READ ARTICLES (12)

News
Copy
"JOHN PLOUGHMAN'S r ALK." Gils Y C. H. SPurGEON. FFASLEDDATJ. YR hwn a ymffrostia ei fad yn berffaith sydd berffaith. mewn ffolineb. Yr wyf wedi teithio llawer lawr, ac i "fyriy. ar hyd yr hen fyd yma, ac ni welais erioed na cheffyl perixaitb na dyn perffaith, ac nis gwelaf ychwaith nes y daw dau ddydd Sul gyda:u gilydd. Nis gellwch gael blawd gwyn allan o gwdyn glo, na pherffeithrwydd o'r natur ddynol a gwell i'r hwn sydd yn dysgwyl hyny edrych am swgwr yn y mor. "Difywyd, difai," meddai hen ddy- wediad, ac am y meirw ni ddylem ddy- weyd dim ond yr hyn sydd dda; ond am y byw, y maenb oil wedi eu pygo (tarred) i raddau mwy neu lai, a gall haner llygad eu canfod. Z, Mae i bob pen ei fan meddal, a phob calon ei dyferyn du. Mae gan bob rhosyn ei ddrain, a phob dydd ei nos. Mae ysmotiau hyd yn nod ar yr haul, a'r wybren yn cael ei tbywyllu gan gymylau. Nid oes neb mor ddoeth fel na fedda ddigon o ffolineb i lanw marchnad-gell yn ffair gwagedd. Ni chawn belydrau yr haul heb beth cysg- od, ac felly y mae daioni y ddynoliaeth wedi ei gymysgu, i raddau mwy neu< lai, a drygioni. Nid yw belau pawb yn ysgrifenedig ar sa talcenau, a hyny sy dda, neu bydd- ai yn ofynol cael hetiau ag ymylon llydain iawn eto, mor wir a bod wyau yn wyau, y mae ffaeleddau rai mathau yn nythu yn mhob mynwes. Nis gellir dywedyd pa bryd yr ymddangosa pech- odau dyn: neidia yr ysgyfarnog allan o'r llwyn pryd na fyddwn yn dysgwyl am dani. Gall ceffyl sydd yn wan yn ei goesau beidio syrthio am filldir neu ddwy, ond y mae ynddo, er hyny, a gwell i'r gyrwr ofalu cadw ei ben i'r lan. Nid yw y gath yn yfed llaeth yn awr; ond gadewch ddrws y llaethdy yn agored, a chewch weled ei bod cynddrwg lladrones a chathau ereill. Pe buasem ni bob amser yn cofio ein bod yn byw yn mhlith dynion anmher- ffaith, ni fuasem yn y fath dwymyn pan yn cael ar ddeall am fethiantau ein cyfeillion: yr hyn sydd bwdr a dora, a llestri holltedig a ollyngant. Gwyn fyd yr hwn na ddysgwylia ddim oddi- wrth gig a gwaed, canys nicha ei siomi. Dynion ydynt ddynion ar y goreu, a'r cwyr goreu a dodda. Un da yw'r ceffyl byth na syrthia, A da yw'r wraig byth na cheintacha. Ond yn sicr, ni cheir y fath geffylau na gwragedd, ond yn mharadwys ffyliaid, lie y mae rholeni (dumplings) yn tyfu ar y coed. Mae cylymau ar y coed cymwysaf yn yr hen fyd drwg hwn, ac.y mae y cae gwenith glanaf yn meddu ar ei ran o chwyn. Mae y gyrwr mwyaf gofalus yn dymchwelyd y cerbyd weithiau, a'r gogyddes oreu yn colli peth o'r cawl, ac fel wyf yn gwybod, er fy ngofid, v mae yr aradwr mwyaf gofalus yn tori yr aradr weithiau, ac yn gwneud cwys gam yn fynych. Ffolineb yw troi cyfaill ymaith o herwydd ffaeledd neu ddau, canys