Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Advertising
-& _4'- THE THISTLE LINE OF PACKETS FOR AUSTRALIA, jl O LIVERPOOL I MELBOURNE A PORT PHILIP.  Y Llong dra rbavo-1, o'r doabM-th cyntaf,  JOHN KNOX, »^ I 'J '"EAL ^U* RICHARD DAVIDSON, Llywydd; "IV "IV ,rEDI ei rhcstrn yn 1,1? o dnueJli; ae yn T c u-io ? OUO 0 duncUi. Mae y Lioiig M-dderchn? Loo yn bwylio Yn "yl1\:m wedi ei cLopro u'i sicrhau achopr; mae r u..¡it!pl' ¡:]¡w'g Ý <I,: duu yum}w troedfedd, a'r cyfleusdeiau > ?f-? uad".? eu .??cU. ?h? y berths oil mewn ystateUoedd Bra d,mi! a Call pob t.ulu ?.] y.t.Ml wahano], ond cytuno cauedi" '\?fvLh\vvdd\nibQeddwra?6ydd?e<HC!m nrawf helaeth yn v' r .Iw.di?lb; a chymer y Llong P>da 111 ?d<h? profiudol. Y mae gwedi ei hawyru yn y modd goraf, nc?dica?i haroh?u gan un o "??'?'?''?, ymfu(lol HI M??rhvJi. ChHlu hefyd Danermig rymus yn rs '?'? (lyfl-I pvfaddas i w ch?nlYn-Uydded ir rhl a ?yU??t H"-I ?v),«daethL??dmchym.ghyIch y Clud-dahuu, ?., jm- perchenog,- Dl)yCAN GIBB, 31. Strand-street, SWYDDFA YMFUDIAETH. TRAIN AI GYF. 118 A 119, WATERLOO ROAD, LIVERPOOL, Linell 0 Longau YmfLidol o'r fath oraf a hwylia yn rheolaidd 0 LIYERPOOL I PHILADELPHIA Ar y laf bob Mis. Llong. Llywydd. TuneV. I nofio. MARY PLEASANTS. Kennard 800 Rhag 1 LJMIE HARWARD.. L. Parker hefyd 0 LIVERrOOL I BOSTON Cvnwysa v Llinell 1 Boston y riiestr ganlynol o Loiigau (,'r f-,).tlt ol-.tf, yn cael eu llywyddu gan ddyn- ion profedig PLYMOUTH ROCK Caldwell Rhag. 5 DAMEL WEBSTER 'W.H.Howard 0 CIIAS. HrMBEsToN.ïlliams Elliott ■ Weston ————— MOSES WHEELER I- B. King ————— I'ARI,[A. -,I ENT.G. Sampson ——————— Y mae Yll aWHltl i vmfudwyr gael llongau wedi eu rvmhwyso yn well na'r rhai hyn. Y mae yr Is a r Ail gttl),Iil Vil 1711-,Igorol-I)t,u peth wedi ei barotoi er lech- vd a chvsnr vr vmfudwyr,—a gwasanacth meddyg IW gael pan bo angen. Ac y bwyd, y dwfr, a'r cytferi o'r fatli oraf, ac yn ol gofyniad y llywodraeth a'rlioll betluin yna, yn nghyda thraul y glaniad yn rollen y daitli, yn gynwysedig yn y clud-daliad. Nis gull y rliai a l'yddant yn ewyllysio myncd i Montreal lieu Canada, wneyd yn well na mynpd gyda'r llongau liyn i Hoston. Gellir cael pob eytar- wyddiadau angenrheidiol, trwy ynioh n a TRAIN & CO., PASSENGER OFFICE, 118 & 11(J, Waterloo Road, Liverpool, Unig feddiannwyr yr unig Linell sydd yn cludo yn rheolaidd i Boston. TO SHIPPERS OF GOODS AND PASSENGERS TO THE UNITED STATES. iipfoilp^GTTTONT AND COMPANY, No. 2, Tow- ER CUAMIIKIIS, Old Ciiti-relivarci and 115 Water- oo-roud, Liverpool; despatch first class fast-sailing Am- erican Packet-ships to NEW YORK, PHILADELPHIA, and other Ports of the UNITED STATUS. The adtaniayes offered to Shippers are Moderate Kates of Freight, Stric t Punctuality of Sailing, and Prompt'■ Delivery '1 Hoods. EMIGRANTS wjn have (heir Passage at the lowest possible rate consistent with a due regard to their comfort, and a (faith- ful supply, during the Voyage, of Coals, Water, and Provi- of the betii qLiiJitv, according to law. FOR NEW YORK. THE "BLACK SLUt" LINE OF PACKETS. Tons register. To sail SARATOGA, Ti-tisk 1^00 Nov. 2ti. WILLIAM NELSON, Cheover 1000-1 ABKIIUELN, Hubhard. 750 SmxNux, Wait 900 MAKMION, II<1,tlléY 90n GOVKKNOR MOKKTON, Burgess 1:300 TICOMM-.UOOA, Boyle nuo W. H. HABUECK, Marshall 1100 P K-\I.AlIAI"'U ItlOO IKK.VK, William., 1 \N ASHIM;KIN, l'l.ge. lliji Succeeding Piin-AUKLi-mA j- P?ket?. UWLGO 1)E WITT CI.IXTO.V, Funk 10»>R. hoLTlIAMl'TON. SLIOW 1SI"> SI LAS GUF.ENMAX, Spencer SKHt I PKI.VC'KTO.V.iulssell 11 ii I.EV'IA'J'HAN, Knapp l^'O (I I- v M AN X I: RING Freeman. 1 M E' C. SCUANTON, Spencer lJ'Jo WM. RATI¡¡;O;> Spencer. 1100 JACOB A. WI-STEI:VI:I.T, Iloodless 1"10 AL'SIIIALIA, 1H,j(l UMVL itsK, Bird NIH.AI: S>uiti) 900 a nciui ft /c^'rrft by tltc u l'"<r VavketShips on the itiva l r" ■ "n ti,jdcr a n u i. ivliute cer. passage secured, ami ottier inioniation b"ílJO<I, 011 ¡¡PI¡heal ¡ou I,) GUION, k Co., ii, Tower-cbpirters, Old Churchyard, and 11), Waterloo-road, LlYERPoOL. or ELEAZER JONES, 45; Union-street. Ar.INFw YoR K, WILLIAMS & GLTON, 40, Fulton-street. Experienced SUltGKONS can have FITEK CAIIIX PASSAGE SWYDDFA YMFUDIAETH AMERICAN- AIDD TAPSCOTT. ST. GKORGK'S JiuiLDiNos, REGENT ROAD. = Hwvlia y Packets o'r Dosparth B!aenaf ?J'  .?\ catiiyuo? ar eu dyddiau penodol, f?i ]sod I N?V? YORK, M.OSGAV. Li.vwviin. TUNF.LI.AU. 1 KOFIO, AIIcnc Xerega 2000 Dec 7 BOSCH'S Muloney 1800 11 WINCJIKSTK U Briggy 3000 KOSSt TH Bell 2-,no -.————— WEST POINT Allen yooO — — KENNEB1C .Smith 1S00 WM. TAPSCO'lT.Cornish :3000- A'r Packets canlyuol yn wythnosol trwy'r flvvyddyn. I PHILADELPHIA. SARANACK Decun 1000 D ec. 12 WVOMINfi Dunlevy 1108 JHII 12 TUSCARORA .Turlev 1:2:12 Feb 12 10NAWANDA Julius i:m Mar. 12 I BALTIMORE. SCOTIA lf,,ri-ill ltiOO ——————— MAE y I.!on?an uchod o'r dospnrth mwyaf, yn JVJ eaft PU llvwvddu gan ddvnion cvfarwydd, y I.liai.t fy- meraut bob rliagofal i ddwyu ywilaen iechyd a chysur y teith. wyr ar hyd y fordaitli. Gall meddygou gael trosglwyddiad caban rhad gan y llongau Uchod. Gellircael ar bob adeg Ystafelloedd Neillduol i Deuluoedd Beu bersonau, a ewyllvsient fod yn l'wy detholedig, a rliaid aufou adneu o £1 bob un, i sicrhau berths, i'r liyn y telir sylw dylfdus. Gall personau fydd yn myned i berfedd gwlad yr Unol Dill, eitbiau, wvbod pa faint fydd eu cost, a gwncud y darpanadau Rligenrheidiol yma, i gaei eu hanfon yn mlat-n, av oil dyfodiail I New York, heb gyinaint iig un diwrnod o oediad, a thm-y hyny osgoi y newidiadau lawer y llla8 Yrnfudwyr yn agored iddynt ar eu tiired i New York. 0 Gellir rboddj Tiilbavau a cliyfnewid am unrlivw swin ar Xew York, yn daledigvn unrliywbartb o'r Uuol Haleithiun, i'r rhai a ddewisant y dull diogehif hwn o gymerycl gufal o'u huriau Am hysbvsiaeth nianylaeh ymofyner a W. TAPSCOTT LivrRPOOL, Goi-ucliiN-ylwvl. dros W. & T. TAPSCOTT, New York. Taler y llythyrdoll. Gellir cael Tapseott's Emigrants' Guide," Fourth Edition trwy an ton chwech olythyr-nodau t'tsamps ) am dano. Steam Comunication between LIVEltrOOL and MOSTYN. tHE FAST-SAILING STEAM PACKET VESTA. CAPTAIN ROBERT D A VI E S, WILL SAIL PUNCTUALY AS FOLLOWS:— FROM MOSTYN. NOVEMBER. 