Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
ICYNCHRAIR Y CENHEDLOEDD.…
I CYNCHRAIR Y CENHEDLOEDD. | Nid breuddwyd mo Cyngrair y Cen h e d | Nid breuddwyd mo Cyngrair y Cenhed- 4.J:1 loedd mwyach, ond ffaith. Mae'r Ysgrif- 4 ennydd Cyffredinol cyntaf wedi ei benodi, -'t,) ac mae'r Galluoedd a gynrychiolir ar y Cyngor i enwi pwyllgor o naw i baratoi cynlluniau ar gyfer sefydlu canolfan i r < Cynghrair a rhaglen y cyfarfod cyntaf- Daeth y Cynghrair i fod yn derfynol ar y 28ain o Ebrill. Mabwysiadwyd ei  gyfansoddiad yn diwrnod hwnnw gan V jH Gynhadledd Heddwch yn Paris, a Ilongyf- ?) archwyd y Arlywydd Wilson ar yr hyn :¡ a wnaeth i'w ddwyn i fod. Wrth gwrs, nid yw'r Cynghrair yn cyfarfod- a dis- '-1 gwyliadau pawb, ac eisoes y mae rhai yn ysgrifennu i'r wasg i ddweyd mai meth- j iant a fydd. Ond amser a ddengys. 1 Wele rai o brif adrannau cyfansoddiad y Cynghrair,— Mae'r Cynghrair trwy Gynhadledd a Chyngor yn amcanu at rwystro rhyfel trwy gyflwyno anghydfodau i gyflafareddiad, j cyfyngu ar arfau, rhoi sicrwydd o berth- ■« ynas i diriogaethau ac annibyniaeth, | ac ariiddiffyniad yn erbyn unrhyw sym- udiad a bar gynen a drwgdeimlad. Mae'r Cyfamod yn darparu ar gyfer j dwyn yr Almaen a Rwsia i'r Cynghrair pan y gellir ymddiried ynddynt i barchu eu rhwymedigaethau. Nid oes orchymyn i fod o berthynas i j faint yr arfogiad cenedlaethol, ond bydd j i'r Cyngor gymeradwyo pa alluoedd mil- wrol a llyngesol a fydd raid i'r Aelodau gyfrannu i amddiffyn cyfammodau'r j Cynghrair. • ;j Gall Aelodau ymddiswyddo o'r Cyng- i rair trwy roi dwy flynedd o rybudd, ac os y bydd iddynt dorri'r cyfammodau gellir eu bwrw allan. j Fel y sylwyd mae'r Ysgrifennydd Cyff- redinol eisoes wedi ei benodi, a'r boneddwr hwnnw yw Syr Eric Drummond, yr hwn a anwyd yn 1876, ac a aeth i wasanaethu yn y Swyddfa Dramor yn 1900. £ yf- rifir ef yn ddyn galluog. Fel ysgrifennydd preifat i Mr. Asquith dygwyd ef i gyff- yrddiad a rhai o'r prif ddynion yn y byd -j gwleidyddol, ac y mae gan Ryddfrydwyr' a Cheidwadwyr air da iddo. Credir y bydd iddo wneyd ysgrifennydd rhagorol i Gynghrair y Cenhedloedd, gan ei fod mewn llwyr gydymdeimlad ag amcan y cyfryw. www
COl YCFA YM MEIRION.
