Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
I ,.", , O' CYLCH. I it¡ -',,;tv…
O' CYLCH. I it¡ -tv k:£.;t \(. ,IJ N IJ, ø íI1J Mzs slo/?a.s Egryn yn y Dsheudir. I Yn Yscra d gyn'-us yr oedd yr efengyles o E?ryn yr wythnos ddiweddaf yn cynal ¡ cyfarfodydd cyhoeddus, ac oddiyno daw yr qeiroje.i;c! fod y gokuni sydd yn ei dilyri yn I ymddangos yno yn eglur iawn, Manv yn DdiewySlys. Cyhoeddir yn swfddogol yr wythnos hon i'r -Ilwe,- ,lar Mr Robert Davies, y Borth farw heb rvnejd ei ew^Hys, gan adael eiddo ar ei 01 yn werth 420,000p (pedw^r cant ac ugain o filoedd), El yr eiddo gan hyny i dri rnab ei frav,d—Mr Richard Davies, y rhaiyw ei berthynasau agosaf. Bydd coffa- dwriseth d.weddar Mr Davies byth yn anwy! gan am! i gylch yn Nghymru, Lloegr, a'r India. Y Barnwr Syr Horatio Lloyd. I Cyhoeddid yn rhai o'r newyddiaduron Seisn-g ddechreu yr wythnos fod y Barnwr Lloyd yn bwriadu ymneillduo oddiar Fainc ¡ Llys y Manddyledion a bod Mr Samuel Moss, A.S,, yn cjel ei benodi yn ei le. Yn ol datganiad Cofrestrydd y llys yn Nghaer, ac ar avvdurdod y Barnwr, y mae yr oil yn anghywir. Mas yn deby.r mai dychymyg rhywun yn codi oddiar y < faith mae byrion ydyw eisteddiadau y Barnwr yn ddiweddar, ac hefyd argoelion amlwg o wendid corff. Pa bryd bvrag y daw yr ymddiswyddiad ddaw neb i'w legymer fwyo dr&fferth i ddod o hyd i'r gwir, nag y mae y Barnwr Lloyd wedi gymeryd. Ymddiswyddiad Gorsaf-fei* tr. Nid oes n mhlith swyddogion gorsafol y London & North Western swyddog mwy adnabyddus a pharchus na Mr. J. A. Vaughan, Colwyn Bay. Vn ystod ei swydd- ogaeth gyda'r Cwmni bu Mr. Vaughan yn Mlaenau Festiniog, Caergybi, Flint, ac yn ddiweddaf oil yn Nghohvyn Bay. Cofus genym pan yr ymadiwodd a Blaenau Ffestiniog i'r cyfeiliion yno gyflwyno anrhèg o oriawr aur hardd a chostfawr. Yno fel yn mhob man y bu ar ol hyny hawli&i ei ym- ddygiad y parch uchaf fel dyn a boneddwr. Llwyddai yn w?stad wrth wasanaethu ei feistriaid i foddioai y cyhoedd, ac i gael iddynt yr hyn ystyrid yn deg a chyfiawn, pan y gwneid cais ar eu rhan. I Y Neuadd Gyhoeddus. Bu trafodaeth ddysdorol yn Nghynghor nos Wener yn nghylch gosod y Neuadd i gynal cyfarfodydd gam amser ar y nos. Yr oedd y gair wedi myr.ed allan fod y Cadeir- ydd a'r Cle<c wedi cymeryd mantais anheg- I ar eu safleoedd i agor y neuadd heb feddwl am dalu am dani. Ond siarad o dan eu dwylaw yr oedd y sawl a daenasant chwedl o'r fath. Cymerwyd y Neuadd yn rheolaidd am y pris arferol, ac y mae y pedair punt yn eiddo y trethdalwyr. Nid ydys am fyned i ddadleu dim ar y priodoldeb na'r an- mhriodoldeb o gynal y cyfarfodydd fu ar y pedair nason grybwylledig, ond y mae yn amlwg y gall rhai synio fod cynal cyfarfod ar ol awr neillduol yn bechaduius am y dylai "pawb gonest fod yn eu gwely erbyn