Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Advertising
DATE POSTPONED TO JULY 9 BEAUCHAMP ROAD CHAPEL, CLAPHAM JUNCTION. WEDNESDAY EVENING, JULY 9,1902 GRAND (CORONATION) COMPETITION CONCERT MISS LOUIE MORRELL The Australian Soprano will sing. 1Rer first appearance in London after successful tour in Australia). And other well-known Artistes will appear. Hass Solo—" Arm, Arm, Ye Brave." Prize 21/- (and Coronation Silver Medal). 'Solo—Girls under ] 6, Y Deryn Pur (Emlyn Evans) Prize 21/- (and Coronation Silver Medal) Becitation—" Budduogoliaethau y Meddwl Dynol (Dewi Wyn o Esyllt). Prize 21/- (and Coronation Silver Medal). Secretaries- Hiss J. WILLIAMS, 15, Park Road. LMiss J. JONES, 507, Battersea Park Road.
PLA'R CORONI.
PLA'R CORONI. "Yn ol brudiau'r beirdd, yr oedd rhywbeth L'u tuhwnt i ddigwydd yn nyddiau'r u Coronog" Faban." Ond beth pe bae Taliesin a Myrddin wedi byw i weled yr hen wr sy'n Frenin iieddyw ym Mhrydain yn cael ei goroni ? 'Ow'r ffys a'r ffwdan-y tynu i lawr a chodi n fyny, y chwyfio banerau a chynheu can- wyllau. yr yfcd a'r meddwi, y bwyta a'r jysmygu,—a'r cyfan am fod un hen wr yn gosod giwga ar ben y Hall dydd Iau nesaf! iPe bae'r Archesgob yn gwneyd rhywbeth gwerth son am dano-pe bae, fel engraifft, yn gosod to o wallt cyrliog, naturiol, ar ben y Brenin—buasai hyny'n werth gwneyd tipyn o rialtwch o'i herwydd. Ond gwneyd y fath Sri am goroni- ■" Plentyn yw tad y dyn,ie, a phlantos pen-feddal yw pobl mewn oed, hefyd. Mae busnes Llundain, y ddinas fwyaf yn y byd, ibraidd ar stop er's wythnosau. Mae ffenestri ;yn ein siopau mwyaf yn cael eu tynu allan er mwyn codi seddau i weled yr orymdaith "goronol." Gwelsom Eglwys yn y Strand wedi ei phlastro a llythyrenau breision coch, Stop! stop Holo meddem ynom ein tiunain, mae'r hen Estrones yn dechreu di- huno bellach, ac yn galw ar wyr Ninefe i aros ar eu ffordd i ddistryw." Ond erbyn edrych, %eth oedd yno ond galwad ar i'r fforddolion -aros ac i fyfyrio-nid ar eu buchedd, ond ar yr Eglwys fel the best stand on the route --ac i gyfrif-nid eu dyddiau-ond eu harian er gweled os gallent dalu y crogbris ofynid am sedd! Ond nid gwyr Llundain yn unig sydd wedi ifwallgofi. Mae genym berthynasau anwyl yn y wlad sydd mor benwan holies a neb c;pwy bynag. "Bonfires" a ffest, gwaeddi Awre ac yfed iechyd da,-dyna i gyd a glywir yn nistawrwydd y wlad o ben bwy gilydd. Mae'r meddygon wedi darganfod clefyd new- t, ydd, ac y mae llawer eisoes wedi cael eu dan- fon i'r gwallgofdai yn dioddef oddiwrth y Morbus coronations. Un o'r symptoms yw fod y claf yn tynu ei het oddiar ei ben, yn ei chwyfio yn yr awyr, ac yn gwaeddi nerth ei geg, Duw gadwo ar bob awr," & Tuallan, eifel yr 'ym yn ysgrifenu, fe glywsom swn y gwaeddi. Mae'r dwymyn yn cydio ynom Bant a'r hat! Boys, cydwaeddwn, "Duw gadwo ar bob awr, Benadur Prydain Fawr
GWANU'R CLEDDYF I'R WAIN.
