Seren Gomer

OL?'SG?M?j? -= Prydnkaim Dydd LLUN, EBIULL [ I 1- DIDDYM-IAD Y FASNACH MEWM CAETHION CHYNNYG I DDWYN YM-AITH FRliNIN RHUFAIN. Derbyniasom bapuiau Paris i'r Slain o'r mis diwtJd.f/, tt iMtirniiiiu eitldo Jl< land a b > tiders i'r ail o'r mis hwrin "t"' '¡, ? ?uewydd'ort ym mhapurau Ffraingc ydynt ?'t?nn,o'id yn draph?)S!g. YmaeBonapartQ ?e?!?yrruaUan. Ordiuhad i Iwyr ddiddymu y )t;f11t .f J t í fl iaiiVachjinewn C^aethi-on yn dd'ocd, ti vry ? franigc a*?'?o? Hiei'?j)gacthau; ac o'r munud yr ar- ?'.y??dwyd yr Qrdmhad u?!tcd ni oddenri un Hdi'g tynpd' o' ?f? a'i 1. 'théfedigaet!mu i gyrchu cncthtOii, ?Cn! citHifruu dyn du ei wenhu o llyn allan yn ho'li lywodraeth Bonaparte. Yr ydl,,rit in (IN,s',u or papufHuGerrhanaidd fod ey.,nvg ah'wyddianrniG wedi cael ei wneuthur, nc,U o 'r ymaithFrcnili L> icli Rliufain, o herwydd iiyii syinud.w-yd ef a'i iain, yr Ymcrodres Maria Louisa, o Sehoenbrun il Llys jneiddrol yn Vienna. Dengys byn I (I oefld Bonap.irie } n gobeitliio am gymmod a r meraxydi Francis, p'e ahigcn ni fuasai yn ,PC.]-i ei wueutliur. Mynpgh'g??apuraulfol&!?d a .Fn;ders fod. Prydain. J) ,11. ,J\' i^ji.rwssia wcdt ry(.aü!3SJa,'jwstr¡at,; tnnSI:tWc< 1 gwneuthur C j ngr: 'r a'n g K,?Td, t\vy'r hwn yr ymrwymant :{) nnal achos Lom^ X VJ1L ac i'r  1, 6 ,ti i s V I- 1, 1. a c -I r diben hyn y maGnt i ddanfon iluoedd yn crbyo. y goreygyiivv-r yn gy fatteb-'>!I i ri.fe.di' Oil niilwyr. Y mae byddinoedd yr hp 1.1 Alluoedd hyn yu brysio tU¿l"r Rhine o bob partln Y mae'r son a ymdaehodd yn ddiweddar ar awdnrd.-od llythyrau. o St. Thomas, ynghylch fod y fireignd Maidstone wedi cael ei ciiyntmeryd gan y flVeigad Americaidd Constitution, yn hollol ddisylfaen. Y ddosbarth gyntaf o'r fyddin I' rytanaidd yn Quebec sydd i.hwy'lio tua Plvrydain ar y laf o'r iyii-s iiesifar y mae tuny trosg-jw'yddlong i hw'ylio yn fuan o Portsmouth i gyi-cliulr ail ddosbarth ad ref. I Bu brwydr led boeth rhwng llotig ei Fawr- hy di y Sinclair, Cadpen Andrew Ramsay, at- y 30ain o Chwefror diweddaf, ar gyfer Penryn Finistere*, a chadlong Aniericaidd o 16og mang- net, ond nid oedd end 10 y pryd hwnnw, parhaedd y frwydr o wi o'rgloch yn y pryd- nawn hyd deg munud wedi tri, pryd y di hang- odd y Hong eiync!, wpdt car'! el niweidl^^fij lawr; llatldwyd un morid wr, a clihvjfvvy^ ped war morwr arfwrdd y Sindair. Gostyngodd y Trysorfydd un y cant wedi bore heddyw. Y mae son yn y ddjnas, yr hwn lias gallvvn ei gredu, fod y Perth Lyngesydd yn yJJowils yn gwrthod canniatt-au i gennadiaethan odciiwrth Bonaparte i'n Llywodraeth ni ddyfod 1 dir yn Dover, a bod y llong a'u dygodd wedi cad gorchymyn i fyned åhwy yn ot. ilysbysir gan Lanes a rail fod cco'idiapthau ?ed! cael eu  a (laiift, 'it at-'I, entia Ltuti(laiii, you v i nun a i oygocid trosedd yn eael ei gadw yn Dover, hyd out wyptr meddvvl y Lly wod- raeth. Cyfarfu'r Seneddr y pfy'driawn hwn, a dyw- edodd Cangellawr y Trysorlys ybyddai cennad- iaeth oddiwrth y Tywysog Uhnglaw gäd ei osod ger bron y Ty cyn hir (dydd Mercher ef allai) ynghrldl y mes-urau ag y mae ei Uchder Rrenhiuol wedi cael 1'1 gyngliori,'i'w defuyddio yngwyneb yr umgyichuidau yn IIfiiti. ge i Iyi- amser hwn. Am y cyhocddiad a ymddangosodd yn yrholl bapurau yn ei byn Bonaparte, ac a briodolid ^gauddynt i'r holl Gyngreirw-yr yn-Vienna, yng- hylch yr hwn yr arrilygwyd cryn amheuaeth, ,)I'»'}odd y Gwir Amhydeddus Fonheddig, tnleiWu attehiad i sylwadau Mr. Whitbiead, iiad oedd Y dywededig gyhoeddiad yn tueddu i gyf- iawnhau brad-lofruddiaelh; ac wdi ei hoii yn daer yn ei -gylch, dywededd nad oedd Lly wod- raeth ei Fa<\ rhydi yn bwriadu diarddel y cy- 1 b i if?, iai^ a gynnAvys papurau Paris sydd o JJQtl«n?Uftv^ddy,c!ic»l tuag at deyrnasoedd e>eill 1 vvlirppij; nid ydynt yn cynnvvys neb newyddipu- namy.n > ail adroddiad o'r hyn a glywsorn ffyddlondeb pob graddau o ddynion i Bonaparte, a'r derbyniad eroesawus a gafodd ym mhob lie