Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
tin Cydwladwyr yn Canada.
tin Cydwladwyr yn Canada. Gan J. C. THOMAS. Mehefin 25ain, 1914.—Tua mis yn ol, ar gymelliad eglwysi M.C. Bangor a Llewelyn, cyraeddodd yma o Hamony, Minn., y Proff- esvvr R. S. Parry i gymeryd gofal cymanfa ganu yr eglwysi uchod, yrlion a gynhaliwyd yn Llewelyn, Sul, y i3pg cyfisol. Cafwyd cynulliad lluosog i da am oriau lawer, a chredir y bydd canu cynulleidfaol yr ardal- oedd hyn yn well o ymweliad Mr. Parry a'r lie. Cafodd y Proffeswr wythnos brysurcyu y Gvmanfa yn parotoi y lleisiau a'r cJe811 ar ei chyfer, ac wythnos' brysur arall yn ei dilyn yn parotoi gogyfer a chyngerdd gyn- alivvyd yn Bangor, hwyr y 23a;n, yn yr luvn y cymerodd Mr. Parry ran helaeth a thra boddhaol. Teimlir diolchgarwch cyfiredinol i Mr. Parry am ei wasanaeth, ac erfynia y Ladies' Aid faddeuant Mrs. Parry am gadw ohonynt ei phriod oddiwrthi gyhyd i'w gwas- anaethu yn eu cyngherddd. Brysiec1 Mr. Parry ymo eto, a deued a'i "haner oreu" a'i feibion gydag ef y tro nesaf, ac addunedvvn y gwnawn a allom i'w dyddori gyhyd ag yr arhosant yn ein plith. Cymro bob modfedd o bono yw y Profieswr, ac yn yrystyr hwnw o leiaf, hyderwn mai eibrofiad tra yma oedd "0, mor hyfryd yw trigo o frodyr yn nghyd." Trodd ei wyneb yn ol am gartref ddoe, ac hyderwl1 y ca ei deulu yn bob peth y dym- una pan gyraeddo. --0- Wythnos i'r LInn diweddaf, canwyd ffar- wel a maer ein treflan, sef Thomas Philip Owen, sydd erbyn hyn gobeithiwn, yn tynu tua glan ei wlad enedigol, "Cymru Lan," ac y cyraeclda yn fuan ei gartaef Bangor, Arfon. Mae o gwmpas chwarter canrif oddi ar pan yrymadawodd a Chaernarfon am Batagonia, a sicr genym y croesawir ef yn ol yn gynes gan ei berthynasau a'i gyfeillion wedi cy- maint o absenoldeb. Un o feibon y gan yw ef, ac ni fwriada ddychwelyd hyd nes yr elo yr Eisteddfod Genedlaethol drosodd. Eidd- unwn iddo fwyniant o'i ymwTiad a Chymru, a mordaith bleserus i'w chyraedd ac i ddy- chwelyd. Aeth Mrs.Owens i'w hebrwng hyd Winnipeg. Ei daith oddi yno oedd drwy St. Paul, Chicago, New York, a Liverpool, ac i ddychwelyd drwy Quebec, Canada. Gall pwy bynag ymgynoro a T. P. O. am y rhan- barth hwn o Canada ddibynu ar ei dystiolaeth hyd eithaf ei wybodaeth. Y mae wedi treulio y 12 mlynedd diweddaf yn y rhanbarth hwn, ac felly yn gwybod am dano yn bur clda. Drwg genym nodi 0 fod un teulu yn ein sefydliad wedi ei bwrw i fawr drallod yn nghyd a chyfeillion lawer i siomedigaeth drwy farwolaeth Mrs. E. M. Morgan, y I geg cyfisol, yn Quebec, Canada, ar ei thaith o Gymru i ymwelcd a'i chwaer, Mrs. William Thomas yn y lie hwn. Yr oedd Mrs. Morgan wedi gadael Patagonia yn Hydref diweddaf i'r daith, ond arosodd yn nghwmni Mr. E. J. Williams a'r teulu yn Rhyl, G. C., a manau eraill' hyd y 5ed cyfisol, yn y gobaith y cawsai Mrs. Williams a'r teulu yn gyd-deith- wyr tuag yma, ond siomwyd ei disgwyliad gan afiechyd Mr. Williams, ac felly gwyneb- odd y daith ei hunanar fwrdd y "Calgarian," a chymerwyd hi yn glaf wedi deuddydd o fordaith, ac yn anobeithiol glaf cyn cyraedd Quebec, pryd y danfonwyd bryseb i'w pherthynasau yma i'w chyfarfod gynted allent. Ufuddhawyd i'r alwad ar unwaith gan Mr. Win. Thomas, ei brawd-yn-nghyf- raith, ond yr oedd ei hysbryd wedi ehedeg ymaith cyn iddo ei chyrhaedd, er pob brys a gofal. Wedi cyraedd o'r llong i dir cym- erwyd Mrs. Morgan i ysbytty, to o'r gloch y boreu i fyned o dan driuiaeth y llawfeddyg at yr peritonitis," a bu farw tua 5 o'r gloch y prydnawn o enyniad. Cyraeddodd ei chorff gartref ei chwaer Sadwrn, yr 2ofed, ac hebryngwyd hi i'w hir gartref yn mynwent ir artref yii iny Llewelyn, Sul yr 2iain, gan dorf fawr o'i chyfeillion hi a'r teulumewn teimladau dwys a thrallodus. Gwasanaethwyd yn fyr yn y ty gan Mr. Thomas Rhys, ac ar lan y bedd gan Mr. W. T. Morris, Heddwch i'w IKvch. (O'r Drych Americauaidd).
