Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

20 articles on this Page

YR WYTHNOS

News
Cite
Share

YR WYTHNOS Unir llinell y Bala a Ffestiniog a llinell y Great Western. GweJdiwyd am adferiad Maer Efrog New- ydd ymhob eglwys yn y ddinas hono dydd Sul. Dirwywyd Due Bedford o bunt yn Llundain am gadw dyn yn ei wasanaeth fel garddwr heb drwydded. Dydd Iau lladdwyd glowr o'r enw Jones yn nghlofa. Tudonkin gan gwymp ac anaf- wyd tri eraill. Bydd i haner cant o Ddiffyndollwyr ym- weled a'r Almaen y mis nesaf i wneud ym- chwiliadau yno.. Gwerthwyd dros haner can' mil o fasgeid- iau o ffrwyt-hau tramor a chnau yn Covent Garden dydd Gwener. Gwerthwyd Hong a thri o fastiau yn Aber- gwaun yr wythnos ddiweddaf am y pris isel o saith bunt ar hugain. Ychydig ddyddiau yn ol torodd Arglwydd Ebrington ei goes tra ar faas helwriaeth trwy gael ei gicio gan ei geffyl. Cyfarfu plentyn o'r enw Causey a'i far- woiaet-h yn Abertawe, dydd Gwener trwy lyncu darn o wydr. Beth amser yn ol neidfodd dyn allan o awyren oedd ar dan yn Augsburg, ac yn ffodus, dihangodd heb niwed. Mae cig moch yn brin iawn yn Caerdydd ydyw y cigyddion yn abl i brynu moch am fod eu pris yn parhau i godi. Penodir y Cadfridog J. 8. Cowans, yr hwn a fu yn bencadlys yn Fort William yn arol- ygydd-gadfridog yn y Fyddin Diriogaethol. Awgrymir adeiladu Pantheon Cenedlaethol yn helaethiad i Fynachlog Westminster fel coffadwriaeth i'r diweddar Frenin Iorwerth. Cynllunir cwmni newyJd yn Port Talbot i gano allan gwaith films celluloid yn y dref hono, a rodda waith i ddau cant o ddynion. Lladdwyd dau lowr yn dwyn yr enwau Da- vies a Salter yn un o bylloedd Celynen, New- bridge, trwy .1 ddarn o'r to syrthio arnynt. Cvmerwyd dros dngain o bobl yn glaf yn Wrxham a'r ardal mewn canlyniad iddynt fwyta pork pies. Bu tri o honynt farw yn ddiweddarach. Haedda Prif Weinidog Yspaen gydym- deimlad llwyrar Rhyddfrydwyr pob gwlad yn y frwydr y mae yn gario yn mlaen yn erbyn gallu y Babaeth. Dirwywyd teiliwr o r enwLawton yn Casnew- ydd o ddeg swllt a'r costau dydd Gwener am ysgrifenu hysbysiadau ar y palmant cy- hoeddus gyda. sialc. Dywedir mai ychydig iawn o gacwn a wna eu hymddangosiad eleni. Yr achos o hyn ydyw fod llawer o'r cornoriaid (queens) wedi trengu yn nghlawogydd trymion misoedd Mai a Mehefin. Newynodd dynes yn Newark, New Jersey, ei hun i farwolaeth tra yn aros ei phrawf am lofruddio ei nhith. Gwrthododd gymer- yd bwyd na diod ac haerai ei bod yn ddieuog trosedd. Bydd i felm liyddu neydd gael ei had- eiladu yn Bolton yn fuan gan Ffrancwr o'r enw Lepoutre, gan yr hwn y mae mil o •ddwylaw yn gweithio dano yn Ffrainc yn awr. Ymwelwyd a Mr Lloyd George yn Nghric- cieth gan Mr W. T. Stead yr wythnos ddi- weddaf, ac arosodd am noswaith gydag ef. Bwriada y Canghellydd aros yn Nghriccieth am tua wythnos.' Gwnaeth Jabez Wolffe ei ail ymgeisiad i nofio y Culfor dydd Sul. Aeth i'r dwfr tua wyth o'r gloch yn y boren. Nis gwelwyd •ef am saith o'r gloch a meddylir ei fod wedi methu a cyflawni yr orchest. Cynhelir cyfarfodydd dirwestol yr United Kingdom Alliance yn Llandrindod yr wyth- nos hon a gwneir trefniadau i ymladd yn erbyn Plaid y Ddiod mewn etholiadau Senedd- ol, ac i gael cyfreithiau dirwestol. Daeth y streic ymysg seiri meini Llanelli, yr