amser penodol. Cario pethau i eithafion yw hyny, neu yr oedd cyfarfodydd y diwygiad diweddaf fu yn y wlad bron i gyd yn bechadurus gan iddynt gael eu cynal i fyny i oriau man y boreu mewn canoedd o engreifftiau. Nid ar yr awr y cynhelir cyfarfod, ond ar ei amcan y mae pwys i'w roddi, ac anhawdd iawn fydd deddfu yn bendant ar bwngc yr amser. Pur yw pobpeth i'r rhai pur," ond y mae ochr arall i'r anmhur." Y Sefyllfa Arianoi. I Wrth son am y Cynghor uchod, yr oedd yn llawen iawn gan bawb glywed am y sefyllfa arianol ragorol y maent ynddi. Ery gwaith mawr sydd ar law. a 41 o ddynion ychwanegol wedi eu cymeryd i mewn, mae pob gofynion wedi eu cyfarfod, ac yn agos i fit o bunau wrth gefn. Gofal arbenig y Cynghor a'i swyddogion ymroddedig sydd yn Cy frif am beth fel hyn, a dylai yr ardal werthfawrogi y cyfryw. Gallesid bod mewn anhawsderau mawrion, yn enwedig yn bresenol pan y mae masnach mor nodedig o farwaidd yn ein plith. j Ymddiswyddiad o Wasanaeth I Teilwng. Fel y gwelir oddiwrth adroddiad Bwrdd Gwarcfceidiol Llarrwst, bu i Mr a Mrs Jones y Ty ymddiswyddo, ar ol tua 34 mlynedd o wasanaeth ffyddlawn yn ngwir ystyr y gair. Gallasai y Bwrdd gynal cyfarfod i ddim ond canmcl yr oruchwyliaeth pe dymunasent, ond fei y gwyddis, eu gwaith sydd yn siarad uwchaf ac a-nlycaf. Dyma oruchwyliaeth wedi ei chyflawni heb fod dim annymunol yn perthyn iddi, ac y mae hyny yn beth eithriad- ol mewp cyichoedd o'r fath. Mae gwaith parhaolwedi ei wneyd gan y Meistr a'r Feistres na ddileir bvth mo hono, yn en wedig I ynglyn a'r plant. Cawsant ofal tad a mam megis, a phereicidiwyd ami i glaf wely gan eu-gofil a'u caredigrwydd. Yr oedd Clerc y Bwrdd yn gallu I tystio dydd Mawrth nad oedd cymaint a gair croes wedi digwydd ynglyn a Mr a Mrs Jones yn ystod ei holl adnabyddiaeth o honynt. Yrl wir Y) cwestiwn mawr yn awr ydyw, pa fodd y ceir j rhai i lanw eu Ile--rhai oyflgwnant y dyled- I rhai i lanw eu lle--rhai gyflawnant y dyled-I swyddau nid fel swyddogion yn unig, ond fel dyng-arwyr hefyd. Nid ?waith hawdd fydd hyny. Caffed y ddau lawer hawddfyd am weddill yr oes-Ilawn deilyngant hyny. A A a Marw Dan'Ganu, Cynhaliwyd trengholiad yn Treffynon yr wythnos hon, ar gorph plentyn bach tair a haner oed, fu farw mewn carll yniad i gael ei losgi ganol yr wythnos ddiweddaf, galwyd y tad i'r ty, yr hwn ganfu ddillad y bychan wedi cymeryd tan, ac wedi llosgi cymaint fel yr oedd ei adferiad yn anobeithiol. Flannelette oedd defnydd y dillad, y rhai fel y mae ynhysbyserbyn hyn, afawrgondemnir gan feddygon ac awdurdodau eraill. Yr oedd y bychan druan wedi ei gymeryd i fyny gymaint gan yr etholiad, fel y ceisiai yn ei ddyryswch ganu We'll vote for Howell Idiio." Siaradodd y Trengholydd yn gryf ar y perygl o ddefnyddio y nwydd dan sylw at ddilladau. Pryder