GWANU'R CLEDDYF I'R WAIN. O'r diwedd mae'r banerau gwaedlyd wedi eu plygu, ac y mae Kitchener wedi rhoddi drosodd lywodraeth y ddwy dalaeth newydd i'r "civilians." Mae 18,000 o Fauwyr wedi taflu eu harfau i lawr, ac yn canu Duw gadwo'r Brenin" gyda'u hen elynion. Mae y byd yn edrych gyda syndod ar y ddrama ryfedd, ac y mae hyd yn oed Jingoaid y wlad hon yn dechreu gofyn," Ha wyr, ai dyna'r fath ddynion yw'r Boeriaid ?" Ni chlywir gair yn eu herbyn y dyddiau hyn, ond mae papyrau fel y" Daily Mail," a fu'n chwydu eu llysnafedd am fisoedd lawer ar y bobl ddewr, yn awr yn rhugl ddigon yn siarad am "the boy heroes of De Wet I" Pobpeth yn dda; ond ai nid yw hyn yn dangos mor anheg oedd galw Pro-Boers yn" fradwyr am geisio adgoffa i'r wlad wallgof mai dynion ac nid anghenfilod oedd y Boeriaid. <t Ond beth ddaw o hyn oil ? Ai drwg i gyd yw'r rhyfel ai peidio ? Drwg i gyd, medd John Morley: da i gyd, medd y Jingoaid. Amser a ddengys-ac amser yn unig. O'n rhan ni, credwn fod Morley yn iawn. Hawdd ddigon gwaeddi "Duw gadwo'r Brenin heddyw, ond nid yw hyn ond dechreu gofid. Tra 'roedd Kitchener yn Affrica, yr oedd y Boeriaid yn gallu ymddiried yng ngair ac addewid y Sais. Ond mae Kitchener ar ddychwelyd, a'i olynydd fydd Ar- glwydd Milner, pen a tharddell y dryg- ioni i gyd. Fe gyfyd anghydwelediad cyn bo hir, ae nid Milner yw'r dyn i'w symud i ffwrdd. Peth arall yw hyn. Mae gan y Boeriaid heddyw draddodiad cenedl- aethol godidog. Maent wedi sefyll i fyny am yn agos i dair blynedd yn erbyn holl allu yr Ymherodraeth fwyaf yn y byd. A chofier mai traddodiad milwrol a fydd. Traddodiad areithyddol a llenyddol sydd gan y Cymry ac areithwyr a llenorion y dymunant felly fod. Traddodiad milwrol sydd gan y Boeriaid: a bydd y genhedlaeth nesaf yn awyddus i ddangos i'r byd eu bod yn deilwng o'r tradd- odiad. <t Ot Ond, i adael heibio prophwydo am y dy- fodol pell, pa effaith gaiff heddwch ar wleid- yddiaeth Prydain Fawr? Wel, mae un o ddau beth yn sicr o ganlyn. Un ai fe ym- neilldua Arglwy^d Salisbury o'i swydd fel Prifweinidog, neu fe gyll y gwr aflonydd o Birmingham bob rhecsyn o amynedd. Uchel- gais mawr Joe drwy'r blynyddoedd yw bod yn Brifweinidog Prydain Fawr. Mae yn myn'd yn hen-y mis hwn mae yn 66 mlwydd oed. 'Does dim amser ganddo i'w golli. Fe wel yn eglur na chaiff gyfle tra'r erys Salisbury mewn swydd. Nid oes dadl nad Joe sydd yn cadw'r Llywodraeth mewn awdurdod. Hawdd fydd iddo, pryd bynag y myno, droi'r Llyw- odraeth allan i'r hewl. Gallwn felly gymeryd yn ganiataol y bydd yn rhaid i Salisbury ymddiswyddo cyn diwedd y flwyddyn. Pwy fydd ei olynydd ? Y Due o Ddyfneint, medd rhai. Ond 'dyw Joe ddim yn myn'd i ollwng y cyfle o'i law mor rhwydd. Balfour, medd ereill. Mae Balfour wedi cael profiad helaeth ac y mae yn boblogaidd. Ond nid yw cyn gryfed dyn a Chamberlain, ac nid yw, ar yr ochr arall, yn debyg- o sef ill naill ochr er rhoddi cyfle i Joe. Chamberlain yw dyn y blaid newydd-yr Ymherodraetholwyr pybyr penwan—ic ni fynant neb arall i'w rheoli. Felly, cawn weled golygfa lied ddigrif yn ystod y flwyddyn nesif, sef, rhyfel gartrefol yn y blaid Djriaidd. Mie'r Rhyddfrydwyr wedi dioddef Uawer oidiwrth y fath beth yn yr wyth mlynedd diweddaf, ac y mae'r Toriaid wedi'u gwawdio gyda chrechwen. Mie ein tro ninau ar ddod j
CYMDEITHAS CYMRU FYDD.
