applications for books of tickets to be made to the Secretaries. Payments to be made in P.O. Orders or Postal Orders, payable to the Treasurer, M. Lewis, Esq., 42, Wind Street, £ Aberdare. I Tickets, 6d. each, or a book of 12 tickets for 5s. All duplicates to be returned to the Secre- tary by October 29th, 1885. No tickets will be j Jittwn unless naid for previous to the Drawing. Secs.j—D. R. LEWIS, 33, Wind Street, Aber- dare EVAN JONES, 5b,King Street, Aberaman, Aberdare. DALIER SYLW. CYNELIR Eisteddfod Fawreddog yn yr Albert Hall, Abertawe, ar y 26ain o Bagfyr, 1885. Ymddengys y mru ylion mewn j amser prydlon. I GOSTYNGIAD MAWR MEWN PRIS-LLYFRAU! Holl Weithiau y diweddar JJ C) SHSILMs F.R.G.S., M.R.A.S., Llundain, YN NGHYDA HANES EI FYWYD. Buchdraeth y diweddar J. MILLS, Llundain, gyd a darlun cywir, llian hardd, 2s yn He 3s 6ch. Palestina, sef Taith i Wlad Canaan (nifer fechan ar law), llian hardd, 4s yn lie 7s. Etc, Mor occo and Marble Leaves, 5s yn lie i 8s 6ch. Gramadeg Cerddoriaeth, 4ydd argraffiad, 12fed fil, llian hardd, 2s yn lie 3s. Hyfforddwr yr Efrydydd, ail argraffiad, llyfr y dylai pob dyn meddylgar ei feddu, llian, 2s yn lie 3s. Daearyddiaeth Y sgrythyrol, yn cynwys desgrif- iad o holl Wledydd y Beibl, llian, 2s yn lie 3s. Y Perl Ysgrythyrol, neu"agoriad i wybodaeth o'r Beibl, 12fed fil, mewn amlen, Is yn lie P?ls 6ch. Geirlyfr Ysgrythyrol, yn cynwys eglurhad ar darddiad ac ystyr y geiriau a ddefuyddir yn y Beibl, 9c yn lie Is 2c. Y Canor, sef arweiniad i esrwyddorion ac ym- arferiad cerddoriaeth, y 7fed fil, 4c yn lie 6ch. Iuddewon Prydain, sef eglurhad ar arferion teuluaidd, defodau crefyddol, &c., 6ch yn lie Is. Darlith ar Gerddoriaeth Gymreig, sef adolygiad ar^hanes a nodwedd cerddorinetli grenedlaethol y Cymry o amser y Derwyddon, 3c yn lie 6ch. Darlnniadur Anianvddol. sef eglurhad ar eg- wyddorion seryddiaeth, daearyddiaeth, a daeareg, llian, 2s 6ch yn lie 5s. Y Cerddor Dirwestol, yn cynwys tonan ac antbemau at wasariaeth dirwestol, gan E. Mills, 3c yn lie 6ch. Cerddor yr Ysgol Sabhothol a'r Band of Hope, yn ddwy ran, 3e yn lie 6ch. Pa fodd i ddewis gwraig, wedi ei gvfieithu o'r 4ydd argraffiad Saesonaeg, 3c yn lie 4c. I'w cael gan y cyhoeddwr. R. MILLS, Llanidloes, neu ^an Mri. Mills a Lynch, Swyddfa'r DARIAN, Aberdar, am yr un pris & chan y cyhoeddwr. British School room, Aberaman Aberaman Art Union Prize Drawing (For the benefit of John Harris, Glamorgan-st., Aberaman. who met with a serious accident at Treaman Colliery, which has deprived him of the use of one arm for the remainder of his life) will be held at the above place OCTOBER THE 5th, 1885, Under the patronage of several gentlemen of the locality. PRIZES (IN CASH)—1ST, £5; 2nv, £2; 5RD,B1. And various other prizes varj ing from 5J. to Is. in value. Tickets, 6d. each, or a book of 12 tickets for 5s' The Drawing will be on the plan of the Art Union, and the successful numbers will be pub- lished in the TARIAN yOWEITHIwRand 'South Wales Daily News' the following week. Treasurer,—Mr. W. Allsop. Overman, Aber- aman Colliery. Sec.,—Mr. Phillip D. Rees, 34, Begent Street, Aberaman. All duplicates to be returned to the Secretary on or before September 25th, 1885. CRYD-CYMALAU! CRYD-CYMAL AU Meddyginiaeih Neti-ydd at y Cryd-eymalau ADDEKIU FOD Embrocation JENKINS Yn anmhrisiadwy i bawb ydynt yn dyoddef oddiwrth y dolur poenus