oddiar pan diriodd yn Ffraingc nes y daeth" i Paris, ynghyd: ag all wyddiant y Bour- boniaid ymhob eÿlrfyg¡ o'r',eiddYlIti'w' wrttiwy- tieljui, ■ Ymddeiigys yn dra' eglur fod ei iaith liedd- ycho! tuag 'a( wledydd ereiU yn ddyiedus i? deimJad o'i -tvi,tliscfv,ll y CYlrg- reirvvjr os ym'oSddant arno. Canys dyHd co?o fod ytucdd tao?ucfyddus hwn yn cael Ci am- )y?u I's-edi '0 G) lio'ed(li?t(i y Gallu- t)edt-I cYfu"Oi 0 lier?s- ('d cyn hynny fe ?oi'SL ein das Uenwyr, ei fod yi? ei.werch- t !adau .i'w?li b,zidgotio o'u gogoniaut ?Uwraidd ??eu?r??? grybwyU bnvydrau Marct?o,Tet?????? rhat y buont I fllddU g J" l }5X)'ft'J7 1'()l:L }, }rC"' do i raid iddo wrLh ?asan???? ? Hiwyr. yn fu- an, aq ma* ea.gof 1| ft fyddai aclenniil eu I.  ?,, ,,? '? cylliniaiU. Wr ) bxvq y?? E! ? f yn, ? ?T ? i???y? jgw aed ;ydi b?? yj hpbysui'w bieidwyi'arftjg, fod. jt^i;rl'T§fl uidVivf ] anghoflo cu bod gynt yu fp;?,??f??? ('ymmydg?1 ;a'j fod tyt' fod?pn.??M ?t gyt- tundeb Paris 3,tlgllylc.ll, t .), A,-1 ") obeithio ir?y hyn, y goddt? ?o gaet rhai mis oedd i r?cdeiddioc! fyddhioedd, fpt y?i)! fyned i'r maes,' adechrcu rhyf?t ymoso?oi. Y mae yn awr yn ymroddi i'l' eithaf i godi bydd- inoedd cedyru ac mor liosog ag y m'edro, Mewn marcliluoedd a mangnelwyr yr oeddde yn amSer eiogolliant gynt yn-dra cluidarn, ond yn awr y maeyn ddttfygtol tawn ar y pen hWn; oed yr ydys yn tybicd yn g) ft*editi.t)s caniatai. gahd'cto'i fvd'n o 400,000, oithr pe ymosodaPr Cyng'rfehH.yi irno yn awr gydag egni, bernir y galiid. Ci opchfvga mewa.)'cliyd'ig- amse'r. Nid y\v iarth papurau Paris at: eidda ilythytau cyfrinachcl a boneddigion ag ydynt newJdd ddyfod odd! yno, ytl gysson a'u gilydd. LVy. wedir gan yr olaf uad yw Ronaparte mewn un model yn boblogaidd yn Paris; aeth i'r ddiaas iiwnos qjffixiijydd, ineddant, ei fod yn oflli my- ned i metyjtjjj.ysfi y,.<lydd aeth dau cant o'i lilvyyr o'i flagty^yfirsts,X$\ y geilai wybod pa dderbyn- iad a fydv^u^d^o ef a'i gauiynwyr a thra'r oedd y rha^ hi rpibloeddi_o, i Vive V Bnipereur." ncs c&dodd ym- gwaetjdafibb^bl Vive Ie Roi!' nes cododd J'm- 'ryssp'V^Ii «yii>}w-n:y .nivveid wyd llaw-er or ddau tu. Pan ddangoso efe ei hun i'r bob!, y mae yn eiwncqthur mewn n'enestr yn ei Freuhiidlys, a phallY "vvna^f); liynny aiian yn anihvg, yr oedd Iluoedd o sw\ ddegion a mjlwyr o"i gylch. Sicr- lieir i ni gan F oriheddigion ag sydd newydd dy- fod'O'JVjis, nad oes ue.mnawr o'r cyrph gwladol eti ddych^-eiiad, a phan geis- ^.yMcg^rtl^ai Ovlipjfiyh.t i gymmeryd 11 w o ffydd- *dy wedasant nad oedd ond tair ,W}íth'tIQti!od.<lL:ar'pau-gymmerasant y llw i Louis, aamid|rsA^d4 eisie.u iddynt gael en ty ngn drachefn, a givvijae^li f go"gorddiolgH ladwliaethol yn yr itn;utodd. s: Bernir yn gyfTredin yr iniurat B r e iM.it- Naple i e I g w r a mli l ei d i o i hyd oni w y p'o yr hyn a ddigwydd i Bonaparte, ac os efe a fydd lwyddiannus dros ychydig, y "bydd iddo ymunb a'i hen feistr, Y mae son yn ymledu fod anghyttundeb yn bod rjnvng Gweinidogion' y deynias hon, yng- hylch.. yr angenrheidrwydd o fyned i ryfe) a, Ffrajugc datr Bonaparte. Ymddeiigys fod Argl. Castlereagh yn awyddus dros liynny, ond bod iv y ( ] ( ] p ?,V l a(?, ei, Arghvydd Lerpwl, ac ereill, yn ystyried y draul j gyd fyned ol a'r rhyfel newydd. yn fwy IHfg y dichon y wlad hon ei goddef; ac o herwydd hynny, dywedir fod Arglwydd Lerpwl ynghylch j rhoddi ei swydd i fynu. 000;.="> "=-r-t. --Lh. =-=-r_=;I"-