1, Monday 0 Even 3, Wednesday ••• 2 0 do A. Friday 2 0 do H, Monday HOMom 10, Wednesday \1 0 do 1:1, Friday. 11 0 (10 lb, Monday i (I Even 17, Wednesday 2 0 do 10, Friday 3 q ,1O 22, Monday 8 o Morn ?4, Wcdnesdav. 0 0 do 20. Friday H _0 do 29, Monday 12 oO Even FROM LIVERPOOL. NOVEMBER. 1, Monday 10 30 Morn », Tuesday 12 0 Noun 2 0 Even Ii, 2 0 do 9, II TJlUr",(Iy H:!O do 13, Saturday 10 0 do It., 1 uesday 12 0 NoJU 18, lhursday 2 0 Even 20, Saturday 2 30 do 23, Tuesday h 0 Morn Odo .27, 30, Tuesday 10 0 do The Chester and Holyhead Railway Station at Mostyn, is aithin a few yanls of the place of landing; and the Iraimor Bangor and Holyhead leave L LLOM MOTY-" TO IIOI.YHKAD. H. M. H. M. H. M. II. M. H. M. ? Morn, II 1¡.: Morn. 2 35 Even. 5 2o Kven. 7 44 Even- A.Ni) roll CHKSTKR. IJ. M. H. M. JI. jr. II. I. If. At í Murti. 10 Morn. 12 to Morn. 3 43 Evn. 7 Even CoaclieB and Cfu.s attend the Packet daily, to convey l'as eeugvl'fj to idl purts of the Principality. (jQods iorwarded per Railv^uv daily*. :—-Cabin, 2a. (id. Deck, Is. 6d. Further information may be had rvoin Mr. DANIEL JAMKH #2, rnion-street. near the Lxi-bange, and M. A. ,r""t: J iih«d>aru-streot, Liverpool and from Mi. J. B 401.01, (¡11. LLONGAU YMFUDOL :¡.; RHW:-ia LIVERPOOL AC AWSTRALIA. 1 SEFYDLEDIG YN Y FLWYDDYK 1848. Y rhai hyn oil vdynt longau o'r dosbarth cyntaf, ac yn cvmeryd gyda hwvnt Feddygou profedig. Nid arbedwyd unrhv"w driiul er eu evinhwyso i'r fordaith; ac Y, mlleut oil i gael eu harolygu gan orilcliwyliwr ymfudol ei Mawrhydi. Tnnell. 1'n myned i 1 nofio KATE. I TOO Melbourne Tach 2.5. PRIXC], ARTHUR 1W10 Melbourne Ilhag 10. BRITISH QUEEN 10')U Molbonrne It I, ag t:A. 1300 Melbourne Ion. l. Am wybodaethychwanegol, ymofyner a JOHN S. DE WOLF & Co.; neu a JAMES M. WALTHEW, 4(5, Chapel-stree, Liverpool. Goruchwylwyr, R. & H. DAVIES Menai Bridge. CYMDEITHAS Y CYNGHRAIR PRIODASOL, A scfjitllwyd yn y Jhryddyn 1849. Y PRIF Chambers; a 2, Portsmouth-street, Uincolu's-inu-iields, Llundain. CANGEN SWIDBFAAU—Yn York, Aberdeen, Liverpool, Man- chester, Bristol, a Dublin. Y Cyflafareddwr Cyfrinachol VW R. WARWICK, Ysw. DYGIR Cymdeithas y Cynglirair Priodasol yn mlaen yn ol y gyfundrefn a gymeradwywvd i'r fath raddau ar a Cyfandir. Y mae gwedi ei sefydlu mewn modd cyfreitb lawn, fel cyfrwng (lrwy yr hwn y gall nieibion a nit-relied, a fyddant yn anyddus i fyned i'r sefyllfa briodasol, do yn ddyeithr y nail 1 i'r llall, gael mantai-s i ddyfod i adna byddiaetli a'u gilydd. Ni chyflafareddir ond a phersonau u nodweddiad anrhvdeddus, Gall ymgeiswyr roddi eu hen wait yn llawnion, neu yute roddi dim ond y llythyrenau declireuo 1, yn 01 eu hewyllysiau. GcHir cael hoU nfiHduoIiot) y Gymdeithas, (jurfau parod i'w llenwi gan ymgeiswyr, iliestr o'r goruchwylwyr, a pliob l cyfarwyddiadau yn yr aehos, yn ddidraul, drwy anion cbwecli o lythyr-nodau ceiniog i H?cu 13EUESYOIW, Esq., Secretary. Cofier v eyfeii-iad ïr Prif Swvddfaau—Lincoln's-inn-fields Chambers; a 2, Portsmouth-street, Lincoln s inn iields, Llundain. svliv dioed i geisiadau a dderbyn ir o r Cyfan d neu o wledvdd tramor. G wrthodir y llythyrau y byddo eu toll heb ei thalu. Dymgyrcliiad Meddygol, MESMEUIAETII A GALVANIAETH (Medical Magnetism, 1Jlesmcrism d, Galvanism,) GAN Mr. JOSEPH THOMAS, (Josej)hus Eryri). PROFFESWU GALLU IACHAOL YR IIYLIF [TRY DAN OL, Fel yr unig effeithvdd i wellhau anhwylderau gewynol' etc., A C Y M E N Y 1) I) W R Y M A R F E R 0 L, (Practical Phrenologist.) No. 1, CLARENCE STREET, AR GOGI, BROWNLOW-HIIX, (Yobydig tu ucliaf i'r Adelphi Hotel.) LIVERPOOL. YMAE yn ff?ith lirofedig nc anwadadwy ni 'wn yLtill-oi iit(.tft tnn?ny<htoi. fod vr ]iN?it' trydanol ynelten we'th?ar a nerthol ya ngbyfansoddiud ??.b ;.nrrt^„^lpiddj—ft bod y JyD'?yrcluad, neu yr a.t- 1.111"¡111J. -.i "1 j lierw.-dd, yn gyfrwng ma'ild-?i'r n;ull ?nr?'?yn- nv.-f.?.n t'fMthum ?rvmus ar y Il?H. C?n Lyuy, y brii i drmiaetb a ,aii .,Air ?h?nns, ydyw cym- hwysn p.iir,, Hnir/vruMt., >T vorff" Hynnl, neu ddym-, gyrcbuul anii'eilaidd canys ni ddetnyddia Fesiiier- iaetli, Galvaniaetb, y Gadwen Wefrol, Arc., oddigertli mewn rliai acbosion neillduol. Y mae yn sicr nad amlygwyd erioed fwy o ansoddau iacbaol yr elCen- an anianyddol byn, nag a amlygwyd trwy ei ymarier- iad personol el'; canys y mae ei ymdrecliion i weliau ei gyd-ddyriion, a tlinid gan wahanol anliwylderau, vvedi bod inor llwyddiannus. Hu Mr. Thomas am amryw flynyddoedd, yn arfer e fedrusrwydd yn y wyddor lion mewn cylcli cy frinacliol yn lillii, r; ae ar gais ei gyfeillion, efe a elfeitliiodd iacbad i laweroedd y pryd hyny yn rhacl; ond gan fod y ceisinchm hyny yn amlliau l'wyfwy, barnodd mai ei ddyledswydd oedd eangu cylch ei ddefnyddioldeb, trwy gynyg ei wasanaetli i'r wlad yn ?ynredinol; ac y mae yn meddu yr hyirydwch o sici'h?u, fod yr eU'eith- iau dedvvyddaf wedi dilyn ei driniaethau, N,? ystod y blynyddoedd a aetliant lieibio ev pan ymsefydlodd yu Liverpool; yr hyn a (vireddir gan luaws o dystiolaetb- au a dderbyniorbl, oddiwrth bersonau a gawsant les- had trwy ei weinyddiadau, o bartbau pellenig, cygys- tal a rhai yn cartrel'u yn y dref lion, yr oil o ba rai sydd yn gyfry W nas gellir ameu eu didwvlledd. Gan fod nifer mawr o anhwylderau i'w bolrhain, naill ai i ormodedd neu ynte i ddiflyg o'r Ilwyf try- danol yn y cyfansoddiad, y mae gweithrediad dym gyrehiad trydanol trwy jryfrwng y llaw, a Galvaniaetli mewn rhai acbosion, yn efleitbiol er symud llawer o r eyfryw, mewn byr amser, a liyny yn fynych wedi i gyli'eriau fod yn aflwyddiaimus yn niysg pa rai gellir enwi y rhai canlynol:— Anhwylderau gewynol; y parlys; llysmelrglwyf (epilevtic affections); gwendid a cbyifroad gewynol; gwendid golwg gewyuol iselder ysbryd, neu y prudd- glwyf; ditfyg anadl; clefytl ycryd cymalau (rheumatic fever) cryd cymalau, llym a phariiol; y droodwst; poen yn y cefn oerfel annaturiol yn y dwylaw a'r traed; byddardod; swn a cliur yn y pen; y ddan- nodd; dirwaew yn esgyrn y pen (tictolereux) gorgur- iad y galon poen yn ngliyswllt y forddwyd; anechyd yrafu; anghylldraul; poen yn y colyddion; anhwyl- derau benywod, C-c. Gellir ymgynghori a TMr. Thomas yn feunyddiol yn ei dy, megys uchod; neu efe a ymwel a dyoddefwyr yn eu tui eu liuuain, os bydd yn fwy dewisol gnuddynt, am yr un telerau, oddieithr y bydd y pellder yn fawr. Yr amodau ydynt fel y canlyn Am un ymweliad neu driniaeth, dau swllt a clmc cheiniog; neu am wythnos gyfan, (un neu ddau ym- weliad bob dydd, fel lw'r acbos yn gotyn,) un swllt ar hugain: r arian i'wtalu yn mlaen llaw yn ddieithriad. Pe deuai y cleifton at. Mr. T. ar ddechreuad eu han- bwyldeb, gallent yn gylfredinol gael gwelliant trwy un driniaeth ticti ddwv; 0..