Ynghylch Llong o Borth- madog. Y mae dros fis bellach er pan glybuwyd dim da am y llong Pluvier, perthyno li'r Mri Pritchard Bros. Ofnid ygwaethaf bythefnos yn ol, gan i'r llestr adael Portugal ar y 23ain o Ragfyr, am Porthmadog, ac er hyny nid oes ond He i ofni y gwaethaf. Yr oedd y llestr dan ofal Capt Ebenezer Parry, ac yr oedd un arall o'r dwylaw yn enedigol o'r Port sef Francis Jones East Avenue. Yr oedd 4 i gyd ar ei bwrdd, ac ar lanau yr Iwerddon ddiwedd yr vvythnos deuwyd ar draws oriawr wedi ei hysgubo i'r lan, ac eiw un o'r dwylaw arni. Mae hyn yn gwneyd colliant y llestr yn lied sicr, er na wyddis yn 1 y gradd lleiaf pa le y cymerodd hyny le. Mae llawer o gvdymdeimlad yn cael ei arddangos gartref at berthynasau y dwylaw anffodus, a'r perchenogion. Y newydd diweddaf ydyw fod cyrff dau o'r dwylaw wedi eu gweled ary 6ed o Ionawr yn cael eu euro i'r Ian a'r ororau yr Iwerddon, ond i'r llanw eu cario allan drachefn. vU Y Barnwr a'r Carcharorion: Yn Mrawdlys Rhuthyn ddiwedd yr wythnos dangosodd y Barnwr Laurence gryn lawer gryn lawer o ddyngarwch yn ei waith yn cyfeirio at y priodoldeb o wneyd rhyw drefniad ar gyfer dyfodiad carcharorion allan o garchar. Yr oedd yn ddyledswydd, meddai ar rywun dz-ofnu cynllun > godi v dyrion hyny oeddynt wedi syrthio, i'w codi ar eu traed—dynion oeddynt wedi eu hamddifadu o bob cvmdeithas ac awyriad, oddigertb eiddo y carchar. Yn ol ei farn ef peth angenrheidiol a dymunol iawn fuasai trefnu i'w cyfarfod, ar eu dyfodiad allan a rhoddi help iddynt! ail gychwyn. Gallai caredigrwydd wneyd llawer dan amgylchiad- au o'r fath. Yn Mrawdlys y Wyddgrug yr wythnos hor eto geilw ei Arglwyddiaeth sylw at y gwasanaeth canmoladwy wneid gan Gymdeithas er cynorthwyo Carchatorion ar eu rhyddhad. Wrth gyfeirio at eneth o forwyn oedd i sefyH ei phrawf, sylwodd mai y peth mawr oedd dod o hyd i rhyw foddion i osod y ferch ar y Ilwybr iawn i ail gychwyn ac i sicrhau gwasanaeth anrhydeddus a gonest iddi. Hysbysodd un o'r bargyfreith- wyr fod boneddiges yn barod i gymeryd gofal yr eneth a'i gosod yn Y Cartref yn Nghaer. Nld yw y Barnwr Laurence yn credu carcharu pob troseddwr, os gellir" ei wella drwy rhyw foddion cyfieitnlon arall. Yn hyn eto mae Barnwyr ein gwlad yn anghytuno. 5lc >I< 2k II Sul y Cyfandir 11 yn Llandudno. Mae sylw pobl Llandudno yn cael ei dynu at ddau symudiad pwysig y dyddiau hyn, dau symudiad, os llvvyddir i'w cario allan, a wna y Sul yno yn debyg i'r rhai a dreulir ar y cyfandir. Un symudiad yw cael cerbydau trydanol i redfeg yn ol a blaen i Colwyn Bay yr hyn sydd i bob pwrpas ymarferol wedi fi benderfynu, ar ddyddiau yr wythnos. Ynglvn a hyn ymddengys fod teimlad cryf yn mhlaid cael trafnidiaeth ar y Sul ond y mae aelodau y Cynghor Dinesig-y mwyaf- rif beth