Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
22 articles on this Page
EISIAETH fttt THOM iS LEWIS.
EISIAETH fttt THOM iS LEWIS. Cyfarfod Rhagorol yn Nghnergybi \n Wrner diwoddaf cynha?iwyJ un o'r oyf?f?vdd mwyaf Uwyddi?n. vii N<.u?dd S<.fot Caereybi or cofno?ym?iacthMr ??L?. Yro.ddpobwro-ry?feU ?vn!l.wn.. ch?wyd perffait). dawelwch ?.?roi i'r diwdd. « n?hyd. gwr?n- &?iad usttll ? brwdfryd?dd yny.MyrhoU g).farlod. ^Yn alWlus. yr "<?? y ProS".?- Ellis Edward, )(k a'r Parch Richard Morgan, Shcvla. ?"?" u?Jo? i fodyn brosenol, end Bcth?.t?r J. t?rry.Mdmrydd ta». a r ?'? Muthr' L y lnvloh. Yn yrtod y ? u ?od c? TAOR AI; n ??,. n tf\)1i 'T un jrwrand?wm? nMr 'r iovd PF ? y bydd?ddo ?rf d.  ?awyd.d- ianu a wil? ,I i ],Iyrysil cy??'?  rc;:Tivx5 g"lIal « *<>» ?ni)o yn wryddus 1 <Mu W o'- Llywyddid gan Mr til-ill?t9 Uilhams, Cross street, yr hwn u ?-f.inodd at > llen- yddj?cth a n-uid yn y <i.cf pm M?? dwy y1r !?- MorWLl1 U.-yd. M ystyn? <' clicdyn?rh? ?yretholwyr iddynt foddwl y buaMipeth.u o'r fath yn dyi'mw?du amynt yn yr othohad h., Yr oedd y cwestiwn o r?di Ym- reolaeth a chyfbwnder i r Iwerddon yn bwvsift, ond yr oedd gan Gymru bynciau pwysicaeh mewn cysylltiad &'r Dywysogaeth, inogis Dadgysylltiad (cymeradwyaeth). Pe buasai i Ymneillduwyr Cymru bleuho Tori buascnt trwy hyny yn gosod llyffethemau amynt en limiuin am mwx 1 ddytod. YCyn"horwr Owen Morris a ddjrwodai fod Mr Morgan Lloyd fel bonoddwr lleol yn eithaf. ond nid oedd ganddynt ddnu i'w wneyd i': (.f vii y cynylltiad yna. Metbai ef a dcalllmerchiad Mr Morgan Lloyd! Dy- wodai yn oi anerchiad ei fod ef yr un a blvnyddau vn ol, ond yr oodd y ffiiith nad oedd felly yn rhy amlwg i fod angen sylwi ar hyn. 0 berthynas i'r cri y bvddai i'r Pabyddion yn yr Iwerddon erlid y Protest- iaid os caniateid Ymreolactb, yr oodd ftigyrau yn profi mai o'r ochr arall yr oodd erledi;- acth. Yr ocdd Arglwydd Spencer wedi dywcyd na welodd ef yr un acbos o erledig- aeth o du y Pabyddion, ac yr oedd Col. gaundorson, boneddwr ag oedd yn erbyn Ymreolaeth, wedi dyweyd nad oodd amyut hwy ddim ofn erledigaeth. Y rhai ag oedd yn gwrthwynebu Ymreolacth ydoedd yr Orangemen, y rhai sydd yn ofni y byddent hwy ar yr un tir a'r Pabyddion wedi hyny, yn lie bod yn yr oruchafiiveth. Y Parch J. Hughes Parry a sylwai fod y gwrthwynebwyr fel yn hawlio fod yr holl gydwybodolrwydd o'u tu hwy, ond dyxnunai ef hawlio peth o'r cyfryw yn ogystal. Yr oedd un wedi dyweyd ei fod yn Hynu gweled gweinidogioll yr efengyl yn ploidio Ymrool- aoth, ond yr oedd ef yn synu mwy at un- rhyw wpillidog ag ocdd yn wrthwynebol iddo. Yr ocdd ei wedi edryeh yn fanwl dros anorchiad etholiadol Mr Morgan Lloyd, ond motbai a gweled cymaint ag unrheswin paham y dylai unrhyw Ryddfrydwr gefnogi ei ymgeisiaoth. Yr oedd wedi ei ddwyn yn xnlaen gan y Toriaid, a hyny nid i gofnogi y gwahunol ddiwygiadau, ond yn hytrach i'w gwrthwynebu. Dygai eu gwrthwynebwyr yr hen fwgan yn mlaen yn erbyn Ymrcol- ucth i ddyciiiynu hen wrageddos a phlant. Dywcdent os cauiatuid Ymreolaeth y byddai yr vmherodraeth raewn porygl, ond nid oedd ymreolacth yn golygu ymwahan- iad o gwbl. Yr oedd gan Islo of Man senedd o'i heiddo ei hunan, oud ni foddyliai m'b aui grybwyll am yr ynys ond fol r lian o'r Deyi nas Oyfunol. a byddai yn horol yr un fath yn aclioB yr Iworddon. Cynghorai cf Oymry Caergybi i ddaugos nad oes arnynt hwy ddim ofn bwgan, at i roddi ou cefnogaotii i'r un oedd wedi cu cynrycliioli mor ffyddlon yn ystud y chwo blynold diweddaf. Y Parch D. Matthias (B), Llanfachraeth, a ddywedai eu bod yno nid i s iarad ar hcr- sonau ond ar egwyddorion, ond yr oedd yr cgwyddorion hyny yn cael cu datguddio inewn jHTsonau. Y r oodd yn beth syn ganldo of fod yr ctholiad preseuol wedi gwneyd i'r byddariaid glywed, i'r deilliou woled, ac i'r cloftiongerddedarhydllwybrau cyliawnder, ac fod yr oil ohonynt yn fonedd- igicJlI (chworthin). Yr oeddynt yn cefnogi un dyn yn hytrach na'r llall am ou bod yn ystvried fod liwnw, sof Mr Lewis, yn cyn- rycliioli yr egwyddorion a gefnogent liwy ■yn well iia'r llall. Yna enwodd restr faith o, fesurau a basiwyd gan y blaid llyddfrydol, yr oil o ba mi oedd wedi oucl eu gwrthwyu- *)b%x g.,ti y DVILitid(l. Yr oedd y Tuii-id yr un modd yn wrtliwjucbol i'r mcsurau sydd ar raglon y blaid Ryddfrydol ar gyfer v dyfodol, uiogys Ymreola<;th i r Iworddon, Dadgysylltiad a Dadwaddohad i Gymru, diwygiad yn Xeddfau y Tir, Un dyn un bleidlais, Iihyddfreinndprydlesoodd, a Dcwisiad lleol. Yr Honadur Henry Lewis, Bangor, a ddywedai y buasai yn (Ida iddynt wrth ys- tyried mesurau pwysig fel ag oedd ganddynt dan sylw edryeh yn ollun foment ar hanes- iacth Ewrob. Yr oedd dau cliwyldroad mawr wedi eymeryd lie. Y cyntaf ydoodd chwyldrond Ffrainc-y werin yn orbyn y bendefigaeth, ac y mae efFeithiau hwnyna i'w (leimlo yn Mhrydain hyd lieddyw. Un o ganlyniatlau hwn ydoedd y Reform Bill yn 1832, yr hwn roddodd bawl i'r d"S- barth gweithiol gael rhau mown pethau Benetldolllom y tro cyntaf. Cododd y bobl gyffredin fel un gwr, a dywedasant, Yr ydym ni yn ddynion," ac nid oeddynt am fod fel anifeiliaid llwythog neu gaethion j-n hwy. Nid oedd eu liuwliau gwleidyddol hyd yma wedi eu eydnabod, ond yr oedd 3-r oppression yn Ffrainc mor drwin fcl y cod- asant i fyny i hawlio eu hÍln\-nderall. De- chreuodd yr ail chwyldroad yn Awstria, yr hon oedd yn cynwys amryw wledydd. Cododd Hungary mewn gwrthryfel i hawlio yr