hwn, neu oddiwrth y Sciatica, Gout, Lumbago, Y sigiad, Cric yn y Cefn a'r Gwddf, &c., &c.y Gan ei fod yn ami yn rhoddi esmwythad bron yn uniongyrchol. Y mae wedi cael ei ddefu- yddio yn llwyddianus am lawer o flynyddau, ac wedi profi yn hynod effeithiol mewn hen acbosion, ac yn enwedig mewn Rheumatic Fevers; ond nid yw erioed o'r blaen wedi ei ddwyn i sylw y cyhoedd. Erfynir yn ostyng- edig ar bob dyoddefydd i roddi i'r Embrocation hwn brawf teg. Mae'r tystiolaethau canlynol yn ychydig o'r lluaws dderbyniwyd. T « Gwrthonor Isha, Gelligaer, Chwefror 5ed, 1884. AJwyl Syr,—Yr oeddwn wedi bod yn ddy- oddefydd mawr oddiwrth y Cryd-cymalau am dymor maith. Pan oeddwn mewn poenau mawr, yn analluog i gerdded, na braidd symud, dygwyddodd i chwi alw gyda mi, a'm cynghori i dreio potelaid o'ch Embrocation, yr hyn a wnaethum, a gwellhaodd fi cyn defnyddio yr baner. Dymunaf o galon i chwi lwyddiant yn eich ymdrechion i lesoli y rhai sydd yn dyoddef, a bydd yn lion genyf gymeradwyo eich meddyg- iniaeth i bawb. Gyda diolchgarwch am y daioni a dderbyniais, Ydwyf, yr eiddoch yn ffyddlou, Mr. Jenkins. DAVID PARRY THOMAS. Ferndale, Gorph. 31ain, 1884. Anwyl Mr. Jenkins,—Yr wyf yn diolch o galon am eich Embrocation at y Rheumatism. Un noson, pan oedd y poen yn ei angherddoldeb eithaf, defnyddiais ef yn ol eich cyfarwyddyd, ac nis gallaf ddarluniofy llawenydd a'm diolch- garwch ar y pryd am yr esmwythad a deimlais cyn pen ychydig fynydau. Gallaf ei gymer- adW) o yn galonog i bawb rhag y Rheumatism. Ydwyf, yr eiddoch yn ddiolchgar, ISAAC JONES, Gweinidog y Bcdyddwyr. Co-operative Stores, Ferndale, Rhagfyr 15fed, 1884. Anwyl Mr. Jenkins,—Mae yn bleser mawr genyf ddwyn tystio]aeth i effeithiolrwydd rhy- feddol eich Rheumatic Embrocation. Wedi gwneud prawf ar amryw feddyginiaethan ereill, a hyny yn ofer, mae yn hyfrydwch genyf dd weyd i mi gael esmwythad buan wedi defn- yddio yr eiddoch chwi. Pa bryd bynag y teimlaf gyflyrddiad o'r Rheumatism, yr wyf yn rhwbio yr Embrocation dros y rhan ddohirus, a llaesa'r poen bron yn union. Gallaf yn gyd- wybodol gymeradwyo eich meddygiiiiaeth i bawb sydd yn dyoddef oddiwrth y dolur poenus hwn.—Yr eiddoch yn barchus, J. D. PRICE, Manager. Fleur de-Lis, Chwef. 27ain, 1885. Anwyl Syr,—Da gcnyf eich hysbysu fod potolaid o'ch Embrocation wedi rhoddi gwell- had ryfeddol i mi oddiwrth y Gwynegon, y rhai oeddynt wedi fy nghaethiwo i'r ty er ys blyn- yddau, a'm gwneud yn analluog i ddim. Ond yr wyf yn awr, trwy drugaredd, yn gallu cyflawni fy ngorucliwylion fel arfer, ac yr wyf yn priodoli fy ngwellhad i'ch Embrocation gwerthfawr chwi. Byddaf ddiolchgar i chwi un anfon i mi botelaid arall. Yr eiddoch yn ddidwyll, Mr. Jenkins. MARY WILLIAMS. Mewn potelau 1/1 yr un. Ar worth ;an Fferyllwyr a Patent Medicine Dealers, leu gyda'r Post am 15 stamps, oddiwith A. T. JENKINS, Chemical Laboratory, Ferndale, Pontypridd. Theophilus Thomas, M.C.W., s open fur engagements as Paritone in 2*5 is- cellaneous Concerts. ] Lddress,—8, East Road, Tylorstow I fi? A b -I £ H A Or H lis O ■ (1 W f) /Y> H" 10 D (F f\ -J P CO | <¡ 1', O I | 1 i c H » II I 'J M 5 | IJ P 44.1 ROWLANDS AND THOMAS, Penygraig, Rhondda Valley, HAVE always a large quantity in stock of Coal or Hard Ground Boring Ratchets. Can bore holes at any angle up to 3! feet, and is easily fixed up by simply placing it against a pit prop. The Machine is made of