bynag,—wedi sefyll yn ei erbyn, gan y credant y byddai y trigolion yn wrth- wynebol iawn i hyny. Goreu po gyntaf, medd un gwr profiadcl, i drigolion Llan- dudno agor eu llygaid ar berygl yr elfen a'r ysbryd Seisnig yn y cyfeiriad hwn, oblegid unwaith y llwyddir i gychwyn peth o'r f; th nid yw yn anhawdd dyfalu y canlyniadau. Symudiad arall yno ydyw ceisio agor y Golf Links ar y Sul. Fel esgus dros ddadleu yn mhlaid hyn, darogenir os na wneir hyny, y bydd y golled i Landudno drcs ugain mil o bunau y flwyddyn. A glywyd son am y fath honiad ar fater mor bwysig. Hysbyswyd ni gan rai oedd yn gwybod fod deiseb wedi ei thynu allan er gwrthdystio yn erbyn y symudiad, ond fod lliaws o aelodau eglwysig wedi gwrthod ei harwyddo, gan nad ystyr- ient fod ganddynt hawl i farnu dros y Saeson hyny y dywedir eu bod yn dyfod drosodd o Loegr er mwyri oel chwareu ar y Sul. Ffaith hynod o ddifrifol, os ydyw tai- ddalwyr tref glan y mor yn myned i ymddi- bynu am ei bywoliaeth ar y wag-chwareuon y Sul. Yr ydym o galon yn llpngyfarch gweinidogion crefyddoly drefar ystandrymus i wrthwynebu hyn. Galanastra ddifrifol fydd rhotldi unrhyw gefnogaeth i hyn ac nid oes angen i neb sawru yn or-grefyddol i I wrthwynebu ymgais o'r fath. Pe caniateid hyn, ni byddai o gwbl yn rhyfedd gweled y Blacks hwythau yn tori allan, ar bwys y II teimlad estronoI hwn. Mae yn amlwg fod hyd yn nod y drychfeddwl am y fath beth yn peri dirlawr boen i arweinwyr crefydd yn y dref, a buan, buan, rneddwn y byddo i'r syniad gael ei ymlid i ffordd.—Ar ol ysgrifenu yr uchod, da genyrn ddeaH fod y Mri. Bruce, Peebles; y cwmni sydd yn ymgvmeryd a chario allan' j cynllun trydanol, wedi penderfynu na bydd iddynt ganiatau trafniuiaeth ar y Sul, os bydd hyny yn groes i deimlad y Cyngor Dinesig. Yn ngwyneb hyn ni raid pryderu llawer gan fod yn y Cyngor ddigon o fwyafrif a weithredant yn y mater yn gyson a'u proffes a'u hargyhoadd- iadsu crefyddol.
I Nodion o Dojwytldiltn-
Nodion o Dojwytldiltn- I LGAN DEAJNOG-J Ymadaal. Dydd Llun, yr wythnos hon, yr oedd Mr. D J Davies, gynt goruchwjiiwr chwarel y Bwlch; yn ymadael a'n haidal yn gyfaiagwbl. Symudai ef a'i deulu i Lanberis i tyw, yr ardal y mae Mr. Davies er's cryn amser bellach, wedi bod yn cyweirio a pharatoi ei gartref, ac hefyd wedi ei apwyntio i swydd o gyfrifoldebac ymddiriedaeth bwysig, sef yn brif oruchwyliwr Chwarel Glyn- rhonwy. Dymunaf iddynt ddyfodol llwyddianus yn dymhorol ac ysbrydol. I Etholiad. Y mae'r Etholiad Seneddol Ymharodrol wedi ei restru ymhlith y pethau a fu. Ond cawn ni etholiad pwysig eto cyn bo hir, sef etholiad i ddewis cynrychiolydd yn lie Mr. D. J. Davies, ar Fwrdd Cyngor Dosbarth Geirionydd. Darog- enir y cawn etholiad brwd yma. Yn ol y bobl sydd yn deall arwyddion yr amserau, bydi yn