<1 v n>«.o uii«eliyd lifin, npn 0 liir barliad, yn gofyn mwy o amsGr i'w symud; ac ni chymer Mr. T. y eyfryw mewn llaw am lai nag wyth- nos o amser; ac y mae amboll licii anhwyldeb yn gofyn llawer ychwaneg na hyny. D. S.—Mr. T. ydyw yr unig ymarferwr a gallu meddygol dymgyrchiol yn Liverpooi, yr byn a fn yn brit wrthddrych ei N iiieliwili;i(,t t'l a.,i aii-i lawer o llynyddoedd, a clian nad yw ei driniaeth yn achosi nllrhyw boen i'r hWlI y gweithredir iti-tio, nid rhaid i'r plentyn ieuangaf, lia r person niwyaf ofnus, betruso gwneyd prawf. i fo,l Dywenydd gan Mr. Thomas yw hvsbysu, ei fod w&di darganfod mf)dd iwyhod, mewn ychydigpiHadau, y mesur o'r hyht' trydanol fyddo yn y cortf, ac an- sawdd ei rediad, trwy g-yrrwllg pciriant gwydr; a thrwy y darganfvddiad gwertbfawr liwn, galluogir ef i reoleiddio ei weithrediadau attyniadol ar y cleition. Y mae hyn yn brawf ycliwanegol o'r cynydd a wnaed yn y wyddor am gyfansoddiad ani:uivddol y cortf dynol; a dilys y gwna pob efrvdydd a beirniad mewn athroniaeth naturiol, ei vst vried yn deilwng o'i sylw. Mi. [.hefyd alw sylw penodol y cyhoedd at y wyddor bwystawr o VMESVIIDKO, Fel eyfundrefu o athroniaeth leddyliol, y mae ei gwirionedd wecli ei sefydlu trwy ymchwiliadau a plirawtiadau yranian- yddion enwocaf; ac rtlS gellir gor brisio pwvsigrwydd y wybodaetb o'i liegwyddorion, eyiabwysiad pri odol at anirywiol ddyledswyddau a gtiruchwylion hywyd. A'-hlvsuriv a chryfbeir llawer o atiechyd trwy esjreuluso gweithredu yn ol y wyddor werthtav. r .oil;- tra, ar y Haw avail, y gellid goclselyd neu iacli- au amryw anhwylderau, pc gweitbredid yn unol a r deildlau anianyddol a eglurir gfinddi. Ivhoddir desgriliadau o nodweddiad cynnwynol, yn tlangos at ba alwedigaeth y mac plant yn fwy at oy-1 mhwys, neu dangosir gallnoedil a thueddiadau lwlJ mewn oed, am ddau swllt a yr nil. Rhoddir addytg vieini Ymenyddsg M ddcrau cymedral. Mil. JOSEPH THOMAS, I, CI,AIIFK«'k-STRKT:T, or J3.RtlV,);LO\ Hiu., LiTBisrooj^ CYFARFOD MAWR DIRWESTOL DINBYCH. DTSGWYLIR i'r Cymdoithasau Dirwestol an- J fon un Cvnnrychiolydd i Ddinbych dyddMnwrtb y 7fed o Kagfyr nesafl i fwrw gohvg ar y llwybr mwyaf effeithiol i dreulio y cvfarfod sydd i fod yn y dref hon yn 1803. Y cyfarfod cvnfaf i fod am haner awr wedi un. AAIWN WILLIAMS, YSGRIFEXVDD. Ar y 5ed a'r 20fed o bob Mis, LLYFRAU CYHOEDDEDIG AC AR WERTH YN SWYDDFA "Y DRYSORPA," TREFFYNON. Esboniad y Parchedig James Hughes ar yr Hen Destament; yn Rhanau. Cyf.l. (Geu.—Lef.) 10s.0e.; Cyf. 11. (Num.—1 Sam.) lis. tic. Cyf. 111.(2 Sam.—Job.) 12s. Cyf. IV. (Salm.—Esa.) 10s. 6c.; Cyf. V. (Jer.—Mai.) '.is. 3c. y Cyfan yn o Cyl'rol, neu 55 o ranau swllt yr un, £2 13s. 9c. o..o. Rhwymir v pump gyfrol uchod yn unffurf; mewn croen llo rliuddgoch (brown calf), neu groen llo mynor-Jiwiecl" ca(f), tini 2s. y gyfrol; croen llo dulas a goreuredig blue ealfgilt), 2s. 6e, y gyfrol. Esboniad y Parchedig Jamea Hughes ar y Tes- tament Newydd ;—Ail Aryra/fiad, un Gufml hardd,yyda diu ygiadau acye/aranegiadau sei"Arlun o'r Awdwr;—dariun- lenau o Wlad Canaan, o ddinas Jerusalem, ac o deithiau yr Apostolion, yn ngliyda Chofrestr Tenlnaiùd-Hefyd Sylwad- au arweiniol a chyffredinol ar y gwahauollyfran; Hanesydd- iaeth v pedwar Efengylwyr, mewn trefn amsei-yddol, er dang- 08 eu cysondel); Amseryddiaeth Actaii yr Apostolion byd ddinystr Jerusalem ;—trefn yrEpistolau; Eglurhad o Sefyll- faoedd, Swyddau, a Phleidiau a grybwyllii- yn y Testament Newydd; a Daearyddiaeth y Testament Newydd, &c. Rhan- au, 29s. üc. Croen 110, 34s. bs. neu 35s. Dc., yn ol y gwahtuiol ddulliau. Traethawd ar y Ddeddf a'r Efengyl, gan y diwedd- arBarch. JOHN COLllCllOVX, D. D., AwdNvr y Catecism rhll- gorol, Catecism Cohwn."—Pris 2s. Golwg Gryno ar Grefydd Naturiol a Datgudd- iedig; (jan) diweddar Barch. JOHN BROW". 0 Hadington. Alewn naw o Hifynau, Is. yr un mewn Byrddau, 9s. (ic. Geirlyfr Seisoneg a Chymreig Caerfallwch; mewn byrddiui, 17s. lianer rhwym croeii llo, 10s,; mewn croen llo, yn hardd, It)s. Yu wir, po fwyaf yr ydym yn arfer arno, lioffach o hono yr ydym yn myned o hyd. Geirlyfr yr oes YlI- yw. Mae yn cyfarfod agangeu y Cymrv yn ansawdd bresenol y celfau a'r gwyddorau." Dymunem gyng- hori ein gollebwyr ieuainc i astudio yo fanwl yr Analysis,neu- y traethawd arweiniolllr lythynwth y Gymraeg, ermwyndeall egwyddorion yr iaith, a chael hytïonltliad i'w hysgrifeun yu gywir. Er nad ydym yn rhydd i d(lilyu CAERFALLWCH yn mhob cyfarwyddvd a roddir ganddo, ni welsom un ieithydd Cymreig ar y cytan, yn ein boddio yu well hyd y cyrliaedda ei hyliorddiadau. HydI"\(n y tlengys y gene(ll )'U gytfredinol eu bod yn gwertlifawrogi ei lafur maith a defnyddiol."—Y Dry- sulfa. Y cyfarwyddyd Profedig i bob Perchen Anifail, sef dysgridad cryno ae eglui o r boll glefydau adnabyddus sydd yn dvgwydd i GEFFYLAU, BUCHOU, YCIIAIX, DEFAID, a LLOIAU, yn nghyda'r modd iii wvaf ltaivd(I ae effeithiol i iacliau pob rliyw glelyd, a hyny yn ei amrvwiol raddau. Hefyd cyfar- wyddiadau i aduabod Cetfylau difai, eu hoedrau, ic., ice.. Gan JOHN EDWARDS, gynt o'r Gelli Gynan. 