Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

8 articles on this Page

YK WYTHNOS.

News
Cite
Share

YK WYTHNOS. Prydnawn dydd Sadwrn torodd tan allan yn Foundry y Meistri William a Metcalfe yn Aberyst- wytb, a llwyr ddinystriodd yr lioll eiddo—yn weithdy a pheirianau—ymhen tua baner awr o ainser. Boreu dvdd Sadwrn diweddaf bu farw Mr David Lloyd, cyfreithiwr, Llanbedr Pont Stephan, yn 68 rniwydd oed, ar ol end ychydig ddyddiau o salwch. Efe, yn ddiau. ydoedd y cymeriad mwyaf ad- nabyddus yn y dret a'r ardal yn ystod y deugain mlynedd diweddaf. Paratoir cofiaut i'r Parch Urijah Thomas gan ei frawd. Rywbryd yn Mehefin nesaf y coronir y Brenhin. Er ei boll gyfoetb nid yw Mr Carnegie yn gysurus. Rhoddai ei holl filiwnau am iechyd ac ieuenetyd. DifIyg treuliad yw ei ofid. Yr mae Mr Osbert Edwards, a fu unwaith yn ddyn pur gyhoeddus fel cyfreithiwr yn Rhuthin, ac yn i'aer y dref, yn awr yn ngharchar Carlisle yn arm; ei brawf dan y cyhuddiad o gamddefnyddio £350. Tarawodd pleser-agerlong Americanaidd, gyda naw cant o bobl ar ei bwrdd yn erbyn craig ger New Rochelle nos Sadwrn, a suddodd mewn ugain mynyd. 13u tcrfysg ar y bwrdd, ond ni chollwyd un bywyd. Edrydd y brysebau diweddaraf fod y Pab yn graddol golli ei nerth. Ni oddefir iddo dreulio yr haf presenol yn ol ei arfer yn ngerddi y Fat ir a 11. Bu l'arw Joseph Cook, Ll.D darlithydd enwog yn America. Enillodd glod drwv ei "Ddarlithiau Dydd LlUll" yn Boston, a chyhoeddwyd hwy mewn un gyfnd ar ddeg. Cymerodd daith ddarlithiol o amgylch y byd. Daw stori o Shanghai fod Ymherodres China wedi gwrthod dychwelyd i Pekin, gan ofni fod cynlhin yno i'w dal. Dywedir yr enwodd le yn Hjnau fel y brif-ddinas yn y dyfodol. Y mae America yn awyddus am enill y gogoniant o ddargant'od pegwn y gogledd. Aeth yn gystad- leuaeth boeth rbwng anturiaethwyr chwech o wledydd. Un Mr Baldwin sydd yn benaeth ym- gyrch y Talaethau. Gedy Ysgotland yr wythnos hon mewn milgi o long bysgota o'r enw "America" wedi ei had-drefnu i'r fordaitb. Cymer 400 o gwn yr Esquimo ar y bwrdd yn mhentref olaf y gwar- eiddiad Esquiniouidd. Y mae cvn-frenhines Madagascar yn Paris. Car- charoies y Ffrancod yw hi. Lladratasant ei gwlad, ei gorsedd, a'i choron oddiarni. Caniatasant iddi fyned am dro" i'w prifddinas, a cbafodd y merel-ied pendeflgol ddefnydd newydd i siarad, sef traedjy lrenhines. Digwyddodd damwain erchyll ar y ffordd haiarn yn Indianapolis. Ysgubwyd crogbont ar Rheil- ftordd Wabash ymaith, a rhedodd tren dros y dibvn. Lladdwyd 16 o Eidaliaid oedd yn myned i Ddinas y Llyn Halen, a niweidiwyd 50 o deithwyr ereill. Yrawelodd Mr Kruger a Rotterdam, ddydd Mercher, a rhoddwyd derbyniad croesawus iddo. Mewn ancrchiad a draddodwyd ganddo yn y ,L 11 Neuadd Drefol, dywcdodd yr argyhoeddir ef yr achuba yr Arglwydd ei wlad yn nghyflawnder yr amser. Dydd Sadwrn, cyhoeddwyd adroddiad y Pwyll- gor o Dy'r Arglwyddi a fu'n ystyried y llw y raid i'r teyrn ei gymeryd ar ei esgyniad. Barn y Pwyll- gor yw y gellir cymedroli'r llw, fel na chythrudd- er y Pabyddion, ac ar yr un pryd, fel y caffer sicr- wydd am barhad Protestaniaeth y penadnr. Mae 35,000 o weithwyr dur ar streic yn America- Mae gwres angherddol yn yr America a'r Eidal yn achosi nifer enfawr ofarwolaethau a dioddefaint. Ni fu'r bin mor boeth yn America er's 30 mlynedd ac mae'r bobl yn-dlawd a chyfoethog-yn ffoi o'r trefydd mawrion wrth y miloedd. Mae nifer mawr yn cael eu gyru yn wallgof gan y gwres. Gwnaed (lift-od mawr gan ystorm o fellt a thar- anau a gwlaw yn Nehenbarth LIoegr dydd Sadwrn. Mae Mesus Addysg y Llywodraeth wedi darfod am dano. Gwnaed yn hysbys yn y Senedtinos lau na fuasai iddogaul ei ddwyn ymlaen. Yr achos o hyn ydoedd v gwrthwynebiad cryf iddo trwy yr holl wlad. HELYNT Y PENRHYN. Nos Sadwrn, cyfarfu cannoedd o hen