Ym mrawdlys Morganwj* yrhwn a tlerfynoikl dydd "adwrn wytimos i'r diweddat Ynghaerdydd, eyhoedtL wvd dcdfryd irarwulaetii ;r«- y ti i d vii canlynui:—Win. John, am.iedratta casseg Richard Jenkins, 0 Langyf- etaf!]; Thomas. Rlaybrey, am dorri i dy 'tvni. NVili,,iiis ¡ Masiiacl.wr, o Laiuvonno, a llodratta rhyvv gymmaint o ysgrifau ac arian oddi. yno; a Walter Pom- am. ledratta easse oddi ar Thomas Lawrence, o Merthyr •C'vnog. Dcdtrydwyd Evan, am dorri i <IS' Mary •- Morgan o 'I liedi-iitta oddi vno, 'i ddioddef chwech mis o garchar caeth; a Thomas Geotge, am ledratta pedair sach oddi ar John Dradford, o Roatii, i ddioddef tri mis o garchar; cyfiawnhawyd 1111 carcbaror a rhyddhawyd dan ercili. Blin gennym nas galhvn ddvwedyd yr un petli yn awr ag yn amser y bravvd- lysocdd diweddaf yn y I>y wysogaeth, ptyd nad oedd un ti vvy sir Cymru yn cael ei brofi am ei fywyd. Dydd Ian dirwywyd Rice Mathias yn y swm leihaol obump swlit, gan L.'W. Diiwyn, Yswain, am gysgu yn ei fen, a gadael y ccifylan at eu i-liyddid i fyTied He mynncnt. Yr ydym yn deall fod yr Ynadon yn yrnroddi gosod y gyfraith mewn ymarfcriad o hyn allan yn et-byn y sawI a geir yn euog o'r cvffeivb drosedd,ac a esgenfiisant roddi ell henwan ar ell mennan. I?vdd Gvvenei- diweddaf, aeth y Hong "Geovgc and Ann, o Passiige COiVey i^adpen Carkeek, yr hon oedd vn Uwythog o lo, ac yn rinvym o'r porth hwn i Cornwal o'r tu allan i'r lnor-i'uriau (pie:*), fel arieiol, ond o ddiHygig^yiit teg, gyrwyd hi yn ol, ac n'r tu allan i'r agos iddo, glynodd yn y tywod a cliafodd gnii niwed; eynnnerwyd v glo o hoiii a thynwyfl ei brig-hw Irji enni i lawr, ond trwy gymmorth harilau a phethan ereill, yr ydys yn gobeithio y perir iddi ljofio ar fyrder. T0rwy.1l i fasnai hdy Mr. Rowh¡:\IJo,s;oLand¡Io, I yn a lIcdratwyd odd1 yno lctry¡¡ a rhvw 1 gymmaint geiitiogan a dimmeian, diliangbdd' \t -Heidrvri oithr eafvvyd y Jlestr- draimoetii yu noiio ar yv a fo Towy.. | l-jHrim.—Yr oedd llawer o foch yn frail. Llandilo yr Iwytluws ddiweddaf, eithr arosod j y jhan amlaf heb en gwerthu: ynifairCross injidydd Ian, yr oedd cryn la wer o ychen a'r prynwyr yn anami. Gwertiiwyd amryw anil'eiliaid (teneaon gan. inwyaf) yn Hair Ludlow, am bris gostyngol, end yr oedd y cdfylau a. defaid yn gwertlm yii dda. | Derchaftcyd—\ Parch. E. Bay nes i ihehddaconíaeth iCaergaint; y Parch. David Evans, yn ddaveddar o Goleg \V adhani, Rhvdycheii, ac o Laudilo, swydd Caer- fyrddin, i Berygl.on'aeth werthfawr Simonbnrn, gerllaw ilex am, swydd NOltíwmberland, fei gwobr am ei iiir wasanaeth haeddiaimol ar y mor, ac fel Caplan i ysbyttv y Llyiiges Frenhiaoi yn Halzar. Ac y niae'r PerygJor- uethavi liai, ag ydynt gyfagos, 5001. y flwyddy-n bob UlJ, wedi cae] ea 1 jioddi 1'' Parch. JolHl Davies, Pai ehedi"" ■■ EvmrHoLdny, parch. Wm. Salter, Parch. Win. Evans' Parr-ii. W'. jones, Capianbiid i'r Llynges Frenhinol. Cynbaiiwyd Cyfai fod trimiso] gan y Bedyddwyr yn y Tabeniael, Caerfyrddin, dydd Mawrth a dydd Mercher d yr liwyr I Mawrth, trwy weddi, go 1 Mr,, Daniel Davies, I Llanelli, a phregethodd Mr. I3an. jc::r", 0 Gwnisariiddu^ vddi ar Dat. ii. 17. ii J.;iJoi.es, o E.nidystd, oddi ar Arcs ddeg O'r ghx ii ic cliel, c weddioild M'r. David 'Lan«iit, pre«,ethodd Mr. J. Herring, 0 A rriddrter^ay 1. •> <j; a Mr T. ThoMias, 0 ar 2^e. iii. B. A,a dri yni 1 y prydnawn, Tlios. o Salem, rs, 0 BaiyrVn, yn Saesneg, a ] LHr, J. Davies. gynt 0 Livmlain, yn-Gylnraeg, oddi ar,) Luc xix. 10. A5a;thy,n yr hwyr, gweddiodd Mr. j T. Morris, o Ife^biwgocfi, a phregethodd Mr. Joliiii Herring, yh QymrBegva Saesneg, oddi ar Tit. ii. ^4. a Mi'. Daniel \)avies, oddi a'r Jiid. 3.; a therfymvyd trwy weddi. A3? oedd, y-gyniiulleidfa yn Uiosog, a'r llefar. wyr yn yj- oedd lie i obeithio wrth yr ar- ¡ wyddiof nail oedd ymgynnulliad y naill yn.i lvyr yt, yr o,I(i i wi-th yr ?ir- ddirrl. ,ii  of'e ile;ll yr, Oi-etilio eti iiert'.i aiii .I Wythnos i cjt^^ ^o.Hoyd » r ysgol newydd er hy?-t orddi p!an!- y tiodiq?.?yn<)?.vcyfn!idi'?ith Brytanaidd, '¡ yn y Castenne?'yd ?.:h'-W?sc, Mynwy, a dcrbynwyd 1,33 0 fechgyn id(i^ Cy nil,,d cyfarfod cyffredin o'r ,). '(1"")" Tansgrifwyr at y ?f?'