boethach o lawer na'r etholiad sydd newydd: ffarwelio a ni; neu nia fo. Y mae rhai wrth y gwaith o ganfasio ei's amuvw wythucsau, a thrwy hyn yn dangos rhyw awydd gwancus am swydd. Pwy fydd y Cyoghorydd tybed fe benderfynir hyn yn bur ddiseremoni gan lais y plwyf. I Camarwain. Yr wythnos o'r blaen fa'n hysbyswyd ni yma am y dull y darfu iddynt gyfrif y pleidleisiau yn etholiad Arfon. Dywedid wrthym fod pobl ballot box wedi ei gyfrif ar wahao. Ac fod vn Nolwyddelen nifer fawr anghyffredin o gefnog- wyr i Mr. Arthur Hughes. Ond yn ol y Ilythyr a dderbymwyd oddiwrth Mr Pentir Williams, BaDgor, Election Agent Mr, W. Jones, Y mae yr hysbysiad uchod yn gamarweiniol. Dywed ei tod wedi dilyn y dull arferol a chyffredin o gyfrif, sef cyfrif y papyrau yn mhob Ballot box i ddechreu, i edrych a oeddynt yn cyfateb i counterfoils y Swyddogion Dychweliadol yn eu cymysgu oil gyda'u gily'dd a chyfrif y pleidleisiau a'u rhwymo yn sypynau hanner cant yr un. Eto dywedai Mr. Williams y gallai cyfrifydd cyflym wybod sut y safai y pleidleisiau yn mhob lie, oddiwrth y cyfrif cyntaf y cyfeiiiwyd ato uchol. I ba ddyben v taanwyd peth mor gamarweiniol, y mae yn ddirgelwch i mi. Ond dyma derfyn i'r ystori. A gwyr pawb o hya allp-a beth yw'r ffaith. Dyrchafiad. Hyfrydwch genyf ddeall am ddyrchafiad y Bonwr-gynghorydd David Davies i fod yn un o Arolygwyr Dosbarthol y Refuge Assurance. Well done y Llwynog ynte Un arall ac y mae yn llawenydd gennyf hysbysu ar ei ddyrchafiad ydyw Mr. W. B. Lloyd i fod yn Brif-oruchwyl- iwr dros Ogledd Cymru i'r National Institution, Caffed y ddau uchod hir oes ac iechyd i fwynhau eu dyrchafiad, ac i esgyn yn uwch eto. Clywais I Y bydd yr hynod Dreborfab yn traddodi ei ddarlith ar Hen Ddiwygwyr Cymru, yn nghapel y Dinas, nos Sadwrn nesaf. Gwyr pawb ohonom am y Ddarlith ar Darlithydd, o herw) dd y mae eu hanes yn newyddiaduron y Dywysogaeth mor ami a chyffredin ag yw Quinine Bitters, neu Davies Cough Mixture. Mae'n bur debyg y bydd llawer yn debyg o fanteisio ar hyn i ymweled a Dinas y Garnedd, ac y maent yn debyg o gael croesau a derbyniad tywysogaidd, yn enwedig rhai o'r chaps ieuanc yna. Cynghorwn chwi i fod yn bur ofalus wrth groesi yr Fifou, rhag dig- wydd i chwi yr un anhap ac i Owain Gawr er's llawer dydd wrth ddychwelvd o garwriaeth. Y mae gair, neu hyd YLa oed banner gair i gael yn ddigon. Cymerwch yr awgrym yn garedig, a dychwelwch adref yn gynar rhag cynhyrfu a thorri ar gwsg y Cwm. Os felly gwae chwi boys! Hysbysir fi, y bydd y casgliad o hen Emynau o dan y teitl o Perlau'r Diwygiadau, gyda'g anerchiad benigamp o eiddo y bardd-bregethwr Iolo Caernarfon allan o'r wasg yr wythnos hon neu ddechreu y nesaf. Yn Swyddfa y Rhedegydd yn Llarrwst o dan ofal y Bonwr Evan Pughe y mae yn cael ei hargraffu.