gell- •wch ymadael ag ebol unllygeidiog, a phrynu un dall yn ei Ie. Yr ydym oil yn llawn beiau, a chan ein bod yn byw mewn tai gwydr, ni ddylai neb o honom daflu ceryg. Mae pawb yn chwerthin wrth glywed y saucepan yn dyweyd mor ddu ydych wrth y tecell. Mae anmherffeithrwydd ereill yn dangos i ni ein anmherffeith. rwydd, canys y mae y naill ddafad yn debyg iawn i'r llall: ac os oes brycheu- yn yn llygad fy nghymydog, di- ameu fod un yn fy llygad inau. Dylem arfer ein cymydogion fel drychau i gan- fod ein beiau ein hunain, a gwella ynom ein hunain yr hyn a ganfyddwn yn ffael- eddau ynddynt hwy. Nid oes genyf amynedd at y rhai sydd yn gwthio eu trwynau i dy pob dyn i geisio arogli allan eu ffaeleddau, a gosod chwyddwydrau ar eu llygaid i ganfod colliadau eu cymydogion. Dylai y gweilch hyny edrych yn nes atynt eu hunain, a chaent weled y diafol lie na feddylient ond ychydig. Mae beiau bob amser yn dew lie mae cariad yn ds- neu. Mae buwch wen yn ddu, os bydd eich llygaid yn ewyllysio ei gwneud felly. Am feiau fy hun, cymerai lech fawr i dotal cyfrif o bonynt oil; ond di- olch i Dduw, gwyddom pa le i'w cy- meryd, a pha fodd i gael y goreu arnynfc. Er ein holl feiau, y mae Duw yn ein caru os ymddiriedwn yn ei Fab, am hyny na fyddwn wangalon; ond go- beithiwn gaei byw i' ddysgu a gwneud rhyw ddaioni cyn marw. Er fod y cart yn gwichian, fe a adref a'i lwytb, a gall yr hen geffyl, er wedi tori ei benliniau, wneud llawer o waith eto. Nid yw o un dyben gorwedd lawr a pheidio gwneud dim am na allwn wneud pobpeth fel yr ewyllysiem. Beiau neu beidio, rhaid aredig, a rhaid i ddynion anmherffaith ei wneud, neu fod heb gynhauaf y flwyddyn nesaf. Er gwaeled aradwr yw John, ni ma yr angylion weithio yn ei Ie, a thyma fe ati ei hunan. Yn mlaen a thi, Boxer; Qee woaI Captain! 1

News
Copy
ADOLYGIAD Y WASG. Y GLUST A'R TAFOD.-Gan y Parch. Robert Evans, Aberdar. Pris chwe clieiniog. ArgrafiVyd gan H. Evans, Bala. DIAU genym y bydd yn llawea gan ganodd a glywodd Mr. E. yn traddodi ei ddarlith ddyddorol a gwir boblog- aidd ar y Glust a'r Tafod, ei cbael all an trwy y wasg. Dygwyddodd i ni fei gwraudaw y tro cyntaf y cafodd ei thraddodi. Teimlem ar y pryd ei bod yn ddarlith rhagorol, yn cynwys cyd- nabyddiaeth fawr a'r testyn, wedi ei gwisgo mewn iaith dda, ac yn cael ei thraddodi gyda nerth a chymeradwy- aeth uchel. Ond wele y ddarlith boblogaidd weithian ger ein bron yn llyfryn tlws. Ac o'r ddau, mae y llyfr yn welliant ar y ddarlith. Mae y testyn yn wir ddyddorol; ac y mae yr awdwr wedi llwyddo i wneud eithaf cyfiawnder a'r testyn, mor bell ag y gallesid gwnend hyny mewn darlith neu lyfryn chwe' cheiniog. Ac i'n bryd ni, mae yn gaffaeliad i'r werin i gael i'w cyrhaedd lyfryn ar