.dltad tra chanmotad?y a .bnddiol hwn, yn yr hwn y'g?n?d araeth berthynasol gm1 y? cofiadur, darluniaddl" o ddibe«ion a buddioldeb y 1i sefydliad; yn vr lioi k-vfcii-iocld efe at amryw gen liedloedd yn yr hen ainseroedd, niegis Groegiaid R'mf?iniaid, a Derwyddpn, y rhai cH a ?adwcnt at'u o? f?ydddvs?cidiacth. Cyf'nnai Alfred Fawr, o toe,,j,- yr wythted r?n 9'1 hoD gyHidiaeth i?yj'mat ysgphon; OHd er pob ymroddiad i hyn yn yr anerüellgnt I cadwyd yr anyhydedd o, ddysgu pawb yn gyffrcJm i ddyngarwyr y 19eg oes, ac vn awr yr ydyni yn eanfod y golenni- yn cael ei hau me.wn amryw barthau o'r ddaear, yr Invn a ym)eda yn-Tfiau dros yr holl fyd. Dydd Linn Pasgdiwc{ldàl, d gwyddodd dam wain ofidus ymhlwyf Myddfey, awydd Caerfyrdddin. Yr oedd amryw ddynion ieuaingc wedi yingagiu ynghyd i fe.iiii ,,ei-ilawli- periti-ef i ddawnsio ar achos a elwir-— Cwnv cymmorth,tra'r oeddynt ynghanol ell llawen- ydd ynfyd, safodd dyn ienaingc ar ei draed, a chyhoedd- odd fod cyfarfod iieil o(it,,i i gael ei cllynnal yl1 y: gyltfi mvdogatth nos Fercher; ei'e.a'l cyhoeddodd yn yr un modd a chyhoeddi pregeth,ond (ecbrysniynegu) dawns yr oedd yn ei feddwl ;.eithr fel y darfn a llefaru, rhodd- ] j odd y lloft't ffordd, a chwympodd yiighylch 0 50 i 60 0 ] ddynion., y crythor, y harilau, y cwrw, a'r blawd ceirch o saith; i wyth troc-dfedd otielidet, i'r llawr, cafodd amryw gryn lawer o niweid, a thorwvd | tair o aseunu un terch ienaingc, yr hon sydd yn awr vn y fatil. gyflwr pervgitfs.fel yr ydys yn Its ynghylch | ei gwelthad. Gwaiianácthcdhyn yn rhybiwUi i Luwb i I bddin ti,in mewn ysgatrider; fii.akl yn> ddigrfhau, addasach fyddaipob testnitiL'o^fviw^Btljiijf yn ddifyrweh na chrefydd. Cyiiyngod^R;}»»ghv»HV€t}i mev.11 modd vhyfedd-o blaid gwr a tyn, y rhai oeddynt yn v gwely yn yr.Ty?taf?i?Q.dau.?'j- I'" 'J. u 01. ,f'í I 1) )' 1' lWiI a Ft]¡ iodd, CaJ!jS safodd y rh:Ùl:U1N..D;.l',}Í9i1't)l,  c j odd nwell en gwely hwy yn ddiysgog-; j ly;i't ag Wythnos i ddoe ac cchdoe, Hifodd yr Hafren dros f? i gentian i raddan anghynrcdm, tyniMxh! i??!?aBnY. tvodraethus fur.go i C\(U! Passage) a ^gwuaeth "golled fajrt|» chenogion tiroedd yn y gyn 1 ni\< 1 ogacth i 1 p;i. Avbed- odd y badwr a'i fel-cli-eii bywydall trwy^iUipgo i frig 1 pren nchel, at- oddi ynogwelsaut eu tyyncneiciysgubo iymaithynIJwvr. I" Cafwyd cryn lawer o. dryserau benafiaeth yn ddi- weddar ar lan afoji fechan ag sydd yn rhedeg ar du aswy Eton Camp, neu fel y gelwid hi gan Camden, Eaton Wall, yn swydd Tiennurdd) megis pennan hen saethau,'gwaewffyn, cad-fwyill, a darnau mawrion o hen goppr a haiarn, y rhai oeddynt wedi eu liyssu i raddau Iwlaeth gan'y rhwd, a'r rhatadyhiroeddyntj gy!,t yn rhan o a)'foaeth milwraidd amddi?ynot y teid-an y- gafael vndd.vnt octlit ignJa" yr a ton syrtliio i lawr, a thrwy hynny «glurwyd y cudd- .°." drysoran dygwy-d y rhan andaf ymaitb gan y bobl gyff- rediu, y rhai a'u dinystriasant cyn t n^b o'r bonetWigioa cywiain mewn pethau henafiai'th wybo;) am danynt. Yr ydym yn dQ?iL-iodtr?cthawd yngby}e!j oaclei gyhoedm i ddangoS yf addasrwy-dd 05 gyfodi tramyufa (beacon) ar ynys Rhoscolyn feI cyfarwydid';d i longau i Portbwen, p.ao, (yddut yn anorfa C,,ierilar 'm chyfodi goleuni araB ar y Skerries, fed nod i ochelyd pcryglon Craig y Co1ej a thybiry by'dd ythesyman a ?asgtwyddros hyn o nattur mor argyhoeddiadol, fel y bydd i'r hyn a ewyllysirgacl ei gytlawni cyn hir. Ar v fifed o'r mis diweddaf, bvvriodd dafad,eiddo Mr. ,,b?vrio(id t i a f?i d el( i do -iNIr. James, o Grosmount, swydd Henffordd, bedwar o v. vn o'r rhai y mae triyu fyw ac yncynnyddu; bwriwyd pedwar o wyn gan y r un ddafad y llynedd. Cafwyd amryw.0 lestri a brandi, wedi eu nodi ag R. T. ar oror Men yn ddiweddar; tybir eu bod yn hir vn y mor, ond c^Kei WydiJ. y madarch (cork) ag oedd yn notio gyda hvvy irifctttty%n^d oes llawer oddi ar pan dorrodd y llotig n'tt ty^tf^v^l'yn agored. i/ir-c/d- Evan Pryse, Oriorvdd, LInn- fyliin, ar 4with, 1715, hen araser, ac ar y 18fed ei -all ndwydJ pryd yr ymgytnb<llcf4& aitoytv o'i gyfeilUou i ginniawa yng-ttyd BiaenattA Mn.;B?yb<"ar yr achos, gan adrodd amryw hen hai?ssic.?f?ffQ????hai caniadau Cymrei"- mevm cyHawn feddtaHt o? b^jgynneddtan. ?.'