hyn a ofjuid gan yr Iwerddon yn aw. ywedent, Nid yn unig yr ydym ni Tn ddynion, ond yr ydym liefyd yn genedl." Wedi iddynt hwy fod yn llwyddiannus i brofl hyny, a chael yr hvu a ofynent, set ymreo!Mth, galwodd ereill am yr un peth. qr .ll(?ll Italy yn rhanedig rliwng amryw alluoedd, ond dechreuodd yr Italiaid gael eu trwytho a'r yspryd ccnwllaethol, ac awydd am undeb. Cychwynodd dyn o Genoa-- Garibaldi (cymeradwyaeth)—liw nos gyda baner yn un ilaw a chloddyf yn y llaw arall, a dywedai, "Dilynwch if, a dysgwn iddynt ein bod yn genedl." Y canlyniad ydoedd i'r Italiaid gael ymreolaeth. Yr ydym ni wedi cad helbulon yn y Dwyrain, a'r achog o hyny ydoedd fod cymaint o gen- hedloedd o dan yr un awdurdod, a dechreu- asant godi i fyny i hawlio eu liannibyniaeth. Cenhedloedd gorchfygedig oedd y rhai yna, ond wedi iddynt gliCl Ylllreolaeth yr oedd heddweh a boddlonrwydd yn dilyn. Paham y mae pob plaid wleidyddol witli methu llyAvodraethu yr Iwerddon ? Ccnedl orch- f)ge<lig yw y Gwyddolod fel y Cymry. Y mac". niethiant yn llywodraethiad, yr Iwerddon wedi ei achosi tr;ry nad yw y 1 .,th eu bod 3-n genedl &'u hawl i lywodraethu eu materiou lleol eu hunain wedi oiel ei chydnabod. Ni wna y tro fel yn yr amBer-Ii cedd c)-ntdig i'r tirfeddianwr Iywodraethu yn wl?dol a'r offeiiad 'n grefyddol, ond y mae gan bob dyn hawlt wneyd hyny drosto ei hun. Y inae cencdlaetholdeb yn galw am i genedl gael hawl i lywodraethu ei hunan, ac nid yw yn ddim amgen na cliyfiawnder iddi gact hyny. Dywedai y Toriaid y byddai i'r Pabyddion ladd cu cyd-ddynion, ac y byddai i hyny gymedd i Gaergybi. Nid oedd hynyna yn ddim ond y Spanish juice" ■ a ddywedir N-n Nghaergybi. Dylem ym- ddiried yn Nuw a gwneyd ein dyledswydd tuag at v Gwyddelod. Bydded i ni wneyd yr hyn sydd yn deg, a rhoddi cyfiawnder iddynt, ac yna byddem yn baroa i dderbj-n y canlyniadau. Wrth ganiatau Ymreolae iddynt byddem yn rhoddi j'ddjmt jrr hyn mviit "di bod yn g"m y can' mlynodd I diweddaf. a wrth hyn byddem yn gwneyd i ffwrdd a'r aohos a'r anesmwytbdra, a bydd i heddweh a boddlonrwydd ddilyn. Ni byddai ganddynt reolacth y fyddin na'r 11gcø, ac ni byddai unrhyw berygl iddynt godi lIleWD gwrthryfel. 10, ni byddai un- rhyw achog iddynt godi mewn gwrthryfel (cymeradwyaeth). Unwaith ycaentwn- der yna byddent yn foddJon. Y mae y Protestaniaid yn Ulster yn cwyuo yn y rhag- olwg ar Yiureolaoth uherwydd eu bod hwy wedi arfor bod mewn awdurdod. Orange- men ydynt, ac y mucnt wedi bod y rhai liiwyaf cul ou syniadau, a thrahaus. Y mae yr Ulstenuen yn gwaeddi o herwydd fod y Gwyddelod yn codi i fyny, ac yn enill cyd- ymdoimlad y Cymro, y Gwyddel, a'r Fais. Y wao y Gwyddelod trwy hyn wedi bod yn yinladd brwydrau y dosbarth gweithiol yn y wlad ynm. Lie bynag yr ymleddid brwydr rhvddid byddai i'w hefwithiau gael ei theimlo vn mliell ac agos. Yr ydym ni ar ein hcnill hyd heddyw oddiwrth y chwyldroad yn Ffrainc. Brwydrau rhyddid yw yr hyn sydd wedi tymeryd llo yn heolydd trofydd yr Iworddon, ac y maent wedi bod yn IUlhd,1 ein brwydrau ni. Dadsefydl- wvd yr Eglwys yn yr Iworddon o her- wydd ein bod wedi yinladd dros hyny, ac y ■ao y cwestiwn o Ddadsefydliad yr Eglwys yn Nghymru wedi mynod yn mlaen hanor canrif oberwy ld hyny. Nid ydvm ni yn Nghymru wedi yinladd dros ein hiawnderan gymaint ag a ddylasem. Yr ydym wcdi bod yn euro wrth ddrwa y Sen- edd ac yn gofyn am ffafrau, ac y maentwedi hod yn euro ein cefn er mwyn i ni fod yn llonydd, ae yn awr y mao genym ddyn- ion all ymladd, ond yr ydym yn ddyledus i'r Gwyddelod am eu dysgu i ymladd. Y mao y Gwyddelod wedi eu dysgu i ofyn gyda inwy o awdurdod am DdadgysylltiaCi a Dad- waddoliad yr Eglwys (tymoradwyauth). Ni fuasai of yn dymuno dyweyd gair am yr Eglwys fel eglwys, ond yr oeddynt yn ei gwrthwynebu fel sefydliad gwladol. Fol scfydliad y Illao wodi bod yn drais ar ein hiawnderau; Y mEW wedi bod yn English ,/arrisvn yn y tir i ladd cin hiaith. Pwy a wnai bleidio Dadgysylltiad yn MonV A wnai Mr Morgan Lloyd ? Na wnai; nid oedd cf yn crybwyll am Ddadwaddoliad yn ei anerchiad, ac yr oedd ef nid yn unig wedi bradychu ei blaid end hefyd ei genedl (cvmeradwyaeth). 'y Cynghorwr W. J. Parry a ddywodai fod yn blescr mawr ganddo ef sefyll i fyny i efnogi un ag yr oedd ganddo gymaint o Wchlddo a Mr Lewis. Y r oeddynt yn awr yn nghanol un o'r etholiadau cyffredinol pwysicaf, ac i Gymru y bwysicaf a byddai cvmeriad Cymru a chymeriad Mon yn cael ei benderfynu oddiwrth pa fodd y byddai iddynt bleidleisio. Yr oedd ganddynt yn Mon gyfleusdra i bleidio un ag oodd we li bod yn gyson ag of ei hun bob amser ac yn gyson a'i egwyddorion; neu i bleidio un ag oedd wedi troi ei got ar y cwestiwn gwleid- yddol pwysicaf. Nid oedd ganddynt ddim i wncycl a'r ddau fel personau, ond a'u heg- wyddorion, ond nis gallent yinwneyd a'r egwyddorion hyny heb fyned i fewn i hanes y personau i ryw raddau. Pan oedd Mr Davies yn dyfod allan yn 1852 dros Gaemar- fon ar Mr Lewis y syrthiodd y gwaith o'i eilio ar yr hustings yn Nghaernarfon. Fe safodd Mr Lewis i fyny yn 18o2 dros yr egwyddorion yn mha rai y credai, a'r hyn ydoedd yr adeg hono ydoodd yn awr. Yn ttifij, pan y trodd y diweddar Mr Bulkcley Hughes i fod yn Rhyddfrydwr, ao y daeth allan vn erbyn Mr Wynne Finch, gorfu i Mr Lewis scfyU i fynr i'w gefnogi fel Rhydd- frydwr, a'r hyn ydoedd yn 1863 ydyw fel vmcoisydd yn 1892. A ellid dyweyd hyny am Mr Morgan Lloyd? Cyfemodd yn ei ancrchiai at yr hyn ydoedd yn 18G8 ac 1874; ond gan ci fod wedi troi erbyn 1892, nid oedd ganddynt ddim i'w wneyd a'r hyn ydoedd y pryd hyny. Pe yr etholid ef (Po ? ond yr hyn oedd' yn dia anliebyg) a fuasai ef yn cefnogi cydraldoldeb crefyddol, ae estyn eyfiawucJer i'r Gwyddelod gan y rhai y mae cymuint o hawl i gyfiawnder ag.sydd genym niuau. Y mae mesurau o lfaen y wlad yn V rhai yr ydym yn teiinlo y dyddordob unvvaf. Er rnai Ymreolaeth ydoedd y cyntaf, nis gallom anghofio fod Dad- gvsvlltiad yn ail. Goboithiai ef y rhoddir y f,tth fwyafrif i Mr Gladstone fel ag y bydd yr ail gwestiwn yn cad ei estyn i ninau. 