Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
IY RHYPEL.—Parhad.I
Y RHYPEL.—Parhad. BRUSSELS.—Y mae y Llywodraeth wedi penderfynu symud rhan or weinyddiaeth i Antwerp, a'r tebygolrwydd yw y bydd i'r Llys- genhadon Tramor symud yno hefyd. Y mae y symudiad hwn yn cadarnhau y newyddion fod yr Ellmynwyr yn ymladd eu ffordd vn mlaen drwy Belgium, er fod y caerau o amgylch Liege yn dal i wrthsefyll pob ymosodiad. Y mae minteioedd mawr o Ellmynwyr wedi croesi yr afon Meuse mewn amryvv leoedd, ac er eu bod yn cyfarfod a gwrthwynebiadau ym mhob cyfeiriad dal i enill tir y maent. LLUNDAIN.- Yn ofni ymosodiad gan Lynges Prydain, y mae Rhaglaw Trieste (Tref yn Awstria ar for yr Adriatic) wedi anfon pob arian o'r Ariandai i Vienna. Hysbysir fod y fyddin Gad-gyrchol Bryd- einig wedi glanio yn ddiogel yn Ffrainc. PARIS.—Cyrhaeddodd General French, Cad lywydd y fyddin gad-gyrchol yma, a chafodd dderbyniad brwdfrydig. Wedi ymgynghor- iad yn y Swyddfa Rhyfel gadawodd yddmas mewn modur ond nis gwyddis i ba le, ond tybir ei fod wedi myned i faes y frwydr.
,Newyddion Cyffredinol.
Newyddion Cyffredinol. BUENOS AIRES, Awst ig.-Er gwaethat y mesurau gymerwyd gan y Llywodraeth 1 attal i brisiau godi, y mae nwyddau bytadwy wedi codi. Y mae cig yn costio 75 cents y kilo, sweet potatoes 35 cents, a llysiau eraill yn ol yr un cyfartaledd. Y mae llawer o gwmniau (firms), yn gor- fod gwneud i ffwrdd a llawer o'u gwasan- aethydnion oherwydd diffyg masnach. Y mae Bwrdeisiaeth yn agor soup kitchens 1 borthi y nifer fawr sydd allan o waith yn y ddinas. BUENOS AIRES, Awst 20. —Y mae yr Ar- lywydd wedi arwyddo y ddeddf newydll sydd vn gwahat-dd allforio gwenltl-i a blawd o 1 wlad. Er gwaethaf gwrthwynebiad y seueddwr Dr. Drago, bu i'r senedcl bleidleisio v swm gofynol i agor Embasy yn Washington yn lie Legation. NODIAD.-Prii-i yw y newyddion yr wyth- nos hon oherwydd anhap i'r Telegraff. LLUNDAIN, Awst 2 I.-Gwefreb o Rufain hvsbysa fod y Pab Pius X wedi marw bore ddoe ar doriad y dydd.
CYNLLWYN DIEFLIG.I
CYNLLWYN DIEFLIG. Yn y La Nacion am Orphenat 30am, yin- ddanghosodd y wefreb a ganlyn, anfonwyd gan ohebydd o Rawson; yr ydym yn cy- hoeddi cyfieithiad o honi fel y gwel ein dar- llenwyr pa mor bell oddiwrth y gwir y gall rhai pobl grwydro. "Rawson, G0rpl-1. 29 Y mae Hyr- wyddai Cwmni Dyfrhaol Undebol y Camwy wedi ail ymaflyd yn y gwaith o geisio gan y llywodraeth, hawl hollol i ddefnyddio dwfr i ddyfrhau v dyffryn a eKvir Gwladfa y Cam- wv. Ceisir yr un hawl hefyd gan La Soc- iedad Cooperativa de trabajo e irrigacion," cynwysedig yn y mwyafrif o'r rhai sydd yu dyfrhau yn y rhan ogledd-ddwyreiniot o'r Wladfa, ac y mae y gwaith o dan arolygiaeth a chyfarwyddyd galluog y peirianydd Mr. Waag, cyn gynorthwywr wythfed Is-gomis- iwn y ffin rhwng Argentina a Chile. Methiant fu amrywiol geisiadau y Br. Elias Owen, Cadeirydd y Cwmni Unedig, yr hwn vn cyntaf a gynygiodd anfon comisiwn o flaen Gweinidog Amaethyddiaeth; gan fod y gwladfawyr yn dechreu blino ar deithiau parhaus a chostus y Bonwyr Owen a Phillip John Rees a cheisiodd y Br. Owen rwydo Cynghorau Gaiman, Trelew, a Rawson i'w bleidio yn ffodus ac oherwydd y dull cywir y bu i aelodau yr olaf wynebu y cwestiwn, gallwyd osgoi y cynygion a fresytnol ddygid yn mlaen gan Gyngor y Gaiman, Cadeirydd yr hwn yw y Br. Edward Morgan Roberts, cyn wasanaethydd cyflogedig y Cwmni Dyfr- haol Unedig, yr hwn a gynygiai wneud dat- ganiadau unochrog er ceisio cael gan y Lly- wodraeth roddi i'r Cwmni Unedig yr hawl hollol i ganlyn yn mlaen gyda'r gwaith dyfrhaol yn y dyffryn, heb gofio fod corph niferus, a gynrychiola y drydedd ran o boblogaeth Amaethyddol y Camwy ac sydd yn ffurfio