first-class material; the drills being of a special quality of steel, THE Ratchets of best crucible steel, and the Nut of Gun Metal. Prices and particulars on appli- cation. Address:—34, Ffrwdamos, & 75, Penygraig Road, Penygraig, Rhondda Valley. Ferndale, Tylorstown, a'r Mardy! BYDDED hysbys i drigolion y lleoedd uchod fod gan D. DAVIES, Bookseller, Strand, Ferndale, stoc anferth a bapyr tai. Patrwnau newyddion hollol y tymhor yma— digon o ddewisiad. Bedroom Paper am 2g. Papyr Cegin, 2I,c. i fyny. 0 herwydd fod yr amser yn dlawd, gwneir ymdrech neillduol i werthu yn rhatach nag erioed. Cofiwch y cyfeiriad,—STBAND, FERNDALE, OY.—Bydd yma hefyd fwndelau o 3, 4, a 5 rolling i'w gwerthu am haner pris, i wneud lie i stoc newydd. IT Instrumental and Theoretical, are given by E. P. MILLS (Certificated in Senior Division of Trinity College), upon Organ, Piano, Harmonium, Counterpoint, and Harmony. Open to engagements as Accompanist in Ora- torios, Operas, Eisteddfodau, Concerts, &c. • Address :—30 & 31, Union Street, Pontypridd. TRECYNON Double Art Union Prize Drawing, For the benefit of David Griffiths, 20 years of age, Trecynon, Aberdare, who met with an ac- cident on August 9th, 1884, which caused the amputation of both legs, thereby totally dis- abling him from following any employment for the remainder of his life, will be held at the Baptist Vestry, Trecynon, on September 2lst, 1885, under the distinguished patronage of the following gentlemen :—Dr. E. Jones, Ty Mawr D. Hughes, Esq., Manager, Abernant; E Morgan, Esq., Civil Engineer, Abernant; R- Llewellyn, Esq., Manager, Bwllfa; and J. Wigley, Esq., Manager, Ysguborwen. 1. IN CASH £ 10 0 0 2. A Good Silver WATCH, value. 5 5 0 3. A Set of Tea Service, value.. 2 2 0 4. 20 Ibs. of Welsh Ham 5. A Beautiful BOOK—'RHIND'S Vege- table KINGDOM,'VALUE 1 6 0 6. A Beautiful SHAWL, value 1 0 0 7. A Splendid Silk Umbrella, value.. 0 10 0 8. A Pair of Woolen Stockings, value 0 5 0 And twenty other valuable prizes. _8_e.8- There will also be on the same date and at "the same place, A Second Prize Drawing For those who sell two books, worth 10/ and upwards. A Complimentary Free Ticket will be given on receipt of every 10/- by the Treasurer. 1st Prize, £1; 2nd do., 10s.; 3rd do., 5s. Tickets, Sixpence each, or a book of tivelve tickets for 5s. The Drawng will be on the plan of the Art Union, and the successful numbers will be pub- lished in the TAKIAN Y GWEITHIWB,' 'Gweith- iwr Cymreig,' and 'South Wales Daily News,' the following week. A list of the winning numbers will be forwarded to any address on receipt of a stamped envelope for the same. Treasurer,—MR. 0. HARRIS, 28, Harriet-st, Trecynon, Aberdare. Secretary,—MR. D. MORGAN, 1, Bell street, Trecynon, Aberdare. All prizes will be forwarded to their destina- tion, but the winner must pay carriage of same. Miss POLLY JENKINS, (CONTRALTO), Winner of the "Dillwyn Llewelyn Three Years' Vocal Scholarship" at the Musical College of Wales, is open to accept engagements for Oratorio and Miscellaneous Concerts. Address :—Musical College of Wales, Swansea. Market Hall, Ebbw Vale. CYNELIR EISTEDDFOD FAWREDDOG yn y neuadd uchod dydd Llun, Tachwedd 2il, 1885. Prif ddarn—I'r cor, heb fod o dan 120 o rif, a gano yn oreu 'The Night is Departing' (Mendelssohn's Hymn of Praise), gwobr £30, a £5 i'r arweinydd. Beirniad- John