0 berthynas i ddadwaddoliad, galtai rhai ofyn a yw hyny yn gyfiawn. Ydyw. Pan ro:idwyd" y degwin i'r Eglwys, yr oedd yn ci gad fol cyfrwng yn unig. Rhoddodd y Llvwodraeth cf i'r Eglwys i dri ainean. Yr o"dd vr Eglwys i edryeh ar ol crefydd, i edryeh ar ol y tlawd, ac i edryeh ar ol addysg y wlad. Esgeulusodd yr Eglwys y gwaith o ofalu am y tlawd ae am addysg, ae yna rhoddodd y Llywodraeth fwy o drethi ar y wlad i'r ailicanion yna, ond heb dynu dim o'r arian eraill oddiar yr Eglwys. Disgwyliai ef y gellid, nid yn unig roddi jieiitiou i ben bobl, ond hefyd leiliau y tretlii g'da'r arian yna. Cwestiwn pwysig arall ydoedd Ilhyddfreiniad Prydlesoedd. Yr oedd yn dda ganddo ef weled yr Henadur Richard Hughes ar y llwyfan, dyn ag oedd wedi gwneyd ei ran yn doilwng yn y cysyllt- iad yna. Byddai iddo roddi engraifft o'r modd yr oedd prydlesoedd yn brostnol. Yn agos i Betliesda yr oedd dau ddam o dir, Y rhai a osodid i ddibenion ainaethyddol am iiaiirr colon yrun yn y flwyddyn. Rhoddwyd pry<llcs arnynt i arolygydd gwaith, ac wedi hyn yr oedd y ground rent yn 13p yn y flwyddyn. Yr oedd ar hwn eisieii i r gweithwyr adeiladu tai ar y tir, ac adeilad- wyd 49 ar brydles am 25 mlynedd: wedi hyn vr oedd y dyn yn cael meddiant o'r tai gyda'r ardreth am 5 mlynedd heb dalu dim; ae ynmhon 30 mlynedd yr oedd perchenog y tir yn cael y cw bl, gworth 98p yn y flwyddjm, ae yn cael gosod prydles arall arnynt. Yn aw nid oedd hynjTia yn deg. Cwestiwn arall ag y teimlid dyddordeb mawr ynddo ydocdd rheolacth y fasnach feddwol. Hefyd, yr oedd tcimlad o blaid cael rheolaeth yr heddgoidwaid, ac os oedd hyny yn deg diamheu hefyd y buasai yii deg i'r bobl gael rheolaeth y fasnach ag sydd yn rhoddi cymaint o waith i'r heddgeidwaid. Credai pc cawsent reolacth y fasnach na fyddai i'r trueni prescnol fodoli. Deuddong miliwn ydoedd yr ardrethoedd yn yr Iworddon, ond gwerid pymtheg miliwn yn nghyd ar y fasnach feddwol. Pe gwneid i ffwrild a hynvna elai hyny yn mhell iawn i wneyd i ffwrdd a beichiau eraill. Gobeithiai of y byddai i Fon ddychwelyd Mr Lewis, yr hwn sydd gefnogydd i'r achos dirwestol a sobrwydd. Ni chafodd Mon erioed ei chrynrychioli gan Don, a pheth bynag ddywedai Mr Morgan Lloyd am dano ei hun edrychai y wlad arno fel Tori, ac yr oedd anrhydedd Mon yn dibynu ar y mwy- afrif a gaiff Mr Lewis, Wedi cael gair gan y cadeirydd nad oedd raid i'r bobl ofni unrhyw sgriw a ellid geisio roddi arnyt, diwcddwyd gyda i diolchgar wch i'r cadeirydd, yr hyn a gynygid gan yr Henadur Henry Lewis, ae a eilid gan y Cjiighorwr W. J. Parry.
GWRTHDARAWIAD DYCHRYN:LLYD…
GWRTHDARAWIAD DYCHRYN- LLYD AR Y MOR. Digwyddodd gwrthdarawiad dyclirynllyd yn Marseilles, foreu lau, rhwng y llong- ryfel Ffrengig Le lIoche a'r agerlong lyth- yrau Marechal Canrobert, perthynol i'r Com- pagine Transatlantique. Yr oedd yr ager- long, a chanddi 110 o deithwj-r ar y bwrdd, yn dyfod o Bono ar ei ffordd i Marseilles, a gwnaeth y fordaith yn fuan ar ol chwech o'r gloch y boreu, pryd yr aeth y Le Hoche i wrthdarawiad a hi, yr hyn a btnwyd oher- wydd y mwg tew oedd yn amgylchu y lie ar y pryd. Yr oedd y dirgrynu yn ddych- ryullyd, a suddodd yr agerlong lythyrau yn fuan ar ol y gwrthdarawiad, pryd y collwyd I pump o fywydau.
Advertising
I THE TWO PROGRAMMES-THE ELECTORS' CHOICE. Y DDWY SIOP.PRUN FYNWCH CHI ? A ?/' • —- J'  '"??""?—??6????????????'?T? ? ???\  1   .?MN?S;JE9SSr.??  —?::——  "?-??'  ?'    J'  ?-   ?  I THE POLICY OF NEGATION. "A man who is to give an entertainment, might as well send word to every/house in the neighbourhood and ask for the bones, the waste, the refuse, and the washings, and put them together and serve them up to his guests as the banquet on which they were to feed.(MR. GLADSTONE, May 24). S-L-S-B-RY —'Rwy'n ofni yn fy nghaloD na cha i gan neb l brynu y tro yma! tare go eal ydi o hofyd. Dyiaa fi wedi colli rhai o'm cwsmcriaid goreu Dyna Boston, Bradford, Durham Bristol, Lambeth Devonport, Ply- mouth, a llu eraill wedi myn'd i'r siop arall. Os pery pethaufelhyn, rwy notmma.ii ewrt bach y rhaid i mi a Puleston, Morgan Lloyd, Cornwallis West, a'r holl dacla yna fyn'd fcl yr aeth Dick Chamberlain Byron Reed, H. M. Stanley, ac oraill druan. I c-llo it "■ m THE NEWCASTLE PROGRAMME. 1. Honic Rule for 1 8. Local Option. 1. Home Rule for Ireland. t 2. WeIshDisestabhshmcnt. • Equalisation of Death Dutk 8- 3. More HGme Rule for London.  4. One Man One Vote. Registration Reform. Pa) ??. Dh-ision<j{R'ttcs between Owner and Occupier. 12.  ?? ???g Koyalticg> ment of Members. ,7 n.-PuVfast Table. 5. Popular Control for Public Elementary Schools. Extcngion of puctory Acts. 6. Village Counci s. 7. Thorough Land Reform. Taxation of Ground-rents. 15. 31cl,,ling or Ending „ of House of Lor d s. Compen?tionfor D'turbancc and Imi_ Yemeni GL-DST-NE.—Ie n wir! Show reit ncis ydi hi! ?wydcryt. Í:1chus, a danteithiol. Os ca i dip D o hc?p go L,v(.jthiwr i mi! Mae o a mu nau yn ben lew, mi fyna i y rliui hyn i gyd i Gpnru, Llcegr, a Llanrwst. Y ¡.,>'Wcihiwr i mi! Mae 0 I mitnau yn ben {rrmd?. A rh??lo'nmndau mi gniff Ll;i}d ? ?.rbe?-t Robert.. How?ll ?ildams. Oborne Morgan, Herbert Lewis, Samuel Smith, Stuart Rendel, Hanhury Tracy, Tom Ellis, ? B.y? Roberts 19'on 0 width i'm Iwlpll i i'w rhaiIlI yn St. Stephan acw. I