rhan helaeth o aelodau Gorphor- aeth y Gaiman, wedi ffurfio hefyd yn gym- deithas gyda'r un hawliau a'r Cwmni Unedig, dan yr enw dywededig "Sociedad Cooperat- iva de trabajo e irrigacion del Chubut, parte norte. Datganodd aelodau Cyngor Rawson eu syndod nad oedd neb yn yr eisteddiad yn cynrychioli y "Sociedad Cooperativa de tra- bajo, i drafod cais fel yr un oedd gerbron; cais un cwmni dyfrhaol yn unig, (er fod dau gwmni wedi eu ffurfio yn eu corphoraeth hwy eu hunain) a chais hefyd a gefnogid mor gadarn a di-ildio gan Gynghorwyr y Gaiman. Ceisiai y Br. Elias Owen gael gan y tri Chyngor, a alwyd ynghyd ar ei gais ef, yn Nhrelew; dalu costau y cynrychiolwyr an- fonid at y Llywodraeth Genedlaethol, yr hyn hefyd yn ddoeth a wrthwynebwyd gan Gyng- or Rawson a Threlew, ond yr oedd Cyngor y Gaiman yn ddall, yn barod i ategu cais y Br. Owen. Ni wrendu cydaelodau y Br. Owen ar ei air yn awr fel cynt, gan nad ydynt yn credu yn ei dclull di-ddarbod, ac yn ei deith- iau parhaus a chostfawr i Buenos Aires. Y mae y Br. Owen yn gormesu ar ei gvd- genedl fel Cadeirydd dau Gwmni, sef y Cwmni Dyfrhaol Unedig a'r Cwmni Masnach- ol, ac yn awr ceisia dwyllo y Llywodraeth drwy gyflwyno ei hun fel cynrychiolydd bagad o bobl y rhai sydd eisoes yn teimlo yn sur oherwydd ei swydd ddwbl, yn nghyflawn- iad yr hon y mae wedi gadael y ffordd dra- ddodiadol, syml a darbodus ddilynid gynt; a cheisia hyd yn oed eu harwain yn un-ben- aethol i weithrediadau rhwysgfawr masnach- ol ac arall, y rhai sydd wedi costio i'r Wladfa yn barod yn agos i $200,000, a vvariwyd mewn llongau diangenraid; mewn gweith- rediaclau anhysbys iddynt h, wy mewn prynu a gwertliu anirV iliaid, ac yn ddiweddaf mewn gweithio gyda'r Llywodraeth yn fyrnpwyol ac heb ymgynghori a neb, gais am goncess- ion i'r Cwmni Unedig; yr hwn gwmni ddy- 1()n 1 1 1 .?7r hwii awiii!i i (idy- wed fod sranddo gyfalaf mawr, tra mewn gwirione-ld nid tes ganddo hyd yn oed y swm angenrheidiol i gadw y Camlesi cyntefig ac an-nigonol, mewn cadwraeth briodol; ac os nad yw hyn yn ffaith tystied Cangen B yn wahanol; yr hon sydd wedi gorfod myned yn gvfrifol am arian i'r pwrpis, acisymbylu y Gwladfawyr Cymreig i wneud y gwaith yr hwn a wneirodan arolygiaeth personau nad ydynt Gymry, er boddlonrwydd a chymer- adwyaeth hyd yn oed y Cymry eu hunain, y rhai sydd yn cydnabod eu hanallu i weith- redu yn effeithiol. I hyrwyddo y gweithiau hyn y mae yn an- hebgorol fod y Swyddfa Amaethyddol yn talu yr un sylw i fater dyfrhau dyffryn Chubut ag a rydd i'r cyfryw mewn rhanau eraill o'r Weriuiaeth, yn enwedig pan ystyrir mai y dyffryn hwn yw yr unig ran o Batagonia y gellir ei amaethu yn enillgar, am amser maith i ddyfod. Ni ddylai y Llywodraeth benderfynu mater dyfrhau dyflfryn y Camwy heb yn gyntaf wneud archwiliad i'r cyfryw gan beirianydd cyfarwydd. Yn ffodus y mae Rhaglaw y Diriogaeth—Dr. Lamarque yna yn y Brif- ddinas, gan yr hwn, fel y deallaf, y mae ad- lun o bob man37lion angenrheidiol i'r Llywod- raeth i farnu pa Leth i'w wneud ar hyn o bryd, hyd nes y trefnir i wneud ymchwiliad i'r mater ac y ceir y manylion celfyddydol angenrheidiol. Bydd i'r "Sociedad Cooperativa de trabajo e irrigacion enwi cynrychiolydd i ymweled a'r Gweinidog Amaethyddol, er ceisio cael gwrandawiac1 i w cais ac er dangos pa mor ryddfrydig yw eu rheolau cyfansoddiadol hwy, cyn i'r Llywodraeth benderfynu ar y ceisiadau wneir gan y Br. Owen; ceisiadau a wneir er gwrthdystiad amlwg llawer o aelod- au mwyaf dylanwadol y Cwmni Undebol, y rhai sydd yn ymwrthod a'r Br. Owen oher- wydd ei ryddfrydigrwydd gyda buddianau y Cwmni, yr hwn, a ddywedir, sydd wedi gwario dros $70,000 mewn ceisiadau an- effeithiol."