--- - - -I -- - -I 1-WISE…
1- WISE and OTHERWISE. [BY CAUSTIC]. Women's beauty, the forest echo, and rainbows soon pass away. x I Love without return is like a question withou t an answer. (Which is the que(e)rist). C.) Of hasty counsel teke good need, for haste is very rarely speed. Every day is a little Hfli, and our whole life is but a day repeated. Who by aspersions throw a stone; At the head of others, hit their own. ¥ Those who have read Dicken's vivid descript- ion of a drunkard's doath from Sketches by Boz," cannot fail to be impressed with the awful curse of Drink. That fierce rage for the slow, sure poison, that oversteps every other consideration that casts aside wife, children. friends, happiness and station and hurries its victims madly Oil to degradation they present the hideous spectacle of madmen, slowly dying by their own hands, to be eventually borne to the grave, unrecognised and unpitied. Berry, the late executioner, once stated, that no one of the 500 people whom he hanged was a teetotaller, Testimony of this nature is of mere worth than a thousand sermons. Of course you have all heard of that unfortun. ate individual who swallowed a thermometer, and then died by degrees, now I hear of a man who swallowed a tapa and then died by the yard, these tragic occurrences happened near Owm- orthin, 60 the report goes. By the way I hear that Cwmort-hia has been described as a health resort for pale (not pink) people, on account of its close proximity to the sun, howavarthe above may b9 full of inconsistencies; which—Ah talking about inconsistencies what an incon- sistent jumble the English Language is. Here's a saiaple. Yon can't weigh grams with a grammar, Nor sugar cure hams with a hammer, Do sums with a surnraer, Stew plums, with a plumber Nor shear an old ram with a rammer. The other day, whilst travelling along the the coast, I overheard a rather important remark by a railway official presumably. It seems that the Í.J. & N. W. Railway Company intend during the summer months running motor trains every hour between Blaenau Festiniog and Llandudno Junction, thereby superseding the regular train service. Each car will hold seventy passengers, --all inside of course. If this is a tact, it will do away with anxieties by the dozen, and grammatical errors (P) by the hundreds, anyone therefore for even two as happened recently I am told) running into Roman Bridge station, say, just as the train I steams out, need not walk over the mountain or even utter a monosyllable, but calmly sit down, to be reassured by the Official Next train in a few minutes," It would give the neighourhood quite a London air, a la tuppenny tube." I am given to understand that a great outcry has been raised in Blaenau Festiniog against Football,-Do doubt arising from the newly formed team. The matter has been expounded (and compounded almost) in every Chapel, both by the Ministers and Elders of each denomin- ation. Some have viewed the matter from a strictly impartial peint of view, whilst others I fear have not given Footballers their due. At the outset I will admit that Footballers are not infallible, the same remarks will apply to their criticisers; but why attempt to ruthlessly abolish such a healthy game from our midst, because of the misdeeds of a few P It is the abuse of Football that should be condemned, and not the game itself. Yes, football is abused unfortunately, together with many other legit- imate forms of recreation, but were the principal of abolition applied to everything in this world, on account of its being abused, I fear we should have to close up all our Churches and Chapels. The man who attends his place of worship "just for appearance sake "or for the sake of bus- iness" is, from a moral point of view as much of a transgressor as the young man who utters an oath on the Football field; nay, much rather would I be judged as an undeserving sinner than as a canting hypocrite. What is the remedy P- moderation, MODERATION, MODERATION,— in ALL things. + Great anticipation—grim realization,-and the County School won. Such, in a few words is a description of the much talked about Football match between the Clerks and County School, which came off last Thursday. There was a lot of blowing and puffing, pushing and shoving, much shouting and whispering, (P^ mud and water, swimming and floating, and four goals were registered by the Schoolboys. The state of the ground was delightful, the game at times resolving itself into a water polo match. As to the participants in the game, they were of every size and description imaginable, both ancient and modern, &c., &c.. some played very well, others no doubt, would be good at ring Pong. Some of the costumes worn that day, would have been in keeping with a Covent Gai. deii Fancy Dress Ball,—they baffle description. To return to the game; the better team undoubtedly won, the attack and defence of the County Schoo', whilst not suberb, was good John Parry Evans scored twice, and evidently was a general favourite with tLe spectators, the greater part of whom were ladies, members of tha school. The referee, a rather diminutive person, got on very bad terms with a section of the crowd, who wanted to lynch him, on account of his partiality to the School- boys personally, I believe they had good cause to be angry, such were the glaring mistakes made by this individual,—the dark deeds of the man with the tin whistle are too numerous to mention One ol the Clerks deliberately pushed a Schoolite in tbo back, what did the referee do ? Yes WHAT he do P—he blew his whistle for a foul of course I do not wish to unsold a painfnl ta(i)le, (as the bee said) soli shall conclude with the suggestion, that in the face of the physical deterioration of the country, Lord Roberts should be invited as a spectator to one of these games.—why, I don't know but I guess," (with apology to the Spring Chickeu). P.S.— It has just leaked out that the man with the tin whistle" kept tima with a cheap waterberry watch, in consequence of which the teams played for half an hour over the scheduled time. P.P.S.S.—A message has just been received by pigeon post informing me that the Clerks have lodged a protest, and demand that the great mud tie be replayed, with a different watch and referee. P.P.P.S.S.S.-As we go to press, news comes over our private cable via Ynys. Terrace and Dol. garregddu, stating that tne mild tie will be replayed, conditionally upon life belts being served out to the smaller wem bors of the teams.