- -. 7777-7-7 ?- - - -GAI…
7777-7-7 ?- GAI R 0 FFESTINIOG. Ychydig o ddim sydd i'w glywed yma ond y cwestiwn, "Bryd y mae Amaethon yn d'od ? Ac nid oes nob yn gallu atcb. Yn unig dywedir ei fod i dd'od rywbryd, ac fod boneddwr o saflo Mr Oakeley i fod yn gadeirydd iddo. Dywodir hefyd fod Mr Morgan Lloyd yn d'od yma i geisio rhoddi bywyd yn yr ysgerbwd Toriaidd. Caiff y bonoddwr hwn weled yn ddioed pa mor ddi- ddylanwad ydyw yn awr yn Ffestiniog. Gwyr craill sydd wedi troi eu cotiau a geis- iant anerch cyfarfod Amaothon fydd y Mri Cadwaladr Roberts, Buarth Melyn, ac Evan Roberts, Rhosydd. Er mor drucnus yw rhagolygon y Toriaid, doeth a fyddai rhoddi chwareu tog iddynt siarad. Disgwyliwn y bydd Mr Richards, person y Blaenau, yn ddigon dewr i lefaru yr un pethau yn yr ardal hon ag a wneir ganddo yn Mwrdeisdrcfi Arfon. Caiff y gwr hwn weled both yw north Tom Ellis yn Ffes- tiniog. Y gwir yw gwell gan Mr Richards fynod i leoodd pell i areithio, gan y gwyr nad oes iddo ef na'i hil droed ar lawr yn Meirionydd. Da genym fynegi fod rhagolygon am fwyafrif aruth- rol i Mr Ellis. Mae trefniadau oi bleidwyr yn gyflawn, ac y maent oil yn bendorfynol o beidio esgeuluso y ddyledswydd i bleidleisio iddo. Nid ydym yn dyweyd dimyn eithafol wrth ddyweyd na fu yr un aelod Seneddol Cymreig eriood mor boblogaidd ag yw Mr Ellis heddyw. Er nas gallwn anturio dy- weyd fod y Toriaid yn ei garu, eto nid ydym yn camarwain neb wrth ddyweyd eu bod nid yn ei barchu yn unig, ond hofyd yn ei edmygu. Brydnawn ddydd Sadwrn, pan oodd canorid o bobl dda Ffestiniog yn mynod i gadw Eisteddfod i Ddolwyddelen, gwelwyd Mr Ellis yn disgni ar yr orsaf. Ac y mao pawb yma yn ei adnabod -hyd yn nod yr hogia bach, y rhai sydd yn Radical- iaid anghyffredin. rAc nid oes nob yn eymeryd mwy o ddyddordeb yn nyfodol y plant na Tom Ellis; ac y mae plant Ffes- tiniog wedi cael ou dysgu i wybod hyny. Ar yr orsaf yn ddioed y dechreuwyd gwaeddi EUis ?as for ever," a rhedai llaweroedd ato i ysgwyd Ilaw ag cf, BC i ofyn sut yr I oedd Lloyd George yn d'od yn mlaen. Mae chwarelwyr Ffestiniog yn cymeryd dyddor- deb anghyffredin yn Mr George, ac yn dy- muno llwyddiant mawr iddo. Wedi i Mr Ellis adael yr orsaf ymwolodd a Chonglywal, y Llan, a Maentwrog, i draddodianerchiadau. Cafodd gynulhadau lluosog yn y tri lie, a derbyniad arbenig o gjroosawgar. ? >
ICYNHWRF MEWN CYFARFODYDD…
I CYNHWRF MEWN CYFARFOD- YDD POLITICAIDD. I [AT Y OOLYGYDD.] SYR,—Mewn llythyr yn y Carnarvon and Denbigh Herald diweddaf, gwneir svlwadau hynod o annheg am ymddygiad rhai per- sonau yn nghyfarfod Mr Humphreys yn Shed y Dinas. Gan fy mod i yn bresenol yn y cyfarfod, ac wedi gofyn ychydig gwest- lynau i'r ymgoisydd, ystyriaf fod gonyf le i ateb. Drwg genyf orfod dweyd fod rhai o bleidwyr Mr Humphreys yn cynhyrfu o'r doebreu rhai 0 honynt hob fod o Lanwnda o gwbl, ac hob ganddynt bleidlais. Gadawer i ni gymeryd stock honynt. Yr oedd nifer o honynt yn mhell o dan ddylanwad Syr John (nid John Puleston, cofiwch), a hwynt- hwy mewn gwirionedd oedd achos y cynhwrf. Faint o chwarelwyr a fformwyr oodd yno yn pleidio Mr Humphreys ? Sawl llaw godwyd i fyny o'i blaid, a phwy oedd yn gwneyd hyny ? Gwelaf fo ysgrifenydd y llythyr yn cyhuddo bechgyn o Swyddfa'r Genedl o fod wedi mynod i'r cyfarfod yn bwrpasol or mwyn crou cynhwrf, ae mai hwy fu yn fodd- ion i dori y eyfarfod i fyny. Y mae hynyna yn gam-adroddiad dybryd. Yr oodd yno rai o Gaemarfon, yn bleidwyr yn gystal a gwrthwynebwyr, nid o Swyddfa'r Genedl yn unig fel y dywedir. Tro brwnt ydyw cy- huddo awdurdodau y swyddfa grybwylledig oherwydd ymddygiad honedig rhai o'u gweithwyr. Cyhuddir fi gan rai o fod .79 tDn' y cyfarfod i fyny, ae nis gall y ddau gyhuddiad fod yn wir. Y mae'n wir i mi ofyn cwestiynau i Mr Humphreys, gan iddo wahodd trhywun i wneyd. Yr I oedd Mr Humphreys yn addaw gwneyd pobpeth o'r bronyn j Soudd (os yr anfonid ef), ae yr oedd yn syndod genyf fod y fath Doriaid ag oedd gydag ef yn gallu ei bleidio. r Ond pan ofynais i'r ymgeisydd ddwcyd pwy basiodd Fesur Addysg Rydd, dechreuwyd cynhyrfu, yr hyn a ddilynwyd mown cym- eradwyaeth i Mr Bryn Roberts; a chan fod Mr Humphreys yn gwrthod ateb y cwestiwn yn deg m chaniatawyd iddo fynod yn mlaen. Yr oedd yn amlwg fod y mwyafrif mawr o'r rhai oodd yn bresenol yn bleidwyr selog i Mr Bryn Roberts. Dywod Mr Griffith hefyd yn ei lythyr mai dyma'r cyfarfod cynhyrfng cyntaf a gyn- haliwyd yn Eifion-beth am y Waenfawr. Fclinholi, a llawer lie arall ? Y gwir ydyw fod yn anmhosibl i neb fod yn ddystaw tra. yn gwrandaw ar y fath gymysgfa o eiriau di-ystyr a loforir yn y cyfarfodydd. Os oedd gofyn cwestiynau, ar ddymuniad yr ymgoisydd, yn foddion i dori y cyfarfod- ydd i fyny mown annrhefn, ar bwy y mao'r bai yn gorphwys tybed ?—Yr eiddoch, EDWARD WILLIAMS. Itliostryfan. O.Y.—Yr wyf yn anfon yr uchod i'r Werin gan na chyhoeddwyd ond ychydig eiriau ohono yn yr Herald.
IMR MORGAN LLOYD YN MON.