hon a barhaodd am bymtheg wythnos, i ben yr wythnos ddiweddaf, a rhoddir ych- wanegiad o naw ceiniog yr awr yn lie wyth ceiniog a dimai yr awr i'r dynion. Mewn adroddiad y Gymdeithas Feiblaidd a gyhoeddwyd beth amser yn ol dywedwyd fod Efengylau Mathew ac loan wedi eu cyhoeddi yn Namau, iaith nifer o ddynion fwytawyr a drigent yn neheu New Guinea Brydeinig. Yn Lanark, dydd lau, hedfanodd Ameri- canwr ieuangc o'r enw Drexel i uchelder o 6,750 o droedfeddi, a bu o'r golwg yn y cym- ylau am yspaid. Disgynodd i'r llawer o'r uehder hwnw, sef milltir a haner, mewn ped- air muaud. Yn liwvr nos Fercher lladdwyd glowr o'r enw Haddrell yn mhwll Ely, Penygraig, trwy gael ei gladdu dan gwymp o goed. Boreu dydd Iau tarawyd llusgwr o'r enw Jones i lawr gan siwrne o drams yn yr un pwll, a lladdwyd ef ar unwaith. y mae swyddog o heddlu China yn awr yn Llundain yn edrych. i fewn i drefniadau Scot- land Yard, prif heddorsaf Prydain. Dywed fod » trefniadau yr heddweision yno y rhai goreu yn y byd, a bwriada adlunio heddlu China yn debyg i'r trefniadau hyny. Parha tanau mawrion i ledu yn nghoedwig- oedd Gogledd Idaho. Anfonir am ragor o ddynion i'w diffodd ac ofnir y bydd i bentref Taft, yr hwn a gynhwysa ddau cant o dri- golion losgi i gyd. Amgylchwyd tren yn Squaw Creek gan dan ac ofnir fod bywydau y teithwyr wedi colli. Cymerodd damwain angheuol Ie yn chwar- elau Plagstiaff, Penmon, ger Beaumaris, foreu dydd lau. Ymddengys i bylor oedd yn cool ei roddi yn y graig ffrwydro yn sydyn a chwythu casgen bylor oedd yn sefyll gerllaw. Lladdwyd blaenor o'r eiiw Hughes ac anafwyd dau arall. Mae prisiau y bwydydd yn parhau i godi yn Germani, ac mae cig, yn enwedig, yn brin iawn yno. I wneyd y drwg yn waeth y mae cig yn brin iawn yn Vienna hefyd, ac mae TJywodraeth Awstria yn gwahardd anfon anifeihaid dros y ffiniau i Germani.. Y mae hyd yn od cig cefFylau wedi codi yn ddi- I weddar. Gwna llifogydd anrhaith mawr yn Japan ar hyn o bryd, ac yn mhrif ddinas Tokio y mae degau o filoedd o bobl yn ddigartref ac yn gorfod cael nodded yn y temlau a'r ys- golion. Peryglir miloedd o rai eraill gan wlaw a newyn am nad oes digon o gychod i'w cyrchu i leoedd diogel, a pharha y dwfr i godi o hyd. Bydd Cor Meibion Mountain Ash, o dan arweiniad Mr. T. Glyndwr Richards, yn gadael Southampton am yr Unol Dalaethau gyda'r "Oceanic," ar y 24ain o'r nais hwn. bwriada y cor aros yno am ehwe' mis. Byddor Cymreig arall, Cor Merched Bren- hinol Madame Thomas, yn morio am Canada ychydig yn ddiweddarach. Gwnaed llfwer golledion gan ystorm o fellt a gwlaw mewn gwahanol ranau o'r wlad dydd Llun. Tarawyd ydlan ar fferm yn agos i Preston gan fellt. ac aeth ar dan, a llwyr ddinystriwyd yr holl fferm. Yn Billes- don, swyJd. Leicester, lladdwyd tri o deirw, ac yn Enderbury tarawyd ty, a gwnaed cryn ddinystr arno. Lladdwyd pedair-ar-ddeg o ddefaid yn Ingoldsby, swydd Lincoln. Torodd terfysg gwleidyddol allan yn swyJd Cork yn y Worddon dydd SulA a bu ymladd- poeth rhwng y gwahanol bleidiau yn Bantry. r oedd plaid Uedmond wedi trefnu i gynal gorymdaith fawreddog, a thra yr oedd yn cael eu hanerch daeth cefnogwyr O'Brien ar eu traws ac ymosbdasant arnynt yn ffyrnig. Y'r oedd y drei niewn berw gwyllt drwy'r dydd. a. c'ha'dd yr heddweis amser