destyn mor bwysig ac wedi ei ysgrifenu mewn iaith mor boblogaidd. Mae llenyddiaeth Gymreig yn hynod o ddiffygiol mewn llyfryn o'r fath. Byddwn yn ami yn tosturio wrth ddarllenwyr Cymreig a fynant ddarllen wrth weled mor lleied sydd ganddynt o le i ddewis. Gobeith- iwn, fodd bynag, fod amser gwell ar wawrio, ac y gwelir Iluaws o awdwyr ieuainc anturiaethus yn dilyn seiampl ein hawdwr, mewn rhoddi cyfleusdra, o leiaf, i'r werin i bwrcasu llyfrau gwerth eu darllen ar ol eu cael. Yr ydym o galon yn cymhell y llyfryn bychan, ond gwir werthfawr hwn, i sylw ein darllenwyr lluosog o bob oed a gradd, canys y mae ynddo bethau gwerth eu gwybod. Ceir ynddo amryw ddarluniau o'r glust, yr hya sydd gynorthwy nid bychan i'r darllenydd i ddeall pa mor gywrain ydyw, fel rhan o'r ty yr ydym yn byw ynddo. Dywed ein hawdwr, "Mae doethineb anfeidrol i'w ganfod yn ngwneuthuriad y glust ddynol; ond nid yw hi ond rhan o'i ffyrdd ef yn ngwneuthuriad y corff dynol. Mae pob rhan o hono yn rhy- feddod asyndod, a dylai fod gan yr olwg ar y corff ddigon o ddylanwad ar ein meddwl i'n dwyn ni oil at draed yr Arglwydd ein gwneuthur mewn ysbryd addoliadol. Os ydyw y gwaith yn rhyfedd ac ofnadwy, pa faint mwy felly y rbaid fod y Gwneuthurwr. Os ydyw y glust yn syndod beth am yr hwn a blanodd y glust ? Wedi rhoddi darluniad manwl o'r glust, cawn gan ein hawdwr ddarluniad eyffrous a dyddorol o'r tafod. Dywed Aelod talentog a doniol yw y tafod. Gall gyflawni tri neu bedwar o oruch. wylion cywrain ar yr un pryd. Nid all un aelod arall, nac un o'r synwyrau ereill wneud dim ond un gorchwyl ar unwaith. Ni all y traed ond cerdded, na'r dwylaw ond gweithio, y llygaid ond edrych, na'r ffroenau ond arogli, ond fe all y tafod arctiwaethu a llefaru bron yn berffaith yr un pryd." Wedi rhoddi darnodiad o'r tafod, mae ein hawdwr yn naturiol yn gadael iddo lefaru drosto ei hun. Rhydd gyfleus- dra i'r darllenydd i'w weled yn ei waith; a mawr y gwaith mae y tafod yn ei wneud. Mae o yn fyd o anghyf- iawnder, ac yn gyru troell natur- iol yn fflam dan. Cawn dyrfa o rywogaethau tafodau ganddo, megys tafod truenus, tafod cyfrwys, tafod C/nhenus, tafod gwiberaidd, tafod gweniaethus, tafod esmwyth, tafod ffraeth, tafod hyawdl, a llu ereill. Rboddir siamplau effeithiol o'r gwahan- ol dafodau. Pe buasai ein gofod yn caniatau, baasem yn anrhegu ein dar- llenwyr ac ychydig o honynt, ond rhaid ymatal. Ond cyn rhoddi i fyny, dy munem alw sylw at y traethawd byr oud gwir alluog yn niwedd y Ilyfr ar Ddyn yn ben ac arglwydd y greadig- aeth anifeilaidd." Er nad yw y traeth- awd hwn ond byr, mae wedi ei ysgrif- enu yn gryf, ac yn hyawdl, a manwl iawn. Mae o ei hunan yn werth y peth a ofynir am y lly tr lawer gwaith dros- odd.