[No title]
Y mae gwallgofddyn newydd farw yn Ngwaligofdy yr Amwytbig, oedd wedi costio i'r Gwarcheidwad tua mil o bunau. Cjfranodd Due Westminster fi1 o bunau at y drysorfa godir i osod yr >sgolion Cenedlaethol yn mhlwyf Penarlng mewn cyflwr boddhaol i Fwrdd Addysg y Sir eu derbyn o dan eu gofal. Gwnaeth Gwarcheidwad Stafford 59p 10s o elw oddiwrth bump a'r hi-lain o foch tewion a borthwyd ganddynt. Mae Syr Horatio Lloyd wedi anfon gwadiad pendant i'r chwedl ei fod yn bwriadu ymneillduo o'r swydd fel Barnwr Llysoedd y Manddyledion.
I B,;wa¡en a Ffestffniog.…
I B,;wa¡en a Ffestffniog.  ? ?WM??M ? ffeS??FO?. 'f ————— 1 Cymric Gwall. ] Dymar j-orcr-iry] cyntat yr wythnos honi j gftn i ni f(-i twc): a weyd yi- -wytlnoo gan i ni fod mor drIiweddaf, m. y ",i?ld:rf ei huuu;' jJ. yn i bwriadu cy»«d a rh"jrh y Oyrrghe Jn <$ydd i-1 fod yma d»#d G* J_ ewi. Ond deallwlI erbyn hyn cMn nid y i eu hun&n roddodd fod i'r Cynretdd i mai nifer o'n pobl 1 ieuanc fu'a syalia'uj ya ddista.w i roddi I cymwynas » kelp Haw i'c Semdoif mewn ystyif arianoi, ac i hpi esgor ar y Cyngetdd penodedig. Da iavrn, fe ddylsi'r gymwynas 1 hon alw'r nrd? on i wneyd en rhan cualat 5 jj?el Cyngerdd da a'i elw'n ?wr. Noson Ddifyr. I Dyma gafwyd yn Bethel nos lau ditveildaf,. gan y Gobeithlu. 'Boedd ray n'd a." y cairn, a f bias ar yr adrodd, a'r cyfarfod ollyn datguddio 1 llafur, ac ya cyflwyno llawer talent o'C j newydd i sylw y dorf aiddgar oedd yno. Ga. J fod rhwyntio y rhai bychan hyn" yn waith. | mor bawdd, gwell genym b-,idio enwi y rhai j gyme?odd mo, rhag fod neb o honynt yn debyg • o fod yn 01. Diolchwn yn fawr i'r plant am y I wledd flasus. M&e'? Gobeithlu hwn yn awr mewn cvflwr llewyrchus iawn, gan fod ei j arweinyddiaeth mewn dwylaw mor gvmwys* sef Mr. Hugh J. Hughes, Station Road, a dymunwn idd. ef ar plant lawer o lwydd yn y II dyfodol. Cymru Sobr. C,fadod Gweddi gafwyd yn Shiloh noS ?Wener,ac yn sier os gsll gweddi ba.who et He yn rhywle, gall ei hawlio mewn Cyfarfod Dirwestol, a mentrwn ddweyd tra per,'r gymdeithas i weddio, fe beri yn gadernid i'r gwan, ac yn ddiogelwch i'r sigledig. Cym deithas Ddi-Pduw ydyw'r Gymdeithas Ddi-Weddi, ac hwyrach tod dyeithrwch y weddi wedi bod YI1 fagl i lwyddiant dirwestiaefclt yn y gorphenol, ond 'ioedd y cyfarfod ,'noS Wener yn brawf eglur i ni y gall cyfarfod gweddi supportio dirwest hefyd, a gobeithiwJl yn fawr y oyddit yn dal i weddio, ac i obeithio Duw yn rhwydd i ddirwestiaeth y dyfodol. Deallwn y bydd Gobeithlu Engedi yn gwas- anaethu nos Wener nesaf. Gwahoddiad bawb yno. Clywsom. Fod y Parch. J. R. Jones, Peniel, yn darlithio nos FawrLh, a'r Y Bod o Dduw." Fod lluaws o'n pobl Ieuanc yn meddwl gadael yr ardal gan fod pethau yn parhau mot dawel a digyawrf yn myd Masnach. Fod y Parch. R. Morton Roberts, Shiloh, yn edrych yn iach a hoew wedi hynt briodasol# ac foi llawenydd ardal yn ei groesawu yn ol i'w gwelthgarweh. Fod myn'd dwyfol ar yr hen hen hanes yn y gwahanol addoldai y Sul diweddaf. x new!d pwlpudau yn taro yn dda, drwy guddio enwad i ddangos Duw, anghofiwyd y Gwahaniaetb. wrth gofio Unoliaeth, trefn fendigadig y Cadw'r.-Homo.