Thomas, Ysw., Llanwrtyd. Hysbysir pan bydd y program yn barod. MISS s. G M'OEEIB. M.C.W. íLLINOS Y DYFiRBYN), Winner of thn Vocsl Scholarship at the Musical College of Wales, Is open for aogogf.ii;er,ts EH Soprano in M;Bce]lateonft Concerts and Oratorios. Address:—9, Picton Place, Maesteg. W. JENKINS, Bill Poster and Town Crier, 30, CASTLE STREET, MERTHYR, (Member of the United Kingdom Bill Posters' Association). j Circulars addressed or delivered in town or country.; Auctioneers'Sales attended at moderate charges. Orders respectfully solicited and promptly attended to. Rents some of the principal Posting Stations in Merthyr and elsewhere. J. BURRY PHILLIPS Is open to acecept engagements to sing in Can- tatas, Oratorios, and Miscellaneous Concerts, as Baritone. Address:—Musical College of Wales, Swansea, or Pembrey, Carmarthen shire HOME COMFORTS.—Tea being a foreign pro- duct, is frequently adultered by the Chinese, therefore those English consumers who are not yet using Horniman's Tea, guaranteed free trom all adulteration, are recommended to do so. It is strong, delicious, warranted pure, and sold at lowest London prices. List of local agents (Chemists, &c.) in this locality :— Aberdare, Evans, Jones, W. Thomas, and W. T. Thomas, Chemists. Brynaman, Evans, Chemist. Cwmbach & Aberaman, Co-operative Soceity. Llantrisa.nt & Cowbridge, Llewellyn, Ohetnist. Trecynon & Cwmdare, Co-operative Society.. Pdutardawe, Jordan, Chemist. "CHARLES o'R BALA:" C»ntato'rCaiunlwydaiailtigp Geiriau, 2g. Anthemau'r Canmlwyddiant, 9c. y dWshl, S.F, "(JWYRTHIAU CRIST," Wedi eu troi ar gan, gyda thonau syml at was- anaeth yr Ysgol Sul, &c., &<& S.F., 6c.; H.N., Is. 6c.; Geiriau, 2g, Caneuon, yn y Ddau Nodlantt 6c. yr un. I Denor neu Soprano. I Fass Eden y Byd. [ Fy Ngwlad fy him. Geneth y Medd-wyn. | Gwlad y Mynyddoedd* Bachgen y Meddwyn. I Gwraig y Cadben. Y Gadair Wag. I Gwersi fy Mam. Teyro y Coed. Teyrn y Coed. Anwyl Gymru. Anwyl Gymra. "Cyrlymaith y Dadganydd:" Yn cynwys pedair o ganeuon, yn y ddwy Wt- a'r ddau nodiant. Rhan 1 i Faritone neu M.S.; Rhan Si I,aeug; Gyda'r post, 7c. "Y TRI CHYMRO HEFYD "Y TRI GOF:" Dau Driawd i leisiau meibion, 6c, yr to, uLLUSERN YW DY AIR rMTRAED:" Deuawd i ddwy Soprano neu ddan Denote 6c. yr un. I'w cael gan yr awdwr,— H. DA VIES, A.C. (PENCERDD MAELOR), Bryngwyn, Cel., BmSxmt Yr elw arferol i arweinyddioa) &c. GOSTYNGIAD PRISOBDD o WEITHIAU CERDDOROL, :DR. Coleg Cerddorol Cymru, Abert&w&l ————— JOSEPH—Cantawd syml i gorau ieuabftC, aV cydganau i blant; H.N., Is. 6c.; S.F., 8o.J geiriau, 2g. EMMANUEL.—H.N., 4s.; yn gyfrol hardd, ft".} S.F.. 2s.; i roddion a gwobrau, 4s. 6c. BLODWEN (I Dywysoges Cymru).—H.R., 4I.t yn gyfrol hardd, 8s.; S.F., 2s.; I rod. gwobrau. 4s. 6c. NEBUCHADNEZZ AR (I Dywysog Cymro).-— H.N.,3s.. 4s.,5s.; S.F., Is. 00., 2a. 66.,&1. & 13 0 ANTHEMAU (I Gymanfaoedd, y ddau nodiant, Ie., 2g., a 3c. yrUB. 'Cia* f mlwyddiant yr Ysgol Sul,' Hiraethgaa,' Bvdd drugarog,' &c. 9 0 ANTHEMAU I BLANT-c A Chalon Loa» 'Anfon am Joseph.' 'Joseph a ganfn frodyr.' lc., 2g.. a 3c. vr un. 20 0 GYDGANAU (I Eisteddfodau, &0.)- Clvchau'r Llan,' < T.ria.d dydd ar Gvmra. 'Prince of Wales.' 'Molawd i'r W* Rhyfelgan,' 'Bydd drucrarocr.* TELYN YR YSGOL SUL.-S.F.. rhanau I. 2, 3, 3c. y rhan; y geiriau i'r oil, 2g.; R.N.. rhan 1. 6c. 27 0 GANEUON.