News
Copy
UNDEB CRISTIONOGOL. (Buddugol yn Eisteddfod Porthcawl.) Hyf fyddinoedd Naf ddenir-yngwlwm, Gwalia ganddo awynir; Teyrnasoedd trwy hwn asir Hwa yw teyra undebau'n tir. CramowysoTT,

News
Copy
!lINt RESOLVEN. YR Usmm CENEDXAJETHOL. MAE yr undeb hwn eto wedi royned yn fethiant yn y lie hwn. Cynaliwyd cyfarfod gan y glowyr er ys tua ped- war mis yn ol, pa,n yr oedd tun, 300 yn bresenol. Yr oedd y cynrvchiolwyr canlynol yn bresenol hefyd, seE Mabon, Samuel Davies, ac I. Connick. Dangos- odd yr areithwyr werth undeb yr adeg bresenol, a chan fod yr hen uadeb wedi myned i'rllawr, cynygiwyd ein bod i ymaflyd yn yr un bresenol, pryd y caf- wyd cymeradwyaeth unfrydol; ac ail ymaflyd a wnaethom fel un gwr. Ond drwg genyf ddyweyd ni thalodd y pryd hwnw ond oddeutu 100 y noson gyntaf, ac ni welwyd hwynt fyth wedy'n, ac y mae wcdi dyfod i lawr hyd saith o aelod- au. "Well done, boys." Dyma help yn iawn, a chefnogaeth heb ei bath i'r rhai sydd yn ein cynrychioli ar y Bwrdd Cymodol. Beth wnawn ni, anwyl gyd- weithwyr ? A gawn ni ei chodi unwaith eto ? Gwelwch fod yma ryw haid aneirif o gontractors wedi codi yn ddiweddar, .ac y mae rhai hyny yn trafod y gweith- wyr fel y byddont yn gwel'd oreu er eu lies. Nid yw y gweithiau yn y lie hwn wedi talu ond rhyw gyfran fechan iawn mewn cydmariaeth i'r hyn a ddylasent o'r levy o chwe cheiniog a osodwyd ar bob un tuag at clalu treuliau y bwrdd. Gobeithio y cesglir hwynt yn fuan. Dewch, fechgyn, ynte, ati o ddifrif, a mynwn yr undeb i'r lan, fel y gallom drafod ein materion gyda'n gilydd ac mewn cariad. SlOP Y GWEITHWYB. Da genym weled y mudiad hwn yn myned yn mlaeti mor flodeuog ac yn talu mor dda. Cafwyd yn y chwarter yn diweddu Rhagfyr diweddaf, haner coron y bunt, ac yn argoeli dyfod yn iiop dda, a thrwy hyny yn fendith i'r eweithwyr ac ereill yn y lie. Gobeithio y bydd iddi fyned rhag ei blaen. "Y Sicic FUND." Cynelir eyfarfod cyhoeddus yma cyn yr ymddengysy llinellau hyn ar y EAKIAN, er ystyried y pwysigrwydd o sefydlu sick fund yn y gweithiau hyn, gan nad yw y mwyafrif yn gweled y drefn sydd yma yn awr i gynorthwyo y cleifion yn ein mysg yn deg a chyfiawn. Meddylier fod yma ddau ddyn o'n mysg yn glaf ar yr un pryd, a bod un o'r ddau yn wr priod, dau neu dri o blant mwy neu lai, yn gwario ei arian ac yn gwastraffu ei amser, fe ddaw i ofyn am gael caegliad nos y pay, a dywed am ei amgylchiadau a llawer o bethau ereill, tosturia bawb wrtho, a chyfranant yn helaeth. Ond gadewch i'r dyn arall ddyfod, yr hwn fydd wedi cymeryd gofal o'i enillion a gwerthfawrogi ei amser i gynilo ychydig arian, prin y caiff hwn amser i ddweyd dim, byddant yn barod i ateb, 0, y mae genyt ti ddigon o arian, yr wyt ti wedi gofalu am dy amgylchiadau yn mlaen Haw. Wel, gofynaf ai nid mor deilwng fuasai i'r dyn hwn i gael yr un chwareu teg a'r hwn sydd yn gwario ac yn colli amser? Wel, y ffordd yw trwy gael fund, fel y caiff pawb yr un chwareu teg, gwr priod neu ddyn ieuanc, gadewch iddo fod yn gyfoethog neu yn dlawd, os bydd yn cyfranu, teg yw iddo gael cyfran. Hefyd y mae ambell un yn cael mwy o chwareu teg wrth fod yn perthyn i'r manager: nid pell o'r lie hwn y gwelsom ddj n yn cael casgliad a dim ond wedi bod yn glaf am bythefnos, ac yr oedd ganddo ddau glwb, gwraig ac un plentyn, yn cael 7 punt, a dyn oedd mewn gwir angen, fis ar ol hyny, yn cael dwy bunt llawer mwy isel ei amgylchiadau. Nid wyf yn meddwl fod peth fel yna yn gyfiawn. Wel, gweithiwn ein goreu i sefydlu fund ynte, medd ERYR ORAIG NEDD.