weithwyr y Penrhyn yn Bethesda, a ffurfiwyd gorymdaith fawr- eddog". Blaenorid y dyrfa gan ugeiniau o blant yn canu "Hen wlad fy nbadau," ac ar eu hoi dellai cant, uou ddau o wragedd a merched ieuniac an a t haclus a phrydweddol hefyd. Yna y faner a'r arwyddair, Byddwch ffyddlawn i'ch cyd- ^eithwyr," yn cael ei dilyn gan y dynion, rhwng Purnp a chwu' chant ohonynt. Gosodwyd baner arall yn y fan hon, a dilynid hono drachefn gan ^I'agedd a merched ieuainc. Yr. oedd pawb yn Hon ac vii galonog: ac yn awr ac yn y man yn yinddifyru gyda'r Iieddgeidwaid'oherwydd yr oedd .yru gy( yno arnryw gyda'r dyrfa yn cychwyn o Fethesda. Slaenorid gan Sergeant Owen ac heddgeidwad arall, a'r tu ol cerddai dau swyddog, fel yr yin- ^^angosai y dorf enfawr fel pe yn gorymdeithio yn garcharoi-i,-)n dan ofal y pedwar swyddog. Yn ■Nnregarth disgwylid hwynt gan dyrfa fawr o WeIthwyr, y rhai a unasant yn yr oryrudaith a han ugain neu ragor o blismyn a swyddogion Uvvchraddol o'r Milwriad Ruck i lawr. Cenid yn awr ac yn y man, "Y mocbyn du," a Phunt y Rynffon" hwt id y tai lie y trigai bradwyr adnabyddus a dangosid oymeradwyaeth pan basid tai lie gwelid ^ardiau yn dweyd nad oedd bradwyr yn trigo yno. 'J'Mwyd bloedd annaearol pan ddaeth yr orymdaith ^yferbvn a heol newydd yn Nhrcgarth, sydd i gael hadnabod o hyn allan fel "Stryt y Gynffon." y bi vniau i fyny tua'r Sling, heibio capel 0 orphwvsfa, trwy ganol tir y eelyn ond ni welwyd Un bradwr," ac ni chanfuwyd cynffon chwaith. (hfalai yr heddgeidwaid sefyll gerllaw y tai yr ofnent v cymerai arddangosiad gelyniaethus le; ftr>d yn nilaen yr elai yr orymdaith, ac yr oedd *edi wyth o'r gloch pan gyrhaeddasent yn ol i ethesda. COFFA'R DIWEDDAR T. E. ELLIS. Cynbaliwyd cyfarfod o bwvllgor gweitbiol J"ysorfa goffa Thomas Ellis nawn Gwener yn Nhy'r j.yffredin, Mr Llovd-George, A.vS., yn y gadair. algosai yr adroddiad arianol, a gyflwynwyd gan y*" ysgrifenydd, fod v cvfraniadau a'r addewidion r,^aKos i £ 2000. O'r swm bwn cyfi'anodd Llundain '50, a rhoed £ 325 o sir Feirionydd. Y swm sydd Haw v pwyllgor canol byd yn awr yw £ 1433 JY ^D. Mae eto yn Haw y casglyddion—heb eu >?'11 i'r drysorfa ganol—v symiau canlynol:— inbych, £ 118: Bangor, £ 59; Trefaldwvn, 9,80; Wpwl oddeutu £ 230, yn dyfod a'r cyfanswm i'r ^rn a enwyd. Cofir v penderfynodd y pwyllgor j'ia.nol rai misoedd yn ol dynu y swm o £ 500 tuag Jj ^deiladn cofadail led, a'r gweddill tuag at Y.(l1\1 grant, am ymchwil hanesyddol yn nglyn a t QrifyS2oi Cvmru. Ystvriwvd nad oedd hyn yn ..1dh-ai. a bod yr hall arian i'w gwario ar gerflun. mWyn cyfarfod v rhai oedd o blaid yr ymchwil atlesy.d(lol.I penderfynodd y pwyllgor wneyd ail ^hoiiarl. Rhoes Mr Hhys Roberts adroddiad o'r ^'yniad, a dangosai yn eglur fod mwyafrif o'r yjranwyr a atebasant yn ffafr y cynllun gwreiddiol, rhoddi v rhan fwyaf o'r drysorfa tuag at atocanion addysgol, a'r gweddill tuag at gofadail Ar ol ymdrafodaeth lawn penderfynwyd, buasai y derbyniadau yn £ 1700, y rhoddid j;l200 tuag at ymchwil hanesyddol vn nglyn a Ysgol Cymru, a gweddill y drysorfa tuag at "°fadail leof" '^ellir casglu oddiwrth ffeithian, pan delir yr hall ;gsglialau, y bydd rhwng E600 a R700 tuag at y U, Y I fadml. Gellir vchwanegu at y swm trwy roddion y rhai a ddymunant weled cerflun cyhoeddus o •" Ellis yn y Bala neu rvwle arall. Gaclewir dewisiad y lie yn nwylaw is-bwyllgor a Pwyntiwyd i'r pwrpas gydasr ycbwanegu enw Mr ho mas Ellis, Cj'nlas.ato. Hefyd penodwyd pwyll- i setlo manylion buddsoddiad y drysorfa /^Idysgol. Diolchwyd i Mr Llovd-George, yr s??rifenydd mygedoi (Mr A. R, Roberts), ac i Mr Cadwaladr Davies am eu gwasanaetb i'r Dvv,yllgOT.

---- ------t RHYFEL YN AFFRICA.…

Achos W. O. Jones.

'-----LLITH O'R ALMAEN.

-------Horeb, ger Llandyssil.

Advertising

THE MARKETS.'

Advertising