1)??lw?iredd ai: ?rfuRad, wedi ei ddiwygio gan ei feibion, J. ac E. EDWARDS. —Pris mewn byrddau, 4s. Qe. Croen dafad, 5s. Callesid cyfansoddi llyfrvn mwy addas a buddiol i bob Perclien Anifeiliaid yn Nghyniru; gan fod yrenwau ar y gwa- hanol glefydau wedi eu dynodi mor eglur, ae mewn geiriau mor sathredig; a'r cyffyriau a arferir tuag at feddygiuiaethu wedi eu henwi yn y modd y'u gohvir geuym yn Nghyniru, lie mewn geiriau a ddeallir gan bob Cyffyriwr. Gan fod cyfran belaeth o'r llyfr wedi ei briodoli at y dosparth hwnwo anifeil- iaid, sef CEFI YI.AU, y modd i'w DEWIS EU MAGU, EU TIUN, EU PEDOLI, EU DIWVGIO, A'U HARDDU, gellir dywedvd nas gellir rhagori arno mewn oytlawnderaphriodoldeb iberclienog pob math o anifeiliaid. Y Gongl Faen. neu eglurhad cysefin ar egwyddorion v Gwirioneuil Cristiouogol, (i ail y parch. JACOB ABBOT. Cyf. leithedig gan y Parch. W. Hi-Es. Pris mewn byrddau, Is. 6c. Corph Cynwysfawr 0 Dduwinyddiaeth, gau ALEXANDER SSMIJ II PATERSON, A.M. 5s. cioen lio, u 4s. yn rhwym mewn lliain. Profiedydd Ysgrytliyrol, 2s. 6c. mewn llian, Drych I'roiVwydoliae.th, 3s. flJewlllliaB, Holwvddoreg ar Hnuesiadh Ysgrythyrol, IFi. Oriau OLd lesn Grist, gan y Parch, L. Jones, Mynegair Vsgrythvrol, P. Williams, rhwym, 6s. Athroniaeth Trefuluchawdwriutth, Is. 3c. Cvfaill Pechadur, 3c. T Uiideb yr Lulwys a'r Wladwriaetli, gan B. Noel. i:Si\ :i¡),(!.(L. Hipn. os. t;gwH\llOng, i.ihan 1, 2, 3,— v dwsio. Is. 60. HyJrOl.[,hl l', nn y I'al"ch. T. <JDrtrJ" 4o. j C1HlI'l1ol'ke "1' y Prioiloliiirthnu, 6s. (Jc. 1 Aniiiuyddineth y helyllla l.'<lyfo,lo1. 4h. llarlitli [11' :erYlltliaet,h (Arfouvvyson), 6c. • N j Cydymaitli yr Athraw (ldrisyn), 3c. 'J'raetliaw<l ar yr lawn (Jenkyn), rhanau, 4.. Eliasia, gan Bieddvu, (>«.. h, ;"iI I Y Greadigueth, Awdl (Ambrose), ôc. Cotiant Williams, Wem, D. Rowlands, &c., &0. Twr y Praidd, gan y Parch. E. Morgan, 6c. Grammadegau gan Culedfryn, Tegid, u Spurrell. Meddyginiaeth y Nef rliag Melldith Llafur, 6c. Etlioledigaeth Gras, gan y Parch. W. Roberts, 6c. (i,, aitli tontiivr, byrddau, 6s. Esboniedydd Hanesiol, byrddau, 3s. 3c. Dyddlyfr Cristionogol, byrddau, 2s. Gc. Holl lyfi-titi Cymdeitlias v Traethodau Crefyddol. Hull lyfi-aii Undeb yr Ysgolion Sabbotliol. Y rrORDD I IECHYD! IPELENAU IIOLLOWAY. IACHAD IAFU ANNHREFNEDIG A MALL- DKAUL Adysgrif o Lythyr oddiirrlh Mr. R, W, Kirkus, Cyfferhcr, 7, Preseot Sind, Liverpool, dyddiediy Mfiir/in d, 1851. At y Proffeswr HOLLOWAY, SYR,lae eich Pelenan a'ch Enaint we,1i Rddl yn uchafar restr ein gwerthiant o Feddyginiaethau Perchenogol am rai blynyddau. Mae un >ydd yn arfer prynu genyf, at yr lwu v gallaf gyfeirio alii unrlivw ymofyui/1.,lau, yu dyiuuno ar naf adael i ch>vi gael gwybod neiilduolion ei h ichos. Yr oedd wedi cael ei blino am ilynyddau it iafu annhrefniedig, a'r enyu- fa mor llymdost, fel ag yr amlieua byddai yn abl i ymgynal dano yn tfodus tueddwyd li wneyd prawf och Pelenau, alii a'n hysbysa ddarfod iddi ar ol y dogu cyntaf, a phob un wetli, gael esmwythad mawr. 1'arhaodd i'w cymel"yd, lie er na ddefuyddioddoud tri o F]ych:ll1, y mae yn awr yn y mwyuhad o iechyd perll'ait.h. Gallasivn anfon i chvvi lawer 0 acbosion I ereill, ond mtW'1" uchod, yr wyf yn meddwl, o herwydd Jf sriiiy- I ricydd yr t/mosodiad, a'r iaciuul cyqyni, yn (lyweilyd 11 iver ar ran eicli Pelenau rhy fetldol. (Arwvddwyd) n. W. KIR US. lACHAD RHYFEDDOL 0 DWnIY GYHYRAWG mHEUIATIC FKVER) YN VAN DIEMEN'S LAND. Adysgrif o Lythyr a ymddanjiosoddyn yr Hubart Town C'ou- ier Maierth laf, 1851. ya/t Major J. U'alch. Bu Margaret M'Connigan, pedair ar bymthegoed, yn byw yu New Town, yn dyoddef oddiwrth rumutic fever danbaid am fwy na dau lis, yr hyu a'i difeddiauodd yn hollol o ddefnydd ei liaelodau yu ystod yr amser hwu, yr oedd o dan ofal y medd- ygou mwyaf enwog yn Hobart Town, a chauddyut hwy yr oedd ei haeho8 Y11 eael ei ystyried )'11 auobeithiol. Llwvddodd cvfaill gyda hi i wneyd prawf o JSelenau clodfawr Holloway, ac mewn amser anghredadwy o fyr, etlcithiasant iacbad per- ifaith. Iacbad o boen a thyndra yn nghledr dwyfron a chylla per- son 84 oed. Oddiwrth Meistri Tbew a'i Fah, perchenogiou y Lynn Ad vertiser, y rliai a allant wirio v dybtiolaeth ganlynoi.—Awst 2il, 1851. At y Proffeswr Holloway, Syr,—Yr wyf yn dyniuno dwvn fy nhvstiolaeth i effeitliian daionus Pelenau Holloway. Dyoddefais vii dost am rai blyn- yddau oddiwrth boen a tiiyndra yn y cvlla, yr hyn hefyd a ddiiynid it byrdra anadl, fel ag Ùll liatal i gerdded o amgylcli. Yr wyf vii 84 mlwydd oed, ac er fy henaint, y mae y Pelenau hyn wedi fy ngwdla i'r fath raddau, fel ag yr yclwyfyu awyddus i ereill gael eu gwneyd yn adnabyddus o'u rhinweddau. Yr wyf yn awr wedi cael fy ngwneyd, trwy eu liolferynoliaelli, yn fywiog mewn cynihariaeth, a gallaf gymeryil golafur heo ang- liyHfiiMtm un. iilman, yr hyu nis jjaiKvu rt'neud o'r litien. (.Aiwyddwydy HENRY (JOK, North Street, Lyuu, Norfolk. IucUad rliyfeddol o'r grafel, ae anhwyldeb yr Iafu o'r mwyaf pervgl lts. Adysgrif o Lythyr cyfeiriedig at J. K. Heydon, Ysw., Sydnr-y Now South Wal.e8, ùYdlliedig- Chwcfror 25aiu, 1851. Syr,—Bu un ilir. Thomas Clark, Ymsel'ydlydd yn Lake- geo rge, am gryn lawer o amser yn eael ei gystuddio yn dllll ys gan anhwyldeb yr Iafu, viighyd a'r G mfd, Dvwedodd ei f¡lltlygon, ar 01 gwneyd prawf Oll holl fedr, wrtlio yn onest, fod ei achos yu auobeithiol, a phob ymdreehioti pellaeb vn ddi- fildd. Yn y sel'yllfa 111m, ac yu disgwyl y byddai i IJUh.,liwrthHI derfyjiu ei oes, cvfaill ef i wneyd prawf o Belenau Holloway, ac fel gobuith yn erbyn auniJ<llth, gwmwth hytiv, rlioddndd y dogu cyntaf iddo gryn lawrr" esmwythyd, para- odd gan hyny i'w c) ?,r??d "I y cyfarwyddiadau, ac y mae yn awr wedi ei adferu i bertliiitli iechyd. Teimla hlesor inuwr yn cailarnhau y dystiolaeth hon, IJo.li iiyd yu nod wneu tluir tysliw i'r I!l perwyl, O l'ytl,lai byny YII (Arwyddwyd) WM. JONES, i'ercheuog y Goalburn Herald, New South Waled, Effeithrwydd rhyfeddol Pelenau Holloway mewn acbosion o Ddyfrglwyf, Dylui personau yn dyoddef oddiwrth Ddyfrglwy, nn ai yn amser troad bywyd, lIell uurliyw amser arall, ddefnydilio y y Pelenall lIyn)u ddioed, gau fod eauoedd o liersonau yn cael eu iachau yn tlyuyddol tnvy eu defnyddio, o r atiechyd eciirys lawn hWll yn ei wahanol raddau, wedi i boll moddion ereill ballu. Mue y Pelenau clodfawr hyn yn effeithiol rvfeddol yn yr anliwylderau ciliilytiol. t~er Mae y Pelenau Clodfawr hyn yn rhyfeddol effeithiol yn yr anhwylderau cIlIJi\¡wl Anhwylderau y coluddion. Cur yn y pen. Gwaew Y pen. CVIUJJ¡ulwst. Atalfa dwfr. Dolur gwddf. Y C'ryd. Tan Ühlwf. Clwv'r breuin. Diliyg anadl. 