News
Copy
BETHEL, ABERNANT. DYDD Sul diweddaf, cynaliwyd cyfarfod- ydd sefydlu y Parch. John Mills, di- weddar o Treuddyn a Coedllau, yn y capel uchod. Am 10 o'r gloch y boreu, pregethwyd gan y Parch. J. W.Williams, Mountain Ash, a'r Parch. Dr. T. Price, Aberdar. Am 2 yn y prydnawn, Mr. Williams, Mountain Ash, a'r Parch. W. Harris, Heolyfelin. Am 6 yn yr hwyr, aethpwyd yn mlaen a'r gorchwyl o sef- ydlu y gweinidog, pryd y gwnaeth Dr. Price sylwadau pwrpasol ar yr achlysur, yr hwn a ofynodd os oedd yr eglwys yn unfrydol yn rhoddi galwad i Mr, Mills, ac atebwyd ef yn gadarnhaol dros yr eglwys gan Mr. Benjamin Phillips. Yna pregethwyd gan y Parch. J. Yaughan, Aenon, Merthyr, ac yn olaf gan Dr. Price ar ddyledswydd y gweinidog i'r eglwys, a'r eglwys i'r gweinidog. Yr oedd y cyfarfodydd yn rhagorol, a'r pre- gethau oil yn ddylanwadol iawn. Go- beithio y bydd i Mr. Mills hir barhau yn ei faes newydd ac eang, ac y bydd iddo wneud llawer iawn o ddaioni yn y dyfodol. CYNONLANC.

News
Copy
TABERNACL, SCIWEN. Nos Iau, yr 20fed cyfisol, cynaliwyd cyngherdd fawreddog, dan nawdd y cor ieuanc a gobeithiol y lie uchod, pryd y gwasanaethodd Mr. Samuel, Treforis; y ddau frawd T. a W. Thomas, Llansam- let; Bos Morlais; Mr. L. Arnold, a Miss E. Recs, Castellnedd. Canodd cor y lie yn fedrus ac yn Iwynol dan arweiniad Mr. Gwilym Richards, Clydach. Llyw- yddwyd yn fedrus gan y boneddwr parchus, Mr. E. Madoc, Llansamlet. Oredwyf fod hon yn un o'r cyngherddau goreu sydd wedi bod yn Sciwen pob un o'r cantorion yn ei hwyliau goreu. BARFOG ABBY.