ss Anwyllyd Co raw I Cymru…
ss Anwyllyd Co raw I Cymru yn el Fedd. Odid foci neb yn y Wladfa ag sydd wedi talu rhyw gymaint o syhv i Gerddoriaeth Cymru, yn ystocl vrugaln mlynedd diweddaf, nad yw yn gyfarwydd ag enw
MR, HARRY EVANS, F.R.C.O.I
MR, HARRY EVANS, F.R.C.O. Drwg genym gofnodi y newydd prudd fod ei delyn wedi tawelu ar y ddaear, er y 23ain o Gorffenaf, tra yn nghanol ei ddyddiau o ddefnyddioldeb a disgw3?iiadau ei gydgenedl, ac efe yn 41 :mlwydd oed. Fe'i ganed yn Nowlais, De Cymru, ac yn fab i John Evans (Eos Myrddin), arweinydd corau poblogaidd yn ei ddydd, a cafodd fyw i weled ei fab yn un o flaenion y byd cerddorol. LIanwodd y swycld o Organydd yn Eglwys Annibynol Bethania, Dowlais am gyfnod maith cyn ei ddyfodiad i Lerpwl yn arweinydd y Liver- pool Welsh Choral Union." Yr oedd yn seren amlvvg fel beirniad teg a diduedd yn mhrif Eisteddfodau Cymru a Lloegr ac yn arweinydd Cymanfaoedd heb ei debyg. Gadawa weddw adau o anwyliaid ynghyda Chymru gerddar i alaru ar ol un o'i phlant mwyaf athrylithgar. Claddwyd ef yn myn- went Smithdown Road, Lerpwl, pryd yr oedd prif gerddorion y deyrnas yn bresenol.
Y Gymdeithas Feiblaidd.
Y Gymdeithas Feiblaidd. Derbyniwyd oddiwrth yr Eglwysi fel y canlyn Matitol yii vr C. M. C. 6 6 Bryn Crwn 96.00 Bethel, Tir Halen 34-75 Bethel, Gaimau 71-85 Moriah 15.5° Tair Helygen 16.10 Treorci 42.55 Bryn Gwyn. 165.10 Ebenezer 42.00 Parch. D. D. Walters 3°.CO Ty Ddewi, DANIEL R. EVANS, Gaimau. Ysgrifenycld.
Dyffryn U chaf.\
Dyffryn U chaf. ISIDORA DEL BARCo.-Gycla'r Astiiriano, Awst 3oain, hwyliodd Miss Sarah M. Jones, Niwbwrcb, am Buenos Aires, ac oddijmo bwriada fyned i Santa Fe, i ddanfon Isidora facli at deulu ei diweddar fam. Cofia lluaws o ddarllenwyr y DRAFOD am ei mam, sef y ddiweddar Senora Del Barco, yr hon a fu yn athravves boblogaidd yn Trelew a'r Gaiman, ac yn olaf yn Ebenezer.. Wedi dod i'r lie olaf rhoddodd enedigaeth i dri o efcilliaid, end bu hi ac un o'r plant farw un o'r dyddiau canlynol. Yn mhen ycbyclig ddyddiau cladd- wyd yr ail blentyn, a bu y trydydd yn hir'yn wael, ond cafodd bob ymgeledd a gofal gan deulu caredig y Parch. R. R. Jones a thyfodd yn eneth gref ac iaclius. Gofalodd Tad yr amddifad am dani, ac yn y teulu a roddodd nodded iddi o dan eu cronglwyd cafodd dad a mam, brodyr a chwiorydd yn ngwir ystyr y gair. Dymunwn i Miss Jones siwrnai hapus a diogel, a hawddamor i Isidora dlws a lion yn ei chartref newydd, oherwydd yr oedd yn ffefryn cyfiredinol yn ein plith fel ardalvvyr.—EZER.