—' Telegragb Boy,* 'Tangla# Skein.' < Golden Grain,' H.N., 2s. yr nB y gweddill ar wahan (yn y ddau nodiant).6Q. i Is. vr un. 4 0 BEDWARAWDAU.—H.N./Nid myfi-'6o.t: » 'Rw'yn gwybod,' 6c.; Sleep, my dimM, 2s.; < Abide with me,' 2s. 6 0 RANGANAU (i feibion).-INœ.gua.' Plygain amser,' 2g. i 4c. yr UD. P.S.—Pob archeb (gyda blaendal) 1 J, Parry & Sons, Blodwen House, Swansea. Llandilo-Pawr. A N EISTEDDFOD will be held at T Inndila Fawr on Monday, September 21st, 1885. Chief Competition:—'Worthy is the Lamb* (English1*, Handel's Messiah, to be rendered by a choir numbering not fewer than 89 voices, prize £25. The winner of this prfa. will not be allowed to take the second prist also. Second Competition:—'Bendigedig fyddo Ar- glwydd Ddnw Israel' Welsh\ John Thomas^ Llanwrtyd Wells, to be rendered by a ehoir numbering not fewer than 50 nor more thaa 80 voices, prize £10. Brass Band Competition :—'Then Ronnd aboafe the Starry Throne' (Handel s Samson, ar» ranged by Haigh). The number, exolurivw of drums, to be not fewer than 14 nor over 18, prize JB7. Programmes, containing full particulars of ai competitions, &e., will appear shortly. C. G. PHILLIPS, Hon.Sec. Llandilo, Jnne 11th, 1885. ETHOLIAD SENEDDOL RHAN. Jlj BARTH Y RHONDDA, AT YR ETHOLWYR. FONEDDIGION,— Fel ymgeisydd dewisedig y Tri Chanty fy nyledswydd bellach ydyw cyfleu Ii chwi fy syniadau gwleidyddol ar bra bynciau y dydd. Gwahoddir fi i gynrychioli etholaeth weithwyr, ac os dychwelir fi, gwnaf 17 rhan i gefnogi mesurau i ddyogeln bywyd- an, ac i ddyrchafu a llesoli amgylcmaaan y gweithwyr yn gyffredinol, yn neilldttol eiddo cymoedd y Rhondda. Caiff pob deddfwriaeth a dnedtla i wneud damweiniau raor anmhosibl ag y gellir fy nghefnogaeth benaf. Tra yn cydnabod fod Deddf Rheol- eiddiad y Mwngloddiau wedi gwnead llawer er lies a dyogelwch y gweithwyr, eto cydsnabyddaf yn rhwydd fod yn ang- enrheidiol gwneuthnr amryw o welliantau o pwysig ynddi. Er sicrliau y cyd-ddealltwriaeth llwyraf rhwng meistr a gweithiwr, yr wyf dros estyn i'r gweithwyr ryddid porflTaith yn newisiad atal-bwyswyr, a chaniaiau hawl- iau cyfartal i weithwyr a meistri mewn ffordd o erlyniad am drotieddiad o'r gyfraith. Yr wyf yn ffafr perffaith gydraddoldeb crefyddol, a bydd i mi yn ddiomheuol bleidleisio dros DdadgysyHtiad a Dad. waddoliad yr Eglwys SefydledSg. Dylw dadganiad syml fod yn ddigono! yn lid y llw mewn llysoedd gwladol ac yn ? Senedd. Bydd i mi bleidleisio dros ddiwygiad trwyadl yn neddfau y tir, gwneud trœ glwyddiad y tir yn rhwyddach a rhatach, gyda rhoddi hawl i dad i ranu ci feddiaii- au cydrhwng ei blant fel y gwelo yn oreuk heb fod o dan orfodaeth i'w ihwymo yn hollol wrth yr etifeJd dros y cenedlaethan (jrrcmogeniture & entail); ac, reewii gair, pleidiaf bob mesvir mewn cysylitiad 1tr. iad a thriniaeth tir a fyddo er budd y genedl yn gyffredinol. Cofnogafyngalonog fesur Mr. Broadhurst, A.S., ar galluost leaseholders ar delerau teg i ddyfod i fedok iant o'u heiddo fel i hydd-ddeiliaid (jrm* holders). Yr wyf yn bleidiol i Ddewisiad Lleol (Local Optien) Addysg Rhad, a Ðiildymiad: Thalwobrau Parhaoi (Perpetual Pmsums)- Pleidleisiaf dros Dd'v ygiad Ty yf Arglwyddi, Cyflafareddiad Cyd-gencoi* aetiio], a Lleihad ac Adgyfaddasiad y Trethoedd Ymerodrol a Lleol. Os etholir fi i'ch gwasanaeth yn y Sen* add, gwnaf fv ngoreu yn wastadol areiclfc rhan, ac yirarechaf ymddwyn }nbarha»% yn deilwng o'r yrnddiiiedaeth bwysis. FEKO. L. DAVIS.