News
Copy
FFESTINIOG A'I HELYNTION. Treuliasom wyliau Nadolig, 1875, eta yn hapus yn Ffestiniog. Treuliasom rhan helaethaf o'r diwrnod mewn cyf- arfod cystadleuol perthynol i Ysgol Sabbothol yr Annibynwyr, Jerusalem, Four Crosses. Yr oedd gweithrediadau y cyfarfod fel y canlyn: IIywydd, Mr. Evan Evans, diweddar oruchwyliwr y Bugail Slate Co. Llywyddai Mr. Evans yn fywiog a deheuig. Dywedai pan yn anerch y gynulleidta ei fod yn ofni mai dyma y Nadolig diweddaf a gai ei dreulio yn ein plith, am ei fod yn bwriadu ymadael ddechreu y fiwyddyn newydd i ddechreu ar oruch- wyliaeth newydd yn Bryn Eglwys felly fod yn dda ganddo gael y cyf- leusdra hwn i lywyddu y cyfarfod, am y tro diweddaf. Wedi galw ar y Band of Hope i ganu "Dywedwch i mi'r hanes," o dan arweiniad Mr. D. Jones, Bodafon, aethpwyd yn mlaen a'r rhagdrefn yn drefnns. LLWYDFAB. [Byddai yn dda genym glywed oddi- wrthych mor amled ag y gwelwch yn dda.-GoL. ]

News
Copy
AT Y BEIRDD. Cyfeiried ein cyfeillion y Beirdd eu holl Gyfansoddiadau Barddonol yn y modd ae i'r cyfeiriad canlynol MR. D. W. JONES, (Dafydd Morganiug), Hirwaun.

News
Copy
Englynion Priodasol E. J., fyc.—Nid oes un o honynt yn gywir. Dylech ym- drechu meistroli y cynghaneddion, a diamheu y gallech wneud hyny mewn ychydig amser. Dau a Dwy.—Nid eywir y cyntaf; di- wygiwyd ef. Diwrnod Oer Tymhestlog-Diwygiwd hwn hefyd. Y Llywydd White.—Er yn fuddugol, mae cystraweniad y blaenaf yn rhy ddrwg i'w gyhoeddi. Y-Pridd.—Ymddengys. Penybanc lIouse.-Mae gwall cynghan- eddol yn nghyrch y blaenaf fel y mae wedi ei ysgrifenu, ond diau mai di- ofalwch fu'r achos i osodceir yn lie cu. Ymddengys. Tramway 1Yewydd Gastelinedd.—Mae gwall cynghaneddol yn nghyrch yr ail eng- lyn, sef,- ——— yr Henwr Yn hoenus. Buasai yn gynghanedd gysylltiol fel hyn,- yr henwr Hoenus, &c. Neu yn gywir fel y canlyn: ——— yr henwr A'r hoenus yn geindeg. Newidiwyd ef i'r ffurf olaf enwyd. Ymddengys. Gan o CM i H. B., Ysw.-Wfft byth i'r canu clod, a'r nadu tragywyddol sydd gan feirdd Cymru. Baich ar natur, a gwastraff ar amser yw eu darllen. Diwydrwydd.- Y mddengys. Y Bedd, Pellebyr Mor y Werydd, Castell Caregaenen.- Y mddengys. Pio Nono.-Englynion celfydd; ond syn- iadau hollol gyfeiliornus, wedi eu trwytho mewn pair o wenwyn rhag- farn, a'u gosod i fyny ar drostau an- wybodaeth. Nid oes gronyn o deimlad dynol, heb son am Gristionogol, o'u mewn, ac y mae'r dymuniad sydd ar ddiwedd yr ail yn gyfryw nas gallasai cythraul ddymuno ei waeth. Mae yr ail yn rhy ffiaidd i'w gyhoeddi.