'J'wymyu o bob Graiauwst. Auliwyhu-r geriawg. Fiitiau. [malil. Arxyyddion l.liniorav\ y. 'J roedwst. ail-raddol. Diifyg treuliad hWYlI. Colyxldwst. Pulurud, liuwyiniad y coluuuion. Euuyufa. Crameuod. Y lJarfodeuigaein. Clww melyn. ldyngei. Nsciiuod. Atiechyd vr afn. Gweuuid &e., Dyirgiwyf. L1\IYuwst. o bob math. Cltryd y y>vaed. l-'foieuau (I'tles). <Sc«\, xe., Ar werth yu sefydliad y Profl'eswr Holloway, 2,14, 1-itraIHl, ger Tempii-Bar, Llundaiu, «. dum) rhan twyaf o Fieryhuyr v G w erlliwyr Cyrleri, drwy yr holl fyd gwareiddiedig, am y IJI is. iau l'lLu],yJiul ;-ls..l4e.; 2s. 0c.; 4s. oc.; lis.; 2^s. 3. ) blwch. Y mae enill mawr drwy gyineryd y maintioli mwyaf. D. S. Y mae 1hfnm yn cyuwys cyfarwyddiadau pa fodil1 ddefuyddio cyileii Holloway wedi e" hargrafl'u yn yr iaith Gyiureig, ac i gael eu rhoddi gyda phob 11,11 ueu liwc.li a werth- ir.-Auubir yr lioll fan wertbwyr i anton alJ1 raj o r eyfryw ;u ildioedi ii) caftan y cxrfauwertlaw-vr yn Llundiin at nUn. l'ftIÜHld .r.till. Dim ychwaneg o Belenau, NAC UNUHYW FEDDYGINIAETH AHALL. BWYD IECHYD ADFERAWL BARRY DU BARRY, IV hwn sydd yn hollol gyfaddas i Want a phobl ueiniaid. YREVALENTA AHA BTCA. Yr ydym yn cvmervd vr hvfry'dweh 0 ddwyn i sylw ein darneDwyr feddvginiaetii ddymunol, ddvogel, gvflym, a sier yn ei weith- rediad a hvuv h«b drafl'erth na thraul gydag unrhvw gyfferi, a fellv yn arbed cymaint haner cant o weitliiau ag a gyst y bwvd hwn, trwy ei ddefuyddio yn lie cvfleri ereill. Y mile eisioes wedi cael cymeradwyaeth uchel fel moddion effeithiol er iachau annghvlldraul, rlivvymiad, gwaedlif, gihaint, clwy'r bustl, clwy'r afu, gwynt-cliwydd, dirdvn-glwyf, gorguriad y galon, cur mewn pen, byddardod, a phoenau yn mhob rhan o'r cortf enynfa barhaol, a llenoriad y cylla; tan iddwI, Ily- fritbiant y croen, liychglwyf dechreuol, dylrghvyf, cryd- cymalau, y droedwst, dwfr poeth, gloesog'iad, selni yn ystod beicliiogiad, ar ol bwyta, neu ar y mor; isder ysbryd, y gy- hvrwst, y cramp, y pruddglwyf, gwendid, parlys, diliyg anadl, y pcswcii, anesmwysther,digysedd, gwridiadannaturiol, cryn. feydd, cashad cymdeitbas, anghvmwysder i efrydu, anghof. iant, lledrithion, v bendro, merthedd, tristwcli, ofnau, anny beudod, gorwaeledd, anobeithion, lie amryw anhwylderau ereill. Gellir parotoi BWYD BAURY DU BAHRY gyda'r liawdd-der mwyaf, hyd y nod ar fwrdd llong, neu mewn anial- dir; a dywed y rhai aï defnyddiasant ei fod y bwydgorafji blant ac ereill ydynt yu weiniaid, gan nad ydyw un amser yn troi yn sur yn y cylla, ond yn cynvrchu archwaeth iachus i obryd a chiniaw-yn cryfhau y galluoedd nieddyliol, lie yn gi^muso gewynau y rhai L'ÏIldilaf.-Jforning Chronicle Gwerthir yr yinborth ieclivd-adferawl hwn gan Barry Du Barry. Co, 77, Regent Street, LOlldon; a gan y Goruchwyl- wyr canlynol:— Wm. Ellis. Abeigavenny J. P. Watkins. Aberystwyth John Cole. Amlwch Hugh Hughes. Bala Wrii. Thomas. Beaumaris J. Mecertry. Bit billhead Mottram, Argyle Street. Brynmau r J. W. Vaughan. Cardiff J. B. Hopkins. Cardigan Win. Jones, Chemist. Curmarthen.n. M. Davies, 49, King Street. Robert Owen. Chester Jos. Finchett, Eastgate Street „ „ E. Boden. Conway J. Roberts. C'owbridge John Parsons. D,Z, clity T. Chidlow Roberts. Dniwen Peter Williams Haverfordwest O. E. Davies. Holywell Wr. Williams, Greenfield Street. T. A. Roberts. „ JolmJones' Lampeter J. Evans. T. Nixson & Co., 1, Castle Street. „ P. Roberts, :10, Ranelagh Street. n Evans,Son,^Co.,W7holeside Agents. Bromley & Wearing, 1,Londou-road, u [stiac Woodville, Tea-dealer, Bold- street. u J. T. Sowden, Tea-dealer, 20, Great George Street." J. R. Me. Gutlie, 24, Castle Street. Joel Kirkus, 1, Mill Street. y J. NI. B Lick, West Derby-street, Paul Straw sou. W. Proctor, Chemist, 52, Ranelagh Street. S. Staveley, Druggist, Hanover-St. Llandovery W. Kees. Llanelly Geo. Broom, Tlios. liridiiaii), Chemist. Llanft/llin John Davies, Druggist. I,lamdloes William Jones, Chemist. Llanrwst J.Jones. Manchester Richardson & Roebuck, Market Place. „ W. Tebbutt, 4, Victoria-st., and 256 Deaugate. W. Holyoak, 37, Downing-street. Edward Johnson & Co., loll, Oxtord Road. „ John Horrop, Grocer, Camp-street, Lower Broughton. W. Lett, 195, Oxford-street, Cholton- upon Medlock. „ John Heming, Family Grocer, Ox- ford-street. G Dymond, W, Piccadilly, Jlerihyr Tydvil Daviil Jones. Mold Pring & Price. Booksellers. Monmouth Dyke Sc Co. =l,lt:;t. '.r(l oGriffith. Xrath W, Hilbert. Xcccustle-on-Tync J. and J. Kimpster, 3, Sand-hill. ,\t wm.irket S. Rogers, Chemist. Newport, Mown Clements, Stamp 01fice. Os tees try J. Askew Hobert, Pontypool H. Hughes. Pontypridd Ch. lJassett. IV. Roose, Clienus'l. Shrewsbury Richard Broxton, Chemist. J/aciU s E, I .Swansea. Jonathan Dury. Tredegar Chas Peaty. Welshpool T, Williams, 1e,licrJ Hail. Wrexham W. Overton. Detholir villa YCHVDIG NIFElt O R 50,000 TYSTIOI.AKTHAU I A dderbyniwyd oddiwrth rai awnaethaiitbrawf ar yr imborth lechyd-adferawl. | Iacbad, nhif. 75. Oddiwrth y Gwir Anrhvd. Arg. Stuart de Decies.—Der- bvniais Jawer 0 led oddiwrth yinborth iecliyd-adlerawl Barry Du Barrv. STUART DE DEciFs- Dromana, Cappoquin, County of Waterford. Iacliad, libit. Hil). Dyoddefais boen fawr am 25 o Ilwyddi oddiwrth v gyrhaint, rhwymiad, anghylldraul, a gwendid, a plum yn methu cael un- lhyw gyfferi i'm liiachau, cefais wellhad buan witil gymeryd ymborth ieclivd-adferawl Barrv Du Barry. W. H. RJLEVya. Poo) Anthony, Tiverton. hchad, Rhif. 4208. Gwe li dyoddef am 8 mlyuedd oddiwrth anghylldraul, gi- haint, gwendid, gyda chrampiau a gloesiad, ac anfon fy ngweinidog i ofyn cynghor amryw.