ABERmPv IA.VB YR YNADON. Dydd Ma^rtlv y I35vt\ cyfisol, yn y Ilys trchod, gvrviSwyd Kl:atatli Bracc, Cwmbach, 5»m ymosed &f Mary Summers o'r un lie. Yf cedd hefydfyvfis-snwinovs. Cododd yr ym- rafa<?l mewi £ ,|>erthyi us i berehenogaefch darn (I bre?> (slefyci") » g<>dwyd i fyny o'r canal. !JV*tiai Mrn. §iumiurs fod Mis Ih:cc wedi tayfod i'w t! £ |, &in ofyn am v darn pren oedd y tvst wedi lidmta o'i thy drwy ddrwa y Cèfn. Atebodd hithau os oedd y pren yn porthyn iddi y cawsai ef yn ei ol ar 01 i r gwr (tdvfod adjef. > Mewn atehiad, dyvredodd Mrs. Braca>-fod yn rhaid iddi hi ei gael yr »dcg bono,!■»<?;'yihaflodd yn y pren. Yn yr yiurafael. v\ yd hi i'r llawr gan Mrs. Brace. Yn y cross summon#, tystiai Mrs. Brace fod Mfs. Summers wediymaflyd mewn careg, a i tfckfo ai ei phen pan ofynodd am y pren. DyVfedai y prif ynad fod y ddwy wraig i'w tfelo. Tafiwyd yr achos allan, a rhwymwyd hwynt i gadw yr heddwch am civwe' mis yn nghymydogaeth Cwmbach.

SARON, BIRCHGROVE. dynaliodd yr egIwys uchod ei chyfarfodydd blynyddol y Sal a'r Uun, yr 16eg a'r 17eg o'r mis hwn, pryd y pregetliwyd yn ystod y cryfarfodvdd gan yParchn. R. Rees, Alltwen Jones, Ceinewydd a T. Rhondda Williams, Castellnedd. Cafwyd pregethau grynms ac effeithi^ l ganddynt, a dymuniad yr eglwys a'r Jfweinidog, yn ddiarrlieu, yw y bydd i hen Sayliaid mewn pediod ddyfod nid ú fewn ychydur, ond yn gwbl oil yn wneuthurwyr trwyadl y gair trwy ddyianwad yr had da & gafodd ei hau yn y cyfarfodydd rhagorol hyJ). KAZAKETH.—Nos Wener, yr 21ain cyfisol, iraddodwyd darlith cany cenadwr J. Roberts yn y cape! uchod ar Frynia Gissia. Yr oedd lion yn ddarlith synil a gwir afaelgar, yn werth i lawer ddyfod i w gwrando. Nid oedd y eynulliad yn lluosog iawn, a chredwn y gaHai ac y dylasai fod yn well. Credwn y tlylasai son am ddarlithiau o'r naturymagael THwy o sylw preswylwyr ein hardal, fely gall- ic t wybod rhywbeth am anwybodaeth dudew »nelwig leoedd y ddaear, a. diolch mwy ar fronau hen Walia y magwyd hwynt. Cafwyd llawer enahraifFb felus gan y darlithydd o an- wybodaeth y Cassiaid am grefydd ac o'u gwaredigaeth o afaelion yr ysbrydion drwg, y Thai a addolent. Canwyd ychydig emynau yn iaith y Cassiaid ganddo yn wir deimladol. Yr oedd hon yn ddarlith syml, dyddorol, ac ftffeithiol iawn. Melus moes etc medd— 3LXJLKQ O'R LIE.

GLYNCORWG. Diwrnod liir-ddysgwyliedig oedd dydd lihsn, Awst 17eg, gnn blant a phobl y Cwm liwn. Y tnae yn arferiad er ys blynydtloedd taellafth yn y He, gan yr enwadau Ymnedlduol, i gsdw gwyl de flynyddoedd a gorymdaith. Dydd Lhm diweddaf oedd yr adeg hyny i gymeryd lie. Yr oedd pedair o ysgolion yn cerdded, sef yr Armihynwyr. y Bedyddwyr, y Methodistiisid, a'r Beibl Christians. Wedi cerdded o arngvlch y cwm, aeth pawb i'w CHpeli ea hunain i fwynhau o'r te a'r bara brith. Mwynhaodd pawb y diwruod yn Sfliagorol—y te a'r bara brith. Wedi hyny hxx i-yfarfodydd llenyddol yn mhob capel yn yr hwyr, ond yr oedd y liuaws allan yn fhwarcu. Digon hawdd oedd aduabod t:bwa» tl) y hobl wrth eu bod yn aros allan gydaV fath beth. GAIV?AI)—Y mac yn Uawetiydd genym bysiiysn f. d y brawd Mr. William Davies w<xli c;iel (itihvad odcliwnh eglwys Seisnig yn y Oogledd, a i fod bellach wedi ei ordeinio. Oobeithio y hydd llwyddiant yn ei ganlyn, ac y daw i fod yti ddefnyddiol yn ngwinllan ei Arghvyfld. MEDI>\Y'JOD —Nid ydyw y cwm hwn ond i-jychan iawn (H;d y mae yn 3in genym hys- bysu fod ntny o yfi'd cwrw, neu o feddwon, yn y lie bychaa hwn nag un lie arall yn Kebeudir Cymru yn ol ei boWogaeth. Nid yn uni</ y dvnum sydd yn meddwi, ondhefyd y MifcMywod. (Icbeithio y bydd yr ychydig firtau yma yn ymbyliad i holl drigolion y lie, fel y byddoiit yn codi i fyny o ffosydd pechüd ac i actio dynoliaeth. AMICWK.