prysur a peryglu>s. Niwsidiwyd llawer o bob ochr. Y snae un-mlynedd-ar hugain wedi myned heibio er paa sefydlwyd yr Ysgolion Canol- raddol yu Nghyaixu. Ar y 12fed o Awst, 1889 y daeth y Ddcddf i roddi Addysg Ganot- raddol i Gymru yn gyfraith, ac y mae 96 o ysgolion wedi eu serydlu 6 dan y Ddedif hono. Yn ystod y Uynood yr oedd 13,760 o fechgyn a merched yn derbyn addysg yn- ddynt. Nid yw yr ysgolion yn ddifai, ond gwnanfc waith rhap;or01 iawn ar y cyfan, Cafodd tren cyiiym o Veiice i Milan ddi- hangfa gyfyng rhag dinystr ddechreu yr wythnos ddiweddaf. Cyn i'r tren fyned trwy fwlcli Brent. ci,, "u odd gwyliwr oedd yn agos ffrwydriad yn v creigiau a, gwelodd ddamau phonynt yn cwympo ar y llinell. Gwelodd fod y tren pcrygl a chymerodd lusern a dahodd hi o flaen y tren a gwaeddodd allan. Attaliwyd y tren o fewn ychydig lath_ eni i'r lie y bai y ffrwydriad. Cafwyd allan mai nifer o ddynion maleisus oedd yn chwythu y graig i fycy. Y dydd o'r blaen mewn tref heb fod ym- hell o Fanoein;nn "ladrattaodd ci ddarn o gig o siop cigydd. Beth amser ar ol hyny pasiodd cyfreith ".r y siop a. galwyd ef i fewn gan y cigydd, a gofynodd iddo beth a wnai dan Vr amsvlchiadsu. Dywedodd y eyfreith- iwr wr'ho mai peth fyddai iddo roddi cyfraith aT y ci. Dywedodd y cigydd wrtho nai ei gi ef ydoedd a thaledd y cyfrc^hr"" gofyno^ o dri swllt a chwech chClag iddo. Dranoeth derbyni- odd y cigyaci ni ^ddiwrth y cyfreithiwr o chwe' swllt ac wyth ceiniog am gynghor oyfreithiol. Aeth yr Arddangosfa Paw: a gynlielir yn Jarusscxs ar dan nos Sul, a dinystriwyd vr bron yn Y mae y gtHled yn an- ferth. Collodd dau berson eu bvwydau, a niweidiwyd 30. Yn JLamsey, Ynys Manaw, boreu Sal saethodu tafarnwr fcrch ieuangc ddeunaw oed oeda yn ei wasanaeth fel barmaid, ac yna saethodd ei hun. Yr oedd y dyn wedi bod yn yfed yn drwm am tua wythnos ac yr oedd yn dioddef oddiwrth y delirium tre- mens. Dydd Sadwrn, tra yn rhodiana, bu farw y Barnwr Walton yn ei breswylfod gwledig. Shingle street, ger Woodbridge. Clefvd v galon oedd yr achos. Cafodd yrfa hynod o ddisgxaer fel bar-gvfrcithiwr Yn 1901 gwnaed ef yn farnwr. Pabydd selog yd- llhedodd tren excursion yn erbyn tren nwyddau ger Royan. yn Ffraingc, boreu Sul a cliatodd 35 o r teithwyr eu lladd yn y man, ac aichollwyd mor ddrwg fel nad oes obaith am rai o honynt. Merched ieu- amgc yn myned am dro i lan y mor oedd y mwyatrif o'r rhai a laddwyd. Yn ol yr hanes ddaeth i law o Japan ddech- reu yr wythnos hon, y mae'r galanas wnaed gan y llifogydd yn y wlad hono yn arswydus tuhwnt. Y mae yno ddegau o filoedd yn ddigartref, a dim yn aros y rhan fwyaf o honynt ond newyn. Adroddir fod tua 400 wedi colli eu bywydau, ac fod 500 ar goll. Am ladratta gemau gwerth tua £70, gorfu i bar ieuangc yn Llundain dreulio eu "mis mel" yn y carchar. Yr oedd y gwr ifangc yn 24 oed a'r briodasferch yn 17 oed. Ym- ddengys eu bod i briodi, ond nad oedd gan- ddynt foddion, ac fe'u temptiwyd i ladratta yr eiddo. Cymerwyd hwynt yn garcharor- lon yr un boreu ac eu pnodwyd. Y' mae achos William Moore, neu Stone a gyhuddid o lofruddiaeth yn yr Iwerddon, wedi bod gerbron y llys deirgwaith. Cy- huddid Moore o lofruddio gwr a gwraig oed- ranus yn High Cross, Sir Tyrone, a rhoed ef ar el brawf dair gwaith, a methodd y