—Cefais esmwythad mewn nmser byr lrwy gymeryd ymboith iechyd-aiU'erawl Barry Du Barry. Bydd dda genyf ateb unrlivw ofyniadftu. HEV. JOHN W. FFLAVKL. Ridllington Rectory, Norfolk. Iachad, Hhif. 1609. Cefais fy mhoeni am 3 blvnedd gau y gihaint, a gwendid cyffredinol, aclio.iid cymaint o boen yn fy ugwddf am hraicli fel yr oedd fy mywytl yn faich i mi, ond fe'i symttdivyd yn hollol gan fwid iechyd-adfcrawl Barry Dn Barry. ALEX. STUART. Archddiacon Ross, Skibbereen. Iachad, Rhif. 920. 2, Priucess Street, Manchester. Ciyfaill Anrhydeddus,—Nid wyf yn meddwl v gallai undyn gwedi gwcled a mwy" uliau cymaint o les a chysur ag a wnaed yn achos fy mam, fod hebddo mewn atiechyd. Gallwch wneyd a fyuoch chwi a'r llylhyr hwn. Yr ydwyf yn foddlon i ateb unrhyw ofyniadau. Ydwyf eich eyfitill, EDWAIW CORDETT, Sauitary Engineer. Iachad, Rhif. 81. GwerJj cael fy mhoeni am 20 mlynedd gan glwv'r afu, y gi- haint, ac anhwyldeb yn y cylla, l'e'ni ewLJl iacliawyd gan ym- borth iechyd-adferawl Barry u Barry. ANDREW FRASER, Haddington, East Lothian. Iachnd, Rhif. 49,8:52. G voi dyoddef poen anghyllredill oddiwrth anghylldraul, gloesiad, pesweh, a gwendid lUll 50 mlynedd, fe'i symudwyd vmuith gau ymborth iechyd-udferawl Barry Du Barry. MARIA JOI.lv, Wortham, Ling, Gerdiss, Norfolk. Iachad, Rhif. 3,120. Barn yo dyoddef am 2 flynedd oddiwrth y gwnedlif, &c., ond 1ft) I,, iachawyd gau yinborth iechyd-adferawl Barry Du Barry. SAMUEL LAXTOX, Market-street, Leicester. Iachad, Kb if. 79. Devon Cottage, Bromley, Middlesex. Foneddigion,—Mae y loneddiges i'r hon yr aufonasom am eich yinborth, ar y chweched mis o'i beicliiogiad, a hi a Hinid yn dost gan 1""Ylue,I,1 a diifyg treuliad, yu toltlu ei bwyd i fynu yn fuail ar ol ei fwyta, a'r '■ dwr' pcwth" ami yn fynych. Dvoddefoad lawer, a chvnierodd lawer o gy fferi ond gwedi iddi gael eich yinborth chwi, ni ddvoddefodd hi ond ychydig illwn. THOMAS WOODIIOUSE. Iachad, Rhif. 77. Arnvyl Syr,—Dymunaf eich sicrhau fy mod yn gwertlifawr- ogj yr eifeithiau llesol. Yr eiddoch yn barcbus, THOMAS KINO. Major General. Iachad, Hhif, 47,821. Miss Eli7.ahet.V1 Jacobs, Na/ing Yicerago, Wraltbam Cross, Herts, a iachawyd pan yn cael ei blino g in y gihaint,anbreul- iad. a math o gronenau. Iachad, Rhif, 4R,1H. Misg Elizabeth Yeoman, Gateacre, ger Liverpool, a iach- awyd wedi bod yu cael ei blino am ddeng mlynedd gan ang- hylldraul ac isder ysbryd. Grammar School, Stevenage, Rhag. 16, lRíO. Foneddigion,—Yr wyfyn anfon archeb i chwi am geulestr 10 pwys o cb ymborth rhagorol, tvhiwyf mai cyfiawnder yw i mi ddvweyd i Hi ei ddefuyddio am y 4 mis diweddaf, ac na tbeimio ld v plant unrlivw boen yn eu colyddion, oddiwrth yr byn y dyoddefasant lawer yn ystod y 6 mis o'r blaen, er ey- meryd y gofal peuaf gyda hwyut Ile gwybtiaswa am eich vmbon!) gynt, arlwdasai i'm plant ddyoddef llawer a'r d aul oedd yn myned arnaf liuau i gadw llaethfam gyda hwyut. ROBKUT AMRLER. Grantham Cbwef. 3, 1851. Y mae yn dda genyf eich hysbysu fy modd wedi cael prQwf fo,l pie II ymborth rhagorol yn dda iawn i atal y droedwst. Yr ydwyf yu awr yn tidiulo archwaeth tltIa at fwvd, ac vfed fy mheint gwinfel y gwna dynion ereill, pe byddai angen. Nid wyfyn ewyllysio i chwi gylioeddi fy enw, er y gellwch trvfeii io fy ughydoddefwvr utaf. H. W. J'revagler, Gulval, ger Penzance, Chwef. 20,1861. Bum am 18 o flwvddi yn dyoddef oddiwrth y gihaint, gor- guriad y ga]on, (,1lI'ja,l yr arleisiau,diifyg nll!1.tll,IJl'Swch,"l'Iunp, gJopsiadan a gwendid cyffredinol,fel y byddwu yn ofni cwympo pan yn ceisio sefyll i fynn; olld y mae yn dda genyf allu hys liysu, fod y cyfan wedi eu symud trwy ymborth rhagorol Barry Dn Barry, MARY GET.BERT. Pwy bynag a ewyllvsia anfon ei gaisat BARRY DU BARRY & Co., 77, UKOENT-STREKT, LONDON, aiifonir iddo yn rhad adroddiad llnwn o welliadau pwysig o'r anhwylderau it uchod, yn ngliyda thalfyriadau 050,000 o dystiolaethau oddi- wrth bersonau gwir gyfrifol. YMBORTH IECHYD ADFKUAWI, 13Anny Dr nARltY yw'r nnig ftry'd meddygo], ac fe i gwerthir Il1pwn canisters gvda cliyfar- wyddiadati jlawn, ac yu dwyn scl a llol'nod Barry Ou Barry & Ce., (heb v rhai nis gall yr un fod yn gynnwynol) Yll pwyso 1 pwy sam 2s. 2 wY" am 4g. He.; 5 pw vs am lis; 12 p. am 22s.: y math puredig goreu, 10 p. am 3:3s. 5 p. am 22s., gan Barry Dii Barry & Cc., 77, London; lwfycl gan Foitnuni, Mason Ac Co., Darniertbwyr i'w Mnwrhydi y Fren- hines; Hedges & Butler; Barclay, Sterry & Co. Evans, Lescher, jfe C,).; E<lwards; Rirmsw: Sutton; Newberry-, Sanger; Hannay; a cban Ivill chwejivddion, cytferwyr, I gwert.bwyr cvfferi, a llyt'rwerthwyr parclius trwy y deyrnas !!yfunol. Cofier y cyfeiriad :— BARRY Dr BARRY Q, Co., 77, T-OPPON. Jlhyxftd bftLj. QT'1'i'"l1Ilwjlf" 1IIt'! ENWOG ION CYMREIG. CYMDEITHAS LENYDDOL ABERYSTWYTH. UHOBDIR GWOBR 0 UGAIN GINI Am," BRYDDEST oieu er Coffadwriaeth am yr Enwogion a futuit feirw yn ystod v flwyddyn hon, sef, Y PARCH. EVAN JONES, flevan GwynrddJ Y PARCH. MORGAN HOWELL Ir PARCH. DAVID RHYS STEPHEN A'R PARCH. JOHN JONES, (Teyid) Anfoner v Cyfansoddiadau i mewn erbyn y dydd cyntaf o Mawrth nesaf, wedi eu cyfeirio i Ysgrifenydd y Gynideithas, Ref" J. Jones, 8,Princess Street, Aberystwyth," gydaffugenwau yr Awdwyr, a'r enwau priodol Jail sel. Bydd un o brif Feirniaid y Dywysogaeth i farnu y Cyfan- sodiliadau, enw yr hwn a liysbysir eto mor fuati ag y ceirsicr- wydd pwv a fydd. Bydd y Cyfansoddiad buddugol yn ciddo y Gyindeithas Aberystuyth, Tach. 18,1852. YN AWR YN Y WASG, Y Rhifyn Cyntaf, Pi-is Cc., o HANES DUC WELLINGTON. CYNNWYSIR, mewn 4 Rhifyn, Grynodeb o'r pethau llynotaf yn hanes Bywvd y DUC 0 WELLINGTON'—ei Ymuniad a'r Fyddin, ei An- turiaetliau, ei Fedrusrwydd fel Cadfridog, ei Fudd- ugoliaethau lluosog, yn nghyda'u Canlyniadau yn eu cysylltiad ag Ewrop, &<i., &c. Cynwysir yr holl banes mewn pedwar o rifynan 6c. yr un. Dymunir ar IJdosbarthwyr yr Amserau, a Llyfr- weithwjT yn gyffredinol, ymofyn gan gynted ag y byddo modd pa nifer a allant ei werthu o hono yn eu gwahanol ardaloedd; a ehyfeirio eu barchebion (orders), wedi talu traul eu cludiad, fit MR. JOHN LLOYD, 17, Queen Anne-street, LrvEBrooL.