CWMAMAN, ABERDAR. Traddodwyd tlarlith nos Lun yr wythnoe cldiweddaf gan y Parch. D. Oliver Edwards, yn Moriah Anian. Y testyn oedd 'Diarheb- ion y Bob! Cawsom ddarlith addysgiadol ia.wn. Gobeithio fod y canoodd pobl ieoainc oeddynt yn bresonol wedi dal ar y gwersi a gododd y dariithydd i'w sylw. aphenderfynu 3Mtudi" diarbebion pur y Beibl. Yr oedd ..lw y ddarlith hon yn myned i gynorthwyo Mr. John Davies, yr hwn sydd mewn cystudd er ys hir amser. Gallwn ddweyd fod y He hwn yn hynod haelionus a daionus yn yr ysiyr hwn, sef cynorthwyo yr angenus a'r' tlawd. Llywydd y cyfarfod hwn oedd y Pucn. W. Davies, (C. M.) Cafwyd cyfarfod jirwir dda a chynulleidfa luosog.—UN OEDD

MABON YN CYFARFOD RHWYSTRAU. Ie, Mri. Gol., a hyny oddiar law personau "Ila ddylasent ddweyd yr un gair na thaflu yr un gareg i'r perwyl hyny, gan fod pawb yn cydnabod mai cynrychiolydd llafur sydi yn eisieu yn y Rhondda. Yr wyf yn methu Qyfalu pa sail deg all fod ganddynt i roddi y gwtthwynebiad lleiaf i Mabon. Ond y mae un Skith yn sicr, sef fod gan weinidogion waith sydd yn gweddu yn Hawer gwell iddynt na cfeeisio ei rwystro i fod yn gyrirychiolydd CJynioedd y Rhondda, sef aios yn yr alwedig- feeth cu. galwyd iddi (os felly hefyd). Y mae Thai gweimdogion yn teimlo mwy o ddyddor- I deb mewn jf'.yasanaethu Byrddau na phregethu efeJigy!. Wei, cysegrant eu hunain i'r Byrdd- au yn hollol, ac yna. pob peth yn dda. Gyd- Weithwyr, peidiwch cymeryli eich arwaingan ..y personau hyn. oud hogwch wynebau eich gilydd, a gweithredwch yn gydwybodol dros yr hwn sydd wedi ac a wna eto yn gyd- 1rybodol i chwithau. ex 0 GOLEII Y MANDREL.

MAEOX YN TRKOHCI. Nos Fercher diweddnf ymwelodd Mr. W. Abraham a Threorei, c a anerchodd gynull- iad mewn cae yn yniyl capel y Wesleyaid. Cymerwyd y gadair gall Mr. Jones, Pentre. Yr oedd hwn j'n L'j't.ufod rhagorol ac un- feydol, a phasiwyd y gwahanol benderfyniad- au yn hollol nrsfrydol. Cvmerv/yd rhan U»ddo gan Mr. John Jenkins. Mr. W. Williams, Mr. W. Dunval!, Mr. W. Evans, ereill.