MR MORGAN LLOYD YN MON. I Digwyddiad Doniol. Digwyddodd tro doniol iawn yn Mon- gwell peidio nodi y plwyf-y dydd o'r blaen ynglyn ag ymgeisiaeth Mr Morgan Lloyd. Daeth y gwr a'r brwspàst heibio gyda bwn- dclaid o lenyddiaeth etholiadol, yn gosod allan rinweddau a gallu disglaer ymgeisydd y tafamwyr, y porsoniaid a'r ysweiniaid. Yn ei dro daeth gwr y brws past at weithdy Baer, a gofynodd ganiatad i osod un o'r papyrau i fyny. Wedi deall o'r saer mai o blaid Mr Morgan Lloyd yr ymddangosai y gwr, cafodd ganiatad yn rhydd a rhwydd- oblegid dealler taw Tori rhonc yw y saer, hen Yiuneillduwr a Rhyddfrydwr wedi troi ei got. Estynodd ystyllen i'r gwr i osod y papyr y ni; ond, yn anffodus, erbyn pastio y papyr,:dwelwyd ei bod yn rhy fechan. Hceliwdwy ystyllen arall wrth ci hoch r, fol hyn- Wedi pastio y papyr edrychai gwr y past yn syn amo, a dywedai, "Wellichwi dori y pedwar corn yna i ffwrdd, no yn wir mi ddeudith pobol fy mod i wedi gosod Morgan Lloyd ar ei clor." Ni fuasai raid i wr y past bryderu dim ynghylch yr elor, oblegid, a siarad yn wleidyddol, y mao Mr Morgan Lloyd wedi gosod ei hun yno er's chwe' blynedd. Ac ar yr elor y mae yn lied debyg o fod; o'r hyn lleiaf rhaid iddo fyned i rywle hoblaw sir Fon i gael ei adfer i fywyd. Boed a fyno y mae stori'r elor wedi fforddio llawer o (idifyrweh i'r Munwysion.
MR WILLIAM O'BRIEN.j
MR WILLIAM O'BRIEN. Yr oeddJWilliam O'Brien yn llawer gwell ddydd lau. Fe ddywed y meddygoa ei fod, allan o berygl Fe ddatguddir yr helyntion yn nghylch y niweidiau yn mhrawf yr ym- osodwr honedig. Disgwylic y bydd i'r clhuddedig wceyd dadleoladau cyftous.
BETH WNAIF' YSBIRDYS I. CEFFH?I
BETH WNAIF' YSBIRDYS I CEFFH? I Y mae eich ceffyl yn wan a blinedig ar ol taith diwrnod hir. Yr ydych wedi ei farch- ogaeth er's heddyw'r borou. Yn eich aidd- garweh i gyrbaedd Hetty dros y nos yr ydych yn planu eich ysbardynau yn oi ochrau. Y mae yn neidio yn mlaen, lie am yehydig amser y mae yn trotian. yn mlaen yn gyflymach. Beth wnoeth yr ysbardyn iddo? A roddodd iddo north ? Os y darfu paham y porthir ef ? Os naddo, bethachosodd iddo fyned yn gyflymach. Dymt adroddittd byr, personol y mae dyn yn ei wnouthur. Ceisiwch woled tebygolrwydd rhwng y ddau achos. Dywed ef I fyny hyd Awst, 18H5, yr oeddwn yn ddyn cryf, iach. Yn y cyfwng hwnw dochrouais doiinlo yn flinedig, dwl, a thrymaidd, gyda theimlad llowygol a phon- ysgafn, fel pe byddwn am syrthio bob mynud. Nis gallwn amgyffred both oedd yn dyfod droswyf. Yr oedd bias drwg yn fy nghonau, yr oedd fy anadl yn ddrwg, ac yr oedd fy nghenau yn Ilawn o lysnafedd gwrthuri. Yr oedd fy archwaeth yn wael, ac ar ol bwyro dioddefwn boonau dirfawr, a rholiai y gwynt o fy mewn. Yr oedd genyf boonau mawr yn fy ystumog, a byddwn yn sal bob boreu, a thaflwn i fyny lawer iawn o filem. Yr oedd genyf boon a frathai fel cyllell yn trywanu cydrhwng fy ysgwyddau ac yn isel i lawr wrth fy elwlod. Pan yn gweithio, blinwn mewn pum' mynud, a byddai raid i mi sefyll a gorphwys. Fodd bynag, dilynais fy ngwaith am both amser oreu y gallwn, gan fod genyf wraig a phlant yn dibynu arnaf. Ond yr oedd yn waith caled, ac yr oodd hyd yn nod plygu yn achosi i mi weeddi allan gan boen. Yn mhen ychydig aethym mor wan fel mai o'r braidd y gallwn lusgo oddiamgylch, a gorfodwyd fi i roddi i fyny fy ngorucliwyl- iaeth. Pan fentrwn allan, teimlwn mor ben- ysgafn fol mai mynych y gorfodid fi i aros a gorphwys rhag cwympo. Yr oeddwn mor ddrwg fel y tybiai pobl fy mod yn feddw. Gorfodid fi yn fynych i alw gyda'r fferyllydd, a chaol dogn i'm cynorthwyo gartref. Gwneis biawf ar lysiau ac ymofynais a meddyg, ond ni dderbyniais leshad. Yn y dull haner marw yma, ymlusgais ymlaen hyd Ebrill, 1890, pryd y cafodd fy ngwraig almanac gan fferyllydd ac ya hwnw darllenais hanes guard ar y rhcilffordd yn Manchester wedi ei wella gyda meddyginiaeth a elwid Mother Seigel's Curative Syrup, ar ol i'r meddygon ei roddi i fyny. Ysgrifenais ato, ao atebodd yntau fod y Syrup wedi ei wella ac y gwnllÍ les i minau. Wedi deall hyn prynais botol, ac ar ol ychydig o ddognau teimlais yn well, a thrwy barhau i'w ddefnyddio yr oeddwn yn all right, ac yn ol wrth fy ngwaith, ac yr ydwyf wedi bod yn iawn byth wedi hyn. Yr ydwyf yn teimlo yn ddiolchgar am y lies mawr dderbyniais, ac yr wyf yn dymuno i eraill aU fod yn sal i wybod am dano; gan, pe bawn wedi bod yn wybyddus o Mother Seigel's Syrup ar y dechreu y buaswn wedi cael fy nghadw rhag peduir blynedd o boen. Yr wyf wedi bod yn Birkdale am byinthcng mlynedd, ac os ysgrifena rhyw un ataf bydd yn dda gonyf ei ateb. "(Arwyddwyd) "THOMAS SPERRFX, Kitten Range Setter, 28, Stamford Road, Birkdale, Southport." Yn awr, pa Ie mae y tebygolrwyddrhwng case Mr Sperrin a'r engraipht am y ceffyl ? Dyma fo. Ni enilla y ceffyl north newydd oddiwrth yr yspardyn. Hawdd iawn i ni welod na allai. Ond y mae y poen yn ei yru yn mlacn, ac yn gwnouthur galwad ar ei alluoedd gewynol euddiedig-lludded a bhno yn naturiol ddilyn. Hyn yw ffordd natur bob amser. Mae yn rhoddi dyn am ddim. Rhaid talu am bob peth. Edrychwch yn ol ar ystori Mr Sperm, lie y mae yn dywedyd, I I oafeiliais yn mlaen wrth fy ngwaith, gan fod genyf wraig a phlant yn dibynu arnaf." Hyn oedd ei yspardyn. Ganddo ef, fel gan V rhan fwraf ohonom, rhaid oedd gweithio, neu buasai rhywbeth gwaeth yn dilyn. Ond bu raid iddo ddioddef am weithio pan nad oedd yn gallu, trwy roddi i fyny ei waith yn Uwyr; a pha beth fuMa? y diw:ld e, *wa*th nad ni bai am Mother Seigel's Syrup, nis gall unrhyw un ddyweyd. Efallai y peth gwaethaf allwn, feddwl am dano. Gan nad beth, achubodd 0 y moddion ymit ef, galluogwyd cf i fyned I yn mlaen hefo'i waith heb yspardyn. Os ydyw y darllenydd yn dioddcf oddi- wrth ddiffyg trnuliad a dyspepsia gy(LL'r canlyniadau poenus, neu os ydyw yn gwybod am arall yn dioddof oddiwrth y clefydau llyn, gall wella. ei hun a rhoddi cymhorth i'w gyfaill. ==--==-=.=
WEDI EI LADD MEWN GLOFA. I
WEDI EI LADD MEWN GLOFA. I Y mae glowr a'i enw Hornby, yr Invn y trengasai ei dad a'i bed war brawd mown damweiniau glofaol ar wahanol adegau, wedi cyfarfod a thynged gyffelyb, gan iddo gael oi laLld mown damwain mewn glofa wrth I Buckley.