?'?tff?t ?'?()n<;?A??'M?-—WythR9St;ddop,dv?wyd morwyn ger brOtl nadqJ) angor,gäu ei meistr, dan y? cyhuddiad 0f'6d iiiev%,? ?ly gyda gwiryw, am vr hyn y myfmai di'meistr ei throt ymaif?i gyda'r rhan hynnv o'i cbyflog ag oedd ddyiedus Yr at) isgi-, a aetli liei bio, hithau: a 'fyrma'i'r ho'll gyilog, gan ystyried nad oedd wedi gyvneuthirr'tliiii- a' haeddai -gwtto'giad o honno eithr parody yr YnationJddi fyned ymaith ynol cyunyg ei meistrj^ic, 0 Im(lY;1-.(:1il!100 cast, a plie, bnasai efe heb. gyj'ip'jy^n^^ddi galhtsai ei tbroi ymaith liel) geiniog. -.gv^aelh a aethlleibio; gan fod ei throsedif yn ftiwr yn erbyti y gyfraith. Ymddengys fod y gyiraitli hou vn ckel v i (.hytyngu at fofwyuiou cvflo"- 1twasanaetli aimba^'hyddol, fMhyag'oedd lion, ac r nid at ereill o-ildi eithr tod y meistr neiitr fejstt*e^ v. edi gwnenthHf hyttny yn an?od yn ?? ebyj?ta?; lac with ystyricdfod y bai ??d yn ?yRiM m?vo'?? atthd mdcl, onid tra d'ynwuol fydd(i gWneq ??pw?d?dig amrnod i'r d)tpn i ragQaenH'rfa???.???w'eidtoJ I g?, gellii-. ,,(1'1   n ? K ???'i., L,?,j!

—Ti'd'Hi ir, i, EGL YNION' iH/P_i; 1 PAL,k-, CvfilLI(las cit rocl,tbl,-dil% tli Aileilad ysbrydol; Gwawr liaws gu,,gwir gynnes gol, DvVr dedwydd, awdurdodol. Palas er gwiw-ras goron,—gwych Balai Heb biler anghyson; l.1e i mi, a lIuoeùd Mon, Gael golcH, ar dùirgelion., loan awch gyfan. wych gyfoeth}—dwvsiralJ Er dysgu rai annoeth; All Siencyn lon-ddyu lawn-ddoeth, Pur les da, wnui'r Palas doeth. Hill A THODDAID. Palas rla ddoniaÙ, Pabs diddanol, Palas dwys glorian, Falas disgleiriol, Pal".Is las Palas Pains Duw Ies:i; Palas dewisiol, Palas hoti' urddas, hySTorddioi—uedwvdd Palas j¡l'i gynnydd, Palas digonol. Ty-canoJ) E;h,'ysiJun. ToyiA$Ap G^tyM. <

-.>" ¥ oC< PRI0DODD, Nos Lt1ilÝós i')' diweddaf, ?fr. VcTrf.?. mat Hetiaf?i?fiMgcbYork, n'rBfndo.f?'c? Ei'x.cxth H'n? .inin, niei-ch !ienafl,i-ii y g?as.m. i?an Yoi-k. -teti. ?, M&r?nwg, wythnos i ddo0, Mr. Bforgan Morgans,- o Ijleliihioi!, a Mary, !ne?ch Mr. Mct'ga?,?'i'Tautwyo, yn yr iin sir. Dydd Sadwrn wytimos i'r yn DyffU, Joseph Waters, Yswiun, o Rusbmoor, gerllaw St:. £ Uear's, swydd 'Caerfyrddin, a Miss Locke, nith i'r diweddar Edward Licke, Ysv.uin, o Jordanston, gCr- !là$'t,lk Iwaeuar. Wy??a&.4.dJbe,:yt)? Nd??rfyrf?!? Mr. William Wi!Tia'T)??n?'ydd,aMtssAnn'Mc)'(-d!ih. j .-> Mg NgbaerUeon, Mynwy, Mr. Wm. Rogers, I/liaitl a Brcibyn-wei thydd, a Miss Jane Hughes, mcicii Mr rrag, r,, b'i- Ile uclio,]. BU EAinr, Yn y mis Medi diweddaf,-gwraig a dau blentyn v Parch. E. Carey, mab y Dr. Carey, ae un o Genhadori y.Jiedyddwyr yn India yr oedd efe a'i deuln yn invned niewn llong i Ava; cytfgoJhvyù y llong, a boddodd ei y 0 (, wraig, ei ddau blentyn, un 0 wyr y llong, pedair i) for- wynion cyflog, a dau o'r Lascars: yr oedd Mr. Carey wedi cyinmeryd ei blentyn lienaf yn ei freichian, a phari- ballodd ei ne rthgan rym V toriitaii,, efe a'i hymddiriedodd* i Lascar, yr hwn a y^it^ngQiai vn gryfacb, efe it i' cadwodd cyhyd ag y gallasai, ond o'r diwedd gorfu at-iio ei adael i fyneiii.at$.?f £ ei fywyd ei bun. VythnbS i'r ??dt??dat,,??-jD.at?,-? m. BQwen; ill ed diNi?Al. v I-ai-eii. T. Bo,\cn o I.D }.'oed' ratir,gt;l'tli1¥:'r¡, ç;¡!S tel! !j\ yd d c yn-:Eull y n. Neitliiwyr,Jones,<gwi*aig y Parch. Mr. Jones Gweinidog y Trefn.vddiop Wesleyaukl yn y dref hen. Ar y Main o'r mn t?wedd? vn Nvtfrvn Maida ger- b J.aWUmjd.un, Maty, sw?S G. Joncs, Yswain, ?-r [ Priordy, Abertcjfi. Mi. Lemon, yr Imn â. merch y Dr. Solomon a gryhwyllasom yn ddiweddar ae ymherr. banner, awr ar ei ol ef, bu farw gwraig y Dr. Solomon! \n^Nire, ar y 5ed or-iiiis Stephen ulynj Barwnig, o Gastell Hawarden, swydd Fflint. Mr. John Sharp, Rhagleenawg yr Heddwch, swydd Caernarfon, yn 47 oed. An ddiweddar, yn Lianddeinioien, gerllaw y Bangor- Catoeiine Roberts, yn 88 oed; yr ocdd ganddi cliwecb o blaut, 81 o Wyrion, 59 o (.)I'\iyrion;a 10 gorysgyuydd.