News
Copy
YSTOEM AR Y MOR. Y m6r, mor llyfn yr edrycha'n awr, Ei donau yn ymdreiglo fel pe bae Am ddenu'r morwyr sy'n y porthladd draw I hwylio dros ei donau Ilyfnion et Ond ust! tebygafgtywed ewn y gwynt, Fel pe bae awydd cryf 19 1 fewn y gwnai Ef aflonyddu y tawelwch hyn A gwelafdi,aw yn y ffurt-afen las Rhyw gwmwl bychan du'n crynhoi; Nid hiry bu cyn ilwyr otchuddio'r fluera'rser. Y gwynt cynyddu mae mewn nerth-pob ton A demila ei ddylanwad ef, hyd nes Ymgodi'n uwch wna'r naill ar ol y llall; Tvwyllwch dudew a orchuddia'r nen, A buan berwi WDø. y m6r yn groch, Fel pe bae hen Vesuvius dan ei W&.1, A megin Vulcan }'DU n ebwythu n graid. I'r Ian ymgodi'n uwch y tonau wnant, Hyd nes'n y diwedd fel mynyddau y'nt, A cbyda thwrf ymdreiglo wna y naill Ar ol y llall-crechweuant fel pe buent Yn gwawdio ymdrech rhyw drueiniaid sydd Yn ceisio llywio llestr dros eu brigau hwy. Ffonestri'r nefoedd fel p^n agor y'nt, A'r gwlaw fel cenllif o'r cymylau fry I lawr a syrthia a buander erch, Ac ymgymysga'n nyfroedd beillt.y mor. I'r lan uwch, uwch y tonau a'nt, hyd nes Maent bron yn cyflwrdd y cymylau llawn, A pheri wnant i'ch deimlo fod 'n eu plith IIyw gystadlewaet-h fawr, pa un a fydd Y cvotaf t gusanu'r cwniwl Fydd Yn hongian uwch eu pfinau hwy fel lien, Neu ynte fod yn eu meddianu'hwy Ryw flp angherddol am y dyfroedd pydd Yn crogi fel cadwrfa uwch eu pen A tbra yn tpimtf/r angherddolcleb.byn, I'r lan yr a'nt er eeisio-difa'r oil, Ac ar ol metliu dychwel wnant yn ol, Eu gwancus safnau yn agorpd sydd, Er llyncu unrhyw betli a ddaw 'r eu ffordd, Efaliai mai rbyw long yn llwythog o Eneidiau gwerthfawr ar ei bwrdd a fydd; Eu safnau echrys gauant arnynt, hwy, A'u hyrddio gant i drag'wyddoldeb maith. Mae holl elfenau natur fel po bae Y Bod Anfeidrol iddynt wedi rhor Eu rhyddid er gwneud fel y mynaat hwy; Y mellt ymwibiant drwy'r eangder maitb, i Nid oes a'u rhwystra ar euhechrV8 hynt, Ond treiddiant trwy hwyibrenau, belitant graig A brltw darawant yn mvnwesau pawb Taranau ruant fel FH:' bae rbyw lu 0 ynau n cael eu tnniu yr uu prvd Maent fel pe baent am wneud i ^aion craig I deimlo Pit rhufdati cedytn hwy Y mor a & 'n ei tiaen yn ehwyrri, a braidd Na theimlwn nad oes dim a aaif 'r ei ffordd, Yn gyru mae pob peth o'i fken fel us. Y morfil, hwn a'i gynffon ysgwyd long Nid yw ond megys pluen ar ei ddw'r, A th»fla ef) n wawdun ar y traeth Ynmlaen yr a byd nes y clawhydat Hen graig (er's oesoedd diril-cli sydd Yn esrnwyth orphwys ar ei chadarn sail,) A cheisia'n o'er ei difodi M Yu ol y try, ynigynddt'iritiga.'n eret), Amalu ewin wna, ymgnsgla Berth, Ac ail gychwyna ar ei ynfyd waith Rhyw long efallai ddaw nr ei draws pryd bYD8 Yn ei ddialedd tafia IJihvd nes Yn ganddryll ydyw ar y c:reit;iau eerth. O! mor ofnadwy ydyw "meddwl am Yr holl drycbineb gan yr ystorm a wneir; Ar ol i'r boll elfenau fod Mbyn, ■ Fel pe yn gwledda mewn difrodi'r byd, Ovmerir vr awennu yn llaw'rHwn KeoI-»'r oil o bonvnt hwy a'i Air, A buan dan ei lywodraetbiad Ef I'w hen si fyllfa duiddig, dawel dont; Esgyned ei-n Kweddiau ato Ef Am wylitd dros y morwyr yn 'r ystorm. Aberdar. D. P. D.