RHYDD AI CAETH?I
RHYDD AI CAETH? I I- Fe fyddai yn well i chwi fyn'd adref, fy t anwylyd, nag aros wrthyf fi; rhaid i mi fyn'd i Scotland-yard a gwneyd eglurhad a all beri fod yn angenrheidiol i mi fyn'd yn ol i Natal." Fel hyn y siamdodd Edmund Ashloigh, yr hwn, wrth lanio yn Scotland y prydiau o'r blaen o long o'r Cape, a gym- erwyd i fyny am dwyll yn Natal. Yr oodd dwy foneddiges yn ei ganlyn, ond yr oedd y sylw mwyn, a ddyfynwyd uchod, yn cael ei gyfeirio yn arbenig at ei wraig, yr lion a unasai ag ef. Yn Bow ddydd lau, adgarcli- arwyd y dyn ifanc o Natal i gael ei brofi oto.
" OWAETH NA'R DI-FFYliD."…
OWAETH NA'R DI-FFYliD." I Gan adael ei dri phlentyn, William Bartell, yr hwn a ardrethasai dy yn NwjToinbarth Caorludd,ytadaaeth ymaith. Gadawyd y tri phlentyn -a'r hynaf yn 12 oed: i edrych ar ol eu hunain. Caent ddigon yn achlys- urol i'w cadw o Sadwrn i ddydd Llun-y rhelyw o'r wythnos yr oedd yn rhaid iddynt ymdaro oreu gallent o dan wcithrcd- iadau a gymcrwyd yn llys ynadony Thames, ddydd lau, dedfrydwyd y tad i fis o garch- ariad.
IENYNIAD AR YR YSGYFAINT !(BRONCHITIS),
I ENYNIAD AR YR YSGYFAINT (BRONCHITIS), Dyma un o'r clefydau peryglus ag y mae chwar- elwyr ac eraill yn y wiad hon sydd yn jforfod troulio llawer o'u hamser mown oerfel a jwlyb- aniiicth yn dueddol iddo. Mcvni paiophledyii o eiddo y Dr J. WUliums, Brynmeurig, y cyfcirir ato mewn colofn arall, o dan y penawd u Peryglon Iechydv Chwarelwr ceir llythyr o eiddo Dr Richards, Bangor, yr hwn II ddywed:— "Diodùefa y chwarelwyr yn beutif oddiwrth y darfodedigaetli, y gymalwst,tailta yn yr ystumog, bronchitis, ao enyuiad ar yr ysgyfaint; a hyny o herwydd y ffaith eu bod mor agored i ourfel a gwlybaniaeth. Dylai pawb sydd yn agored i'r pcry/llon hyn ymdrechu cryfhau y cyfans(»ddiad i'w alluogi i gyfarfod ymosodiadau o afiechyd, a'u gwrth- wynebu yn Uwyddianus, an i wynebu amjfyleli- iadaa anffafriol i iechyd. Gollir gwne)-(Iliy-ny-n effeithiol trwy gymeryd cwrs o Quirnno Bitters Gwilym Eviins yn brydlon. Mao meddygon, fferyllwyr, efry(livyr, pregoth- wyr, a theitkwyr, yn nghyda phawli aroddasant brawf ami, yn unfryd unfarn gyda golwg ar y Quinine Bitters hyn. Tyntiant mai hon yw "Meddyginiaeth orou yr oes" at bob math o wendid. Darllencr y dystiolaeth a ganlyn iw etfeitli- iolrwjTdd hynod mewn gwahanol aehosion: Courtia, Aber, near Bangor, Mehefin 21ain, 1891. Anwyl Syr,—Bum yn dyoddef am flynyddau gan Bronchitis, ac fel yr oeddwt yn heneiddio yr oedd yn myned yn waeth y naill dro ar ol y llall. Cefais lawer o gyffeiriau gan Feddygon a Fferyll- wyr, ond nid oes dim wedi gwneyd cymaint o 1 lea i mi a Quinine Bitters Gwilvm Erans. Yr oeddwn hefyd, ar adegau, yn dyoddef gin giiriad y galon, ond mM y Quinino BitUrs wedi fy ngwella. Dywed fy nghydnabod a'm cydweith- wyr wrthyf nad wyl yn ymddangos yr un person ag oeddwn dro yn ol. Gwn am amryw bcrsonau wedi gwella o glefydau eraill trwy ddefiiyddio y Quinine Bitters. Yr eiddoch, &0" D, Roberts, Saer-macn. Mae Bitten Gwilym Evans wedi enill y fath boblogrwydd fel mae amryw efelychiadau o hono yn cael eu cynyg mewn gwahanol barthau o'r wlad. Os na fydd enw Gwilym Evans ary label, y stamp, a'r borer, twyll a tfug ydyw. Gwerthir mewn poteli 2s 9c yr un; dwbl maint, 41 60; blychau yn eynwy tair po tel 48 60 a 12860, I'v cael yn mhob man, noudrwy v postoddiwTth y perchenogiou,-Quinine Bittarli Manufacturing Co., Lixuitod, Llanolly.
Y GERI MARWOL -i NPARIS-1
Y GERI MARWOL -i N PARIS-1 Fcl yr ocdd y Cadfridog Hcnncr Bcrthicr'l Mo,er wrtli-i gydat w?ith y? ci fyfyrgell ddydd 1?- cfo ? darawyd yn sydyn g:?- y gen. ?.?' ?' ?ryw farwoiacthau yn ychwaneg yn amgylchoedd Paris, ddydd lau, dau ohonvnt yn St. Oncn ae un yn Asiucres. Pa fodd bYllag, ic gymorir pob riiagochd- iadim; ae y iiit(,'r awdurdodau yn gW11cyd eu goreu i rwtro i'r afiechyd ymledu, fel nadydys yn ofni i'r ahechyd gyrhaedd i unlle o'r ncwydd. i
I Y CLEFYD YN LLUNDAIN. I
Y CLEFYD YN LLUNDAIN. Yr oedd y nifer o ddyoddefwyr o dan driniaoth yn Ysbyt,tai Llundain ddydd Ia.u dros 2500. 0 fewn y 24 awr oodd yn di- wcddu gan 1 nos y noson gynt dcrbyniwyd 65 o'r newydd, ae ar y diwmod cyn hyny dygwyd 67 o ddyoddcfwyr i mewn. Y mae y Gore Farm Camp yu pron yn un ddef- nyddiol: ondy mac eto nifer mawrll aehosion yn ysbyttai Cacrludd. O'r aehosion o dan driniaeth foreu lau, y mae 2175 yn ayodelcf oddiwrth y scarlet fever, 253 oddiwrth ditiheria, tri oddiwrth typhiu fever, 57 oddi- wrth enteric fever, a'r rhelyw oddiwrth afiechydon eraill.
IPWY—AI MISSNUNN?
I PWY—AI MISSNUNN? Cododd dadl ryfodd i fyny yn Dorking, ddydd lau, mown trcngholiad ar gorph dynes tua 30 oed a gaed yn yr Ornamental Pond mewn tua 18 modfedd o ddwfr. Dywcdodd Mr Thomas Nunn perchenog gwesty yn Ripley, i fod yn crodu mai corph ci chwaer ydoedd; ond yr oedd chwaer aral yn aiillieu'r pet Lil ,g,tn ddyweyd fod gan ci chwaer wallt ysgafnach nag un y drancedig. Barnai llawer o dystion craill mai y dranc- edig oedd Miss Nunn, ond darfu i'r treng- holydd ocdi'r ymcliwiliad i aros am chwancg owybodaoth. Yr ydys yn barou fod hun- anladdiad wedi bod.