MARCIINA DO EDD. CvFNEiriDPA-Yn, JIeolax Mjkc, Ebrili 9. t! ceaa yina gyliawnder helaeth o Wenith y bote hwn, yr hwn a gatodd gwerthiad ebrwydd am 0 ddeutu 2s. y grynog yn ddruttacii a Gwenith Tramor, 3s. neu 4s y grynog- yn ddruttach na dydd LInn, dme ldaj'. Gall fod yma gytlawuder Q Hail\d LJoPHr, vr oedd o ddentu 2s. y gi-ytiog yn reattach. Yr oedd Py^ aJ; ferwi yn ddrnttach. Qadwodd y 4r wythnos ddiweddaf. Hadari Meiilion-yn rfiatt^clf. I; .1 1'risoedddevbunadKij yr 1 u, y GrUtl0„ Gwenith coch 46s i 71s 1 <iwenith gwyn 6.Ss i¡.(z! Sfi?- i j llai.ld ( Barley )— 27s i 3ii i Bnjg-gwelw ( l'tde ) (itis i 7ts i Ceireh iii j Poland* -■ SXs i'SiJij .?fct?-vi? Y I? -fac<-r!v)?)new., 37?.,?'? H? ita ct>tI'Ytll'{l y ? ? 4? ;? cc!o?twd/uaw.!3% } '.m3 f.¡e.n tii,i r,(l8U 't¡ .J(is ?? a?rtd? <? ?s f)? IJ:dh\fdi\jh t.,¡.  Pris cufartaly^^n~g/iytmiflt('Grmog r E?.? ?ncA?. ,fat-talyr YdtyatVitzch(?s- .» t If:njishels},. tr:! .) "'fL  S. (I. Swydd ro?f?w?. ? 'J.j 0 ¡ 25 8? g r- (1a,nynIJH1 ? 10 I 0 0 ¡ 30 8 j 17 1 Benf.?.- A| ,.() 0 27 8 1? A bertcifi ?10 I 0 0 1 27 6 I 16 y I ''redhill¡OO" 71 ?'?)0 3t)o!j?H Faes)fed <? 0 0 0 29 3 j 23 i(> ~—:— Fyn wy 74 7 002?6o ])'rt'ffiid\:ryn-I í 4 38 6 1 9 j 21 7 MeiriiH1 • 76 4 0 0 S7 0 27 0 Hiint 69 8 00 ?9 '1 l?4 Ddimbech 63 9 0 0 1 H 9 25 Caernarfon ? 8 0 0)?8 4!9i? Fuu ¡ 6J 0 I 0 oj 25 6 6 Pris PeUliuid Pcilliaid teg, 65s i ?-M? Bo;rraL!undain f? Dvdd Mawr'h I di t gorchymynydd vr A?L?faertff dorth bedwM'ai! u w^aitii i barbaii'a>n Ij-M ?-?'c?'?f.??/'?.?? (Srotcn ), j   Yn o! y cyfrif a'wmv tfmos a'derfy'nodd Mawr. 2^ 17 j > canto 112 pwyS, ?' Heb'aw yr Ardix-?: 'd???, Mn 112 i'w th?u ?-c! cl^osg)w^dd»adi ftryduurFawr.  -'1 :.> tJ. 1 i ¡ l ?''M,?;?.?4'? qr*tej-iLd,i) Maeti o Spwys. C? 'E* 4? i ? ?',i(;??' ?: ,?? ?? ? ? ? Cig Eidion -4/8 i faos;4d j C^Tyrc^-ft 5s Sd i X ud Clg Maharea, is U 1 '1. I, '( f,.?.? '< .? ? Pris yi-? lr,)Pks fl(3 i)- Y'.a CVDAV BAMXBR W'HAV;M('t '^j1^ o! ?  k?*- '? '51 Kent 'M ?''   A a?M- 4)ljsi 81 2 S?-x 61 'U s I\ 41 13?, 81 0" ^e* ?'?-' ? ?Y? ?????w?}' ? o» >/¡'t¡vJ?tJI,dJTIH'Úèij¡U. Crwyn?w?dh?u?Bi?x) ? i 5?pWYs "V)- un, 20d i 23d. Eredl, .K .> 2W ?; (?t-<)d-gy_tif!tths?.ye ?/ef???' ??? ), i9d < 190. C-rvvyu -ucliated {Drying ilidex).. jsij's 10,1 CcrhYd-rwvM t?? .f. '9W t!2tif:v->' cvwv, ,9}.JdnOM"f.Wlj. ? !•»- i Ereill, ;M) '?) pw? ,?. ?'di?t' 1 Ereili, 70 i 80 jiwys, 3.j,i 1 Crwyn Mot'tt? k\cimn,^$oat*'Gb<*niand} ?1<H?4(!' Ereill, inawri«.i, y<l\y^u, iftfc-t IHOsl Crwyc Cetiylaa cytleitbyidig.{ tffannd) 4 i •' •• /-Pirsy'Gwer jn Etukilain. r" < "r- s. d. ) Ma r elm ad Wh t tec h ap c 14 8 — St. James 4 8 ————- Clare 0 0- 94 Cyfartalwch 4 J s. (#. Gwer vdrefv cant so a — nielyu lltbsia 80 0 —— w};n RuSsia 74 0 Sebon 74 0 Defuydd toddedig 59 0 garw 4Q. 0 Greaves 20 0 Rhytion da (Dregs), 10 0 »ebon Coltran 110 0 Brvchl yd 106 0 Melyn 94 o Pris Canwyllau—Moldiau. 14s 6d y ddwsin. II Ereli1. 13s-(M y ddwsin. I MARCHNADOEDD CARTREFOL. ABERTA? E.-—Gwemth, 61s. 10d. Haidd, 268 ?ed' Ceireh, y gryuog. CAMF?CTwenrth, 64s. H:tidd, S. Ceiiéb, iS?.' ?M'??. ? menyn, lod. y pwvs 0 16 WDS. ?-s?.—Gw?!Md., ?.s. i70. Haidd,ss. gs. Cetrcn, 18S. i ?,Os. y ?rync?. Peill' aijt2ls. J, e8"/ ac n, 52s. Liverpool.—Gwenith. 93. od. i 9s. 9d. y ?o nwvs Haidfl, is. i ?.<.d. y 60 p?'s. Ceirch ga. i ..s. Od. y 45 p? ys. P? at f?-wi; ? Od. i 56s. Od y ?-y?. Peth?dt? .5?.0d.i5?.0d. a?cES ??otf b,,s. O:dfr i 50s ?. y?, pwvs. Ffa, ?, Od i 42s Q" y ?y?e. Rfa? 102? Od.l1 9? y ? ??-ya.