AMGYLCHIAD HYNOD 0 GYN-— DDEIRIOGKWYDD. Y mae amgylchiad hynod o tgynddeir- "W^i wyud yn cael ei hysbysu o Brighton. Datfu i saer o'r enw Thomas Potten, o amgylchiachn annibynol, gyilawiii hunan- ladtJiad tra mcwn pang o vuljgofrwydd. j Pan y cafwyd af yn gorwedd yn ei waed, wwyd ci pcrthynol i'w fab" yn llyfu y gvram. Gan nad oedd y ci byth yn myned allan, 3tis gallasai gael ei gnoi gan WDtrbyw grcadur arall; modd bynag, caf- iwyd fod y ci yn afiach, ac yn arddangos wwyddion o gynddeiriogrvrydd. Aeth y fcreadnr nior ddrwg, fel y goffuwyd ci Jadd er dyogdweh. Y farn yw ei fod J wedi jnyned yn srvrddivrios Vrth lyfn grrncd ydyn a gyli-r.v; 1;: n-n'atfdiad YN wal'gof. ]

Y \VAT~»D. Crvf greadur, bychan, diwyd, Du ei glog, a dan yw ef, Mewn tywyllwch mae ei wynfyd— Yn y ddaear mae ei nef: Mae'n gluat deneu- erea elyn 0 ddystawaf chwa y nen. Braidd na chlyw y gwlith yn disgyn, Ac anadliad y gwvbedvn. Yn yr awyr uwch ei ben Gweithiai'i holl gr.dd-gellcedd dyrys Fel wrth nodwydd cwmpawd greddf. Oil yn gywrain, ond yn drefnus, Er yn ddalf, ni thyr ei ddeddf; Nid yw'n annoeth dreidio'i arfau I wneud fTordd trwy'r caled faen, Ar yr aswy gady'r rhwvstrau, A'r anmhosibl a'r y ddehau, Gan fyn'd rhyngddynt yn ei flaen. Ceir ei rymus allu gweithiol Megys yn ei drwyn a'i droed, Ond y tre/niant cudd-gyfriniol Hwnw'n rhol eyfrw ysdra roed Eto mae'r "sypynau godir Ganddo'n rhes ar hyd y gnvn, Neu'n wasgarog hyd y doldir, Fel gwyddfaol geryg milltir, Yn bradychu, 11 wyUrau hwn. Hen boenydiwr yr amaethwr A fu drwy holi oesnn'r byd,— Trethu dyfais y gwaddotwr A'i amynedd niue o hyd Trefnu wna ei 'gudd linynau" Ar ei lwybrau, cr ei "ladd—" Ceisio twyllo'r hudivr yntau, Ac osgoi ei fanvol faglau" Ydj w gorchest 1cmest" Gwadd." CAKNEILAN. )

CEFNYGYNGON, Htn nomdy anwyl i mi yn rhandir Cwmdar Aberdar, lie y bu fy nhadau yn oesi am flynyddoedd meithion. Mae tyner adgofion yn sibrwd o hyd Yn hyglyw o'r pell pell orphenol, Ganlwytho'r teimladau a bywyd i gyd, A lloni y galon brnddhaol; A chwyd Cefnygyngon adgofion diri' 0 feddau'r blynyddoedd yn anwyl i mi. Mae'n fwthyn gwerinaidd ar gopa y bryn, Yn nghwmni awelon y nefoedd, A fly pob lohyw lesgedd i ddyfnder y glyn Yn nghysgod ei feiddgar fynyddoedd A'r ysbryd yn ddystaw addola fan hon, A gweddi gynhyrfa deimladau y fron. Er nad yw y tyner a'r prydferth yn nghyd, Yn lloni ei weunydd rhamantus, Mae blodau'r clogwyni yn swynol i gyd Fel engyi mewn gwisgoedd croesawus; Ac 0 y mae coflaid o iechyd i'w gael Ar fryn Cefnygyngon yn rhydd ac yn hael. Pa Ie mae fy nhadau fu'n llwybro ar hyd Ei fryniau yn dalgryf ac hoenus, Fel engyl fugeiliairf a llonder eu bryd Yn nghwmni y praidd tangnefeddus ? Mae ceryg y fynwent yn ateb yn brudd, Mai yno yr hunant dan laswellt yn gudd. Mae'm calon yn rhwymo'm serchiadau i gyd I aros yn nghwmui'r gorphenol, Ac adgof ar adgof a gyfyd o hyd Yn dirfion fel blodau anfarwol; Ond prudd ydyw'r syniad, mat'm tadau yn fud, Ond dal mae'r hwn ffermdy yn gadarn o hyd. Dymunwn gael rhyddid i orplien fy oes Ar gojpa'i ucheldir arddunol. A phronad o iechyd a chalon ddiloes I'm lloni, fel bywyd y duwiol; Ond 0 Cefnygyngon, mae'n wag, gwag i mi, A'm tadau nid ydynt i wrando fy nghri. Bydd adgof am dano yn anwyl i'm bron Tra erys fy nghalon i guro, Ac 0 I boed y stormydd yn dyner fan hon Wrth daro yn erbyn ei fando Ac 0 Cefnygyngon, pan wywo fy ngwedd, Yn nghysgod ei furiau dymunwn gael bedd. Aberaaan. D. M. DAVIBS.

ARX1.L. Gu, Ion forwyn Rhagluniaeth,- hen urdd hotf Wir dda ei gwasanaeth Hael ei budd mewn cystudd caeth, Anfarwol yw Iforiaeth. DEWI ACR.