CYTUNO I BRIODI YN Y LLYS…
CYTUNO I BRIODI YN Y LLYS Yn llYR yr ynadon, Croydon, ddydd lau, dygw" vd Walter Soutlicoto, garidwr, San- down, Ynys Wyth, ger bron ar y cyhuddiad o boidio talu at gadw eiblentynanghyfreith- 1?-n. Yr Henadur L?ytci, y M?dctrydd (i'r diffynydd): Bcth ydych cliwi wedi ben- derfynu wneyd? Di<tynydd?F.'ipnod? hi os ydyw hi yn Mdlon. Yrertyn?Lfc ydyw?dfy ihlentyn I; ae yr wyf fi yi &oni-wbnodicfosyc..dw ci addcwid. Yc?irydd: Wcl, (e oedir yr Behos do i roi eyfle i chwi gyflawni .?h I\.ldem,lion. Yr erlynes: Mi wnaf fi wrM). dda iddO'¡ YM ?woddyc?lyUyshcfo'u gilydd.
Y nARWlt HAWKINS AR I YMYFED-I
Y nARWlt HAWKINS AR YMYFED- Yn Mrawdlys swydd Huntingdon, ddydd lau, darfui'r Barnwr Hawkins, wrth gyfeino at achos o drlynllilldiad a ddcchrcuodrl mown tafarndy, ddatgan dymumad am gael rhyw foddion i gadw pobl yn sobr. Efc a wyddai nas gellid gwneyd hyn bob amser, ond fe ellid gwneyd ll?cr mwy i rwystro dynion r?ilg y?diormodcdd. 0. o?ddynwedi meddwi mewn tafarndy, It diad wedi cael ci roi iddo, a'r tahrnwr ci hunan yn gwybod byny, uid ocdd yn haeddu amddiffyniad oddiwrth y gyfraith.
Advertising
f_!i)(, ,A C kOHURY.—Dy«iVr U i.:oa "y,ld yn Mi onol udnodiiau c-i .w 1 ,,y;tyrehiol w! yu M08|?lwy..ilo north 9 k-rynivJot ar«i»ol Henitn Ceir dwy filiwn o acccri o dir dan goffi yn Brazil. Yn 1760 y sefydydlwyd ysgol i fud a byddar gyntaf. AR LW.—Y mae *1 r Normin Tate, F.I.C. Anulytcial Chemyst, lerpwl wedi tirwyddo tystysz if yn yr bwn y (lywei y gwi-a eebon HDDSJX, I tymfiaru a phob eebon urall, lawer iawn mwy o waith glanhau, ac nad yw yn niweidioy defuvdd olchir gydug ef. febon pur a eyoh mewn powdr man. Qwei thi mown "ypynau ya unig Uofynw lh i'ch grocer am ddwain.
WIS MO ft it IH ON THE ELECTION.
WIS MO ft it IH ON THE ELEC- TION. Spirit^IVer^c^. There has been nothing very striking, so far, in the way of election literature, but a London correspondent has been favoured with a copy of some spirited verses, written by Mr Lew i s Morris, an d presented by him J London Liberal and Radical ¥rDr In his review of six years of Tory rule the Welsh poet says:— Again the dust, the stress, the strife The applause, the cries, the storm of life; The marching files, the shouting throng; The flags, the bands, the bursts of song. Our great old Captain leads us still, With eloquent tongue, defying time, Keen, bravo, largo heart, undaunted will- In their unchanging aims sublimo The self-same problems vex and firo The generous souls which yearn to free The hapless land whose sons aspire To rido themselves through liberty. Let shameless schemers strive to wake The bigot rage which fired the stake. We will not hold our liberties In thrall to dolts or knaves like these. March on, fight on, brave sons of right; Long havo yo laboured through the night- Bchold: at last, the victory won— The flowing tide-the ascending sun!
CAEL EI nOlU 0 FOD YN GYFREITHIWR.
CAEL EI nOlU 0 FOD YN GYFREITHIWR. Darfu i Fainc y Frenhines, ddydd I u. crchi fod Mr Edwin Morris, cyfreithiwr, Llynlloilfad, i gael ei groesi allan fel cyf reithiwr. Efc a gyhuddwyd o dwyllo Mrs Mary Sinclair o 1QOOp, rhan o swm o arian a hawliai o dan ewyllys ei thad. Delidallan hefyd fod Mr Morris wedi dylanwadu ar y foneddiges ieuanc i roi aoop mewn cwmni diwerth.
Betliesda-
Betliesda- MAKWOLAETII SYDYJT.— rel yr oedd un o'r enw Elias Roberts, brodor o Lochwedd Isaf, yn dilyn ei alwedigacth yn y Felin Fawr, borthynol i Chwarel y Penrhyn, cafodd ergyd o'r parlys. Cludwyd ef i'r yspytty, He y bu farw yn ddiatreg. Yr oedd yn 65 mlwydd oed. DAMWAIX.—Aeth gwagen lwythog tros goes bachgen bychan, mab i'r diweddar Hugh Whom, Peenybryn, gan ei anafu yn dost. Yn ddiweddar cyfarfyddodd y tad i damwain angeuol yn yr un chwarel, sef y Penrhyn. YR ETIIOI.TAD.—Teimlad lied anfoddog sydd yn moddianu y Rhyddfrydwyr yn Betliesda, am, mae yn debyg, nad oes tebyg- olrwydd y bydd i neb wrthwynebu Mr XT. Rathbone, ac felly nad oes gobaith cael mwynhau y brwdfrydedd a'r rhialtwch sydd yn cydfyned ag otholiad, ac hefyd y mwyn- had o gael rhoddi cosfa dda i'r Toriaid. Er hyny, inao llawer o ddyddordeb yn cael ci deimlo yn yr otholiad", yn neillduol un y bwrdeisdrefi. Mac dadlu brwd yn nghyloh mwyafrif Mr Lloyd George, ac y mae y ffigyrau yn amrywio o 150 i 400. RHESTR YR ETHOLWYR. Er fod yn debygol ar hyn o bryd na cheir ctholiad yn Arfon, eto rhaid gofalu am yr arfau, a'r arf mwyaf pwysig yw y bleidlais. Felly gofaled pob un sydd a hawl ganddo i bleidlais, ond heb fod ar restr yr ethoIA-yr, neu y rhai sydd wedi symud o'r naill dy i'r llall, roddi hys- bysrwydd i'r ysgrifenydd Ileol, Mr H. H. Davies, Gerlan a ehofied pawb o'r Rhydd- frydwyr, sydd heb dalu treth y tlodion oedd ya digwydd yn Mawrth ofalu gwneyd hyny rhag blaen, neu po gollir y bleidlais. Ac yn mliellacli, gofaled y cyfryw ag sydd yn byw mewn ty perthynol i arall fod y cyfryw dreth wedi ci thalu; os amgen, taler y cyfryw yn ddiocd, a ehofied y cyfryw am ddal y swm o'r rhent er oi ddigolledu.