COl YCFA YM MEIRION. O'r diwedd cyrraedd copa Cader Idris; bu y dringo yn waith caled, a gwaeth na'r blino oedd y gwanc am fwyd. Yr oedd fy nghyfaill a minnau wedi addaw i'n gilydd na chynyem ein bwyd nes cyr- raedd pen y mynydd; a chadwyd y cyf- amod yn weddol onest. Efallai y dylwn gyfaddef cyn mynd ymhellach fod fy jaw unwaith wedi crwydro i'm poced ac i friwsionyn neu ddau ddod allan ar flaen fy mysedd, ac i minnau osod y rheinny yn fy ngenau fel na chollid dim Ond wedi dod i ben y daith, bu tawelwch mawr am gryn amser, tra fu dau wr lludd- edig yn cymryd lluniaetu. Bu raid dringo Cader Idris cyn dysgu o honof ddaed bwyd yw bara a chaws. Yr oedd gennym hefyd bawb ei afal, "afal Awst t'i f clyster," i orffen y pryd. Yr oedd yn rhy oer i eistedd yn hir, a buom yn ,cerdded o gwmpas, ac i ben y garnedd .gerrig, i weld yr olygfa;a golygfa ofnadwy ydyw. Nis gall neb fod yn Gymro iawn os nad yw wedi sefyll am awr ar ben un o fynyddoedd Gogledd Cymru. Mae llawer wedi ei sgrifennu am frwd- frydedd a melancoli'r Cymro,—dau beth yn ymddangos yn bur ddi-berthynas ond mewn gwirionedd yn frodyr undad unfam. Ond os ydyw'r Cymro am ddod o hyd i rywbeth yn ei natur sydd elallai yn ddyfnach na'r ddau, dringed y mynydd uchaf y gwyr am dano a gad- awed i'r olygfa wneyd ei gwaith. Ofer ceisio disgrifio'r olygfa-y "cymeu a diffwys a cherrig uchel a thir a garw amddyfrwysY peth cyntaf a'n tar- awodd ni ein dau oedd llun y cymyla u yn chwareu ar y bryniau a'r gwastad- eddau islaw, a daeth yr un adnod i'n meddwl—"Ysbryd Duw yn ymsymud 8JB wyneb y dyfroedd." A'r ail dlysni a welsom oedd y coed, yn neilltuol yng nghyfeiriad Dolgellau. Yr oedd un bryn bychan wedi ei or- chuddio bron gan goed. Ar un ochr iddo safai y pinwydd yn rhengoedd trefn- us, fel milwyr dan eu harfau yn barod am y frwydr; neu yn wir efallai fod y rhyfel wedi dechreu, oherwydd gwelem y mangoed eraill yn anrhefn i gyd, fel yn ceisio ffoi o flaen y rhengoedd tal. Ac i wneud y darlun yn fwy ofnadwy fyth yr oedd pen y bryn yn goch borffor, fel y bu 'n dda gennym droi ein llygaid doddi- wrth faes y gyflafan Ond nid oedd yn rhyfel ar y coed i gyd. Yr oedd ambell hirgwm a dol yn llawn o heddwch gwyrdd- las, "fel gardd yr Arglwydd," "fel tir yr Aifft, ffordd yr elych i Soar." Ond y peth tlws a aeth a'n calon yn llwyr oedd llyn yn y pellter draw, i fyny fry yng nghesail un o'r mynyddoedd o gwmpas. Mae pob llyn yn brydferth ond i mi sy'n gyfrwydd â'r llyn mewn pant a dyffryn yr oedd rhyw brydferth- wch newydd a dieithr yn perthyn i hwn. j Nis gallem ddirnad wir faint y llyn, oher- wydd. yr oedd y pellter mawr yn chware ) triciau a'n llygaid anghyfarwydd. Ed- | rychai fel cwpanaid o ddwfr oer yn Haw I yr hen fynydd, ac ambell dro syllai yr haul arno nes troi y dwfr yn win. Wrth j gofio pen y Gader bydd braw yr olygfa am byth yn ein calon; ond er y braw I melys cofio y cysgodion, y coed, a'r llyn. (Wil I fan yn y "Geninen", cyhoeddiad y Genedl).
BALANCE SHEET OF CONCERT HELD…
BALANCE SHEET OF CONCERT HELD AT THE PUBLIC ROOMS, DOLGELLEY, APRIL 19th, 1919. Recipts. £ s. d. Robert Vaughan Esq., Tickets sold,- At the Door •. 17 0 2 Mrs. Miles Williams & Miss A. Lloyd 4 7 6 i Miss M. Jones & Miss M. Davies 2 4 8 Miss E. Owen & N. Hughes 2 12 Misses L. Hughes & K. Williams 0 19 4 Mr. David Francis 0 7 0 Mr. F. Arnfield •• 8 15 8 Miss Jones, Gellfachreth 0 2 6 Mr. E. E. Jones 0 5 9 Programmes. 0 6 5 £ 37 11 2 Pay,ments:- £ s. d. Rhondda Quartette v. 12 0 0 Mr. E. W. Evans 2 3 6 Tax 6 4 3 Hall 1 1 0 Mr. A. E. Hughes 0 11 0 Mr. Arnfield 0 7 6 Miss James 0 5 0 Bill Posting 0 10 0 Postage etc. 0 6 2 Fire at the Hall. 0 1 6 £ 23 9 11 Handed over to the Funds of the New Motor Fire Engine for Dolgelley and District 14 1 3 I Mrs. Miles Williams, Organizer Annie Lloyd, Treasurer. I Nell Hughes, Secretary.
I YR AFON. I
I YR AFON. Nid ofer yw nod afon—hi weina I Yn hynaws o'i chalon, Rhed ei Hi yn rhad a lion Beunydd i dda ddibenion. v Dolgellau. Trebor
Advertising
j4 j BY readingA  I an introductory j:nrnal fuH 01 GENUINE ?d? ?? I tisements appealing to all closes cf lad:es and gentlemen desirous of marriage. l 6d. Post Free in Sealed Envelope. ¡ Editor, 18, Hogarth Road, Earl's Court.