"t, 1 r,, I •   e?y.?lCO?aci?rUI'?vn!6C4. Y?w? i' 'r di ?.?'g?.?.m y gyntaf wedi'r ?wJ J??.?????/? "PL.ok'ial'oedda?- Haw ) "*y h°H hen Destament,! ac hüt\ (" 't., ¡ <1 .,< u.' i PO"npua, I r'fmraeg; <Ie c linfd a 'i.'>l:,odd '? a Cd iwygiodd y c) licithiid Li't 'N c? 'w (I dti?'liai-ocid ei 1 h i-c-af:n aJ "a''}'0 yn hardd, gan Christopher a 1 l:l;"IL La. ??' y y JivjMpi hygtf 15*$. 'c?-p?)"" ??? ?? cy??t?ad Lwn; Jdt'Dl! l Chahi{hvl Westminster, Tel eydnabydd-I ?)?? ,?-. "ah'?wi Wes?nuuster, ?! cyd?abydd- i't\f'?? ''caied?r?rdda?wsaicfe g?n ycct-ii'' j,. (,>i- nv!u) y». neiliduol y Dooa Goodmgu. Y mae ? "'??'oy'tsi-csyt!eunvf,.?eiih?t't ?.???.p.a???uynun????rUy??p?' ?'? g?'igynn?ys yriJe't DestamentyrAurc- ?P'?, a'r Testament Newnlû. Y mRe'r cyn- ?.?'adw?i ei ragosod o ?cnpob penned  ?.?'e?pd;? ddosbaithu i adr.odan tr?dd<? Ij"ax cj fciriadau ar ymyl y ddaien; liythyr. P?l' YIIIVI ylei] ?.t,lwyrt?a?, ar ei ddechreu i'r Freahines h,tic, ll!l iiu -o IhbLlu '?"'y;'??'y Testament o'r biaeti/! f?' -i'ncdi? Bid ya du-dalennau o?d yn ddd- i. ? "'?)yrhanydyt)tgyfnm?intaja5. ?'s gellir dywedyd pa fodd y daeth Morgan 1 gymrnelyd y gorchwyl hwn mewn }?w: n'd. 47" ymddangos )ddo fyned ynghyd. ?'r gouh "vi trwy a?tu.dod. ?idyw' ynymdd?os fodivedi ei eawi'i hyn. Ymddengys 1 ytracb iddo ymosod arno o honoci hun, gan !f ei dueddu t hynny yn uu;? ?n fuddioldeb "Olli' l l y ?a ( I vtiiiii ae 1!1" ei(i ?-d? iiaclau a ???cd«auy dyniondayuyth-. Ge!!ircasglu l¡yn, debygaf, oddi\rrth T )'!¡aJ'Yma,d,l:od.d ueu ly- c flu yn ei. Mb], Y n?e ef6 ? yrt Ito] I j dÙl;;ta w o nn un o i n i i)i) neu arch iddo ef jngliyleh ivyn nid yw yn <t\m pjyd gnir yng- j ?'icii oi beijnodiad gan y. L-gob on ei Haettor- ??'i??;s y S?"ii S?l,'s?urv 3'u ei Ivthvr cyf- ?'.yt!'t'rF.?n!iii!es. ? -L T.?'? ?,.y" y?ddan?os ymha flwyddyn y .'?-?W? ?'e't- cyfieithiad h v n.id ocs ^uihvm yr un riiesun i feddvvl iddo ddechreu y? ??ydd wedi se'-ydH?d dechlf y Frenhines .t':lill b \t! I, r CU ¡Jd 0 ddpchreu ?yd? (Jhvfieithwvr <,) )¡.fj ¡;' ?"???'? ??-y?L T.hyg y?? nad 0edd .fe wedi gwncuthur dim yn .i?.? „, y?, Ved 1 !,iO0L(l|a<i c.j cytietthiad hwy. Nidoedd ??w?rg?.n.uthnr?? os dimoh?n cyn yn Archesgoh Caer^aint  Yr wyf yn ca?glu hyn o?di (i- h "'?? yn y?wn y dywed ??v?-r?' '?' ??i dan a«haw>k.,Vu a iP'-mT'V 11"H''°: »<W a rliodd.'r c«M lv:i io neu H C%N, b l Lii6) iieu 1,r M,rl'n a chvh)pddaai yn lA'n 1 /]'' Vr'"0S?S' oni ljuas''i'r cef.p?U. a ^afi^dd ?-?-ios(IS), Olli boasli i 'j- c e ?f?dd ??" ? ?'-chosgob. Nid i?il Id?, a ?K? o? ?" ?y'"?" .?durdod )'w! ??'<' o? ??'?' ? oedd ?d. ymosod yn I'h" (/i' ,i o :,0no ci ?"? ac ar dflewisiad yr It 'wiiI ? ?-ddd d m. y,d ym)acn beidin" A dc?ys i?yn f rt-oVid d nn,,ed ymlaen neu beidio,. A den- ys ii*yn illid °edd cfe wedi gwnçuthur llcmçryn ?S., pan ddcrc?fwydWhj?ift; Lambeth. C.d'! ?.d yw ychwaith yn ymdd.ngo, y? ,?;, ? gynnorti?vy a chFI,\ elth WJI', neu "?de?h- ?" Wdd ganddo yn ei waiUi. y 'GellafVrnddan- gosei (? ynorcttwy?Htylafuj-.u?ac.hi) faith i n dyn. ?''ocdd t!wyr,arwaithyncyiiciti'u? 