rheith- wyr a chytuno ar eu dedfryd bob tro. Dydd Mercher rhyddhawyd More o Garchar Lon- donderry yn ddiamodol. Ddydd Mawrth, bu farw y Parch Griffith Owen, gweimdog eglwys y Methodistiaid Calnnaidd yn Rhosddu, ger Gwrecsam, ar ol dioddef cystudd hirfaith. Yr oedd Mr Owen yn fab i'r diweddar arch Oadwaladr Owen, Dolyddelen, ac yn aelod o deulu Tanycastcll ac yn berthynas i'r enwog Barch. John Jones, lalysarn. Wedi myned trwy gwrs o addysg yn Ngholeg Duwinyddol y Bala, caf- odd ei ordeinio yn 1867. • Prdv<:ld, Iauf djg^yddodd damwain angeuol i Mr John Jones, Nant yr Eira, Talyllyn, Towyn, drwy iddo gael ei daro i lawr gau gar modur. Yr oedd y trancedig yn hollol ddi-ymwybod pan ei tynwyd odditan y car, ac ni ynganodd air, a bu farw yn mhen haner awr ar ol y digwyddiad. Cjynhaliwyd treng- holiad dydd Gwener gerbon Mr Guthrie Jones a deuddeg o reithwyr. Wedi gwrando tystiolaethau llygad dystion o'r ddamwain, bwriodd y rheitnwyr mai damwain fu. N?,*7d? da 9^iaeth i swydd Lancaster yn neullduol, ac i'r wlad yn gyffredinol ydoedd yr hanes a gyhoeddwyd yr wythnos ddi- ueddaf, sef fod y meistri a'r gweithwyr yn y fasnach gotwm wedi arwyddo cytundeb yn liglyn a'r cyflogau am bum' mlynedd. Ar ol yr adeg hono, bydd unrhyw gyfnewidiad a wneir yn y cyflogau i aros mewn grym am ddwy flynedd. Rhydd y tymor hwn o bum' mlynedd ddigon o amser i wyntyllu a phenderfynu pob anghydwelediad, ac, felly, fe osgoir streic. Nodweddir y fasnach got- wm gan ddoethineb a phwyll pob dosparth sydd yn dibynnu ami. Mae terfysgoedd difrifol wedi tori allan mewn llawer o leoedd yn yr Eidal yn her- wyd y codiad sydd wedi cymeryd lie vn mhnsiau y bwydydd. Mewn tref o'r enw Man, cynhaliwyd cyfarfod mawr er protestio yn erbyn y codiad yn y prisiau, ac yr oedd rhai o r areithiau mor fygythiol fel y bu rhaid i'r heddlu ymyrryd, a gwasgaru y dorf Cynhyrfwyd y bobl gan hyn, ac aeth yn ym- laddfa boeth rhyngddynt ar heddweis, a bu raid galw y milwyr allan. Taniwyd ar y bobl a lladdwyd pedwar yn y man, hefyd yr oedd 90 o honynt wedi eu dolurio mor dost fel yr ofnfd y byddai i lawer o honynt farw. Gwnaed ymosodiad llawruddiog ar Mr. Gaynor, Maer Efrog Newydd, yr wythnos ddiweddaf tra yr oedd ar gychwyn ar for- daith am Ewrop. Tra yr oedd av fwrdd yr agerlong ar hwylio, fe'i saethwyd gan ryw ynfyttyn, yr hwn a ystyrir nad ydyw yn gy- frifol am ei anfadwaith. Dygir i gof yn nglyn a'r ymosodiad hwn frawddegau y cyn- Arlywydd Roosevelt yn ei araeth yu y Guild, hall, Llundain mis Mai diweddaf, pryd y cy- feiriodd at lofruddiaeth Boutros Pasha yn yr Aipht, gan eylwi fod y bobl a ganiataent y fath erchyllderau yn anheilwng o hunan.. lywodraeth. Gofynir yn awr, a ydyw holl bobl America yn anheilwng o hunan-lywodr- aeth yn herwydd fod un hurtyn wedi cyf- lawni y fath anfadwaith ac a enwir uchod?

MARWOLAETH MISS FLORENCE NIGHTINGALE.

. PEION. FRENHINES.

I AMAETHWYR CANADA A MASNACH…

— <>. — Y CHOLERA YN RWSSIA.

I — ■ Pigion o'r " Drych."

<$0-LLOFFION.

[No title]

G LLANGWYRYFON.

The Welsh Descent of the King…

I The Welsh Descent of His…

-______ ----.... VALE OF AERON.

J.1■■ TREGARON

Markets. ; -I

[No title]

4 MANUFACTURE OF BRIAR PIPES.

4 STEERING A STRAIGHT COURSE.

BIG HAT CRAZE.

Advertising

♦ MARWOLAETH IARLL SPENCER.