><►♦«-< Y modd i BIcSo Gwenith…
><►♦«-< Y modd i BIcSo Gwenith Had. Cymerer un cilo o Sulphate of Copper (Car- reg las) at bob 150 cilo o Wenith. Rhodder y garreg Jas mewn llestr a digon o ddwfr ynddo i guddio y gwenith. Troer a chym- ysger yn dda, a choder ar sachau i sychu. Gofaler cyn codi y gwenith or llestr, am gasglu ymaith bob gronyn fydd yn nofio ar wyned y dwfr, oblegid yn y rhai hyny yn gyftredin y mae afiechydon, megis y ben- ddu yn Ilechu. Rhaid malu a thoddi y gar- reg las cyn ei roddi yn y llestr. DAVID JONES, DOLAU.
Porth IVIadryn.
Porth IVIadryn. Dydd Sadwrn, Awst 15, cyrhaeddodd yr Agerlong Chincha yma o'r Uno) Dalaethau gyda llwyth o nwyddau amrywiol. Gadaw- odd ddydd Sul am Punta Arenas. Perthyn i'r Grace Line y mae y Chincha a chwifia'r faner Brydeinig. Hysbysir fod y Cacique tperthynol i'r un cwmni wedi gadael New York gyda dau can' tunell o nwyddau i Mad- ryn. CyHwynwyd gwledd o Asado ddydd Sad- wrn diweddaf, gan y Bonwyr Rauch a Mer- cavich i'r Br. E. W. Webb ar ei ymadawiad am Brydain. Gwahoddwyd oddeutu ugain o'i gyt'eillion, a mwynhaodd pawb ei hun yn fawr. Cafwyd amryw areithiau fel arfer. Cyrhaeddodd y Quintana o'r De foreu ddydd Mawrth, a gadawodd am dri o'r gloch y prydnawn am Buenos Aires. Aeth gyda hi, Dr.Jubb a'r teulu, Mri. Webb, Haddock, R. E. Jones a H. H. Griffiths. Ddydd Mercher, cyrhaeddodd yr Avellan- eda o Buenos Aires gyda 6,000 o sleepers ar gyfer estyniad y Rheilffordd. Cred y Capten mai hon fydd y daith olaf i'r llong i lawr yr arfordir hyd nes y terfynir y rhyfel. Daeth y Bahia Blanca, agerlong perthynol i Gwmni Hamburg American ytiiapt-ycltiawii dydd Mercher. Pan ar ei thaith o Hamburg i Buenos Aires, clywodd gyda'r pellebr di- wifrau, fod rhyfel wedi ei chvhoeddi rhwng Prydain a'r Almaen, ac mewn ychydig cldydd- iau canfu ddwy wiblong Seisnig yn cylch- ymdClith ar y mor ar gyfer arfordir Brazil. Yn uniongyrchol, diangodd o'u golvvg a phen- derfynodd hwylio yn syth am Borth Madryn. Newidiodd Iiw ei ffyuelau i wyn a du tebyg i agerlongau Lampert & Holt, a phaentiodd ymaith ei henw. Y mae ar ei bwrdd dri chant o deithwyr i'r Brif-ddinas, a'r tebygol- rwydd yw, y bydd iddynt gael eu cymeryd i ben eu taith gan un o longau Delfino, y rhai sydd yn perthyn i'r un cwmni onJ eu bodyn cario y faner Argentaidd. Hon yw yr ail long Ellmynaidd i ddyfod i lechu ym Madryn. KELT.
Advertising
WEDI EU PRYNU Cyn y Rhyfel. Newydcl gyrhaedd gyda'r "Bog'ota a'r "El Paraguayo AMRYWIAETH MAWR 0 BOB Math 0 DRAPERY, gan gynwys DILLADAU DYNION MERCHED a PHLANT, ar gyfer yr Haf. Ni welir nwyddau am y prisiau hyn yn y Wladfa am flynydd- oedd, os byth. Mantiesiwch ar y Ca/flo A phwysicach na'r oHy 9[.?jm?B maent yn y FFASIWN ?- DIWEDDARAF. R. Lloyd Davies, Swyddfa y Br. Soria, Trelew, a ddymuna wneyd yn hysbys ei fod yn ymg-ymeryd a gweithio allan TESTAMENTARIAS. CODI DYLEDION. TREFNU TITLE DEEDS. &c., &c. WFor Reliable and Up-to-date News of the European War, read "THE BUENOS AIRES HERALD. Orders for the Daily or Weekly Edition should be made at once to the Agent—R. LLOYD DAVIES, Trelew,