News
Copy
ENGLYNION 7 I'rr Masonic Hall, neu Neuadd y Seir$ Bhyddion. Aberafon. Hudolus a6 bardd adeiiad,—odiaeth lawn ydyw meWn trefniad Iach anoga chwanegiad 0 enwog les tref a gwlad. Yn nawdd haeI i'r neuadd bon-yn sirioj Mae ein Seiii Rhyddion; Hir gerir ei rbagorion Tra rhed dw'r, tra rhut ton. Ar gyrau'rjdref mae'n ibyw goron-bard(Il Urddnnawl achyson, [iawlt A deil y wech adeil hon 1 syDu'r wlad a'i swynion. Man hynod i'n eisteddfodau,—a lie I'nHawengyngherddau; Ni gaun odiaeth ganiadau ^5 Enwog wyr o'i mewn yn gwau. E brofir yn Aberafan-y lies Aril wysa boa weithian Ni fydd ^wall o hyn allau Yn y glwys addoldai gIft". FFRWDWYLLT,

News
Copy
NAWN SUL, Wedi clywed am farwolaeth Iestyn Mor-* ganwg, anwyl fab fy nyhyfaill Homo Ddu, yr hyn a gymerodd le Bhagfyr 31, 1875, yn wyth mis oed. HomoanwyHmaehynod—olwynion Rbagluniaeth y Duwdod Trwy y Def yn troi yn od, A'u troellau yn llawn trallod. Awelon oerion glyn hiraeth-i ti Sy'n 'storm profedigaeth; 0 hyd yr wyt ar oer draeth Mor o alar—marwolaeth! Ond eto, Homo, ymaith-a galar, Nac wyla mewn artaith; Ar.y dw'r, os chwerw'r daith Na wibia mewu anobaith. Y brawd gwyl, boed bur dy g& 0 iHgOtt Diangodd y bychan Yn nghol glyd ryw augel i GIOL a 1 wynlyd-paitl a chwynfan. Ust yn awr, gwyr lestyn iaith—y seraff Cyn fiiarad ei-larmaith; Ninau heb wel'd Ion unwaith Yn niwl du yr anial daith! VJ Bywiol dw' y blodeuyn- a wywai Ar ddiwedd y flwyddyn; Ond daw'r Iesu a'r pert rosyn-yn gn I fywiol wenu mewn nefol wanwyn. Trwy y dymhsst tiried Homo-i wlad Y wledd. Nid oes huno, Awel groes, na gwely gro, N< monwent, na siom yno. BRYNFAB. O! Iestyn bach, aechost o'n byd-yn mhell Dros y mor i wynfyd, I wlad gam ey'it fiodau 'i gyd Heb auaf, yn llawn bywyd Homo anwyl, dyma enyd—i wylo Dan waeJedd a tbriatyd, Poenus yn wir y w'ch penyd Drwyybwlch—gorthrymder byd! Cymylau uwch cwm o alaeth—cyfyng Ac hyf augau'n helaeth, A'i wyllt eirf yn hywallt aeth Heli o lyn marwolaeth! Cais eiriau llawn cysuron—yn Ngair Duw Cynghor dyn o ga!on .Ydyw it' dandraliodion, ■ 1 fywhau drwy ddeddfau Ion. Yno mae'r gwir awenydd—yn gweled Gwa,wl y Ganaan giodrydd, Athrag'wyddol ddwyfol ddydd I lenwi'i- Wyci'a lonydd. 0 frawd anwyl, byfryd hinon—i ti ddaw A'th Gate ddel a ffyddlon Yn sawyr mynydd Sion Yn gweini hedd teg wenau Ion. CaorflSli, CEifYCj),