CYMDEITHAS CYMRU FYDD. Cafwyd cyfarfod rhagorol o'r gymdeithas hon nos Wener yr wythnos ddiweddaf-er fod y tywydd yn hynod o anffafriol. Y mae yn eithaf amlwg fod defnyddiau cymdeithas gref yma, pe buasai'n bosibl dod o hyd i rhyw ddull o enyn dyddordeb a sicrhau cydweith- rediad dynion ieuainc Llundain. Y mae'r gymdeithas wedi ei sefydlu er's wyth neu naw mlynedd bellach, ac er na fu ar un adeg yn llewyrchus iawn, eto, y mae rhyw gymaint o fywyd ynddi o'r dechreu. Gwnawd ymgais lawer gwaith i wella'r cyfansoddiad, ac i eangu maes ei gweithgarweh, ond rhyw fodd neu gilydd ni ddaeth dim lies erioed o'r cyn- ygion hyn. Yr ydym yn methu deall beth sydd wrth wraidd y difrawder ynglyn & gwleidyddiaeth sydd wedi meddianu pobl ieuainc Llundain fel cyfangorff. Yn unigol, y mae'r Cymro yn wleidyddwr selog, ac y mae pynciau gwleidyddol yn cael sylw mawr yn y cymdeithas au llenyddol sydd ynglyn a'n capeli. Ond yr oedd cynulliadau Cymdeithas Cymru Fydd yn ystod y gauaf yn druenus o fach, a hyny yng ngwyneb y ffaith fod papyrau rhagoi ol wedi eu darllen ar bynciau fel Tir- feddianiaeth yng Nghymru a Llywodraeth Gartrefol dros Gymru. Yn sicr, nid ydyw'r Cymro Llundeinig wedi deall y ffordd i gadw cymdeithas wleidyddol yn fyw. Y mae Cymry Llundain wedi gwneyd cymaint yn y gorffenol i oleuo ac i arwain Cymru fel y mae'n resyn gorfod cydnabod fod eu llais mor ddistaw yn y dyddiau blin hyn pan y mae'r egwyddorion y bu ein tadau yn ymladd drostynt yn cael eu sathru tan draed, a phan y mae pob math a anfoesoldeb gwleidyddol yn cael ei. gyflawni gan y Llywodraeth anghyfiawn a rhagfarn- 11yd hon. Deffrowch, deffrowch Gymry Llun- dain.
AR OL Y BRWYDRO.
AR OL Y BRWYDRO. 0 ddydd i ddydd daw newyddion boddhaol o Ddeheudir Affrica. Mae uwchlaw deunaw mil o filwyr eisoes wedi dod a'u harfau i fewn, a chyn pen ychydig ddyddiau disgwylir y bydd yr ymostyngiad wedi ei gwblhau. Yn unol a'r disgwyliadau, y mae'r Bauwyr wedi cytuno i gydnabod y telerau, a chydnabydd- ant yn lied gyffredin nad oedd wiw parhau yr ornest ar ol i Brydain gynyg y fath delerau ac i Kitchener ei hun addaw na chawsent gan, o dan y faner Brydeinig. Fel y sylwyd genym eisoes, y mae'r telerau yn wir foddhaol i'r Bauwyr o dan yr amgylch- iadau. Yr oedd Lloegr wedi dod i wel'd o'r diwedd nad oedd wiw parhau yn y syniad o ymostyngiad di-amodol (unconditional surren- der). Dyna oedd cri y wasg Jingoaidd wedi bod ar hyd yr holl amser, a chawsant ergyd Ilym pan ganfuant fod telerau mor rhydd- frydig wedi eu cynyg a'u bod hwythau fel gwladfawyr gonest wedi cytuno i'w derbyn pan oedd pob gobaith am ymwared wedi cilio o'r tir. Beth a olygir wrth y cytundeb presenol ? Gallesid meddwl wrth glywed rhai o gefnog- wyr y Llywodraeth yn clochdar ein bod wedi sicrhau rhyw bethau mawrion iawn. Y mae rhan o'r wasg ryfelgar hefyd wedi bod mor frwnt ag edliwio ein buddugoliaeth i'r genedl fach ddewr a'n cadwasant allan o'u tir am gyhyd o amser. Nid adeg i glochdar dim am ein henillion nac i daflu sen i wynebau ein gwrthwynebwyr yw hi yn awr, a goreu pa gyntaf yr ysgubir pethau felly o'n tir, oher- wydd os am i'r ddwy genedl gydfyw yn hapus rhaid cydnabod rhag-oriaethau y naill yn ogystal a'r llall. Y mie y tir yn ein mediiant, a'r ffordd i gael y genedl a'i chalon i'n middiait eto, yw, drwy ddarllen^ac ymirfer y telerau presenol yn y wedd fwyaf rhyddfrydig ag sydd bosibl; ac os gwnawn hyn, daw pobl y Transvaal yn ddeiliaid cynorthwyol i ni, ac nid gelynion. dewrion fel yn y dyddiau gynt.