Gohebiaethau.
Gohebiaethau. "Y CYNLLWYN DIEFLIG." A i-,ei)t;1 '1 a c. Minau hefyd megis "Argentino" a "Gvvlad- fawr" a ddymunaf ddatgan fv marn yn y moddmwyafchrachondemniol arycyn- llwyn melldigedig sydd yn nglyn a mater y Camlesydd a'r Concesion o du ychydig berson- au yma. Y mae yn beth ofnadwv o ddifrifol a haerllug i'r cyfryw bersonau feddwl am foment y bydd i'r Llywodraeth ganiatau iddynt yr hyn amcanant am dano, sef yw hyny, TRAWSFEDDIANU EIDDO POBL DDIWYD A HEDDYCHOL DRWY DRAIS A GORTHIZECH-Yll mhell y bo'r dydd y b'o wrthuned peth a hyny yn bosiblmewn unrhyw wlad ar wyneb y ddaear "Los galellses son mansos," wel 37dynt i raddau gormodol wrth edrych ar y peth o safbwynt neullduol, a diolch i'r nef- oedd am hyn.y,-mae'n debyg mai eu dieithr- wch i'r arfer o gario cyllell a llawddryll a rydd achos i'w gelynion eu galw felly Am y Bonwr Waag a glodforir ogymaint gan ychydig yma, nis gwn fawr yn bersonol gan na chefais erioed y "fraint" o'm cyflwyno iddo, ond cofiaf y bu etholiad lleodrol yn y Gaiman ychydig fisoedd yn ol pryd yr oedd ef yn ymgeisio am y swydd anrhydeddus o Gynghorwr,-ac mai nid efe oedd yr uchaf ar restr barn y wiad yr adeg hono—ond, "tos galenses son nzanos y sonzos." Mater arall o bwysigrwydd mawr i ddyf- odol y Wladfa, ydyw pwnc yr addysg gyf- renir yma, ac y mae meddwl ddarfod i bobl oleuedig y Lie Cul wedi iddynt godi ysgoldy ar eu cost eu hunain a chrefu am Athraw taledig gan y llywodraeth—a'u gwrthod fod mor wasaidd a pheidio ac agor yr ysgol gydaV athraw a gyflogasid ganddynt hwy am i'r Arolygydd Cenedlaethol, y boneddwr dysg- edig ac ymroddgar Sr. Ochoa eu rhybuddio i beidio, megis halen ar friw teimlad pob dyn ystyriol yn y Ile--well ganwaith fuasai i'r pwyllgor gyda'u gilydd fyned i garchar yn hytrach na rhoddi lie i neb ddweud los gal- enses son mansos y limidos" Pe buasai i un o'r cymdogion yn rhanbarth y Lle Cul gynyg adeilad i rywun agor Boliche yno, tybed y clywsid unrhyw swyddog yn rhagrybuddio y cauesid y cyfryw uffernle ? Gwelafy dyru'r Gwerinivr wys a gwahawdd i'r gwladfawyr ymgynyll yn y Gaiman, Sad- wrn y sed cyf., i brotestio yn erbyn llysnaf- eddu a phardduo y Br. Elias Owen yn ei ymdrechion clodwiw presenol eto ar ran y gwladfawyr a'u hawliau cyfiawn, I'r gad fechgyn Pc credem yn ffyddiog a chadarll fod yn bosibl i ni drwy fod yn unol a ffydd- ]on i'n gilydd wneud byrwaith a phen ar bob ystryw a brad a fwriedir ini, buan y ceid gwell trefn ar lawer peth yma, Calon wrth galon:" ac "Ysgwydd wrth ysgwycJd" am dani bellach fechgyn CYMRO.
LLONGAU.
LLONGAU. CAMARONES i adael Buenos Aires ar y 5 cyf. MITRE i'w disgwyl ym Madryn ar y 7ed o'r De. ASTURIANO i adael Buenos Aires ar y i2fed cyfisol. ATLAXTICO yn Dcseado.