'V 'I': men iN«wy"d> i°d riiyw raunau o ? ?,M- ?ed, e! sy?ieithu ?r btaeu, 8pf vr epis- to'J(ll1"é;r efengylaù, y rhaL a gydeithasld vn s^inSseyr -nhd, ward y c.'nvechM; y ?i yn ddi?u ,PtHg a gydgorpholwyd yn arqraffiad cyntaf y Ill b. ¡-, .1 a 9) (],Ioi'l)liol%i,yd 1-ii .,irgr4ffitid c.):it,,if y? iftn o bono agsydd heb ei ddosbartlm yn ad- "Iltiti o Iloilo i, lieb c,.i (I ( I os b Li,tliii N-ii a(]- Now)7d(l, ae et'all;ii iiiai llotil)o, y?V? y ^rth^ 1 ±iij o" It>stamen.t o hono ei hun, y nVae l Uv ) fwy o Iloilo t-,i liuli, y ),i't jiid ),t-1 3,-s I deall yr iaith ?''oidd'o: o hnno mor ?yffrc- II}; 0 herwYdd P? ham, rhaid fod y cyfieithad o hono arnser ae anhjiwsdeiau ii?ac?'- ac}| GaIJ ?""?? y mac yn dcbygmHloe,d Mora? ?'" end p)if-wpit)uwr yu y ?orchwyt Iiwik  h?n y dyiid y,chNi-aiii?gu f l?? ? "'?yr npu gyn?o, thwywy, Ond dM n''t? jrp'r y ?}awn pwy oodd y ?1? ? ?y- hyn; n 11?;  fyth yw paWtK a Vna-1''tl ^n & ^a' aduaby<I(iu? )'W ?l?a Pp. -J~o-\el\ ??od wrthym (Athen. Oxen. vol. 1, pp ?? tddo Oiel e' gynorihw vo gan y Dr. Rd. ]} .1' -%Ve(ii, h?,tiiiy ond tybi?. ()\,j( fwrth yr hYlI 'a w'naeth l,Jarry, ymlwu J. H r ^1> U a Wl,aet'1 lJarr\, ymhe" 3?! >i>lv ac uchod ?cdi by imy, ar ail g3'i?l l \euargrapJjiad o'r Bibl Cymt-ei?, mai?anisyniad y j4"n' nad pun am bymir, nid y w 'Mc? ir n ei b?In yn son dim I"ai,i,3, 'r ei fod wedi cYtnmerýU..ofal i ?'y???? 'a?, gwnenthur cyd- I'lit??d(liaetli (1(1%?lad%i? y i F*oi ei ??"??y'' telhvt? neu ei gynnerthwywyr. Yi .rMtt?. ?t'?) ? Archesgob Caergai.pt, a gry-¡ Cacr g aiot, a g!y- bwyH?y?'???"? Es?ohion Hauetwy a Bangor <Dr llug'bneiot debyg«0, D.. Gab. nstr; Di''PoWe' ?r u'ddas?'?f???. Dr..Dafydd Powei; ? ?? '?' ° ?S'?ysi Cadeirio: C?ymru? ???- O?o"' ?o!. I, p. 245). ?r. Edm.d p '? ?rchd?paton .Metionydd, a?dur   ?Y?reig, a ?.. Richard ? ?I ? ? ? ?? ????rth y p.yd hwnnw, '%Vedi Esz,dob ??or, Cacrl? Ga?? tlunùain' no?r?'S'?' hyna???sant aG a gvn- »»onh!vvnIT! f. €y{if,^hy^!d y^ieiwaith ?,? t'fleruM ?"' ef, M?" ??-????. Rhcdd-  id? ^f°dfa y? ? oedd Crl ??M' ? ?ais M?<8. «?r!!er.- asant a phrnf a diwyeiasant ?'?' Sy??hiad??Ad?asant ^asg yr oedd vn ^d V 'koiygu'r "ed ek^*t iym,r*legc,,ti 11/' flll1, megls Y rlywed efewrthrm;,rtegel1tl hJi..i.ül.({((I)tit (l,J'ic!a lS) 'lt ? ??-  .??''?- Yp???hyn? wydd.r ?????-?? ?'? lVlol'o-(}no'i lyfr, lie Y.cnbwvlI 8 ^y^tiorH ( l parch us ei brif noddwyr n1i: g' Y olodd mwyaf pal'chusei bdf nodd wyr  rthwywyr. GaHesid tH??y) gMpiod L?IIAV, b'IPY ?" ? ??'' ?"" ? ?"d ef aitat ei fod efe vvedi tna,. w y Pryd hwn megis hefyd yr o<?dd ? ?sg? b D? ? ? ??" me(?,is ''??d V ?<!d a "??"? fod gan y Dr. ol ryw 'T y y cyMthiad hwn; ac  h'" Y Y gall tSf re ¡i¡ enW:HlY' rhn io ,dle,'e<l{? enwau y rh? o feiiY ? y 9,111ils?ii fo(I IK"tfl ei-eiii, enwiu y rii,ai o ? ? Sdo?rh?? ???? i-Di a.ddilehoii fod (I'W'BARIH.V,)' 1 Ik