DYFODIAD CRISTIONOGAETH I…
DYFODIAD CRISTIONOGAETH I BRYDAIN. Nos Wener diweddaf, traddododd y Parch. D. James, ddarlith ar Ddyfodiad Cristionogaeth i Brvdain," yn y Cellejiate Institution yn y dref bon. Dechreuodd y boneddwr Parchedig trwy j roddi byr banes ooresgyuiad Prydaingan y Rhllf- einiaid, gan sylwi yn benaf ar y gwrthwynebiad ystyfnig a wnaed gan y brodorion. Dywsdai fod golygiadau lulius Caisar o barth eu peuderfvniad a'u gwroldeb, yn cael ei amIygll pan y barnai fod yn angenrheidiol iddo ddwyn 35,000 o wyr dros odd i'w darostwng. Y mae'n wir iddynt gad en gerebfygu amryw weithiau, ond ni wneid hyny un ti inser I)eb laver o adhawsder; ac fetillai, y dydd nesaf, neu o leiaf yr wythnos nesaf, byddent yn parotoi i frwydr drachefn er amddiffvn eu gwlad R'U rhyddid er eu gerelifygu, nid oeddynt bytli yn orclifvgedig. Yn y" Jle nesaf, troes y darlithydd at ddinas Rbufain, gan sylwi ar nodweddiadau y rhai hyuy o'i rbeolwvr a ddygant y cysylltiad mwvaf utiion- gyrclioi A banes Brydaiu. Dywedni fod y fyddin a anfonwyd gan yr Ymherawdwr Clodius, o dan Oltis Plotius, i oresgyn y Brytbon, wedi cael eu meddianu gymaint gan ofn eu gelynion, fel y I gwrthr) felasllut pan ddaethant i olwg cyfyrigfor Dover, gan bendeifynu nad aent gam yu mbell- aeh. Ond bob yn ychydig, fe'u tawelwvd, a liwv a lauiasant. Fe'u cyfaifuwyd gan y Brtitaniaid, o dan Ivw, ddiad Caradoc a hwy a wrthwvnebasaut gyda liawer o ddewrder, er yu aflwyddianus, ac yr oodd Plotius yn meddwl cymaint u'r orucliafiaeth, fel vr anfonoddef in v r .-> jj. j.nmuawyd ar lan y Tatwys, yn swydd Rhydychain, fel y gallai fwynhau gogoniant y frwydr ei bun. Ac er cof am yr oruwchntiaetb, I fe yebwanegoad Clodius y gair, Britanuiclls" at ei enw. Prawf hyu fod y Brutaniaid yn rhai tra gwrol fel rbyfelwyr. Pan gymerwyd Caradoc yn garcharor i Rufain, mawr oedd y cyrchu yuo i'w weled, a phenodwyd diwrnod neillduol i fyned ag ef gor bron Clodius, yr hyn a wnacd gyda )lawcr o falchder a rhodres. Ynacymcrwyd anerchiad Caradoc oddiwrth Tacit I us,ac fe'i cynwynwyd i'rYmerawdwr.ac tnewu cait- lyniad, fe ryddhawyd y carcharor a'i deulu a dy- wedai y darlithydd mai ar y rhan yna o'r hanes yr oeddei bwngcefyn dybynu. Yroedd Cristionog aeth yn adnabyddus yn Rhufain ar y pryd. Fe'i dygwyd yno gan bersonau yr oedd eu galwedig- gethau yn eu gorfodi i drafaelio yn ol ac yn ndaen o rauau dwyreiuiol yr ymherodraeth i'r brif ddi- nas A thrwy ryw ffawd dda neu gilydd, fe ddaeth Caradoc a'i detilu yn adnabyddus a Cliristionog- aetii tra yr oeddynt yu Rbufain. Yn ystod y snitll mlynedd y bu Caradoc fvw, fe gadwyd ei dad (Ili-ttii) yn Rbufain fel gwystl: ond ar ol hviiy, pan esgynodd Nero ar yr orsedd, c.miatawvd i Bran ddy fod i'w wlad enedigol. Penderfynodd y cynierai atbrawon Cristionogol gydllg ef er dysgu y grefydd Gristionogol i'w gydwladwnr. Ac efe a gymerodd 4 o ddynion gydag ef, y rhai oeddvnt y conadwyr Cristionogol cyntaf a ymwelodd a'r yn ysoedd byn. Bernir iddynt ddyfod ynia ti',a r Hwyddyn 59. Enw un o honyntoedd Aristobuw- Ills, am yr hwn y crybwylla Paul yn ei lythyr ut y atil yn ei I\ tlivi, at y Rhuteiniaid, yr hwn a ysgrifenwyd tuar tlwyddyn ttO (neu yn bvtrach tua'r flvvyddyn 57). Yno fe ddywedir, "Anerchwch y rhai sydd o dslwyth Ar. istobuwlus." Ni ddywedir, "anerchwch Aristo- buwltis," ond "anerchwch y rhai sydd o'i dv- hvytb." Pa le yroedd Aristobuwlus ei hunan? Yr ydoedd wedi gadael Rhufain a myned gyda Bran, i fod yu athraw Cristionogol yn Brvdain Gwyddai Paul hyny yn dda, canys yr ydoedd wedi ei ordeinio ganddo i fod yn genadvdd er sef'ydlu Cristionogaeth yn y wlad I)oti,yu Niirioedd yr ben Frythornaid, y rhai oeddynt yn foddion da i gyn- noitbwyo y cof, pan nad oeddys wedi dechreu ar gratiii yno; fe-grybwyllir am "y tri teulu sant- aidd," HC un o'r rhai hyny ydoedd Bran Fendi- gaid," yr hwn a ddygodd ffydd Crist o Rhufain- Y mae hon yn ddolen gref yu nghndwen y prawf Ceir dolen arall yn misrestriad y Groegiaid, yn yr hon y dynodir rhyw ddyddiau neillduol a berthyn, ant i'w merihyroliaeth hwynt. Y mae r x\rchesgob Usher yn dyfynu adrau o'r gwaith y cyfeiriwvd ato, yn yr hwn (o dan y dyddiad Mawrth 15) y dywedir gula golwg ar Aristobuwlus, ei fod yn un o'r saithdeg dysgybl a ganlynasant vr Apos- tol Paul, gan weinyddn iddo, a phregethu'r el'eng- yl yn yr boll fyd; yr hwn hefyd a ordeiuiwyd gan- (ido yti esgoh gwlad y Brythoniaid, pobl anfoes- aidd, a hynod o greulawn, gan y rhai y bvddai yn cael ei guro ar brydiau, a weithiau fe i harweinid trwy'r tnarchnadleoedd. Er hyny, efe a ddar t wyllodd aini-vw o honynt i dd) fod at Grist; ac oblegid hyny, ar ol iddo sefydlu eglwysydd, ac or- deinio henaduriaid a gweinidogion, e!e a ddyodd efodd fertbyrdod." Dyna yr banes a rydd y Groeg. iaid, y rhai na wyddent ddim Mm y Trioedd Cym reig—ni wnaent hwy ond yn nnig cofnodi y fteith, iau fel y digwyddasaut. Dywedai fod yr adran a ddyfynwyd yu un dra gwertbfawr, a'i fod ef wedi tnynu prawf o'i gwreiddioldeb, trwy gyfeirio at gynysgrif o'r Mis restriad, yr hon sydd yn Lldr. gell Cheetham.yn Manceinion. Profa hvnajbd yr Aristobuwlus hwn yn esgob, ac wedi cael ei or- deinio gan apostol ysbrydoledig, ac efe, mewn un deb ag atbrawon ereill, a sefyùlodd yr eglwys sydd yn awr yn y wlad hon, gan ordeinio henuriaid a gweinidogion; ac yna, o herwydd ei frwdl'rvdedd, efe a ddyoddefodd fei thyrdod yn ngwiad ein -tadall: Gan fod teulu Caradoc, o waed breninol, cafodd eu hengbrailft lawer o ddylanwad. Daetb ei ferch mor enwog ar gyfrif ei duwiokleb, fel y rhestnv" vd ei henw yn mysg y seintiau Brytanaidd. Yny modd yna fe daenwyd Cristionogaeth trwy'r wlad. Er hyny, yr oedd y Rhufeiniaid yn cario. eu rbv feloedd yn mlaen yn ein tir yn barhans, gan Y osod yu benaf ar Ogledd Cymrti, Yuys lolJ. a'r Alban. Eu hamcan ydoedd dwyn yr boll wlad o j (ilirl y gallii Rhufeinig; a gorfu iddynt gymeryd llawu gan' mlyuedd i gyrbaedd eu hamcan. Yn v deheubartb, yr oedd pob beddweh a llonvddweh, a gwybodaeth or tfydd Gristionogol, vn cael ei tliaeuu. Yua daeth Lnwsir.s, math o freuin dar. ostyngedig i Rufain; ac efe a sefydlodd eglwys ydd, ac a benododd y gwaddoliadau cyntaf a rodd. id i eglwysydd yn y dyddiau hyny ac yn y modd yna, o dan nawdd teuluoedd bi«ninol, cynyddodd dylanwad y grefydd Gristionogol yn fwy fwy, nes o'r diwedd iddi wreiddio yn lied ddwfn yn v tif. Fel prawfion ychwanegol fod trigolion Prydain yn meddu gwybodaeth o Gristianogaetb y pryd bwnw, dyfvnodd y boneddwr pnrcbedig amryw froddegau o weithiau hen ysgrifenwyr. megys 1 er- tuwlian, yn ei lyfr yn erbyn yr Iuddewon Ori- gen, yn ei bedwaredd bomili ar Ezociel; Tbeodor- et, Crisostom, a Uwseibiua; yr oluf a enwyd yd- oedd yn gyfaill neillduol i Cystenyn, yr Ymerawd- wr Cristionogol cyntaf—ei fam ef ydoedd Gym- raes, a ganwvd yiatau yn Nghaerefrog, a thrwy hyny cafodd Uwseibius bob cyflcustra i chwilio yr hanesion gwladwriaethol. Aeth Mr. James yn mlaen gan egluro fod y Bry- tnniaid presenol wedi honu o Frythoniaid y dydd- iau hyuy. Dywedai mai camgymeriad hollol yd- oedd tybied fod yLloegrwyr presenol wedi hanu o'r Sacsoniaid a'r Normaniaid, am fod ychydig o'r Celtiaid wedi eu caaw ar wahan yn Nghymru ar Iwerddon. Dywedai, pe buasni y rbai a dybiant feily yn cymeryd cymaint o drafTerth ag a gymer- odd ef i chwilio i achau prif deuluoedd y wlad bon. y caent weled fod gan y Lloegrddyn gyst'd bawl a'r Cymro, yr Ysgotyn, neu'r Gwydde), ar yr hen Frythoniaid hyny fel sylfaenwyr eu cenedl, a gallant oil gydymfalchio yn yr egwyddorion, y tal- entau, yr annibyniaetb, yn nghyd a'r gwladgarwch a'u dilynodd, yu etifeddiaeth i uj, y rhai yr vdym yn cael caniatad i fwynhau breintiau Cristionog- aeth yn y dyddiau presenol. Yr ydoedd y dar- lithydd yn bur awyddus i sefydlu v pwyut hwn, gan nad oedd ond ychydig yn adnabyddus ar ffaith. Dywedai hefyd yr ewvllysiai weled mwy o undeb rhwngy gwahanol lwythau hyu, fel y bydd- ont yn fwy galluog i wrthsefyll y gallu Rhufein- aidd pe byddai iddo amcanu eto at ddarostwng on gwlad; neu ynte ryw elynion ereillll drlichon fad yn nes atom. Hyderai hefyd y byddai iddo weled y Saeson, y Gwyddelod, yr Ysgotiaid, a'r Cyrury, yn ymuno å'u gilydd fel rhai wedi tarddu o'r uu gwreiddyn, ac yn cyduno iamddiHyn y manieision a'r breintiau Cristionogol oeddynt yn eu mwyn- hau, fel y gallont eu cyflwvuo i'w holaliaid fel eti- feddiaeth odidog, er mwyn yr bon y collodd eu henafiaid eu gwaed, ac er mwyn yr hon hefyd yr ydoedd ef yn hyderu y bvddent hwytbau yn barod i wneud yr un modd. Yr ydoedd goleuni y dat- guddiad dwyfol wedi cael ei ddwyo l Brydain gian y rhai u'i derbyiiittsaiit gan yr apostol Paul, lawer o amser cyn i'r Pab anfon Awstin Fynach yma gydaï GristioDogaeth gymysgedig; a thrwy dru- garedd, y mae'r goleuui heb ddiffodd hyd yn llyn. Cafodd Bi-ydain Gi-istiotiogaeth iiior foi-eii o'r bron a Rbufain ei hunan, ae oblegid liyny, dylai gyuul i fynu ei hannibyniaeth yu hytrach nag ymostwtig i gloffrymau, ffugiadau, mygydiaetbau, ac ofeigoel- ion yr ben Dad o Rufain, yr hwn nad oes a wnelo a Phrydaiu, ac ni ddvlai fod ganddo ddim i'w wneud ag unrhyw wlad arall, oddieithr yr hon sydd o dan ei lywodraetb fel brenin. O'r eglwysydd yn y wind bon, fe anfonwyd cen- adau i'r Iwerddon, ac mewn canlyniad, fe wreidd- iodd Cristionogaeth mor ddwfn yuo fel yr anfon- wyd cenadau yn ol oddiyno i ddysgu Cristionog- aeth yn mhen amser gwedyn i'r Saesou, lie fe ymsefydlodd llawer o'r cenadon hyny yu Lloegr. Wedi hyny, fe anfonwyd amryw genadau yma o'r Alban. Felly, ni welwn pad ydyw yr banes era genadaeth Awstin amgen hanes methiant hollol, gan fod gwybodaeth o Gristionogaeth yn ei phur- deb weJi ei dwyn ynia yn hollol aunibynol ar ei genadaeth ef. Dywedai y darlithydd ymhellaeh, nad oedd un sail i'r tiaddodiad a ddywedai fod Paul wedi talu ymweliad i'r vnysoedd byn. Der- byniwvd y ddarlith gydag arwyddioa o'r gymerad- wyueth wresociif.