Advertising
WROUGHT IRON SHEEP AND C \TTI.V HURDLES, Continuous Fen I ins. Field anil '•'ntrance Gat s, Braie and Iron Hoofing Sheets, Wire Netting, Poultry HoufM, Farm Implements FCE. SPSCIAI. PalO". QTTOIKD for the above on I pplica.,hn to A. I', Pritohard 4Ca, Merrldan outh,brnr.con ) GWAED DRWG GWENWYN* Y CORPH. HER WARD-HEM FVWYD HEB WAED PUtt-KEB ItCHYD lIUGuES'S BJ.O() 1) PILLS MEDDYGIXIAETH frD EXWOG AT BURO GWAED A DILhL" EI HOLL JJVHWu, Iachant "1 unionu'yrch 1 W^il r), Scurvy. Cornwydon, i'arildi4riri,u y Cr Traal, U i:ou.sa«M I ep-ij, Gwynt, Pue:l Peu. Alu 0Jrw..», Xt Efjwaa, IsoHer Vsbryl, i'om"rwy,t (jiwymgou, i'ocii Gefa, Fiu«. v. fvuii.ne., MEDUYG '( TA, MEDUYO Y FAM, MEUUlG V M i", MED:.Y<; Y FERCII, )nJ¡)\ I; Y .IIUGIIES'S BL001) Pit fHUGIIES'S BLOOl) PILL ILUGIIESIS BLOOD Pit HiiOedd yn tyhtio i'w gwerth anrhaetlic, Maenc yo ddiguro at rcdoi HYWYD EWYDJ) I'R fiWAEii BYWYD NKtVYI'D I'R (V!.Ti BYWYD NKWYDD l'K ?u BYWYD NE\\ YDt) I'R A.iK.NaC BYWYD NEWYDD HuLl. Gohpg Ymse eu ckd wedi cyrhaedd i'r Gojlet Deheu, Dwjraih ,r GorIl,-win Oelwir am danynt o'r Ameries, C&2 India, Chili, ,W?t-ai-a, New Ztal' Madagascar, Chira, Japau, aj Affrica. Llu mawr yn cael eu hialbau yn feuDydd. MODDION Y 3WANWYN iiODDlON Ylt IIAF MODDiu" Yn, HYDluP MODDluN YGACi HUGJIES S BLOO PILLS Y maent ar worth gan bob Chemist a Pit Medicine Dealer drwy y wiad am U ljc, 4a 6c, trwy y post am 1# 3o, lie: a 4 oddiwyth y Ferchenog,— JACOB HUGHES, .{:    T MANUFACTURING CHEMIST, PKIVA.MU, OAKDllF. Elm ye. bur hcb lun calon ar bob bot. Inbel Coch. J^UTTALLS' SPi-CIAl. AND IMPOHTVNT >T»:xiTt'KKLI»: NtW AND StCO.Nl>-HAND FtKMiLKt Ettt-OR.UM. MOSS STiitr (Top ot Londou-roud), l.lVKHPOOl. entrance ttbdor 'hoi* 111.1" £ 4^,000 WORTH OF MLLM KION. ALL GOODS CAbKUOk 1'AID. NUTTALL 'S.—DIMMti KtjnM FUBNUl'L I'iuiog-r^m tt,Dsc fr i,i s,re-ut;b? ire Cr ck- t's \mtent UatL^i, ouly £ 5 5., 8baped b^ckw. £660. V^ i U iT/aiAS.ubsU. tial DININO KOOMSLIT? Vad>ic'J swpep-shaj-e hick*, ujkiooo A»r«r.a Jeah"r,£7 158 Crou.w Suite, "t CvOCLtt £ & 11. £8 ttl'fT TAT. L 'i .—L, uxurvcu^ hI Sa d?,?? sui) E.serric^We, 'Clve¡ bocOeiico-i^rs-ft !aro comf.atAble coucli l-tteft'ii, j dj'a ph i sureU .let caries, eth.'ira. h{*cii valuf!; 9w. r £ H 15? ?''U'?'A?S.-DtM?d R? ?' ILITE, <: N Whluut, r,.IiH'dt'l i»rviius, r-nphûJ .tered k'j; siiriJ*, tjuoa a .tliU frames. Ouly .t) 1^; OI'1L": ?t.c5t2 eq u-.l to new ? ? U?ALl??-??!nEBOARDS. with)* ,uu bctt-)M mirror b<e?".c"ph'?.ct'?t. drawer", &?,; watog y, oak, ..ù "ûlM'Jt iN ?$>, £ 4 !5sf »ud LO lb,. £ X3 I .UITALI/8—Splbuoid C^t wide Sptn?h ;t??: SIUEBUARlJ, w.lI ] roportioce i pi b.k, cu;,b:,o,,Iti, £ 11 lis fr<e, ana oarr'acw tiaid. ? U ?A!L'a-DH'I?U '?!;???'A t"p,h! w(. 1 I,k extending *cr*)wt ?,:?. !e;.ve<, £ f' £1 171\ d; 61t by It, £2 16 6d ^>lul u.abcg^r1'* hardwood lcj/H, bit y.L'c.t?&).8ty' £ V5.-UTT ALL'S?—'bree BOOKCA-KS; N UUI';av !tk, 2r:o,¡1.7:1 gl"m d-,? ubove, movable 1'ohelv8 Grout bJ"d I'rjce., £3 IO. £5 b., i n j £ h S. BKDUOOM FURNITURE. NUTTALT:S-B.DI/.0ÙIt Uln;, .oU.,[. loba baDyinsr compartii.ftHfc, under tlressrj'/ to?lu with 9:??l, wasusw"raJ.ctki 13 17,?d WUT TALL'S-BEliR^iM SUITK A-™ walnut; wardrobe (tfiai-s doo»* ) &- mirror lLte.ch WAbUstiw.d, narUe tvl.d; Jer. r?).chtir!).?<6')?'* ,ntr'?.. Nun AI,8-BEDKOO\! ??UTTE 'a"appr03t' vnla ), walnut. Hsb, re! ore^l <arTit wari' p!ate.g!asø door, underneath ùr."r i enclosed inf ch-et, 8tcac\ed, o T.Hueiitil j :wel dr&«^ tiled wash>U'd, -.?bl. Lb' L^deav-1, ?il, c. t ?.?NutttU'< ? ? "?' uh ht wau"t; b^-dsome comainjiotw wa<drobe, t, M e- b t>v»- i ie'l la":J. be?elied pUte, unique jewelle-l wahltJnd. tiidd marble 6:bb; p«<iea<al, r^il da-" t? ?NtntM-tSH'it/ M.?? Jf) It rTr'LÜ!t-i :l\p.IIR(\RF.¡tb 'I'" N 'R 'i«ior, care 1 pawls, only £ 6 iOs; ,n, Ital an W?'uut W^rdrobo, <(.. <i?, ?*tt.J .? gbuM dror, £ & ?iU<TALL8-Mt?cia.-c'utWm?tWAEPS;'I. It-li.. -I,,u,, b, ,u, i. ":E cntre, d^uio co nice, full-ie wth b-vt*Il«4 pii? draw* tnfcyg, iiidc-bangiug c^ffli actmente. On^ £ r5 i5a NUTTALL'S FulUiz- CHEST of DRi* Nt?l ??r bi-1? t b,, Sp?hAft vue, -1? fl 17. «d. l/ur.!lj!' I't* CQrre"puuomr, with marble a"d glo.. £ 110s DRAWING R«:OM P,?XII'I'UR N U;r: hi; DRAWING-ROOM ^cices, N ,.er<ice<M< Drttw U^-room tuitn, <.t"  tra.,L?. tp.y. CcBt?St. U?iy 94 "1 jtno' hr r 16 1.$. 'OtITr,ltU DBAWiNG-?'?? SL'tTE, ? iy ta.l"Jt £ 6 16s. o*n<>» |-laib 47 7?. Crimso» Btampoj £ v I s. o¡ 1'- tmb<?-M?p)u?h,t999. VU STALL'S — DB*WISQ.rGO.M «UITE, ^1 h "ly n-ooversd p^ct ck M.Ik ploso, d.,ir?.bi. Suite, ricLly u^b^iatere^ ? ? brocav^Jl ntm.rttMeTtIue.&tOIf? 0. N UTTALL'8 ^Mahionuble SdW DBAW,) ? ROOM SUITE, e??ed L?' "it b p\uøb uordere (nine art'cl^), wxlunr ?M.OLtytH.? N bT,r?LLIS-D RAWI.IZG-P.,)()g CAB?.B?T.?? ?' walnut, bev,)l?d t e:<-<. bracket*. "p  Prlce:t, J.7cI M ant Ml? At.otKrtitB- ?e?ig. E8 5 ? U 't T A H,' 8-HATST? ? ?. u^brel a '??,,?. p pl.")- p,n.l.; ? 'k Ms. :Æ'IPJr,lB:ù7:9I' t! '? ?'?T T A L L'a-F?!i? FS?O'?MT? N brahs r,?il and raouct*, "Jto elr,"ndl f. doubl,,?. wtr? ?.ht? ?t.??<. *'S4 w?.t m'"? at, wool boLter^ud two (M?.?' ('f?" '? oWY, NV ILLIAM (iplFrl'FH DAVIF"' BILLPOSTER, TOWN CRIEP., A?'D CfKKAt DlBTKIBflOBi PE?YGROES.R.S? I ?EAM C.U?XARVO?. BFLI -POSTNC, FOB I JSEWliLOCKttOOD, I