ICroesor.
Croesor. Y Gymdeithas Lenyddol. Nos Sadwrn diweddaf, cynhaliwyd y 3ydd o'r gyfres uchod, o dan lywyddiaeth medrus a doniol y Parch H. Levi Jones,a daeth cynulliad da ynghyd. Agorwyd y gweithrediadau gyda Thon Cyffredinolo dan arweiniad Mr. Thomas LI. Williams. Tna aed yn mlaen i wobrwyo y goreuou yn y gwahanol ginhenau o lenydd- iaeth. Nodaf yn fyr brif enillwyr y cyfarfod. Arboliad i Safon 4. Griffith Williams a Kate Griffith Safon 6. Cassie Phillips, Jace Griffith a Kate Owen Safon 7, Nell Thomas Adrodd i rai dan 10 oed, 1, R. J. Griffith, a Alun Griffith Dadganu i rai dan 10 oed, R. J. Griffith Dros 12eg oed, Neil Thomas Rhestr goreu o Destynau 1, Evan Jones a Owen Jones; Ateb ewestiynau oddiar Luc, Daniel Jones; Casgliad goreu o enwau adar y gymydogaeth, 1, W. Griffith, O. Thomas, 3, R. J. Griffith Adrodd Ar ol y Frwydr," lp Nell Thomos, 2, Jane Griffith Adrodd Ystori olr Cof, Thos. Ll. Williams. R. A. Williams oedd y bardd buddugol; Am wau hosanau, I, Winifred Owen Adroddiad, 1, G. Williams a Nell Griffith Ateb cwestiynau o'r Beibl, I, Cassie Phillips a Evan Jones. Deuawd, goreu, Nell a Cassie. Eifenau Cymeriad Da, 1, M. Williams. Cafwyd yn ystod y cyfarfod wasanaeth y parti o dan arweiniad medrus Mr. T. LI. Williams, a Mr David Williams, Post Office, ar yr Offeryn. Miss Beeth a ragorodd am ddatganu solo. Hefyd mwynhawyd datganwyd Miss Winifred Williams, Post Office, yn rhagorol. Gwasaraethwyd yn Feirniaid gan y doniau cartrefol, a Mr. John Jones (loan Brothen). Drwg iawn genym fod gwaeledd wedi lluddias i Mr. Kellow i fod yn bresenol fel beirniad y dadganu. Mawr hyderaf y caiff adferiad buan. Cafwyd un o'r cyfarfodydd mwyaf bywiog a llwyddianus y tymor. Mawr dda i'r Pwyllgor am ea ffyddlondeb yn darparu mor g?son dedtynau chwaethus, llen a ch&n. Cafwydj gwledd o'r fath oreu. I Afiechyd. Ni fu cymaint o gwyno yn yr ardal hon er's llawer o amser ac sydd yn awr. Mawr obeithir y ceir gwell tywydd ut.l.'r tywydd glwyb ag oer a gafwyd yn diweddar. Ein cydymdeimlad llwyraf a'r cyfeillion sydd yn dioddef, a dymuniad am eu hadferiad buan. Llawenydd o'r fath orea genyf weled darluc mor ragorol o ran o blant Croesor yn Cymru Plant am y mis hwn. yn edrych mor dda, a Miss Williams, yr Athiawes, yr hon sydd yn gofalu am y dosbarth hyn, yn y modd mwyaf dymunol, ac hefyd Mr. Owen yn edtych mor hapus gyda'i hoff waith, mae efe bellach wedi troi cenhediaeth ar ol cenhedlaeth i'r byd, o rai wedi derbyn addysg dda i gyfarfod ac ymdrechfa bywyd.—C.