[No title]
Gan mai bywyd, gorcliestion, nodweddiad, marw. olaeth, a chladdedigaeth y Due Wellington, ueddJllt y pril bcthau a ddenaut sylw yr ysgrif, nwyr PrJd- eintg yn ystod yr wytbnnsau diweddaf, feallai y bydd y rliestiau canlynol o'r hot! ftwydrau y cymerwyd rhan ynddynt gan y diweddar Ddac yn dderbyaiul gan amryw o'n darllenwyr.
Y ERWVDRAC Y BL EF VNDDVXT…
Y ERWVDRAC Y BL EF VNDDVXT HED GVMEEVD ARNO Y BRIF LVWYUUI4ETH. Jleoedd jr ym- y amser eu hvm- Canltniadau laddwyd y ?rw'yd r- brw^drau.
[No title]
Yn yr Iseldiroedd. I A lost 2 Boxtel Ysgarmesna 3 Neath..Rbvrng A«st | h<b unrhyw 4 i7w4 a i~kJo. ■; gaiiivmaoitu o 5 Metteren ) ) ° bwys. Yn yr India Ddn y. 6 AJuIavellv.. Mawrth 7 Scedaseer. Mawrth 30, I7'J8 Gorcbivgiad. 8 Senngapat. am Ebrill 5, 1798. Gorchfygia l. 9 Seringapat- am, Mai 3, 17S8. Huddugoliaeth. Yn Denmarc. 10 Kiosje Mai 3, 1807. Buddu?oliaeth.
[No title]
Y brwydran a ymladdwyd gan fyddmoedd oeddMtt yn gweithredu yn ol ei gyfarwyddiadau, er nad oedd ef ei hun yn bresenol.
[No title]
Yn yr ludia Ddley. I Haroacli Awst 25, 1803. Gorchfvgiad. 2 Jalapoor. Medi 3,18U3. Amlieus. 3 Powangbur Medi -M 18 i3. Buddngoliaeth. 4 Moodianoor Rliag. 31, 1803. Buddugoliaeth. Yn yr Yspaen. 5 liarosMi Mawrth 3, 1811. Buddug, lineth. 6 Coa Mawrth 19, i810. Buddugoliaetli. 7 Coa Ebrill o, 181 1. Gorebfvgiud. 8 Badajos Mai lo, is) Gorehfvgiau. 9 Albuera Mai Hi, 181 I. Cylartal. 10 C(,a Gorpii. 24, 1810. Gorchlygiad. 11 Arroyo Aiol- in» Hyd. 28, 1811. Buddngo'iacth. 12 Alntaras, Mai 19, 1812. Bu.idtignliacth. 13 UlIdÙIII{"liadh. 14 Tarragona.. Mehefin 1813 GorclilygiftU. 15 St. Sebast- Ian. Gorpb. 25, 1813. Cyfartal. 16 St. Sebast- ian Awst 31, 1813. Buddugoliaetb. Yn Ffrainc. 17 Helette Chwef. 14, 1814. Bnddugoliaeth. 18 Garris. Chwef 15, 1X14. Buddugoliaeth. 19 Ayre Chwef. 28 1814. Buddtigoiim th. 29 Toulouse.. Ebrill 15, 1814. buddugoliaeth.
[No title]
I Y brwydrau yn y rhai yr ydoedd ef ei bun yn Brif- ly wydd.
[No title]
I Yn yr India Ddwyreiniol. 1 Conaghull. Medi 10, 1800 Buddugoli-aeth. 2 Alnneduug gur Awst 5, 1803. Buddugoliaeth. 3Assaye. Medi 2-1, 1803. Biidduguliaeth. 4 Argaum. Tah. 2H, IHU3. Buddugoliaeth. 5 Gawilghur. Rhag. 14, LU3. Buddugoliaeth. Yn Portugal. 6 Rolna. Awst 13, 18"8. Buddugoliat-th. 7 Vimiera. Alnt21, 1808. Budduyoliai t/i. 8 Buddugoliaeth. Yn yr Yspaen. 9 'J'alavcra.. Gorph. 28, 1809. Buddugoliaeth. A Portugal. 10 Busao. Medi 2?, 1810. Buddugoliaeth. 1"n Yspaen. 11 Fuelites D' Onoro. Mai 5, 1811. Buddugoliaeth. 12 Badajos. Mai 12,1811. Gorehlygiad. 13 CiudadRo- drigo. Medi 25, 1811. Gorcbfygiad. 14 C in dad Ro- drigo Ion. 19, 1812. Buddugoliaeth. 15 Badijos. Ebrill (i, lSi2. Buddugoliaeth. 16 Salamanca Meh 23, 1812. Amheus. 17 Salamanca Meh. 26. 1812. Buddugoiiactfi. 18 Salamanca Meh. 29, 1812. Gorchfvgiad. 19 Salamanca Gorph. 22, 1812. Buddugoliaeth. 20 Burgos. Medi 19, 1812. Gorehfygiad. 21 Burgos Medi 22, 1812. Gorehfygiad. 22 Burgos, Hyd. 4. 1812. Gorchfvgiad. 2-1 liur,1-4)s Hyd. 18, 1812. Gnrch!\giad. 21 Vittoria. Meh.21, 1813. Buddugoliatth. A Ffrainc yn Yspaen. 2.) Bldass¡¡a. Hyd. 7. 1813. Buddugoliaeth. A rfrainc. 26 Nivelles. Tach. 10, 18:3. Buddugoliaeth. 27 Nevilles. Tach. II, 1813. Bii ldugoliatth. 28 Nivelles.. Rliag. 8, 1813. Buddugoliatth. Chwef. 26, 1814. Buddugoliaeth, 30 Otthes Chwef. 27, 1814. Buddugoliaeth. 31 Toulouse.. Ebrill 14, 1814. Buddugoliaeth. y" Belgium. Wrth i ni edryeh yn fanwl drns y rhestrau blaenornl, o'r ysgannes gyntaf, yr hon a gymerodd le ar y 6ed o Orplienaf, yn y flwyddvn 1794, get- tri f Alost, yn Bel. gium, hyd y frwyor ddiweddaf a ymladdwyd o dan ei lywyddiaeth ar y ISfed o Fehtiin, yn v 1815, ger pei tref Waterloo, yn yr tin wlad, n\ni a gawn eglurhad lied g,% dawn ar nodded ii,ill, a gwas- anacth ilr Hen Ddtic," ain yr yspaid inaith o un mlynedd tr tigtiiii. tiwelir hefyd fod y infer luosocaf o'r 0>2) brwydrau a gofnodir, yn eael eu dl- IYII g:(Iti'r gitir hyfryd — BiDniGOHAErH.
[No title]
Rhoddodd Henry Curwen, Ysv Woikingto ball, genad i'w denantia^d i ludd yr yegyfarnogod ar oil gwahanol fTermydd. Traddodwyd bucbgen i garcbar yn Manchester, o'r euw Lnwrenc Taylor, o dan y cvbnddiad o ddynladdiad: J/addilsai (achgell arall, 14 oed, tyw,y ti saethu A itavrddtvi mswo eellwair.